ATTI DELLA SOCIETÀ LIGURE d: STORIA PATRIA \oi.l ME II. - PADTE II. GENOVA * l'EK TOMMASO FERRANDO , HDCCCLMI. I . ' s-.r; . . * L . À. _ ATTI DELLA SOCIETÀ LIGURE DI STOKIA PATKIA. ATTI DELLA SOCIETÀ LIGURE Di STORIA PATRIA VOLI MK II. - PARTE II. 0 E N (I \ A P E R I 0 M M A S 0 l'E R R A N D 0 MDCCCLMI. Registrimi Cunae Arcliiepi se opalis Janual, fai. 83 redo / Con(\mmo \mpaxouf lotlMii) tv ^(téuòiC l^tjurms. àmtnxfztuctc dmxtxx ttuis wtìuncnf^Mm. pm« (thatiu. iditus tumpkatoi Mug imiufo fy. Jtngiat bemuolea^ewfcica tn como^xiubiccìo^ wu^ftigatt. et eoy.Mligtti curamùkn c*iUmua nt»; itmiikp yublieu Ivmtfìntìi ac d.igntcv^ un^it otfub) jniafts corno M5 fponctv* CLuo ira onuupbduT nroif ufutunwy. fetuui tuntw umùtìtas qtimntó apòrucalias tgatvy coiuetudim y lufticux àcfàcc ^gtu empenteebu eòiMbnus* età c\ti>bonotvvgi) fyee tm^uieUtrt fdhettz ind aganers tttopfifTwupeftc «~un . nmedum? OehncntiitnfcmrJt itfonr^pofutmus * multas etemlropdiatacs ab tu» pietas dipiomus miltttsbmefki^ fmpiEmìnjbalw* actta oi ttuatas cognoutrous dx\fceiv$ ttrumlitrs fuos ésmb; bm^fu^s erutos *rd>folu> 4tdrKpo^ epùy- . duca mattinomi. cdiumtyakmnoj^ *cc teryx,|; tiebUju. flmutewiiurltai. ha c cdic talt l&jr m ó?aih tfypncu* italianadecemuri vatnm Uceu^benefuMs <\ aiius imxonbj baber abf vgu vX dnoif- tnmuatur un luas. Stcjs u cp ùla H timer nt^legis 'peepta. afcl?uuru}i tlliatu ) consanguinei eius ile passiono, el Alberius do lagnelo. el filii gan-dulfi de lagnedo. DE PLICANIO. Isli suiti qui lenoni decimas in plebeio de plicanio. Guilielmus de plicanio el (Valer eius Anselmus. isli lenoni decimam in uerzili. cl in fontana bona el in moconisi. Rubaldus dene in prediclis locis. Petrus do uerzili/et fraler eius similiter in prediclis locis. Filii bosonis in prediclis locis. Alinerius el fraler eius hoc quod emerunt de decima. similiter in prediclis locis. Serui marchionis habent huius decime quarlerium quem emerunt ab herede rainardi de modonisi. quia habebal pro libellaria. Et sanclus fructuosus lenent (sic) alium quarlerium qui fuil do predicla libellaria rainaldi de modonesi. et hoc quod lenent filii ledisii de uerzili. currardus (sic), el. . . medeus el opizo slrusidus. DE BARGALIO. Decime plebei de bargalio diuidunlur parles in qualuor (sic). Vnum quarlerium lenel plebs. Alium lenel domus cauarunki. uidelicet rubaldus cl ingo parruco. el fraler eius. et marinus de porta. Alios duos quarlerios lenel curia, quam recuperauil a Gulielmo pezullo et a suis consortibus, excepto hoc quod tenet merulus de castro in capella de panisi uidelicet medielalem. Tota alia decima illius plebis ab aqua besanii ultra lenel domus meruli de castro, exceplo hoc quod lenoni filii carboni de campo el malus manlellus. et hoc est duas parles unius quinle. ex quibus malus manlellus habet nouenam. el filii carboni lenent odo. Albertus de palazolo et fraler eius el Ricius de monle cuco el fraler eius. el Monlanarius. isli lenenl decimas de uilla de Iraso suprano el decimas de cerreto, et decimas de felelo. el de seuasco. excepta quarta de plebe. (20) DE MOLACIANA. De decimis plebis Sancii syri de molaciana. Isli suiil qui lenoni eas de lolo prediclo plebeio. Merlus de castro habel Ircs parles. Plebs el Archiepiscopus habenl quarlam. Campi domnici. loia decima esl Archiepiscopi, el molaciane capoilo simililer. Capelle sancii marlini de slrupa Ires parles sunl merlonis. el quarla plebis. Capelle sancii damiani. ires parles merlonis. el quarlam lenel Alberlus uicecomes el domini de suina ripa. Capella de luco. Ires parles lenoni modo isli de uolla. uidelicel ingo el buronus cl consorles el quarlam parlem refulauerunl Olii oglerii de rudulfo domino Archiepiscopo. Capelle de corsi. Ires parles merlonis. cl quarlam que remanet, lenent predieli de uolla. DE BAUALI. Decime plebei de bauali. diuidunlur in qualuor parles. Vnum quarterium habel plebs. Alii tres quarlerii diuidunlur per medium. Vnum quarlerium et dimidium lonet Guilielmus niger et fraler eius baldicion. Alium quarlerium lenuil domus rustici de caskifenon. quia refulauerunl Guiscardus el fraler eius capharus cas uidelicel quas lenebanl. DE SANCTO VRSICIN0. In plebeio sancii Vrsicini habenl isli uidelicel filius maraboli. filij baldi tigne. Jordanus de porla qui refulauil suam parlem. et ma-rabolus similiter, el filii alinerii de porta, uidelicel Guilielmus. et olricus fraler eius simililer. alius uero filius eius nondum refulauil. Decime de cappella de olei diuidunlur in sex parles. sexlam parlem habel curia el lanfraneus gabernia el consanguinei eius. Alie quinque parles diuidunlur per medium. Medielas una esl amici de murla. ( 21 ) Aliam nero medielalem habenl Gulielmus Guercius. el Jdo porcellus el (ilii idonis de carmadino. el. curia lenel ibi decimam que fuil nnsaldi gabbi, et de aliis rusticis de manenliano. et plebs habel quarlam parlem de plebeio. DE SANCTO PETRO I)E ARENA. Decime plebei sancti pelri de arena, diuidunlur in qualuor parles. Plebs habet unum quarlerium. Tola alia lenent Canonici sancii laurenlii pro maziscola el pro oberlo clerico, et Oliuerius de platea longa, et filii gandulfi rufi, et rainaldus de pinasca. el Oglerius uentus. el Bonus matus aluernacius. el decimam quam filii idonis de carmadino tenent in cornelianO. et Guilielmus Guercius. et hoc quod guiscardus tenebal in sanclo petro de arena quod curia lenel. DE BORZILI.. Decime plebei de borzili diuidunlur in qualuor partes. Plebs habel unum quarlerium. Alios tres quarlerios lenent pedegole medielalem loiam. Aliam uero medielalem lenent canonici sancti laurenlii el filii Ingonis de rainfredo exceplo hoc quod curia lenel in uilla que di-cilur traslo el hoc quod refulauil obertus pedegola. el iterius fraler eius. DE RIUARIOLO. Decime de sancla maria de riuariolo. ipsa plebs habel tolam decimam sue parrochie. pro quarta lolius plebeij. de capella de muria uicecomiles scilicet gandulfus lerrelo et bonifacius frater eius el nepotes eius habenl Ires parles el ipsa capella habet quarlam. Decimas uero de capella de geminiano et de brasile et de campo florenliano el in murta qualuor domus habent cancellarius, el Vgo bello oculo. ( 22 ) DE SANCTO CIPRIANO. Decime plebei Sancii cypriani el capelle de cisino. quarta pars est ipsius plebis, et ires parles habenl filii Oglerii de insula. De capella medolici medielalem habet curia, et medilalem habel ipsa captila. De capella sancii blasii habenl decimam oberlus cancellarius. et Vgo bello oculo. DE SANCTO CYPRIANO. Decime plebei Sancii cypriani et capelle de cisino. quarta pars est ipsius plebis el tres partes habent filii oglerii de insula, de capella medolici. medielalem habel curia, et medielalem habet ipsa capella. De capella sancti blasii habenl decimam Oberlus cancellarius, el ugo bello oculo, exceplo hoc quod ecclesia sancii blasii ibi habel. Decime plebei de caslellione diuidunlur in qualuor quarteria. \num quarlerium est de plebe. Jlerum tria quarteria diuidunlur in qualuor. Vnum est curie Archiepiscopi quod tenebat capul uidei. elGuaslauinum. Aliud iterum curie Archiepiscopi, quod lenebal Matilda filia conone (sic) de uezano. Tercium quarlerium lenent filii oglerii de lagnelo. idest Albertus, et Tedisius. Quartum. Rubaldus de salino el fialei eius Anfossus. qui dedit illud filie sue in dotem filio Rubaldi de passiano qui uocatur Wilielmus. DE CELANISI. Decime plebei de celanisi. diuidunlur in qualuor parles. Ecclesia tenet unum quarlerium. Domus maraboli. et iordanis. et alinerii el baldi tigne, tenent alium quarlerium. Auocali et bellamulus. ct bulzanelus. el filii rubaldi rebecci. el Rufinus canauarius cum consanguineo suo. Et Guilielmus lusius qui refulauil suam parlem. Jsli ( 23 ) omnes lenent alium quarlerium. Alium quarlerium tenent uiceco- miles. uidelicet lilii Gandulfi de................... et lilii oberli . . . ssi el Rubaldus uicecomes. el fraler eius. DE LANGASCI. In plebeio langasci. sunt qualuor parles. Filii Oglerij de insula lenent quarlam porcionem. Filii Gandulfi de matrona cum filiis merlonis uicecomilis lenent aliam quarlam. Gulielmus porcus el filii gandulfi Rufi, el rainaldus de pinasca. et sors uxoris predieli arnaldi balligadi quam refulauil domino Archiepiscopo, isli predieli tenent quarlam aliam. Filius otlonis canelle el filii gargani coclearii et corradi co-clearij lenent aliam quarlam. DE CARANZO. Decime plebei de caranzo. diuidunlur in qualuor parles. Vnus quarlerius esl ipsius plebis. Alius quarlerius est filiorum Wilielmi de nazano. el filiorum oberli clerici. Alii duo quarlerii diuidunlur inter Archiepiscopum et filii adaldonis clerici. INCIPIT DE UASSALLIS. I. DE UASSALLIS CIUITATIS. II. DE HIS QUI EXTRA CIUITATEM. III. DE HIS QUI IIABENT NAUEM rilO LIBELLARIA. Illi. DE SENTENTIA DOMINI SIGEl’REDl EPISCOPI. V. DE DECRETO PAPE INNOCENTH DE DECIMIS. VI. DE HIS QUI DECIMAS REIUTAUERUNT. VII. 1)E USU DASALLORUM. Vili. DE PENSIONIBUS CIUITATIS. ( 24 ) DE NOBILIBUS 1IUIUS CIUITATIS Q(j| FIDELITATEM D;)MIN'0 ARCHIEPISCOPO FACEKE DEBENT O. Quoniam res sacre sine munimine ac luitione nobilium uiroium seeulariuni minime meri possimi, ideoque qui in Archiepiscopalu ianuensium beneficium nomine feudi consecuti sunt, breuitcr perstringere nomina uniuscuiusque, el qui fidelitatem ianuensi Archiepiscopo facere debent notare uolumus. Merius de castello, el (ilii gandulfi de ripa. Albertus de palazolo el merius fraler cius. Ll domini de suma ripa, isli de palazolo el de summa Ripa colligunt pensionem de strupa per feudum. el cetera, el suut uexillilei i. Ll lilii aldonis clerici, qui tcnenl pro feudo molendina de isacuite cum prato, el terram in saline, siculi ipsi dicunt. Bonus uasallns superbia, el fraler cius oberlus. el guilielmus superbia. Ingo de uolla. el iordanus de uolla. el fratres eius uidelicet. Guilielmus bui onus, el alberlus.|Guilielmus de curie ei Rubaldus fraler eius. Isli de uol.a uide licei el de curia colligunt pensionem de ualle bisamni. per feudum. et cetera. El hec sunt nomina uillarum de quibus colligunt, uide licet de bauali. de serrino, de monte assiniano. de higo. de quici. Vgo de bulgaro, el iohannes fraler eius, el consanguineus coi uni. Alberlus uenlus. Lamberlus gecius. et Cuniso fraler eius. Guiliel mus niger, et Baldicion fraler eius, isli ambo colligunt pensionem in plebe bargalii pro feudo, el celera. Arnaldus spacianus el 1,1 (res eius. Guidolus ucheronus. cl Oglerius frater eius. Oglcrius collum. (*) L’avv. Canale pubblicò già questo documento nella sua Stoiia dei ^ novesi (voi. 1. pag. 02) lraendo!o dal Cicala, che ne riferisce la sostane Memorie della Città di Genova ecc. all’anno 1159, e lo trascrive poi c0" ' «ni» slessn cosa lacune ed interruzioni sotto il HiG (voi. I. parte I.). Forse e i * ^ colla membrana dell’archivio Pallavicini contenente la lista dei nobili salti dell’Arcivescovo intorno al HiO, citala dal Serra negli Addi ‘ che. fanno seguito alla sua Storia deli antica Liguria ecc. (voi- !• I’ k ediz. di Capolago). ( 25 ) el ncpoles eius. Lamberlus guercius. el gralianus guaraccus. Filii boiiiiiassalli guaraci. et filii guilielmi guaraci. Filii gandulfi rufi. Filii Oglerii de Rodulfo. Marchio index el fraler eius. Terra O filius ollonis de mari, el fraler eius. Gandulfus lerrela. Bonifacius de landa. Oberlus lafur cum fralribus suis. Filii idonis de carmadino. Guilielmus guercius. cl fra Ires eius. Filii lambert! de myrlo. Filii oglerii de insula. Marabolus el iordanus de porla, el fraler eius ionalhas. Filii baldi tigne, Filii alinerii de porla. Capbarus eluiseardus. el iohannes nepos eorum, isli Ires colligunt pensionem de ualle pulcifera prò feudo, el celera. Lamberlus porcus, et Ansaldus fraler eius. el omnes filii eorum masculi, debent iurare fidelitatem Archiepiscopo. Oberlus cancellarius cum suis consanguineis. Filius berizonis de pinasca. Bonifacius moriens sili, habenl lerram sancii uinceniii prò feudo. Filii oberli uso de mari, el ionalhas illorum patruus. Jsli sunt qui habenl molendinum de corsi prò feudo. Filii ingonis de ranfredo (**). Filii ollonis canelle. Bellamutus. Bulzanelus. Rubaldus re-becus. Filii guidonis spinole, et Filii oberli lusii. Filii lanfranci aduo- o cali, qui lenent prò feudo a uia que est post domum Guilielmi pieris superius usque in castellelum. et ab ipsa uia inferius usque ad sanctam mariam de uineis pro libellaria. Rufinus canauarius. et filius ollonis nolasci. Ollobonus. Bulericus. Merlus fraler eius. Filius Rubaldus uicecomilis (sic). Isli qualuor lenent prò feudo medietatem molendini, de glariolo et cetera. Filii lanfranci ueluli. el slranlandus patruus eorum. Jsli lenent mansum unum in sanclo petro de arena. (*) Serra emenda assai giuslamcnle il Cicala; ed il cavaliere Olivieri (Serie dei Consoli ecc. an. 11-22) dimostra che da tale Serra discese la nobile famiglia cosi cognominata, la quale ha perciò coi De Mari comune e vi-scontile l’origine. Il nome di Serra si incontra talvolta nelle antiche carte genovesi ; e già dicemmo altrove di Serra abbadessa, che nel giugno del 969 fece donazione delle terre di sua proprietà al nninistero di santo Stefano. (**) Con questo nome si interrompo definitivamente la copia del Cicala. ( 2« ) Prope ecclesiam sancii ......Uni. el p,.„pe pnfcifl,ra fcnd|) (1| celerà. Guido de laude. IIEC EST FIDELITAS QUAM UASSALLI FACIUNT. Edo ab hac die in anlea. ero uerus cl fidelis domino Ugoni eleclo AichicpLscopum. in sede Januensis ecclesie, siculi bonus uassal-debv.l esse suo bono domino, el uero. El non ero ammodo in I'0 nefIU0 ‘ll ^aol() ll( ipse perdal uilam ani membrum, ncque quod uni accipial aliquod, uel ei delur. ncque honorem suum perditi, quem nunc habel. uel de hinc in anlea habcbil. in hoc Archiepi-f lu. el si peidideril quod deus auerlal. adiulor ero ad recupe-um fidelilei cum suis expensis. Ncque quod capialur uel in minaiui ultra quam ipse uelil. El si caplus fueril adiulor ue . suP,a conlinelur. Credenlias quas mihi dixerit, uel manifesla-pei se ani per missum suum. uel per suas lilleras sub creila, et ea que mihi uisa fuerinl. racionabiliter lacenda. eliam siue ‘ Uia imposila nulli manifestabo, nisi per suum mandalum mihi cium pei se uel certitudinem sui nuntii aul suarum lilterarum. udum quod a curia Januensis Archiepiscopalus habeo uel leneo. eos qui pio me lenent ubi sit el quanlum sii bona fide si polcro. ìsnifeslabo. per scriptum uel cerla relalione prefalo domino meo . ,,S nu,)0,°- ipso ad hoc destinato, usque ad. vm. dics uel I deeim ila quod mihi possil elongare terminum si uolueril. Iec omma bona fide allendam. si me Deus aliuuel cl hec sancla euangelia. DE IIIS QUI SUNT EXTRA C1U1TATEM. CAPUT II. Opizo malaspina marchio. Filii Guilielmi de nazano. Comilcs de lauania. Girardus scorza, el Oberlus blancus fraler eius. Isti duo colligunl pensionem de ualle lauanie prò feudo, el celerà, cl alu co mites habenl alia feuda. Tedaldus de lurri. et Enricus fraler eius. Simon de monle iardino fecit fidelilalem domino Archiepiscopo. (27 ) DE HIS QUI HABENT NAUEM I'ItO LIBELLARIA. CAPUT IIIJ (s/c). Mie notare incipimus illorum nomina qui hibont nauern prò li-belluria. Merlus de castro habel imam in qua habeal parlem. Lam-berlus medicus cum fralribus suis. tres naues in quas babeanl parlem. Arnaldus el henricus filii amigonis brusci. habenl quarlam parlem. unius ligni. in quo habeal parlem. Omnes isti debent habere semel in anno siculi superius determinatum esl. SENTENTIA CUBIE DOMINI SYCIFREDI JANUENSIS EPISCOPI DE CONTENTIONE QUAM IIABUIT CUM BONIFACIO DE UOLTA ET CUM NEPOTIBUS EIUS. ET CUM CURRADO GUABACO. ET CUM GIULIA DE CASTRO. ET DE ALIIS IUS SIMILIBUS CONTROUEIìSIIS. CAPUT. V (SÌC). In palacio episcopi in presenlia bonorum hominum quorum nomina inferius declarabuntur, fuit orla lis inter domnum sigefredum Januensem epyscopum et bonelacium cum nepotibus suis de uolla. et filio corradi guaraci. et giuliana de castello, talis fuit contentio, ipsi requirebant decimam nauium suarum ex quacumque parte redierint excepto per granum, et quot ilices per mare iuerinl. semel uel bis. uel ter. in anno, nomine feudi ex parte predieli episcopi, el suorum antecessorum, et dicebant inde habere possessionem triginta annorum, domnus uero episcopus dicebat illis non perlinere nisi semel in anno, el dicebat illam possessionem sibi non nocere, quia poslquam carebant titulo possessionis, illorum possessio nulla crai, et alio morio, quia ipsi non possidebant per semetipsos. sed possidebant nomine episcopi, et qui alieno nomine possidet, nulla eius possessio. Hoc placitum posilum fuit in laude guilielmi auocati. el alberli guaraci. et guilielmi guercij. et maraboli. el bellamuli. ut quidequid inde dixerint, ab utraque parte teneretur, uisa el cognita ratione ulriusquc partis, insimul se consciliauerunl. et lauda- ( 28 ) nomili cl aflìrmauerunl de hoc piacilo, el de simul prediclis litigatoribus non perlinere decimam illorum nauium. nisi tantummodo semel in anno (’). DE HIS QDI DECIMAS TENEBANT ET EAS REFUTAUERUNT IUSSU DOMINI. PAPE. INNOCENTIJ. CAPUT. VI. Cognitum est ab omnibus tìdelibus qualitei* placuit domino, pape. Jnnocentio. celebrare concilium el tractare de mullis nego-eiis. ad utilitatem fidelium et lolius sanclo ecclesie dei. Jn quo concilio placuit ei dare senlenliam de laicis qui tenebant ecclesiarum dei decimas, quod quicumque laicus decimas ecclesie Ic-nuerit. nisi ecclesie reddiderit, sciai se sacrilegum crimen committere. el periculum eterne damnaplionis incurrere (**). Quod preccplum cum dominus Archiepiscopus Syrus predicarei alii ex illis qui Ic-nebanl decimas limore dei compuncti, propior salulem animarum suarum decimas quas tenebant siue in mari siue in lerra. deo el domino Syro uenorabili Archiepiscopo refulauerunl. HEC SUNT NOMINA EORUM. CAPUT. VII. Lanfrancus aduocalus. Guilielmus piper. Guilielmus lusius el fratres sui- Filii guidonis spinule. Capharus. Guilielmus filius eius. (*) Il Cicala assegna questa sentenza all’anno 1129. (**) Concilium Lateranense II generale sub Innocentio H summo pontifice habitum, an i \ 59. Tit. X. Ne laici decimas vel ecclesias retineani etc. Decimas ecclesiarum, quas in usu pietatis concessa esse canonica demonstrat auctoritas, a laicis possideri apostolica auctoritate prohibemus. Sive enim ab episcopis, vel regibus, vel quibuslibet personis eas acceperint, nisi ecclesiae reddiderint , sciunt se sacrilegii crimen committere, et periculum aeternae damnationis incurrere ( V. Mansi, Sacror. Concilior. Collectio, Tom. XXI. coi. (■29 ) Ilenricus filius alinerij. Alclierius guarachus. Filius boni uasalli gua-rachi. Kerius pedagula. Filii oberli pedeguli. uidelicel ionalhas cl uasalius senior. Oglerius capra. Primus fraler suus. Jngo pellisella. Lanfraneus de oglerio de rodulfo. Ànsaldus gabbus. Bellamulus. Ma-rabolus. Olio calabronus. Filii oglerii de rudulfo. Vxor arnaldi balli-cadi. Jngo de uolla. Guilielmus buronus. Iordanus de porla. Gui-seardus. Lanfraneus manducans ferrum. Oliuerius de platea longa. Filii alinerii de porla. Jngo parruchus. Jdon de carmaino. Bonus iohannes malus filiasler decimam refulauil in manu domini Arehie-piscopi. Wilielmus porcus. Merius uicecomes. Rufinus caneuarius. Merlolus refulauil. Grimaldus. et Rainaldus de pinasca refulauerunl in piena curia. Gracianus guaraeus refulauil decimam. Jn presenlia Presbileri Alberti sancii laurenlii. et Àuguslini fralris eius. el Oberli guaraci. el fìlie ipsius graciani. Bonifacius uicecomes refulauil domino Ygoni Archiepiscopo ianuensi decimam. Odo uicecomes paruus. et anzanus refulauerunl. Oberlus de insula, el filius eius Wilielmus simililer. CANTILA CAMPI FLORENTI ANI. In nomine sancle et indiuidue Irinilalis. Ego Syrus dei grafia januensis ecclesie seruus el Archiepiscopus licei indignus ecclesiarum chrisli prouidens ulililali in quarum sollicitudinem sum diuina dispositione uocalus. ea que a predeccssoribus bene preordinala sunl. cupio integra, et illibata custodire. Que autem melioris incremento sludii uidenlur egere, uolo ad perfecte consumalionis formam, quanlum mihi diuina misericordia inspiraueril corrigendo perducere. Jdeoque libi Rarissime fraler beniamin abbati monasterii sancti mauri, quod esl constructum in laurinensi pago, tuisque successoribus capellam luris ecclesie noslre in honore beali proto marlhyris slephani eclili-calam in loco qui diclur campus florenliani super flumen pulcifere in perpeluum regendam conimillinius. Yt uidelicel per capellanos 4 (50) aul monachos luos ibi digne sentiatur, el ul ipsa ecclesia in meliorem slalum crescat, el possessionibus, alque honoribus amplietur. Prelerea statuimus ut januensis ecclesie canonicam seruenl obe-dienliam quicumque ibi habilauerint capellam uel monachi. Simul quoque capellanus uel monachus qui ibi eril nobis el successoribus nostris manum dabit seruande obedienlie. et per annualem censum in fesliuilale sancti malhei apostoli sex libras cere persoluet. Condescendentes enim nos el fratres nostri precibus luis pro affeclu amoris quo te semper diligere uolumus uolum petitionis lue exau-diuimus. Et ul hoc scriptum nostre liberalilalis ratum lirmumque maneat in perpetuum nostro sigillo precipimus insigniri. Facium esl hoc anno ab incarnatione domini nostri ihesu chrisli m.c.xxx. nono. Jndicione prima. ■f Ego Syrus Januensis Archiepiscopus subscripsi. f Ego Vgo Archidiaconus subscripsi, j Ego Guido prepositus subscripsi. DE USU UASALL0RU.1I QUI SUNT CIUES. CAPUT VIII. Prouidenles nos utililalem et honorem Januensis curie, dignum duximus memoria sempiterna recordare, quo seruitia tam in pecunia quarn in rebus aliis. Vasalli. Januensi Archiepiscopo facere debeant. Cum uadit ad se consecrandum, uel quando appellat cum romana curia ad synodum quisque debet ei persoluere secundum parlem feudi quam pro ipso lenel. Merulus de castello debet dare duos homines, aut solidos, xx. Filii aldi clerici hominem unum, aul solidos, x. Orriarii. O hominem unum, aut solidos, x. Domus curradi de uolla. hominem unum aut solidos, x. Jngo pedogola, hominem unum aut solidos, x. Nepotes donumdei. hominem unum, aut solidos, x. Guaraci. hominem unum, aul solidos, x. Domus gandulfi rufi, hominem unum, aut solidos, x. Domus de casckifeloni. hominem unum, aul solidos, x. Domus (*) Farse quelli della famigli.! D’ Oria. ( 31 ) maraboticum consanguineis suis hominem unum, ani solidos, x.Domus idonis de carmadino. hominem unum aul solidos.x. Filii benzi demurla. hominem unum, aul solidos, x. Oglerius de insola, hominem unum aul solidos, x. Domus gandulfi do matrona, hominem unum aul solidos, x. Domus ollonis belloculi. hominem unum, aut solidos, x. Bonifacius mortuus de siti, hominem unum aul solidos.x. Otto ca-nella. hominem unum, aut solidos, x. Domus de guido spinola, hominem unum aut solidos, x. Filii oberli grassi et ingo. hominem unum aut solidos, x. Filii auocali. hominem unum aut solidos, x. Filii pagani de rainfredo. solidos, vi. Filii oglerii de rodulfo. solidos. un. Albertus de palazolo el frater eius solidos, v. Rubaldus cauarunco. solidos, v. Filii gandulfi de ripa, hominem unum, aul solidos, x. filii anseimi de ima solidos, v. Lamberlus porcus, solidos. v. Arnaldus spacianus cum fralribus suis. solidos, v. Bella- « mulus hominem, i. aul solidos, x. Marchio iudex hominem unum aut solidos, x. INCIPIT PROI.OGUS DE PENSIONE QUE INFRA CIUITATE.M ARCHIEPISCOPO PERSOLUUNTUR (sic) Cum plures magis causae suae commodum considerantes mullo-tiens cupiditatis causae delenii, que de iustieia singulis annis per-soluere debeant negare soliti sinl. quasi peccalo aliquo non tenerentur. diligenter in hoc capitulo notare uolumus. qui sunl illi qui pensiones domuum tribuere debent, el quanlum unusquisque ianuensi curie debeat persoluere. Proplerea ne in maius dampnum uenire ulterius possint, el illi uel illorum heredes in tempore aliquo quod iustum fuerit nullatenus negare possint. CAPUT IMI. (vili) Filii lanfranci auocali dant denarios, m. papienses ueleres de domo colla. Guilielmus piper denarios, vi. ianuensis monele. de caslellelo. quanlum concessit ei. Syrus ianuensis Archiepiscopus ( 52 ) pro libaJIaria. Guilielmus niger el baldicio fraler eius, denarios, xm. el dimidium de hoc quod lenenl iu monle sancii michaelis. usque in uiarn pubblicani de sanclo (homa. Guilielmus Hlius caphari. denarios, jjj. de monle lanerio. Odogerandus. denarios, xvm. ianuensis monete, de manso que (*7t“) in sanclo pelro de arena, iuxla mansum pandulfi filii nichole medici. Pandulfus prediefus. denarios, iiij de prediclo manso. Lamber-tus porcus el ansaldus fraler eius.denarios.xvm.de domibus in quibus habitant. el de sanclo uincenlio. el de bisanno. el de nerui. et de mazasco. el de rapallo. el de Irepelixi. Guilielmus cailus. denarios, m. de domo quae esl iuxla lurrem porcellorum in qua habitat. An-selmus de golizone baldo, medium dispendium dal ad ordinandum unum hominem qui uadal singulis annis ad sanclum romulum. de domo quae fuit caslauentiac. Guilielmus cuslos. de domo in qua habitat cl de hoc quod habel ex parie uxoris in domo culla, el in uico ino-lazo. dal denarios. 11. Johannes langascinus ferrarius.denarios.1111.de hoc quod habel in domo colla ex parte uxoris el in uico molazo ..mieta dal denarios, m. de domo quae esl iuxla domum guilielmi custodis. Baslardus. denarios, m. Guineguissius. denarios in. de domo in qua habitat. et de illa quae est ex altera parte uersus curiam archiepiscopi, denarios, in. Ansaldus paucalana. dal denarios, ni. prò domo in qua habilal rapiolus. Guilielmus de curia el uxor quae fuit ardicionis castauenliae. debent dare denarios, ih. de domo quae fuit ipsius ardicionis castauenliae. Oglerius de oliua de domo que esl iuxla domum Lamberti porci, denarios, xi. Oberlus lurris et ido fraler eius. denarios. 11. de domo quae esl iuxla domum guilielmi custodis. Millesimo, centesimo, sexagesimo nono mense Augusti. Oberlus spinula soluit pensionem domorum usque ad. x. annos uenturos prò se ad rationem de denarios. ii. et quartain (*). ( ) II Cicala riferisce con discreta esattezza il contenulo di questo capo sodo 1 anno 1IG9, indottovi forse dalla data della presente annotazione, la quale si \ede scritta con diverso inchiostro e caratteri assai piccoli, ed è in sostanza una della varie aggiunte cui altrove accennammo. ( 35 ) DI'. TOTA CURIA M0LAC1ANAE. CONDITIONES. CAPUT J. Isle sunl condiliones quas ianuensis Archiepiscopus de curia rnolacianae debel habere, de bazali. et de cella de loco bauali. cl de medolico. cl de uilla sancii Syri emiliani, et de uico molacio. el de salino el sanclo pelro de arena. Omnes homines qui in his prediclis locis habitant el terram episcopatus lencnl eliam si in ciuilale habitant, primum debenl fìde-lilalem iurare domino Archiepiscopo, ubicumque maneni. el debenl iurare quod non debent uendere nec dare terras ipsius Archiepisco-palus. ncque molendina nisi in famulis de curia ipsa. el per licentiam ipsius Archiepiscopi. Conditiones uero isle sunl. DE LOCO BAZALI. CAPUT. II. Mansus de bazali. de ficano el de elusura et de........ de scandolelo. cum molendinis, uidelicel cum molendino sublerralo. et cum briliscn. et conditione molendini de Iacu. De islis prediclis mansis debel habere duos porcos, el medium precii solidorum, x. el pro munlonibus duobus el medio, solidos, v. et de duobus agnellis el medio, solidos, u. el medium. Bibens aqua de bazali dal denarios, xu. in naliuilale domini, de manenladico. Gandulfus mau-rus denarios, xu. simililer de manenladico. Gandulfus rufus, denarios xu. de manenladico. Jnsuper inter homines omnes prediclos el qui tenenl res prediclas. debenl dare circulos, xxxu. aut denarios. xxx. ii. el debenl facere opera, scilicet colligere fenum et ducere ad curiam et colligere castaneas el ducere ad cralem. el Ira-bere de ricis. De loco de parte de bazali. Lamberlus. denarios, vini, de conditione. Gandulfus tarante el filia fredaldi, debent facere quinque dies in secando fenum. ( 31 ) 1)(‘ loco de correlo denarios, vili, de fontanigi. De loco (]iieni lenel olo bonus intcr omnia, vi. solidos. CO.\niTION£S. De molaciana Clericus brunus. denarios, vi. de condilione. Locus de lannelo. denarios, xu. Locus quem lenel quarlerius el buronus. solidos, mi. el denarios, ih. Locus bonus marlinus de burgo. dal solidos, vii. Locus de podio solidos, u. lerius (AleriusJ denarios, xu. el de terra de eamparia. denarios, vi.morellus.de clausa.denarios.m. Fiiius guaila foliae, de sabbadalico. denarios, xu. el de campo castorio denarios, xu. el de terra de subliis curia, denarios, vi. Bonus iohannes de subtus curia, denarios, vi. de ipsa terra. De molendino de periculo omnes qui tenent ibi dant solidos. 11. Molendinum domnicum denarios, via. el pro azimis duabus. Molendinum de lacu draconario, denarios. xx. De loco campi domnici quem tenet anselinus de roza. denarios, vim. De brolio. denarios, xu. Ficus de easlaneis. denarios, xi. Marlinus binellus. denarios, xiiii. el pullos, n. pro comcalu. De loco de clapa denarios, xvm. De loco de benzone pro quarla jjarte. n. capones . De loco de codula. u. solidos el dimidium, ruchcrius de ualle. denarios, xu. el duas gallinas de terra bellandini de pralo. Andrea galiina. solidos, n. el dimidum. Johannes de clausura, denarios. xxvii. et pro spalla denarios, xu. el pullos, n. cl acimas. ii. el pro comealu. pullos, n. Locus de niontexello. solidos, vim. De manso bazario qui fuit de porcellis, solidos, mi. cl dimidium. De fontanile, denarios, xvm. de condilione. De terra quae fuit de mariino binello. dant nopoles eius spallam unam pro manenlalico. quia sine herede obiil. bertus (Oberili*) scutarius dat solidos, n. pro terra quae fuit nepotis uxoris suae, el Ygonis de fredaldo. eo quod sine herede mortuus esl. ( 55 ) DE CONDITIONE MANSORUM DE UICO MOLACIO. CAPUT. III. De manso de ripa solidos, xm. iohannes de prado dal ex eis solidos, vii. el inler ferrum aculum cl iohannem fralrem eius. solidos, vi. De manso de prado. denarios, xii. De manso de fontana, denarios, un. minus lercia denarii, qui fuil filiorum mauri, el de loco de gaza. De manso de ripa, presbiler andreas el consortes eius. capones, n. De m&nso de maxeredo. cal-berlus ponlius eum suis consorlibus capones, n. UIC INCIPIT DE CONDITIONE PORCORUM ET ARIETUM ET AGNORUM. DE LOCO CELLA. CAPUT. IIII. Ilomines de cella de loco bauali. solidos, un. prò porco, el prò muntone, solidos, n. el prò agno, denarios, xu. ex quibus danl mar-linus caramagnus cum suis consorlibus. quarlam parlem. Seipha cum suis...........quarlam. Oberlus de ingoile cum suis consorlibus aliam quarlam. Filii bruschi, alleram parlem. 1TEM DE BAZALI. De mansis de bazali. porcos. 11. et dimidium, el munlones. n. el dimidium, siculi superius dicium esl. ITEM DE MANSO I)E CASTANEIS. De manso de casleneis. prò porco solidos, un. el prò munlone solidos, ii. el prò agno denarios, xu. cl omnia predicla danl richus de caslaneis cum suis consorlibus. el faciunt operas, scilicet colli-gunl perlieas in nemore, et deferitili eas ad domum cultam, el putant ipsam uineam. cl facilini ca que necessaria sunt ipsi uinee. 3 (36 ) el in uindemiando. el in pistando, el ad bulam deportando, el defler il ni fenum de prato, el colligiint ipsum. cl ponimi inlus in domimi, el colligunt castancas. et trahunt de riciis. et durimi ipsas usque in erateni. et mittunt sursum. ITEM. De manso de monte, habel solidos, mi. prò porco, el dal eum boso de monte cum suis consortibus. ITFJI. De duobus mansis de ualle. prò porco uno solidos, un. el prò muntone, solidos, u. el prò agno denarios, xu. cl danl ea ansaldus de ualle cum consorlibus. et iohannes de pagano cum suis consortibus. ITEJI. De manso..........de iracosla prò porco solidos, mi. prò muntone, solidos, n. prò agno, denarios, xu. et danl hoc dominicus cazalor cum suis consorlibus. et paganus de ca de uia cum suis consorlibus. ITE*. De manso de glaredo. prò porco solidos, un. pro mulione solidos, ilei prò agno, denarios, xn. el danl isla guilielmus de glaredo el eius consorles. et filius caualerii cum suis consorlibus. cl bonus iohannes de Iraicosla cum suis consorlibus. cl debenl facere opera siculi homines de oliua. ITESI ET DE ALIIS OPERIBUS. De manso de oliua prò porco solidos, mi. cl prò muntone soli- dos. ii. el prò agno denarios, xu. lerciam parlem dal anfossus cum suis consorlibus. el iohannes de oliua cum suis consorlibus aliam lerciam parlem. cl iohannes molaciana cl iohannes morcllus aliam lerciam parlem cum suis consorlibus. cxcepla illa lercia pars que romanci super gariliiun de his duabus parlibus de islo manso quas lenenl isli de prefala oliua. uidelicel anfusso cum suis consorlibus. el iohannes de oliua cum suis consorlibus. isli prefali. facilini quinque secaluras. el facil palos prò uinea. et acuit ipsos ubicumque sinl. el facil scindulas. cl coopcril Iccium, el slringil bules, el torcularia, el (inani, el alia pars lercia que remanet, facil guailam collidie. excepto quod pars lercia morilur in garilio. ITESI. De loco de clapa. filii guaita follie cum suis consorlibus. el blancus de ualle cimi suis consorlibus. denarios, xu. prò porco. ITESI. De eodula. baldus colexella cum suis consorlibus. et oberlus primus cum suis consorlibus. denarios, xvi. prò porco. ITESI. Do loco de podio, prò porco, danl ansaldus de podio cum consortibus. el oberlus lapso cum suis consorlibus. denarios, vii. itesi. De alleo, unum agnum ad pascha pro conditione, in alia parie danl solidos, tu. el denarios, mi. el dimidium, cl prò pane denarios, v. el gallinas uclcrcs. v. cl foni faseios. v. cl minas anone. v. et ( 38 ) iuncalas. vi. in sanclo iobanne. 11. cl in sanclo svio. u. cl in sanclo laurenlio. 11. el casei libras, l. el cofosios. ni. el secalores. xv. ITEM. De (annedo superiori et inferiori, singulis annis in iialiuilale domini sculellas xxx. ITEM. De molaciana foresterii duo membra porcorum, in naliuitate domini, el capila foci in naliuilale domini, u. Gaslaldiones danl oua. c. in pascha, el spallam. i. Turtexanus dal fascium, i. spilorum. De manso de ualle. solidos, n. de pensione. De murledo uidelicet de uilla que esl iuxla uiam uillam corsi-solidos. mi. el dimidium, de pensione. De pastino de corsi, solidos, m. de conditione pro lercia parie. Bonus martinus de corsi, spallam. i. denariorum, xu. De molaciana pro porcis, solidos, xl. el denarios, xi. De montonibus solidos, xvii. De agnis, solidos, vim. et denarios, vi. De condiiionibus libras, ni. el solidos, x. et denarios, i. Millesimo centesimo, lxv. De loco bisanni quem lenebal alda dal lamberlus calcator solidos, xxxi. inter omnia. De loco subtano iuxla molendinum porcellorum dal bonandus. solidos xvni. inter omnia. OPERARII DE MOLACIANA. CAPUT V. Isli sunl operarii de molaciana. iohannes de bruxedo. Roza de (annedo. clericus brumis, filii manducantis pyrum. filii iohannis de costa, inaeallufus. gandulfus barcllus do tannedo. lilii martini prendentis panem de ualle. lilii garardi. lilii nigri comi de ualle. lilii iohannis morelli de ualle. filii gassiani de ualle. filii buli de ualle. lilii nigri de casa de uia. bonus bellus de casa de uia. andrcas pre-sbiter el fraler eius. lilii marlini de communisi. filii gyrardi fralris eius. lilii anseimi de orlale, iohannes rex de communisi. filii pagani de nuce de ualle. filii boni infantis caualerii de glareto. filii rainaldi clapueii de sanclo syro. lilii iohannis clapucci fralris eius. lilii belloli de sanclo sylo. filii lormanni fralris eius. uillanus de sanclo Sylo. ricus de caslaneis. filii brachi de ualle. blancus de ualle. guascherius de ualle. nichola de malliolo. et marlinus consors illius qui moratur iuxla ipsum, iohannes brucherius. omnes isti facilini opera, pulanl uineam. el facilini perlicas de domo culla, el ducimi ad uineam. et cauanl ipsam. et uindcmianl. el ducunl in lorculare. et pistant et ponunt musium in bules, el propaginant ipsam. et colligunt fenum, el ponimi in domum. et colligunt caslaneas et ponimi in cralcm. KENI SECÀTMES DE CURIA MOLACIANE. CAPUT VI. Isti sunl qui secanl fenum in curia molaciana. omnes homines de allio debenl dare. xv. secalores. gandulfus laranlus debet dare duas parles. quinque secalorum. filii frcdaldi debent dare lerciam parlem que remanel illarum quinque sccalurarum. Omnes liomines qui habilant in oliua facilini quinque secaturas, quorum .... petronus. cl anfossus fraler eius. iohannes ragius. pelrus balbus eius nepos. oberlus fraler illius, lilii iohannonis. bonus iohannes de bruxedo magisler facil duas secaturas el mediani. gan-dulfus quarlerius el ansaldus fraler eius et oberlus lannedus simililer illorum fraler faciunt quinque secaturas, paganus de ea de uia. el filius iohannis brunengi fralris eius. faciunt quinque secaturas, omnes filii guaita follie el marchisius filiasler eius faciunt quinque ( 40 ) secaturas, et filiaster ipsius facit lerciam parlem ipsarum quinque secaturarum. Homines de nasci tenent de rebus domini Archiepiscopi, in ca-zania. mi. homines per nianentaticum. In casinello. 11. mansos, et in cexena. ». mansos. In sanclo Syro. i. locum. In casale de petrone, medium mansum. In sallerana. i. mansum. In castaneto uelulo. i. mansum et medium. In asluraire castanetum pro Iribus caslanealo-ribus. In castello. 11. mansos. In cedona. i. mansum. Filii cononis de uezano tenent de rebus domini Archiepiscopi. In humedo. i. mansum. In arcene. m. mansos. In cembrano. m. mansos. In eadranza. xu. mansos. In configno. i. In gomedo. i. mansum. In caslellione. ui. mansos. In costa de rubeis tenenl Iibellariam sancti syri. De monle sancti ambrosii, in uno anno. vii. libras, cl vii. solidos. In alio. vim. libras, el vii. solidos, que tenent filii cononis de uezano de curte domini Archiepiscopi. DE OPERATORIBUS TOTIL'S CUBIE M0LACIANE. Isti sunl operarii de molaciana. et illius confinio, uidelicel de bazali. secundum parlem que euenil unicuique rationabiliter, scilicet debenl colligere fenum in prato et ducere in domum, el colligunt castaneas, el cxtraunl ipsas de ricis, el mittunt in cratem. Filii iohannis cullozoli de clausura, iohannes bruningus de bazali. iohannes de scandoleto filius Guilie. filii iohannis bollexini. laranlus de ba-zali. lilii benzonis. filii fredaldi. filii rufini. gandulfus Rufus, cophus. filii buli de castaneto, oberlus acutus, andreas gallus, guilielmus dc parie de bazali. INCIPIT DE GUAITATORIBUS CASTRI DE MOLACIANA. CAPUT VII. Mansus de tradicosla. Mansus de communisi. ( M ) Mansus de ualle. Mansus de plazio. Mansus de campo domnico. Mansus de monle. Mansus de monlicello. Mansus de pralo. Mansus de gubernatis. Mansus a ualle Sancii Syri. Omnes homines qui delinenl islos prediclos mansos, debenl ui~ gilare in noclibus ad seruandum el custodiendum caslrum singuli secundum uices et parles suas per lotum annum, scilicet omni tempore. ila ut in omni nocte duodecim homines simul faciant ipsam custodiam. Mansus de traicosla. et mansus de communisi. el mansus de ualle. de islis tribus mansis, tres guailas omni nocle per totum annum. Manso de burgo, manso de carbone, isli duo dant omni nocte guailam unam per lotum annum, excepto quanlum pertinet ad curiam. Manso de campo domnico debet facere guailam unam collidie per lotum annum, minus sexta parie que morilur pro curia. Mansus de monte cotlidie guailam unam. Mansus de plazio. guailam debet facere per mi. menses. Mansus de pralo de sanclo sylo. debet facere guailam per duos menses. Mansus de ualle de sanclo sylo menses, m. in uno quoque anno. Mansus de gubernato similiter. IIEC SUNT NOMINA GUA1TAT0RUM. ISTI SUNT DE TRAICOSTA. Dominicus cacialor cum fralribus suis. Gandulfus claranus et nepotes cius. Filii uiuiani cum suis consorlibus. Bonus iohannes de centum solidis el filii guilie. (42) ISTI SUNT DE COMUNISI. Johannes rex do communisi cum fralribus suis. Bonus bellus de cambaliuola eum fralribus suis. Filii uiuiani cum oberlo bureno el cum bucono. Paganus de ca de uia cum suis nepolibus. Guilielmus corradus cum fralre suo. Bonus bellus de ca de uia cum fralre suo. ISTI SUNT DE UALLE. Baldus panis paralus de ualle. cum suis sororibus. Ansaldus de ualle el baldus fraler eius. Johannes gambarellus. et baldus coli-cellus. el ceserà. Johannes dalurus cum fralribus suis. Gandulfus quarlerius cum fralribus suis. ISTI SUNT DE BURGO ET DE CABBONE. Bonus marlinus el bellinus. Molaciana cum fralribus suis. Johannes murellus cum fralibus suis. Oberlus lanzo cum suis consanguineis. Filius berlrami el gandulfus quarlerius. Clericus de pralo. el Vgo pidisino. ISTI SUNT DE PLAZIO. Presbiler andreas cum suis nepotibus duos menses. Bonus marlinus ot oberlus. Berla de lannedo. duos menses. ISTI SUNT HOMINES DE MANSO DOMNICO. Gandulfus alpanus. el zenoardus consanguineus eius. Filia golizi # de mazorano. Plena de mazorano. el ansaldus brauus. Filii belloni de sorbula. Oberlus calcaneus el fraler cius anselmus. Bonus iohannes el pelrus. Anselmus uilalis. Pelrus de subius riua. el ( 43 ) andreas carncleuarius. Ansaldus inedius jkiiiìs. et fraler eius pelrus. Andrianus de campo domnico. ISTI SUNT DE MANSO DE MONTE. Girardus de monte cum suis sororibus. Johannes boso cum sua amila oliua. Collaredo cum cognatis suis .... ocleria. Ansaldus medius panis el zenoardus. ISTI SUNT DE MANSO DE PRATO SANCTI SYR1. Filii alberli de prado. Baldus colisellus. el soror eius otlìza. Alferius de allio cum suo germano. Yillanus cum suo cognato. Andreas de codula el lanfraneus.....berizo de alleo et fraler eius. et marlinus de poio. ISTI SUNT DE MANSO DE UALLE. Marlinus binellus cum fratre suo . . . uascerius. Oberlus buro-nus el fraler eius et andreas. Johannes slerpon el fraler eius. et marlinus. el isabella soror iohannis morelli, el lilii guaila follie. ISTI SUNT DE MANSO DE GUBERNATO. Giselberlus de zambazario. et andreas gallina fraler eius. DE USU ET CONSUETUDINE CASTELLANI DE MOLACIANA. CAPUT. VII. lice est consuetudo el usus castellani qui custodii castrimi de molaciana quicumquc sii. in unaquaque die debel uocare guailalo-rem. el si non ueneril ad guailam sabbato sequenti debel accipere ab eo. denarios, n. quod si nollet ei dare, habel poleslalem pignus accipiendi. J ( 44 ) NEC EST CONSUETUDO ET RATIO SINGULORUM QUI DEBENT GUAITARE UEL EXPENDERE PRO GUAIITA. Omnes liomines illi qui habenl parlem in manso de traicosla. aul debenl facere guailam per lolum annulli, aul dare solidos, vili. IHi omnes qui tenent mansum de comunisi simililer solidos, vm. aul facere guailam per lolum animili. IHi omnes qui lenent mansum de ualle. aul lacere guailam collidie. aul. solidos vm. llli qui lenent mansum de burgo. inler omnes aul lacere guailam per sex menses, aul danl solidos, mi. Illi qui lenoni mansum dc plazio. aut facere guailam per Ires menses, aul danl solidos, n. el denarios, vm. llli qui tenent mansum de campo domnico inler omnes aul facere guailam per menses, x. aul dare solidos, vii. el denarios, vm. llli qui lenenl rnansum dc monle aul guailam collidie. aul solidos vm. Illi qui lenenl mansum de pralo Sancii syli. aul guailam per duos menses, aul. denarios, xvi. Illi qui lenenl rnansum de ualle aul guailam per Ires menses, aul solidos, ii. Illi qui tenoni rnansum de gubernato aul faccre guailam per Ires menses, aul solidos, n. DE CURIA MEDOLICI CONDITIONES. CAPUT. Vili. Isle sunl condiliones quas archiepiscopalus habel in curia medolici. uel habere debet. In primis debel habere fidelità leni de omnibus ipsius curie, ubicumque manonl siue in ciuilale siue in uillis. co modo siculi facilini liomines de molaciana. De manso de cauanna debel habere porcum, i. precii solidorum. ( 45 ) in. el de munlone el agno, denarios, xvm. cl Ires parles unius spalle, el pro circulis, denarios, ni. In alia parie pio prediclo manso de cauanna. pipinus et ber-nardus debenl dare, denarios, m. Roza dc ficario cum filiis suis. prò porco denarios, xu. el de munlone et agno, denarios, vi. el pro circulis denarium i. et quarlam parlem unius spalle. De manso de casa sublana quem tenet baldo el oberlinus. habel porcum, i. solidorum, un. el prò munlone. solidos, i. el prò agno denarios, xn. el debent stringere bulcs. et debent dare spallam. i. prò aporlo. De manso anseimi presbiteri pelri de ponte quem lenent filii bellicari cum suis consorlibus cum gisla de pauone debenl dare denarios, xiii. cl dimidium de porco, cl de munlone et agno denarios, vii. Manso cunize de porcile, denarios vi. prò porco, et prò muntone el agno, denarios ili. et prò spalla denarium, i. et dimidium, et pro circulis denarium medium, hoc debel dare anselmus de cosla cl bonus iohannes de porcile cum fralribus suis. De casa de runco. inler andream el algudain sororem suam debenl dare prò porco, denarios, xvi. et pro mullone el agno denarios. vm. et lerliam parlem unius spalle, pro circulis denarium, i. el lerciam denarii, et debenl stringere bules in lercia parie. Dc manso de gazo quem lenel guido cuzola denarios, vi. prò porco, el isli predieli duo debenl dare denarios, vi. prò mullone et agno, el debenl dare pro circulis denarium, i. Dc loco porcili, pelrus alferius. solidos v. prò porco, et spallam. i. De caslagnelo dc porcile, denarios, xn. prò porco, de sororibus oberli de morella. Dc manso de cerro. prò porco solidos, mi. cl prò mullone el agno solidos. 11. el spallam. i. cl pro circulis denarios, mi. De donalo dc cerro. denarios xvm. prò porco, de omnibus libellariis quas comparami paler eius. el ipse el fraler eius pelrus uidelicel. de manso de cerro. de alborico et cario fralre eius. el ( « ) ansaldo et de moreno. et de casa dc morella el de panie, el de panicali. de omnibus bis rebus debel dari sicul dictum esl. De manso de ponte qui fuil ariberli quem lemiil .... ^an-^ dreas de runco. debenl solidos, x. pro porcis, cl spallam. i. el gallinas. 11. Anselmus de costa et fratres sui. solidos, mi. prò porco, el spallam. i. cl prò agno denarios, xu. De manso de gazo quem lenel guido cuzola. solidos, v. el spai lam. i. cuzula el oglerius galus. in manenladico. a le case, denarios, xxvii. el spallam. unam. De podio, allo, solidos, ni. el spallam. i. De loco de costa, denarios, xxvi. el spallam unam. De maiolelo de cerro. spallam. i. Donalus de cerro. spallam. i. de magnolelo. Oberlus Rufus. spallam. i. duodecim denariorum, cl solidos, inde manso de sua?o quod lenel prò manenlalico. De molendino dc cantone spallam. i. et capones. »• de piato. De manso de cauanna qui fuil caualerio spalla, i- cl denarios, xmh. De canneto medolici spallam. i. Filie alberici de cerro. spallam. i. de condilione. Ecclesia sancii andree spallam. i. De uasto. elde ualle alta, solidos, v. el dimidium, de conditione. Ansaldinus dc cauanna. spallam. i. prò figario. De manso de ualle calida, solidos, mi. cl spallas. n. et pullos, n. Girardus Gaslaldus de loco gaziolo. denarios. 11. Albertus curtus, denarios n. pro clausa. Rainaldus de cosla el anselmus fraler eius. denarium, i. de in neola de ponte. De dote ecclesie sancti quirici denarios xvm. dc conditione. De prado episcopi, spallam. i. Gaslaldus dc medolico collidi decimas dc campis, el de magneiilei de iugo. el dal spallam. i. ( 47 ) ' Do castagneto de plano de gazio. spallam. i. De manenlalico sancti olaxi. habemus capones, duos, et medietatem de uino el de caslaneis. Gaslaldus prò caslaldatico. spallam. i. De castello qui fuil de Archipresbilero sancii cypriani. el eius amile, habemus spallam. i. el duos capones, et medielalem castanearum. Do loco qui fuil de trenkerio. habemus medielalem de uino el de caslaneis et spallam. i. De hoc quod emimus a uassallo sibilalore. capones. 11. et rnedie-lalem caslanearum. De hoc qnod emimus a soccra nasse, medielalem caslanearum. et gallinas duas. De loco monlis alti qui fuil lanfranci de saporito, medielalem uini et caslanearum. el pullos. 11. Inler ansaldinum el bernardinum. spallam. i. prò aporlo. De domnicalo de plano de gazio. spallam. i. el capones. 11. De loco de uico quem lenel marlinus cerasiarius dare debel solidos, u. et dimidium, pro condilione. et medielalem de castaneis. et hoc debet facere usque ad annos uiginli nouem. his uero Iransaclis debet iungere denarios, xn. pro condicione, et dare medielalem de uino. el dc caslaneis simililer. De locis de sancto olaxo qui fuerunt filiorum ansateli sardene. debel habere curia prò omnibus condicionibus solidos, xvm. el medielalem de uino et de caslaneis. el spallam. i. De terra que fuil iohannis de leda quam habebat morella, et de parte quam habebal in molendino de cerro. debet habere curia spallam unam pro condicione, usque ad annos. xx. nouem. completis his debenl isla predicla ad curiam redire. De manso de configno qui fuil de margallione. habet curia solidos, m. el spallam. i. De magloleto de runcallo. el de castagneto de bulago capones, n. C 48 ) ISTI SUNT OPERAMI DE CURIA MEDOLICI. Casa de alberico de cerro. et casa de cauanna. el casa de cuniza. de porcile, el casa andree de runco. el pipinus. el casa guidonis cuzele. debenl colligere fenum el portare de pralo episcopi, el lacere uineam. el uindemiare. el pistare uuam. el omnia que necessaria sunl ipsi domnicalo. el ponere uinum in bulem. el colligere castaneas. cl ducere in cralem. siculi ralionabililer unicuique secundum suam partem tangit. Baldus de ponte el consortes eius, uidelicet bonus bellus de casa de uia el domus sua. pro terra de ca sublana de ponte cl molendini, el alberlinus de guercia, el domus andree de runco, debent stringere bulas domini Archiepiscopi, aul Janue. aul me-dolicum. Omnes homines qui descenderunt de domo de morella, debent, pro conditione ire in Iombardia. in quacumque parie et quandocum-que necesse esl domino Archiepiscopo ianuensi. millere eos nuncios. et debet eis dominus Archiepiscopus dare dispendium in cibo el in polu. Girardus gaslaldus de morella cum filiis cl cum nepotibus. Baldus de morella cum sororibus suis. Oberlus baldus de lerricio cum fratribus suis. Johannes filius lede de galliano. De medolico. in porcis solidos, xxx. mi. ct denarios, mi. Similiter spallas. xxm. el dimidiam. Inler agnos et munlones. solidos, vnn. el denarios, n. De conditionibus solidos, xxv. cl dimidium. Pro circulis ad stringendum bules, denarios, x. el dimidium. ( 49 ) ISTE SUNT CONDITIONES QUAS ARCIHEPISCOPATUS HABET IN CUBIA SANCTI PETBl DE ARENA. UEL HABERE DEBET. Iu primis dcbcl habere fìdelilalem dc omnibus hominibus ipsius curie, et debenl iurare quod non debenl ucndere nec dare lerras ipsius archiepiscopalus. nisi in famulis ipsius curie, el per licentiam ipsius Archiepiscopi, el hoc debenl facere ubicumque habilenl famuli predicle curie et hec sunl condiliones. De manso de ficario solidos, mi. de manenlalico. Archipresbilcr sancii marlini, solidos, m. de manenlalico. Andreas balbus dat denarios, xvm el spallam. i. de loco de domo de manenlalico. Dc granarolo denarios, xvm. cl spallam. i. de manenlalico. De morella, facius et fratres eius, et de paslino episcopi ollonis. solidos, v. et pullos, n. pro comealu. De manenlalico bucardi. solidos, v. De loco de guasto, spallas. n. aul solidos, n. una pro conditione cl allora pro manenlalico. Gaslaldi. spallas. n. una pro gaslaldalu. el allera pro molendini conditione de glariolo. De loco sancii silueslri. denarios, xim. et dimidium. Raimundus. el amicus, et marchio, debenl dare, denarios, mi. et mediam pensionem, et capones, ii. et gallinas, n. pro libellaria quam lenent. Gaslaldus de bcgali dat spallas. n. pro decima. Isli sunt qui faciunt domnicalum sancti pelri de arena, pulanl et cauanl. cl faciunl omnia que necessaria sunl ipsi domnicalo. el uindemiant el ponunt in torculari, cl pislanl. et mittunt in bulem. el adiuuant eum adducere ad mare, et stringunt bules, nomina quorum hec sunl. ( SO ) Rainmndus. Amicus. Marchio. Andreas balhus. Fulcus de loco sancii silucsln. Locus de granarolo. Locus presbiteri sancti martini Locus de domo. Locus de domnicalo. ISTE SUN'T CONDITIONES QUAS ARCIHEPISCOPATUS HABET IN CURIA % NERUI. UEL HABERE DEBET. Casal de curie quem fenel petrus tarega qui esl intei' uiam per tribunam ecclesie et uullurascum dal spallam. i. De loco qui esl supra ecclesiam dat medielalem de omnibus, et paslum. i. De campo post domo coltam medielalem de omnibus, et spallam. i. De loco care cosse medielalem ficuum el oliuarum spallam. i. De baldo cagapice idem. De benefìcio. De cedriale. spalle, n. prò inanso. De manso de palma et de lauro, spalla, i. quam dal iohannes de palma cum consorlibus suis. el manifredus de loro cum consorlibus suis. De manso de oliua et cauedurno spalla, i. quam dal marlinus cauedorno et consortes eius. el bona nox cum suis consorlibus. Casal de fabrica el de allo, spallas. il quas dal Marchisinus. De uicanico. spalla, i. quam dal anselmus cum consorlibus el bonus infans cum consorlibus suis. De casali de ualle el fabrica, xn. denarios, pro spalla i. sed curia dal lerciam partem huius spalle. ( 31 ) De uicanico in alia parie bariles. vini, el pedes. mi. de salicibus ad domum cultam faciendam. Gaslaldus prò decima quam lenel dal spallas. vi. de clapis. Vxor iohannis de merlo, dal spallam. i. el gallinas. 11. prò manenlalico. de terra que fuil marili sui. el que fuil de hominibus de molaciana. Illi qui colligunt decimam de oliuis in plebeio de nerui danl curie spallas. mi. ISTE SUNT PENSIONES. Casal de cauedorno. denarios, vini. Casal filiorum adam. denarios, vim. Casal de fabrica, denarios, vini. Calle, denarios, vini. Casal de loro, denarios, vini. Casal de palma, denarios, vini: De lurri. denarios. mi. et dimidium. ISTI SUNT OPERARII DE NERUI. Archipresbiler marlinus cum nepotibus suis. uidelicel guilielmus el uassallus de uullurasco cum suis nepotibus, isli prefali debenl facere bulas de nouo. el stringere in unoquoque anno. Filii uilalis de oliua. guilielmus el oberlus. pelrus el marlinus. Anselmus de oliua cum filiis suis. Filii Irabuchi. andreas et oglerius. el urso. Filii martini cauedorni. alda. et guilica. Filii bone noclis. eriberlus. marlinus et iohannes. Johannes pisanus cum fiiiis suis. Alberlus lingua, el nepoles eius. Mainfredus de lori, et nepoles eius. Filii martini de lurri. fulcus el bellobrunus. Filii uicini. oberlus. guilielmus. et otto el guilia. Guilielmus de fossato cum filiis suis. Johannes de palma el iohannes bullo, el alda eazola. ( 32 ) Ansaldus de puteo. e( filius eius rubaldus. Rubaldus de insula, et sorores eius, et guilia consanguinea eorum. Marinus de fabrica, el filii eius. Bonus infans de fabrica. Lanfraneus gaslaldus et fraler eius guilielmus. Roglerius cum sororibus suis. Caracosa el bona uita fraler eius. Petrus tarega cum sororibus suis. Faciolus cum sororibus suis. Isti omnes predieli debenl tot operas curie facere, quot et denarios persoluuntur pro pensione, el sunl denariorum solidi, v. minus denarium, i. el dimidium. Isti predieli uidelicel filii uilalis. et alii qui descripti sunl ordinatina posi eos. debent facere domnicalum. de nerui. putare, fodere, et palos facere in siluam, el adducere, el facere uineam. el uinde-miare. el portare ad lorculare. et pistare, el millere in butas. et adiuuare ad mare deportandum, el adducere fenum de montibus, et in cassinam reponere, siculi unicuique secundum suam pai lem tangit, et debent omnes millere duos homines de ipsimel in unoquoque anno, ad sanctum romulum pro blaua aul pro cereis dedu cendis. ISTI SUNT QUI DANT BARILES ET SALICES AD DOMNICATUM DE NERUI. Anselmus de uicanico cum suis nepolibus el cum suis consoi tibus. barilem. i. el pedem, i. de salicibus. Faciolus de pasia el sorores eius et consanguinei eius, dant barriles. u. et pedes, n. de salicibus. Guilielmus enganna deo. dat dimidiam barrilem de sortibus anselmi el facioli. Gandulfus de sturla cum fralribus suis barrilem. i. et pedem, i-de salicibus. ( 53 ) Filii alberti de prato de sanclo syro emiliano pro caslaneto de uiganico. barriles. 11. Alerius de molaciana. el boso de monle. el oberlus de ranelo. barrilem. i. Filii pagani de campo domnico. el bonus segnor de dercogna. barrilem. i. Breue recordationis facimus nos Albertus qui dicitur lingua, qui fui gaslaldus episcopi ianuensis. per xiiii. annos de opere quod ego qui supra Alberlus de hominibus de nerui qui habenl et possident lerras que sunt de libellaria Sancii syri. Vilalis de oliua faciebat operam. i. cum fdiis suis. Johannes trabucus faciebat operam, i. cum filiis suis. Bona nocte fraler illorum operam, i. cum fdiis suis. Anselmus de oliua. operam, i. cum filiis suis. Albaueira. operam, i. Marlinus cauedornus de oliua cum filiis suis operas, mi. el mediam. Johannes pisanus cum filiis suis duas parles unius opere. Alberlus lingua duas porciones unius opere. Ansaldus de serra, operas. ii. et quarlam opere. Guilielmus de fossato, operas, mi. el mediam. Manfredus de lauro operas, mi. el mediam cum fralribus suis. Oglerius el Andreas germani de terra de turri, operas, n. Marlinus et uicinus germani de lerra de lurri. operas, ii. Johannes de palma operas duas. Johannes bullus operam, i. Gambarellas operas, n. et quarta de opera palme. Alda cazola duas operas el quarta opere, Ansaldus de puteo operam, i. pro lerra de fabrica. Marlinus de fabrica operas, ii. minus quarla pro lerra de fabrica, n. izeno de fabrica, operam, i. Presbiler marlinus fraler de fabrica, operam, i. Johannes reza. operas, ii. Marlinus cacapice. operas, ii. et quarlam. Venerandus de ecclesia simililer. Faciolus de paxia operam, i. el oclauam pro manso de ualle. Ego lanfraneus rezanus gaslaldus domini Syri Archiepiscopi, per. x. el octo annos accepi istas operas. Rubaldus de insula cum sorore sua operam, unam. ( u ) ISTE SUAT CONDITIONES QUAS ARCIHEPISCOPATUS HABET IN CURIA SANCTI MICHAELIS DE I.AUANIA QUE EST PROPE GRAUELIAM. UEL HABERE DEBET. in primis debel habere fidelitatem de omnibus hominibus ipsius curie, siculi de aliis famulis, el debenl iurare quod non debenl uendere terram ipsius archiepiscopalus. nec dare nisi in famulis ipsius cune, el per licentiam ipsius Archiepiscopi, el hoc debenl facere ubicumque habitent. el hec sunl conditiones. De loco qui dicitur oliua. porcum, i. solidos, ni. de manenladico. ex quibus dat ramusinus cum fralre suo. denarios, vw. pelrus de oliua. denarios, vm. razo denarios xx. Omnes isti prefali debent facere domnicalum curie sancii michae lis. pulare. fodere, el uindemiare. pistare, in bullas millere. el bulas de nouo facere, atque torcularia, et stringere in unoquoque anno, et colligere oliuas domnicas. el facere oleum, el adducere uinum ad mare. Prelerea ad domnicalum de mari faciunl domum el torcularia, bulas omnia de nouo. et slringere per singulos annos. Illi qui lenenl domnicalum de mari, danl gallinas, hh. n N*. cxcix, col. 245 , ovp è inserilo il presento documento. ( 65 ) omnium personarum per eam. Hanc laudem ideo fecerunl. quia cognouerunl ardicionem famulum fuisse, cuius res eo quod sine herede decessit ecclesie cuius famulus fuit deuenisse. Sed quia famulos ecclesie pro nostro usu res eorum donare et uendere posse preceperunt ideo el donationem propter nuptias quam uxori fecerat. et dolem quam ab ea susceperat de bonis ipsius solutas esse decreuerunl. Reliquum quod ab harum rerum solucione reslaueril ecclesie in solidum laudauerunl. Millesimo centesimo quadragesimo secundo mense iunii. indicione 1111 O. LAUS DE DOMO ÀNSELM1 DE GOTIZO QUE FUIT DE SUPRAD1CT0 CASTA L ENTIA XII. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Wilielmus filius caphari. Olo iudex laudauerunt. quod Anselmus de gotizo balbo mittat sancto Romulo singulis annis in scruicio Archiepiscopi semel medium hominem cum dispendio archiepiscopi de manducare el bibere pro censu illius domus quam comperauil de ardizone caslauenza. quam cognouerunl libellariam archiepiscopatus fuisse, el ipse de celero teneat eam per libellariam. Hanc laudem ideo fecerunl. quia Archiepiscopus fuil in iure cum Anseimo de hac domo, quam sibi deuenisse dicebat, ob hoc quod censum quem pro illa domo dator illius curie inferre cogebatur non obtulerat. Tandem placitum coram consulibus placitalum in eosdem consules per conuentum sine debito sacramenti posilum fuil. Cognouerunl enim Rusticum casla-uenliam pro censu huius domus in seruilio episcopi semel in anno inisse. Set moderatone utriusque parlis contemplata, illum dare medium hominem in seruicio Archiepiscopi ul supra decernitur decreuerunl. Millesimo cxliii mense ienuarii indicione. v ("). (*) Idil). N. CLCV, col. n-1. (**) Ibid. N. CC, coi. m. ' ( M ) LAUS DE PRATO EPISCOPO XIII. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Guilielmus pezollus. Olo iudex laudauerunl quod Archiepiscopus ianuensis deinde habeal el nomine proprietario possideal sine conlradicione boni uasalli el omnium personarum per eum. Nominaliue lolam illam terram quam bonus uasallus habebat el possidebat in prato episcopo. Hanc laudem ideo fecerunt, quia el libellariam episcopatus illam terram fuisse el pensionem solitam non prestasse cognouerunl. Millesimo cxlii. mense iunii indicione quarta O. LAUS DE DOMO ARNALDI BATICAD1 XIII. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Olo iudex. Guilielmus filius caphari. Ceba laudauerunt. dompnum Syrum ianuensem ar-chiepiscopum eiusque successores deinde habere et possidere sine conlradicione Imelde quondam uxoris arnaldi ballugadi. ommum-que personarum per eam. Nominaliue lotam illam domum, quae fuil arnaldi balligadi. que posita est in domo, que obuenit ipsis ex parte iohannis chrisliani. cui domui coherit. ab una parte uia Retro trexenda. Ab alia (erra Alberti guercii. Ab quarta parte lena iohannis calderarii. el olonis de calegnano. Infra istas coherentias laudauerunl in integrum eo quod libellariam episcopatus fuisse, etpen sionem soluisse certis testibus cognouerunl. pro qua mullis lempoi ibus transactis, neque pensionem soluerant, neque libellariam fuisse di cebant. quare his consideratis racionibus laudauerunt ul supia le gilur scriptum esl. Possessionem quoque eius Archiepiscopo tiadere fecerunt. Millesimo cxlii mense nouembris indicione. v (*' )• (*) Ibid. N. ctciv. coi. 241. (’*) Ibid. N. cxcvm, coi. 244. ( 65 ) LAUS DE DOMO IOHANNIS CALDERARIt XVI. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Olo iudex. Guilielmus lìlius caphari. Ceba laudauerunl. quod iohannes calderarius solual Archiepiscopo ianuensi singulis annis denarios duos ianuenses pro censu unius domus, qam habel in domo. Cui coheril ab una parie lerra Archiepiscopalus. Ab alia quidam consors ipsius qui uoca-lur Olo. Ab alia irexenda. Ab quarla parie uia. el de celero sil libellaria, el lenealur per libellariam. lanquam Archiepiscopus ei libellum fecissel. Hoc ideo fecerunl. quia illam lerram libellariam esse el lanlam possessionem solilain prestare cognouerunl. Millesimo cxLiii. mense marcii indicione mi (*). In uilla medolici sublus castrum Archiepiscopi. Consules Olo iudex. Wilielmus filius caphari. laudauerunl dompnum Syrum ianuen-sem Archiepiscopum eiusque successores deinde habere el possidere quandam peciolam terre. posilam infra uineam golize. el est ipsa pe-ciola bene paslanala de uinea. sicul esl terminala el consignata, el hanc habeant sine conlradicione gotice. el omnium personarum per eam. Hoc fecerunt uolunlate gotice que prediclam peciolam terminami et episcopatus ianuensis esse professa fuil. Millesimo cxlii mense oclubris indicione. v (**). In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Oglerius uenlus. Bonus uasallus de odone. Wilielmus luxius. Vgo iudex laudauerunl (*) Ibid. N. ccu. coi. 247. Questo atto non appartiene già al marzo del 1143, sibbene a quello del 1442, nel quale veramente reggevano il Consolalo gli individui in esso indicati, e che, giusta il consueto, uscirono di carica il 2 febbraio dell’anno successivo. L’indizione quarla (genovese), che vi si nota, corrisponde anch’cssa al 1142. (**) Ibid. N. cx-cvi, col. 243. ( 66 ) quod Oglerius filius quondam sclaracor sii deinde fanmlus dompni Syi i ianuensis arehiepiscopi. el successorum eius. et famulatum sicut alii eius famuli, ipsi exhibeat. Hanc laudem ideo fecerunl quia niauium de democolta, el ab eo descendentes famulos episcopatus ianue esse cognouerunl. et ab episcopis indicari, nam istum Ogle-rium ab eis descendisse plurimis testibus preceperunl. His itaque racionibus cognitis ul supra diffinilum esl decreuerunt. Millesimo cxliij mense aprilis indicione v. (*). In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de odone. Oglerius uentus. Guilielmus lusius. Vgo iudex laudauerunl quod Grimaldus filius quondam Olonis canelle tribual ianuensi Archiepiscopo denarios nouem ianuenses pro pensione domus de burgo quam possidet el lenel. Ilanc laudem ideo fecerunt, quia cognouerunl testibus idoneis, quia Olo canella el auia eius erant solili dare prefatam pensionem ianuensi episcopio pro eorum domibus quas pro libellaria oblinebant. Qua igiiur racione cognita laudauerunl ul supra scriptum esl. Millesimo cxliii mense iunii indicione v (**). LAUS DE GUASTO ET DE UALLE ALTA. lx palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Vgo iudex. Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus. Wilielmus lusius laudauerunl quod dompnus Syrus ianuensis Archiepiscopus eiusque successores deinde habeant el possideanl sine conlradicione bonifanlis democolla °mniumque personarum per eum. Nominatine tolarn illam terram quam bonus infans oblinebat in ualle alla el in guasto quod neque bonus infans neque aliquis per eum aliquo modo conuenire eum ,f l aliquem per eum possit. Hanc laudem ideo fecerunl quia co- ( *) Ibid. N. cciu, coi. 248 (’*) Ibid. N. cciv , coi. 218 ( 07 ) gnouerunt testibus el libellis hanc terram libellariam fuisse, el quia nisi in famulos sancti Syri deberet alienari quam Bonus infans sine censu tenebat, et in alium quam in famulos alienata fuerat, quare consules hoc cognoscentes, tum quia condicio libelli fracta fuerat. Ium quia sine censu tenebatur prefalam terram Archiepiscopo eius-que successoribus ul supra dictum esl laudauerunl. et eiusdem terre possessionem tradiderunt. Millesimo cxliii mense iulii indicione v (*). LAUS DE DECIMA HOMINUM DE SAURI XXI. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Oglerius uenlus. Bonus uasallus de odone laudauerunt. quod omnes homines de sauri tribuant domino Syro ianuensi Archiepiscopo et eius successoribus decimam grani sicul in laude Archiepiscopalus nolalur. Hoc ideo fecerunt, quia consules inerunt ad sauri pro hac causa et consules de sauri et populus eiusdem loci fuerunt confessi quod decimam dare debebant, el eam sine omni querela dare uolebant. Millesimo cxliii mense oclubris indicione quinta (**). LAUS DE DECIMA UULTURlENSIUM. ET DE PELLIO ET DE SESTO ET DE CORNELIANO. ET DE SANCTO PETRO DE ARENA. XXII. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules. Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus. Guilielmus lusius laudauerunt. quod omnes homines de uulluri. de pelio. de sesto, de cornigliano. de sanclo pelro de arena. Iribuant domino Syro ianuensi Archiepiscopo et eius successoribus decimam grani sicul in laude archiepiscopalus nolatur. Hanc laudem ideo fecerunt, quia Archiepiscopus per hy-conomum suum Alexandrum lamentatus fuil ex eis quibus decima j (* ) Ibid. N. ccv, coi. 249. (**) Ibid. N. ccvm, coi. 252. 5 ( 68 ) laudibus preferiti consu/aUis curiam laudatam habere nequiuerat. .. . ,U,e Uenien,ibus nu^a ualuere uti exceptione qua nb ch.ep,Scop, i„lewione raliOMbililer eriperentor. Consute igi,„r diffi 'i 'J-* W **aci0ni*>us Archiepiscopalus laudauerunl ul supra diffinrfur. M.Hesimo cui, n.ense ienuarii indicione sesia O. LAUS DE 1ERRA DE B,SAiv'N0 QUE fuit de bucca. XXIII. i . ,^RaC*° lannensis Archiepiscopi. Consules Oglerius uenlus. Vgo ian • °1US UaSa^US l*e oc^one laudauerunt. quod dompnus Syrus deant * ^rC^lePlscoPus eiusque successores deinde habeant et possi-eu \ 6 C0n*rac^lct0ne lanfranci buche et omnium personarum per ad 1 ‘ °m'nallUe tolam '^am terram quam lanfraneus buca possidebat ea ann‘m ll,s(a terram porcellorum que fuit a doli el faciat ex runi*UIC{*UÌ(* U°,Uenl sine eius conlradicione. Hanc laudem ideo fece-cerat acT3 C°*n0llCrunl Per bellum quem episcopus antiquitus fe- deced3 l6r,a fIL,otl Posf decessum adoli si sine filio herede eret. illam terram curie deuenisse. Quo cognito laudauerunt ul supra Ieo-iinn Ar;n„ • o • -milesimo cxliii mense octubris indicione vi. LAUS DE DECIUA DE BEfiALI. XXIIII. od ^ aci° ,anuens,s Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de quotTd g° U,deX* AVl,,e,mus ,(lsills- Oglerius uenlus laudauerunt. deinde ?m^nUS ^vrus ,anuensis Archiepiscopus eiusque successores Dandal 3 ^ ^°SS^eanl s,ne contradicione a/ifossi simpanli. el lolam ‘II UX°nS eÌUS °mn,umfIue Pei’sonarum per eos. Nominatine Hanc laucT ^CÌmam f,uam ol)lin^l infra plebegium de bargagi. lariam fuiss” ^°erunf’ ^UIa eoSnouerunl illam decimam libel-sed quia pensionem in libello positam non soluerant ( ) Ibid. N. eexi, coi. 234. ( 69 ) laudauerunl ul supra legilur. Millesimo cxliii mense decembris indicione vi (*). LAUS DE FAMULIS DE NERUI XXV. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Oglerius uenlus. Vgo iudex. Bonus uasallus de odone. Guilielmus lusius laudauerunt quod Dompnus Syrus dei gralia ianuensis Archiepiscopus et eius successores (habeat) plenam possessionem, (amtpiam in alios famulos sancti syri, el non exeat de possessione quamdiu placilum finitum fuerit. Videlicet de omnibus hominibus hic inferius nolalis. Quorum nomina sunl hec. Wifielmus de uullurasco. Vassallus fraler eius. Filii uilalis de oliua. Filii trabuchi. Filii presbiteri mariini rezani. Marinus de fabrica cum suis filiis. Filii martini cauedurni. Johannes pisanus cum suis filiis. Alberlus lingua, et nepoles eius. Mainfredus de lauro. Wilielmus de fossato. Johannes de palma. Bibaldus de insula. Ansaldus de puteo. Filii eius. Petrus larega. Faciolus de pralo. Caracausa. Bonauila eius frater. Filii uicini el eius fralres. Cunctorum istorum laudauerunl Archiepiscopo plenam possessionem ut supra legilur. Hanc uero laudem prefali consules ideo fecerunt, quia sepissime uocauerunl eos ul ad faciendam iusliciam domino Archiepiscopo (**). et se uenluros consulibus significauere. Quod in palacio coram consulibus uenientes. ei ad racionem stare conlenserunt. et ad faciendam racionem uocacione consulum uenire noluerunt. Qua igitur cognita conlumalia laudauerunt ut prediffinilur. Millesimo clxiiii mense ienuarii indicione quinta. (*) Ibid. N. ccx, coi. 255. Nel (itolo del presente lodo dovrebbe leggersi de Bargagi anzi che de Begali, essendo il medesimo relativo a quello, e non questo luogo. (**) La mancanza del verbo, evidentemente dimenticato dal copista, lascia qui sospeso il senso; ma, fuor di dubbio, si ha da leggere vocaverunt eos ut ad faciendam iusliciam. . . venirent. ( 70 ) LAUS HE LOCO SANCTI PETRI OE ARENA QUEM HABEBAT GANDULFUS SARDENA XXVI. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de odone. Guilielmus lusius. Vgo iudex. Oglerius uenlus laudauerunl. quod dominus Syrus ianuensis Archiepiscopus el eius successores deinde ha bea ni el nomine proprietario possideant sine conlradicione Gandulfi sardene omniumque personarum per eum. Nominaliue lolam parlem ipsius Gandulfi quam obtinebat in manso sancii pelri dc arena quod esl iusta terram Archiepiscopalus. Hanc laudem ideo fecerunl quia cognouerunl hanc lerram libellariam Archiepiscopalus fuisse, el censum per eam debere, quem sicul ibi posilus filerai non obtulerat. Nam tantum temporis illud retinuerat quod iure lerra illa curie ianuensi deciderai. Quod consules cognoscentes, immo etiam dompnus Archiepiscopus per hyconomum suum alexandrum. qui pro eo iurauit professus esl. se nullomodo credere, censum predicle terre curie fuisse redditum, decem annis Iransaclis priusquam ansaldi sardene esset. Quibus igitur cognitis Raeionibus laudauerunt ut supra legilur. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. LAUS DE GURRETO SANCTI PETRI DE ARENA XXVII. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de odone. Vgo iudex. Oglerius uenlus laudauerunl. quod Dompnus Syrus ianuensis Archiepiscopus eiusque successores deinde habeant el possideant sine conlradicione Guilielmi piperis. Guilielmi lusii. Oberli consobrini sui. Vasalli de eisulfo. Gabernie. Filiorum quon-dam gandulfi de campo. Rufini cauponarii. omniumque personarum per eos. Nominaliue lolam illam terram que esl in fronle terre Archiepiscopi de sanclo pelro de arena, ab lerra que (est) olonis for-narii usque in capite superiori terre Archiepiscopi usque in aquam ( 71 ) pulcifere, quod ncque ab eis ncque aliquo pro cis ullo modo de hac lerra conueniri possint. Hanc laudem ideo fecerunl. quia cognouerunl diclis plurimorum leslium quoniam inler dompnum Archiepiscopum el eius predccessores. Hanc lerram lolam usque in aquam pulcifere possederant quiete per suam, per annos quadraginta el per triginta. Qua igitur racionc cognita laudauerunt ul supra legitur. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. LAUS Dii INTERRUPTIONE POSSESSIONIS DE DO.MOCOLTA. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Wilielmus lusius. Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus. Vgo iudex uocauerunl el conuenerunl per execulores pro Archiepiscopo causa contestande litis. Guilielmum roserium. Johannem blancum. Guidonem aguxinum. Guilielmurn brunum. Vidianum panlaxadum. Embronem. Fulconem ferralellam. Raimundum. el hominem diclum Bonum uasallum de antiochia. Guilielmum mussum. Oberlum burgetum. Johannem flede-merium. Johannem coruarium. Presbiteros sancte marie de uineis de domibus el terris quas in domocolla tenebant, quatinus ad faciendam racionem Archiepiscopo coram consulibus uenirenl. Qui igilur coram ipsis uenienles. spacium placitandi el eorum datoribus denunciandi poslulauerunl. Quod consules ob eorum consulatus breuilalem consequi non ualenles laudauerunl uenturos consules ratum habere, cunctos prenominalos uiros per execulores in causam fuisse uocalos. el coram ipsis deuentos. Sei ut ne hec litis conleslacio lateret. Hoc presenti signo scripto nomina singulorum significari decreuerc. ut hec consulibus de celero preminenlibus perspiscue palerei, ac ne longa temporis diuturnitate quasi infecta persisterei. Millesimo cxliiii pridie kalendas februarii indicione sesta. ( 72 ) LAUS CONSULUM DE HOC QUOD F1LIE ITEMI HABEBANT IN DOMOCOLTA SANCTI UINCENTII. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Oberlus Spinula. Gui-lielmus iudex laudauerunl Dominum Syrum ianuensem Àrchiepisco-pum el eius successores deinde habere el nomine proprietario possidere sine conlradicione Ambre el Algude filiarum quondam ilerii pedicule omniumque personarum per eas. Nominaliue lolam illam terram el res quas habebanl el possidebanl in democolla el obuenil ipsis ex parie palris earum ilerii. Hanc uero laudem prefall consules ideo fecerunl. quia placilum fuil coram eis de hac terra curatoribus earum prò ipsis in iure stantibus el maire presente. Quo plurimorum sapientoni patrocinio coram ipsis uenlilato. cum racio Archiepiscopi pocior el fauorabilior perspiceretur, uelle el consensu ambarum parcium sub consulum decisione sine debilo sacramentum posilum fuil. Consules igilur diligenter hoc inquirentes equitale magis quam ius scriptum slriclum considerala lerra ul prediffinitur Archiepiscopo decreuerunt. uiginli Ires quoque libias denariorum ianuensium minoribus ferre fecerunl de quibus absol-uerunl eum et eius successores quod amplius conueniri possil. Millesimo cxliiii mense nouenibris indicione vi 0. LAOS CONSULUM DE DECIMA LANFRANCI ADU0CATI QUAM HABEBAT IN RAPALLO. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Capbarus. Helyas. Oberlus Spinula. Guilielmus iudex laudauerunl Dompnum Syrum ianuensem Archiepiscopum el eius successores deinde habere e (*) Nel novembre del 1144 correva già l’indizione settima genovese, t lo lava cesarea. ( 73 ) possidere sine conlradicione ingonis de sorba el omnium personarum per eum. Nominaliue lotam illam decimam quam tenebal. Ingo pro feudo aduocali in Rnpallo. el eius perlinenciis. Hanc laudem ideo fecerunt, quia cognouerunl lanfrancum aduocalum in malo de quo morluus fuil refutasse hanc decimam in manu Archiepiscopi. Rolandum quoque eius filium coram consulibus id apertissime confileri. Quod cognoscentes laudauerunt ul prediffi-nilur. Millesimo cxliiii mense nouembris indicione vi (*). LAUS CONSULUM DE COMUM DE PENSIONE QUAM IANUENSIS ARCHIEPISCOPUS HABET DE REBUS MEDIOLANENSIS ARCHIEPISCOPI. lis ecclesia sancti Syri. Consules Bellamutus. Phylipus de lamberlo. Tanclerius de mauro, laudauerunl quod ianuensis Archiepiscopus plenam habeat possessionem de solidis uiginli duo. el dimidio, per annum in decima el pensione quam mediolanensis Archiepiscopus habet in reco et in camogi. Hanc uero laudem isli consules ideo fecerunl. quoniam alexander missus domini ianuensis archiepiscopi in presencia consulum phylipi. el Wilielmi uenli. apud uullabium super mediolanensem archiepiscopum conquestus fuit, tunc mediolanensis archiepiscopus imposuit camerario suo. et Oloni de rodo hoc placitum ul suo in loco exinde ianuensi Archiepiscopo, coram ianuensibus consulibus responderent, ipsi uero ianuam ue-nerunt. el de eo placito tam per missos consulum quam pro ipsis consulibus appellati fuerunt, qui sic de ianua recesserunt quod exinde respondere noluerunt, el quia contumaces fuerunt consules ul supra laudauerunt. Millesimo cxlv mense ienuarii indicione vii ("*)• (*) V. Chartarum II, N. ccxm, col. 255. (**) Ibid. N. ccxv, coi. 257. ( n ) 0NSULU.V DE DO,MO OSBERCERII UIDELICET GANDULFI. laudani iJimensit. Archiepiscopi. Consules Capharus. Helyas inde nn CandU'f"S ™ P* eum de- eius n Y ^aCP,e Ue* *la^ere ^trinam in trexendis insta domus drefer a ,llC,are in eas alicI"od foedum uel sordidum eis en fiiT C aram’ h0C ide° fCCmWl qu,a Gandu,fum l,oc traili ap I • . P* ecepei im(. inimo superioris irexende medielalem fìnilnrP,S*'TlUS 6SSe professus■ el iccirco laudauerunl ul predif- ‘ 6S,ni° CXLV mense ienuarii indicione sesia D. WS C0JiSULU,l de COVUU.M. DE PEISS10XE PALACII. berlo B il^° Can°n,Ce sa,lcli ^urencil> Consules Philipus de lam-Svn • amutus' Tanclerius do mauro, laudauerunl quod dominus comi • UenS1S Episcopus, in unoquoque anno si consules comunis ianue in • solidos ' 10 ,10U0 P,aci[aucn,)l habeal de comuni laueri ,Um auleni °onsules de placitis in eo palacio placi-bandi f ° ^a^6al ban(^iS- solidos cenlum. per annum. El si in land S 6 J-CCI 6nl comun,bus rebus sibi adimpleantur. Hanc uero archie”1' ^ C°nSU,6S ic,eo fecerunl quoniam dominus ianuensis illud f SC°PUS 3C* ^0n0rem el hMHitMem comunis ianue palatium consul 61 ^r°^CUUni el JwfiJilalem comunis esse cognouerunl es aul de comuni aul de placitis in eo placitare Millesimo LV‘ niense ^nuarii indicione vi,, D. (*) Ibid. N. ccxiv , coi. 236. (**) V. Cuneo, op. cit. pag. 250. ( 75 ) LAUS CONSULUM DE TERRA DE NERUI. DE LOCO QUI DICITUR CLArA. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Olo iudex. Guilielmus buferius laudauerunl Dominum Syrum ianuensem Archiepiscopum eiusque successores deinde habere el possidere sine conlradicione Johannis de merlone de nerui. el omnium personarum per eum. Nominaliue locum quem adquisiuil paler suus de anfosso el perirono famulis Sancii Syri el eorum sorori in nerui loco ubi dicilur ad clapas. cum eius perlinenliis. quod nullomodo ab eo uel aliquo pro eo inpediri uel moleslari possil. Hanc uero laudem prefali consules ideo fecerunl quia cognouerunl palrem suum emisse hanc lerram ab ipsis famulis el famula, qui lenebanl eam per libellariam. immo ipse fuil professus, nulla obslanle prescriplione qua aduersus dompnum Archiepiscopum se tueri possel. Consules igilur hoc considerantes. ul preditfìnilur decreuerunl. el possessionem illi tradiderunt. Millesimo cxlv mense nouembris indicione vm. LAUS CONSULUM DE EODEM LOCO. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Marinus. Boiamonle de odone. Sysmundus muscula. Rainaldus gobus laudauerunl quod iohannes merlo uel uxor aut aliquis per eos deinde non possil conuenire Dominum Syrum ianuensem Archiepiscopum uel eius successores, de loco ilio quem tenel archiepiscopus in nerui ad clapas cum eius perlinenciis. sei ab omni pelicione sini exclusi. Hoc ideo fecerunl quia hoc fuisse illi laudalum laude preteriti consulatus cognouerunl. Millesimo cxlvi mense marcii indicione vm. ( 76 ) LAUS CONSULUM DE DUABUS PECIIS DE CASTANETO QUAS TENEBAT GUIDO DE CASELLA IN UALLE CALDA. In uilla sancti cypriani loco qui nominatur uallis calida. Consules Roduanus. Wilielmus buferius. ()(o iudex. Ceba laudaue-i un! Domnum Syrum ianuensem archiepiscopum. eiusque successores deinde habere el possidere sine conlradicione guidonis de casella el omnium personarum per eum. Nominaliue pecias duas terre caslaneas super se habenles positas in ualle callida, super unam quarum consules has archiepiscopo laudauerunt. Ilanc laudem ideo fecerunl. quia conlrouersia eral inter archiepiscopum et eundem guidonem de bis peciis. eo quod Guido. Alexandrum hyconomuni has sibi finisse pertulerat. Quod testibus probare non ualens ale-xander sub sacramento negauii. Nani has pecias libellarias fuisse et iure curie deuenisse cunclis racionibus cognouerunl. Quarum una esl iusla uiam que descendit a sanclo cypriano usque in pul-ciferam. Alia esl infra hanc peciani el uineam de ualle callida. Hec sunt ille pecie de quibus fuil conlrouersia quas laudauerunl Archiepiscopo ul prediffinilur. Millesimo cxlv mense oclubris indicione. vm. LAUS CONSULUM DE HOC QUOD PETRUS ET LAN1RANCUS DE SAPORITO IIABEBANT IN UALLE CALDA. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules. Olo iudex. Roduanus. W ilielmus buferius laudauerunl. quod Dominus Syrus ianuensis Archiepiscopus el eius successores deinde habeanl el possideant sine conlradicione Pelri de saporito et omnium personarum per eum. el lanfranci de saporito et omnium personarum per eum. Nominaliue quicquid habebant uel possidebanl in ualle calida. Hoc ideo feceiunt. quia Alexander ianuensis ecclesie yconomus in ( 77) iure de illis rebus sletil. conlra lanfrancuni et pelrum. qui pelrus se iniusle.....prediclas res fuil professus el abrenunciauit. lanfran- cumque ideo condempnauerunl. quia terram libellariam fuisse et pensionem obtinuisse cognouerunl. Quod consules precipienles. ul prediffinilur decreuerunt el possessionem eidem tradere fecerunl. Millesimo cxlvi mense ienuarii indicione vii (*). LAUS CONSULUM DE LOCO DE PORCILE QUEM UENDIDERUNT ALGUDA DE GUAMA. ET GIRARDUS GASTALDUS. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Marinus de porla. Sismundus muscula. Boiamonte de odone. Rainaldus gobus iudex laudauerunl. quod Dompnus ianuensis archiepiscopus deinde habeat et possideal sine conlradicione bonifantis de democolta el omnium personarum per eum. Nominaliue pecias duas terre ad medolicum in manso de porcili quarum una uendidit sibi Alguda de gazina el uocalur caudela. Alteram uendidil sibi Gaslaldus Gyrardus. Hoc ideo fecerunl. quia professus fuil has pecias terre libeliarias fuisse, el per proprielalem uendilas. Quod consules cognoscentes, cum iure ecclesie deueneranl ut prediffinilur laudauerunl. Millesimo cxlvi mense iulii indicione vm. LAUS CONSULUM DE PREDICTO LOCO DE PORCILE. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Boiamonte de odone. Marinus de porla laudauerunl. quod dompnus Syrus ianuensis Archiepiscopus deinde habeal el possideat sine conlradicione boni-fanlis. el omnium personarum per eum. Nominaliue pedani unam terre in perlinenciis porcilis cum caslanelo. et eius perlinendis sicul ab alberiino sicut obuenit (sic). Hoc ideo fecerunl. quia (*) L’indizione di quel tempo era l'oKaya. ( 78 ) cognouerunl hanc terram libellariam fuisse et pensionem non fuisse solutam. Millesimo cxlvh O. mense augusti indicione. vm. LAUS DE DIUISIONE INSULE DE CERRO. QUE FUIT FACTA CUM AUOCATIS. In palacio ianuensis archiepiscopi. Consules Boiamonte de odone. Marinus de porta laudauerunt. quod Dominus Syrus ianuensis aichiepiscopus deinde habeal el possideat sine conlradicione Guilielmi el Rolandi aduocali et turche, et filiorum quondam boniuasalli omniumque personarum per eos. Nominaliue ires parles cuiusdam insule de medolico que esl ab inferiori capile uinee de cerro usque ad muruallum el has tres parles huius insule habeal inferius in simul uersus muruallum. Hoc ideo fecerunt, quia consules fecerunt predictam insulam uolunlale illorum eslimatoribus diuidere. el sicut sacramento urgebantur el dispositum esl Ires parles coniunclas consignauere el ul prediffinilur laudauerunl. quarla pai te superius ipsis seruala. Millesimo cxlvi. mense augusti indicione vm. LAUS DOMUS UASALLI SIB1LATORIS QUE EST IN DOMOCULTA SANCTI SYRI. In palacio ianuensis archiepiscopi. Consules Marinus de porta. Sismundus muscula laudauerunt quod Dominus Syrus ianuensis Aichiepiscopus. et eius successores deinde habeant et possideant sine conlradicione quondam uxoris sibilaloris el Vgonis lercarii el ^ ilielmi andoloxini omniumque personarum per eos. Nominaliue domum illam quam habebal Vasallus sibilator in burgo ciuilalis iuxla domum Rolandi aduocali. el neque ab aliquo pro eis conueniri possint. Hoc ideo fecerunt, quia el hanc domum fuisse libellariam cuius terminus transierat cognouerunl. Quare uisis his racionibus ) emendi mcxlvi, giacché il lodo fu pronunciato dai consoli di tale anno- ( 79 ) conira hos creditores maximeque conira uxorem que priuilegio dolis el donacionis pocior erat laudauerunt ul prediffinilur. Nam filia hereditati abrenunciauit. et idcirco creditores ad iudicium admiserunt. Millesimo cl (*). mense nouembris indicione vim. LAUS DECIME QUAM RODERICUS HABEBAT IN RAPALLO. In palacio ianuensis Archiepiscopi. Consules Boiamonte de odone. Marinus de porta laudauerunt domino Syro ianuensi Archiepiscopo eiusque successoribus totam decimam quam Rodericus rapallus habebat in plebeio rapalli. et neque ab eo uel aliquo pro eo conue-niri uel impediri possil. Hoc ideo fecerunl. quia Rodericus in causam uenil cum Alexandro hyconomo qui discedens ad iudicium uenire contempsit. Visis igitur his racionibus el cognita raeione Archiepiscopi laudauerunt ul prediffinilur. Millesimo cxlvii. mense ienuarii indicione vim. LAUS CONSULUM DE COMUNI DE PODIO INSULE DE S1GESTRI. In capitulo canonice sancti laurencii. Consules Ansaldus Mallono. Wilielmus niger. Capharus. laudauerunl quod Donnus Syrus Januensis Archiepiscopus sine conlradicione consulum el comunis Janue. om-niumque personarum pro eis habeat et quiete possideat. Nominaliue lotum podium quod est in insula sieslri. super portum ex parte orientis, usque ad domum alinerii de paxano salua tamen uia anle ipsam domum, de pedibus duodecim, et uersus puteum usque in littore maris ex omni parte. Hoc ideo laudauerunt. quoniam Archiepiscopus ad honorem Dei el comunis Janue. ecclesiam et curiam et (*) Leggasi anche qui mcxlvi , appartenendo a questo anno i consoli enunciati nel lodo, e correndo effettivamente nel novembre del medesimo la nona indi/ione. ( 80 ) sibi necessaria hedificarc promisit, el maxime quia cognouerunl hoc esse proficuum el utilitatem comunis Janue. Millesimo cxlvii mense Januarii indicione vini. LAUS DE SCATICO ET ALPIAT1CO HOMINUM DE UERONl ET DE CARPE.NETO ET DE CERESIOLA ET DE AGONIO ET DE HURRI ET DE CORUARIA ET DE LIMARCE ET DE ILLIS CONFINIIS. In ecclesia sancii laurenlii. Consules Marinus de porla. Sismundus. Boiamonte de odone laudauerunt. quod omnes illi homines qui fuerunt in placitum cum Archiepiscopo de scalico el alpialico qui ex eo fuerunl absoluti nostro consulatu teneantur illud dare Januensi Archiepiscopo solilo more, si habuerint bestias que sumpserint escam uel pauerinl in boschis uel alpibus aul pratis libellariis. Hoc ideo fecerunt, quia cognouerunl libellis Arhiepiscopi quod Dominus episcopus Januensis relinuerat in dompnicum hoc scalicum et alpla-ticum. imrno testibus sufficientibus preceperunl hos illud esse solitos prestare longissimo spacio temporis. libellisque Archiepiscopi me diolanensis idem allegabatur. Consules itaque his consideratis racio-nibus laudauerunl ut prediffinilur. Millesimo cxlvii die purificacionis indicione vim. LAUS FILIORUM AC NEPOTUM ANSALDI SARDENE. In palatio Januensis Archiepiscopi. Consules Marinus de porta. Wi lielmus niger, eorum sententia affirmantes laudauerunl. quod exinde Dominus sirus Januensis Archiepiscopus. et sui successores, ad P'0 prium habeat et quiete omni tempore possideal sine omni conlradicione omnium filiorum ac nepolum quondam ansaldi sardene omniumque personarum pro eis et illorum heredum. Nominaliue mansos duos qui sunt posili in uilla sancti olaxi. el sunt cohcrentie istorum duorum loco rum. ab una parte est terra quondam filiorum beliamoli, ab alia esl terra ( 81 ) que nominatur galla, de supra uia que pergil per costam, el uadil ad sancluin ciprianum. de suplus pulcifera sicca. Infra istas coherentias isla duo loca cum omnibus illorum exilibus el perlinenliis. el aliis omnibus lerris el caslanelis alque cannelis. quas prefali filii et nepoles ansaldi sardene possidebanl. el delinebanl in uillas sancii olaxi. el in omnibus exitibus el perlinenliis. omnia plenum el ua-cuum Dominum Syrum el successores eius de celero quiete possidere el habere prefali consules decreuerunl. Hanc uero laudem ideo su-prascripli consules fecerunl. quoniam dominus syrus archiepiscopus per se el per eius yconomum alexandrum consulibus iuslilie presiden-libus conqueslus fuil de omnibus infrascriplis lerris supra filiis alque nepolibus omnibus ansaldi sardene. qui has’lerras delinebanl. asse-renles islas omnes terras archiepiscopalus fore, el libellarias fuisse, que per proprielarias uendile erant, minores uero lam filii quam nepoles ansaldi sardene omnes ab eorum lulore Joanne bianco, el curatore Rainaldo gobo legillime aule consules defensi, et causa diu undique uenlilala. tandem per concordiam finierunt, quod Archiepiscopus dedii suprascriplis minoribus filiis el nepotibus sardene et tradidit in sanclo pelro de arena labuias ocluaginla terre, quas archiepiscopus conira eos possidebat, panini per sententiam parlim per plenam possessionem, el que fuil libellaria ingonis de raifredo per libras, xx quinque, ianuensium denariorum, que lerra si eis ab archiepiscopo defendi non possil quod archiepiscopus et successores eius libras xx quinque ipsis dare teneatur, el similiter dedit eis libras quindecim mobilie supra islis aliis. quare consules supra-scripli. ambarum partium uolunlate remisso lamen debito sacramenti undique, ul supra legitur sanxerunt. Millesimo cenlesimo quadragesimo octauo mense iulii indicione. x. LAUS CONSULUM DE OLIUAHUM DECIMA DE NERUI. In palalio Januensis Archiepiscopi, publice Consules. Vgo iudex. Oberlus cancellarius. Ingo de uolla. eorum senlenlia condempnaue- (82 ) runl homines plebegii nerui qui hic legunlur. uidelicel. Wilielmus pezo. Benenca. Baldus de grillanego. Wilielmus marenzan. Bolgarus do cesanico. Bonensegna de quinto. Pelrus rocelli. Airaldus de quarto. Bernardus de quarto. Rubaldus guarasca. Lanfraneus de rezano. Nicola de miglar. Wilielmus rebollus. Giselberlus de oliua. Jor-danus lugarus. Ingo de caualexi. Johannes schir. Cunradus de bagneira. Wilielmus maurus de neruano. Rubaldus de puleo. Ar-mannus de maxemano. Ansaldus alzapè. Paschal filius rebolli. Bel-lobrunus de lurri. Bonauida capellus. Baldus de maxemano. Fulco de lurri. Bonus infans de fabrica. Neuarscus guarellus. Alinerius de fabrica. Cunradus de castaneto. Baldus de lanegano. Bonus infans de costa. Rubaldus de rauana. Guido de oliua. Lanfiancus de puleo. Johannes fìlius maifredi. Oberlus de uasallo de cazano. Albertus de agoxi qui manet in nerui. Marlinus pausarellus. Pelrus crespus. Wilielmus quarter. Oberlus de zanego. Johannes bubo de oliua. Wilielmus de glutono. Gandulfus ardizonus. Andreas de oliua. Oglerius de zanego. Yiuencius mascarus. Johannes de scona uidio. Marlinus de mazelega. Yasallus de suplus slrada. Olo de so lario. Fabianus de puteo. Andreas de caneto. Alberlus de mocala-,no. Piper de puleo. Johannes uilianus. Wilielmus alexius. Andreas dc guasto. Ingo de Valle. Oberlus de prado. Johannes panparadus. Johannes de guarello. Johannes pento. Conslancius de iugo secco. Vasai lus ualicus. Saluaticus de puteo. Oberlus malclauellus de moiledo. Al berlus de ualle. Johannes monlanaiius de canneto. Johannes de iu^a glano. Bertolotus de mocalano. Dominicus de feleito. Obei lus coi si. de quarto. Wilielmus de quinto. Johannes de bagneiia. Jolianne presbiter de quarto. Cunizo de oliua. Joannes de madio. AIbci lus de cuparo. Bernardus de arduino. Facius de uullurasca. Wiliemus de puteo. Vi exinde prestent isli omnes qui in lite fuerunt a consu libus uocali et pro quibus consules plebegii nerui anle consules asti terunt, ires parles decime oliuarum omnium domino syro Januensi archiepiscopo suisque successoribus. Ila quod dominus syrus Ai chie ( «3 ) piscopus has Ires parles decime oliuarum habeal. c*l sui successores, sine omnium supra nominatorum hominum omniumque per eos personarum conlradiccione. El quia exaccio alque dispositio decimarum domino Archiepiscopo competit, et concessio illa quam homines nerui factam a domino airaldo alque a domino olone episcopo .Ianuensi asserebant uisa fuit consulibus temporalis, et quia illud idem quod promiserant minime adimpleueranl. Ideo isti consules racionabililer congnouerunl quod has tres parles decime oliuarum iusle archiepiscopo competebant. Quarlam uero parlem coram consulibus parlim iure canonico, parlim affirmatione leslium ecclesiis plebegii nerui dominus syrus Archiepiscopus remisit, et consules qui iusliciam complere tenebantur dominum syrum Archiepiscopum cui honus dispositionis decimarum imincl habere has Ires parles decimarum oliuarum laudauerunt. Millesimo, centesimo quadragesimo oclauo. medio mense Januarii indictione, x. DE ALPIATICO PLEBE II DE BARGALIO. In palatio Januensis Archiepiscopi. Consules. Marinus de porla, el Wilielmus niger laudauerunl quod dominus Syrus Januensis archiepiscopus deinde habeat sine conlradicione omnium hominum tocius plebegii bargagii. Alpladicum locius plebegii bargagii. salua parte sancti ambrosii mediolani. hoc ideo fecerunt quoniam lausum preteriti consulatus uiderunt hunc alpladicum iusle ei fuisse Iaudalum. ipsis hominibus in placito exislentibus. Et ideo ut supra decreue-runt. Millesimo centesimo, xlviii. mense seplembris. Indicione decima. DE TAZOLl LAUS GANDULFI DOCTORIS. In palacio Januensis archiepiscopi. Consules Opizo lecauelum. Marinus. el Wilielmus niger, laudauerunt. quod dominus Syrus Januensis archiepiscopus habeat sine conlradicione Gandulfi orlonadi et heredum ( 84 ) suorum, ct omnium personarum por eum. Nominaliue lotam partem suam ipsius gandulfi que parsesi in monle tazoIi.Hocideofecerunt quoniam cognouerunl. ipsum archiepiscopum a preterito consulatu esse in possessione (erre tazoli. i» qua lerra ipse gandulfus i/ifro-iuil cl collegii exinde fructus, et ideo quia fecerat inuasionem ul supra deereuerunl. Millesimo cXLvm. mense oclubris indicione xi. LAUS DE CORS'. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Marinus, et Wilielmus niger. laudauerunt quod dominus Syrus Januensis archiepiscopus habeat nomine uendicionis sine conlradicione filiorum quondam Johan-nis cauace el heredum eorum el omnium personarum per eos. Nominatine totam lerram qua perueniebal eis pro lercio pasteno in pastenis insule corsi per precium solidorum triginlaquinque denariorum Janue. Hoc ideo fecerunt quoniam cognouerunl prediclos minores omnino caruissent dispendio eorum, el quia barbani minorum uendiderant pai tes suas pro precio triginlaquinque solidorum quare isli minime potei ani paruam parlem eorum sustinere. Matre eorum presente el renuneiante iure ipolecarum. licei alicuius moris sibi pertinente, anseimo cauaza barbano minorum presente, ul supra deereuerunl. el eidem anseimo de uendicione partis sue quod plus ul alii non uen-didissel fecerunt quod plus non uendidil quod minores uendide-ninl. .Millesimo cxLvrn. Mense nouembris indicione xr. DE TAZOLO. palacio Januensis archiepiscopi, consules opizo lecauelum. el marinus de porta, laudauerunl quod Syrus Januensis archiepiscopus habeat sine conlradicione Johannis ferrarii filii quondam andree de tazolello lolam lerram paslenorum montis tazoli superius et inferius. quantum sibi pertinet in parie sua archiepiscopi. Hoc ideo fecerunt ( 8S ) quia cognouerunl publico instrumento ipsum archiepiscopum habuisse plenam possessionem ipsius lerre in qua prediclus iohannes inlro-iuil el collegii inde fruclus. lamen quia rogauerunl cum dimillere ei inuasionem fecerunl reddere alexandro caslaneas. et ideo ut supra deereuerunl. Millesimo cxlviii. mense nouembris indicione xi. ITEM DE TAZOLI. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules opizo lecauela. el Marinus porle, laudauerunt quod dominus syrus Januensis archiepiscopus ad proprium habeal lotam terram el caslanelum oberli ferrarii de boasi que esl in montibus tazoli iusla lerram alberti la-zoleli. cui coeril de una parte lerra que dicilur fa o fredo. de alia parie flumen lauanie. a lercia parie costa cerexedi. a quarla fossatus. ut perlinet ipsi oberlo sine conlradicione ipsius el heredum suorum et omnium personarum per eum. Hoc ideo fecerunt quia ipse oberlus fuil confessus eis refutasse lerram illam domino archiepiscopo et quia Rubaldus de Irasi gaslaldus archiepiscopi iurauil coram eis hanc confessionem oberli illius lerre ueram esse, et ideo ul supra deereuerunl. Millesimo cxlviii. mense decembris, indicione xi. DE TAZOLI. In ecclesia sancii laurenlii. Consules Marinus, el Wilielmus niger, laudauerunt. quod, dominus syrus Januensis archiepiscopus ad proprium habeal parlem lerre alberti lazolelli. ctWilielnfi garrii, que esl in paslenos montis tazoli sine conlradicione ipsorum et omnium per eos. Hoc ideo fecerunl quoniam cognouerunl quod a preterito con-sulato plenam possessionem habebat de lerra illius montis, et ipsi inlrauerunt in eam absque ulla iuslicia el colligerunt caslaneas. el uocali fuerunl contumaces, noluerunt consulibus obsdire nec pro ( ss ) eis caslaneas reddere, el idcirco pro inuasione cos condempnaue* runt. et u( sopra deereuerunl. Millesimo cxlyiiii. Mense Januarii indicione xi. DE D1UISIONE MEDOLICI GUAI ADUOCATIS. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules. Oberlus cancellarius. Wilielmus slangonus. Sismundus muscula. Wilielmus buferius lau-dauerunl. quod Dompnus Sirus Januensis ecclesie archiepiscopus eiusque successores deinde habeant el possideant, sine conlradicione Wilielmi piperis. Rolandi aduocali. Turche lilii quondam bomua-salli de aduocalo omniumque personarum per eos. Nominaliue illam parlem terre medolici. sicul termini posili sunl ex parte purcifere uiridis cum parte gurreli quod esl in inferiori parte. Hanc laudem ideo fecerunl. quia res medolici eranl comunes quas publicis estimatori bus fecerunl diuidere. scientibus ulriusque partibus. Quibus diuisis Alexander hyconomus aduocalis el turche hanc diuisioneni nunciauil. el consules per eorum execulorem ipsis breuia diuisionum miserunt clausisque litteris alleram partium capi iubentes. Qui uiso execu-lore el breuibus ceperunl unum, hoc in quo hec pars continebatur archiepiscopo dimisso. Consules igitur hoc considerantes, el quia sacramento laliler facere cogebantur laudauerunt ut prediffinilui. Guilielmo pipere pro eo curante. Millesimo cxlyiiii. septimo kaleu-das iuli i indicione xi. PRESDITER OBERTUS DE RILAItlOLO CUM NEPOTIBUS SUIS. In capilulo. Consules Wilielmus uenlus. Rubaldus besaza. laudauerunt. quod dominus Syrus Januensis archiepiscopus sine conti a-dicione presbiteri oberli de riuarolio. et oberli de casa ueteri. eius consanguinei habeat et quiete possideat pecias Ires terre, quarum una est in campo sculdaxio. alia in plazo. alia in ualle marenca. ( 87 ) el lacial inde quicquid uolueril. Hanc uero laudem fecerunl. quoniam alexander domini Archiepiscopi yconomus. super presbilerum oberlum el consanguineum de prediclis lerris el de aliis mullis conqueslus fuil. lune presbiler oberlus in iure confessus fuil predi-clas Ires pecias de lerra .... domino archiepiscopo dare. El eliam lesles quos ipse ad suam ulililalem uocaueral idem attestati sunl. Millesimo cxlviiii. mense oclubris indicione xi. ITEM DE PRESBITERO OBERTO DE RIUAROLIO. IMacuil Domino Syro Janucnsi archiepiscopo, lilulo condilionis usque ad uiginlinouem annos explelos locare presbilero Obeiio de riuarolio el Oberlo el Jacobino nepolibus suis lanquam coionis. Nominaliue Ires pecias lerre iuris ecclesie sancii Syri. que posile sunl in lauania. una quarum esl in campo sculdaxio. Alia in plazo. lerlia in ualle inarenca. Quas quidem debenl habere, lenere iure locationis colere quo meliore usque ad annos uiginlinouem explelos sine conlradicione domini Syri Januensis archiepiscopi el successorum eius lam ipsi quam sui heredes infra hunc terminimi, et dare alque consignare singulis annis tempore mercati de rapallo solidos duos el medium monde Janue nomine pensionis. Quam quidem si non intulerint el consignauerint uti prelegilur. aul etiam si fraudem in hac locatione fecerint, penam librarum decem quam ab eis Dominus archiepiscopus stipulatus esl. curie preslabunl. el ab iure locacionis cadent. Quam simililer penam domnus archiepiscopus illis sub stipulatone promisit el paclo locacionis slare si forle infra hunc terminum cani illis auferre uel in pensionem addere uolueril. Aduni in pontile palacii de castello. Tesles. Oge-rius danisius. Albericus papiensis. Presbiler Rainaldus sancii silue-slri. Michael subdiaconus. Rolandinus. Millesimo centesimo. Quinquagesimo. Quinlodecimo die exeuntis seplenibris. indicione duodecima. (SS) DE ROBORETO DE FULCO DE PIGNOLO. Placuil Domino Syro Januensi archiepiscopo lilulo condicionis usque ad uiginli nouem annos explelos locare. Fulconi de pignolo el heredibus illius lolam lerram curie archiepiscopi quam ipse lenebai in roborelo el in aliis locis lauanie el suis parlinenliis cum Opizone slruxolo. Amedeo de uerzili. el cum Curado de uerzili fralre illius, alque Anrico de bruzono. Quam lolam lerram curie debel prediclus fulco lenere cum suis heredibus el habere iure emphileolicario usque ad uiginli nouem annos explelos iuxla morem ciuilalis Janue de libellariis. Ipsamque debel colere el meliorare ad uliliialem el proficuum curie dornni archiepiscopi sicul emphi-leoseos conlraclus exposlulal. Inferre aulem debebil prenominalus fulco el sui heredes singulis annis ad naliuilalem domini cune archiepiscopi el consignare nomine pensionis libram unam bone cere. Quam si minime singulis annis inlulleril. seu quo fraudem m locacione isla commiseril. penam librarum decem curie archiepiscopi preslabil sicul illi stipulanti promisil. el insuper a iure locacionis el libellarii cadel el reuerlelur ad curiam cuius est pio-prielas. Al uero si domnus archiepiscopus uel sui successores, pre-diclam lerram fulconi aul suis heredibus auferre, diminuere, uel clidm in pensione addicere uoluerinl. penam librarum decem sicul sub slipulacione illi promisil exsoluet el paclo huius locacionis slabit. Aclum in camera archiepiscopi. Tesles Oberlus sulferus. Ogerius danisius. Fredenzonus superbia. Jordanus ise. Wilielmus lauezo. Millesimo. centesimo. Quinquagesimo primo. Quinio idus februarii, indicione xmi. DE HOMINIBUS DE NERUI QUI DEBENT FACERE OPERAS. In palacio Januensis archiepiscopi. Consules. Guilielmus bufenus. Oberlus cancellarius. Sismundus. Guilielmus slangonus laudauerunl. ( «9 ) quoti liomines de nerui qui uocantur sancii syri deinde teneantur lacere uineam de nerui. el cauarc. el incidere lanios palos in bosco quol fuerinl necessarii ad hanc uineam. el adducere de bosco ad uineam. el incidere cannas de ilio canneto quod nunc esl el adducere ad uineam. Insuper quoque deferre fenum duorum pratorum ad curiam archiepiscopi que est in nerui. Esl eniin hec uinea quam sic colere et curare lenentur ab inferiori capite iuxla slralam canellarum xlii. In medio iusla domum cannarum xxvim el dimidie. Ab superiori capile, per maceriam que esl secus uiam cannarum decem per reclam lineam, el prolenditur hec mensura decem cannarum ab angulo domus que esl ab alia parlo uie superius, uidelicel ex Iran-suerso uie. usque ad conigium. eo usque infra decem cannas conigium colligaiur. Nam predieli homines hoc teneantur facere domino Syro eiusque successoribus. Hanc laudem ideo fecerunl. quia cognouerunl eorum confessionibus aliisque lestium alleslacionibus et indiciis, quoniam predici! homines hec facere cogebantur, set ul de mensura uinee nulla lis oriatur super terram iucrunl cunclaque mensura imposila ul prediffinilur deereuerunl. Torrente enim decurrendo in finibus uinee. quia omnis mensura eius terminatur. Millesimo cl. kalendis februarii indicione xii. At tamen Archiepiscopus faciat operas quinque pro terris sancti Syri quas comparauerat. DE FILIIS CONONIS DE UEZANO ET FILIIS UGONIS DE NASCI. In capitulo sancii laurencii. Consules. Bolericus. Wilielmus de bonbello. Olo rufus, laudauerunt el affirmauerunl quod dompnus Syrus Januensis archiepiscopus sine conlradicione filiorum quondam cononis de uezano. el filiorum quondam Vgonis de nasci, el capitis uidei. el omnium personarum pro eis. habeal et quiete possideal lolam illam terram, quam filii cononis de uezano. et filii Vgonis de nasci, et caput uidei uel aliquis per eos. habent uel lenenl in mazasco. et in curia sancii quilici. El habeat inde fodera, el pensiones. ( 90 ) cl «dbugaiias. el collectam, cl dacilam. el omnia que ipsi ex ca lerra bue el u^que habuerunl. uel solili sunl liabere. cl facial de prediclis iebus el tona libere quicquid uolueril. ipse uel eius successores, Hanc ueio laudem isli consules fecerunl. quoniam archiepiscopus laudes habebat pio pielerilis consulibus de predicla lerra. Vnam nude possessionis. allei am plene, el insuper leslium approbacione sufficienter piobauil jcnanj_j||ani Sancii Syri esse, el libellariam episcopalus. eciam duo libella oslendil que iohannes episcopus Janue inde feceial. Visis a consulibus didis leslium. cl laudes cl libella, el aliis ìacionibus ul supra laudauere. Millesimo cli. mense decembris, indicione xiiii. DE SIESTRO. t Petitionibus empbileolicariis annuendo, locauil domnus Syrus Januensis archiepiscopus lilulo condicionis presbitero Vgoni. el Sige-fiedo lauasado el alberlo guaslapano fralribus. liliis quondam Guidonis de sigeslro el filiis eorum seu heredibus masculini sexus de legittimo coniugio natis, lerram iuris curie sue quam habet in sigeslio. loco sallarane el perlinenliis eius, scilicet de casale de pod.o quod diuidilur in ires parles. ex una quarum Irium partium locauil eis quarlam parlem. ex alia uero duas. Ilem lerciam pariem de caslagnedallo. de campolongo oclauam. de cultura duodecimam. In bosco portarilio lerliam. In cornaledo medielalem. In medielalem. In lodenallo lerciam parlem unius caslegnalionis. In zuchsro et castagnedo duodecimam. In campo delirino lerciam pai lem. In omnibus enim prediclis locis locauil illis parles desi-gnalas. siquidem lolius pleni el uacui quas curia eius ibi habel cum omnibus supra se el infra se habenlibus el cum Iolo comodo eorum. Excepio quod si infra illas prememoralas parles habetur lerra que s*l de pei linentia mazaschi. eam illis minime locauil. Suprascriplas itaque pai les In Integrum habebunt, el iure cmphilheulico possidebunt pio moie ciuilalis Janue dc libellariis cum suiis heredibus masculinis ( 91 ) quo usque ex eis heredes uel heres masculini sexus supererit. El da-hunl el consignabunt singulis annis curie domini Archiepiscopi denarios vi. ad naliuilalem domini nomine pensionis. Quos si non intulerint el consignauerinl. aul eliam si aliquam fraudem in hac loca-cione adhibuerinl. penam solidorum cenlum domino Archiepiscopo stipulami preslabunl cl ab iure locacionis cadenl. El si dompnus Archiepiscopus eis uel suis heredibus masculinis hanc lerram ul supra loealam auferre nel in pensionem addere uolueril. aul sui successores, penam solidorum cenlum simililer sub slipulacione preslabunl el paclo huius locacionis firmiler slabil. Aclum in ecclesia sancii laurenlii. Tesles boamuns odonis. Ansaldus mallonus. Oberlus sulferus. Presbiler iohannes dc sallarana. presbiler Girardus de sigeslri. Millesimo centesimo. Quinquangesimo secundo. Tercio die inlranlis februarii indicione xim. LAUS DE DECIMA DE ORDINATIONE DOMINI ARCHIEPISCOPI. DE SOSILIA USQUE AD PONTEM CLERICORUM. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de odone. Guilielmus niger laudauerunl. quod Iaus illa quam fecerunl ecclesie sancii laurenlii dc decimis hominum habilancium ab Sosilia illac usque ad ponlem Clericolum. exceplis hominibus de insulis el carmadino quos non iudicauerunl nullo modo noceal domino Syro ianuensi archiepiscopo uel eius successoribus ad disponendum decimas secundum sanclos canones, ila quod illa laus nullum obstaculum uel exceplionem sibi facial. sei sua sii lalis polcstas el discredo ad ordinandas decimas lanquam nulla laus facla essel. Millesimo cxli. primo kalendas februarii indicione lercia. Islud enim esl exemplar scriplum in quadam parua carlula. set ucrendo ne perdcrelur. Consules. Guilielmus buferius. Guilielmus slangonus. Conradus dc curia in presenti registro scribere iusse-runi cl laudauerunt ul obtineat uim el auctoritatem et laus ista (92) fiima cl sl.tbilis permaneal. Millesimo am mense ienuarii indicione xv. DE BENESTA1. Is capitulo. Consules. Wilielmus picamilium. Oglerius guidonis mdaueruni quod dompnus Syrus Januensis Archiepiscopus Iiabeal plenam possessionem quam in preterito consulalu de terra de enoslai habebal. el hoc sine conlradicione ftubaldini de uignolio uxoi is sue quondam neptis guilielmi de monlicello. Ilem lauda-lei uni quod Rubaldinus teneatur reddere omnes res illas, quas de possessione el ab omnibus illis qui archiepiscopo de ea possessione respondebant acceperat. Hanc uero laudem fecerunl quoniam Rubaldinus ex illa possessione aduersus archiepiscopum aule eos conquestus fuil. el quia Rubaldus ante sententiam res illius possessionis acceperat el consules lilis huiuseum anle se uocauerunl. et uenire noluit, el pro eius contumacia ul supra laudauerunl. Millesimo cxLviu. mense ienuarii indicione x. Istud est exemplar unius laudis quam scripserat in quadam paiua cailula guilielmus de columba, sei uerendo ne amissione uius eaitule. perderentur iura curie, coram consulibus. Conrado Buffò dc cui ia. Guiliclmo cigala. Guilielmo bufferio uenerunl missi chiepiscopi pro eo rogando ut has laudes in registro scriberent. el firmas esse /audarenl. Qui prouidenles utililati et necessitali cum eoi um auctoritas ad hoc fueral necessaria. IIoc exem-P r fieii iusserunl. el firmum el stabile esse laudauerunl. eamque n el auctoritalem quam oblinebat laus quam scripseral Guilielmus columbe oblinere deereuerunl. Millesimo clui, die kalendis februarii mdicione xv. ( 93 ) DE UERZELI ET DE FONTANA BONA. In ecclesia sancii laurenlii. Consules Marinus. Guilielmus niger laudauerunl. quod Dominus Syrus Januensis archiepiscopus habeal ad proprium el quicle possidcal sino conlradicione pelri de uerzili el fralris eius semi dei el omnium per eos. lolum illud quod ipsi tenebanl in uerzili el in fontana bona cum domo plenum el ua-cuum in inlegrum. quam Amedeus de uerzili lenuil pro libellaria el insuper possessionem el iussu eorurn preceperunl accipere sua auclo-rilale. Hoc ideo fecerunl. quoniam uocauerunl eos ad faciendam racionem. el poslea in piacilo adslare noluerunl. el ideo ut supra deereuerunl. Millesimo cxlviii. mense seplembris indicione xi. Islud esl exemplar unius laudis quam scripseral phylippus nola-rius scriptum in quadam parua carlula. sei uerendo ne amissione huius iura curie perderenlur. Consules. Wilielmus bufferius. Guilielmus cigala. Conradus de curia hoc in presenti registro significari iusserunt el eam uim el auclorilalem quam oblinebal laus illa ad cuius exemplar hoc faclum fuil ornili tempore laudauerunl. Millesimo cliii. die kalendis februarii indicione xv. DE UERZILI. In palatio archiepiscopi. Consules Vgo index. Oberlus cancellarius. Ingo de uolla laudauerunl. quod dominus Syrus Januensis archiepiscopus habeal plenam possessionem sine conlradicione guilielmi de uerzili el alinerii el filiorum uasalli dc uerzili el Johannis bechi el filiorum Wilielmi de plecania omniumque per eos personarum. Nominaliue de decima quam isli homines accipiunl in plebegio plecagne. Videlicel in uerzili. In fontana bona el in leuasco. el in ursega. el in aliis locis istius plebegii. et simililer habeat plenam possessionem de lerra de manegra sine conlradicione filiorum ( M- ) aguxini de faxa plana alque iohannis de danaro el mariscoli el fralris sui filioi umque ladi et filiorum iohannis cl filiorum pagani de raperlo. Ilem habeat plenam possessionem de lerra de lamazola absque conlradicione obeili de uederedo. el aguxfni de uederedo nec non Ermeline et suoi uni fratrum el oberli de uederedo. Prelerea habeal plenam possessionem terre de nerui que est prope curlem donnicalam sine conlradicione aguxini filii belloni de lellagna el omnis persone pro eis. Hoc ideo supi ascripti consules statuerunt, quoniam per eorum exeeutorem uocauerunt infrascriptos homines omnes ul uenirenl ad respondendum domino Sjro archiepiscopo de prefatis rebus ac decima, qui uenire anle eos contempseruul. Qua de causa missum domini archiepiscopi pio eo per malcaualcam guarda tore m in possessionem supra nominalaium terrarum et decime miserunt, ul supra deereuerunl. Millesimo centesimo xlviii. mense ienuarii indicione x. Istud esl exemplar unius laudis quam scripserat Arnaldus iudex. set uei endo ne amissione unius parue carlule iura curie perderentur. Consules Guilielmus bufferius. Guilielmus cigala. Conradus de curia laudauei uni. Hoc eam uim el auctorilalem obtinere quam oblinebat exemplum ad quod hoc exemplar scriptum fuit. Jubendo ul presenti i egislro significaretur. Millesimo cliii. kalendis februarii indicione xv. DE BENESTAI. In ecclesia sancti laurenlii. Consules Oglerius de guidone. Ido gonlardus Laudauerunl. quod dominusSyrus Januensis Archiepiscopus plenam habeal possessionem, de lolo hoc quod guilielmus de groppo d nepoles eius lenenl a presemi die in beneslai pro libellariis Januensis archiepiscopi, et de- hoc uidelicel quod Cazagucrra filins I ondarn cononis de uezano lenel in beneslai in eodem loco ex pai te uxoiis que fuil nepla Guidonis dcmonlicello cl faciat de pre-s rebus libeie quicquid uolueril. Hanc uero laudem isli consules feceiunl, quoniam dominus archiepiscopus laudem nude pos- ( 95 ) sessionis habebal de prediclis rebus usque ad annum unum a con-sulalu guilielmi de uolla el Guilielmi porci el sociorum, el quia superius nominali consules dixerunt eis ul domino archiepiscopo racionem facerent et in iure slare noluerunt, ideo ul supra laudauerunl. Millesimo cxlvi primo die mensis ienuarii indicione vm. Islud esl exemplum unius laudis quam scripserat guilielmus de columba, set uerendo ne amissione carlule iura curie perderentur. Consules. Conradus decuria. Guilielmus bufferius. Guilielmus cigala. IIoc exemplar fieri iusserunl. laudando illam uim el auctoritatem oblinere quam oblinebat exemplum ad quod facium fuit. Millesimo clui, kalendis februarii indicione xv. DE BEIAME. In ecclesia sancii georgii. Consules Coba. Olo iudex laudauerunt Bellianum et ursum quondam nepoles berardi de sanclo olaxi deinde esse famulos dompni Syri Januensis archiepiscopi et successorum eius el facial ex eis sicul dc aliis famulis. Hanc laudem ideo fecerunl quia et parentum origine, eorumque confessione hos eiusdem ecclesie famulos esse cognouerunl. Millesimo cxlii mense decembris indicione v. Istud esl exemplar unius laudis quam scripseral Bonus uasallus capili galli, set uerendo ne eius amissione iura curie perderentur. Consules Guilielmus bufferius. Wilielmus cigala. Conradus de curia hoc exemplar fieri iusserunl. laudando eam uim el auclorilalem oblinere, quam oblinebat exemplum ad quod facium fuil. Millesimo centesimo lui. kalendis februarii indicione xv. DE MOLINO DE LA BRETESCA. Tesles lamberlus porcus. Dielesalue papiensis. Presbiler iohannes de sallerana. Girardus dapifer archiepiscopi. Oberlus sulpharus. Vgo (96) Archiepiscopi. ÌYos Guilia fìlia quondam belloli el Girardus lìlius quondam amici iugales uendimus uobis Domino Syro Januensi archiepiscopo quarlam parlem unius lille molendini de brelescha no-s Ira libell aria cum hoc quod habemus in insula cum aqua.... el ornili iure el comodo suo. per precium solidorum quadraginla denariorum Janue quos a uobis cepisse profilemur. Spondimus nos qui supra iugales uobis ueslrisque successoribus prefalam uendicionem ab omni homine defendere. Quod si non poluerimus. in duplum eam uobis resliluemus. in consimili loco sicul fueril meliorala aul ualueril sub slipnlacione. Subponendo uobis pignori res omnes quas habemus uel habuimus pro euiclione dupli. Parenles, quorum consilio fecerunl hanc uendicionem el pignoracionem fuerunl. Blancus de bruxelo. el Vidianus. Aclum in palacio ianuensis archiepiscopi feliciter. Millesimo clv. lercio kalendas madii indicione secunda. AME PORTAM DE PALATIO DE DOMO. In palacio Archiepiscopi Januensis. Consules Wilielmus cauarun-chus. Ollobonus. Anselmus de capharo. Nuuelonus. laudauerunl quod domnus Syrus Januensis Archiepiscopus possil restituere scalam que descendil de domo que fuil cephalonie et quam Ollo notarius interruperat ante domum suam. Et restituat hanc sicut fuit antiquitus el hoc sine conlradicione eiusdem Ollonis el omnium per eum. Quod uero ideo factum esl. quoniam cum prediclus Olio hanc scalam interruperit. fecit in illum dominus Archiepiscopus querimoniam, querens huius scale restitutionem absque ratione interrupte. Ad quod Ollo obiliens. illam esse ibi precario allegauil. Sed hoc probare cum ne-garelur sibi nequiuit. Quia igitur hanc scalam consules antiquitus ibi esse cognouerunl. et eam Otio sua auclorilate inlerrumpisse con-filebalur. ul prelegitur laudauerunt. Millesimo centesimo, sexagesimo. Duodecimo die marlii. Indicione vii. ( 97 ) ANTE PORTA,>1 DE PALATIO DK DOMO. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Wilielmus bufferius. Guidolus de nigrone. Guido de laude, lamberlus philipi. laudauerunl quod doinnus Archiepiscopus habeal liberum inlroilum el egressum per scalam que est anle domum Ollonis noiarii. quam comperami ab matilda. El hoc habeal sine conlradicione ipsius Ollonis et omnium per eum. In domum que est curie ipsius Archiepiscopi, el ex ea. que domus fuil olim cefalonie. Et hoc introitum liberum habeal el regressum cum honeribus ipsi domui necessariis. Quod uero ideo facium esl. quoniam cum esset laudalum in prelerilo consulalu resliluere predictam scalam. quam Ollo ipse interruperat, ingressum el regressum per eam cum honeribus sue domui necessariis Archiepiscopo et missis suis propediebat. De quo facta querimonia. el dalis leslibus probauil domnus Archiepiscopus quoniam habilanles in ea domo que fuit cefalonie el non est curie sue liberum ingressum el regressum cum honeribus ipsi domui necessariis per hanc scalam habebanl. Que quidem ipse Ollo anle sententiam confitebatur. Ideoque uli prelegilur laudauerunl. Millesimo centesimo, sexagesimo primo, quinio die exeuntis aprilis. Indicione octaua. LAUS CONTRA GUIDONEM DE LAUDE DE MOLENDINO DE FUCE. f In palacio Archiepiscopi. Consules Anselmus garrius. Wilielmus cauarunchus. Anselmus de caphara. Bonus uasallus de castello. laudauerunt quod Guido de laude destruat nouum opus quod fecit ad sanclum pelrum de arena super lerram archiepiscopi ad fluuium porcifere. Videlicet fossalum. et elusam quam fecerat per Iransuer-sum. uolcns capere aquam de leclo ipsius fluminis porcifere. el per eas ducere et immillerò in elusam molendini de fuce, neque pos- (98) sil de celero huiusmodi super lerram illam el gorrelum facere, nec aquam capere in loia fronte ipsius terre uel gorreli curie archiepiscopi. Quod uero ideo facium esl. quoniam cognouerunl id esse nouum opus, el ne illud faceret, sibi denuntiatum in principio labo-ralionis. Fuil etiam ipse Guido in iure confessus, lerram hanc cl gor-relum curie archiepiscopi esse, et ex gorrelo quod ibi est. annualem redditum curia capii a conducloribus. Testibus cliam probatum tuil quoniam promiserai domino Syro Archiepiscopo predecessori suo prememoralum nouum opus destruere quando uellet Archiepiscopus. Quia igitur lerra illa curie domini Vgonis Archiepiscopi erat. que cl fide occulala el confessione ipsius Guidonis cognouerunl. el ob hoc ni-ehil in ea aul super eam ipso intuito iure facere ipsi Guidoni licebat. pronunliaucrunt ueluli superius esl prelaudalum. Millesimo, eenlesimo. sexagesimo quarto. Nono decimo die Junii. Indicione Vn-decima. LAUS DE SCALA ET TABULA DOMUS QUE ASCENDIT IN DOMUM OTONIS .NOTARII. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Jonathas de campo. Philippus bonefacii. Paschal de marino. Laudauerunl quod Ollo notarius. el sine conlradicione Domni Vgonis Januensis archiepiscopi el successorum eius. alque omnium per eos leneal labulam unam ex sua domu. quam comperami ab malilda de palarda in secundum scalilem superioris capilis scale domus curie Archiepiscopi que fuil Cefalonie. que tabula sit latitudinis solummodo pollicum decem el septem ab ulroque capile el in medio, habeal eliam ipso Ollo liberum transitum per tabulam illam in scala domus predicle Archiepiscopalus el descensum et ascensum per eandem scalam. non obslanlibus ei laudibus duabus siue sententiis lalis pro domno Archiepiscopo de eadem scala, cum post cas iudicatum fueril per senlenliam consulatus, ipsum Odonem habere labulam in menio- ( yt> ) l'alo scalili superioris capitis iam diete scale. Veruni quia eius ampliludo labuie nimia crai in lanium quod impedire uidebalur ingressum el regressum euntibus in domum curie cum oneribus ne-ccssariis. el ob hoc esl utrinque cilalum. cognilis parcium allegacio-nibus. ueluli prelegilur laudauerunl. Millesimo, centesimo. Sexagesimo. seplimo. Vicesima lercia die Januarii. Indicione xiiii. f In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Philippus bonefacii. Jonalhas de campo. Pascalis de marino, laudauerunl quod Domnus Hugo Januensis Archiepiscopus habeal ex bonis pelri brundi de sauri quibuscumque uolueril ualens qualuor minas salis quas con-filebalur se illi debere ex decima maris. Verum quia in solucione cessabat, illum ueluli confessum condempnantes. ueluli prelegilur laudauerunl. Millesimo, centesimo. Sexagesimo, seplimo. secundo die februarii. Indicione xim. LAUS GORRETI DE MURUALO. CONTRA GUILIELMUM SCEMINUM. In palacio Januensis Archiepiscopi. Arbiler electus a parlibus. Mai-sler Vgo sua senlencia laudauit ul dominus Vgo Januensis Archiepiscopus el sui successores habeant ad proprium iure alluuionis el quiete exinde possideanl sine conlradicione Wilielmi scemini el omnium personarum per eum. Nominaliue Gorrelum de muruallo in fronte lerre Archiepiscopalus el in fronte lerre eiusdem Wilielmi scemini ultra aquam. el esl ad radicem monlis medolici. Hoc ideo fecit quoniam Maisler Anselmus minister el procurator curie Archiepiscopi pro eodem Archiepiscopo domino Vgone ipso confirmanle. el Wilielmus sceminus sub pena mille solidorum quam inler se stipulali fuerunl in ede Vgone maislro ex eodem gorrelo compromiserat. el cum inler eos de gorrelo islo forel conlencio dicendo unusquisque sibi debere competere quia illorum terre accedebal ostendendo inter se raliones. et quia flumina uice censitorum fun- 7 ( 100 ) gunlur. Cognomi igitur Maisler Vgo quod iure alluuionis magis gorretus isle racionabililer compelebal terre domini Archiepiscopi et sue curie, et maxime quia lerra Wilielmi scemini esl «lira a-quam. el aqua fluminis per medium decurrebat inler terram eiusdem \\ iliVImi scemini et eundem gorrelum. et gorretus isle crai cifra flumen in Ironie terre curie domini Archiepiscopi, quare ut supra Maisler Vgo decreuit. et sententiam in sancla maria de uineis prolulil. .Millesimo, centesimo, sexagesimo. Odano. Exeunte mense Julio Indicione xv. LAUS DE ROCIIA TAIADA ET DE MONTE CORNALIO. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules. Helias. Capharus. Gui-lielmus iudex. laudauerunl Domino Syro Januensi Archiepiscopo plenam possessionem de medietate cornalii. el de medielate de ro-cha laiada. Hoc ideo frcerimt. quia dominus archiepiscopus lamentatus fuii ex his rebus aduersus Rolandum aduocalun). qui contumax existens. in iure stare noluit, et idcirco laudauerunl ut prediffinilur. Millesimo cxliiii. mense decembris. Indicione vi. Bonus uasallus no-tarius per preeeplum istorum consulum scripsit. Hanc laudem alibi separalim scriptam in cartula parua. postula-cione Domini Hugonis Januensis Archiepiscopi propter ulilitalem curie sue. Consules Anselmus de caphara. Henricus gontardus. Wiliel" nius de nigrone. Wilielmus cauarunchus exempliticari el transcribi hoc registro fecerunl ad exemplar prioris cl originalis timentes illius amissionem cum esset in parua materia primitus scripta. H" lam itaque cernentes completam et in mundum uniuersum redactam el a Marino el Vgone iudice testatoribus publicis testatam cl subscripiam. Hanc pro tenore prioris nihil addito uel minuto transcribere ex sui consulatus officio fecerunl. laudantes istam per omnia ualere sicul prima, el ex hac possil curia efficaciter experiri contra omnes personas. Millesimo, centesimo. Septuagesimo secundo. Decima die Jenuarii. indicione mi. ( 101 ) Concordia est inter dominum Vgonem Januensem Archiepiscopum et uicedòminum Anselmum. et Guidotum de nigrone. Alque Sy-monem Àurie de hoc quod factum est pro molendino curie domini Archiepiscopi cl Guidoli pro faciendo molendino per eos in besa-nio. ila ut deslrualur hoc quod factum est extra murum loci Guidoli de suplus. uersus bisanium. el hoc quod faclum est a uia priuala symonis aurie in super uersus besanium usque besaniurn. Saluis omnibus racionibus curie Archiepiscopi el Guidoli. el simonis aurie. ila quod hec conuenlio non noceal racionibus curie el guidoli neque simonis aurie neque prosii. El si dominus Archiepiscopus et eius curia el Guidolus aliquod opus facere uoluerinl ibi. quod ex conuencione eis non noceat, el ila insimul conuenerunl dominus Archiepiscopus Vgo el Guidolus cum symone Aurie. In pontili palarti Archiepiscopi feliciler. Millesimo centesimo. Septuagesimo secundo. Exeunte Mense Julio die quinlo. Indicione mi. Tesles. Boia-mundus odonis. Lamberlus de felippo. Nicola berfogliis. Wilielmus de leiloica. Enricus iudex. Guido Iaudensis iudex. CARTOLA DE OPERIBUS ET SERUITIIS QUE FACERE DEBET ANDREAS BENZO. Ego andreas bencius promillo Yobis domino Vgoni Januensi Archiepiscopo. Alque conuenio. El uicedomino Anseimo prò curia uesira. Quod exinde omni tempore Ego qui supra Andreas bencius et meus heres prò mea parie quam habebam in molendino de bre-tesca que eral media fela. el prò quarla fele Molendini soleradi quam mihi uendere concessistis el permisistis. Ego el meus heres amodo faciemus uobis el curie ueslre omnia seruicia el omnia o-pera complebimus uobis et ueslris successoribus quibus uobis et ueslre curie tenebar. Aliquo modo anlea quam ego Andreas uendi-dissem prenominalam mediam felam molendini dc bretesca. et quarlam parlem fele Molendini soleradi, quas ego uendidi consensu ueslro. el ila uobis el ueslre curie amodo in perpetuum ego ( 102 ) Andreas benzus el meus heres per omnia faciemus seruilia omnia, et opera omnia uobis compiere proniillinius. ila quod aniodo ego Andreas uel heres meus non possimus aliquo modo nos lucri neque euifare quin faciamus uobis el ueslre curie et compleamus omnia opera ei seruilia (amquam haberemus parles islas supradiclorum molendinorum el eas non haberemus uendilas ncque Iradilas. Quod si hoc facere presumpserimus. quod uos et ueslri successores et ueslre curie missi habeatis poleslatcm uestra auclorilate sine decreto consulum el querimonia accipiendi omnia bona nostra, el in-Iroire in possessionem, el nomine pene quam uobis promiltimus. el domino uicedomino prò curia uestra slipulanli. el facialis ex rebus noslris quicquid uoluerilis. sine noslra el heredum nostrorum conlradicione. In palacio Archiepiscopi feliciter. Millesimo, centesimo. Sepluagesimo. Secundo. Exeunle mense madii indicione mi. Tesles Bonifacius Archidiaconus sancii laurenlii. Presbiler Guiscardus curie Archiepiscopi. Guido laudensis iudex. Petrus Guaslamercalus. Gi-rardus Archiepiscopi. Girardus de lanzo. Rubaldus maurellus. DE EMPTIONE MOLENDLNORUM DE BISANNIO A LAMBERTO PORCO. Carlula uendicionis sub dupla defensione quam fecimus nos Lamberlus porcus filius quondam Ansaldi. et Druda iugales. Vobis Domino Vgoni Januensi Archiepiscopo. El uicedomino Anseimo nomine ueslre curie. Nominaliue meam parlem qui supra lamberli porcelli. Videlicet duorum molendinorum, que duo molendina infra democol-lam ueslre curie sunl in besanio. IsIam meam parlem islorum duo-rum molendinorum que sunt infra ueslram democollam besanii prò indiuiso. una cum elusa el parala, et Aqua duclile el discursu cl introiti! et exilu una cum omnibus rebus ipsis molendinis duobus perlinentibus nichil in nobis relenlo in islis molendinis. Prenominalam meam parlem pro indiuiso. Nos coniuges Vendimus lamberlus porcus el druda uendidimus uobis domino Vgoni ,Ianuensi Archiepiscopo ( 103 ) et ueslre curie, el uicedomino Anseimo. el possessionem huius prefale parlis islorum molendinorum duorum pro indiuiso uobis el ueslre curie una cum dominio tradimus omnia In Integrum, faciendum exinde uos et curia ueslra ad ulililalem ueslre curie el successores uestri el cui dederiiis nomine proprietatis quicquid uolueritis. sine nostra et heredum nostrorum contradi* ione. Per prelium librarum Se-xaginla denariorum Janue. Quas libras Sexaginta Nos coniuges confitemur a uobis suscepisse. Et ex istis Sexaginla libris in denariis A uobis el a ueslra curia sumus soluti et quieti. Ab omni homine defendere et auclorizare. Nos Coniuges Lamberlus porcus et druda una cum nostris heredibus Promittimus Vobis Domino Vgoni Archiepiscopo ueSlrisque successoribus cl Viccdomino Anseimo pro curia ueslra el cui dederiiis ad ulililalem ueslre curie, quod si defendere el auclorizare non potuerimus, aul si aliquo modo subtrahere quesierimus in duplum huius uendicionis. sicut exinde erit meliorata. Nos iugales Vicedomino Anseimo stipulanti nomine curie et pro uobis penam dupli promillimus. Pro qua uobis el ueslre curie omnia bona nostra pignori obligamus. Isla uero molendina que sunl in besanio sunt iu-sla lerram curie ueslre el iusla slralam. El nos iugales lamberlus el druda obligamus nos in solidum in hac uendicione. cl unusquisque nostrum in solidum uobis et ueslre curie lenealur. Iam prò uendicione et euiccione el pena dupli. Ego druda renuncio senalus consulto uellciano. et legi iulie et Juri hypotece. El facio conscilio el auctoritate Wilielmi paucalane. el Gandulfi de uecino. el Cunradi cuglarade parenles et amici mei. Insuper Juramus nos coniuges Lamberlus el Druda Super sancla dei euangelia Vobis domino Archiepiscopo et Maislro Anselmo uicedomino pio curia Amodo in perpetuum firmam tenere el incorruptam hanc uendicionem. et Isla quarta pars liorum molendinorum non esl uendila ncque alienala a nobis aliqui alio, neque obligala nisi illi quem uobis nominauimus. In domo istorimi Jugalium feliciter. Millesimo. Centesimo. Septuagesimo. Secundo. Exeunlc mense Augusti die Oclauo. Indicione. quarla. ( 104 ) Signa manuum istorum Jugalium hanc carlulam uendicionis fieri rogauerunl. Tesles Boiamundus Odonis. Lamberlus de felipo. I Vesbi -ter Olo Archiepiscopi. Blancus canonicus. Enricus iudex. Wilielmus de paucalana. Gandulfus de uexino sancti Laurencii. Alberlus de Wilielmo de albare. Cunradus cuglarada. Cartula uendicionis sub dupla defensione quam facio ego Opizo Scaramangus filius quondam drude. Et Sibilia iugales. Vobis domino Vgoni Januensi Archiepiscopo el ueslre curie Per presbilerum Guiseardum qui pro uobis el ueslra curia suscepit. Nominaliue sextam parlem unius pecie terre que esl comunis cum ueslra curia, et esl in medolico in loco ubi dicitur guaslus. Cui coherel. A duabus parlibus est lerra curie. A lercia parte de supra est lerra Enrici Bufi. A quarla uero parie esl terra oberli de ponle. Infra has cohe* rencias. Istam sexlam parlem huius pecie terre. Omnia plenum et uacuum. Nos coniuges Opizo el sibilia uendimus uobis Domino Archiepiscopo Vgoni el ueslre curie, el possessionem cum domo uobis el ueslre curie tradimus In Inlegrum. faciendum exinde a presenti die uos et ueslri successores el cui dederitis ad utilitatem ueslre curie nomine proprietatis quicquid nolueritis, sine nostra el nostrorum heredum Conlradicione. Per precium solidorum Quadraginta quinque denariorum Janue. quos solidos quadraginta quinque nos coniuges a uobis et a ueslra curia recipimus. Ab omni homine defendere el auclorizare nos iugales Opizo el sibilia una cum heredibus noslris. promittimus uobis Archiepiscopo el ucslris successoribus. el cui dederitis ad ulililalem curie ueslre. Quod si defendere et auclorizare non potuerimus, aul si aliquo modo sublrahere qucsie-rimus in duplum istius uendicionis sicul crii meliorata. Presbitero Guiscardo pro uobis el ueslra curia stipulanti ponam promittimus. Vnde ueslre curie omnia bona nostra pignori obligamus. Ego sibilia facio conscilio el auclorilalc Alberti lercarii cl Rubaldi filii sui. el Benuncio senatus consulto uelleiano. el Juri ypolhece el legi iulie. ( lOb ) et sunt isti parentes el amici mei. Ad ponlem in domo Ardoini felieiler. Millesimo. Centesimo. Septuagesimo. Secundo, exeunte mense Julii die x. Indicione mi. Tesles Alberlus lercarius. Rubaldus filius eius. Ferrarius de medolico. Jacobus corezarius. Wilielmus fraler pelri de lurri. Enricus rufus de gario. I.AUS DE llOCA TAIADA ET DE MONTE COJÌNALIO. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules. Rodoanus. Guilielmus bufferius laudauerunl. Dominum Syrum Januensem Archiepiscopum habere plenam possessionem medielalis Roche laliateet cornalii. Sine conlradicione Rolandi aduocali et omnium per eum personarum. Hanc uero laudem prefali consules ideo fecerunl. quia cognouerunl Domp-num Syrum Januensem Archiepiscopum fuisse in possessionem laude preteriti consulatus quam il li abstulerunt el Rolando dederunt, eo quod Rolandus tempore quo Archiepiscopus ante quam recederei ucnirel (sic), debebal in placilum stare. Cognouerunl enim consules lam dictis plurimorum quam unius missi quem ad Rocham taliatam miserimi causa uocandi cum uenire in causam cum Archiepiscopo. quo tempore quo Archiepiscopus rediit, ad Caslrum Roche laliale aderal. Consules igilur hac considerata ralione. lum quia missum eorum uidere contempsit, lum quia illuni lune temporis latitare presumpserunt ut prediffinilur deereuerunl. Possessionem quoque per eorum personas. Alexandro Januensis ecclesie hyconomo. per Archiepiscopum tradiderunt. Millesimo, centesimo, quadragesimo sexlo. Mense Januarii. Indicione Oclaua. Bonus uasallus nolarius per preceptum istorum consulum scripsit. Wilielmus malocellus subscripsit. Philippus lambert! subscripsit. Hanc laudem alibi separalim scriptam in carlula parua. poslula-cione dompni hugonis .Ianuensis Archiepiscopi propter ulililalem curie sue. Consules Wilielmus mallonus. Guidolus de nigrone. Vgo Albe-ricus. Anselmus de capharo exemplificari el transcribi hoc registro ( 106 ) fecerunl. ad exemplar prioris el originalis, timentes illius amissionem cum esset in pania materia primitus scripta, laudantes ex officio sui consulatus, hanc per omnia ualere siculi prima, et ex hac possit curia efficaciter experiri contra omnes personas. Millesimo, centesimo. Septuagesimo lercio. Decima die Junii. Indicione quinla. DE COMEPRA LANFRANCI BHUGNONIS DE MOLAZANA. Carlula uendicionis sub dupla defensione quam facimus nos Lan-Irancus brugnonus el Oglerius filius eius, el sopfia uxor istius Oglerii. Domino Vgoni Januensi Archiepiscopo et eius curie per uicedominum Anselmum qui nomine Archiepiscopi et Curie sue suscepit. Nominaliue locum unum iuris nostri cum mansione et uinea el arboribus super habentem, quem habere uisi sumus in mo-lazana ubi dicilur casuplana. Cui coherel a tribus parlibus uia. A quarla uero parte est terra curie Archiepiscopi. Simililer uendimus el tradimus uobis et ueslre curie lolum hoc quod nos habemus in pecia lerre de post borgo, et in roboreto una cum omnibus aliis terris quas nos Lanfraneus et Oglerius suus filius et sofia nurus lanfranci habemus et delinemus infra uillam molazane. et in omnibus exilibus et pertinenti is. el prenominalum locum de casuplana. una cum exitibus el pertinenciis eiusdem loci de casuplana. omnia plenum el uacuum. IVos lanfraneus brugnonus el filius cius Oglerius cum uxore sua sofia. Vendimus uobis domino Vgoni Archiepiscopo et curie ueslre per uicedominum Anselmum qui pro uobis et pro ueslra curia recepii, et possessionem cum dominio sibi ueslro nomine et nomine curie ueslre tradimus, faciendum exinde uos et uestn successores ad ulililalem curie ueslre quicquid nomine proprietatis uoluerilis sine nostra et heredum nostrorum conlradicione. Per precium librarum quadraginta denariorum Janue. Quas Quadraginta libras nos a uobis domino Archiepiscopo el a uicedomino pro uobis el pro curia ueslra suscepimus, el inde «oluli a uicedo* ( 107 ) mino ueslro nomine suinus. Ab omni homine defendere e( auclorizare. Nos lanfraneus brugnonus el Oglerius filius suus el sofìa uxor oglerii. una cum noslris heredibus promillimus uobis ueslrisque successoribus el cui dederilis ad ulililalem ueslre curie. Quod si defendere el auclorizare non potuerimus aul si aliquo modo sub-trahere quesierimus. In duplum islius uendicionis sicut exinde crii meliorata. Vicedomino Anseimo stipulanti prò uobis domino Vgoni Archiepiscopo et nomine ueslre curie penam dupli promillimus. Pro qua nos omnia bona nostra tam habila quam habenda uobis el curie ueslre pignori obligamus, el nos Lanfraneus et Oglerius cum sofia uxore. In nobis relinemus tolum hoc quod nos habemus in molendino de insulela. el in aquarezo el in terra que esl iusla molendinum el que est de supra molendino islo. quod nos non uendimus. neque tradimus. Sed lolum aliud ul superius dicium est uobis est ueslre curie perpetue habere ad proprium et possidere confirmamus In Integrum. Ego Sofìa facio consilio et auclorilale dondedei de Oglerio guidonis. ct Ansaldi de porcile, et Renuncio senatus consulto uelleiano et legi iulie et iuri ypolhece. el isli sunl parenles el amici mei quorum conscilio hoc facio. In palacio Archiepiscopi feliciter. Millesimo, centesimo. Septuagesimo. Tercio. exeunle mense Septembris die decimo Indicione vi Signa manuiim Lanfranchi brugnonis. el Oglerii filii sui. et Sofìe coniugis oglerii. Hanc carlulam uendicionis huius lerre molazane ut superius relegitur. Que terre Ab exlimaloribus publicis fuerunt exlimale. et eorum extimacione uendiderunl. et fieri rogauerunt. el possessionem curie tradiderunt. Testes Ansaldus de porcile. Presbiler Vgo sancii silucslri. Bonus uasallus canonicus. Dondedeus de Oglerio Guidonis. Girardus Archiepiscopi. Albericus Archiepiscopi. ( 108 ) LAIS CONTRA LAMBERTO! GL'EHCIUM I)E l'AIUDA MOLENDINI DE BISANNIO. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Guidolus de nigrone. Boaniuns odonis. Rogerius iusle. Absoluerunl Domnum Hugonem Januensem Archiepiscopum. et Rubaldum porcum a Lamberto guercio et omnibus per illum. Ex ea querimonia qua illos conuenit postulans ut opera que fecerant in flumine bisamnii prope lerram suain demolirenlur et remouerentur. ea ratione quia (erre sue quas ibi habel lesionem facerenl. ac si non liceret illis facere ibi paradam aul aquam capere. Supra quibus cum diulius cilalum cssel ulrin-que. landem exhibitis laudibus el sententiis consulatuum, manifeste cognouerunl quod ius Domno Archiepiscopo eral. et Rubaldo porco paradam ibi facere el aquam capere, eo loco el amplius infusum, quo nemine capiebal. et quo paradam illam fecerant. Ideoque eos ueluli prelegilur absoluerunl. Millesimo. Centesimo. Septuagesimo. Quinto, nona die inadii. Indicione septima. LAUS CONTRA PETRUM UEGIUM. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Rogerius iusle. Anselmus de caphara D. Guidolus de nigrone. Boamuns odonis, laudauerunl quod Domnus Hugo Archiepiscopus amodo habeal et ( ) Che Anseimo di Caffara fosse rivestito della dignità consolare nell’anno H75-1176, ci viene per la prima volta insegnalo da questo documento, tacendone affatto gli annalisti, e perfino il Codice parigino di Caflaro, giusta quanto mi assicura l’egregio amico sig. avv. Canale, che intorno aH’edizione del medesimo si travaglia, per onorevolissimo incarico del Municipio genovese. Certamente Anseimo era destinato a giudicare le causo nelle Compagne verso la Città; perchè i Ire suoi colleghi nominali nell’atto erano applicali alle stesse, e perchè degli altri quattro addetti a quelle verso il Borgo ci hanno serbata memoria i cronisti ( 109 ) nomine proprietatis possideat sine conlradicione Petri uegii el omnium per illum. Omnes decimas et fructus earum que hoc anno proue-nerunt de plebe sigestri. el uarie. manzasco el munegia. etcasleiono. cl pensiones curie sue in his locis. Quia cum isla lenerel conue-nit illum querens ut ea curie sue dimitteret in quiete cuius crani exhibende laudes et setilenlie plurime consulatuum, quibus conli-nebatur <|uod sibi et curie sue laudate erant contra parentes el an-lecessores ipsius Petri uegii a quibus ei obuenisse dicebat. Ideoque fructus omnes el pensiones ex illis decimis anno hoc prouenien-les. domno Archiepiscopo laudauerunt el dare fecerunl. De perceptis uero ab hoc anno retro'ructibus illum absoluerunl. Sed decimas ipsas el pensiones eidem laudauerunt ueluli continetur superius contra ipsum petrum uegium el omnes per illum. Millesimo. Centesimo. Septuagesimo sexlo. Oelaua die Januarii. Indicione oclaua. et maxime quia illas dc munegia el casleiono conlradicere noluil. Immo. fuil confessus eas Archiepiscopi esse. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules de placitis. Oberlus de nigro. Oberlus rocius. Ansaldus golia. et Johannes de infantibus laudauerunt. quod dominus Enricus malus aucellus non inquielel de celero possessionem Domino Archiepiscopo prese uel aque molendini duclus sui de glairolo. et ul permittat eum ducere et facere presam el elusam pro illo molendino usque ad ripam de campis. Hoc ideo factum esl quia cum dominus Enricus esset in piacilo ante consules cum nuntiis domini Archiepiscopi salis disceptatum fuit placitum ambarum partium, ad ultimum uero dominum Archiepiscopum pro possessore habuerunt, laudantes quod dominus Enricus restituat id quod ex palada deslruxil uel deslruere fecil quando fuit ipse illuc cum filio Wilielmi auric. Verumlamen cum ipse Enricus inficiarelur dominum Archiepiscopum possidere. Dominus Archiepiscopus sufficienter probauit se possessorem esse. Quare ut supra laudauerunl. absoluenlens dominum Enrieum a (110) daiiipno domino Archiepiscopo nolente cl consenlienle. et coudemp. nationem quam a domino Enrico illi peruenissel remittente. Millesimo centesimo. Oduagesimo. Indicione xu. quatuordecimo die marcii. j L> ecclesia Sancii Laurenlii. Consules forilanorum. Wilielmus mallonus. et ^ go de baldicione laudauerunl quod Oberlus de poma solueie lenealur el solual Donino Vgoni Archiepiscopo quarlinos scplem fiumenli. Quod ideo facium est quoniam per procuratores suos Dominus Archiepiscopus conuenil prediclum Oberlum anle iamdictos Consules petens ab co quarlinos septem frumenti prò se cl sociis pro quibus se obligauerat nitens ratione laudis sue qua unusquisque Januensis el de districtu Janue qui ullra porlum pisa-num. aul ullra monacum uadil pro blaua et reddit cum maiori paile honeris frumenti nel alterius blaue ei soluere lenclur per quamquam personam quarlinum unum illius blaue quam detulerit. Ipso itaque Oberlo cum sapientibus suis conlradicente. tandem ui-sis uti iusque parlis rationibus, cum de causa sufficienter esset actitatum. et oculata fide laudem quam inde dominus Archiepiscopus habebat plènius inluenles. laudauerunl ut supra. contumalia Oberli habita pro presenlia. qui sepe cilalus tempore scnlenlie ferendo sui copiam facere contempsit. Millesimo, centesimo. Septuagesimo. Seplimo. Indicione nona. Vllimo die Augusti. DE MUTATIONE MOLEIVDIiVOIìUM CUM SAIVCTO STEPHAN0. Concordia esl Inter Dominum Vgoncm Januensem Archicpiscopum. El maislrum Anselmum pro curia qui curalor esl curie Archiepiscopi et consorles eiusdem Archiepiscopi. Videlicet lamberlus porcus et Oglerius porcus per se et per fratrem eius Nubaldum. Alque druda de merlone guaraco pro filia sua berla. El Ingo de flessa. Nec non el inter dominum Arnaldum Abbalem monasterii ( 111 ) sancti slephani et conuentum nionaslerii sancii stephani. el Amelium lilium quondam Aluernacii el malrem eius alladonnam lulricem ipsius amelii filii sui el que se obligauil prò eodem filio. Conscilio Anseimi de eafara. el Ingonis de uolla. el Ingonis noxencii. Alque fìlipum de freddando, el silueslrum de isa. Dominus quidem Archiepiscopus et Maisler Anselmus prò curia una cum prenomirialis suis consorlibus. Ad inuicem conuenerunl cum eodem Arnaldo abbate el con-uenlu monasterii sancii slephani. el cum supradiclis suis consorlibus de molendino construendo ex nouo quod uocalur molendinum Archiepiscopi. El simililer ex molendino construendo ex nouo quod dicilur molendinum sancii slephani cl .consorlum. que molendina sunl in besanio. Dominus uero Archiepiscopus el Maisler Anselmus prò curia sine dispendio curie Archiepiscopi. Cum porcellis, scilicet lamberlus porcus et Oglerius per se el per fralrem eius rubal-dum. el Ingo de flessa fìlius ingonis de uolla. cl druda merlonis guarachi prò eius fìlia berla mulanl hoc molendinum illorum cl eorum consorlum. et facilini illud ex nouo et conslruunl super terram, lamberli porci cum eorum expensis sine expensis curie Archiepiscopi. Ila quod a medielale slrale in super prefali consortes istius molendini, faciunt et Amodo facere debent sine dispendio curie Archiepiscopi omnes expensas in facicnda clusa islius molendini el ea emundanda usque ad caput supernum lerre Ingonis de uolla. el filie merlonis guarachi. In super et a lerra ingonis de uolla el filie merlonis guarachi in super amodo omni lempore debenl facere el dare duas parles in omnibus expensis que facie erunl in clusa et parala et in capienda aqua. et in omnibus aliis expensis necessariis que exinde debeanl fieri, et Abbas el monachi sancii slephani una cum suis consorlibus molendini sui lerciam parlem. Si uero abas et monachi sancii slephani el sui consortes sui molendini suptam su (sic) noluerint facere expensas islius lercie parlis pro eorum molendino, quod porcelli el con-sorles eorum eas expensas faciant ila quod si infra celo dies ( »12 ) Abbas cl monachi cl consortes illorum illas expensas eis non reddiderint. quod per duplum ipsis inde teneantur. El pontem quem fecerint super stratam, super lotum de comunibus eorum expensis ipsum facere debenl el reficere el emendare quandocumque opus fuerit, ita quod porcelli cum consorlibus suis preter curiam archiepiscopi faciant unam medielalem. El Abas el monachi cum consorlibus suis aliam medielalem. Simililer Abas el monachi sancii slephani el illorum consortes suorum molendinorum inferiorum debenl habere elusam el eam elusam facere super terram sancti slephani. amodo el consorlum illorum, et eam elusam ex inde debenl emundare el perpetuo reficere ila quod prenominata molendina superiora Archiepiscopi et porcellorum non impediantur neque rebochentur. secundum illam mensuram quam maislri ordinauerunt el slaluerunt in istis molendinis tam superioribus quam in inferioribus inler Abalem el monachos et suos consorles. cl porcellos el consortes suos simililer. Si uero aliquid euenerit quod isla superiora molendina porcellorum el consorlum erunl inpcdila el rebocala. cl Alws sancti slephani el monachi et eorum consorles prenominati sui molendini noluerint facere expensas que superius determinale sunl quod porcelli el sui consorles si uelinl has expensas faciant. El si Abas el monachi sancii slephani el sui consorles suorum molendinorum Inferiorum Infra ocio dies noluerint has expensas illis reddere. quod porcelli el sui consorles illas expensas habeant per duplum in molendinis prenominalis Abalis et consorlum ad proprium. Simililer si porcelli et consorles suorum molendinorum noluennl reficere elusas suorum molendinorum el eas emundare, el noluerint expensas prenominalas facere quas ipsi debent facere et sla-tuerunl ut supra dictum est in reficiendo elusas cl emundandas d in faciendo paralas et in capiendo aquas et in aliis expensis quas ipsi debenl facere, quod abas el monachi sancii slephani el sui consortes possinl illas expensas facere, ila quod infra ocio dies si porcelli el sui consorles noluerint has expensas reddere quod abas ( 113 ) el monachi sancii slephani et consorles sui habeanl illas expensas per duplum in molendinis istorimi porcellorum cl consorlum a medielale strale in super ad proprium. Et illas caduilas quas hodie habent isla molendina uelera sancii slephani et porcellorum, simili modo el ineadem mensura debenl habere molendina noua illorum que ipse Abas cum consorlibus cl Porcelli cum consorlibus modo con-slruunl el facilini, el sine reboco. Ila quod si ipsi polerinl adcre-scere caduilas molendinorum quod eas adcrescanl comuniler et equaliler in islis molendinis. Si uero caduile decrescerint. quod co-muniler minuantur el equaliler decrescant, cl hoc perpetuo fial. El ila ut superius relegitur omnia ad inuicem inler se obseruare el firmum lenere exinde conuenerunt et promiserunl sub pena libra-rum quinquaginta quam uicissim inler se stipulali fuerunt, ut si isle parles el consorles inter se omnia ut superius relegilur et determinatum esl adimpleuerinl. quod peno solidorum mille alteri parli presici quam habeal altera pars in bonis suis supra nominatarum parcium. el consorlum. prò qua pena eorum ad inuicem inler se pignori obligauerunl supradicle parles et consorles abalis et porcellorum omnium. Ego que supra Alladonna lulrix Amelii filii mei prò (Ilio meo hoc facio Conscilio et auclorilale Ingonis de uolla et Anseimi de caphara el Ingonis noxeneii. el Obligo me pro filio meo quod ipse hanc conuencionem firmam tenebit ul supra relegilur perpetuo. Et Renuncio senatus consulto uelleiano. et Juri hypolbece el legi iulie. el Ego druda merlonis guarachi. hoc facio pro filia mea berta, prò qua ego me obligo quod ipsa firmum habebit ut supra conuenlum est. et Renuncio senatus consulto uelleiano et legi iulie de prediis et iuri hypolhece. Sub porlieu Ingonis de uolla feliciter. Millesimo. Centesimo. Sepluageximo. Inlranle mense Julii. In-dicione n. Signa manuum. Domini Vgonis Archiepiscopi, el Maistri Anseimi prò eius curia procuratoris, et Ingonis de flessa, el Lamberti porci, el Oglerii porci per se el per fraIrem eius Rubaldum. El drude A ( 114) merlonis guarachi pro tilia cius berla. Nec non el Ahalis Arnaldi sancii slephani pro conuenlu monaslerii. el AItcdonne pro lilio Amelio, cl (ìlipi do freddando el silueslri de isa hanc cartulam con-uencionis fieii ut supra relegilur. Tesles Anselmus de caphara. Ange-lolus fraler eiu>. Ingo noxencius. Arnaldus de morledo. Oliuerius de maraxi. Arnaldus de caliniano. Guiberlus de besanio. Bonandus de besagno. DE DECIMA DE SIGESTItl. , In Palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Ido gonlardus. 0-bertus cancellai ius. laudauerunl quod Donnus Syrus Januensis Ar-chiepiscopus deinde habeal cl possideat sine conlradicione omnium filiorum cone de uezano el omnium personarum per eos. Nomina-liue lotas decimas, quas ipsi aul aliquis per eos lenenl in plcbegio sedesti i. el caslalionis. el munegie. aul Vaire. quod neque ab cis uel aliquo pro eis ulterius conueniatur. Hoc ideo fecerunl. quia Donnus Archiepiscopus lamenlalus fuil ex his decimis quas iniusle illos profilebalur lenere. el contra sanclos canones, el conlra apo-slolicam senlenciam. qui coram ipsis uenienles in iure stare renue-nml. precise romanam curiam appellando. Quod donnus Archiepiscopus audiens annuit. Suadendo quatinus se prepararenl cum suis aduocaloribus sub aposlolicali iudicio ex hac lite senlenliam pre- ccpiuios. Quod cognila Domini Archiepiscopi professione iudicium i* • * uniserunl ad domos eorum regredienles. Tandem consules dc ob- seruandis iusliciis domini Archiepiscopi coacli sacramento illos sepe pei eorum execuloreni cuilauerunt. immo per semelipsos ad iudicium uenire commonuerunt, specialiter significando quod si non uemrenl et raciones Archiepiscopi uiderenl. el lanquam prescnles ludicareniur. Quorum igitur perspecta contumacia, quia sanclorum canonum promulgatone insliluitur rectores ecclesiarum decimas sui episcopatus debere habere, el pro eorum disposinone in restauratone ecclesiarum capliuorumque redemptione seu in alimentis ca- ( 115 ) nonicorum largiri. Propterea plurimorum sapientum conscilio freli. uisisque super hoc plurimis racionibus laudauerunt ut prediffinilur. Millesimo, centesimo, quinquagesimo lercio, undecima die mirante iulio indicione xv. Istud esl exemplar sumptum a quadam laude breui cartula seri-pia. set uerendo ne eius amissione el iura perderentur et scripta, hoc registro significari iusserunl Consules. Olo iudex. Fredenlio gonlardus. Jonathas crispinus. laudantes hoc illam uim et auctoritatem obtinere quam obtinebat exemplum ad quod scriptum fuil. Millesimo clv mense Jenuarii indicione ir. DE FIDELITATE PORCELLORUM. Nos Lamberlus porcus, el Ansaldus germani prò rebus libellario nomine nobis noslrisque fìliis et filiabus noslrisquc heredibus ani cui dederimus, a uobis domino Syro Januensi Archiepiscopo localis. fidelitatem per nos nostrosque lieredes uobis uestrisque successoribus conuenimus facere, el curie ueslre lanquam uasalli fideles esse, quam fìdelilatem hoc presenti tempore facimus, ac cunctos res nobis ut prediffmilum esl libellario nomine locate oblinentes eandem debere facere promillimus. Testes enim sunl. Donusdei quondam ilerii filius. Baldoinus de castro. Merlo grassus. Lamberlus eius filius. Data in capella sancti gregorii. Anno Millesimo cxliii. mense augusti indicione quinta. WILIELMO ARNALDO. In palatio Domini Syri Januensis Archiepiscopi. Dominus Syrus Archiepiscopus coram uasallis curie aliisque hominibus nomina quorum inferius leguntur. Inuestiuil Wilielmum Arnaldum de medietale omnium illarum lerrarum quas Gandulfus dotor tenebat in Valebona et in monte tazoli et de medielate de paslenis 8 ( liti) fazoli el simililer de omnibus illis lerris quas serui ipsius Wilielmi lenebanlur ullra aquam cl dira aquam fnuanie. exccpla medielale de pasicnis qua m Dominus Archiepiscopus lenel de uillanis. quas ipst Wilielmus exinde habeal iure feodi ipse cl sui descendenles teneal. sicul 01 do el consuetudo feodi uult. preler de isla medie-late de paslenis quam Dominus Archiepiscopus in se retinuit. Millesimo centesimo, quadragesimo Oclauo. infrante mense februarii die purificationis sancte marie indicione x. El suprascriplus Wilielmus Arnaldus fecit fidelitatem Archiepiscopo sicul uasallus facil domino. Testes \\ ilielmus niger. Marinus de porla. Capharus de caschifclon. Olo iudex. Marchio index. Ingo de uolla. Oberlus cancellarius. Fulco stiiclus. ^ go iudex. Bonussenior mallonus. Marinus de caslro. Pelrus iudex. DF, CONTROUERSIA QUE FUIT I.MER ARCHIEPISCOPUM ET TORCELLOS DE QUADAM PARTE ILLIUS LIBELLARIE QUE FUIT DE ADOLO. In ecclesia sancii gregorii presenlibus leslibus Marabolo .lordane. Alberto uicecomile. Guilielmo nepole suo. Oglerio danese. Guilielmo et Petro custodibus. Alexandro hyconomo. Arbitrantes Boiamonle de odone. Guilielmus niger. Merlo de caslro laudauerunl ecclesiam sancti syri ubi preesl Dompnus Syrus dei nulu Januensis Archiepiscopus deinde habere el possidere sine conlradicione Ansaldi porci cl Lamberti germanorum, heredumque eorum. Nominaliue lerram illam que fuil palmi eorum a doli que esl in bisannim. Cui coherel Ab una parie uia. Ab duabus parlibus terra quam le-nent pei ecclesiam nomine libellario. A quarla parie cluuia cum molendinis. Infra islas coherenlias laudauerunl ci In Inlegrum. quod ncque ab eis neque ab aliquo pro eis ullo modo possil con-ueriiri. Hoc ideo fecerunt, quoniam conlrouersia fuil inter curiam hos de hac lerra. que laude curie in iudicio uasallorum curie debere per uasallos fuil indicala. Idcirco hoc ediclo. coni- ( »17 ) muni consensu profatos arbitros eligere. qui cl litem audirent, el ulriusque parlibus audilis racionibus quod equum ipsis uiderelur decernerent. Quo sapienter prudentium uirorum palrocinio plurimum uentilalo. cognouerunl lerram illam libellariam fuisse, el con-dicioncs quibus prestila fuerat minime obserualas. Nam per pro-prielatem alienalam fuisse preceperunl. Justissimum igilur fuil. ul si qua res libellaria per proprietatem tradilur. ecclesie qua atribui-tur reuerli. et qui laliler acquisieril. uel scienler uendideril ab oadem lerra priuari. Millesimo, centesimo, xliiii mense seplembris indicione seplima. DE FORITANIS HOMINIBUS QUI DECIMAM DF.BENT PERSOLUERE DOMINO ARCHIEPISCOPO. In capitulo sancii laurenlii. In presenlia consulum de comuni. Videlicet Idonis gonlardi. el Oglerii de guidone, et Guiscardi. querimoniam fecit Alexander hyconomus domini Syri Archiepiscopi de fori-lanis hominibus qui nauigabanl cum hominibus noslre ciuilalis. et nolebant decimam reddere curie. Ynde consules predieli quesierunl si posset probare per lesles quod Archiepiscopus unquam eam ha-buissel. Ipse autem alexander respondit se sufficienter posse. Fecil aulem uenire gaslaldiones. uidelicel ruslicum garilium el oglerium danisium. et iurauerunt anle consules. Consules uero uisis his le-slibus preceperunl ul Archiepiscopus decimam unde querimoniam erat haberet. Et preceperunl centrego ul iret el faceret eam per-soluere ministris Archiepiscopi, et ila facium fuit. Testes de hoc. cancellarius predictorum consulum uidelicet Oberlus nasellus. Guilielmus scriba eorum, el Oglerius de ripa, et Oglerius danisius. el Rusticus garilio (’). (*) V. Cuneo, op. cit. png. 256. Questo lodo, abbenchè privo di data, si riconosce appartenere al H45 , perchè di tale anno sono i consoli clic Io pronunciarono. ( M» ) DE DECIMA GALEARUM QUE UEMUiNT DE CUI!SU. h palacio nono Archiepiscopi. In presenlia consulum. Ollonis ciiercii. cl Rodoani. el Guilielmi bufferii. Conquestus est Alexander aduocalus de bonifacio de raufredo. de decima galee sue quam debebal cuiie Archiepiscopi, que ucncral li onerala de Sicilia. Set P C ^1Ce^al‘ ro decima quam lenebal Caput eimignanum el braxile. Dedimus Guilielmo luxio pro decima celiane, libras, xm. Dedimus filiabus carentionis. libras, xxiii. pro terra de bisamiio que fuit famulorum, uidelicet de rustico garilio. et de filus mo-ronis de domocolla. Oberlo dedimus libras, x. pro conuenlu de lerra que fuil de porcellis. Dedimus in domo que fuil de palaria, libras, c. im. el solidos, m. el denarios 1111. Dedi capharo pro conuenlu quod mecum habuit libras, x. Dedi nigroni filio elioni nolasco pro decima quam lenebal pro feudo in rapalloelin pinoci in celanisi el ubicumque ex ea lenerel. libras tres, el ipse refulauil eam in manus domini Archiepiscopi. Dedit dominus Syrus Archiepiscopus in domo que fuil Guilielmi Angusliosi qui fuil famulus curie solidos, x. uxori sue. el ipsa donalionem fecit el refulationem in manus domini Archiepiscopi de suis rationibus omnibus quas in domo illa quocumque modo habebat. Testes Oglerius danisius. Oberlus sulphur. Rainaldus de pinasca. Oglerius gobus. Filius brugnoni. Guilielmus. In curia molaciana. emi a filiis guaita follie fetam unam in 1110 lendino subterralo. el aliam fetam in molendino de britisca. P10 libris, xi. Filiis iohannis de clausura dc bazali. dedi solidos, xx. de hoc quod habebant in molendino subterralo. Dedi eriberlo de Sanclo Syro emiliano solidos, xl. pro lena qua dam que ibi. uidelicet ad sanctum Syrum, habebat. In castaneto de casa noua in costa mala, uidelicet uicesiman parlem lotius, quam parlem oberlus primus de molaciana uendi deral ad anselmum cauazam, redemi, solidos, xxx. cl dimidium ah ipso Anseimo. Dedi bono marlino de corsi prò lerra quam habebal sublus ecclesiali! Sancii Martini. libras viiii. Dedi Gandulfo reuello prò sua parie de pasleno de pralo. libras. vii. Dedi Anselmo cauace prò parie sua de paslino de corsi solidos, xxxv. et suo fralri iuucnali prò sua parie solidos, xxxv. el Alio suo fralri lolidem prò sua parie. Dedi fìliis iohannis cauacie. solidos, xxxv. Anno dominice natiuilalis. Millesimo, cenlesimo. quinquagesimo. Terlio Kalendas Marlii. Indicione duodecima. Constai nos Danium et Ofizam iugales. Bernardum galani cum bona nata uxore mea. Guiliam de medolico. atque Pomam fìliam quondam Alberti accepisse a uobis domino Syro sancle Januensis ecclesie Archiepiscopo, libras denariorum Januensium qualuor. finito pretio pro loia lerra iuris nostri quam habemus in uilla medolici. loco ubi dicitur castellum. Coherel ei ex duobus lateribus lerra aduocali. Inferius terra rufini canauarii. Superius uia publica. Quiequid enim infra has coheren-lias habemus, tam plenum quam uacuum uobis uendimus et tradimus alque In Integrum conferimus simul cum ingressibus et exilibus illius et cum toto suo iure et commodo, faciendum exinde a presenti die quiequid uoluerilis lam uos quam ueslri successores in sede Archiepiscopi Januensis ecclesie nomine proprietario, aut cui uos dederitis uel habere uoluerilis sine omni nostra heredumque nostrorum et omnium personarum per nos conlradicione. Ab omni quoque homine prescriptam uendicionem uobis ueslrisque successoribus semper legillime defendere et auclorizare per nos et per heredes nostros promillimus. Quod si minime fecerimus, uel si subtrahere quesierimus. tunc eam in duplum uobis restituemus, sicut tunc temporis ualuerit in loco consimili subnixa slipulacione. Bona autem nostra que habemus el que adempturi sumus, quisque pro rata uobis pignori specialiter pro euicione proprietatis obliga- ( 110 ) mus. Aduni in camera Archiepiscopi. Testes Rainaldus presbiler sancii silueslri. Presbiler Otto de serra. Olo lornador de clanica. Ogerius danisius. Oberlus sulfur. Auundus. Guilielmus clericus de suaro. In quorum presentia Poma super sancta dei euangelia iu-rauil. quod presentem uendicionem omni tempore firmam habebit, et quod faciat inde cartam curie cum fuerit uiginliquinque anno-rum ad dies. xv. postquam sibi fuerit requisita. Quod si nollet attendere totuni interesse. G......(lacuna) gaslaldio. curie prestare promisil. Signum.....(lacuna) omnium prescriplorum uendilorum qui hanc carlulam uendicionis fieri rogauerunt el.......( lacuna) possessionem corporaliter tradiderunt alque dominium, prediclis mulieribus abre-nunliando specialiter consultui uelleiano ypothece el legi iulie. Placuit Domno Syro Januensi Archiepiscopo Ululo condicionis locare in perpetuum Petro rolando et Petro maiori, atque Ardilioni suuinello. Oberlo bulello. el Bono Johanni odezonis Consulibus Sancti Romuli. Atque per istos uniuersaliter loti comuni predieli loci sancii Romuli, et illorum perpetuo heredibus. Vi uno morienle superstes in partem illius succedat. Nominaliue lerciam parlem unius rnonlis iuris sui quem in ipso loco sancti Romuli habel. qui uocalur mons de ualle. Illam siquidem parlem lerciam eiusdem montis que est ad ilicem uersus buzanam el uersus mare eisdem nominalis locauil. Quam quidem In Integrum de celero prenominali consules et homines loci sancti Romuli et sui heredes perpetuo debenl tenere el habere iure emphileolico. colere quoque eam et meliorare. Quibus etiam promisil Domnus Syrus Archiepiscopus illam sibi uel suis heredibus nulla tenus auferre, neque reditui infrascripto addere. Et si impedita illis fuerit, ipsam legittime ab omni homine defensare. Eamque illis et suis perpetue heredibus quiete iure locacionis habere dimittere. Quibus omnibus si conlra ipse uel sui successores uel etiam ministri sue curie fecerint, aul si huic pacto contradicere uoluerinl. penam librarum quinquaginta, memoratis uiris de sanclo Romulo stipulantibus ( 141 ) promisil in bonis que curia habet ad sanctum Romulum. El propter hoc ea illis pignori obligauit. el pacto insuper locacionis stabunt. Pro his quidem omnibus supradiclis rebus promiserunt suprascripti consules sancii Romuli, ipsam parlem terciam montis colere et meliorare. el nullam fraudem, nullumque dolum in hac Iocacione adhibere. El quod ipsi el sui perpetuo heredes atque uniuersaliter omnes homines qui ipsam lerram laborabunt, omni anno dabunt el consignabunt Domno Syro Archiepiscopo et suis perpetualiter successoribus seu ministris curie quartam decimam parlem frumenti lotius. ordei et siliginis, alque fabarum que ex ipsa lerra homines laborantes in ea habuerint. Tolius quoque uini quod inde exierit, curie archiepiscopi dabunl omni anno el consignabunt octauam parlem. Que omnia si non adimpleuerinl uli supra legitur, primo quidem ille uel illi qui non adimpleuerinl. ab iure libelli cadent, el partem promisse pene librarum quinquaginta preslabunl. ceteris paclo stantibus permanentibus immunibus. Pro quibus Domno Syro Archiepiscopo stipulanti penam librarum quinquaginta promiserunt. Et illi bona sua pignori obligauerunl. ut ad ea curia habeant regressum, si minus fecerint quam quod supra promillunl. Aclum in camera Archiepiscopi. Tesles. Guido de laude. Oberlus sulferus. Anselmus. Gandulfus gotici. Bonus uasallus caput galli. Magister pelrus placenlinus. In quorum presentia professus est Domnus Syrus Archiepiscopus se suscepisse a supradiclis consulibus pro seruilio huius rei libras denariorum Janue quinquaginta. Millesimo, centesimo. Quinquagesimo, quarlo. Secundo die intrantis augusti indicione prima. (Qui cadrebbe il foglio 74-°, il quale manca nell’ originale. Segue il 73.° colla continuazione di un libello enfìteutico.) cedat ( succedat) Tilulo condicionis locare nobis iubeatis. petimus res iuris ecclesie uestre sancii Syri qui posila esl in uilla.....(lacuna) propc ( 142 ) fluuio uesano. Hoc sunl aliquanti licclis cl cannelis. al(]iie salelis. fines uero de iamdiclis rebus ab uno latere uia publica que pergit pio costei, ab alio latere line maceria de terra leoni magistro, de supeiioii capile line uia que pergit a lontana, antepositis rebus el saleclis i olino cogo. el rebus iohanni presbilero. de subtcriori capite usque in maceria. Infra iam diclas fines omnia el in omnibus plenum et uacuum ex integrum, petimus anteposila porciuncula que in pi ediclo canneto ingo famuli sancii Syri anlea lenuit una cum exitu suo. El non habeamus potestatem uenundarc nec alienare nisi ad famulo Sancti Syri domnicati. Ila lanien ut inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum exinde pensionem denarium, i. Spondimus in dei nomine alque promillimus suprascripias res meliorare el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus, de quo superius repromillimus. lune liceat uos uel successores ueslros in suprascripias res inlroire. cl cui uoluerilis dare in ueslra sit poleslale. Post obilum nostrum uel filiis nostris in ius et dominium ecclesie ueslre reuerlalur cuius est proprietas. Vnde sic placet hec pelicio noslra et hunc libellum scriptum et manus ueslra firmatimi nobis contradere iubealis. el «diud simile a nobis facium uel a testibus roboratum uobis pro munimine sancte ecclesie ueslre tradidimus conseruandum. Facio pelilorio mense decembrio indicione. v. Regnante domino nostro enrico. anno, m (*). indicione suprascripla feliciter. T Johannes humilis episcopus in hoc libello subscripsit. I.N' palacio Januensis Archiepiscopi. Consules. Wilielmus lusius. Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus. Vgo iudex laudauerunl hoc exemplum eam uim et auctoritatem obtinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunt quia libelli (*) Di Gf>sù Cristo 1006. ( 1# ) isli eranl scripti in diuersis cartulis inucterali penilusque desimeli. Sei ut ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariter cuique libellum oblinenli illum peliuere. Is igilur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter auditis, nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. UINDE SUPRA. Cvm Cum Polo defensionem sacro sancte Januensis ecclesie, ubi preesl domnus Johannes episcopus. Vii nobis iohannes. ingo. alque guiberlo germanis el filiis nostris masculinis in duas diuisiones. leo et ildeprando. in lercia diuisione. una cum filiis nostris masculinis. El si unus ex nobis sine herede mortuus fuerit, unus alterius succedat. Titulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri, qui posile sunl in fundo uesano. locus ubi dicilur molaciana. id sunl casis, uineis. ficetis, cannetis, salelis. casla-nelis. oliuelis. roborelis. campis, siluis el pascuis. Fines uero de prediclis rebus de uno lalere fine seue de pradello. descendente pro cosla. usque in fluuio de uesano. de alio latere fine lerra de iohannes cogo. El fine seuale de persego. el Fine canneto domnicalo. descen-denle in uesano fluuio. de superiore capite fine uia qui pergit a pradello. dc subleriore capite fine fluuio uesano. Infra iam dictas fines omnia plenum et uacuum. anteposila uinea quam tenuil rufino cogo. Coherenlias uero de omnibus suprascriplis rebus fine fonlana co-uerclala. el uia publica, el uinea domnicala. el fine pralo de cornale. et caslanelo domnico. el poio de sala et cosla de legimare. el fine clarelo. et fine fluuio uesano. el fine laco draconario. Infra iam dictas coherenlias lanium pelimus quanlum pro nobis con-langit inler fratres el consortes nostros, una cum exitu earum. Iterum petimus casis el rebus iuris ecclesie ueslre que posile sunt in salino, omnia et in omnibus, el in uico molacio et in caslasna ( I** ) grossa, et in serra niezana. el in buzalla. el in ilice, el in cosla nostra. Omnia medielale de quanlum anlea tenuit lusido et ursualdo. una cum exitu suo. In Integrum. (Qui termina il foglio 75.° Segue il 7G.°, il quale però non concorda col contenuto nel precedente. Trovasi in esso riportata la continuazione di altro libello cnfiteulico.) uero de ipsa lerra. el de super zucaro usque in cornale dulciano descendente in fossado crosso, et de subtus usque in fontana. Infra istas fines sic petimus plenum et uacuum. una cum exitu suo. Simililer pelimus terra iuris ecclesie ueslre Sancii Syri ubi dicitur poio. quam anle lenuil arigio auio nostro, el lupo fralres germani, filii auzinioni. id esl castaneto, ficetis. Fines uero de iamdicta lerra fine pino usque in ponticello, de subtus prato domnico. ab alio latere fine cosla de luimare. descendcnte in fossato de glarelo. infra istas fines omnia ista sic petimus, plenum el uacuum. el ubicumque de ipsa sorle inuenta fueril una cum exitu suo. Et petimus in bauali uinea ubi nominatur castaneto. Et non habeamus licentiam nec potestatem uenundare. nec alienare, nisi in famulis de isla ecclesia. Ila tamen ut inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarios, n. Spondimus in dei nomine alque promillimus islas res laborare el excolere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, in iam suprascripias res introire el cui uoluerilis dare in ueslra sit potestate. Post obilum nostrum uel filiis nostris in ius et dominium sancte ecclesie ueslre reuerlalur cuius esl proprietas. Vnde sic placet hec pelicio nostra duobus libellis scriptum unum manibus ueslris firmatum a nobis contradere iubeatis. el alium similem a nobis factum uel a testibus roboratum uobis pro numine (munimine) sancte ecclesie uestre tradimus conser- ( 145 ) uandum. Facio pelilorio mense februarii Indicione nona. Imperante domino nostro otto, et ilem otio filio eius in ilalia anno(’)... (lacuna) indicione suprascripla feliciter. Tehodulfus episcopus in hoc libello subscripsil. LIBELLUS JOIIAMSIS BOSONIS DE MONTE ET GIRARDI DE MORTE CUM SUIS CONSORTIBUS. Cvm Cum Peto defensionem sacro sancle Januensis ecclesie ubi preest domnus Oberlus episcopus. Vii nobis mainardo el giso. una cum uxore et filiis masculinis, et si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus alteri succedat, tilulo condicionis Iocacione (locare) nobis iubealis. pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri qui posila est in uilla molaciana locus ubi dicitur a lo monte, id sunt casis, uineis. ficetis, saleclis. castanetis, roboretis, pratis, campis, siluis, el pascuis. Fines uero de islis rebus de superiori capite fine gradale. et fine fossado de libellaria de brazamonle. De una parle fos-sado qui uadil in supradiclo monte el terra de madelberlo. et filii de presbitero uenerioso. de subtus uia publica. Infra istas fines et coherencias omnia petimus et plenum cl uacuum. quanlum anlea tenuit madelberlus filius bruningi. in quarta diuisione. Iterum pelimus in isto monle campis et uineis in loco qui nominatur ualle castanetis, tantum pelimus in islis lerraloriis quanlum anlea tenuil madelberlo cum filie sue quod nobis obuenit per carlulam comparationis de isto madelberlo de campo domnico una cum exitu suo. Et petimus in alpe de creto campis et pratis, quod nobis obuenit de isto bruningo. el de madelberlo uel filie sue. fines uero de islis campis uel pratis, de superiori capite monte finale, de una parte finii terra et liuellaria de pelro de uacarile. de alia parle descendenle in la todana. el fine pralo domnicalo. Infra (*) Di Gesù Cristo 966. ( i 46 ) islas fines omnia pelimus quanlum antea tenuit suprascriptus bru-ningo uel madelberlo una cum exitus earum. Similiter petimus in bargali castanetis, quantum petimus in isto loco quanlum anlea le-nuit madelberlo (ilio bruningi de Io monte, el isle madelberlo uel filie sue de campo domnico una cum exilu suo. Iterum pelimus in uilla molaciana in loco ubi dicitur casa mediana, id sunt casis, uineis. ficetis, salelis. castanetis, campis el pascuis. Fines uero de islis rebus, de super terra filii presbitero uenerioso. et madelberlo. de subtus lerra de iohanne gaslaldo. infra islas fines el coherenlias pelimus plenum et uacuum una cum exilu suo. Ilerum pelimus in ea libellaria in loco qui nominalur panigaie omnia medietate, de uno latere pelra asinaria descendenle in libellaria de Io monle. et de brazamonle. el de lo poio. ascendente de super costa de Io clapedo. usque in pralo de currado. descendenle in cosla de laua-gl°. et fine libellaria de iohanne flacca pane, id sunl. casis, uineis. castanetis, ficetis, salelis. campis, gerbis. omnia el in omnibus plenum el uacuum suprascripla medielate in integrum. Pelimus in Sanclo Sylo emiliano pecia una de terra que mihi obuenit pro carlulis comparationis de benza filia conizonis. in fonlanio pecias duas de terra. Iterum pelimus decimam de omnia mea libellaria, et decimas de filii iohannis florello de crelo. et pelimus campo domnicato de crelo. El non habeamus poleslalem uenundare nec alienare nisi in famulis Sancti Syri. Ila tamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum. denarios, n. Spondimus in dei nomine alque promillimus in islis rebus introire et meliorare, el excolere, et pensionem ecclesie uobis uel successoribus ueslris ecclesie ueslre (sic) inferre per unumquemque annum. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus. tunc liceat uos uel successores uestri in islis rebus introire et cui uoluerilis dare in ueslra sit poteslale. Post obilum nostrum uel filiis nostris in ius et dominium sancte ecclesie ueslre reuerlaiur cuius est proprietas. Ynde sic placet hec pelicio ( 147 ) nostra, hunc libellum scriptum et manibus ueslris firmalum nobis contradere iubealis. et alium similem a nobis factum uel a testibus roboratum uobis pro munimine ecclesie sancte tradimus conseruan-durn. Facto petitorio mense augusti Anno ab incarnacene domini nostri ihesu chrisli Millesimo, sexagesimo, v. indicione. xm (*). feliciter. i* Oberlus episcopus in hoc libello subscripsit. LIBELLUS BONI IOHANNIS DE CAMPO DOMNICO CUM SUIS CONSOBTIBLS. Cvm Cum Peto defensionem sacro sancle Januensis ecclesie ubi preesl domnus conradus episcopus, uti nobis malberlo et berizo presbiler cum filiis suis masculinis, et si unus ex nobis sine herede mortuus fuerit, unus alteri succedat. Titulo condicionis locacionis (locare) nobis iubealis pelimus terras iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posita est in ualle uesano. locus ubi dicitur campo domnico. De superiori capite uia publica, de uno latere lerra de iohanne flacca pane usque in ilice et in prada teda descendenle pro costa usque in fontana couerclada de sublus uia publica, que pergit a fossado de olicelo. Iterum pelimus pecia una de lerra in nusigla et pralo. De superiori capite uia publica descendenle in fossato de serra meridiana. Ab alio latere cosla de riuaria. et pecia una de terra pralo in uia noua. ab uno latere lerra de leo de ualle. descendenle pro cosla usque in lauaglo de portili, descendenle in sen-terio qui pergit a libellaria de leo de Ia ualle. El pelimus pecia una de terra in zucaro. pro cosla usque in uacariciola. infra isla libellaria omnia et in omnibus plenum el uacuum in integrum. Et petimus molendinum cum aqueductu suo in ualle uesano ubi dicitur zambazaro. fines uero de isto molendino de superiori capite fine petra (*) Anno 10G4 , giusta it computo comune; e indizione 2.a cesarea. 10 ( 148 ) rubea descendenle per medielalem de cosla usque in laco lugasco. de alio capile fine capul de rupinala usque in fossado qui pergit in olicedo descendenle usque in rumalo, usque in insula lugasca. Et pelimus lerciam porcionem de manso uno in molaciana locus ubi di-cilur poio. quanlum anlea lenuil auio meo madelberlo omnia el in omnibus plenum et uacuum in integrum. El omnia mea libellaria, quanlum anlea tenuit madelberlo auio meo una cum exitis earum. Ila tamen ut inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarios, n. Spondimus in dei nomine atque promillimus istas res meliorare et colere, el pensionem per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceat uos uel successores ueslri in suprascripla re introire, et cui uoluerilis dare in uestra sil poteslate. Posi obitum nostrum uel filiorum nostrorum in ius el dominium ecclesie reuerlalur cuius est proprietas. Facio petitorio mense iulii indicione. xv. Imperanle domino enrico in ilalia anno primo O. Indicione suprascripla feliciter. f Conradus episcopus in hoc libello subscripsit. (Qui ha fine il foglio 77.° del Codice. Segue il 78.°, colla prosecuzione di altro libello enfiteulico). sunt uineis. caslanelis. roborelis. salelis. siluis el pascuis. El petimus nos molendino simul cum aqua duclu suo in molaciana idesl una medielale prope fluuio uesano ubi dicitur insola de laco draconario una cum exitu suo. Non habeamus poleslalem suprascri' plis rebus uenundare nisi in famulis domnicati sancii Syri. seu pelimus lerra el uinea medielale ubi nominalur caslanea bona, quanlum ibidem tenuil molaciano. El dum aduixerinl leo el madelberlo. omnia in eorum sint poleslate. Ila (amen ul inferamus uobis (*) Di Gesù Cristo tOiC. ( H9 ) uel successoribus ueslris per unumquemque annum exinde pensionem denar.....(lacuna) Spondimus in dei nomine alque promillimus suprascriplis rebus laborare, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus. tunc liceal uos uel successores ecclesie ueslre in suprascriplis rebus inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sii poleslale. Posi obilum noslrum uel filiis noslris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlalur cuius esl propriefas. Vnde sic placet hec pelicio nostra ut hec libellum scriptum et manus ueslra firmalum nobis contradere iubealis et aliud simile a nobis factum uel a leslibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradidimus conseruandum. Facto pelilorio mense ianuarii indicione. xv. Anno ab incarnacione domini nongentesimo octoagesimo seplimo. indicione suprascripla feliciter. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus. Vgo iudex. Guilielmus lusius. laudauerunl hoc exemplum eam uim et auctoritatem oblinere, sicut exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl. quia libelli isli eranl scripli in diuersis carlulis inuelerali penilusque destructi. Set ul ne horum amissione iura curie perderentur, singulariter cuique libellum obtinenti illum peliuere. Is igitur consulibus datis, libellum oslensum suum fuisse quisque fuit professus. Quibus diligenter auditis, nil hic auclum uel diminulum fuisse cognouerunl. Millesimo cxluii mense ienuarii indicione vi. UNDE SUPRA. Cvm Cum Peto defensionem sacro sancle ianuensis ecclesie. Vbi preest domnus iohannes episcopus Vii nobis iohannes clericus ingo alque guibertus germanis, famuli Sancti Syri, cum filiis illorum masculis in duas diuisiones. leo cum filiis suis masculis et iohannes ( 150 ) cum germanis suis masculis qui de ildeprando nati fuerinl. et tiliis eorum masculinis, in lercia ditlisione. et si unus ex nobis sine herede mortuus fuerit, unus alterius succedere debeamus. Titulo condicionis locare nobis iubealis. petimus res iuris ecclesie ueslre Sancti Syri que posite sunt in fundo uesano. locus ubi dicitur molaciana. id sunl casis, uineis. ficetis, caslanclis. salelis. pratis, cannetis. oliuelis. roboretis, campis et pascuis, fines uero de prediclis rebus da uno lalere fine seue de pradello descendenle pro costa, usque in fluuio uesano. da alio latere fine lerra de iohanne cogo, et fine seuale de persico et fine canneto domnicalo. descendenle m fluuio uesano. de superiore capite fine uia que pergit a pradello. de subleriore capile fine fluuio uesano. Infra iam dictas fines omnia plenum et uacuum. anteposita uinea que fuit de rutino cogo. Coherenlias uero de omnibus suprascriplis rebus, fine fontana coucr-clala. el uia publica, et uinea domnicala. el fine prato de cornale, et caslanelo domnico. el poio de sale, cl cosla de luimare. et fine glareto. et fine fluuio uesano. el fine laco draconario. Infra iam diclas coherenlias tantum petimus quanlum nobis conlangit miei fratres el consorles noslros. una cum exitus earum. El petimus nos molendino cum aqua ductu suo. id est una medielale piop<. fluuio uesano. ubi dicitur insola de laco draconario, una cum exilu suo. El non habeamus poteslalem suprascriplis rebus uenundaie nec alienare nisi in famuli domnicati Sar.cti Syri, seu el pelimus lena et uinea medielale. ubi nominatur castanea bona quanlum anlea ibidem lenuil molaciano. el dum aduixerit Ico de duas diuisiones de iohannes clericus, el de ingo alque guiberlo in sua sit potestate usufructuario nomine. Ila (amen (Qui finisce il foglio 78.° Manca il 79.°, e segue l 80 .). Guilielmus de bauali. Oliuerius fraler presbiteri donali de sanclo ambrosio. ( ) Honoralus de bauali. Johannes de maglolo. Marlinus carlimannus. DE CURIA MEDOLI. CAPUT. Vili. Ilec sunl nomina illorum famulorum qui fidelitatem Januensi Archiepiscopo fecerunt, de curia medolici. el de curia sancii petri de arena, et de curia sancii michaelis de lauania que esl prope gra-ueliam. nomine famulatus, aut per se qui sunt famuli, aul prò ilio-rum uxoribus que sunl famule, et pro terris ipsius curie quas tenere uidentur. HEC SUNT NOMINA FAMULOhUM DE MEDOLICO. CAPUT. Vili. Girardus gaslaldus cum fìliis suis. Andreas de runco eius cognatus, et fìlius eius. Baldus de morella, el cognatus eius iohannes pro uxore. cl Guilielmus cognatus eius prò uxore. Albertus de morella prò uxore. Allus de podio, prò uxore. Oberlus de lirricio. cum tribus suis fratribus. ... ismo de cerro. el Donatus de cerro. Oberlus rufus. el otto fìlius eius. Odo de ficario el fratres eius. Baldus de ponte. Ansaldus de cauanna. Bernardus de cauanna. Anselmus de cosla cum fralribus suis. Bonus iohannes de porcile. Oglerius de gazio. Vasallus de mazana prò uxore. ( 152 ) Falauello pro uxore. Guido cuzola. Ipipinus el fìlius eius. Johannes Iraifer de ponle. Fricans denles prò uxore. Piollus prò uxore. Gerardus de sanclo laxo, cum filiis suis omnibus, cl nepoles eius belliano el irrsXirffliTgmlìélnd. •Iohannes fìlius lede de galliano. Olo. el Guilielmus. HOC EST DECRETUM QUOD ARCHIEPISCOPUS FECIT CUM CURIA SUA IN MEDOLICO. Omnes isli supradicii dc curia medolici iurauerunl in presenlia domini Syri Archiepiscopi quod non uenderenl lerras. nec Iibella-rias. neque molendina, alicui persone, nisi unus ad allerum de famulis. el per eius licenliam. In presenlia consulum, uidelicel zeba, el Olio guercius. el Guilielmus pezullo (’). Tesles. Capharus. Bonus uasallus capul galli. Oglerius danisius. et Alexander, el alii plures. In curia medolici. HEC SUNT NOMINA FAMULORUM DE CURIA SANCTI PEI RI. Andreas balbus Marchio frater eius. Fulco. Haimundus Amicus. ( ) Costoro tenevano il Consolato dei Placiti nel 1142. ( 133 ) HEC SUNT NOMINA FAMULORUM DE CURIA SANCTI MICHAELIS DE LAUANIA. CAPUT. X. Johannes fledemarius et filii eius. ini. Ramosinus cum filio suo. Dominicus. Johannes cum filio suo. Loperlus cum nepole suo. Ojiuerius cum filio suo. Petrus de oliua prò uxore cuin filiis suis. mi. Razo et consanguineus eius iohannes. HEC SUNT NOMINA FAMULORUM DE CURIA NERUI. CAPUT. X. Guilielmus de uullurasco el fraler eius uasallus. Filii uitalis de oliua. guilielmus el Oberlus. et Pelrus. et Marinus. Anselmus de oliua cum filiis suis. Filii Irabuchi. Andreas el Oglerius et Vrsus. Filii marlini cauedurni. Alda et Guilica. Filii bone noclis. Eriberlus. Marlinus el iohannes. Johannes pisanus cum filiis suis. Albertus lingua cum nepotibus suis. Manfredus de lori et nepoles eius. Filii martini de lurri. fulco et bellaobrunus. Filii uicini. Oberlus. Guilielmus. Otto et guilia. Guilielmus de fossato cum filiis suis. Johannes de palma, et Johannes bullo, et Alda cazola. Ansaldus de puleo. et fìlius eius Rubaldus. Rubaldus de ysola et sorores eius. el Guilia consanguinea eorum. Marinus de fabrica cum filiis suis. -r ( 154. ) Bonus infans de fabrica. Lanfraneus rezanus el guilielmus fraler eius. Roglcrius et sorores eius. Caracosa el bona uida fraler eius. Pelrus larega cum sororibus suis. Faciolus cum sororibus suis. Marlinus de uicanieo. Oberlus caturellus. Oberlus de prado. el bonus segnor fraler eius. * *’n°ua dercogna. et iohannes budusco cum fralre suo. 11 a in foco cum sorore et cum nepotibus suis. ILUS FASIlLIS QUI IN IANUENSI ClllTATE IIABITAIVT CAPUT. XII. c sunl nomina illorum famulorum qui in ciuilale Januensi ha-qui sunt famuli prò se siue pro uxoribus suis. et fidclila-em dorn‘no archiepiscopo fecerunl. o erius fìlius amici sclaracor. et palruus eius primelus. el bonus iohannes de domocolla. fuerunt qui descenderunt de morone de domoculta. ISTI SUA’T fAMULI DE JUOLACIAKA QUI HABITANT IN CfUITATE. ET FECERUNT SACRAMENTUM FIDELITATIS SICUTI ILLI QUI IN UILLIS HABITANT. Gandulfus daranus de tracosta. Guilielmus caput ebrioli. -Iohannes de comunisi. •Iohannes primus de sanclo Syro. - Oberlus lassus. Johannes maxelladrus. Oberlus scudarius pro uxore. Gandulfus pelo de lupo. ( 15» ) DE 0BERT0 DE SUARO. In palacio Januensis Archiepiscopi in castro, in presenlia domni Syri archiepiscopi, el bonorum hominum, uenil oberlus rufus de suaro cum filiis suis. et fecit confessionem anle lolam curiam, quod ipse fidelilatem fecerat a tempore dompni airaldi episcopi omnibus episcopis qui post eum fuerunt, et ipsi domino Syro. ipse uidelicet oberlus rufus cum filio suo qui ollobonus nominatur, idcirco quia famulus prefale curie esl. el quod lenel libellaria predicle curie, lolum hoc quod lenel in loco qui dicitur suaro. el in molendino bi-nello. et in perlinenliis curie medolici. et confessus esl quod fecerat fidelitatem, per se et per nepoles suos. el per lolam domum suam. el filii eius uidelicet olricus el iohannes bonus fidelitatem fecerunl. sicut fecerat pater eorum. cum alio filio suo. Tesles Boa-munle. el Philippus de lamberto. Oberlus sulphur. Oglerius dani-sius. Bonus uasallus capul galli. Robertus iudex. Pelrus iudex. CONSTITUTIO IMPERATORIS LOTHARII DE FEUDIS UASALLOHL'.M (*). Lolharius diuina fauenle clementia tercius romanorum imperator, pius feliciter inclitus triiimphalor semper augustus, uniuerso (*) La presente costituzione si trova inserita nel lib. u, tit. lii , $ l.°, del Codice dei Feudi. Il Muratori la stampò fra le leggi longobarde [Script. Rer. Ital. voi. i, par. n, col. 180), giovandosi dell’edizione del Gottofredo; e recentemente il Pertz la pubblicò nei Monumenta Germaniae Historica (voi. iv, col. 84). Ma tanto nel lesto del Muratori, quanto in quello adottalo dal Pertz, essa è viziata di molte pecche, le quali invece si hanno saggiamente evilate nel nostro. Io mi limiterò nondimeno a dare le varianti che si riscontrano nel Muratori , e che tultavolta possono nel loro insieme tornare utili ad una completa ed esatta lezione. Riguardo poi al Perlz mi basterà l’accennare, che ben molte ne riferisce esso medesimo, col soccorso di varii codici ; ma che i più autorevoli fra questi convengono con quello che qui si pubblica. Meglio Felicis come si ha nel Muratori. ( m ) populo. Imperialis beneuolenlie proprium esse iudicauimus commoda 'edoium inuesligaie. et eorum diligenti cura mederi calamitatibus ulque publicum bonum slatum ac dignitatem imperii omnibus p ualis commodis preponere. Quocirca omnium fidelium nostrorum uturorum quam presentium nouerit uniuersilas qualiter dum P runcalias secundum aliquorum imperatorum consuetudinem p usticia ac pace regni componenda consederemus, omnia que a lonorem imperii (<0 spectare uidentur sollicite inda gantes. per-sissimam pestem, et reipublice non mediocre detrimentum incili leseciiie proposuimus. Per mullas etenim interpellationes ad acias didicimus M milites beneficia sua passim distrabere, ac omnibus exaustis suorum seniorum seruilia subfugere W per <1 ^ uires imperii maxime atenuatas cognouimus dum procer es milites suos omnes omnibus beneficiis exulos ad felicem W nominis expedilionem minime (*) transducere ualeant. borlalu aque et conscilio archiepiscoporum. episcoporum, ducum, mar-c ionum. comitum palatinorum, ceterorumque nobilium, simul eliam iudicum. hac edictali lege in omne euum deo propicio ualilun decer- * mus. nemini licere beneficia que a suis senioribus habenl absque •psorum permissu distrahere, uel aliquod comodum <•> aduersus le-noi em nostre constitutionis excogitare, per quod imperii uel dominorum minuatur utilitas. Si quis uero conlra saluberrime nostre legis precepta ad huiusmodi illicitum commercium accesseril. uel aliquid in fraudem legis machinare lemplaueril. precio ac beneficio secarilurum W Similiter Reipublicae bonum statum. M Imperii Romani. W Compcrimus. 'e'i Subterfugere. 'f Beneficiis suis. Felicissimi. ‘h] Nullo modo. Commercium. ( i»7 ) agnoscat. Notarium uero qui super tali 0‘) conlraclu libellum uel aliud instrumentum composuerit <*'. post amissionem officii infamie periculum sustinere sanctimus. Data <*> sexlo die mensis no-uembris. indicione quinta decima. Anno dominice incarnacionis. Millesimo centesimo, xxx. vi O. LIBELLUS ANSELMI UITALIS DE CAMPO DOMNICO. CUM SUIS CONSORTIBUS. Cviii Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie. \bi preest domnus oberlus episcopus-. Vii nobis Johannes clericus una cum filiis adopliuis masculinis, quales ego uoluero. el si unus sine herede mortuus fueril. unus alteri succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancti Syri que posita est in loco molaciana. locus ubi dicitur campo domnico. Pelimus quarlam porcionem de quanlum antea lenuil iohannes et pelrus filii quondam uerioso presbiler. id est casis, uineis. et petimus quarlam porcionem de campo quod est prope fossato de oliscelo. et petimus in molaciana mea porcio que est a Io pozo. et in nusigla. pratis el campis, et in zucaro. et in uia noua. et in (i) Super hoc. (*=) Conscripserit. (t) Datum vii die etc. (*) Corrispondente all’anno comune 1135, il quale si legge infatti in alcuni altri codici. E per vero Sicardo vescovo di Cremona, il quale fiorì verso la fine del secolo xn, scrive nella sua Cronica ( Muratori S. R. I. voi. vii, col. 596), che anno Domini sicxxxv idem victoriosus Imperator (Lotario)... legem de feudis condidit edictalem. E Pietro Diacono, autore sincrono (Chron. Casinense, ibid. voi. iv, lib. iv), conviene nella medesima cronologia. Ma l’indizione xv, che si trova notata in tutti i codici a stampa, non esclusi quei pochi ove si tace l’anno, appartiene al seguente 1136 (comune); al quale inollre si assegna dal Pertz, e lo stesso Muratori opinò che dovesse propriamente appartenere. (158) aiieiola. Simililer pelimus quarlam porcionem de molendino cimi quaduclii suo et libellaria de islo molendino, cum omnibus iuris pei lineniiis quod ad islam libellariam perlinet omnia ex omnibus. P i et uacuum una cum exilu suo. El non habeamus licenliani ' poleslalem uenundare nec alienare nisi in famulis Sancii Syri o aciana. Ila (amen ul inferamus uobis uel successoribus ue- • j ? 1 l,numcIuoni(lue annum pensionem denarium, i. Spondimus ornine alque promillimus in suprascripias res inlroire el el excolere, el pensionem ecclesie ueslre per unum-Q q ic annum uobis uel successoribus ueslris inferre. Quod si ftceiimus de quo superius repromillimus. lune liceal uos succes®0,cs ueslri in suprascripias res inlroire. el cui uolue-daie in ueslra sii poleslale. Posi obilum noslrum uel filiorum osliorum in ius el dominium ecclesie ueslre reuertalur cuius si pi oprielas. \ nde sic placel hec pelilio noslra hunc libellum scriptum el manus ueslra firmalum nobis coniradere iubealis. el alium simile a nobis faclum uel a leslibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre Iradidimus conseruandum. Facio pelilorio mense mai ciò. Indicione xm. Anno ab incarnatone domini nostri Jesu chri-quadragesimo, indicione suprascripla feliciter (*). 7 Oberlus episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Vgo iudex. Guilielmus lusius. Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus laudauerunl hoc exemplum eam uim el auclorilalem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc sci iplum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isti crani scripti in diuersis carlulis inuelerali penilusque deslrucli. Set ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariter cuique ( ) Nell anno 1040 non era vescovo Oherlo, ma Corrado, e non correva ne 13. ma I 8.* I>orse la data qui espressa è un errore dell’ ama-e, e nel libello originale si leggeva invece millesimo sexagesimo. In a e epoca (enea veramente la sede un Oberlo, e correva la 13.* indizione. ( 159 ) libellum obtinenti illum petiuere. Is igitur consulibus datis, libellum ostensum suum fuisse quisque fuit professus. Quibus diligenter auditis, nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunt. Millesimo centesimo quadragesimo quarto mense ienuarii indicione VI. LIBELLUS ROMAM DE TAZOLO. ET OMNIUM HOMINUM DE TAZOLO. ET FILIORUM GANDULFI RUFI. CUM SUIS CONSORTIBUS IN ISTO QUARTERIO. Cvm Cum Peto defensionem sacro sancte Januensis ecclesie Vbi preest uir uenerabilis domnus raperlus episcopus. Vii nobis iohannes et michael consobrinis cum germanis nostris masculinis, uxores el filiis nostris masculinis, et si unus ex nobis sine herede mortuus fuerit, unus alterius succedere debeamus. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre que posite sunt in finibus bargalina locus ubi dicitur laciolo. Hoc esl medielalem de sorte que dicitur......(lacuna) ubicumque porlione inuenla fuerit, q . . . et ar . . . supradicta sorte perlinet in islis locis, iam dicta medietatem ex integra pelimus una cum exilu uel duulices suas, et dum aduixerinl genitores nostri rodilando el odellruda alque pelrus et uullruda quare supradicta res omnia in eorum sit potestate. Seu el peto ego isto rodilando una cum germanis el germanas meas uxores uiris et filiis nostris, el si unus sine herede mortuus fuerit, unus allerius succedere debeamus. Pelimus res iuris ecclesie ueslre que posile sunt in finibus bargalina locus ubi dicitur Iauaniasco et in (rasio et in colerelo alque in monticello. lanium petimus de suprascripias res quanlum anlea tenuit genilor nosler and rea in iamdiclis locis, ubicumque porcione inuenla fueril quia iamdiclas res perlinet plenum el uacuum predicla res ex integra pelimus una cum exilu uel duulices suas, fines uero de iam dicta res sicul libelli anteriores continuili et dum aduixerinl genitores nosiri andrea et rolruda. predicla res omnia in eorum sit potestate. ( 160 ) ila tamen ul inferamus uobis nel succssoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarios. 11. scalieo et alpialico in domnico sit reseruatum. repromittimus fidem et purilaleni in sancla ueslra ecclesia habere el ubi impera// fuerimus ab auclores ecclesie ueslre bono animo obedire promillimus. Spondimus in dei nomine alque promillimus suprascripias res in omnibus meliorare et colere et nullum negleclum ibidem facere, et pensionem ecclesie ueslre per unumquemque anno inferre. Quod si minime fecerimus sicut superius repromittimus lune liceat uos uel successoribus ueslris in predicla res inlroire el cui uoluerilis dare in uestra sil poleslale. Post uero obiluin noslrum uel Hliis nostris predicla res in omnibus meliorala in ius et dominio sancte ecclesie ueslre reuerlatur cuius est proprielas. Vnde si placet hec pelilio nostra unum el duobus libellis scriptis el manibus ueslris firmatis nobis contradere iubealis. el alium simile a nobis facium uel a testibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ucslie tradidimus conseruandum. Facio pelilorio mense decembri indicione. v. Imperante domino nostro berengario liic in ilalia anno secundo in dicione suprascripla feliciler (’). (*) Odoardo Ganducio nel suo Ragionamento della conversione dei Jeutl ecc. , pag. 94, ascrive questo libello all’anno 888, ed il P- Schiaffino n p Annali ecclesiastici della Liguria (mss. voi. i) l’assegna all 889. Ma il Pr^ ^ va assolutamente errato nel suo computo; ed il secondo scambia I anno l’impero qui espresso, con quello del regno, il quale corre\a appunt p Berengario nell’889 , abbenchè allora cadesse la 7.a e non la •' 'nt^' ^ ed anzi nel dicembre, cui appartiene questa carta, già fosse principiata Nel 916, è vero, correva la 4.a indizione, ma nel settembre era comi la 5 *. Anzi da questo anno , mese ed indizione cosi combinali può ' gran lume alla storia d’ilalia. È noto che i saraceni abitr.nti presso del rigliano, essendosi dati ad infestare con frequenti scorrerie la Campani le vicine terre pontificie, facevano (come scrive il Muratori, an. guire nella povertà i papi d’allora. Giovanni X, che di que giorni tene la sedia apostolica, vedendo che Ludovico III impc'atore dei romani e difen ( 161 ) LIBELLUS OBERTI FILII INGONIS. ET FILIORUM IOHANNIS BRUSCI GANDULFUS ET GUILIELMUS. ET JOHANNIS TOTILI. ET FILII GISLE IOHANNES ET THOMAS DE LOCO BAU ALII. Cvm Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie, ubi preest domnus theodulfus episcopus, uli nobis marlino el iohannes iermanis exercilales ecclesie ueslre cum uxore et filiis masculinis in tres diuisiones. ursicino el iohannes iermanis cum uxores et filiis masculinis exercilales ecclesie ueslre in quarla diuisione. el si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus alterius succedat. Titulo condicionis locare nobis iubealis pelimus lerra iuris ecclesie ueslre Sancii Syri, que posila est in bauali. locus ubi nominatur cella, et castanelo de collorelo. et in primanico. hoc sunl casis et uineis. castanetis, campis, siluis et pascuis. Fines uero de prediclis rebus. sore dolia Chiesa, cieco ed inabile, si restava neghittoso in Provenza, deputò a Berengario I re d’Italia una assai onorevole ambascieria, che gli offerse molti donativi, Io pregò di muovere alla liberazione dello Stato pontificio, e, per maggiormente animarlo all’impresa, gli promise in nome del Papa la corona imperlale. Berengario che si struggeva pel desiderio di possederla, si partì da Pavia per alla volta di Roma; ed ivi ricevette infatti dalle mani di Giovanni l'ambito onore Ma quando ciò sia precisamente accaduto , egli è fra’ critici controverso. Pensano il Sigonio ed il Baronio, contro l’avviso del Pagi, che debba un tale avvenimento fissarsi al settembre del 915; e il Muratori sostiene che Berengario fu in realtà coronato nel Natale di questo anno, dissentendo dal Panegirista dell’imperatore medesimo, il quale ritarda il fatto sino alla Pasqua del 916, e così fino al 24 marzo, nel quale essa cadde. Ma il libello intitolato al vescovo Raperto, od ascritto al 916, toglie di mezzo ogni dubbio. Imperciocché se Berengario contava di già in quest’epoca il secondo anno d’impero, ne viene per conseguenza che la sua coronazione nella Pasqua del 916 non può sussistere, ma deve per lo meno stabilirsi all’anno precedente. Che se poi si volesse supporre I’instrumento di Raperto fatto dopo il Natale del 916, allora potrebbe veramente assegnarsi col Muratori al 25’ dicembre 915 una tale esaltazione. ( 162) tine incisa, el fossado de linasca. el cosla de primanico. et castanea baronciasca. et ualle ursaria. et fontana de rueca. e ripa ellerada, el fontana de monle rosario, el fine fossado montante ad incisa, tantum pelimus infra prediclas fines plenum el uacuum quanlum anlea tenuit auius noster Ibomas. et barbano nostro uenerando buca nigra, el nobis conlangil de inler fratres et consortes nostros una cum exilis earum, et dum aduixerit angelberga genitrice de supra-scriplo marlino. et iohannes. omnia suprascripla tres diuisiones in sua sit potestate usufrucluandi non alienandi, et non habeamus potestatem uenundare nec alienare nisi in exercilali de suprascripla ecclesia. Ila tamen ut inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque anno exinde pensionem denarios, duos. Spondimus in dei nomine alque promillimus suprascriplis rebus meliorare et colere et pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, lune liceat uos uel successoribus ueslns in suprascriplis rebus inlroire. et cui uoluerilis dare in ueslia sit poleslale. Post cbilum nostrum uel filiis nostris suprascriplis rebus in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuertalur cuius est pio-prielas. Vnde sic uobis hec pelicio nostra placet et unum libellum scriptum el manibus ueslris firmatum nobis contradere iubealis. el alium simile a nobis factum uel a testibus roboratum, uobis pro munimine sancte ecclesie ueslre (radimus conseruandum. Facio pe litorio mense augusto, indicione. x. Regnante domino nostio ollo in ilalia. anno primo O. indicione suprascripla feliciter. UNDE SUPRA. Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancte Januensis ecclesie, ubi preesl domnus theodulfus episcopus, uti nobis iohannes cum iermanis (*) Di Gesù Cristo 983, net qualo però correva l’indizione il.* ( iOo ) meis masculinis exercilales ecclesie ueslre. cum uxores el liliis nostris, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus allerius succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis. pelimus lerre iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posila est in bauali. ubi nominatur cella, in primanico. colloreto. hoc sunt casis, uineis. castanetis. roboretis, campis, siluis, el pascuis, fines uero de ipsis rebus, fine incisa, de monle rosario, descendenle in poio de serrini. et fine iugo longo, el easlanea budosclingna. lanium pelimus nos infra prediclas fines plenum el uacuum omnia, quanlum benedicto et rotruda auioues nostri pro cartula donationis dedit ad genitores noslris folperto et iannasia el nobis conlangil de inter fratres el consortes nostros una cum exilis earum, et dum aduixerit genilor nosler folperto omnia suprascriplis rebus in sua sit potestate, el non habeamus potestatem uenundare nec alienare in nullo homine nisi in exercilales ecclesie ueslre. Fla lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem exinde denarios, ii. Indicione. vii O. LIBELLUS SCKIFE ET HONORATI ET FILIORUM IMARASCIM. ET THOMA. ET ANSELM1 BALBI ET CONSORTUM. DE LOCO BAUALI. Cvm Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie, ubi preest domnus oberlus episcopus, uli nobis gotizo cum filiis suis masculinis, el si unus ex nobis sine herede morluus fuerit unus allerius succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancti Syri, que posila est in loco bauali. locus ubi dicitur cella, id sunl casis, uineis. castanetis, ficetis, salletis. oliuelis. roboretis. Iterum petimus pecias duas de lerra cum casis el uineis que mihi obuenit da parte carelo. et de coniux sua (*) Durante 1’episcopato di Teodolfo l’indizione 7.* cadde per ben tre volte, cioè nel 949, 9G4- e 970. il ( l(li ) da turpi, in linario, pecias duas in olezio. in cosla de canigla. usque in serra de bauali. et in ugnasca. quantum perlinet a carelo do lurpi. el a coniux sua. omnia el in omnibus plenum el uacuum. in cella, in a erosa pecias de uinea. sublus mansiones de urso, topia una de uinea cum ficas et alias arbores in caronuli, pecias de uinea in campello sublus uia el desuper uia. in a coslas oliuas et ficas. in prazanelo. pecia una de uinea in olezo. quanlum mihi obuenit de parle genilor meus. in uia plana topia duas de uinea. in o poio lopia una de uinea sua pere et in asalelo in riuiaga pelimus. castaneto et pralo. et campo roborelo plenum et uacuum in pisxola. in caslanelo mauroni. sublus uia. el supra uia a la castagnaria. in a costa, da una parte lerra sancii slephani. in collarelo. caslanelo pecias Ires in ranelo fontaneglo a mansione de lo clapacio sublus uia. et de super uia usque in pereto in primanico campo de balalia. roborelo et oliueto. et ficario. el la sorte de lo conio, in medogalla. uel prò aliis certis locis. in campo feleluso. omnia el in omnibus plenum et uacuum. In Integrum, in pixola supra uia. da la fontane, castagneto. de quanlum mihi obuenil da parte de urso. que fuil de medio pasleno. Ilerum petimus alia pecia de terra que fuil de ioue lallo de georgius. et in sanclo Syro. que mihi obuenit da pai le iouenale. et quantum mihi obuenit da parte iouenale. et quanlum obuenit per conquestum da parle genilor meus. Ilerum petimus cam pis. siluis, gerbis. pratis, pascuis, omnia et in omnibus plenum et ua cuum una cum exilu suo. Ila tamen ut inferamus uobis uel successo ribus ueslris per unumquemque annum pensionem denaiios. 11. Spon dimus in dei nomine alque promillimus in suprascriptas res inlroire et meliorare el colere, et pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, lune liceat uobis uel successoribus ueslris in suprascripias res inlroire. et cui uoluerilis dare in ueslia sit potestate. Post obitum nostrum uel filiis nostris in ius el domi nium sancle ecclesie ueslre reuerlalur cuius esl proprietas. Vnde ( ) sic placet hec pelicio nostra hunc libellum scriptum et manus ueslra firmatum a nobis contradere iubealis. et alium simile a nobis factum uel a testibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie uestre tradimus conseruandum. Facio petitorio mense madio indicione xm. Anni ab incarnatone domini nostri ihesu chrisli. Millesimo sexagesimo vim. indicione in suprascripla (sic) feliciter. -f- Oberlus episcopus in hoc libello subscripsit. Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie, ubi preest domnus iohannes (sic) episcopus, uli nobis pelrus et iohannes. et marino germanis, una cum uxore el filiis et filiabus, et si unus ex nobis sine herede morluus fuerit unus allerius succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis petimus lerra iuris ecclesie ueslre Sancii Syri. que posila est in ualle slurla. in ualle que dicitur bauali. uel in eis territoriis, in loco ubi dicitur feleclo. monle aliani. monte monachorum, carpendo, primanico. cella, simul cum corti-cella domnicala. in suprascriplo loco, quanlum antea lenuit oberto uicecomili. fìlius quondam oberli uice cornili, quarla porcione in suprascriplis locis. id est casis. uineis. castanetis, pratis, canetis, oliue-lis. ficetis, salelis. campis, siluis et pascuis, simul cum slalareis. fines uero de prediclis rebus de una parle fine riua que dicilur louaria. ascendente usque in riua de campo felectoso. usque in pralo de agneto. descendenle in uia publica usque in fontana de canale, de alia parle usque in serra usque in castello de pardeno descendente usque in fontana de olmeto, ascendente usque in cosla de primanico. usque in cosla de palisoni. descendente in slurla. ascendente usque in monle monachorum, el usque in fontana de granna. et petimus pasleno que delinet gorgio et dominico, et esl ipso pastello in ualle longa. et est fine usque in fluuio uexano. siue que alie sunl coherencie. infra iam diclas fines uel coherencias de iam dictis rebus omnia pelimus In Integrum, porcione que aclenus fuil oberlus fìlius oberli uicecomili. quam refudaui. el finem feci a donino ( 100 ) iohannes episcopus, de pars ipsius episcopio, anle posila res ile gotizo. et mauro, et andrea. et marino, et martino in suprascriplo loco bauali una cum exitis earum. Ita tamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarios, n. Spondimus in dei nomine alque promittimus islas res meliorare el pensionem ecclesie ('ueslre) uobis uel successoribus ueslris inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus tunc liceat uos uel successores ueslri in islis rebus inlroire. el cui uoluerilis dare in uestra sit poteslale. Post obilum nostrum uel filiis nostris in ius et dominium ecclesie ueslre reuer-lalur cuius esl proprietas. Vnde sic placet hec pelicio noslra hunc libellum scriptum el manibus nostris (ueslris) firmatum a nobis contradere iubealis. Facio pelilorio mense marcio indicione. xm O. Imperante domino nostro.....('lacuna) in ilalia anno.... (lacuna). Indicione suprascripla feliciter. i* Oberlus episcopus in hoc libello subscripsit. LIBELLUS GANDULFI DE CAMPO CASTOREO. ET DE SUIS CONSORTIBUS. Cvji Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie, ubi preest domnus iohannes episcopus, uli nobis mainfredo cum filiis nostris masculinis, el si unus ex nobis sine herede morluus fuerit, unus alteri succeedat. Titulo condicionis locare nobis iubealis. petimus nos res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri, que posila esl in loco qui dicitur molaciana. de superiori capite terra madelberti. cl andrea frater eius, ab alio latere uia publica que pergit a fluuio uesano. ab alio latere fine campo castorio, de sublus uero capile fine fluuio uesano. hoc est pecia una de (erra ubi dicilur solario, el pecia una ubi dicilur cosla. el alia pecia ubi dicilur ualle. et ( ) Durante il vescovato di Oberlo, l’indizione xm cadde due volle; cioè nel 10C0, e nel 1075. ( 167 ) pecia que dicilur castegna bona, hoc sunl uineis. (icelis. salelis. ro-horelis. caslanelis. campis, el pascuis, et siluis, collis, el incollis. plenum el uacuum que ante lenuil franco presbiler. Jla (amen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarios, n. Spondimus in dei nomine alque promillimus islas res meliorare, et excolere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris inferre. Quod si mini me fecerimus, de quo superius repromillimus. lune liceat uos uel succesores ueslris in infrascriplis rebus inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi obilum nostrum uel filiis noslris in ius et dominium ecclesie ueslre reuertalur cuius est proprietas. Vnde sic placet hec pelicio nostra hunc libellum (scriptum) et manus ueslra firmatum nobis contradere iubealis. et alium similem a nobis factum uel a testibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facto petitorio mense nouembris indicione. n. Imperante domino nostro henrico rege in italia. anno, v (*). indicione suprascripla feliciter. ■f Johannes episcopus subscripsit. LIBELLUS OBERTI BALBI. Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie, ubi preesl domnus Landulfus episcopus, uli nobis iohannes famulo Sancti Syri, una cum uxore et filiis masculinis, et si unus ex nobis sine herede morluus fuerit, unus alleri succedat. Titulo condicionis locare (nobis) iubealis pelimus lerris iuris ecclesie ueslre Sancti Syri, que posita est in molaciana ubi dicilur comunisi. cl in uacariciola. Seu pelimus in casfagnedello. supra scriptum territorii perlinentibus usque in riua el in uia publica, a nespolo uero ascendentibus usque in castagnola, omnia lercia porcione. Ilerum pelimus in bulognasci- (*) Di Gesù Cristo 1018. ( 108) licei pecia una de lerra laboratoria, fine uero de isla pecia de lerra de sublus ceresia. descendentibus pro libellaria marlini, el eriberli usque in cornale, el usque in opio aliisque finibus eiusdem territorii ascendentibus pro libellaria ingoni usque in cosla de fontana, el usque in libellaria leoni de ualle. Insuper petimus medietatem. Ilerum pelimus in monle coruo. de ista libellaria quarla porcione. Fines uero islius territorii, usque in fontana descendenle usque in calcinaria et usque in cosla de lauaglo. el in campo de eriberlo. et usque in libellaria Ingonis. infra islas (fines) omnia pelimus In Integrum. plenum et uacuum una cum exilu suo. El pelimus medietatem de quarta porcione omnium rerum, quas pater meus lenuil uel aquirere poluil cum mansione una que posita esl iuxla castrum. per domum de cario de cano, una cum exilu suo. El non habeamus potestatem uenundare nec alienare nisi in famulis Sancti Syri. Ita tamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum denarium, i. Spondimus in dei nomine alque promillimus in istas res introire el meliorare, et pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, lune liceat uos uel successores uestri in islis rebus inlroire. et cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi obitum nostrum uel filiis nostris in ius et dominium ecclesie ueslre reuerlalur cuius esl proprietas. Vnde sic placet hec pelilio nostra et hunc libellum scriplum el manus ueslris firmatum nobis contradere iubealis. el alium simile a nobis factum uel a testibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio petitorio mense madio indicione. ii. Regnante domino noslro currado in ilalia. indicione. suprascripla feliciler O. T Landulfus episcopus in hoc libello subscripsit. C) Anni di Gesù Cristo 103i. ( 109 ) LIBELLUS DE GRAUELJA. C v m Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie, libi preest domnus oberlus episcopus. Vii nobis dominico et sui nepoti. michaele. et andrea. et Girardo famuli Sancii Syri, una cum uxoribus el filiis masculinis, el si unus ex nobis sine herede mortuus fuerit, unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis petimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posila est in loco grauelia. in cunio sancii michaelis. id esl casa, uineis. castanetis, ficetis, roborelis. salelis. canelis. campis, siluis, pascuis. Fines uero de isla res. da uno Ialere de super terra domnicala de domo colla Sancti Syli. da alio lalere lerra Sancii Syli domnicala. da alio Ialere lerra sancii ambrosii, de superiori capile usque lerra raubellasca. et in casa uelere. et in campo sculdasco. et infra cunio sancti michaelis.-anteposito oliuelo et uinea domnicala. Infra iste fines omnia el in omnibus plenum el uacuum el inlegrum una cum exilus earum, el non habeamus licenciam nec poleslalem uendere nec alienare, nisi ad famuli sancii syli domnieali. el sicul dominico et sui nepoli lenuil da palre suo iuuenlio. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem ecclesie denario, i. Spondimus in dei nomine alque promillimus istas res meliorare el colere, el pensionem ecclesie ueslre (uobis) uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre, uel si minime fecerimus de quo superius repromil-limus. lune liceat uos uel successoribus ueslris (in suprascripias res) inlroire. et cui uoluerilis dare in uestra sil poleslale. Posi obilum nostrum uel filiis nostris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre (reuerlatur) cuius est proprielas. Vnde (si) placet hec pelilio nostra et hunc libellum scriptum el manus nostra (uestra) firmatum (nobis contradere iubealis). el alium simile a nobis facium uel a lestibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus C 170 ) conseruaiidum. Facto pelilorio mense marcio indicione prima. Anni domini mille sexaginla. indicione infrascripla (’) feliciter. Oberlus episcopus in boc libello subscripsit. UNDE SUPRA. Cvai Cum Peto defensionem sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preesl domnus Iandulfus episcopus. Vii nobis eriberlo et stephano famuli Sancii Syri cum uxore el filiis nostris, et si unus ex nobis sine herede morluus fuerit, unus alteri succedat. Tilulo condicionis Jocare nobis iubealis. pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancti Syri que posita esl in uilla molaciana locus ubi dicilur casalio in gaio domnicalo. Petimus campo uno qui dicilur campo domnico. id esl casa, uinea. ficetis, fine uero de isto campo de superiori capile fine libellaria eriberli. da alia parle fine fontana da rio. el de suplus fine.....{lacuna). Infra istas fines el coherencias omnia et in omnibus plenum et uacuum una cum exilu suo. El non habeamus poleslalem uenundare nec alienare nisi in famulo Sancti Syri, ita tamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem denarium, i. Spondimus in dei nomine alque promillimus suprascripias res meliorare el collocare (colere), et pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris (per unumquemque annum inferre). Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus tunc liceat uos uel successores ueslri in suprascripias res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sil poteslale. Post obitum (nostrum) uel filiis noslris in ius el dominium sancte ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl propriolas. Vnde sic placet hec pelicio noslra el hunc libellum scriptum et manibus ueslris firmatum a nobis contradere iubealis. et aliud simile a nobis factum uel a leslibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ( ) Nel 10C0 non correva l’indizione I/1, ma 1« 13.’■ ( 171 ) ueslre tradidimus conseruandum. Facio pclilorio mense dccembris. indicione. ni. Imperante domino nostro enrico in ilalia anno seplimo C). indicione suprascripla feliciter. Landulfus episcopus in hoc libello subscripsil. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Oglerius uenlus. Vgo iudex. Bonus uasallus de odone. Guilielmus lusius laudauerunl. hoc exemplum eam uim. el auclorilalem oblinere sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Ilanc laudem ideo fecerunl. quia libelli isli erant scripti in diuersis carlulis inuelerali penilusque deslrucli. Sei ul ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariter cuique libellum oblinenti illum peliuere. Is igitur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuit professus. Quibus diligenter auditis. nil hic auclum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo. cxliiii mense Jenuarii indicione vi. UNDE SUPRA. Cvm Cum Peto defensionem sacro sancte Januensis ecclesie ubi preesl domnus oberlus episcopus, uti nobis iohannes moreno el bonzo, giso cum filiis noslris masculis, el si unus ex nobis sine herede morluus fuerit, unus alteri succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus lerris iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posila esl in coinunisi. campo de canale clario uacareciola ubi dicilur pasleno.....(lacuna) parles casalio sulano. porcio que fuil de uenerioso casalio suprano. que mihi obuenil per conqueslmn da parle dominiconi in monle coruo nusigla. in o runco, omnia medielate. in o broglo. in o bru.....(lacum) a caslegnadello. alia pecia de terra in casalio de iohannes germano meo. uel pro aliis (*) Di Gesù Cristo 1020 ; nel settembre del quale era però cominciata 1’ indizione C 172 ) celeris locis, id sunl casis, uineis. caslanelis. ponielis. ficelis. roboretis. campis, siluis, pralis el pascuis, omnia el ex omnibus plenum el uacuum. in inlegrum. una cum exilu suo. El non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famulis Sancii Syri. Ila (amen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem denarium, i. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripias res inlroire et meliorare el colere. el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris inferre, per unumquemque annum. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus. lune liceal uos uel successoribus uc-slris (in suprascripias res introire, et cui uoluerilis dare) in ueslra sit poleslale. Post obitum noslrum uel filiis noslris in ius et dominium sancle ecclesie uestre reuerlatur cuius esl proprielas. Vnde sic placet hec pelicio nostra et hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum nobis conlradere iubealis. el aliud simile a nobis facium uel a leslibus roboralum uobis pro munimine sancte ecclesie ueslre Iradidimus conseruandum. Facio pelilorio mense aprilis indicione......(sic). UNDE SUPRA, Cvm Cum Pelo defensionem sacro sancle Januensis ecclesie ubi preesl domus iohannes episcopus, uli nobis madelberlo famulo Sancti Syri cum uxore et filiis, et si unus ex nobis sine herede mor-luus fueril. unus alteri succedat. Tilulo condicionis locatione (locare) nobis iubealis pelimus molendino cum aqua ductu suo in ualle uesano ubi dicilur sambazario. Fines uero de infrascriplo molendino de superiori capile fine pelra rubea descendenle in lugasco laco. de alio capite fines caput de rupinala. et usque in fossalo qui pernii in olicelo descendenle usque in rio malo, de sublus usque in fluuio uesano. Infra islas fines omnia pelimus una cum exilu suo. El non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famulis domnicali Sancii Syri. Ila (tama)) ul inferamus uobis uel successoribus ( 173 ) ueslris pensionem per unumquemque annum denarium, i. Spon-dinms in dei nomine alque promillimus in infrascriplo molendino inlroire edificare el meliorare, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus. lune liceat uos uel successores ueslri in isto molendino intrare, et cui dare uoluerilis in ueslra sit poleslale. Post obitum nostrum uel tiliis nostris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlalur cuius est proprielas. Vnde sic placel el hec pelicio nostra et hunc libellum scriptum el manibus ueslris firmatum nobis contradere iubealis. et alium similem a nobis facium uel a testibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facto petitorio mense madio. indicione. vir. Regnante domino nostre ollo in ilalia anno lercio (’). indicione suprascripla feliciter. ■f Johannes humilis episcopus in hoc libello subscripsit. UNDE SUPRA. Cvm Cuin Pelo defensionem sacro sancle Januensis ecclesie, libi preest domnus iohannes episcopus, uti nobis iuuenlio el pelro. famuli Sancti Syri, una cum fdiis nostris masculinis, et si unus ex nobis sine herede morluus fuerit, unus alleri succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res luris ecclesie ueslre Sancti Syri que posila est in ualle molaciana. locus ubi dicilur lannelo. Fines uero de iamdictis rebus ab uno Ialere tabulalorio et sepe. et sepe e usque in uia publica, ab alio Ialere uia que pergil ad casam, el usque in lauasello. Infra islas fines omnia pelimus plenum et uacuum una cum exilu suo. El non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famulis Sancti (*) Di Gesù Cristo 983. Si avverta qui puro che l'indizione allora incorso non era la 7.*, ma la 13.’ ( ) Syri doinnicali. el dum aduixerinl boniprandus cl nielemberga. islis rebus in eorum sii poleslale. Ila tamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem exinde de-narium. unum. Spondimus in dei nomine alque promillimus in su-prascrlplis rebus in omnibus meliorare el excolere, el pensionem ecclesie (ueslre) uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repro-millimus. lune liceat uos uel successores ueslri in islis rebus inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sii poleslale. Facio pelilorio mense madio. Anno dominice incarnacionis nongentesimo ocluage-simo. vi. Indicione. xnn. Feliciler. T Johannes humilis episcopus in hoc libello subscripsil. LIBELLUS ANSALDI ET HENRICI FRATRIS DE TOZO. ET CONSORTUM. Cvm Cum Pelo defensionem sacro sancle Januensis ecclesie ubi preosl dompnus oberlus episcopus, uli nobis alberto presbitero cum filiis suis masculis, el si unus ex nobis sine herede morluus fue-ril. unus alleri succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posila esl in ualle uesano. locus ubi dicilur clausura, da una parle (erra careli. da alia parle lerra pradasca. de sublus lerra de uenerando. cum suis consorlibus. de superiori capile lerra leuzoni. Ilerum pelimus mea libellaria que mihi obuenit da parle leuzoni. que posila esl in loco de pozo. omnia lercia porcione. que mihi obuenil a parle leuzo-nis. id sunl casis. uineis. caslanelis. salelis. pomelis. campis, ger-bis. siluis, pratis, omnia el ex omnibus plenum el uacuum (A questo punto si termina il foglio 91.° Manca il 92.° Seguo il 93.°, con un brano di altro libello enfiteutico). nilores (genitores) nosiri el nobis el conlangil inler fratres, el con- (175) sortes nostros. Simililer pelimus peciam unam de caslanelo. in fonla-ncdo. fine uero de uno Ialere fine fossado de fodallo. et fine libellaria de uegillo. el fine fontana theudorini. et fine caslanelo de lurdo. infra islas fines omnia pelimus in integrum, una cum exilu suo. El non habeamus polesialem uendere nec alienare nisi in famulis sancii Syri, el dum aduixeril amelberga in sua sit poleslale. Ila lamen ut inferamus uobis per unumquemque annum uel successoribus ueslris exinde pensionem denarios. 11. Spondimus in dei nomine alque promillimus islas res meliorare el excolere, (et 'pensionem ecclesie ueslre) uobis uel successoribus ueslris inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceat uos uel successores uestri in islis rebus inlroire. et cui uoluerilis dare in ueslra sit poleslale. Posi obitum nostrum uel filiorum nostrorum isle res in ius et dominium ecclesie ueslre reuerlanlur cuius est proprietas. Vnde sic placet hec pelicio noslra hunc libellum scriptum et manibus ueslris firmatum nobis contradere iubealis. el alium simile a nobis facium uel a testibus roboratum uobis pro munimine ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facto petitorio mense ma-dio indicione. vii. Anni domini nongentesimi nonagesimi, indicione suprascripla C) feliciler. ■f- Johannes episcopus in hoc libello subscripsit. LIBELLUS RUFI DE BAZALI ET CONSORTILI. Cvm Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie ubi preest domnus Landulfus episcopus. Vii nobis iohannes el bruningo marco famulo Sancii Syri, cum uxore el filiis, cl si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis petimus res iuris ecclesie ueslre sancti da-miani que posila est in slrupa in loco ubi dicilur bazali. id est (*) Nel 990 correva l’indizione 5.% e non la 7. ( 170 ) massaricio imo cum casis. uineis. ficelis. salelis. roboretis, caslanelis. campis, siluis et pascuis. Fines uero de suprascripla res. desuper scandolelo. de una parte fossato, de alia parle uia anliqua. de sublus fine lerra filii teulefredi. El pelimus terra que nos obuenit pro concambio de golefredo iudex in ficarolo. pelimus quarla porlione. et in closura pelimus uinea el canneto quarla porcione. Seu in ruuina. Pelimus roborelo quarla porcione. In campore id est roborelo pelimus medielalem. In caslanelo quarla porcione. In campo de bellari quarla porcione. In fonlaneglo petimus caslanelis el campis quarla porcione. in summa ripa medielale de una feta. Tantum pelimus in suprascriplis territoriis quanlum anlea tenuit auius meus benedicto una cum exilis earum. Et non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famulis Sancii Syri, in domni-cali. Ila tamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarii duo. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripla res inlroire (el meliorare el colere, et pensionem ecclesie ueslre uobis uel successori-bus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceat uobis uel successoribus ueslris in suprascripias res introire.) et cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi obilum nostrum uel filiis nostris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlalur cuius est proprietas. \nde sic placet hec pelicio nostra el hunc libellum scriptum el manibus ueslris firmatum nobis conlradere iubealis. et alium simile a nobis factum uel a leslibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio pelilorio mense nouembris indicione sexta. Imperante domino nostro henrico in ila-lia anno nono (’) indicione suprascripla feliciter. Landulfus episcopus in hoc libello subscripsit. ( ) Di Gesù Cristo 1020 ; nel novembre del quale cadeva però l’il.a i°‘ dizione. ( 177 ) In palacio Januensis archiepiscopi. Consules. Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus. Gulielmus lusius. Vgo iudex laudauerunt hoc exemplum eam uim el auclorilalem oblinere sicul exemplar ad quod scriptum fuil. Hoc ideo fecerunl. quia libelli isti erani scripti in di-uersis cariulis el inuelerali penitusque destrucli. Sei ul ne horum amissione iura curie perderentur singulariter cuique libellum oblinenti illum peliuerunl. ipsis quoque consulibus datis, libellum ostensum quisque suum fuisse professus fuil. Quibus diligenter auditis nil hic auctum uel minulum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii. mense Jcnuarii indicione vi. LIBELLUS ALBERTIM DE CLAUSURA ET C0NS0RTUM. Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie ubi preest domnus Landulfus episcopus, uli nobis molaciano el leo et iohannes et ueneriosus germanis famulis Sancii Syri, una cum uxoribus el filiis masculinis. Et si unus ex nobis sine herede morluus fuerit unus alterius succedal. Titulo condicionis locare nobis iubca-tis pelimus lerris iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posita sunl in uilla que dicilur bazali. seu in fontanegli. summa ripa, de superiore capite pozo qui dicilur leucararia descendente pro ualle usque in riua da guria uenienle usque in flumine uesano et in costa mediana sicul currit libellaria.....(lacuna). Fines libellaria de andrea ferrario usque in fico moreno et in Incedo.....(lacuna) usque in flumine uesano et in scandolelo in insula que leneo usque in uesano el molendino cum aqua duclile suo usque in fine de suprascriplis rebus usque in laco terrò corelo. de superiore capile fine uia trauesania. de sublus uesano. de uno Ialere lerra leuderoni. de alio fine lerra regenzoni usque in flumine uesano. el medielate de Irai-monle. de superiore capite petra augulgaria usque in campo caulario descendenle pro terra arimmanorum usque in flumine cum costa, da alio latere pro costa de muscledo uenienle in campo.....(lacuna) ( 178 ) erigo pro fine lerra guaraeconi usque in flumine uesano. infra islas lines uel coherenlias omnia et in omnibus plenum et uacuum. una cum exitus suo ex integrum. Tantum pelimus nos suprascriplis germanis de suprascripla rebus quanlum anlea tenuit iohannes el amelberga genitoris (sic) nosiri. una cum exilis earum, cl nobis conlangil de inler fratres et consorles nostros. Simililer pelimus pc-lia una de caslanelo in fonlaneclo. fines uero de uno Ialere fine fossado de ceredallo. el fine libellaria de uegillo. el fine fonlana leude-roni. el fine caslanelo de Io lordo, infra islas fines pelimus nos ex integrum, una cum exitus suo. el non habeamus poteslalem uendere nec alienare nisi in famuli Sancii Syri, et dum aduixcril amelberga in sua poleslale usufrucluandi. Ila famen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem denarios. ii. Spondimus in dei nomine alque promillimus suprascripla res inlroire el meliorare el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus, de quo superius repromittimus lune liceat uos uel successores ecclesie ueslre (in suprascriplis rebus introire). et cui uoluerilis dare in ueslra sit poleslale. Posi obilum nostrum uel filiis nostris suprascripias rebus in ius el dominium sancte ecclesie ueslre reuerlatur cuius est propriefas. Vnde sic placet hec pelicio nostra hunc libellum scriptum et manus ueslra firmatum nobis contradere iubealis. et aliud simile a nobis facium uel a testibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio pelilorio mense madio indicione septima. Anni ab incarnacione domini nosiri ihesu chrisli nongenlesimo nonagesimo quarto indicione suprascripla feliciter. Landulfus episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Oglerius uenlus. Guilielmus lusius. Bonus uasallus de odone. Vgo iudex laudauerunt hoc exemplum eamdem uim el aulorilalem oblinere sicul exemplar ( 179 ) ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudcm ideo fecerunl. quia libelli isli crani scripli in diuersis carlulis inuelerali penilusque desimeli. Sci ul ne horum amissione (Jura curie) perderentur, singulariter libellum cuique oblinenti illum peliuerunt. ipsis quoque consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse (quisque fuil) professus. Quibus libellis diligenter audilis. nil hic auctum uel diminuitili) fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii. mense Jenuarii indicione vi. CUI SUPRA. Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie, ubi preesl domnus iohannes episcopus, uli nobis marco el benedicto auunculo meo famuli sancii damiani una cum uxore cl filiis masculinis. el si unus ex nobis sine lierede morluus fueril unus allerius succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuri.s ecclesie ueslre sancii damiani que posila esl in slrupa in loco qui dicilur scandolelo. et in cruce, fine uero de ipsis rebus, ab uno latere fossado quod esl iusla lerra domnicala. de alio Ialere fine terra quod lenel andrea reginzo et usque in cuta fontana, fine de suprascriplo scandolelo usque in flumine uesano. boc sunt casis, uineis. ficelis. caslanelis. roboretis, salelis. campis, siluis el pascuis, omnia et in omnibus plenum el uacuum. pelimus quanlum anlea tenuit iohannes buio in suprascriplo loco, medielale de suprascriplis rebus petimus et ubicumque portione inuenla fueril. coeril de suprascriplis rebus una cum exilis earum (sic), anteposita pe-ciola de uinea. da pero ruuerso. et non habeamus polesialem uendere nec alienare nisi in famulis domnicalis sancti damiani. Ita lamen ut inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum exinde pensionem denarios duos. Spondimus in dei nomine atque promillimus suprascriplis rebus meliorare et \ colere, et pensionem ecclesie uestre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de 12 ( ISO ) quo superius repromisimus. Tunc liceat uos uel successores ecclesie (ueslre) in suprascriplis rebus inlroire. et cui uoluerilis dare in ueslra sit poleslale. Post obitum nostrum et filiis nostris suprascriplis rebus in ius et dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius est proprietas. Vnde si placet hec peticio nostra et hunc libellum scriptum et manus ueslra firmatum nobis contradere iubealis et alium simile a nobis facium uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio petitorio mense februario indicione xm. Anni dominice incarnacionis nongentesimo ocluagesimo quinio indicione suprascripla feliciter. Johannes episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis archiepiscopi. Consules Guilielmus lusius. Vgo iudex. Bonus Vasallus de odone. Oglerius uenlus laudauerunt hoc exemplum eandem uim et auctoritatem oblinere sicut exemplar ad quod hoc scriptum fuit. Hanc laudem ideo fecerunt, quia libelli isli erant scripti in diuersis carlulis. inueterali penilusque desimeli. Set ul ne horum amissione iura curie perderentur, singulariter cuique libellum oblinenti illum peliuerunt. ipsis quoque consulibus datis, libellum ostensum suum fuisse quisque fuit professus. Quibus libellis diligenter auclitis nil hic auclum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense Jenuarii indicione vi. cui SUPRA. Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie ubi preest dompnus conradus episcopus. Vii nobis dominico una cum uxore et filiis masculinis, et si unus ex nobis sine herede mortuus fuerit unus allerius succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie uestre Sancii Syri que posila esl in loco bazali. ubi dicilur fontanella, campora. summariua. calzolo. casta-gnedello. Iruncoredo. gaio, quanlum anlea tenuit paulo nepote meo ( 181 ) omnia ex integrum pelimus una cimi exilu suo. El non habeamus potestatem per nullum ius ingenium uendere nec alienare nisi in famulo sancti Syri, domnicato. Ila tamen ut inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem denarios. ii. Spondimus in dei nomine atque promillimus in suprascripias res (inlroire el meliorare el colere, el) pensionem ecclesie ueslre (uobis) uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus tunc liceal uos uel successoribus ueslris in suprascripias res inlroire et cui uoluerilis dare in ueslra sit poleslale. Post autem obitum nostrum uel filiis nostris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius est proprietas. Vnde si placet hec peticio noslra. et liunc libellum scriptum et manus ueslra firmalum nobis contradere iubealis. et alium similem (a nobis) facium uel a teslibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus con-seruandum. Facio petitorio mense marcio, indicione. x. Anni ab incarnacione domini nostri ihesu chrisli Millesimo, xl. ii. Conradus episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Vgo iudex. Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus. Guilielmus lusius laudauerunl hoc exemplum eamdem uim et auctoritatem oblinere, sicul exemplar ad quod scriptum fuit. ITanc laudem ideo fecerunt, quia libelli isti erant scripti in diuersis carlulis inueterali penilusque desimeli. Sei ul ne horum amissione iura curie perderentur, singulariter cuique libellum oblinenti illum petiuerunl. ipsis quoque consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus libellis diligenter auditis, nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii. indicione vi. ( 182 ) LIBELLUS 0BERTI SCAUITARII. ET BUTORUM SANCTI SYRI. ET CONSORTILI. Cvm Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie ubi preesl domnus iohannes episcopus, uli nobis iohannes cum germano meo famuli sancii damiani cum uxore el filiis masculinis, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius suc-cedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre sancii damiani que posila esl in uilla slruppa locus ubi dicilur in fundo bazali el in ficario, hoc sunl casis, uineis. ficelis. saleclis. caslanelis. campis, roborelis. siluis el pascuis, fines uero de supra scripla res. de superiore capile fine uinea que fuil domnicala. percurrente in fossadcllo ex Ialere descendenle usque in fico moreno. ab alio Ialere fine bosco, et usque peli a dc miliario uoluenle bosco usque in fosadello. perueniente quo di cilur fico moreno. infra islas fines omnia et in omnibus medieta lem. pelimus lerra el res que anle lenuil auio nostro mai lino. .....('lacuna) loia ex integra casa que iam dicla leira et fines edificala esl. Ilerum pelimus res in loco qui dicilui clusuia. Fines uero de supradicta res. de superiore capile.....(lacuna) descendenle prò cosla usque in petra de suero. el usque in 1 io que dicilur.....(lacuna) percurrente uia que pergit a uexano. t-e alio Ialere uia publica, circo.....(lacuna) usque in campoia. et prò ipso fossato usque in uexano. Infra istas fines omnia ex interi uni una cum exitu suo. uerum etiam pelimus in fontanicle et suma ripa, et in calciolo, et in nouellelo. el in leuzallo. et in castagne dello, seu el in scandelelo uerum etiam in ualle nec non el in alleolo. et in ficariolo supra fontana domnica. Tanlum pelimus nos in su prascriplis locis quanlum antea lenuil auius meus martino duas porciones iam diclis locis una cum exilis earum. Simililer pelimus nos in suprascriplo loco slruppa ubi dicilur bazali sorlicella una ( 183 ) que fuil iohannis que nominatur pastorello ex pro mensura super lolum in eircuilu perticas xx. que est.....(lacuna) de fìcario. alia pecia de lerra ubi nominatur molinello arbores fructiferos super se liabente. Ilerum pelimus sorlicella una de castagneto in summa ripa que nos diuisimus cum sabatino una cum exilu suo. et dum auixerit genilor noster Iheodoro et bonislruda. in sua sii potestate, et non habeamus polesialem uendere nec alienare nisi in famuli sancii damiani indonicali. Ila lamen ut inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque (annum) denarios. 11. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascriplis rebus (inlroire,) meliorare, colere, cl pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromilli-mus. tunc liceat uos uel successoribus ueslris in suprascripla res inlroire. el cui uoluerilis dare in uestra sii poleslale. Post obitum nostrum uel filiis nostris in ius et dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius est propielas. Vnde si placet bec pelicio noslra hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum a nobis contradere iubealis et alium simile a nobis factum uel a teslibus robora lum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facto petitorio mense februario indicione xmi. Imperante domino lercio otto in ilalia anno quinio O indicione supra-scripta feliciter. Johannes episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Oglerius uenlus. ygo iudex. Bonus uasallus de odone. Guilielmus lusius. laudauerunt hoc exemplum eam uim et auclorilalem oblinere, sicut exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Ilanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli erant scripti in diuersis cartulis inuelerali penilusque desimeli. (*) Di Gesù Cristo 987, nei quale era in corso l’indizione 15.® ( 184 ) Sei ul no horum amissione iura curie perderentur, singulariter cuique libellum oblinenli illum petiuere. Ipsis quoque consulibus datis, libellum ostensum suum fuisse quisque fuit professus. Quibus diligenter audilis. ni! hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. LIBELLUS UG0MS FREDALDI ET OMNIUM CATORUM. ET IOHANNIS BELLIXIM ET CONSORTUM. Cvm Cum Peto defensionem sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preesl domnus iohannes episcopus, uli nobis iohannes et iohannes germanis famuli sancti damiani in una medielale cum uxore el liliis nostris albcrlo el iohannis. molaciano. et leo. et iohannes. el uene-roso. el marco, el marlino famuli sancii damiani cum uxore et liliis in quarla diuisione. et alia quarla diuisione debent habere iohannes el iohannes germanis suprascriplis. duas diuisionis. ucne-rioso. el andrea famuli sancti damiani cum uxore cl filiis de supra-scripia quarta diuisionis debent habere lerlia diuisionis. et si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus alterius succedat. Titulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res luris ecclesie ueslre sancti damiani que posila est in ualle uexano in loco ubi nomina (sic) supra pralo. Id esl caslanelis. et ccrrclis. el campis. Fines uero de suprascripla res. de superiore parle fine libellaria de benedicto ue-gillo. et que descurii in fossato de rio mallo, el pro ipso fosalo descendit usque infin (sic) de uexano. et de alia parle fine libellaria de andrea ferrario, el si discurit usque in fosadello. qui descendit de costa mediana, el usque in flumine uexano. Infra islas fines cl co-herencias omnia et in omnibus pelimus a uobis plenum et uacuum. una cum exilu suo. Ilerum pelimus in fonlaneclo pecia una de terra campo et caslanelo. fines uero de suprascripla terra dc superiore capite caslanelo de lurdo. et line uia canaria que descendit suprascripla caslanelo. usque in uia que uenil de bauali- cl dc ( 185 ) sublus uia fine fosadello. qui descendil ustjue in fosado de rio-mallo, el de alia parie fine casale de lurdo. el line fosadello qui descendil in pralo. Infra islas (ines omnia el in omnibus pelimus ex integro una cum exilu suo. Simililer pelimus in summa ripa caslanelo. fines uero dc supra poio de leocaria. de una parle line cosla. el de alia parle fine cosla. el de alia parte simililer cosla de rio leucaria. de sublus fine fiuuio uesano. Infra islas (ines omnia pelimus una cum exilu suo. el non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famuli sancii damiani indonicali. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarios, n. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripla res (introire) meliorare colere, et pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, lune liceat uos uel successoribus ueslris in suprascripla res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sil po-leslale. Post obitum nostrum uel (iliis noslris in ius cl dominium sancle ecclesie ueslre reuerlalur cuius el proprietas. Vnde si placet hec pelicio nostra el hunc libellum scriptum el manibus ueslris firmatu m a nobis contradere iubealis. el alium simile a nobis facium nel a testibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facto petitorio mense oclubris O indizione. i. Imperante domino nostro henrico in ilalia. Anno quinio indicione suprascripla feliciler. .Iohannes episcopus in hoc libello subscripsi!. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus. Wuiliehnus lusius. Vgo iudex. laudauerunl hoc exemplum eam uim et auclorilalem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Ilanc laudem ideo fecerunl quia libelli (*) Di Gesù Crislo 1018. •» < isl. crani scripli in diuersis earlulis inueleraii penilusquc desimeli. Sei ut ne liorum amissione im a curie perderenlur. singulariter cuique libellum oblinenli (illum) peliucrunl. Is igilur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque professus fuit. Quibus dili-r«niu audilis. ni! hic auclum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiu mense ienuarii indicione. vi. unde supra. C\.\i Cum Pelo defensionem sacro sancle Januensis ecclesie ubi preesl domnus oberlus episcopus. Vii nobis iohannes presbiler una ium tiliis adopliuis una medietale, el ilolina similiter alia medielale. et si unus (ex nobis) sine herede morluus fueril. unus allerius succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posile sunt in loco el fundo ubi dicilur scandolelo. In clausura, in ualle. a libellari, a summariba. In castagne-delio. musquedo. a da Ia parle campora. id sunl uineis. ficelis. can-nelis. roboretis, salelis. aliisque arboribus fructiferis alque iufrueli-feris quales superius legitur, scu cum superioribus et inferioribus earum rerum quanlum pcrlinuil ansaldo et pagano lilios alberti. In Integrum. Ita lamen (ut inferamus) uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem, per unumquemque annum denar......(lacuna). Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripias res inlroire et colere et laborare el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus lune ficcai uos uel successoribus ueslris in suprascripias res inlroire. el cui uoluc-rilis dare in ueslra sil poleslale. cl nos lamen non habeamus licentiam nec polesialem uendere nec alienare nisi in famulos Sancii S>ri. Posi obilum noslrum uel filiorum nostrorum in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprietas. Vnde si placet hec pelicio nostra el hunc libellum scriptum cl manus ( 187 ) ueslra firmatimi nobis contradcre iubealis. Facio pelilorio mense Januarii. Indicione vini. Anno ab incarnacionc domini nosiri ihesu chrisli. Millesimo septuagesimo primo. Indicione suprascripla feliciter. Oberlus episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Oglerius uenlus. Vgo iudex. Donus uasallus de odone. Guilielmus lusius. laudauerunl hoc exemplum eam uim et auctoritatem oblinere, sicul exemplum ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli erant seripli in diuersis earlulis inueleraii penitusque desimeli. Sei ut ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariter cuique libellum oblinenli illum peliucrunl. Is igilur consulibus datis, libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter auditis, nil hic auctum uel diminulum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. LIBELLUS ANFOSSI ET PETRI FRATRIS EIUS DF. OLIUA LT CONSORIUM. Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie ubi preesl domnus oberlus episcopus. Vii nobis alberico et bellando presbitero, et bruningo germanis famuli Sancti Syri cum liliis nostris masculinis, cl si unus ex nobis sine herede mortuus fueril unus allerius succedat. Titulo condicionis locare nobis iubealis pelimus lerris iuris ecclesie ueslre Sancti Syri que posila esl in ualle uesano locus ubi dicilur molaciana. Pelimus manso daloliua. id sunl casis, uineis. ficelis. oliuelis. caslanelis. cannelis. roboretis. Petimus coherenlias de suprascriplo manso, da una parle domo-colla indomnicala. ascendente pro cosla que pergit in libellaria de ursicino. in libellaria de cario de gano. de sublus caslro uenienle pro uia que pergit in gaua descendenle pro cosla usque in fontana couerclala. uenienle pro uia que pergit in campo de nazario presbitero usque in roncallo. Ilerum pelimus pecia una de lerra cum ( 188 ) roborelo in cauanario que mihi obuenil por conquestum da parle de caria noua. lercia porcione. Ilerum pelimus medielale suprascriplo manso daloliua. omnia el in omnibus plenum el uacuum In Integram. Iterum pelimus quarla porcione de molendino cum aqua ducili suo que mihi obuenil per conquestum da parle rolando. de supra in fossato de preda marza uenienle usque in rumalle de-scendente pro fine de insola usque in lago lugasco. uenienle in cosla de sublus molendino. Iterum pelimus medietale de campo de supra riua qui mihi obuenil per conquistimi da parle petro de lancio, cl in porligla.....(lacuna) campis et pralis. gerbis cl siluis usque in fonlana de scalugla que mihi obuenit per conquislum. omnia lercia porcione da parle ingeza da codula. el in creto pecia una dc prato que nobis obuenil per conquestum da parle caria noua quantum ad illuni pcrlincl de isto prato et de alia medielale da parle genilor noster, de superiore capile uia que pergit pro cosla usque in fossa, da uno latere pralo de prazanionlc descendente in pralo indoumicalo. da balio Ialere pralo nostro et de consorlibus nostris. el pelimus pecias duas de terra in costa bruscala usque in glarelo. Ilerum pelimus pecia de terra in ualle purcifcra locus ubi dicilur salersa. id est campo, el caslanelo. omnia medielale. el in nerui pasleno uno qui nobis obuenil per conqueslum da parle iohannes auterio. omnia medielale. cl in collorclo pecia de lerra cum caslanelo que nobis obuenil per conqueslum da parle Ihomas de glarelo et in ualle bona pecias Ires dc caslanctis que nobis obuenit da parte iohannes presbitero, in conio lercia porcione. cl medielale de cosla longa que nobis obuenil da parle marlinus la-boranle et de germana sua. el in sorbola pecia una de campo, in flumcxello. el quanlum nobis obuenit per conquislum da parie genilor nosler aul pro qualecumque ius ingenium omnia cl in omnibus plenum et uacuum In Integrum, el non habeamus polcsla-leni uenundare nec alienare nisi in famuli Sancii Syri. Ilam lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque ( «89 ) annum pensionem donar.....(lacuna). Spondiinus in dei nomine. alque promillimus in suprascripias res inlroire. el meliorare el colere el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus lune liceal uobis uel successoribus ueslris in suprascripla res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Pos obitum noslrum uel liliis noslris el exinde pensionem ecclesie ueslre (sic) in ius el dominium sancle ecclesie reuer-talur cuius esl proprietas. Vnde si placet bec pelicio nostra hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum a nobis contradere iubealis el alium simile a nobis facium uel a testibus roboraluin uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruanduin. Facio petitorio mense iulio. Anni ab incarnacione domini nosiri ihesu chrisli. Millesimo sexagesimo primo D. indicione quarla decima, in suprascripla feliciter. -j- Oberlus episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Vgo iudex. Guliel-mus lusius. Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus. laudauerunl hoc exemplum eam uim cl auctoritatem oblinere, sicut exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isti erant scripti in diuersis earlulis inuelerali pcnilusque desimeli. Set ul ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariter cuique libellum oblinenti illum peliuerunl. Is igilur consulibus da-lis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. (*) Forse qui i’anno ab incarnatione si confonde coll’anno comune, giacché l’indizione 14.» appartiene realmente al 1001. ( 190 ) UNDE SlI'IiA. Cyai Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie ubi preesl dompnus oberlus episcopus. Vii nobis bellandus presbiler el bruningo germanis una eum liliis nostris masculinis, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis petimus terris iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posila est in molaciana ubi dicilur oliua. Id sunl casis. uineis. caslanelis. lìcelis. salelis aliisque arboribus frucliferis et infrucliferis. coherencias uero decernilur. da una parle run-callo. et domocolla domnicala. prò uia que pergil usque in fontana, ascendente usque in libellaria de borizo el in libellaria que fuil da cario degano. de sublus caslro usque in pelralecla. descendenle pro cosla usque in fonlana coucrclada uenienle prò uia usque in campo qui fuil de nazario presbiler. el usque in runcallo. infra iam diclas coherenlias omnia medielale In Integrum. Iterimi pelimus in cauan-nario lercia porcione que nobis obuenit da parle andrea caria nona, pro carlula comparationis, da una parle fossato de canaua. de ^ alia parle cosla. de sublus fluuius ucsano. de superiore capile uia que pergil a campo de nazario presbiler. cl pelimus pasleno uno prope fonlana coucrclala que nobis obuenil da parie marco el alguda filia sua. da una parle fossato, de sublus libellaria cunizoni presbiler. da alia parle per mediam cosla usque in uia que pergil a fonlana couerclala. et caslanelo de supra pralo decima porcione cl porcione que fuil de oberlo qui dicilur Icorcrio. el o bru-celo pecia una de lerra. da una parie fossato, da alia parle fine cosla el lerra de campo domnico. dc sublus fluuio glarelo. de super libellaria que fuil de iohannes gaslaldo. omnia medielale. el campo uno supra ripa, dc sublus terra uallasca. da alia parle uia. da lercia cosla de li pasalori. omnia medielale. el pelimus in porlilia campis, pralis. el gerbis. da una parie pralo noslro. da alia parie fossalo ( 1(J1 ) dc scalugla. de sublus bosco domnicalo. da alia parie libellaria de campo domnico. usque in uia quo pergil a eaualille. lercia porcione. cl a lo pralo de crelo Ires porcioncs. da una parle lerra domnicala. da alia parte braza monti prò media fossa usque in uia. de lercia parle terra nostra el de nostris consorlibus. et pelimus pccia una de lerra in lana ursaria campis el pralo. omnia medietale. da reliquis duabus parlibus costas, de superioreeapiteuia.de sublus Tossalo, cl insola de morledo. da una parte terra domnicala. da alia flumine uesano. de lercia fossato de corsi, quarla porcione. cl de molendino pelimus quarla porcione. que nobis obuenit da parle rolando cum aquaduclile suo de una parle. pelra marza, cl fossato de rumale usque in Iaco lugasco. infra islas coherenlias petimus aqua ductile suo ubicumque oportununi fueril. el in collorelo pccia una de lerra cum caslaneas super se habente. Ilerum pelimus pasleno uno in nerui. cum casis. el uineis. super se habenle. el ficas. el oliuas. el alios arbores fructiferos, el pelimus in sanclo pclro in arena in loco qui nominatur brucelo. cum mansione, et uineis. el ficas. el oliuas. cl caslaneas. et alios arbores fructiferos _ super se habenle. coherenlias uero decernitur da una parle fossato, da alia parle lerra que fuil de alberico el de pelro neruasco. de sublus lerra de bono malo, et de suis germanis, de superiore capile pelra nadia. infra islas fines uel cohcrencias pelimus quarla porcione. el pccia una de lerra cum caslaneis el oliuas que nobis obuenil prò inueslilura da parle pelro neruasco. el in ualle purci-fera sicca ubi nominatur salersa. cum caslanelo et insola, da una parle fossato, da alia parie lerra de uerturi. et sublus fluuio pur-cifera. de superiore capile fines costa, in suprascripla coherenlias omnia medielate, el in ualle bona pecias Ires de caslanelis. medielas de costa Ionga. el alias duas pecias nostra qui supra germanis, una cum exilis earum. el non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi In famuli sancii Syri. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem denarios. 11. ( 1D2 ) Spondimus in tioi nomino alque promillimus in suprascripla res inlroire (et meliorare cl colere, et pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre). Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceat uos uel successoribus ueslris (in suprascripias res inlroire.) cl cui uoluerilis dare in ueslra sit poleslale. l*osl obilum noslrum uel liliis noslris in ius cl dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprietas. ^ ude si placel hec pelicio nostra et hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum nobis contradere iubealis et alium simile a nobis facium uel a leslibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facto pelilorio mense oclobris. Indicione x (’). Anno ab incarnacene domini nostri ihesu chrisli Millesimo septuagesimo mi. Indicione inscripta feliciter. Oberlus episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio -Ianuensis Archiepiscopi. Consules Guilielmus lusius. Oglerius uenlus. Bonus uasallus de odone. Vgo iudex. laudauerunl hoc exemplum eam uim el auctoritatem oblinere, sicut exemplar ad quod hoc scriptum fuit. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli erant scripli in diuersis earlulis inuelerali penilusque desimeli. Sei ut ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariler cuique libellum oblinenli illuni peliuere. Is igilur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuit professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. ottobre del J073 (anno comune) era già in corso l’indizione 12." ( 195 ) LIBELLUS QUEM MODO TENET GANDUUUS DK CAJIPO CAST (Jit.NO KT FILII GUAITA FOLME. ET OGLERII DANISII. ET EORUM CONSORTES. Cvm Cum Pe(o defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie ubi preesl domnus Oberlus episcopus. Vii nobis uenerando cum filiis meis masculinis, el si unus ex nobis sine bcrede morluus fueril unus allerius succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus lerra i uris ecclesie ueslre sancii Syri que posila esl in ualle uesano locus ubi dicilur campo castorio, id sunl casis, uineis. ca-slanelis. ponielis. oliuclis. roboretis, campis, gcrbis. siluis, pralis. el pascuis, omnia el ex omnibus medielale de infrascriplo manso. In integrum, plenum el uacuum. et petimus molendino oclaua pars in insula de ullra besanio. De una parle fossato grosso et usque in plano uenienle riuarolo. medielale. ct pelimus manso uno in sanclo Syro, quantum mihi obuenil da parle genilor meus, el quanlum mihi obuenit per 'conqueslum da parie iuucnalis. id sunl casis, uineis. caslanelis. ponielis. oliuclis. salelis. cannelis. campis, gcrbis. siluis, pratis, pascuis, et gorrelo. in uesano omnia el ex omnibus plenum et uacuum. In Inlegrum. et pelimus quarla porcione in botogna. Iterum petimus massaricio uno in bauali locus ubi dicilur cella, id sunt casis, uineis. caslanelis. pomelis. oliuclis. cannelis. salelis. campis, gcrbis. siluis, pralis. ct pascuis, quanlum mihi obuenil da parle genitor meus omnia el ex omnibus plenum (el uacuum) In Integrum, el pelimus pecias de terra que mihi obuenil per conquislum a sanclo Syro qui dicilur crelasca. quanlum inue-nire possum q . . . carlula comparationis, el pelimus lerris in uiga-nico quantum mihi obuenit da parle genilor meus, et quanlum inibi obuenil per conqueslum. id sunl casis, uineis. castanetis, pometis, cannelis. salelis. roboretis, ficetis, campis, gerbis. siluis, pratis, el pascuis, omnia el ex omnibus plenum el uacuum. In Integrum. El ilerum pelimus ego qui supra uenerando cum liliis meis masculinis ( 194 ) usu uel fructu, nec ullmn datum nec eos noe meos heredes dare non debemus, el non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famulis sancti Syri. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem denarios, n. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripias res inlroire el meliorare cl colere, el pensionem uobis uel successori-bus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus. lune liceat uobis uel successoribus ueslris in suprascripias res inlroire et cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi obilum noslrum uel filiis noslris in ius cl dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl propnelas. Vnde si placel hec pelicio nostra, cl hunc libellum scriptum cl manu ueslra firmatum nobis contradere iubealis. ct alium simile a nobis facium et a teslibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio pelilorio mense marcio. Indicione xm. Anni ab incarnacene domini nostri ihesu chrisli. Millesimo septuagesimo secundo. (mense) marcii (*). Indicione supra scripta feliciter. Oberlus episcopus in hoc libello subscripsi!. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Vgo iudex. Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus. Wilielmus lusius. laudauerun hoc exemplum eam uim cl auclorilalem oblinere, sicut exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunt quia libcll isti erant scripti in diuersis earlulis inuelcrali pcnilusquc dcsli uc Sci ul ne horum amissione iura curie perderenlur. singularitc cuique libellum oblinenli illum peliucre. Is igilur consulibus alis libellum oslensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus genler audilis. nil hic auclum uel diminulum fuisse cognoucrun Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. (*) Nel marzo dell’anno 1072, correva l'indizione I0.a LIUI-LI.US filiorlm guaita follie. Cvm Cimi Polo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie ubi preesl domnus oberlus episeopus. Vii nobis bruningo una cum filiis meis masculinis, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pc-timus lerris iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posila esl in uallo uesano locus ubi dicilur campo castorio, da uno lalere lerra de solariolo que fuil de manfredo coco. de superiore capile lerra que fuil de madelberlo el de suis consorlibus uenienle usque in lerra que fuil de ambrosio, de alio lalere prò fine cosla uenienle :i fluuio uesano. Ilerum pelimus. oclaua pars de molendino, el pecia de campo in bulogna. da buno lalere lerra de lanfranco. da balio lalere cosla de lana ursaria. de superiore capile lerra domnicala. De sublus libellaria uallasca. omnia quarla porcione de suprascriplo campo, el pelimus in monte de nosigle riuario uno. da buno lalere pralo de traiaisla. da alio lalere de caria noua el de suis consorlibus. Seu el pelimus pecia una de pralo.....(lacuna) que mihi obuenil da parle marlinus presbiler scrizo. el pelimus roue-relo usque in riuariole. el usque in o plano. Pelimus coherenlias dc suprascriplo manso in campo castorio de ipso medielas prò cosla de campo qui fuil dc nazario presbiler uenienle prò costa usque in fossato, et insola ullra uesano. omnia medielas. el non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famuli Sancii Syri. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem denarios, n. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripla res introire el meliorare, el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceal uobis uel successoribus ueslris in suprascripla res introire, el cui uoluerilis dare in ueslra sit poleis ( 196 ) siale. Posi (obitum) noslrum uel lìliis noslris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl propriclas. Vnde si placel hec pelicio nostra lume libellum scriptum, el manus uestra firmatum nobis conlradere iubealis. et alium simile a nobis factum, uel a leslibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio petitorio mense Januarii. Indicione. mi. Anno ab incarnacene domini nostri ihesu chrisli. Millesimo septuagesimo. vi. Indicione infrascripta feliciter (’). Oberlus episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Guilielmus lusius. Oglerius uenlus. Bonus uasallus de odone. Vgo iudex. laudauerunl hoc exemplum eam uim et auctoritatem oblinere, sicul exemplar ad quoti hoc scriptum fuit. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli eranl scripli in diuersis earlulis inuelerali penilusque deslrucli. Set ut ne horum amissione iura curie perderenlur. singularilei cuique libellum oblinenli illum peliuere. Is igitur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuit professus. Quibus dili genler audilis. nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. LIBELLUS QUARTERI1 ET SOCIORUM EIUS. UIDELICET IOHANNIS BARELLI ET ALDE ET CO.NSORTUM. Cvm Cum Pelo defensionem sacro sancle Januensis ecclesie preesl domnus oberlus episcopus. Vii nobis Alo una cum nep mei masculini, et si unus ex nobis sine herede morluus fuerit ur allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelw ^ res ecclesie ueslre Sancti Syri qui posila esl in loco el u molaciana locus ubi dicilur tanelo. hoc sunl casis, uineis. fic (*) Nel 1070 non correva la 4.» indizione, ma la li.» ( 197 ) salelis. caslanelis. omnia el ex omnibus plenum el uacuum quanlum mihi obuenil de genitore meo. Da una parie domnicalo. el ipsa uinea ad medielalem reddendum, de alia parle lerra de bonsegnore. De lercia parie uia pubblica que pergil in poio serra de caslanelo. que pergil de Ia ualle que se diuidil inler andrea de gano usque in mansione de sabatino uenienle usque in maceria de andrea de gano. de supra lerra de leo dc Ia ualle uenienle in lauagello. el in poio. el de alia parie de monle coruo. el medielale de prato de nuciculo. el pralo de costa alta, el in uia noua decima parle a robore rosaria quanlum mihi obuenil de conquisto, omnia cl in omnibus de islis rebus suprascriplis. plenum el uacuum In Inlegrum. el non habeamus polesialem uenundare nec alienare, nisi in famuli Sancii Syri indomnicali. Ita lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem denarios, n. Spondimus in (Dei) nomine alque promillimus In suprascriplis rebus introire, el meliorare, el colere, et pensionem ecclesie ueslre uobis nel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus. lune liceal uobis uel successoribus ueslris (in suprascripias res introire.) el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi obilum noslrum uel filiis noslris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprietas. Vnde si plaeel hec pelicio noslra hunc libellum scriptum el manu ueslra firmatum (nobis contradere iubealis. el alium similem a nobis factum uel a testibus roboratum) uobis (pro munimine sancle ecclesie ueslre) tradimus conseruandum. Facio pelilorio mense iunio. iiu. kalendas iulii. Anni ah incarnacione domini nosiri ihesu chrisli. Millesimo sexagesimo vi. Indicione. v. feliciter O. S Oberlus episcopus in hoc libello subscripsit. (*) Anno comune tOGJj, net quale cadeva l'indizione 4.» ( 198 ) In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Vgo iudex. Oglerius uenlus. Bonus uasallus de odone. Guilielmus lusius. laudauerunt hoc exemplum eam uim cl auclorilalem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuit. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isti erani scripti in diuersis earlulis inueterali penitusque destructi. Sei ul ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariter cuique libellum oblinenli (illum) petiuerunt. Is igitur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuit professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. LIBELLIS GUILIELMI DE (iLARETO. Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preesl domnus leodulfus episcopus. Vii nobis Ieoprando una cum uxore cl filiis, el si unus ex nobis sine herede mortuus fueril unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis petimus res iuris ecclesie ueslre Sancti Syri que posita est in comunici. el in Iraicosla. Ibi sunl casis, uineis. ficelis. caslanelis. roboretis saleclis. campis, siluis, et pascuis. Tanlum pelimus nos m prascriplis locis quanlum anlea lenuil ienilor meus andrea. cum exilu suo. el nobis conlangil de inler fratres el consortes no stros. Ilerum pelimus nos Ieoprando el Icudeto cum uxores el J noslris aliquantas de res in monte botogna. id est terra laboratori' ad unum modium seminandum, el non habeamus polesialem nundare uel alienare nisi in famuli Sancii Syri donicalis. Ita lan1 ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem p unoquoque anno denario uno. Spondimus in dei nomine atq promillimus suprascripias res meliorare et colere, et pensionen ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemqu annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius iepio minimus, lune liceal uos uel successoribus ueslris in res uestias ( 199 ) introire cui uoluerilis dare in uestra sii poleslale. Posi obilui» no-sirum uel filiis noslris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprietas. Vnde si placet hec peticio nostra et hunc libellum scriptum et manibus ueslris firmatum nobis contradere iubealis el alium simile a nobis factum uel a leslibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus con-seruandum. Facio pelilorio mense oclubris. Indicione. x. Imperante domilo noslro olo in ilalia anno xm (’). Indicione suprascripla feliciter. Teodulfus episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de odone. Guilielmus lusius. Oglerius uentus. Vgo iudex. laudauerunl hoc exemplum eam uim el aucloritalem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Ilanc laudeni ideo fecerunl. quia libelli isli crani scripti in diuersis earlulis inuelerati penilusque deslrucli. Sei ul ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariter cuique libellum oblinenti (illum) petiuerc. Is igitur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter audilis. niI (hic) auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. DK EODEM. Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie ubi preesl domnus iohannes episcopus. Vii nobis Ieoprando famulo saucii Syri, cum uxore el tiliis masculinis. El si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus allerius succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancti Syri que posite sunt in molaciana locus ubi dicitur casalio. id est pccia una de terra que aprehendimus a pastenando medielale indomnicalo. (*) Di Gesù Cristo 979, nell’ottobre del quale correva l'indizione 8. ( 200 ) Iti est casa, unica, caslanelo. salcclis. roboretis, campis, cl pascuis, cl est ipsu paslenos (sic) super lolum perlicas Jegillimas cenlum..... (lacuna). I'elinnis nos una cum exilu suo. cl si usque ad duodecim annos non habuil expletum paslenum.....(lacuna) de quacumque fui0e ipsa lerra meliore porlaueril. Tunc.....(lacuna) et mcns eredes componiiuri libras duas de denarios bonos papienses. el per umquemquc annum usque ad uudecini anni agno in pascila, et habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famuli omnicati Sancii Sx ri. Ila lamen ul inferamus uobis uel successo-us ucstiis exinde pensionem per unumquemque annum dena-um. i. Spondimus (in Dei nomine) atque promillimus suprascripla s meliora i e et colere, et pensionem ecclesie ueslre uobis uel succcs-i*i us uestiis per unumquemque annum inferre. Quod si minime ecenmus de quo superius repromittimus, tunc liceal uos uel successoribus ueslris in suprascripla res inlroire. cl cui uoluerilis dare uestra sit poleslale. Posi obitum nostrum uel filiis nostris in ius I dominium sancle ecclesie ueslre (reueìialur cuius esl proprietas. „ ^n(*e Sl Placet hec peticio nostra hunc libellum scriptum et manti ne str a fi) matum nobis contradere iubealis. et alium similem a nobis luctum uel a testibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre) tradimus conseruandum. Facto petitorio mense nouembris. idicione lei eia decima. Imperante donino nostro lercio olo in ilalia Anno lercio (’). indicione suprascripla Feliciter. Johannes humilis episcopus in hoc libello subscripsit* h paIac,° Januensis Archiepiscopi. Consules Vgo iudex. Oglerius "enlus. Bonus uasallus de odone. Guilielmus lusius. laudauerunt exemplum eam uim el auctoritatem oblinere, sicul exemplar quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli 1 ani sci ipii in diuersis earlulis inuelcrati pcnilusque desimeli. ( ) Di Gesù Cristo 99#, nel novembre del quale cadeva l’indizione !*• ( 201 ) Sei ul ue horum amissione iura curie perderenlur. singuiarilcr cuique libellum oblinenli illuni peliuere. Is igilur consulibus dolis, libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auclum uel diminulum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. DE EODEM. Cvm Cum l*clo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie ubi preesl domnus iohannes episcopus. Vii nobis ingo famuli Sancii Syri cum filiis masculinis in una medielale. iohannes el Ihomas el amico germanis famulis Sancti Syri cum filiis masculinis in una medielale. cl si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis. polimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posila est in loco ubi dicilur casalio. id est casa, uineas. saleclis. cannelis. ficelis. campis. Fines uero de suprascripla res. de uno lalere fine maceria que pergit a prato domnico cl qui descendil in fossato eroso, de subtus fine campo domnico ubi esl robore grande, de alia parle cosla de ilice sicul aqua reuersa. et fine ronco qui descendil in pralo domnico. infra islas fines el coherenlias omnia ex omnibus pelimus plenum el uacuum una cum exilu suo. el non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famuli Sancii Syri indomnicati. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarium, i. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripla res (introire) meliorare el colere, ct pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceal uos uel successoribus ueslris in suprascripla res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi obilum nostrum uel filiis nostris in ius el dominium sancle ecclesie ( 202 ) ueslre reuerlatur cuius esl proprietas. Vnde si placet hec pelicio nostra et hunc libellum scriptum ct manibus ueslris firmatum nobis contradere iubealis. el alium simile a nobis facium uel a testibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus con-seruandum. Facto petitorio mense marcio indicione v. Regnante domino nostro henrico in ilalia Anno lercio O. Indicione suprascripla feliciter. f Johannes episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Oglerius uenlus. Bonus uasallus de odone. Vgo iudex. Guilielmus lusius. laudauerunl hoc exemplum eam uim el auclorilalem oblinere, sicut exemplar ad quod hoc scriptum fuit. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isii erant scripti in diuersis earlulis inuelerali penilusque destructi. Sei ul ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariter cuique libellum obtinenti illum peliuere. Is igitur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auctum uel diminulum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. DE EODE.VI. Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie, ubi preesl domnus landulfus episcopus. Vii nobis iohannes el Ihomas famuli Sancti Syri in una medielale una cum uxore et filiis. Benedicto famulo Sancti Syri cum uxore et filiis in alia medielale. cl si unus ex nobis sine herede mortuus fuerit unus alterius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus aqua ductu cum molendino in fossato sancti michaelis prope ciuilalein Janue. ubi dicilur molinello, el habeamus polesialem in suprascriplo fosado (*) Di Gesù Cristo 10a7. ( 203 ) molendino hedificare cum aqua duclu suo. ubicumque inuenla fuerinl. ubi nobis hedificalum esl. el non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famuli Sancii Syri doinnicali. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denar.....(lacuna). Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascriplo aqua duclu hedificare molendino, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel succcssoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus. lune liceal uos uel successoribus ueslris in suprascriplo molendino inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi obilum nos Irum uel filiis noslris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlalur cuius esl proprielas. Vnde si placel hec pelicio noslra el hunc libellum scriptum el manibus ueslris firmalum nobis contradere iubealis. el alium simile a nobis facium uel a testibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio petitorio mense iunio. Indicione vim O. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Wilielmus lusius. Vgo iudex. Oglerius uenlus. Bonus uasallus de odone, laudauerunl hoc exemplum eam uim el auclorilalem obtinere, sicut exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli erani scripli in diuersis earlulis inuelerali penilusque deslrucli. Sei ut ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariter cuique libellum oblinenli illum peliuere. Is igilur consulibus datis, libellum oslensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. (*) Durante il vescovato di Landolfo l’indizione 9.® cadde una volta appena, cioè nel I0Ì6; ed a tale anno deve quindi assegnarsi l’atto presente. ( 20 i ) LIBELLUS B0S1BELLI I)E DUMO ET CONSORTUM. Cvji Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preest domnus iohannes episcopus. Vii nobis leo cum filiis suis masculinis famuli Sancii Syri, el si unus ex nobis sine herede mortuus fueril unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie Sancii Syri qui posile sunl in fundo uesano locus ubi dicilur molaciana. id sunl casis, uineis. ficelis. caslanelis. roborelis. saleclis. campis, pralis. oliuclis cl pascuis. Fines uero de prediclo d...... (lacuna), da uno lalere fine seue de pradello descendenle per coslam usque in fluuio uesano. Da alio lalere fine terra de iohanne cogo, el fine scualc de persico, cl fine cannelo domnicalo descendenle in fluuio uesano. de superiore capile uia que pergil a pradello. de sublcriore capile fine fluuio uesano. Infra iam diclas fines omnia plenum cl uacuum pelimus torcia porcione anleposila uinea que fuil de rufino cogo. Cohercn-cias uero de omnibus suprascriplis rebus, fine fonlana couerclala. el uia publica el uinea domnicala. el fine pralo de cornale el caslanelo domnicalo. el poio da sale, el cosla de liomale. el fine glarelo. el fine fluuio uesano. cl line laco draconario. Infra iam diclas coherenlias lanium pelimus quanlum nobis conlangil inler fratres el consorles noslros una cum exilis earum. Id est lercia porcione. El non habeamus polesialem suprascriplis rebus uenundare nec alienare nisi in famuli donmicali Sancii Syri. Ila tamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denario, uno, Spondimus in dei nomine alque pro-millimus in suprascriplis rebus meliorare, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus. Tunc liceal uos uel successores ecclesie ueslre in suprascriplis rebus introire, el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi ( 205 ) obilum noslrum uel iiliis nostris in ius cl dominium sancle ecclesie ueslre reuerlalur cuius esl proprielas. Vnde si placet hoc pelicio nostra cl lume libellum scriptum ct manus ueslra firmalum nobis conlradere iubealis el alium simile a nobis factum uel a testibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre Iradimus conseruandum. baeto petitorio mense marcio Indicione v. Anni domini nostri iliesu eli risii nongentesimo nonagesimo secundo. Indi-cionc suprascripla feliciler. Johannes humilis episcopus in hoc libello subscripsit. Iis palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de odone. Guilielmus luisus. Oglerius uenlus. Vgo iudex. laudauerunl hoc exemplum eam uim el auclorilalem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli crani scripli in diuersis earlulis inuelerali pcnilusque desimeli. Set ut ne horum amissione iura curie perderentur, singulariler cuique libellum oblinenli illuni peliuere. Is igiur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auclum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. DE EODEM. Cym Cum Pelo defensionem sacro sancle Januensis ecclesie ubi preesl domnus Johannes episcopus. Vii nobis martino cum filiis suis masculinis una diuisione. leo cum filiis suis masculinis et cum nepote suo iohannes. el marlino uexoso cum filiis suis masculinis in alia diuisione. iouenale cum filiis suis masculinis.....(lacuna) in lercia diuisione. alberlo cum filiis suis masculinis, et leo cum filiis suis masculinis, cl nepotibus suis filii eldeprandi in quarla diuisione. famuli Sancii Syri, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis ( 20(1 ) pelimus lerra iuris ecclesie ueslre Sancii Syri qui posila esl in ualle uexano locus ubi dicilur Sanclo Syro miliano. id esl insola una. dc superiore capile fine campo liderii. da alio lalere fine terra de clerico silo, da lercio lalere fine fossato.....(lacuna), de sule- liori capile descendente in lluuio uexano. infra islas fines liabes potestatem molendino edificare el cum aqua duclu suo quacumque causa edificare uolueris. in suprascriplo loco omnia pelimus plenum el uacuum ex inlegrum una cum exilu suo. cl non habeamus polesialem uenundare nec alienare nrsi in famulo domnicali Sancii i i- Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarios, u. Spondimus in J • • 1 nomine alque promillimus in suprascripla res inlroire melio-,are cl colere, et pensionem ecclesie ueslre uobis uel successo-''bus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime feceiimus de quo superius repromillimus lune liceat uos uel successoribus ueslris in suprascripias res inlroire. el cui uoluerilis «lare in ueslra sii poleslale. Posi obilum nostrum uel filiis nostris • • n ius el dominium sancle ecclesie ueslre (reuerlatur cuius esl ptopnetas. Vnde si placet hec pelicio nostra hunc libellum scriptum et manus uestra firmatum nobis contradere iubealis. el alium similem a nobis factum uel a testibus roboralum uobis prò nimine sancle ecclesie ueslre) tradimus conseruandum. Facio petitorio mense iulio. indicione quinta. Anni domini nostri iliesu christi nongentesimo nonagesimo secundo. Indicione suprascripla feliciter. Johannes humilis episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus. Guilielmus lusius. Vgo iudex. laudauerunl hoc exemplum eam uim et auclorilalem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli crani scripli in diuersis earlulis inuelerali penitusque destructi. Sei ul ne horum amissione iura curie perderenlur. singuiarilcr ( 207 ) cuique libellum oblinenli illum peliuere. Is igitur consulibus datis, libellum ostensum suum fuisse quisque fuit professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auclum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. Cvsi Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi prcesl domnus iohannes episcopus. Vii nobis bonizo barba et nepos nomen cius iohannes famuli Sancti Syri cum uxore el filiis in prima diuisiones. stabiles cum (iliis masculinis famuli Sancii Syri in secunda diuisione. leo cum filiis masculinis famuli Sancii Syri in lercia diuisiones. et si unus ex nobis sine herede morluus fuerit unus alterius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis. petimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri qui posila est in ualle que dicilur molaciana cum massaricio que fuit domnicalo sublus caslro. petimus de suprascriplo massaricio medielale de uinea. ficetis, cannetis. roboretis, saleclis. campis, el pascuis, fines uero de supra- scripto.....(lacuna), fine carponaria de caslro. de sublus fine libellaria de ursacino. et fine uia que pergil ad lerminia de ta-zaria. de una parle fine nia que pergit a serudo. de alia parte fine fossado de caslro. Infra islas fines omnia medielale pelimus una cum exitis earum, el non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famuli Sancti Syri indomnicati. ila lamen ut inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarios, u. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripla res (inlroire) meliorare ct colere, cl pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromitlimus. lune liceat uos uel successoribus ueslris in suprascripla res inlroire. el cui uoluerilis dare in uestra sil poleslale. Posi obitum noslrum uel liliis noslris in ius el dominium sancle ecclesie (ueslre) reuer-lalur cuius est proprielas. Vnde si placel hec pelicio noslra el hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum a nobis contradere ( 208 ) «'bea'is ei s,mlfem a nobis fnlm, „e| a telihls ro|j„,.a|u||1 pro munimine sancle ecclesie ueslre Iracìimus conseruandum. I dloiio mense oclubris Indicione . . . (lacuna), Regnante domno nostro Enrico res (,*) in i(a,ia Ann0 r), [nd|cione suprascripla feliciler. t Johannes episcopus in hoc libello subscripsit. ori ^ r C,° ^anuens,s Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de uilielmus lusius. Oglerius uenlus. Vgo iudex. laudauerunl nplum cani uim et auctoritatem obtinere, sicul exemplar isti ^ C *10C scnP*um ^anc laudem ideo fecerunt quia libelli Set 'SCI ln SIS car*ul,s inueterati penitusque desimeli, il ne hoium amissione iura curie perderenlur. singulariter q e libellum oblinenli illuni peliuere. Is igilur consulibus dalis. e limi ostensum suum fuisse quisque fuit professus. Quibus diligenter audilis. ni! hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. CE EODE.1I. C\.m Cum Peto defensoribus sacro sanelc Januensis ecclesie ubi preest domnus Landulfus episcopus. Vii nobis leo cum filiis suis. Et si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedat. Tilulo condilionis locare nobis iubealis pelimus lerra et gor-ieto qui nominatur rununala. Fines uero de iam dicta lerra. ab uno lalere fine fluuio uesano. Ab alio lalere finit campo.....(lacuna), a lei cio latere fine rio charelo da pralo donnico. Da quarto latere fine fontanella. Infra islas fines habeamus potestatem molendinum edificare cum aqua duclu ubicumque nobis placueri luna cum exilu suo. El non habeamus (polesialem) suprascriplo molendino el lerra uendere nec alienare in nullo homine nisi in famuli Sancii Syri. (*) Di Gesù Cristo 1007, nell’ottobre dei quale correva l’indizione 0.a ( 209 ) Ha lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarium unum. Spondimus in dei nomine alque promillimus suprascripias res molendinum edificale (s*6‘). el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris pei unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo supeiius repromittimus, lune liceat uos uel successores ecclesie ueslic in suprascriplo molendino inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslia sii poleslale. Posi obilum nostrum uel fdiis nostris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprietas. Vnde si placet hec pelicio nostra et hunc libellum scriptum el manus ueslia firmatum nobis contradere iubealis. el alium simile a nobis faclum uel a lestibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre lradimus conseruandum. Facto petilorio mense iulio. Indicione quarla. Imperante domno nostro olio in ilalia Anno nono (*). indicione suprascripla feliciler. Landulfus episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Oglerius uenlus. Wilielmus lusius. Vgo iudex. Bonus uasallus de odone. laudauerunl hoc exemplum eam uim et auclorilalem obtinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli erant scripii in diuersis earlulis inueterali penilusque destructi. Set ut ne horum amissione iura curie perderentur, singuiarilcr cuique libellum oblinenli illum peliuere. Is igitur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuit professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunt. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. LIBELLUS IOHANNIS MORELLI ET CONSORTIBUS SUIS. Cvm Cum Pelo defensionem sacro sancle Januensis ecclesie ubi preest domnus leodulfus episcopus. Vii nobis leo cum filiis meis (*) Di Gesù Cristo 97G. ( 210 ) masculinis.....(lacuna) el filiis noslris. El si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis petimus molendino cum aqua duclu suo in molaciana locus ubi nominatur fontanella prope fluuio uexano. cl..... (lacuna) suprascriplo molendino una cum exilo suo. el non habeamus polesialem uenundare nec alienare suprascriplo molendino nisi in famuli domnicali. Ila lamen ut inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem denarium. i. azimas duas. Spondimus in dei nomine alque promillimus suprascriplo molendino edificare, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus tunc liceat uos uel successoribus ueslris suprascriplo molendino apprehendere, cl cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Post obitum nostrum uel filiis noslris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuer-talur cuius est proprietas. Vnde si placet hec peticio noslra el hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum nobis contradere iu-beatis. el alium simile a nobis factum nel a testibus roborato uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre Iradimus conseruandum. Facio peli/orio mense iulius Indicione quarladecima (’). Teodulfus episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Vgo iudex. Guilielmus lusius. Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus. laudauerunl hoc exemplum eam uim el auctoritatem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuit. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli erani scripli in diuersis earlulis inueterali penilusque desimeli. Sei ul ne horum amissione iura curie perderentur, singulariter cuique libellum oblinenli (illum) peliuernnl. Is igitur consulibus \ ) Durante il vescovato di Teodolfo l’indizione 14-* occorse due volle: nel 956 e nel 971. ( 211 ) dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. DE EODEM. Cvm Cum Polo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi prccsl domnus iohannes episcopus. Vii nobis leo. atque madelberlo. seu andrea famuli Sancii Syri una cum uxore el filiis masculinis, unusquisque in sua diuisione. el si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis petimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri ad molendinum edificandum cum aqua duclu suo. qui posila esl in gorrelo in ualle uesano prope curie molaciana. fines uero de ipsis rebus, ab uno latere fine fico, ab alio lalere fine insola domnicala. De superiore capile fine sailula domnicala. Da quarto lalere fine ripa de slafola. et fine pralo sublano domnicalo. el flumine de glarelo. infra iam diclas fines habeamus polesialem molendinum edificare cum aqua duclu suo. El 11011 habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famuli Sancii Syri. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum denario, uno. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascriplo molendino laborare el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus dc quo superius repromittimus, tunc liceat uos uel successoribus ecclesie ueslre suprascriplo molendino apprehendere. el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi obitum nostrum uel filiis noslris in ius et dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprietas. Vnde si placet hec pelicio nostra et hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum nobis contradere iubealis el aliut simile a nobis factum uel a testibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre (radimus conseruandum. Et non habeamus polesialem suprascriplo molendino uendere noe alienare nisi in famuli Sancii Syri doinnicali. Facto pelilorio mense Januario indicione nona. Regnarne donino nostro Enrico in ilalia anno seplimo (*). indicione suprascripla feliciter. t Johannes episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Oglerius uenlus. Wilielmus lusius. Bonus uasallus de odone. (Vgo iudex). laudauerunl Iloc exemplum eam uim et auctoritatem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli crani scripli in diuersis earlulis inucterali pcnilusque destructi. Set ul ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariter cuique libellum oblinenli illuni petiuere. Is igitur consulibus datis, libellum oslensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus dili genler audilis. nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione. vi. DE EODEM. C\.u Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie ubi pieest domnus conradus episcopus. Vii nobis Belandus presbiler et bruningo germani filii quondam bonizoni. el alberlus. alque rusticus. seu carbonus. una cum liliis noslris masculinis, et si unus cx nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus insula una in molaciana iusla fluuio uexano iuris ecclesie ueslre Sancii Syri, et esl posila iusla pralo sublano. ubique molendinum edificare una cum aqua duclili suo. ad quarto reddendum, el per unumquemque annum pullos duos, el azimas. 11. Coherct a suprascriplo molendino da una parle fluuio uexano. da alia parie glarelo. da lercia parte lacu de Ia (*) Di Gesù Cristo 1011 ( 213 ) clapella. da quarla parie molendino domnicalo. Infra iam diclas coherencias molendino cum aqua duclili suo edificare ubicumque oporlunum fueril. el aquam perquirere el accipere ubicumque opor-lununi fueril. In (all uero ordine ul suprascripli germani bellandus presbiler cl bruningus quarla porcione. cl alberlus alia quarla porcione. el ruslicus simililer. cl carbonus simililer. omnia sicul superius legilur pelimus In Inlegrum. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripla insula molendinum edificare, el quarto quod superius legilur uobis uel successoribus ueslris reddere. el pullos. ». el azimas. ». per unumquemque annum inferro. Quod si minime fecerimus de quo superius (repromittimus) lune liceat uos uel successoribus ueslris in suprascriplo molendino inlroire. et cui uoluerilis dare in ueslra sii poleslale. Posi obiluni nostrum uel heredum nostrorum in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprielas. Vnde si placel hec pelicio nostra et hunc libellum scriptum el manibus ueslris firmaium a nobis contradere iubealis. Facio pelilorio mense oclubris. Indicione quinta. Anno ab incarnacene domini nostri ihesu chrisli. Millesimo ocluagcsimo quarto O. (indicione) suprascripla feliciter. •j* Conradus episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus. Vgo iudex. Guilielmus lusius. laudauerunl hoc exemplum eam uim el auclorilalem oblinere, sicut exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Ilanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli crani scripli in diuersis earlulis inuelerali penilusque desimeli. Sei ul ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariter cuique libellum oblinenli illum petiuere. Is igilur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auclum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxi.uu mense ienuarii indicione yi. (*) Anno comune 1085, nell’ottobre del quale correva di già la 7.;| indizione. ( 214 ) LIBELLUS ANSALDI FOSSI 1)E OLIUA ET PETRI. ET SUORUM CONSORTUM. Cvm Cum Polo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie, ubi praes( domnus iohannes episcopus, uli nobis andrea cl alberico famuli Sancii Syri una cum uxore el liliis, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancti Syri que posila esl in ualle uesano. locus ubi dicilur murledo. id esl pecia una de lerra. el habeamus polesialem super se molendinum edificare cum aquarum ductibus suis. Fines uero de ipsa lerra. ab uno lalere usque in pralo domnicalo. da alio lalere usque in fluuio uesano. dc superiore capile usque in areo descendenle usque in fossato de corsi, de subteriore capile usque in fossato de mortelo. infra islas fines omnia cl in omnibus plenum el uacuum una cum exitus earum, cl non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famulo Sancii Syri. Ita lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque anno exinde pensionem denarios, n. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripias res (introire) meliorare el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceat uos uel successoribus ueslris (in suprascripias res) introire, el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi obilum noslrum uel filiis noslris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre rcuer-lalur cuius esl proprietas. Vnde si piace! hec pclicio nostra, el hunc libellum scriptum el manus- ueslra firmatum (nobis contradere iubealis) el aliud simile a nobis facium uel a leslibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio pelilorio mense nouembris indicione secunda. Regnante domino noslro ardoino in ilalia. indicione suprascripla feliciter O. * Johannes episcopus in hoc libello subscripsit. ( ) Anni di Gesù Cristo J003. ( 2i:i ) In palacio .Ianuensis Archiepiscopi. Consules Oglerius uenlus. Vgo iudex. Bonus uasallus dc odone. Wilielmus lusius laudauerunl hoc exemplum cani uim el auclorilalem oblinere sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl. quia libelli isli crani scripii in diuersis earlulis inuclerali penilusquc desimeli. Sei ul ne eorum amissione iura curie perderenlur. singulariler cuique libellum oblinenti illum pcliuere. Is igilur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligcnler audilis. nil hic auclum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii. mense Jenuarii indicione vi. UBELLUS GUILIELMI CUSTODIS. Cvm Cum Pelo defensionem sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi prcesl domnus Syrus Archiepiscopus. Vii nobis guilielmo custodi una cum uxore et filia quam de ipsa habeo seu cum filiis el filiabus eiusdem filie cl heredibus, et si unus ex eis morluus fueril alterum illum succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis petimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri, id est mansionem unam in ciuilale Janua, cui coherel ab uno lalere domus anne, ab alio domus predieli archiepiscopi, a lercio irexenda. a quarto uia publica. Iterimi pelimus res eiusdem ecclesie in domocolla que uo-calur sancii uincenlii. cui coherel ab uno lalere uinea ipsius Archiepiscopi. ab uno fossalus. a lercio simililer (uinea) archiepiscopi el ilerii. a quarto uia. Iterimi pelimus hoc quod possedimus in uico mo-lasco. plenum el uacuum. In Inlegrum. Ila lamen ul inferamus uobis nel successoribus ueslris per unumquemque annulli prò pensione denarios Januenscs duos. cl non habeamus polesialem uendendi nisi archiepiscopo uel famulis per aprecialum eslimalorum Januensium. ct minus solidi duo. Si uero archiepiscopus uel famuli noluerinl dare precium ul superius dicluni esl. lune liceal nobis uendere cui noluerimus, salilo lamen censo ecclesie. Spondimus in dei nomine (216 ) alque promittimus in suprascripias res inlrare. el meliorare alque colere, el pensionem ecclesie ueslre uobisquc cl successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Posi obilum noslrum el liliorum filiarumque filie mee in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlalur cuius esl proprielas. Pensionem ul superius diclum esl in unoquoque anno uobis el successoribus ueslris dabimus. Si anioni non fecerimus lieilum sil uobis ct successoribus ueslris in supra-sci ipias res intrare el dare cui uoluerilis. Factum fuil boc anno dominice incarnacionis Millesimo, c. xl. iii. mense marcii indicione. v. Huius institutionis lesles fuerunt Marchio iudex. Serrus filius eius. Guilielmus polexinus. Guilielmus iudex. Inlcrfuerunl ugo archidia-conus. el pelrus prepositus. et anfossus diaconus. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Vgo iudex. Guilicl-mus lusius. Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus. laudauerunl hoc exemplum eam uim el auctoritatem oblinere, sicul exemplar dd quod hoc scriptum fuit. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli erani scripli in diuersis earlulis inueterati pcnilusque desimeli. Set ul ne horum amissione iura curie perderentur, singuiarilcr cuique libellum oblinenli illum peliuere. Is igilur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter auditis, nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. LIBELLUS IOHANNIS LANGASCIKI. Cvu Cum Pelo defensionem sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preest domnus Syrus archiepiscopus. Vii nobis iohanni langascino. una cum uxores (sic) cl filiis cl filiabus, cl si unus ex nobis sine herede morluus fueril. alterum illum succedal. Tilulo condicionis locate nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri qui posile sunl in domocolta que uocalur sancii uincenlii. cui coherel ( 217 ) ab uno lalere ninea ipsius archiepiscopi, ab alio fossalus. a lercio simililer archiepiscopi, a quarto uia. Ilerum pelimus hoc quod possedimus in uigo molasco. plenum et uacuum In Integrum. Ila lamen ut inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque (annum) prò pensione denarios Januenses qualuor. el non habeamus licentiam uel potestatem ucndendi nisi Archiepiscopo uel famulis (per) aprecialum exlimalorum Januensium. al minus solidos duos. Si aulem Archiepiscopus uel famuli noluerint dare precium ul superius dicium esl. lune liceat nobis uendere cui uoluerimus. saluo lamen censo ecclesie. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripias res intrare, et meliorare alque colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Posi obitum noslrum el filiorum nostrorum cl heredum illorum reuerlatur in ius et dominium sancle ecclesie (ueslre) cuius ct proprietas, pensionem sicul superius dicium est in unoquoque anno uobis el successoribus dabimus, si autem non fecerimus licitum sit uobis el successoribus ueslris in suprascripias res intrare, et dare cui uoluerilis. Factum fuil hoc anno dominice in-carnacionis. Millesimo cxliii. mense marcii indicione. v. Huius institutionis testes fuerunt. Marchio iudex. Serrus filius cius. Guilielmus polexinus. Guilielmus iudex. Interfuerunt ugo archidiaconus. pelrus preposilus. anfossus diaconus. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de odone. Guilielmus lusius. Oglerius uenlus. Vgo iudex laudauerunt hoc exemplum eam uim et auctoritatem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunt quia libelli isti erant scripti in diuersis earlulis inuelerali penilusque desimeli. Sei ul ne horum amissione iura curie perderentur, singulariter cuique libellum oblinenli illum peliuere. Is igitur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuit professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii. mense ienuarii indicione vi. ( 21S ) LIBELLUS DE MORO DE DOMOCOLTA. EX QUO DESCENDERUNT UXOR WILIELMI CUSTODIS. ET UXOR IOHANNIS LANGASC1KI. ET OGLERIUS. ET CONSORTES EORUM. Cvm Cum Poto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie ubi preesl domnus .iohannes episcopus, uli nobis andrea qui el mauro cum uxore el liliis, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis. petimus terra iuris ecclesie ueslre Sancii Syri. qui posila esl infra domocolla sancii uincenlii. Fines uero de predicla lerra. da buno laici e fine fossado. de alio lalere fine uia publica, de superiore capile fine uia que lenel maginfredo el iohannes coquo. de subleriore capile fine lerra de filii iohannes camarario. pelimus nos in suprascripla lerra pecia una de lerra que fuil de bcrnardo presbiler. Fines uero de prediJa lerra. da buno lalere line fossado. da balio lalere lerra de iohannes coquo el maginfredo. infra islas fices omnia el in omnibus plenum el uacuum ex integrum, una cum exilu suo. Pelimus nos in suprascriplo loco ubi nominatur in comolacio el in buzalla cl in aqua benediela. seu in uedulice. de iam diclis rebus suprascriplis locis omnia el in omnibus plenum cl uacuum pelimus. quanlum anlea lenuil ausaido O in suprascriplis locis. el nobis con-laugil de inler fratres el consorles nostros ex inlegrum una cum exilu suo. Id esl casis. uineis. caslanelis. ficelis. campis, pralis. siluis el pascuis, seu pelimus nos campi, el prati de incisa, fines uero de iam diclis locis. casis el rebus, ab uno lalere line cruce de pino, et fine lauaglo pagnano. seu in pralo indomnicalo ubi nominatur nusigla. e fine aqua pendente. Seu pelimus nos in suprascriplo loco in co.nolacio locus ubi nominatur gaio, id esl casa, uineis. caslanelis. ca'nPis. siluis el pascuis, el campis laboraloriis qui posili sunt in (*) lì nel libello seguente Ansaida. ( 219 ) molilibus de super caruanici. el caslanelo. qui posili sunl in asereto. el campo martini cum caslaneis. el terre laboratorio, el riuarole tantum pelimus nos in suprascriplis pclilorcs in islis locis quanlum antea tenuit pelrus do uidualdo ex integrum una cum exilu suo. Seu petimus nos in suprascripla lerra pecie due de lerra que luit de uenerioso cl rufino germani, pelimus nos una cum exilu suo. El non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famuli Sancti Syri. Ila lamen ut inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarios, n. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascriplis rebus (introire) meliorare et colere, cl pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceat uos uel successores ueslri ecclesie ueslre in suprascriplis rebus inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi obilum noslrum uel liliis noslris. in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius proprietas esl. Vnde si placcl hec pelicio nostra, cl hunc libellum scriptum ct manus ueslra firmatum nobis contradere iubealis et alium simile a nobis facium uel a leslibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio petitorio mense iunius indicione. n. Imperante domno noslro enrico in ilalia anno sexlo O. indicione suprascripla feliciter. Johannes humilis episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus do odone. Guilielmus lusius. Oglerius uenlus. Vgo iudex. laudauerunl hoc exemplum eam uim el auctoritatem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunt quia libelli isti erant scripti in diuersis earlulis inuclerali penilusque desimeli. Sei ut ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariter (*) Di Gesù Cristo 1019. \---J cuique libellum oblinenli illum peliuerc. Is igilur consulibus datis, libellum oslcnsum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auclum uel diminulum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii. mense ienuarii indicione vi. cui sinu. Cvm Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie ubi preest domnus oberlus episcopus. Vii nobis mauro una cum filii:» uel filiabus uel heredes quod nali sunt uel in anlea nati essenl debenl (sic). El si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus terris iuiis ecclesie ueslre Sancii Syri qui posila esl in ualle uesano loco ubi dicilur domocolla sancii uincenlii. Fines uero de predicla lerra. da buno lalere fine fossado. da alio lalere fine uia publica, de supciioie capile fine uinea quam lenel manifredo el iohannes coco, de sublc riore capile (lerra) dc filiis iohannes camarario. pelimus nos in supia scripla lerra pecia una de lerra qui fuil de bernardus presbitei. Ilerum pelimus in loco ubi nominatur in comolacio. el in buzalla cl in aqua benedicta, seu in uedulicie. omnia et in omnibus plenum el uacuum. quantum anlea tenuit ansaida in suprascriplis locis ex inlegrum una cum exilu suo. seu pelimus nos campi et prati, incisa .....(lacuna), fines uero de iamdiclis locis, casis el rebus, fine cruce de pino, el fine lauaglo pagano seu in prato donicalo ubi nomi nalur nosigla. cl fine aqua pcndenle. scu pelimus nos in uico mo lacio ubi nominatur gaio, seu petimus nos pecie due de terra que fuil de ucnerioso el rofino germani, scu petimus nos in pralo episcopo, fines uero da buno lalere terra de bonsegnore. costa uersanle usque in purcifera. da balio lalere lerra de usacorle et in molacio cuni casis el uineis. el caslanelis ct ficetis, cl roboretis, sicul anlea icnuil biado, omnia medielale sicul conlancil inler fralres cl consortes no o siros plenum el uacuum. el roborelo in n roncallo. cl alio roboie o ( 221 ) in fossado de canaue. uel pro aliis celeris locis ubicumque porcio inuenlis fuerinl. plenum el uacuum in inlegrum. El pelimus molendino cum aqua ductili suo in domocolla ubicumque inuenire possimi. a (piarlo reddendum, ubicumque supra lerra Sancii Syri edificare possimi, coherenlia cernilur da muro gallo pro media isola usque in loco de corrado, omnia medielale de islo molendino. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem denarios. 11. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripias res inlroire el meliorare el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus. tunc liceal uos uel successoribus ueslris in suprascripias res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sii poleslale. Posi obilum noslrum uel filiis noslris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprielas. Vnde si placet hec pelicio nostra, hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum nobis conlradere iubealis. el alium simile a nobis facilini (uel a testibus roboratum) uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facto petitorio mense madio indicione quarta-decima. Anno ab incarnatone domini nostri ihesu chrisli Millesimo sexagesimo, indicione suprascripla feliciter (*). f Oberlus episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de odone. Oglerius uentus. Vgo iudex. Guilielmus lusius. laudauerunl hoc exemplum eam uim cl auclorilatem obtinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli erani scripti in diuersis earlulis inuelerali penilusque desimeli. Sei ul ne horum amissione iura curie perderenlur. singuiarilcr cuique libellum oblinenli illum peliucre. Is igilur consulibus dalis. (*) Anno comune lOìj!), noi qualo cadeva soltanto l’indizione 12.1 ( 222 ) libellum oslcnsum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligente i audilis. nil hic auclum uel diminulum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii. mense ienuarii indicione vi. C\m Cum Polo defensionem sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi pieesl domnus llieodulfus episcopus. Vii nobis urso famulis Sancii Sjri cum uxoi e cl filiis masculinis in una medielale. marlino fa-nuli Sancii Syri cum uxore el filiis masculinis, in alia medielale. el ^si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus aller succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri miliani. id esl casa, uineis. ficelis. caslanelis. saleclis. campis, siluis el pascuis. Fines uero dc islis rebus, de tino laleie fine fossato eroso descendenle in uesano. ab alio lalere fossato lorbido. de superiori capile fine lerra indomnicala. de sublus fine fluuio uesano. Tantum pelimus de isla casa el rebus infta islas fines, omnia quarla diuisione quanlum anlea lenuil leo qui dicilur mal iudica. cl quiequid hodie tenere uisus fuil marlino 'z'one 9-a, c gli altri dati cui si accenna nel presente libello, ti miini a n-. “Cdeshl,o s' C*;| ascr*vei'e all’anno di Gesù Cristo MG, impero di Ottone I e del regno di Ottone II. ( 259 ) Fines nero dt* supradicto massarizio. dc super line uia que pergil a Sanclo Syro. do una parie Pine fossadello qui descendil in pralo donnicalo. dc alia parle (ine maceria el uia qua uadil ad fonlanico couerclala descendenle prò fossadello qui pergil a molendino de madalberlo. et de sublus fine fossado de islo molendino. Infra islas fines el coherenlias omnia et in omnibus pelimus. et quanlum ad massarizium perlinet, una cum exilu suo. el non habeamus polesialem uendere nec alienare nisi in famulis Sancii Syri de molaciana. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denar... (lacuna). Spóndjmus in dei nomine alque promillimus in suprascripias res (introire) meliorare cl colere, et pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc Jiceat uos uel successoribus ueslris in suprascripias res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sii po-leslate. Posi obilum nostrum uel filiis noslris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprietas. Vnde sic placet hec pelicio nostra, cl hunc libellum scriptum et manus ueslra firmatum a nobis contradere iubealis. el alium similem (a nobis) factum uel a testibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre Iradimus conseruandum. Facto pelilorio mense oclubris. Indicione vm. Imperante donno nostro secundo henrico in ilalia anno, vii O. Indicione suprascripla feliciter. Ego oberlus episcopus subscripsi. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Oglerius uenlus. Guilielmus lusius. Vgo iudex. Bonus uasallus de odone. laudauerunl hoc exemplum eam uim el auctoritatem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl. quia libelli (*) Di Gesù Cristo 10S5 , nell’ ottobre del quale però correva solamente l’in- dizione 7.3 ( m ) isli erani scripli in diuersis earlulis innelerali pcnilusque tleslrucli. Sei ul ne horum amissione iura curio perderenlur. singuiarilcr cuique libellum oblinenli illum peliuere. Is igilur consulibus dalis, libellum oslensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus dili-genler audilis. nil hic auclum uel diminulum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. ! UNDE SUPRA. Cvm Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preesl donnus iohannes episcopus. Vii nobis odo cum lilio meo. el si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis. petimus res iuris ecclesie ueslre Sancti Syri que posila esl in ualle uexano. in loco ubi dicilur sambazario. Id esl massaricio unum. Id est casa, uinea. licetis, saleclis. cannelis. roboretis, caslanelis. campis el pascuis, fines ueio de suprascriplo massaricio. desuper uia que pergit a Sanclo Syio. de una parle fine fossadello qui descendil in pralo donnicalo. El de alia parle fine maceria, et uia que uadil in cosla. el uia quo descendil in molendino de madalberlo. El de subtus fine fossado de suprascriplo molendino. Infra islas fines el coherenlias omnia el m omnibus pelimus. el quanlum ad massaricio perlinet, una cum exilu suo. El non habeamus polesialem uenundare nec alienare, nisi tan lum usufrucluandi non alienandi. Ita lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde (pensionem) per unumquemque annum denarium, i. Spondimus in dei nomine atque promillimus in supia scriptas res (inlroire) meliorare -el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromiltiu1118, tunc liceat uos uel successoribus ueslris in islas res inlroire. ct cui uoluerilis dare in ucslia sit potestate. Post obitum nostrum uel filiis noslris in ius et dominium sancle ecclesie ueslre reuei ( 241 ) lalur cuius est proprietas. Viitle sic placet hec pelicio nostra el lume libellum scriptum et manus uestra firmatimi a nobis contradere iubealis. el alium similem a nobis factum uel a testibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facto petitorio mense oclubris indicione quintadecima. Imperante domno nostro henrico in ilalia Anno lercio (*). indicione infrascripta feliciter. -*■ «Iohannes episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de odone. Guilielmus lusius. Oglerius uentus. Vgo iudex. laudauerunl hoc exemplum eam uim el auctoritatem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Ilanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli erant scripti in diuersis earlulis inuelerali penitusque desimeli. Set ut ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariter cuique libellum oblinenli illum peliuere. Is igilur consulibus datis, libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter auditis, nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. LIBELLUS ANDREG GALLINE ET CONSORTUM- Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie ubi preest donnus iohannes episcopus. Vti nobis iohannes cum uxore el filiis nostris masculinis famuli Sancti Syri, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedal. Tilulo condicionis nobis locare iubealis.. Pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posita est in ualle lauania locus ubi dicilur monle linai. Est mnssarizio uno. id est casa, uinea. castanelo, cerreto, pralis. saleclis. campis, siluis el pascuis, tantum pelimus nos de suprascriplo (*) Di Gesù Cristi» 1010. ( 242 ) massari/io. quanlum anlea lenuil aldeprandus archipresbiler de inler fralres et consorles noslros. una cum exilis canini. Scalico et alpia-lico in donnico sii reseruatum. Et non habeamus poleslatem uenundare nec alienare nisi in famulis donnicali Saneli Syri. Ita lanien nt inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum. denarium, i. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripias .res (introire) meliorare el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annuiti inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceat uos uel successores ueslros in suprascripias res inlroire. et cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Post obitum nostrum uel filiis nostris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre rcuertalur cuius esl proprietas. Vnde sic placet hec pelicio nostra, hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum a nobis contradere iubealis. el alium simile a nobis facium uel a testibus roboratum uobis pio munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Faelo petitorio mense marcio indicione. xi. Imperante donno nostro Ollo in ilalia anno u (*). Indicione isla feliciler. Johannes humilis episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus dc odone. Guilielmus lusius. Vgo iudex. Oglerius uenlus. laudauerunl hoc exemplum eam uim et auclorilalem oblinere sicul exemplai ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunt quia libelli isti erant scripli in diuersis earlulis inuelcrali penitusque deslrucli. Sei ul ne horum amissione iura curie perderenlur. singularilei cuique libellum oblinenli illuni peliuere. Is igilur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus dili genler audilis. nil hic auclum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. ( *) Di Gesù Crislo 9!)8 ( 245 ) UNDK SITUA. (-.vm Cimi Pelo defensoribus sacro sanclo Januensis ecclesie ubi preesl donnus iohannes episcopus. Vii nobis iohannes el mariino el germanis famuli Sancii Syri. una cum uxore el fìliis. cl si unus ex nobis sine herede morluus fuerit unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus terra iuris ecclesie ueslre Sancti Syri que esl posila in eodem loco Sancto Syro emiliano, locus ubi dicitur cosla de seluestro. da uno latore terra de iohanne scrizo. de alio lalere libellaria de pelro el de leo de lo monte, de supleriore (capile) uia publica, de superiore capile.....qui pergil a pani- gale. infra islas fines omnia pelimus in integrum una cum exilu t suo. scalico el alpialico in donnico reserualo. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris pensionem exinde per unumquemque annum denarium, i. el non habeamus licentiam suprascriplis rebus alienare nisi in famulis Sancti Syri. Spondimus in dei nomine atque promillimus suprascripias res meliorare el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus dc quo superius repromillinius. tunc liceal uos uel successoribus ueslris in suprascripias res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sii poleslale. Posi obilum nostrum uel fìliis noslris. in ius ct dominium sanele ecclesie ueslre reuerlalur cuius esl proprielas. Vnde sic placet hec pelicio nostra el hunc libellum scriptum el manus uestra firmatum nobis contradere iubealis. el alium similem a nobis faclum uel a leslibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio petitorio mense februarii, indicione v. Anni domini nostri ihesu chrisli nongentesimo nonagesimo secundo, indicione suprascripla feliciter. -J* Johannes humilis episcopus in hoc libello subscripsit. tu ( tu ) ' In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Vgo iudex. Guiliel-mus lusius. Bonus ùasallus de odone. Oglerius uenlus. laudauerunl hoc exemplum eam uim el auclorilalem obtinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl. quia libelli isli erant scripli in diuersis earlulis inuelerati penitusque desimeli. Sei ul ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariter cuique libellum oblinenti illum peliuere. Is igilur consulibus datis, libellum ostensum suum fuisse quisque-fuit professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxi.nn mense ienuarii indicione.vi. I.IBEI.LUS 0BERT1 BURONI ET OBERTI CALCANEI ET FRATRIBUS EIUS. ET FILIE RUST1Q1 CARENTOSE ET FRATRIBUS EIUS ET CONSORTIBUS. 9 (.vm Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesìe. Vbi preest domnus Conradus episcopus. Vii nobis carentosa una cum filio et filie sue. el si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis petimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri qui posila est in molaciana. locus ubi nominatur lanelo. id esl lercia porcione de manso qui fuil de iohannes de paulo, casis et uineis et caslanelis. omnia r et ex omnibus plenum el uacuum suprascripla lercia porcione in integrum, el pelimus pecia de uinea et figario cum omnibus suis perlinenliis in integrum, el campo uno in caualille. da buno lalere..... desuper lerra quarlarenlia. de sublus uia publica qui pergit ad libellaria de ursicino. da balio lalere libellaria de rustico, una cum exilu suo. Spondimus in dei nomine alque promillimus 'in suprascripias res inlroire. el meliorare el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris inferre per unumquemque annum denarios. 11. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus. lune liceat uobis uel successoribus ueslris in suprascripias res inlroire el meliorare el colere (sic), el cui uoluerilis dare ( 245 ) in ueslra sii poleslale. Posi obilum noslrum uel fìliis nostris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprietas. Vnde sic placet hec pelicio nostra hunc libellum scriptum et manus uc-stra firmatum nobis conlradere iubealis. el alium simile a nobis factum uel a testibus roboralum uobis pro munimine sancte ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio pelilorio mense marcii. Anni ab incarnacione domini nostri ihesu chrisii Millesimo ocluagesimo. vi. indicione suprascripla (sic) feliciter. *i* Conradus episcopus in hoc libello subscripsil. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Oglerius uenlus. Guilielmus lusius. Bonus uasallus de odone. Vgo index, laudauerunl hoc exeinplum cam uim el auclorilatem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc Iaudem ideo fecerunl quia libelli isli eranl scripti in diuersis earlulis inuelerali penilusque desimeli. Set ut ne boi uni amissione iura curie perderenlur. singulariler cuique libellum oblinenli illum peliuere. Is igilur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuit professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auclum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. LIBELLUS UXORIS GUANDALINI JOCULATORIS CUJI SUIS CONSORTIBUS. Cvai Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preest donnus iohannes episcopus. Vii nobis madelberlo..... (lacuna) cum germanis meis famuli Sancii Syri, cum uxore el filiis noslris. et si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri, que posila esl in ualle uexano. locus ubi dicilur olixelo. id est casa, uineas. ficelis. saleclis. pralis. ca-stanelis. cannelis. Fines uero de iam diclas res diclas (sic), de buno lalere fine fossado de olixelo. da balio latere fine uia de fasce ( 246 ) concorrente in uia publica, concorrente in cosla descendenle in fluuio uesano. de superiori capile fine uia que pergil ad ecclesia de man sione madelberli usque in fontanella el usque in uia publica. De sublus fine fluuio uesano. Tantum pelimus nos infra islas fines et cohereneias quanlum ad ipso massaricio perlinel el nobis contingit de inler fratres el consorles nostros, una cum exilus earum. El non babeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in poleslale famuli Sancii Syri in doinnicali. Ita lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde per unumquemque annum denarium, i. Spon-dimus in dei nomine alque promillimus suprascripias res meliorare el colere, et pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceat uos uel successores ue-slros in suprascripias res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sil potestate. Post obitum nostrum uel filiis noslris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprietas. Vnde sic placet hec pelicio nostra el hunc libellum scriptum el manibus ueslris firmatum a nobis contradere iubealis. el alium similem a nobis factum uel a leslibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facto pelilorio mense manu /¥\ indicione. xim. Imperante domino nostro ollo in ilalia anno, v indicione suprascripla feliciter. •J* Johannes humilis episcopus in hoc libello subscripsil. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules. Guilielmus lusius. Bonus uasallus de odone. Vgo iudex. Oglerius uenlus. laudauerunt hoc exemplum eam uim el auctoritatem oblinere, sicul exemp ai ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli erant scripti in diuersis earlulis inuelerali penitusque desimeli. Sei ul ne horum amissione iura curie perderentur, singulai ilei O Di Osii Cristo icoi ( 247 ) cuique libellum Oblinenli illum peliuere. Is igilur consulibus clalis. libelluni oslensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter audilis. uil hic auclum uel diminulurn fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. UBELLUS HOZELliM ET CONSORTUJl. Cvm Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preest dompus Johannes episcopus. Vii uobis madelberlo el iohannes una cum uxore cl filiis noslris masculinis, uel nepos nosler nomine golizo. famuli Sancii Syri, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus nos caslanelo quod esl posilo in fine bargal-Jina. locus ubi dicilur alpexino. pecia de silua seu pecia de caslanelo in loco qui dicilur castanea capraria, el pecia de caslanelo que pergil inler duas uias el pe (sic) monle el in campo domnico. id sunt casis, uineis. cannelis. roboretis, ficelis. siluis, campis el pascuis, noe non pelimus medielalem de libellaria qui esl posila locus ubi dicilur crelo. id sunl pralis. campis, siluis el pascuis. Fines uero de superiore capile, fine aqua uersanle el descendenle usque in rio laclodona. De uno latere fine pralo domnicalo. Infra infrascriplas iam diclas fines pelimus nos omnia et in omnibus plenum et uacuum medielalem quanlum anlea Icnuil sabatino in islis locis ex integrum una cum exitis earum. El non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famuli Sancii Syri dom-nicali. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem denar.....(lacuna). Spon- d i nuis in dei nomine atque promillimus suprascriplis rebus meliorare el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum (inferre). Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, lune liceal uos uel successoribus ueslris in islis rebus inlroire. el cui uoluerilis dare in ( 218 ) ueslra sil poleslale. Posi autem obilum nostrum uel filiis noslris suprascriplis rebus in ius el dominium sancte ecclesie ueslre reuer-lalur cuius et proprielas. Vnde sic placet hec pelicio nostra el hunc libellum scriptum el manibus ueslris firmatum nobis contradere iubealis. el alium similem a nobis facium uel a testibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre uobis tradimus conseruandum. Facto petitorio mense iulii indicione. xm. Imperante domino uoslro ollo in ilalia. anno, mi O. indicione suprascripla feliciler. t Johannes humilis episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Guilielmus lusius. Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus. Vgo iudex. laudauerunt hoc exemplum eam uim el auclorilalem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isti erani scripti in diuersis earlulis inueterali penilusque destructi. Set ut ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariter cuique libellum oblinenli illum peliuere. Is igilur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. .Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. LIBELLUS BALDI COLICELLI. ET BALDI PANIS PARATI. ET SORORIS EIUS. ET FILIORLM ALBERICI DE UALLE. ET QUARTERII. ET CAMBAR1. ET SECAFEM EX PARTE ALGUDE MONACHE ET CONSORTUM. Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie Vbi preest donnus iohannes episcopus. Vii nobis leo el aldeprando cum uxore el filiis masculis famuli Sancti Syri, el germanis, slabile cum uxore el filiis masculis famuli Sancii Syri. Ilem alio leo cum uxore el filiis masculis famulo Sancii Syri. El si unus ex nobis sine *(*) Di Gesii Crislo 1000. ( 249 ) herede morluus fueril. unus allerius succeda!, unusquisque in sua diuisione. Tilulo condicionis locare nobis iubealis .petimus solis dc lerris nos suprascripli peiilores iuris ecclesie ueslre Sancii Syri, qui posile sunl infra caslro molaciana. el esl uno solo de lerra cui supra leoni el ildeprandi. in longitudo pedes sedecim, el ex transuerso pedes, x. a pede domni liprandi regis, el esl alio solo de lerra in eodem caslro cui supra slabili, in longitudo pro mensura pedes, x. ex iransuerso pedes, vini, et esl tercio solo de lerra in prediclo caslro. pro mensura cui supra leoni, in longiludo pedes ocio, el ex Iransuerso pedes, x. a pedes luiprandi regis, el habeamus polesialem nos suprascripli pelilores supra iam diclis solis de lerris mansionem edificare, cl sic pelimus una cum exilis earum. El sic pelimus nos pecia una de lerra que esl sublus caslro ubi nominatur felegaria. fines uero de ista lerra da buno lalere fine fossado de caneua. da balio lalere fine cosla aqua uersanle. de sub -lus fine uia publica que pergil a corie indomnicala. de superiore «apile fine castro, infra islas fines omnia plenum el uacuum petimus nos una cum exilu suo. cl habeamus potcstalem suprascripla lerra paslonare ubi nobis oporlunum fueril. el non habeamus polesialem suprascriplis rebus dare nec uendere nec alienare nisi a famuli domnicali Sancii Syri qui in ipso caslro habitant. Ita lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde per unumquemque annum denarios. 11. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascriplis rebus laborare, el in prediclis solis dc terris mansionem edificare, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel succcssoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceat uos uel successores ecclesie ueslre in islis rebus inlroire. el cui uoluerilis dare in tieslra sil poleslale. Post obitum nostrum uel filiis nostris, in ius el dominium sancle ecclesie ueslre •reuerlatur cuius propriefas esl. Vnde sic placet hec pelicio nostra, cl hunc libellum scriptum et manus ueslra firmatum nobis contradere iubealis. cl ( 250 ) » alium simile a uobis factum uel a leslibus roboralum uobis pio munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facto peti-torio mense februarii indicione. mr. Anni domini nostri ibesu chrisii nongenlesimo nonagesimo, indicione isla feliciler ('). f Johannes humilis episcopus in lioc libello subscripsil. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Vgo iudex. Bonus uasallus de odone. Oglerius uenlus. Guilielmus lusius. laudauerunl hoc exemplum eam uim el auclorilalem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli erant scripii in diuersis earlulis inuelerali penitusque destructi. Set ut ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariler cuique libellum oblinenli illuni peliuere. Is igilur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. UNDE SUPRA. Cvji Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie ubi preest domnus iohannes episcopus. Vii nobis leo cum uxore el filiis famuli Sancii Syri in una medielale. bonizo cum filiis el nepo-libus suis famuli Sancii Syri in alia medietale. El si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus allerius succedal. lilulo condicionis locare nobis iubealis petimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posila est in loco qui nominatur casalio. id esl campo uno. fines uero de ipso campo, de subleriore capile fine termino. El de superiori capile fine lauaclo. El de una parle fine cosla de..... [lacuna), et de alia parle fine cosla. Infra islas fines omnia pelimus nos plenum et uacuum ex integrum una cum exilu suo. El non ( ) N't'l ODO cadeva soltanto l’indizione o." ( 21)1 ) habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi iu poleslale la-muli Saucii Syri indomnicati. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarios, n. Spondimus in dei nomine alque promillimus islas res meliorare el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel succcs-soribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, lune liceal uos uel successoribus ueslris in suprascripias res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi obitum nostrum uel (iliis noslris. in ius cl dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius pro-prielas est. Vnde sic placet lice pelicio noslra. cl hunc libellum scriptum ct manus ueslra firmatum nobis contradere iubealis. el aliud simile a nobis factum uel a testibus roboralum uobis pro munimine, sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio politor io mense marcii indicione lercia decima. Imperante domino nostro ollo lercio in ilalia. anno secundo (*). indicione suprascripla feliciter. -J- Johannes humilis episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus do odone. Guilielmus lusius. Oglerius uenlus. Vgo iudex. laudauerunl hoc exemplum eam uim et auctoritatem oblinere, sicut exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Ilanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli erani scripli in diuersis earlulis inuelerali penilusque desimeli. Sei ul ne horum amissione iura curie perderenlur. singuiarilcr cuique libellum oblinenli illum pelituere. Is igilur consulibus daiis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter audilis. uil hic auculm uel diminutum luisse cognouerunl. Millesimo clxiiii mense ienuarii indicione vi. (’) L’anno 2.° dell’impero di Oltone corrisponde al 1)98 di Cristo; ed a lak epoca era in corso l’indizione 11?, anzi ihr la 13.® ( 252 ) LIBELLIS CUI SUm BALDI COLICELLI. ET BALDI PANIS PARATI. ET SORORIS EIUS. ET FILIORUM ALBERICI DE UALLE. ET QUARTERII. ET GAMBARI. ET SECAFENT ET CONSANGUINEORUM EX PARTE ALGUDE MONACHE AUIE SUE. Cvm Cani Peto defensionem sacro sancle Januensis ecclesie ubi preesl doninus iohannes episcopus. Vìi nobis conslanlio el mariino. iohannes. leo famuli Sancii Syri. cum uxore el filiis, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri qui posila est in alpe, ubi nominatur caualile. pecia una de campo pelimus. fines uero de suprascriplo campo, de sublus fine.....desuper fine cosla. de una parle fine termino, el dc alia parle fine cosla de libellaria de madelberlo.....(lacuna) pelimus una cum exilu suo. Iterum pelimus in loco ubi nominalur uia noua. pecia una de pralo. fines uero de supra scripto pralo. de sublus fine uia. El de super fine cosla. el de una parle fine libellaria de madelberlo. et de alia parle fine fossado. infra islas fines omnia el in omnibus pelimus una cum exilu suo. El non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famuli Sancii Syri domnicali. et dum aduixerit leo genilor el genilricem noslram in sua sii poleslale usufrucluandi el non alienandi. Ita lamen ut inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum exinde pensionem denarios, 11. Spondimus in dei nomine alque promillimus suprascripias res meliorare el colere, et pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repro-millimus. lune liceal uobis uel successoribus ueslris in suprascripias res inlroire. et cui uoluerilis dare in ueslra sii poleslale. Post obi-lum nostrum uel filiis noslris. in ius et dominium sancle ecclesie ueslre reuerlalur cuius esl proprietas. Vnde si placet hec pelicio nostra, et hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum nobis ( 2Ì)5 ) contradere iubealis. el alium simile a nobis faclum uel a leslibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio pelilorio mense iulii. indicione. vili. Regnante domino nostro enrieo rege in ilaiia anno, vi (*). indicione suprascripla feliciter. i* Johannes humilis episcopus in hoc libello subscripsit. m In palacio Januensis. Archiepiscopi. Consules Oglerius uenlus. Guilielmus lusius. Vgo index. (Bonus tiasallus de odone). laudauerunt hoc exemplum eam uim et auctorilalem oblinere, sicut exemplar ad quod hoc scriptum fuit. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli erant scripti in diuersis earlulis inueterali penilusque destructi. Set ul ne horum amissione iura curie perderentur, singulariter cuique libellum oblinenli illum peliuere. Is igilur consulibus dalis. libellum oslensum suum fuisse quisque fuit professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. LIBELLUS CUJ SUPRA BALDI COLICELLI. ET BALDI PANIS PARATI F/r SOBOB1S EIJJS ET FILIORUM ALBERICI DE UALLE. ET QUARTERII. ET GAMBARI. ET SECAFENI EX PABTE ALGUDE MONACHE AU1E SUE. ET CONSANGUINEORUM. Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preesl domnus iohannes episcopus. Vti nobis constantius et marlinus. et iohannes germanus, una cum uxore el filiis noslris masculinis. et si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus alterius succedat, de nostra parle uel de aliis noslris parenlibus de quarla generatione quanlum adquislare possumus omnia noslris filiis uel filiabus in integrum. Titulo condicionis locare nobis iubealis. pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancti Syri que posila est in ualle (*) Di Gesti Cristo 1010. ( 254 ) de uesaiio locus ubi dicilur molaciana. qui nominalur a la ualle. id sunl casis. uineis. caslanelis. pomelis. licelis. oliuelis. cannelis. pialis. ierbis. campis, siluis, pascuis, omnia el ex omnibus plenum et uacuum una cum exilus suum in integrimi. Pelimus mea libellaria in cauallile. da buno lalere libellaria de nialberlo uuallerio decampo domnico. de superiore capite cosla. da balio lalere sicul termino de cernitili, de sublus uia. Pelimus alia mea libellaria in uia noua.'da buno latei e terra de guallerio uenienle prò uia qui pergil increto, line ucio prò costa uenienle prò uia usque in fonlana pioglosa. pelimus medielale de campo in casalile. da buno lalere lerra de gu-biano. da balio lalere costa dc la carpenela. de superiore capile usque in lauaglo. de sublus senlerio qui pergil a mansione de tornado de glarelo. Pelimus in bugna alia nostra libellaria, da buno lalere (eira de galiuerlo. da balio cosla. de sublus usque in pausa-lui i. Ilerum petimus pecia una de terra in glarelo. da buno laici e ieri a del conlorlo. de superiore capile lerra de stabile, de alio lalere pio uia usque in glarelo. Infra islas fines uel coherenlias pelimus medielalem de- islo campo plenum el uacuum in integrimi. Simililer pelimus libellaria in fraicosla. da buno lalere lerra do slabile. de superiore capite uia. da balio lalere prò cosla usque in senlerio qui pergil pro terminibus usque in caslagnedallo. da balio laici e terra de ingo. pelimus alie nostre pecie de uinea in o pla-ucllo. et in clapedo. da buno latere terra de mariino. de superiori capile uia. de sublus fossato, el in cannauale el a la topia rotunda quanlum nobis perline!. Simililer pelimus mea libellaria in castello, de inlus mea mansione el de foris. in o brolo, da buno latere terra de erizQ de gano. de sublus usque in lanelo uenienle usque in seriola. da balio latere simililer nostra, uenienle prò uia qui pergil a la fonlana de carpeno. usque in alia fonlana de uacariciola. usque • io uenienle usque in glarelo et usque in binagli, prò fine de maceiia amica usque in fonlana sagrada montante prò uia que P r>' usque in libellaria de erizo de gano. infra islas lines et ( 255 ) coherenlias decernitur omnia nostra porcione. quanlum habemus uel aquistare potuerimus, omnia et in omnibus plenum el uacuum in integrum, el a eollorigla caslanelo el campo, subtus uia. el supra uia sicut conlangil inler fralrcs et consorles noslros. ante ponimus lerram delicosinam aliis omnibus rebus, medielale de uacariciola. in integrum. El non habeamus polesialem uendere nec alienare nisi in famulis Sancii Syri. Ila lamen ul inferamus 'uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem denarios, n. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripias res introire ct meliorare cl colere, et pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris inferre per unumquemque annum. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, lune liceat uobis uel successoribus ueslris (in suprascripias res introire). et cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi obilum noslrmn uel filiis nostris, in ius et dominium sancle ecclesie ueslre reuerlalur cuius esl proprietas. Vnde sic placet hec pelicio nostra, hunc libellum scriptum et manus ueslra firmatum nobis contradere iubealis. el alium simile a nobis faclum uel a leslibus roboralum. uobis pro munimine sancte ecclesie ueslre tradimus conseruandnm. Facio petitorio mense iulio indicione oclaua. Regnante domino nostro enrico in ilalia anno sexlo O. indicione suprasciipla feliciter. -{* Johannes humilis episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Vgo iudex. Bonus uasallus de odone. Guilielmus lusius. Oglerius uenlus. laudauerunl hoc exemplum eam uim el auctoritatem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuit. Ilanc laudem ideo fecerunt quia libelli isti erant scripti in diuersis earlulis inuelerali penitusque desimeli. Set ul ne horum amissione iura curie perderenlur. singulariter cuique libellum oblinenti illum peliuere. Is igilur consulibus datis. (*) Di Gesù Cristo 1010. ( 2ìi(i ) libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auclum uel diminulum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. LIRELI.US ANDREE OCULORUM PULICIS ET SUIS CONSORTIBUS. Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preest domnus landulfus episcopus. Vii nobis eriberlo el slephano famuli Sancti Syri cum uxore cl filiis noslris. et si unus ex nobis sme herede morluus fuerit, unus alteri succedal. Tilulo conditionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri, que posila esl in uilla molaciana ubi dicilur casalio in gaio doni-nicalo. pelimus campo uno qui est domnicalo. id est casa, uinea. finis uero de islo campo, de super libellaria eriberli et ingoni, de una parte fossado. el alia parle fine fonlana. de sublus clareto, infra islas fines el coherencias omnia el in omnibus pelimus una cum exilu suo. el 11011 habeamus polesialem uenundare nec alienare . nisi in famulo Sancii Syri. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarios. 11. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripias res (introire. et) meliorare, arbores que ibi sunl saluare el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris inferre per unumquemque annum. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus. tunc liceal uos uel successoribus ueslris in suprascripias res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi obilum nostrum uel filiis noslris. in ius cl dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprietas. Vnde si placet hec pelicio nostra, el hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum nobis contradere iubealis el alium simile a nobis faclum uel a leslibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio pelilorio mense de- ( 257 ) cembrio indicione. ni. Imperante domino noslro enrico in ilalia. anno vii ('). indicione suprascripta felicilcr. ■f Landulfus episcopus in hoc libello subscripsil. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Guilielmus lusius. Oglerius uenlus. Vgo iudex. Bonus uasallus de odone. laudauerunl hoc exemplum eam uim el auclorilalem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli eranl scripti in diuersis earlulis inuelerali penilusque desimeli. Set ut- ne horum amissione iura curie perderenlur. singuiarilcr cuique libellum oblinenli illum peliuere. Is igilur consulibus dalis. libellum oslensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense ienuarii indicione vi. CUI SUPRA. Cviu Cum Peto defensoribus sacro sancte Januensis ecclesie. Vbi preest domnus theodulfus episcopus. Vii nobis marlino famulo Sancii Syri, una cum uxore et filiis noslris masculinis, el si unus ex nobis sine herede mortuus fuerit, unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis petimus lerra iuris ecclesie ueslre Sancti Syri que posila est in uilla molaciana. locus ubi nominatur casalio. id est campo uno. Fines uero de suprascriplo campo, ab uno lalere fine lauaclo usque in uia de peroallo. Ab alio lalere fine ascendente in iam dicla uia de perogallo. infra islas fines omnia et in omnibus plenum el uacuum pelimus una cum exilu suo. Eo ordine pelimus ul non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in domnicalis famuli Sancii Syri, scalico et alpialico in domnico sil reserualum. Ila lamen ul inferamus uobis uel succes- (*) Di Gesù Crislo 1020. ( 258 ) soribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarium. i. Spondimus in dei nomine alque promillimus suprascriplo campo laborare el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, lune liceal uos uel successoribus ueslris in islo campo inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sii poleslale. Post obilum nosirum uel fìliis noslris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlalur cuius proprietas esl. \nde sic placet hec pelicio nostra, et hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum nobis contradere iubealis et alium simile a nobis faclum uel a leslibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre Iradimus conseruandum. Facio pel ilorio mense sop-lembris. indicione. .x. Imperante domino noslro olio in ilalia. anno. miii ( ). indicione suprascripla feliciter. T Theodulfus episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januenjsis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de odone. Guilielmus lusius. Oglerius uenlus. Vgo iudex. laudauerunl hoc exemplum eam uim el auctoritatem oblinere, sicul exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Ilanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli erant scripti in diuersis earlulis inuelerali penilusque desimeli. Set ut ne horum amissione iura curie perderentur, singulariter cuique libellum oblinenli illum peliuere. Is igitur consulibus dal is. libellum ostensum suum fuisse quisque fuit professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auctum uel diminutum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense Jenuarii indicione vi. cui supha. CvM.Cum Peto defensionem sacro sancle Januensis ecclesie. M’1 preest domnus iohannes episcopus. Vii nobis eriberlo famulo Sandi (’) Di Gesù Cristo 981. ( 259 ) Syri. una eum uxore el fìliis noslris masculinis, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus. allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus pecia de lerra Sancii Syri in loco qui dicilur uesano. de superiore capile line libellaria de slabile, da buno lalere fine.....(lacuna), de alio lalere fine fossato eroso.....(lacuna), omnia pelimus ex inlegrum una cum exilu suo. el non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famulis Sancti Syri Ila lamen ul inferamus uobis pensionem exinde per unumquemque annum denar.....(lacuna). Spon- dimus in dei nomine alque promillimus islas res meliorare et colere, el pensionem ecclesie ueslre (uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceat) uobis uel successoribus ueslris suprascripias res inlroire. et cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi autem obilum nostrum uel filiis noslris suprascripias res melioratas in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlanlur cuius est proprietas. Vnde sic placet hec pelicio noslra. el hunc libellum scriptum et manus ueslra firmatum nobis conlradere iubealis et alium simile a nobis faclum (uel a testibus roboralum) uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio pe-lilorio mense iunio indicione. xv. Imperante domino nostro (Ollo) lercio in ilalia. anno, mr O. indicione suprascripla feliciler. f Johannes episcopus in hoc libello subscripsit. In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Bonus uasallus de odone. Vgo iudex. Guilielmus lusius. Oglerius uenlus laudauerunt hoc exemplum eam uim et auclorilalem oblinere, sicut exemplar ad quod hoc scriptum fuil. Hanc laudem ideo fecerunl quia libelli isli erani scripli in diuersis earlulis inuelerali penilusque deslrucli. Set ul ne horum amissione iura curie perderenlur. singuiarilcr cuique (*) Di Gesù Cristo iOOO, nel quale però correva soltanto Vindizione 13.A 17 ( 2(>0 ) libellum oblinenli illuni peliuere. Is igilur consulibus dalis. libellum ostensum suum fuisse quisque fuil professus. Quibus diligenter audilis. nil hic auctum uel diminulum fuisse cognouerunl. Millesimo cxliiii mense Jenuarii indicione vi. lliNbE SUPHA. (.vm Cum Pelo defensoribus sacro sancte Januensis ecclesie ubi preest domnus Conradus episcopus, uli nobis iohannes clericus una cum filiis meis masculinis, et si unus sine herede morluus fueril. unus alteri succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que nominatur campo domnico. de uno lalere fossato de olicelo, de alio Ialere lerra. crescenlii. de superiori capile uia publica que pergil a caslello. de sublus uia que pergit a molaciana. El ilerum petimus in presendio lerciam porcionem de manso uno qui fuil de pelro socero ineo, una cum exilu el ingressuras earum, seu cum superioribus, el ingressuras earum rerum quales superius legilur. infra iam diclas lerras. caslanelis. uinea. ficus, et arbores fructiferos el infrueliferos. omnia et in omnibus plenum et uacuum In Integrum. Et non habeamus licentiam uenundare nec alienare nisi in famulis Sancti Syri domnicafi. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarium, i. Spondimus in dei nemine alque promillimus in islas res inlroire. meliorare el excolere, cl pensionem ecclesie (ueslre) uobis uel successoribus ueslris (per unumquemque annum) inferre. Quod si minime fecerimus de qno superius repromillimus. lune licear uos uel successores ueslri in su-prascriplas res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale.. Posi cbiium nostrum uel filiorum nostrorum, in ius el dominium sancle ecclesie ueslre rcuerlalur cuius esl proprietas. Vnde si placel hec pelicio noslra. hunc libellum scriptum el manibus ueslris firmatum nobis contradere iubealis. Facio petitorio mense iunio indicione ( 201 ) ' suprascripla (sic). Imperante (sic) domino noslro enrieo roge in ilalia. anno, vi (*). Indicione suprascripla feliciter. Conradus episcopus in hoc libello subscripsit. LIBELLUS GANDULFI ALPAM CUM SUIS CONSORTIBUS. Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancto Januensis ecclesie ubi preest domnus Johannes episcopus, uli nobis iohannes pelrus el azo iermanis. una cum filiis eorum. el si unus sine herede morluus fueril. unus alleri succedal. Tilulo conditionis locatione (locare) iubealis pelimus lerram iuris ecclesie ueslre Sancii Syri. que posila esl in loco el fundo molaciana. locus ubi dicilur poio de casa, id sunl. casis. uineis. lìcelis. oliuelis. salelis. campis, siluis el pascuis. Fines uero de ipsa lerra. ab uno lalere fine uia publica et ponticello usque in pino, ab alio lalere finii cosla de Inimare descendenle in glarelo. de alio lalere finii costa que se diuidil cum alberico magistro. Ab alio lalere finii ruuinalam que perlinel ad andream nazario el usque in slafola. Do sublus prati domnicali. De superiori capile fine serucla el fine uia quo pergil per ripariolo usque in fossa descendenle por ripa usque in fossato. De sublus linit uia publica. Infra isla fmes omnia porcio. pelimus una cum exilu suo. Seu el pelimus nos lerram iuris ecclesie ueslre in campo domnico. lercia porcione de omnibus rebus, id sunt uineis. campis, saleclis. ficelis. Fines uero de ipsa lerra. ab uno lalere fine fossato de clareto. ab alio lalere finii lerra que fuil sabbalini el marconi. De superiori capile fine uia publica. De sublus simililer uia publica. Omnia sic pelimus ex inlegrum. una cum exilus earum. Ilerum pelimus lerram iuris suprascriplo ecclesie ueslre in loco uacari-cio!a. campis, pralis. caslanelis. roboretis. Fines uero de isla terra, ab uno latere finii fossato de ripa, ab alio lalere finii cosla de cruce. (*) Di Gesù Cristo 1081, nel quale correva l’indizione 6.» ( 202 ) et usque in zucaro aqua uersanle descendenle per ripa. De sublus fine uia publica que pergil de casalio usque in fonlana de uacari-ciola. Omnia lercia porcione. pelimus infra islas fines una cum exilu suo. Seu cl pelimus nos in uia nona pecie due de pralo iuris de suprascripla ecclesia. De pelia suprana lercia porcione. Ila sexla porcione pelimus una cum exilu suo. Ilerum pelimus in no-sida campis el pralis. cerrelis. iuris de suprascripla ecclesia, fines uero. ab uno lalere fine fossalo de fonlana. descendenle in uia que pergil de salini repente in pralo leoni, el fine cosla aqua uersante. De superiori capile fine..... ( A questo punto si interrompe il foglio 154.°, e con esso il presente libello enfìteutico. Seguila il 155.°, colla prosecuzione di un atto di vendita di alcune terre, fatta da Lamberto Porco e Druda giugali all’ arcivescovo Ugone Della-Volta). seplem tabula, et in isla pecia lerre reseruamus nobis et relinemus uiam unam amplam unius pedis el medii, que uia decurrit iusla bedum islius eluse noue. per quam uiam noslram nos iugales el nostri missi el omnes per nos possinl ire el redire libere prò ul nobis el missis noslris per nos eril ulile el necessarium, el quam uiam nos amodo habeamus sine aliquod impedimento et in nobis delinemus siculi terminala esl in sliuia. iusla clusam el iusla lerram domini Archiepiscopi, el que currit iusla bedum eluse noue usque ad clusam uelulam. Coherel isli pecie lerre. ab una parle esl lerra curie Archiepiscopi el alueus eluse anlique eiusdem curie. Ab alia parle esl uia isla quam nos iugales dimisimus pro nostra uia el clusa noua molendini. De supra lerra bernardi uilalis. de sublus terra noslra que est de iusla terra slrala. Infra islas coherencias islam pecie lerre. uendimus curie omnia plenum el uacuum in in-legrum. per libras quinque el solidos Ires quos recepimus. Simililer uendimus eidem curie aliam unam pecie lerre que est ex parle ( 205 ) Janue cum uinea super liabenle iuris mei qui supra Lamberti, el esl iu mensura labulu quatuordecim minus quarla. et pro solidis ocio tabula, denariorum Janue. Coherel isti pecie terre besanii. Ab una parle esl clusa isla noua molendini el bedus eiusdem eluse et terra nostra quam nos coniuges retinuimus in nobis et reseruauimus prò molendino quam non uendimus nos. Ab alia parle lerra bernardi uilalis. et de supra eiusdem bernardi. de sublus esl slrala. Infra islas coherencias islam peciam terre nos iugales eidem domino archiepiscopo el sue curie plenum el uacuum uendimus. el possessionem sibi tradimus cum dominio ex isla pecie lerre per libras quinque el solidos nouem minus denarios mi. el ex ista alia superiori lerra. simililer damus possessionem curie per magislrum anselmum ministrum el curie procuratorem qui suscepit possessionem ex his duabus peciis lerre nomine archiepiscopi et sue curie a nobis lamberlo el druda, omnia in integrum. Per precium super lotum librarum decem et solidorum xu. minus denarios, mi. denariorum Janue. Vnde a magistro anseimo prò domino Archiepiscopo et eius curie ex islis libris decem el solidis nouem minus denarios, mi. nos super lolum sumus soluti el quieti. Et faciatis exinde uos dominus Vgo Archiepiscopus et ueslris successoribus et cui uos dederilis ad ulililalem ueslre curie quiequid uoluerilis sine nostra et nostrorum heredum conlradicione. et nomine proprietatis. El super elusa isla el super prenominata nostra uia possitis habere amblalorium. ila quod am- blalorium quod habebilis super elusa et super uia isla..... (lacuna) in suspenso quod nullomodo impediat uiam hanc neque euntes el redeuntes per eamdem uiam. neque impediat quolibet modo clusam molendini. Ab omni homine defendere et auclorizare nos iugales Lamberlus et druda una cum noslris heredibus promillimus uobis domino Vgoni archiepiscopo el ueslris successoribus, el cui dederilis ad ulililalem ueslri Archiepiscopalus. Quod si defendere el auclorizare non potuerimus, aut si quolibet modo subtrahere quesierimus in duplum islius uendicionis ut supra relegilur • ( 264 ) sicul eril meliorato, Slagislro anseimo ministro cl ueslre curie procuratori penam dupli stipulanti nomine, curie.....(lacuna) et prò uobis promillimus. unde omnia (bona) nostra uobis pignori obligamus. Iam habila quam habenda. Ego druda renuncio senatus considio uelleiano et iuri hypolhece. El facio conscilio et auclorilale Oglerii porci el cunradi cuglarade parentes el amici mei. Jusla ecclesiam Sancii Laurencii feliciter. Millesimo centesimo Septuagesimo. Exeunle mense Augusti die. x. Indicione. n. Signa manuum istorum iugalium Lamberti porci el Drude hanc carlulam uendicionis fieri rogauerunl. Tesles Guilielmus compaler. Ogerius porcus. Cunradus cuglarada. Bonacursus fìlius Wilielmi compalris. Facius caneuarius. Wilielmus uicecomes de porla. Albericus curie Archiepiscopi. DE PENSIONE QUAM COMITES DE LAUANIA TENENT PRO FEUDO. UIDELICET OBERTUS BLANCUS ET CIRARDUS SCORZA. Filii pagani de lauania uidelicel oberlus blancus el girardus scorza, isli colligunl prò feudo pensionem pro archiepiscopo Janue. de uilla beneslai. de leualli. el de morledo prope plebi de mari, et de cornio. el de perlinenliis illis iuxla mare, el de nasso. et habent pensionem pro libellaria domus filiorum ledisii (*). uidelicet hoc quod lenent pio libellaria in loco qui dicilur nei. de seruis uidelicel et de lerra. ct in rapallo. et in mazasco. et in clauari. el in sancta iulia. et m leualli. et in cassao. el in uarise. el in aliis locis, sicut in eorum libello scriptum esl. de qua libellaria danl pensionem solidoium nouem el denariorum qualuor papiensis monele. (*) Vedasi il libello di quesjo Tedisio e de’suoi figli, a Pag- -90 del pre sente volume. ( “2li;> ) l'NDE SU l’Il A. Breue Recordacionis de fìliis pagani comitis de lauanie. Vgo de ;»axi cimi suis parenlibus. solidos. 11. de oltolini. Filii gandulfi dc cucurno. vi. denarios de cona de beneslai. El qualuor denarios de loca sale. Cauarunco. uno denario de cona de plano. Filii maluli de cucurno. vi. denarios, de cona de beneslai. Vido el filii mauri de garibaldo. ih. denarios de cona de beneslai. Rubaldus de gropo cum suis fralribus. denarios, vii. el medium. Vido de monticello. simililer. Ecclesia sancii michaelis de pelra marlina. in. denarios de cona de beneslai. Arduinus de mortedo. ih. denarios, ololino. Ecclesia sancii laurencii dc cugurno. i. denarium de cona cl medium. Oberlus de morledo. denarios ni. otlolino. Domo el sua cognata, m. denarios oltolino et medium. Filii anseimo de casa marciano, denarios. 11. oltolini. Filie oglerii dc morledo. u. denarii oltolini. Àrdizono de rezan. el albericus de morledo. uno denario nouo. Oberlus de (endice. i. denarium de cona. Alberlus el eripandus. medio de otlolino. Rubaldus moresco, i. denario el medio oltolini. Bonizo ferrario cum suis parenlibus. uno denario otlolino. Andrea de campo plano, i. denario oltolino. Paganus de malleolo de .... et presbiler iohannes. n. denarii oltolini. Filii iohannis de cucurno. i. denario oltolino. Vgo de slurla. i. denario olloiino. Olio de slurla. simililer. Filii pileli. vm. denarios dc otolini. Filii anseimi de solario, ni. denarios et medio ololini. Filii selueradi de leualli. simililer. Filii gisi de Ieualli. m. denarii oltolini. Filii ansaldi de leualli. omni lercio anno. i. denario de cona. Filii guiberli. simililer. Filii odonis, simililer. Rubaldus comes. solidi, m. Girardus comes. simililer. Paganus comes, simililer. ( 2G(i ) UNDE SUPRA. Lanfraneus de lo castello cum suis sociis, tu. denarios. Haza da lo solare cum suis sociis, vi. denarios. Ecclesia de camporzasco. omne lercio anno. i. denario. Bonobello da lo pino. tu. denarios. Marlinus lardello de camporzasco.* i. denario el medio. Dalmiano cum suo cogitalo pisano, i. denario et mediò. Onedo de camporzasco. i. denario. Alberlus da deselega. mi. denarios. Marlinus da deselega cum suos parentes, denarios, n. Pizena mulier ansclmi de solario, omni uno anno. i. denario. Vilale de aride cum suis consorlibus. vm. denarios. Sigeza de fossado. Sapio de carpendo. Marlinus de casa noua sunl consorles de uilale. IIEC ESI PENSIO QUAM TENENT DOMINI DE UOLTA PRO FEUDO AB ARCHIEPISCOPO IN UALLE BISANNH. Ego Alexander feci exemplari hoc breue quod mihi dederunt homines de melmi. quod fuit faclum in tempore et in presenlia domini bonifacii et domini cunizonis de uolla. et curradus de melmi cl presbiler anselmus el guilielmus de cannedo erant collectores. Bellandus de monle longo, denarii, ih. de papia. ueleres. cum suis consorlibus. Johannes balbus de coraona. denarii, ni. de papia. Marlinus de plaziolo. denarium, i. Anselmus de ripa cum suis consorlibus. denarii, vm. Anselmus de clapedo. dominicus de prado. denarii, m. Pelrus de biado, denarium, i. Bonus fìlius de linai cum suis consorlibus. denarii, hi. Presbiler anselmus de cella, denarium, i. Bonus infans belengerio. denarium, i. Guilielmus de cadeno. denarium. i. Andrea de monle rosario, denarium, i. Presbiler pelrus de sai. denario, i. Presbiler iohannes de fabrica, denarium, i. Andrea..... (lacuna) de pomar. denarii, in. Andrea de pomo cum suis consorlibus. denarii, m. Aribaldus de pomar cum suis consorlibus. denarii, vi. ( 267 ) Ilumines dc serrino, denarii, vi. Guido de lugo. denarii, n. Bellandus cum suis consortibus, denarii, n. Pexo de monlasignano. denarii, n. Lumalcuzedo. denarii, m. Johannes de uerra. denarii, n. Johannes concouus cum suis consorlibus. denarii, m. Leuperlo. denarii. m. Zenoardus de monle asignano. denarii, ii. Bellandus, denarii. m. Alberlus cum suis consorlibus. denarii, m. Ollo caluus el supicia. denarii, m. Arnaldus begalin. denario, i. Alberlus dc iugo. denarium, i. Lomangano cum suis consortibus, denarii, m. LIBELLUS ARDERICI 1UDICIS. Cvm Cum Pelo defensoribus sacro sancte Januensis ecclesie Sancii Syri. Vbi preesl donnus Syrus Januensis archiepiscopus. Vii mihi arderieo Judici meisque heredibus filiis ac filiabus, el si unus ex uobis sine herede morluus fuerit, unus alteri succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie Sancii Syri. Id esl peciam unam lerre que posita esl infra murum ciuilalis Janue. locus ubi dicilur domus. Cui coherit ab una parie murus ciuilalis Janue. Ab alia domus oberli uacuanlis discum. Ab alia uia publica. A quarla uero parle uia comunis huius lerre. el rustici ga-regii. Infra islas coherencias pelimus In Integrum. Ea racione ul si ego qui supra ardicio uellem eam uendere priusquam ab alio edificio edificetur. uobis precio cenlum solidos denariorum brunilorum reddere debeo. Postquam uero aliquo edificio edificala fueril. el ego uel mei heredes eam uendere uoluerimus. teneamur eam peciam lerre uendere ecclesie ad minus, xx. solidorum cerio precio quod ab aliqua persona capi potuisset ex ea. si ecclesia eam uolueril. ita ul ego el mei heredes ecclesie nunciare teneamur. Quod si ecclesia su-prascriplam terram comperare noluerit, eam cui uoluerimus uendere nullomodo compellamus. Ila tamen ut inferamus uobis ueslrisque successoribus in unoquoque anno solidos duos denariorum brunilorum nomine pensionis. Vos item ianr dictam peciam lerre una cum • . ( 2U8 ) ueslris successoribus scilicet qui supra ardicio ineisque heredibus ah onini homine defendere nullam super impositam uel contradictionem facere spopondistis. Quod si eam defendere non potueritis, aul super impositam uel contradictionem mihi uel meis heredibus iniposuerilis. lune in duplum iam diclam peciam terre nobis restituetis. sicul pro tempore fueril meliorata, aut ualuerit sub estimacione in consimili loco. Aclum in palacio domini Syri Januensis archiepiscopi feliciler. Tesles domnus Guido sancii laurenlii propositus. Otio iudex. Guilielmus iudex. Baialardus. Vgo sclauus. Oberlus nasellus. Bonifacius eius frater. Millesimo cxxxv. mense decembris. Indicione xm. f Ego Syrus Januensis archiepiscopus subscripsi. f Ego Guido Januensis ecclesie preposilus subscripsi. DE MOLENDINO SANCTI PETRI DE ARENA. Breue recordacionis de conueniencia que fuit inter lanfrancum el Oberlum et amelium alque Wilielmum germanos filii quondam..... (lacuna) el inler Airaldum episcopum, el paganum de uolla simul cum fralribus suis, benencasa el ingonem d Oberlum germanos, filii quondam merlonis. (ali ordine quod suprascriplus episcopus simul cum suprascriplis consorlibus suis filiis merlonis. el paganus de uolla cum germano suo. debenl dare per unumquemque annum iam dicio lanfranco el fratribus suis quinque pullos et quinque azimas. et lanfraneus cum fralribus suis non debel eis udare aquam in glai ia sine lesione lerre nec clusam- anliquam de feo. tali modo quod non noceat molendinis lanfranci nec fralribus suis quod est modo edifi-calus in fluuio pulcifere. uel molendinis quos suprascripli germani in prediclo fluuio edificauerinl. Ila fuil hec conueniencia facla quod ille qui obnoxius apparuerit d uolueril corrumpere hoc quod supe rkis legilur. componat alteri parli libram unam auri optimi. Hec conuenientia fuil facta per laudamentum nostrorum consulum, scihcef ( 209 ) Guidonis do rustico de erizo. cl Guidonis spintile. In presenlia lan-Iranci aduocali. el lanfranci roze. cl nigri dc durbeco. el boni iohannis Iruci el fralris sui. cl Guilielmi meli, el Oberli filli monacha, el anseimi pizi'. el Johannis grugni, el opizonis scannicali. cl oberli usi de mari, el reliqui plures. Millesimo cenlesimo quarto, mense februarii, indicione xu. Ego guiniguisius iudex Scripsi per laudem eorum. 1-lDELlTAS QUAM MARCHIO MALASPINA FEC1T DOMINO ARCHIEPISCOPO. -f- Ego Opizo marchio Malaspina iuro fidelilalem domino Vgoni dei gralia Januensi Archiepiscopo, uidelicel quod deinceps ero sibi uere lidelis. sicul uerax el bonus uasallus domino suo. saluis lamen an-lerioribus fidelitatibus el dominis, quas anlea feceram uel quibus eram debitus pro feudi beneficio anlea quam iurarem fidelitatem alicui Januensi episcopo uel archiepiscopo. Decederne uero prediclo domino Vgone archiepiscopo, quod abhominamus. calholicis successoribus eius simililer iurabo fidelilalem si paclio feudi mihi a con-consulibus Janue compromissi complebitur. Hanc autem fidelitatem ct hoc iuramenlum fecit prediclus Marchio in Consulalu Nuueloni. Idonis gunlardi. Nichole de Rodulfo. Lamberti grilli, atque Bellamuli. In ecclesia Beati Laurenlii in publico parlamento. Millesimo, centesimo. Sexagesimo Oclauo. Indicione Prima, die mercurii. Vicesimo lercio die Oclubris O. LAUS CONTRA HOMINES DE PORTU U ENERIS. DE DECIMA MARIS. f In Capitulo. Consules de communi. Symon aurie. Nichola ein-briacus. Ogerius uenlus. el Amicus grillus, laudauerunl quod homines (*) Il presente giuramento di fedeltà del marchese Obizzo Mulaspina si trova inserito eziandio, sebbene con parecchie varianti, nel Libro dei Giuri (voi. 1. col 232). ( 270 ) poi'lus ueneris de celero leneanlur domino archiepiscopo el eius successori lanium soluere pro decima maris de his que Januam delulerinl et uendiderint quanlum et proprii ciues Janue. omni con-lenlione et contradicione de medio sublata. Quod ideo faclum esl quoniam cum inde ante prescriplos Consules contendo et placitum fuisset inler procuratores domini Vgonis archiepiscopi et liomines porltis ueneris Rubeum uidelicet Ruleanum et Rrocardum el alios sapientes pro illis de portu ueneris exislenles. landem uisis racionibus ulriusque parlis. et allegationibus diligenter audilis el cognilis. et laudibus, et domini archiepiscopi alque testium depositionibus quos inde produxerant supra eodem facio procuralores eius. scn-ler.liam prò domino ardiiepiscopo tulerunt, ut supra Iaudanles. Millesimo. Centesimo. Septuagesimo seplimo. Indicione nona. Vllimo die Januarii. DE UILLA QUE DICITUR BENESTAE. Isle sunl conditiones de lauania. In uilla beneslai de manso de Guilielmo de gropo. porcum unum et pensionem solidos, mi. el sesiaria duo de frumento, et spallam unam. el panes. un* el de annona seslariuni. i. et agnum unum ad pascha, el oua. xxx. el caseos, ni. et ad feslum sancii iohannis iuncalas. 11. et caseos duos. UNDE SUPRA. Cvm Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preest domnus conradus episcopus. Vii nobis carosus cum filiis suis masculinis et cum nepole suo pagano, et si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus alteri succedal. Tilulo conditionis locare nobis iubealis. pelimus. pecia una de lerra que posila esl in campo domnico ubi dicilur fonlana couerclada. coherencie uero de ipsa lerra. uia publica que pergil a campo domnico. De alia parle fossato dc ripa, de super manso dc presbiler cunizo. Infra iam diclas ( 271 ) coherenlias. omnia ex omnibus plenum el uacuum quanlum ad ipsa pecia perlirxel in integrum. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris pensionem per unumquemque annum denar..... Spondimus in dei nomine alque promillimus in islas res inlroire meliorare et excolere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceat uos uel successores ueslri in suprascripias res inlroire. et cui uoluerilis dare in ueslra sil poteslale. Posi obilum nostrum uel filiis noslris in ius et dominium sancte ecclesie ueslre reuerlatur cuius est proprietas. Vnde sic placet hec pelicio nostra, hunc libellum scriptum el manus uestra firmatum a nobis contradere iubealis. Facto pelilorio mense nouembris. indicione vi. Anno ab incarnatone domini nosiri ihesu chrisli. Millesimo octua-gesimo quarto C). indicione isla feliciter. Cunradus episcopus in hoc libello subscripsil. UNDE SUPRA. Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancte Januensis ecclesie. Vbi preesl domnus theodulfus episcopus, uli nobis iohannes et uene-roso presbiler et madelberlo germanis el filiis noslris. et si unus sine herede morluus fueril. unus alleri succedal. Titulo condicionis locare nobis iubealis. pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri de molaciana locus qui nominatur poio. Hoc sunl casis, uineis. ficelis. caslanelis. cannelis. saleclis. oliuelis. brucelis. pomelis. campis, siluis, et pascuis, que ante tenuit aurigio auio noslro el lupo germanis. Fines uero de iam diclis rebus, fine de superiori capite usque in pino et in ponticello, descendente in pralo domnicalo. ab alio latere fossato de luimale descendenle in glarelo et usque in (*) Anno comune t083, nel novembre del quale correva eflellivamenle l'in- dizione 6.a genovese. ( 272 ) stafola. de sublus fine pralo domnico. Simililer pelinnrs nos-lerrain iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posila esl in campo piimo el in campo domnico. Fines uero de ipsis rebus, ab uno lalere fine fossato de olicelo usque in uia que pergil in campo plano, de uno lalere fossado qui descendil prò ripa, de alio lalere fossado de ca-neua. de superiori capile senlerio qui pergil prò riparolio uenienle in serucla. el usque in lerra russa, descendenle usque in prediclo fossato de caneua. de sublus pergil uia publica usque in fossalo de olicelo, infra islas fines omnia el in omnibus plenum el uacuum pelimus. quanlum anlea lenuil auius nosler ueneriosus. el nobis conlingil inler fralres el consorles noslros una cum exilus earum. Simililer pelimus lerram iuris ecclesie ueslre locus qui dicilur uac-cariciola. id esl campis, caslanelis. roborelis. pralis. fines uero de ipsa lerra. de superiori capile fine cosla aqua uersanle descendenle prò cornale dulciano usque in fossalo eroso, de sublus usque in fonlanedo el usque cosla aqua uersanle. infra ipsas fines omnia el in omnibus plenum el uacuum pelimus una cum exilus earum. El non habeamus polesialem uendere nec alienare nisi in famulis Sancii Syri domnicali. ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denarium, i. Spondimus in dei nomine alque promillimus in islas res inlroire el meliorare, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repro-millimus. lune liceal uos in islas res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sii poleslale. Posi obilum noslrum uel fìliis noslris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlalur cuius esl propriclas. Facio pelilorio mense februarii, indicione. vini. Imperante domino noslro olio in ilalia anno, vi (’). Indicione suprascripla feliciter, f Theodulfus episcopus in hoc libello subscripsit. (*) Di desìi Crislo Ofifi. ( 275 ) LIBELLUS KOMATSl DE TAZOLO ET UITALIS ET EORUM CONSORTI!*!. Cvm Cum Pelo defensionem sacro sancle Januensis ecclesie ubi preest donnus iohannes episcopus. Vii nobis azo una cum uxore seu fìliis masculis, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus lerras iuris ecclesie ueslre Sancii Syri. que posila esl in finibus bargalina. locus ubi dicilur laciolello. prope fluuio lauaniensis. Fine uero de suprascripla lerra. de superiore capile fine fao frigido, et da buno lalere fine fluuio lauaniensis. da balio lalere fine cosla de cerexedo el fine lerra sancii ambrosii, de subleriore capile locus ubi dicilur fossa, et fine in super uia publica. Infra islas iam diclas fines omnia lercia porcione ex inlegrum. sic pelimus nos una cum exilu suo. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris pensionem per unumquemque annum denarios duos. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripla lerra inlroire el colere el meliorare, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus. lune liceal uos uel successoribus ueslris in infrascriplis rebus inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sii poleslale. Posi obilum nostrum uel fìliis noslris. in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprielas. Vnde sic placet hec pelicio nostra, hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum a nobis contradere iubealis el alium simile a nobis faclum uel a teslibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio pelitorio mense iunio indicione oclaua. Anno ab incarnacione domini nostri ihesu christi non-genlesimo nonagesimo quarlo (*). indicione isla feliciler. Johannès humilis episcopus in hoc libello subscripsit. > ( (*) Anno comune 903, nel Inolio del quale però qadeva soltanto la (i.» in- dizione. ( 274 ) Cvm Cimi Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi prccsl domnus oberlus episcopus. Vii nobis iohannes el pelrus presbiler. el andrea el marlinus germanis, una cum fìliis noslris. El. si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus alleri succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posila esl in loco ubi dicilur laciolello. Id esl casis el campis, pascuis el pralis. caslanelis. cum aliis arboribus fructiferis. Fines uero. de una parle lerra Sancii Ambrosii, de supra cauursi. de alia parle fluuio lauania. de alia parle cosla de cerexelo. Infra islos fines omnia nostra porcione de terra Sancii Syri. quanlum anlea lenuit iohannes lazurdo. Simililer pelimus lerram que fuil de alberlo qui (fuil) famulus Sancii Syri. Id esl oclaua porcione prò uia publica que pergil a laciolello. de alia parle uia que dicilur palra-nico. el in fine de fossalo lauania. omnia oclaua parle de lercia porcione. Ilem pelimus lerram sancle marie, dc subleriore capile • * • fluuio lauania. de alio capile fossalo de campo longo usque in ripa de porcile el usque in monle de roci. de supra monle diuidendo lerra sancle marie palranie. de alia parle lerra arrimannorum usque in fluuio de lauania. Infra islas coherenlias omnia pelimus oclaua porcione. Simililer pelimus pelia una de lerra sancle mane in fagido frigido, de una parle fossado de cosla formosa, de alia parie lerra sancle marie de palranica. de subleriore capile fossalo de ceslri. Infra islas fines el coherenlias omnia decima porcione. Scalico el alpialico in domnico reserualo. Ila lamen ut inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem, denarium. i. El non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famuli Sancii Syri indomnicali. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceat uos uel successoribus ueslns (in suprascriplis rebus inlroire) el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Post obilum noslrum uel filiis noslris. in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprietas. Vnde si placet hec pelicio noslra. el hunc libellum scriptum el manus ueslra ( 275 ) firmatum uobis contradere iubealis. Facio pelilorio mense Januarii indicione. xun. Anno ab incarnatone domini noslri ihesu chrisli. Millesimo, lx. indicione suprascripla feliciler (’). Oberlus episcopus in hoc libello subscripsil. LIBELLUS DE HOMINIBUS DE CAMPO DOMNICO. Cvm Cum Pelo defensionem sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preesl domnus iohannes episcopus. Vii nobis iohannes filius quondam Alberici famulus Sancii Syri. posi obilum meum cui dedero suc-cedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis. pelimus lerra iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posile sunl in ualle besanio locus ubi dicilur molaciana. campo plano, campo donego. in pogio. in uacariciola. in noxigla. el in molino arsilìo. el prò aliis celeris locis. ubicumque albericus cum suis sociis habuerinl. aul inuenire polue-rint. lerciam porcionem de iuris supradiclus albericus paler uesler. Pelo namque una eum exilus eorum. El non habeamus polesialem uendere nec alienare nisi in famulis indomnieali Sancii Syri. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem, per unumquemque annum denario, uno. Spondimus in dei nomine alque promillimus pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus. lune lieeal uos uel successores ue-slros in suprascripias res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sii poleslale. Posi obilum nostrum in ius et dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur euius est proprietas. Vnde si placet hec pelicio nostra hunc libellum scriptum et manus uestra firmatum a nobis contradere iubealis. el alium simile a nobis faclum uel a testibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus eon-seruandum. Facto hec pelilio (sic) imperante Ollone augusto grafia K » (‘) Nel gennaio del lOfiO era solamente in corso l’indizione 13." 18 ( 27li ) dei hic in ilalia. (anno) quinto, mense oclubris. indicione. i. feli-ciler (’). Johannes humilis episcopus in hoc libello subscripsit. HOC LIBELLUM FECIT DOMPÌXUS SYRUS ARCHIEPISCOPUS PORCELLUS. Cvm Cum pelimus defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie Sancii Syri ubi preesl donnus Syrus dei nulu Januensis Archiepiscopus. Vii nobis lamberlo porco el ansaldo germanis, nostrisque filiis el filiabus.....(lacuna) aul cui dederimus, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus alteri succedal. tilulo condicionis locare nobis iubealis. pelimus in dei nomine quasdam res iuris ecclesie Sancii Syri posila in ciuilalem Janue el extra ciuilalem. uidelicel domus noslras el orlum. quos in ciuilalem ianue prò nobis el pro adolo oblinemus, el quiequid oblinemus ad sanctum uincen-lium. el bisannim. el nerui. el mazascum. Insuper pelimus molen-dinos bisannis cum oblinemus cum omni iure el aqua ductili suo ubicumque oporlunum fueril. siculi solili sumus capere, omni querela ueleris libelli remola. Ila lamen ul inferamus uobis el successoribus ueslris uel eorum dimissis quarlum molendinorum sine omni dispendio curie, el prò aliis rebus nomine pensionis singulis annis denarios sedecim ianuenses. Preterea pelimus quiequid oblinemus in rapallo. et in Irepelisi. pro cambio illius terre quam ad (*) Nell’anno 8.» dell’impero di Ottone III, corrispondente al 1000 di Gesù Cristo, non correva la indizione, ma la 13.a; anzi nell’ottobre era già in corso la Ma se la parola Imperante che leggesi nel libello, e che può di leggieri supporsi caduta per ignoranza dalla penna del redattore del medesimo, oppure per semplice errore materiale sfuggita all’amanuense che lo registrò nel nostro Codice, si muli in quella di Regnante, si troverà tosto appianata ogni difficoltà. Imperciocché l’anno 5.° del regno di quell’augusto coincide col 987 dell’era volgare, nell’oltobre del quale cadeva effettivamente la I a indizione. ( 277 ) sanelum niiehaelem el lauaniam per proprielalcm uendidimus. quam libellariam fuisse profilemur. pro quibus bas res libellario nomine a uobis pelimus. el singulis annis nomine pensionis denarios duos curie ueslre ferre conuenimus. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus. lune Iiceal uobis el successoribus ueslris in suprascripias res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Post obitum namque nostrum cl filiorum noslrorum in ius el dominium ecclesie ueslre reuerlanlur cuius esl proprietas. Vnde si placet hanc nostram pelicionem et hunc libellum scriptum et manu uestra firmatum nobis contradere iubealis. et alium similem a nobis faclum et a leslibus roboralum pro munimine ecclesie ueslre Ira-didiinus conseruandum. Millesimo centesimo quadragesimo lercio, mense augusti, indicione quinta. Huius enim testes. Donumdei filius quondam ilerii. Baldoinus de caslro. Merlo grassus. Lamberlus eius filius. Alexander. LIBELLUS FULCONIS ET MARTINI «AMPI». ET FILII IOHANNIS GAIDALD1. ET ALEGRI DE CRETI. ET IOHANNIS DE CLAUARI. ET SUORUM CONSORTUJI. ET IOHANNIS MAZUCO DE CAPRIASCO CUM SUIS CONSORTIRUS. Cvm Cum Peto defensionem sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preest donnus landulfus episcopus. Vii nobis bonizo cum suis germanis. et cum uxore, filiis suis masculinis, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus allerius succedal. tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri qui posile sunl in loco qui dicilur burri. Fines uero de suprascripla res. de uno lalere fine fossado de coruaria inonlante in faio frigido, de alio lalere fine fossalo eroso qui descendil in cauriasco. de superiore capite aqua uersanle usque in cusina merlini. infra islas fines et coherenlias omnia quarla porcione. infra islas fines sunl pastino de caslanelo. uinea. ficelo. de superiore capile pro mensura iusla perticas sexaginta et quinque, de sutus triginla seplem. pro capile ( 278 ) quadraginta el quinque. Id sunl casis, uineis. ficelis. roborelis. salelis. campis el pascuis, una cum exilis earum, scalico el alpia-lico in domnico sil reserualum. lia lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum de formenlo oplimo sexlaria sex. Spondimus in dei nomine alque promillimus de suprascripla res meliorare el colere, el pensionem ecclesie ueslre per unumquemque anno inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus. lune liceal uos uel successoribus ueslris in suprascripias res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Post obilum nostrum uel fdiis noslris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprietas. Vnde sic placet hec pelitio nostra, el hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum nobis contradere iubealis. el alium simile a nobis faclum uel a leslibus roboralum uobis pro munimine sancte ecclesie ueslre tradidimus conseruandum. Facio pelilorio mense februarii, indicione. vii. Imperante domino noslro enrico in ilalia anno decimo O. indicione suprascripla feliciler. Landulfus episcopus in hoc libello subscripsit. LIBELLUS IOHANNIS CASTANEGLI DE CAI>ItIASCO. MART1NUS NAMPHO DE HIRRIET FILIORUM EIUS. ET AZONIS DE CAUURSI. ET GANDULFI. Cvm Cum Pelo defensionem sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preest domnus oberlus gralia dei episcopus, uti nobis marlinus el iohannes aucello. et pelrus. et alberlus. el bruningus. el mailinus. el arnaldus presbiler in Ires porciones. marlinus filius quondam iohannis de isla tres porciones lercia porcione in integrum, iohannes aucello et arnaldus presbiler in alia lercia porcione. pelrus. alberlus. bruningus el marlinus germanis in alia lercia porcione. azo de coruaria. el segnorando da burri, el iohannes da burri in duobus i’) Di Gesù Crislo 1021. ( 279 ) parlibus. cie islis duobus parlibus azo el segnorando lercia porcione. Azo alia lercia porcione. Johannes de burri alia lercia porcione. el si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare ac preslare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri, que posila esl infra comitatu Januensis. locus ubi nominatur lamanigra. fines uero de uno lalere pro cosla de lamanigra. pro cosla de castagnola, cl usque in calmo de carello de uersanle aqua pro fossado riu eroso, descendenle usque in ripa de pede de coruaria de superiore capile. Infra islas fines el coherenlias. omnia in integrum una cum uxores el filiis eorum. Scalico el alpialico in domnico reserualum. Et non habeamus polesialem ue-nundare nec alienare nisi in uos aul in ueslro successore. Ha lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum sexlaria duo de grano. Spondimus in dei nomine alque promillimus infrascriplas res meliorare el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unum quemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceat uos uel successoribus ueslris in suprascripias res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi obitum noslrum uel filiis noslris. in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlalur cuius proprielas esl. Vnde si placet hec pelicio nostra, hune libellum scriptum el manus ueslra firmatum a nobis contradere iubealis. el alium simile a nobis faclum uel a leslibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facto petitorio mense iunius. indicione. xi. Anni ab incarnacione domini nostri ihesu chrisli. Millesimo quinquagesimo. vim O. indicione suprascripla feliciler. -{* Oberlus episcopus in hoc libello subscripsit. (*) Anno comune 1058, nel giugno del qual? correva cITellivamenle 1' indizione 11." ( 2«SO ) LIBELLIS ALBERTI DE CORUARIA ET CONSORTI'!!. Cvji'Cum Peto defensionem sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi precsl domnus corradus episcopus. Vii nobis azo et bonizo germanis, una cum uxore filiis el filiabus, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis aliquanta res quod esl sesia porcione iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posila osi in loco lamanigra. per fines el coherenlias. de una parle fossato qui uenit de aqua ploglosa montante usque in monle dc cardo, et usque in fonlana de coxina merli, el prò calmo asegnino descendenle usque in fossalo de rio eroso, el usque in pedes de coruaria. Infra isle coherenlie. predicla sexla porcione In Inlegrum. Scalico et alpialico in domnico sii reserualum. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum sesiario uno de grano. Spondimus in dei nomine alque proniillimus suprascripias res meliorare et laborare, el suprascripla m pensionem uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceat uos uel successoribus ueslris in suprascripias res inlroire. cl cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Posi obilum noslrum uel de noslris heredibus in ius el dominio sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Vl impleal manus ueslra ad firmandum. Facio petitorio mense nouembris. indicione. vi. Anno ab incarnatone domini Millesimo, xl C). indicione isla feli-ciler. Corradus episcopus in hoc libello subscripsit. ( ) Anno comune 1039, nel novembre di cui era però di già in corso l’indizione 8." ( 281 ) LIBELLUS DE rOKTE DE MF.DOLICO. ET OBERTIM FILII PANIS PARATI. Cvm Cum Peto defensionem sacro sanctc Januensis ecclesie. Vbi preesl domnus oberlus episcopus. Vii nobis bruningo et mauro famulo Sancti Syri, cum uxores el filiis masculinis, et si unus ex nobis sine herede mortuus fuerit, unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubeatis petimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri, qui posila est in loco scagnelli que esl sexla porcione. que fuil de bonomino. de superiore capite uia publica, de subleriore capite fossado malo, de alia parle ‘terra de begalfigo. de alia parle lauaxelli. et in salersa. el isola de pere cum molendino cum aqua duclu suo. quanlum ad ipso pertinet, et quanto ego tenuit qui fuit in ponle. in ual alta, in riuaria. in olale donnico. el moline de fossato cum aqua duclu suo da Ia noxe in caneledo. el in plano qui esl pecies tres, in plano de gazo, in compenio. in cosla longa, in casa sublana, uel pro aliis celeris locis incautis el incollis. Ita tamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum denar.....(lacuna). Spon- dimus in dei nomine alque promillimus in suprascriplis rebus meliorare el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, lune liceat uos uel successoribus ueslris in suprascriplis rebus inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sit poleslale. Posi obilum nostrum uel filiis noslris. in ius ct dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprietas. Vnde si placel hec pelicio nostra, cl unum libellum scriptum et manibus ueslris firmatum nobis contradere iubealis. cl alium simile a nobis faclum uel a testibus roboralum uobis pro munimine sancte ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facto peli-torio mense nouembris. Indicione. i. Imperante (’) domno nostro (*) Si emendi Regnante; c si abbia qui una conferma di quanto fu dello nella nola a |iag. 270. ( 282 ) (imrico) iti ilalia. anno Millesimo sexagesimo, u. indicione supia-scripla feliciter. Oberlus episcopus in hoc libello subscripsit. LIBELLUS IOHANNIS DE OLIUA DE MOLACIANA. ET PETRI BALBI. ET CONSORTUAI. Cvm Cum Pelo defensionem sacro sancle Januensis ecclesie ubi preesl domnus oberlus episcopus, uli nobis iohannes el marlinus el pelrus germanis famuli Sancii Syri cum uxore el fdiis masculinis, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus lerris iuris ecclesie ueslre Sancii Syri, que posila esl in ualle uesano. locus ubi dicilur a 1’ oliua. medielale de manso, da buno Ialere fonlana couerclala. montante pro cosla usque in lerra russa, el usque in libellaria de cario de gano. uenienle in libellaria que fuil de ursi-cino. descendenle pro cosla in fonlana domnicala. el usque in claudenda indomnicala. el pelimus pecia una una de uinea que fuil de alberico camarlengo. da buno lalere uinea indomnicala. de superiore uia qui pergil a pralo de molaciana. omnia el in omnibus plenum el uacuum In Inlegrum. et pelimus suprascripla mea libellaria descendenle per Io runcallo. si quo modo maceria lenel. usque in campo dc nazario uenienle pro senlerio qui pergil in fonlana couerclada usque in pralo. id sunl casis, uineis. caslanelis. ficelis. cannelis el pascuis, omnia el in omnibus plenum cl uacuum In Integrum, una cum exilu suo. Pelimus castanelo, de supra fontana que lenel in libellaria de ursicino uenienle usque in manso de andrea de gano. uenienle usque in suprascripla mea libellaria, el casla-gnelo de Io brucefo. pro cosla que pergil in glarelo. da alia parle fossalo eroso usque in libellaria de iohannes gaslaldo. pelimus campo uno mea libellaria cum gorrelo cl molendino, lanium in suprascriplo loco quantum anlea Icnuil genilor meus iohannes usque ( 285 ) in molendino dc correlo, el in crelo pelimus quarla porcione de campo cl dc pralo. da buno lalere fossa descendenle prò ualle usque in uia que pergil a foniamo el usque in libellaria que fuil de anici-berlo, usque in cosla. uenienle usque in fossa, pelimus alia mea libellaria in cosla longa. que mihi obuenit per conqueslum da in-geza. el andrea barbano meo. el in lana ursaria. per fossatis de sublus. da buno lalere cosla. cl de alio alia cosla. quanlum anlea lenuil genilor meus campo el pralo. et pralo de scalugla simililer. el non habeamus polesialem uenundare nec alienare nisi in famulis Sancii Syri indomnicali. ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem denarios. 11. Spondimus in dei nomine alque promillimus in suprascripias res inlroire. el meliorare el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel. successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus. lune liceat uobis uel successoribus ueslris el exinde pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris (sic). Posi obilum nostrum uel fìliis noslris. in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprietas. Vnde sic placet hec pelicio nostra, hunc libellum scriptum et manus ueslra firmatum a nobis contradere iubealis. et alium simile a nobis faclum uel a leslibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio pelilorio mense decembris indicione.....(lacuna). Anni ab incarnacione domini nostri ihesu chrisli. Millesimo sexagesimo, u. indicione suprascripla feliciter. Oberlus episcopus in hoc libello subscripsit. LIBELLUS PETRI DE SOLIO PATRIS PRESBITERI BARTHOLOMEI DE PLICANIO. ET ALINER1I DE PLICANIO. Cvm Cum Pelo defensionem sacro sancle Januensis. ecclesie. Ybi preesl domnus landuKus episcopus.^ Vii nobis scluorado una cum ( 284 ) uxore el liliis suis masculinis, et si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus allerius succedat. Tilulo condicionis locare nobis iubealis pelimus res iuris ecclesie ueslre sancii michaelis que posila esl in ualle lauania. locus ubi dicilur solio, plenum el uacuum cum suas perlinenlibus. In cuselia. in monte pellio, in Iropallio. in casa antica, el in cannauale. quarla porcione. In pannallo. in rouedo. el in Iromalio. el in cosla luparia, et in plano basilioni. in irodueriole. el in gomareno. in monte de oscani. El capella una in uilla ubi nominatur solio. Id sunl casis. uineis. ficelis. oliuelis. carnpis. pralis. siluis el pascuis. Fines uero de islis rebus, de superiore capile monle de naslalo. da uno lalere fossalo disserona. da lercia parle cosla de certénulo. da quarta parle monle de bozalo. Infra islas coherenlias omnia quanlum lenuil pelrus auius suus. et dominicus el marlinus de ipso loco In Inlegrum. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem denarios. n. Spondimus in dei nomine alque promillimus in islis rebus (inlroire) meliorare el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, lune liceat uos nel successoribus ueslris in isla res inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sii poleslale. i'osl obilum nostrum uel filiis noslris in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprielas. Vnde sic placet hec (pelicio) nostra, el hunc libellum scriptum et manus ueslra firmatum a nobis contradere iubealis el alium simile a nobis factum uel a testibus roboratum uobis pro munimine sancte ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facto pelilorio mense februarius. indicione secunda. Imperante domino noslro conrado hic in ilalia anno oclauo O. indicione suprascripla feliciter, f Landulfus episcopus in hoc libello subscripsit. {‘) l'i Gesù Cristo I0H4. ( 28 ii ) LIBELLl'S CORRADI MERDEUENTRI DE UERZILI QUIT FUIT AUUS CURRADI ET AMEDEI DE UERZILI. Cvm Cum Pelo defensionem sacro sancle Januensis ecclesie, ubi preest domnus oberlus episcopus, uli nobis cunradus una cum uxore et filiis masculinis, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis petimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que posile sunl in ualle lauania locus ubi dicilur uerzili. omnibus decimis de meis domni-catis. el quanlum paler meus aldeurando lenuit a Io plano et in cosla. et manso de capul de busco, et sii case sublane, et in lauaglo. in predoco. el in fenogledo. et in monle uulfi. el in plccania. quanlum lenemus lerris el decimis, el lerra quam nos lenemus in aimedi, el lerra que nobis obuenil in plecania de gaidaldus. Fines uero dc ipsis rebus, da una parte mure de plebe, ab alio lalere muro longo, de superiori capile terra anseimi. de sublus fluuio lauania. Ilerum pelimus in moconisi quanlum nos lenemus lerris el decimis, et quanlum fuil rectum el Iaboralum pro guiseberlo massario qui fuit paler de presbitero adamc. el omnibus decimis quas nos lenemus in sobra. in casi ne spense, el in roborelo. el in la lerra russa, el in solexido. el pelimus quarla una in maxeuaia. quanlum anlea lenuit azo presbiler. el alia quarla in sanguenedo. quam anlea lenuil aldeurando asenelo. el quarla una in rapallo. quanlum anlea lenuil aldeurando in monlecello. el alia quarla a le fedule. quanlum anlea lenuil presbiler pelrus. el omnibus decimis de li cogloli de cornia ubi dicitur serra, el decimis a clauari ubi dicilur melegaria. quanlum fuil rectum ct laboratum pro allo presbitero, el lerra in cornale. plano de riua allereda. el plano de Ia sosena. cl cauana bona, et plano da lo persego. cl in somelcgo. Fines uero ab ipsis rebus, ab uno lalere fossado de ccslri. ab alio lalere fossado dc fagida. de superiore capite aqua uersanle. cl sicul se diuidil de lerra sancle ( 280 ) marie, de sublus fossalo de neroni. medielale de alpialico in doni-uico serualum. Infra islas coherenlias omnia In Inlegrum pelimus. Ila lamen ul inferamus uohis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem ecclesie ueslre denarios, qualuor. Spon-dimus in dei nomine alque promillimus in suprascripias res inlroire el laborare, et pensionem ecclesie ueslre per unumquemque annum inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromillimus. lune liceat uos uel successoribus ueslris (in suprascripias res) inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sii poleslale. Vnde sic placet hec pelicio noslra. el hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum nobis contradere iubealis. el alium simile a nobis faclum uel a testibus roboralum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facto petitorio mense iunius. indicione. xim. Anni ab incarnacene domini nostri iliesu eh risii Millesimo sexagesimo (’). indicione suprascripla feliciter. f Oberlus episcopus in hoc libello subscripsit. LIBELLUS CORRADI ET ARNALDI DE UERZILI. ET OI'IZONIS STRUSIOLf. Cvm Cum Pelo defensionem sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preesl domnus Syrus Januensis ecclesie Archiepiscopus. uli nobis opizoni de caslro bernardi in lercia porcione. el amedeo el conrado in aliis duabus parlibus. noslrisque filiis uel filiabus alque heredibus. Tilulo condicionis locare nobis iubealis. Pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancii Syri. que posile sunl in ualle lauanie. el in plebe plecanie. ubi dicilur uerzili. uidelicel duas partes de omnibus rebus illis quas conradus merdenuenlre filius aldeurandi adquisiuil per libellum ab oberlo episcopo, sicul in ilio libello conlinelur (’*). de (*) Anno comune 105)9 , nel giugno di cui era però soltanto in corso l’indizione 12.a (**) Vedasi il libello «unnnenzionalo a pag. 2Rf>. ( 287 ) decimis, uiilis. terris, collis el incollis. ubicumque sors uel pars aliqun de omnibus prenominalis rebus que in eodem libello conli-nenlur in quacumque parie sini, duas parles pelimus una cum accessionibus el ingressoris uel exilibus suis, uidelicel illam parlem que fuil ollonis el gandulfi qui fuerunl fralres ledisii palris nosiri. el filii quodam corradi merdenuenlre In Inlegrum. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque annum pensionem (sic) denarios, vi. el insuper libi inde iurauimus fidelilalem. Spondimus in dei nomine alque promittimus in iamdiclas res inlroire el colere, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. El si minime fecerimus de quo superius repromillimus. lune liceal uobis uel successoribus ueslris in suprascriplis rebus inlroire. el cui uoluerilis dare in ueslra sil poleslale. Vnde sic placel bec pelicio noslra el hunc libellum scriptum et manus ueslra firmalum nobis conlradore iubealis. Facto petitorio mense oclubris. Anno ab incarnacene domini nostri ihesu chrisli. Millesimo, centesimo, xxx. u. mense suprascriplo. indicione. x. Testes Guiscardus. Ardecion iudex. Rodulfus de deselega. Bonus bellonus de cunizo. Bonus uasallus eius nepos. LIBELLUS DOMUS FILIORUM MERULI DE CASTRO. ET IILIORUM WILIELMI ARNALDI. Cvm Cum Peto defensionem sacro sancle Januensis ecclesie ubi preesl donnus iohannes episcopus, uli nobis oberlus el eriberlus germanis filius (sic) quondam thoma qui et berizo una cum filiis filiabus uel heredes, el quale ex nobis unus sine herede morluus fueril unus allerius succedat. Titulo condicionis locare nobis iubealis pelimus lerris iuris ecclesie ueslre Sancti Syri massariciis. quibus sunl po-silis in loco bargali. alque capella una in prediclo loco que est edificala in honore sancti Iaurencii. cum casis et uineis et caslanelis iuxla eadem ecclesia, el caslanelo uno in bargali ubi dicilur còllorelo. ( 288 ) et pralis in bargali. el campis, in sublus uia publica, el in cella, el in leuceto. el in musca nigla. el in leulara. in prediclis locis. id sunl casis. uineis. caslanelis. pomelis. pralis. gcrbis el pascuis, omnia el ex omnibus plenum el uacuum una cum exilus earum. In Iute-: grum. Et ilerum pelimus nos qui supra germanis casis el massa-riciis. el omnibus rebus iuris ecclesie plebis sancle marie silo in bargali. quibus sunt positis in locis el fundis uallebona. teucedo. tazolelli. seu massaricio uno. quod esl posilum prope ecclesia sancle marie, alque pralis et campis, in bergalli. fine uia publica, in suso, conlra bergalla. seu silua. el rebus que dicilur deuese. Fines uero de ipsis rebus de uallebona el leucedo. de una parle cacumine monlis qui dicilur bergalla. de alia parle cosla de aligada. el porlagono. de lercia parle costa de pecorile, de quarla parle fluuio lauania. ilem fines de prediclis rebus de tazolelli. de una parle aqua lauania. de alia parle cosla de cerexola. de lercia parle fao frigido, de quarla cacumine monlis. Ilerum fines de prediclo massaricio prope prc-dicla ecclesia, da una parle fossalo. de alia parle lerra quam tenel teutefredus iudici. da lercia parte lerra quam tenel conradus iudex. da quarla parle ambulatorio de uinea qui pergit iuxla predicla ecclesia, omnia el ex omnibus quanlum anlea lenuit prediclus Ihornas el iam dieta berta que fuit uxor thomas. qui et berizo in prediclis locis. id sunl casis. uineis. caslanelis. pomelis. pratis, gei-bis. el pascuis, omnia et in omnibus plenum et uacuum una cum exilis earum ex integrum. El ilerum pelimus seruis et ancillis iuris pre-dicle ecclesie, nomina eorum marlinus el dominicus germani, el urso qui dicilur dominico, cum uxores el filiis el filiabus eorum qui hodie naiis uel in antea nati de illorum esse debenl. el cum omnes res et conquislum illorum que hodie habent uel que deinceps in anlea adquirere debent, et habeatis licenliam el polesialem tu.....(lacuna) oberlus et eribertus cum fìliis el filiabus luis uel heredis (sic) ipsis seruis uel ancillis cum fìliis el filiabus uel nepotibus eorum et cum omnes res el conquistimi illorum comprehendere, cl disciplinare. ( 289 ) et in seruilium millere. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem denarios, vi. Spondimus in dei nomine alque promillimus suprascripias res facere laborare et meliorare. el pensionem ecclesie ueslre (uobis) uel successoribus ueslris dare. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus, tunc liceat uos uel successores ueslros (in) suprascripias res inlroire. et cui uoluerilis dare in ueslra sit poleslale. et posi obilum noslrum uel filiis filiabus heredum nostrorum in ius et dominium sancle ecclesie ueslre reuerlalur cuius esl proprietas. Vnde sic (placet) hec pelicio nostra, manibus noslris firmatum nobis contradere iubealis. el alium simile (a nobis) faclum et a leslibus roboratum (uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum). Facto pelilorio mense februarii, indicione quarla. Anni ab incarnacene domini nostri ihesu chrisli Millesimo, anno sexto, indicione suprascripla feliciter C). *}* Johannes episcopus in hoc libello subscripsit. LIBELLUS ROLANDl DE STELLA. Cvm Cum Peto defensionem sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preest domnus oberlus episcopus ciuiiatis Janue. Vii nobis mauro Filio quondam iohannis lupi el bonase. iugalibus filia quondam iohannis una cum filiis noslris masculinis, ul si unus ex nobis sine herede mortuus fuerit, unus alteri succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis. Pelimus res iuris ecclesie ueslre Sancti Syri qui posita est in burgo ianuense. Hoc est tabula una de lerra per mensuram iuslam in circuitu cum trexenda el dislillacio. Coherit ei. (*) Il senso di quest’ultimo periodo è lutto guasto e monco. L’anno 6.° registrato in ultimo luogo fra le note cronologiche del libello, si riferisce a quelli dell’impero di Ottone ili, e (tenuto conto del mese di febbraio che vi è segnato) corrisponde all’anno comune, e insieme deli incarnazione, 1001. Si avverta però che l’indizione in corso a tale epoca non era la 4.n, ma la 14.a ( 2(J0 ) ab una parlo uia publica. Do alia parte lerra nostra cui supra mauro. De duabus reliquis parlibus lerra ipsius Sancii Syri. Infra iam diclas coherenlias omnia In Inlegrum. Ila lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum denarium. i. Posi obilum nostrum uel heredum nostrorum in ius el dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius esl proprielas. Vnde si uobis placet hec* pelilio nostra, et hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum nobis conlradere iubealis. el alium similem a nobis • faclum uel a testibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conseruandum. Facio petitorio mense iunii. indicione vm. Anno ab incarnatone domini nostri ihesu chrisli. Millesimo septuagesimo O suprascriplus (sic) feliciter. Oberlus episcopus iu hoc libello subscripsil. f In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Marinus de porla. Boiamonle de odone. laudauerunl hoc scriptum eam uim el aucion-talem obtinere sicut exemplum ad quod hoc scriptum fuil. Hoc ideo fecerunl. quia uiderunl libellum islum scriptum in quadam cailula quam ueluslale lam litluris litterarum quam carlule consumptione amitti pertimuerunt. Quod consules percipientes fecerunt hoc pre senti pagina significare serialim sicul in ea scriptum fueial pie scrulantes. et ideo ut prediffinilur deereuerunl. Millesimo cxlvii mense Jenuarii. indicione vim. LIBELLUS OMNIUM COMITUM DE LAUANIA QUI DICUNTUR FILII TEODIS1I. Cvm Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi esl domnus landulfus episcopus, uli nobis Iheodixe una cum fili‘s (*) Qui veramente non è l’anno dell’incarnazione, ma I «inno oomn perocché l’indizione 8.a corrisponde effettivamente al 1070. ( 291 ) suis masculinis legillimis. El si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis. Pelimus seruis cl ancillis iuris ecclesie ueslre Sancii Syri. nomina eorum id sunl. sempcrlus cum fìliis uel filiabus una cum massaricio ipsius qui posilo esl uineli. eldeprando. iohannes germanis, cum aliis germanis cl germane, una cum uxores el filiis el filiabus illorum. Filia andrea ruso cum fìliis el filiabus suis. Johannes filio Io-perli cum uxores (sic) el fìliis filiabus. Andrea cum uxores (sic) el filiis filiabus. Bernilda. (ìoliza. Pelrino. maler el lilia. el filii cum fìliis et filiabus. Johannes. Ermeza. Bruna, germanis cum fìliis filiabus. Bernilda filia quondam pelri. iuuenzo. alberlo fralribus cum fìliis filiabus. Teuzo cum fìliis filiabus. Aduxo. mainucio. mineza. criza filia al-Irudi germanis, el sic pelimus nos suprascripli pelilores prediclis seruis et ancillis cum uxores el filiis filiabus illorum, cum omni conquisili eorum. el cum omnibus rebus iuris ipsius ecclesie quod... (lacuna) seruis delinenl. el habeamus polesialem suprascriplis seruis el ancillis apprehendere, et in seruilio millere ubi nobis oporlunum fueril. anleposiiis inler seruis el ancillis numerum sex iuris ipsius ecclesie, nomina eorum. Sigezo. Giso. Johannes cl Johannes seu boniza.....(lacuna). Quod ipse donnus landulfus episcopus apras in isla ecclesia in sua reseruauil poleslale. Simililer pelimus nos suprascripli pelilores res iuris ecclesie ueslre qui posile sunl in ualle rapaìlo. locus ubi dicilur cullure. uel in monte el in bocela. uel per aliis celeris locis. Ilerum pelimus res iuris ipsius ecclesie que posile sunl in finiza sigeslrina. In mazasco uel in ualle lauaniensis. locus ubi dicilur zullici. in leualli. in camelia. In cortine, uel in buda. campo sabadino. Sic pelimus roborelo cum rebus in monle presbitero omnia el in omnibus una cum exilus sui. Etiam el pelimus suprascripli pelilores res iuris ecclesie ueslre sancii marcellini que posila esl in ualle clauari. locus ubi dicilur macinola. Simililer pelimus nos suprascripli pelilores Capella una que esl edificala in honore sancla iulia. et esl constructa in loco 19 4 (292 ) Kalaolo. cum omnibus decimis que ad ipsa capella perlinentibus, uel uim omnibus dotis et oblationis alque luminariis ex integris, cum piedicla decimationibus ad ipsa capella pertinenti de uillis et de nassai iu'is. Ime sunt nomina eorum in islo kalendo. campo senasci. saponico. Badalàxi. Campolo. Ceredo. Besancia. Cruce. Cla-p ria. omn.a ct in omnibus In Integrum. Pelimus in alio loco de • esimine plebe de uaria. loco ubi dicilur cosla de caslro. in sa niaiiinasca. Siuelana. Caxauo. quellena. casa lerenzanasca. Za-■a. Ivaslio. omnia el in omnibus suprascriplis uiilis uel massari-cum omnibus decimationibus perlinenl In Integrum. Seu ci I elimus nos pelilores. Siluis caslanelis in loco sfatali, que ad ipsa capclla pei linoni In Inlegrum. Ila lamen ni inferamus uobis uel successoribus ueslris exinde pensionem per unumquemque anno solidos nouem el denarios mi. optimi, dati ipsi denarii in ciuilale Janna caslaldiones ipsius episcopi suisque successoribus, per se ipse leu-—. dixe suisque fìliis masculis uel eorum misso. Simililer nos pelimus supiascripli pelilores res iuris ecclesie ueslre sancii laurenlii que posile sunt in finita sigeslrina. loco ubi dicit libriole. hoc est cur-licella cum capella una construela cum casis. massariciis et omnibus lebus ad ipsa curlicella pertinentibus. Coherencias uero de prediclis icbus. da una parte fine roca qui dicilur nizalla. da alio latore fine giopo marcio, descendenle per rio qui currit de gauselia. cl desuper uia publica que currit da lo copello et caxano. descendenle per aqua de scablana de sublus fossadello qui descendil de ter-licio in lignone el ibi nominatur fauarido. el in uineli. el in cumi-melia. el in caouario. uel per aliis ceteris locis. lantum pelimus nos piediclo leudix- de suprascriplis seruis el ancillas preler quod superius anleposilum esl. el de suprascriplis casis el omnibus rebus. (l de prediclas capellas cum prediclis decimationibus ad earum perlinentibus sicul antea delinei quondam ansaldo genilor suus. omnia e| in omnibus plenum et uacuum In Integrum, id sunl casis. uineis. caslanelis. ficelis. oliuelis. roborelis. aliisque arboribus frucli- ( 293 ) feris et infrucliferis. siluis, campis el pascuis, omnia sicut superius decernitur In Integrum. Ila lamen ul inferamus uobis uel a canonicis qui ordinali sunt in ecclesia sancii laurenlii uel a succcssorcs illorum per unumquemque annum pensionem solidos. vi. dali ipsi denarii in kalendis Januarii eidem canonicis uel a suorumque successores. aul super allario ipsius ecclesie ponantur. Spondirnus in dei nomine alque promillimus suprascriplis seruis cl ancillis regere el gubernare, et suprascriplis rebus meliorare, el iam dictas ecclesias regere el gubernare, el pensionem ecclesie nostre uobis nel successoribus ueslris uel canonicis per unumquemque anno inferre. Quod si minime fecerimus de quo superius repromiilimus. lune liceat uos uel successores ecclesie ueslre suprascriplis seruis et capellas in islis rebus inlroire. el cui uoluerilis dare in uestra sil potestate. Post obilum noslrum uel filiis noslris in ius el dominio sancle ecclesie reuerlatur cuius esl proprielas. Vnde sic placet hec pelilio nostra et hunc libellum scriptum el manus ueslra firmatum nobis conlradere iubealis. Facto pelitorio menso marcius. indicione quarladecima. Imperante domino noslro cunrado in italia anno quarto (*). indicione isla feliciter. Vnde duo libelli uno tenore scripti sunl. Actum in ualle lauania feliciler. Landulfus episcopus in hoc libello subscripsit ('*). In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Marinus de porla. Boiamonte de odone. laudauerunl hoc scriptum eam uim el auclo rilalem obtinere, sicul exemplar ad quod hoc faclum fuil. Hoc ideo fecerunl. quia uiderunt libellum islum scriptum in quadam carlula. quam ucluslale tam lilluris lillerarum quam cardile consumplione ( * ) Di Gesù Cristo 1051. (**) Il presento libello fu già stampato dal mio caro o dotto amico, il signor cav- Agostino Olivieri, tra’ documenti onde arricchì la Relazione del Cappelloni sulla congiura di Gio. Luigi Fiesco, da lui pubblicata ed illustrata nel mS. ( 294- ) amidi perlimueiunl. Quare fecerunl hac presenti pagina hoc signi- caie soi ialini sicul in ca scripdun fuerat perscrutantes, et ut pre-uinjDifur laudantes. Millesimo cxlvii mense Jenuarii indicione vm. ^ LLI S f IL,0RU;u C°NE DE UEZANO. ET COMITUM DE LAUANIA. DE RUM. de MANDRELLA ET DE SANCTO MARTINO DE UENALI. ET DE HIS PERTINENTIIS. Cum Pefo defensionem sacro sancte Januensis ecclesie. Vbi uxore* ^0mni,S '°*iannes episcopus. Vii nobis curradus una cum es (sic) cl fìliis. Et si unus ex nobis sine herede morluus fuerit, alici ius succedere debeamus. Titulo condicionis locare nobis iu-s. pelimus casis el omnibus rebus iuris ecclesie ueslre Sancii Syri H posile sunl in locos et fundas uennali. pralo de benediclo sancii phani. simul cum capella una que esl edificala in honore sancii ^ai lini, in eodem loco uennali conslrucla. Fines uero ab ipsis rebus, da una parie bedo el aqua duclile. da alia parle ualle sancle marie, fine uia da rauinello que pergil a felelore usque in Iilus maris. hifia iam diclas cohercncias. hoc sunt casis. uineis. caslanelis. ficetis, oliuelis. uel aliis arboribus, pralis. campis, siluis el pascuis, omnia et m omnibus plenum et uacuum ex integrum, una cum exilibus earum. quanlum fuerunl lecli el laborali per bonoso massario. el quanlum infra iam dictas fines iuris prediale ecclesie perlinere uidenlur /n “legi um. Seu elpelo ego suprascriplo currado una cum uxores (sic) °t fìliis. id sunl campis el caslanelis el roboretis cum areis suarum ùii is ecclesie ueslre quibus sunl posilis in locos el fundas sigeslri. locus ubi dicilur campo de lareno. casal dalifreto. el in pascale, uel coium territoriis. Ita lamen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem, solidos, n. Spondimus n dei nomine alque promillimus suprascriplis rebus laborare, cl pennoni ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unum- ( 29o ) quemque antium inferre. Quod si minime fecerimus de infra ciuilalem Janue ueslrisque filiis et (d) Leggasi planiciebus, appunto come trovasi nelle citate edizioni. (e) Possint. Così il Codice summenzionato. {p Emendisi diminoratione, come rettamente si legge in tutti i preallegati esemplari. (g) Manibiis propriis roborantes (Ivi). Ih) Queste Consuetudini dei genovesi, unitamente al Breve di loro osservanza giurato dal marchese Alberto, videro per la prima volta la luce mercè la solerle diligenza del prelodalo cav. Cibrario. Kgli le stampò nella sua dottissima Storia delta monarchia di Savoia (voi. i pag. 310-514, ediz. 1840), (312) filiabus atque heredibus. Vt nullo unquam W in tempore habeamus licentiam nec potestatem per nullum ius. ingenium, nullahique occasionem quod fieri polest agere. nec causare, nominaliue de ueslra consuetudine quam uestri parentes priores habuerunt . El fuil consuetudo de scriptionibus foricis hominibus falsis appellatis, si notarius erat uiuus cum testibus, et presentes erant, cum ostensor pre-bebat sacramentum quod nullam malitiam falsitalis in eis scriptis commisisset. j\am inler uos secundum legem ipsam scriptionem finiebatis. Si autem notarius el testes absentes uel mortui erani, tunc ostensor se quinio iurabal quod ipsum scriptum falsum non esset. De prediis uero si orta erat contentio inter uos el foricos homines, inler uos non morabatur ulla pugna, nec probationem de ipsis recipiebatis. Femina longobarda uendebat el donabat res suas cui uolebat sine interrogatione parentum suorum el sine nolicia principis, et cui exinde tali modo carlulam emittebat, stabat secundum uestram consuetudinem. Serui uel aldiones ecclesiarum el serui regis et comilis uendebanl el donabant res suas proprie-tarias et libellarias cui uolebant. et slabal eorum uendilio el donatio iuxta uestram consuetudinem. Massarii ueslri super ueslris rebus residentes non debenl dare aliquod foderellum nec albergariam. traendole dalla pergamena originale che si custodisce negli Archivi Generali dei Regno in Torino (Genova — Carte sparse), e diede le varianti che si riscontrano fra questa e la copia che se ne ha nel mentovato Libro dei Giuri, unitamente al quale furono poi ristampate (V. Lib. Jur. voi. i. col. 2-4). Dopo del cav. Cibrario, le pubblicò l’egregio avv. Canale nella sua elaborata moria dei Genovesi (voi. n. pag. 378-382, ediz. prima); e ad ognuno di questi valorosi storiografi andiamo inoltre debitori di una traduzione delle Consuetudini medesime (V. Cibrario, Economia politica del medio evo, voi. i. pag. 104, ediz. 1842; Canaio, Storia citata, voi. i. pag. 55). Il lettore troverà la lezione di questo Registro Arcivescovile presso che interamente conforme alla membrana originale. (•’) Ul unquam tempore (Pergamena suddetta). (?) Quam ueslri priores parentes in Ime cimiate habuerunt (Lib. Jur ). (I) Aliquod fode rum neque foderellum (Lib. Jur.). 1 ( 313 ) nec ullum daium. nec placiluin. nec ad marchiones. nec ad uice-comites. neque ad aliquem illorum missum. Habitantes infra ciui-tatem Janue qui de rebus ecclesiarum uel familia libellos aut carlulam habebant, el ipsas res tenebant, si pro graui necessitale omni anno pensionem dare non poleranl. usque ad. x. annos ca-lumpniam non habebant, si ad prediclos decem annos lolam ipsam pensionem adimplebanl. Quod si rectores ecclesiarum ipsam pensionem recipere nolebant, super aliare ipsius ecclesie ponebatur, el nullam calumpniam habebanl. Clericis uero qui de rebus ecclesiarum uel familiis cessionem habebant, iuxla ipsam cessionem libellum mil-Iebani, et pensionem scribebant, el slabanl iuxla ueslram consuetudinem. Habitantes infra ciuilalem Janue placilum non custodiebant, legem non faciebant nisi infra ciuilalem. Reclores sancii ambrosii mittebant libellos el firmabant, el slabanl iuxla uestram consuetudinem. Aduenes liomines qui uobiscum morantur, si per gentem paganam oppressio erit, in qualicumque parte guardiani feceritis, ipsi omni anno facere debent. De prediis uero uel de aliis querimoniis lalis fuit consuetudo, ut ille qui inuestitus erat per triginta annos nullus episcopus neque archiepiscopus aut abbas, uel aduo-calores siue rectores ecclesiarum, aut comes, nullam probationem neque per pugnam exinde dabal. sed ille qui inuestitus eral quinto se iurabat quod res ipsas per triginta annos possessas haberet. Banditili uero non amplius quam quindecim dies missum eral quando marchiones placilum ad tenendum ueniebant. Omnes laici qui in persona clerici cessionem de rebus uel familiis ecclesiarum aquirebanl. nec ipse clericus neque episcopus eidem homini qui tali modo per cessiones res uel familias tenebant diebus uile illius clerici firmiter tenebant iuxla uestram consuetudinem. Homines uel femine ueslre ciuitalis qui dc rebus uel familiis ecclesie uel comitatus libellos habebant, aul de parentibus ei dimissa erani, nullus ullum libellum super eum adquiral. Et qui tali modo adquisieril. alter nulloniodo stabilis erit. Et si contendo eis inde oria fuerit. - ( 514 ) ille qui lenel se quinto iuret quod per. x. annos ille uel sui ria-lores per suum scriptum lenumml. Clerici qui de rebus uel familiis ecclesiarum cessionem habebant el iueslili erani nullus alius clericus adquirerel. quousque illi clerici uiuerenl. Omnes homines nosiri paslenalores uel heredes eorum qui super ueslras ros residere uolebanl. habebant polesialem residendi sine ullo seruilio publico. el slabal secundum ueslram consueludinem. Breue de consuetudine quam fecil domnus alberlus marchio fìlius opizonis itemque marehionis. el firmauil per sacramentum per Ires bonos homines quoru m nomina in primis oberlus fìlius quondam aslulfì. et Wilielmus de ualle que dicilur lebla. el ruslicus de auramala. suprascriplam consueludinem el preceplum de hominibus ciuitalis Janue quod ipse marchio firmiter obseruare debel. el carlulam promissionis debent facere predieli marchiones de consuetudine, el preceplum de hominibus ciuitalis Janue quod ipse marchio firmiler obseruare debet. el carlulam promissionis debenl facere predieli marchiones de consuetudine el preceplo Januensium qualiter iudex Januensium laudaueril. Anno dominice incarnacionis. Millesimo, quinquagesimo, vi. imperante donino henrico in ilalia anno. x. mensis madii. indicione oclaua. LIBELLUS PRESBITERI. OBERTI DE NERONE. ET DE FRATRIBUS SUIS. DE LAMANIGRA. DE UIGINTI ET NOUEM ANNJS. Cvm Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie Sancii Syri ubi preesl domnus Syrus Januensis ecclesie archiepiscopus. Vii nobis Presbitero oberlo. el bonosegnori de gazo germanis, el Mariino germano, ac Guilielmo filio quondam berardi. el bono ua-sallo filio quondam pelri. et Johanni filio quondam odonis noslrisque filiis, usque ad xxvim annos explelos. Tilulo condicionis locare nobis iubealis. Pelimus in dei nomine quamdam lerram iuris ecclesie ( 5f5 ) Sancii Syri que posila esl in plcbcgio dc aguxi. loco ubi dicilur lammannigra. Fines uero. de uno lalere per coslani de larnmanigra. et per costam de castagnola, el usque in calmum de carello, et per fadum frigidum aqua uersanle usque in coruariam. el inferius usque in fossalum de cauriasco. Infra istas coherenlias quiequid oblinemus pelimus In Inlegrum. quam spondimus meliorare el colere, ita tamen ut inferamus uobis el successoribus ueslris per unumquemque annum nomine pensionis denarios Januenses decem el octo, dati el consignali curie in fesliuilale beali iohannis euangelisle. Completi? prediclis armis uiginlinouem liceal ecclesie prefatam lerram cui uolueril locare, uel in ueslro dompnieo relinere. Vnde si placet hanc noslram peticionem el hunc libellum scriptum el nobis contradere iubealis. el alium similem a nobis factum el leslibus roboratum pro munimine ecclesie Iradimus conseruandum. Testes. Oglerius danesi us. Oberlus diaconus. Pelrus iudex. Lanfraneus de fìcarelo. Johannes blancus. Alexandro hyconomo presente. Aclum in camera Januensis Archiepiscopi feliciler. Millesimo cxlv. mense nouembris. indicione vm. Ego Syrus Januensis archiepiscopus subscripsi. LIBELLUS UE HOMINIBUS DE MOLACIANA. DE MEDIETATE CASTANETI DE CASA NOUA. DE XX. NOUEM ANNIS. Cvm Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie (ubi preesl dominus Syrus Januensis ecclesie) archiepiscopus. Vii nobis iohanni scolo, el faciolo nepoti meo filio quondam iohannis. Aiegre de podio per marlinum missum eius. el Bonelrude el meralde sororibus per lanfrancum missum earum. el iohanni el adalasie. nec non Gisle filie baldi caulixelli per uirum eius fulconem missum eius. el Oberlo de ranedo. el nepotibus eius filiis quondam iohannis. el algude filie quondam marlini, el andree filio quodam dode prò se el sororibus suis. Tilulo condicionis locare nobis iubealis famulis ( 51G ) el fanaulabus ecclesie Sancii Syri noslrisque filiis el heredibus usque ad uiginli nouem annos explelos. Pelimus in dei nomine caslanelum unum iuris ecclesie Sancii Syri posilum in casa noua. qui dicilur cosla mala. Videlicet medielalem huius caslaneli. excepla decima porcione huius caslaneli quam ecclesia in domnicum conserual. el excepla parle illa quam comperauil secans fenum ab oberlo primo. Spondimus in dei nomine hanc lerram meliorare et colere. Ila lamen ul inferamus uobis el successoribus ueslris in unoquoque anno prò pensione denarios vi. in fesliuilale sancii iohannis euangelisle dali el consigliali curie. Complelis ilaque xxviiii annis liceal uobis el ueslris successoribus prefalum caslanelum locare aul in dompnicum re-seruare. Tesles. Oberlus sulpharus. Arnulfus. Magisler slephanus. Anselmus cauponarius. Presbiler iordanis. Alexandro hyconorno presenle. Millesimo cxlv. mense nouembris. indicione vm. LIBELLIS BO.M UASALLI DE PRATO EPISCOPO. DE UIGINTI NOUEM ANNIS. f Cvm Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie Sancii Syri. Vbi preesl domnus Syrus Januensis ecclesie archiepiscopus. Vii mihi bono uasallo meisque fìliis et filiabus. Tilulo condicionis locare nobis iubealis usque ad xxviiii annos explelos. Pelimus in dei nomine lerram unam ecclesie Sancii Syri que posila esl in pulcifera loco ubi dicilur (pratum) episcopum cum domo. Quam spondeo meliorare el colere. Ila lamen ul inferamus uobis el successoribus ueslris per unumquemque annum in fesliuilale Sancii Johannis spallam unam. el medielalem de uino et de caslaneis. el feno. Saluo bedo molendini, nisi necesse fueril curie. Tesles. Girardus de medolico. Allus gener eius. Olio murcius de medolico. Anselmus cauponarius. Oglerius danesius. Alexander ecclesie hyconomus. Millesimo cxlv. mense iulii. indicione vii. ( 317 ) CARTULA HEIUTACIONIS PETRI DE SAPORITO DE TOTO HOC yuoi) HABEBAT IH UALLE CALDA ET IN FONTANA SACRATA. ET IN MONTALTO ET IN CAl'ANUZA. -J- Ego Petrus de saporito sponte offero cl refulo libi Alexandro Januensis ecclesie Sancii Syri hyconomo. prò domino Syro dei nutu Januensis ecclesie uenerabili Archiepiscopo. Quasdam terras quas iniusle oblinebam in sanclo cipriano. Que sic nominantur. Videlicel. Fons sacratus. Mons altus. Cauanuza. que omnia ecclesie prò te misso el hyconomo ecclesie offero, et si quid iuris in illas habebam sponte abrenuncio. Possessionem quoque si quam oblinebam libi trado. Tesles. Pelrus iudex. Oberlus merdempè. Oberlus sulpharus. Merlo lanzaguda. Bonus iohannes merdempè. Aetum in domo pelri. Millesimo cxlvi. mense Jenuarii. indicione vm. LIBELLUS AIDELE NEPTIS PETRI DE SAPORITO. $ ET I'ULCONIS OLTERII EIUS. TANTUM IN U1TA EORUJI. f Vobis Aidele nepti pelri de soporeto. et Fulconi naturali eius fdio. Ego Alexander ianuensis ecclesie Sancii Syri hyconomus. iussu et uoluntale domini Syri Januensis ecclesie archiepiscopi, loco quousque uixerilis tantum, uno morienle porcio illius alteri deueniat. Videlicel. Fonlem sacraluin. Monlallum. Cauanuciam. et illud quod pelrus de saporito in planum de carusia prò sua porcione obtinuit. et sunt iuris ecclesie Sancii Syri. quas aucloritale domini Syri uobis quousque uixerilis lanlum loco el libellario nomine oblinere concedo. Ita lamen ut infèralis curie nomine pensionis denarios qualuor ianuenses dalos el consignatos curie singulis annis. personis tanlum ueslris decedenlibus siue heredibus cxislenlibus siue non reuerlanlur ecclesie cuius est proprietas (sic), quas lerras pelrus de saporito ecclesie oblulit. el omni iure quod in eas habuerit abre- ( 318 ) nunciauit. Tesles. Pelrus iudex. Merlo lanzaguda. Oberlus merdempè. Bonus iohannes fraler eius. Oberlus sulpharus. Acluin in domo pelri. Millesimo cxlvi mense ienuarii indicione vini. DE LIBELLO PATRIS PRESBITERI BARTIIOLOMEI DE PLICANIO. DE MONTE OSCANIO USQUE AD UIGINTI NOUEM ANNIS. Cvm Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie Sancti Syri. Vbi preesl donmus syrus dei nulu ianuensis ecclesie archiepiscopus. Alexandro hyconomo presente. Vii mihi pelro de sogia meisque fìliis per barlholomeum filium meum hunc libellum suscipientem. Tilulo condicionis locare nobis iubealis usque ad xxviiii annos. Pelimus in dei nomine decimam iuris ecclesie ueslre Sancii Syri que sumitur de monte Vscano. Ila lamen ul inferamus uobis el successoribus ueslris per unumquemque annum per ficlum solidos denariorum ianuensium duos, dalos el consignatos kalendis ienuarii. Completis alque annis uiginli nouem liceat uos el successores ucslros prefa tam decimam cui uoluerinl locare uel in dom-nicum relinere. Tesles. Oberlus sulpharus. Oglerius danesius. Pelrus iudex. Anselmus cauponarius. Magister stephanus. Actum in palacio Januensis archiepiscopi. Millesimo cxlvi mense ienuarii indicione vim. LIBELLUS ALLONIS DE MEDOLICO CENER GIRARDI GASTALDI. DE MANSO DE PODIO. Cvm Cum Pelo defensoribus sacro sancte Januensis ecclesie Sancii Syri. Vbi preest domnus Syrus ianuensis ecclesie archiepiscopus. Vii mihi alio el filiis meis masculinis lanium. Titulo condicionis locar e nobis iubealis. Pelimus in dei nomine locum unum iuris ecclesie Sancii Syri positum in medolico qui uocalur Podium, cum eius perlinenliis. quem spondimus meliorare el colere, el de uinea aliisque arboribus super lerram competentibus pastinare. Ila lamen (’ol9 ) ut inferamus uobis el successoribus ueslris medielalem de uino et caslaneis. el quarlum de orlo, el per pensionem solidos tres denariorum Januensium et spallam unam in fesliuilale sancii iohannis. Quod si minime fecerimus de quo superius repromittimus liceat uos el successores uestros in prediclo loco inlroire el cui uoluerilis locare. Posi obilum aulem meum el filiorum masculorum meorum in ius et dominium ecclesie ueslre reuerlatur cuius est proprietas. Aclum in palacio Januensis archiepiscopi. Millesimo, cxlvi. CARTULA DONATIONIS QUAM FECIT AMICUS GUELFUS ET UXOR EIUS DOMINO ARCHIEPISCOPO. DE LOCO IN ALBARIO. TANTUM QUOD SIT UALENS M. SOLIDORUM. Cartula offersionis quam facimus nos amicus guelfus filius quondam .....('lacuna) et Anna iugales. Vobis domino syro Januensis ecclesie uenerabili archiepiscopo ac rectori dignissimo. Nominaliue nostrarum rerum quas in albario habere uissi sumus, quod bene sit ualens librarum denariorum Januensium quinquaginta, et si in illis defuerit, in aliis complimenlum offerimus, el adimpleri iubemus pro animarum nostrarum mercede. Quam enim offersionem nos qui supra iugales uobis ueslrisque successoribus defendere et auclorizare promittimus. Quod si non potuerimus aut per quod uis ingenium subtrahere quesierimus. tunc in duplum eamdem offersionem uobis ueslrisque successoribus restituemus, sicut pro tempore fuerit meliorata aut ualuerit sub eslimacione in consimili loco. Tesles. Oglerius de gqidone. Oberlus malus ocellus. Guilielmus eius filius. Oglerius danesius. et Alexander Januensis ecclesie hyconomus. Aclum in camera palacii Januensis archiepiscopi feliciter. Millesimo cxlvi mense aprilis indicione vm. ( 520 ) LIBELLUS AMICI GUELFI DE PRED1CTA TERRA. Cvm Cum Pelo defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie Sancii Syri. Vbi preest domnus Syrus Januensis archiepiscopus. Vii nobis amico Guelfo et anne iugalibus nostrisque heredibus. Tilulo condicionis locare nobis iubealis. Pelimus in dei nomine quamdam lerram iuris ecclesie Sancii Syri posilam in albario et in aliis rebus sicul uobis pro animarum nostrarum redemplione obtulimus. Quam spondimus meliorare et colere, et denarium unum Januensem nomine pensionis singulis annis inferre. Quod si minime fecerimus in ius et dominium sancle ecclesie ueslre reuerlatur cuius est pro-prielas. Post obilum noslrum cl heredum noslrorum reddeat predicla lerra ecclesie. Vnde sic placet hec pelitio nosira el hunc libellum scriptum nobis conlradere iubealis. el alium similem a nobis faclum el teslibus roboralum pro munimine ecclesie ueslre Iradimus conseruandum. Tesles. Oberlus malus ocellus. Wilielmus eius filius. Oglerius de guidone. Oglerius danesius. Alexander hyconomus. Millesimo cxlvi. mense aprilis indicione vm. LIBELLUS ANSALDI DE LEUI DE CACISCENASCO. ET ANSELMI DE COLLA. f Pelo defensionem in dei nomine. Ego ansaldus de cacische-nascu. per me el per anselmum de colla cognalo meo. quarla parle decime capelle ramagii alque bembegii. Vobis domino Syro ianuensis archiepiscopo lilulo locacionis In Inlegrum locare iubealis prediclam parlem decime siculi uobis perlinere uidelur. Ila (amen ut inferamus uobis ue! successoribus ueslris usque ad annos quindecim ad oclauam naliuilalis domini singulis annis pro ficlo solidos duos. Quod si minime fecerimus, tunc uobis componere promillimus penam solidorum quadraginla el decimam dimillere. Ego enim pre-falus archiepiscopus spondeo alque promillo uobis quibus supra ( 321 ) ansaldo et anseimo ueslrisque heredibus prediclam decimam usque ad conslilulum lerminum defendere alque dimillere. Quod si non fecero aut sublrahere quesiero. lune penam solidorum quadraginla sub slipulacione uobis promillo. Aclum in camera curie noui pa-lacii prefali archiepiscopi. Millesimo cxlvi. mense aprilis. indicione: vm. Tesles. Ansaldus centragli. Bonus iohannes fraler eius. Selue-radus Guigenzonus desteladu. Alberlus de uia riuaiorolii (’). LIBELLUS BBANCI CURTI DE AUGUXI. -J- Anno ab incarnacione domini nostri ihesu chrisli. Millesimo cxlvi mense nouembris indicione vini. Dompnus Syrus ianuensis archiepiscopus per Ribaldum el gislam filiam quondam rustici el iohannem filium quondam iohannis missos heredum Rainaldi el Racii locauit tolas res Sancii Syri quas ipsi lenuerunt in uilla qui appellatur a lamanigra el Vrri. ab cosla rouerosa usque ad ecclesiam sloblelle. de super per montem de copallo et carello usque in aquam. et ab ponte cauriasco superius. Quiequid infra islas coherenlias tenuerunl Rainaldus et Racius heredibus eorum locaulo In Inlegrum. usque ad annos xxviiii. quod usque ad hoc lerminum defendere per me meosque successores et auclorizare spondeo. Ila lamen ut inferant singulis annis nomine pensionis curie Archiepiscopi denarios un. Completis xxviiii annis predicla lerra ecclesie reuerlatur. et liceat archiepiscopo uel eius successoribus cui uoluerinl locare uel in dompnicum reseruare. Aclum in palacio Januensis archiepiscopi feliciter. Tesles alberlus bonicus. Johannes de insula de sauri. Presbiler Rainerius. Presbiler teucius de lauania. Alexandro hyconomo presente. (*) Nel margine della pergamena di fronte al principio di questo libello,si legge di mano antica la seguente postilla: Libellum istud, cum alio libello ipsius ansaldi mutatur in solidos, vn. per annos v. ( 522 ) LIBELLUS NEPOTUM SUPRADICTl ANSALDI DE LEUI. Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie Sancti Syri. Vbi preesl domnus Syrus dei nutu ianuensis archiepiscopus. hyconomo presente. Vii mihi dodoni meisque fratribus filii quondam merloni de leui. per ansaldum de leui tutorem nostrum hunc libellum suscipientem. Titillò conditionis locare nobis iubealis usque ad annos. xv. Petimus in dei nomine oclauam parlem de decima de bembegia iuris ecclesie ueslre Sancti Syri. Ita tamen ut inferamus uobis el successoribus ueslris per unumquemque annum per fictum denarios sex ianuensium. Completis itaque annis, xv. liceat uos cl successores ueslros prefalam decimani cui uoluerinl locare uel in domnicum relinere. Tesles. Selueralus da leui. Bonus iohannes frater cinlragi. Anselmus clericus. Isembardus. Berlhololus. Aclum in palacio ianuensis Archiepiscopi. Anno ab incarnatone Millesimo, centesimo XLVii. mense Januarii, indicione nona. DE PLEBEIO PLICAN1E. LIBELLUS BERENGARII COMITIS LAUANIE. Placuil Domino Syro Januensi Archiepiscopo. Quod dedil ficto reddendo ad Berengarium de lurrem (sic) lolam ipsam decimam quam ipse berengarius tenebat in plebe plicanie. uidelicet de ecclesiis que sunt in uillas que uocanlur coreliam el canaualem. ul habeat eam et, gaudeat usque dum compleantur annos uiginli. explelis uero annis uiginli reuerlatur predicla decima ad curiam domni Archiepiscopi. Tali pacto dedil eam sibi ul reddat berengarius qui supra ad curiam in unumquemque annum ad pentecosten denarios ianuenses duodecim. Quod si superius legilur berengarius qui supra non adim-pleuerit amillel predictam decimam, el si domnus archiepiscopus eam ab eo sublraxerit anle constitutum terminum penam promillit berengario solidos denariorum Janue quadraginla. Aclum in palacio ( 323 ) nono Januensis Archiepiscopi in Janua. Millesimo, cxlvii. Ad dies madii. xxu. feria, v. Indicione vim. Testes. Alexander yconomus. Anselmus canauarius archiepiscopi. Plumacius. Bernardus de tur-rem (sic). Otto de caneza. Arnaldus fraler eius. LIBELLUS DE RUMALIO ET DE UICNALt. Cvm Pelo a defensione sacro sancle Januensis ecclesie beali Syri. Vbi preest dominus Syrus Januensis archiepiscopus. Vii nobis ho* modeo et bono iohannis filii quondam Guidonis. qui professi sumus ex nacione mea lege uiuere romana. Dominus Syrus archiepiscopus dedit suprascriplis germanis el eos inuesliuil ad lenendum in uila illorum et usufrucluandum lolam porcionem eorum decime quam ipsi quondam (enebanl in uilla que nominalur rumagli el uignali. el perlinenliis eorum. sicut ipsi parlem eorum islius decime tene-bant el .accipiebant, omnes isli fralres in uila illorum habeant el non ad alias Iransgredienles personas In Integrum. Ad ficlum per omnem annum dandum in naliuilale domini nostri denarios sex denariorum ianuensium. dali el consignali isli denarii sex domino archiepiscopo et suis successoribus el eorum missis per islos fralres uel per illorum missum, et exinde isli fralres decimam islam uide-licet eorum porcionem quam quondam lenebanl debenl delinere et de usufruclu el reddilu et inlroilu islius decime quiequid uoluerinl facere, sine conlradicione archiepiscopi suorumque successorum, alia eis iniuria uel super imposilio non fiat. Siquidem homodeus el fraler ul supra legilur non adimpleuerinl et ficlum non soluerint infra duos annos si eum tenuissent quod liceat archiepiscopo el successoribus suis in decimam el reddilum eius inlroire el eam accipere, el cui uoluerinl dare, el hoc inler eos. Aclum est in palacio. Millesimo centesimo quadragesimo oclauo. intranle mense madii. indi-cione. x. Tesles. Pelrus iudex. Ansaldus de bianco el Fabianus fraler 21 ( 524 ) eius. Bonus iohannes cinlragus. Bonus uicinus de bargagii. Wiliel-mus barilarius. Wilielmus malcaualca. Enricus alamannus. Et homodeus per se el fratrem eius hanc cari uiam suscepit. In camera domini Syri Januensis archiepiscopi, in presenlia honorum hominum fuil iohannes de axeredo cum lilio suo berardo. el fecerunl fidelilalem domino Syro archiepiscopo cl iurauerunl sibi. laciis sacrosanctis euangeliis, quod exinde ci suisque catholicis successoribus erunt fideles bona fide, el promiserunt se operaturos bona fide sine fraude seruare et amplificare omnes conditiones cl pensiones locius terre beneslasii ad illorum posse, et non minorare eas aliquo modo, ad proficuum el ulililalem archiepiscopalus. el si scierinl uel audierint nliquo modo de dampno aut de minoratione archiepiscopi suorumque successorum uel sue curie aul de lerris beneslasii uel de condilionibus siue dc pensionibus, ut cicius poterunt denunciabunl archiepiscopo el successoribus suis per se aul per eorum nuntios. Hec omnia obseruabunl bona fide sine fraude nisi quanlum iuslo dei impedimento remanseril. salua fidelilale quam ipsi promiserunt fìliis opizonis et sibilie. Ibidem dominus Syrus ianuensis archiepiscopus inuesliuil iohan-nem de axeredo et filium eius berardum de duabus parlibus mansi beneslasii. super quem locum ipsi habitant, ad tenendum exinde islas uidelicel duas porciones islius mansi beneslasii archiepiscopalus. el persoluere exinde debent singulis annis (ad) naliuilatem solidos octo denariorum ianuensium domino Syro archiepiscopo el successoribus suis. Eo quidem tenore, si iohannes uel fìlius eius berardus islam pensionem solidorum cdo per omnem annum in naliuilale domini ul supra legilur absoluerinl. siue in isla fidelilale malignali fuerinl. quod dominus Syrus archiepiscopus et successores sili el eorum missi per eos sua audoritate inirent in rnansum islum et in melioracione illa quam ipsi facla habuissenl super illam lerram. el eos de manso islo deicere possint sua auclorilale. Si uero omnia ( 325 ) ut supra legilur adimpleuerinl sicul iurauerunt el promiserunt, dominus Syrus hanc inuestiluram ratam et firmam tenere perpetuo promisil eis. per se et per suos successores. Millesimo centesimo quinquagesimo lercio, medio mense ienuarii. indicione xv. Tesles. Presbiler iohannes sallerane. Philippus culdeprando. Oberlus sulfarus. Michaelis diaconus archiepiscopi. Inp camera archiepiscopi feliciter. CARTA REFUTATIONIS DE MORELLA. * Cartula uendicionis sub dupla defensione alque refutacionis quam facio ego fulco de masare fìlius quondam iohannis blanci de morella. Vobis domino Syro Januensis (sic) archiepiscopo ueslrisque successoribus. Nominaliue de loco uno cum uinea cl ficis aliisque arboribus super habenle qui esl positus in uilla medolici ubi dicilur morella. Cui coherel ab una parle terra curie ueslre quam baldus lenel. Ab alia lerra filiorum girardi. el de supra lerra simililer ueslre curie, de sublus uia. Infra islas coherenlias una cum suis exilibus el perlinenliis islum rnansum de morella. Insimul cum aliis omnibus lerris quas ego fulco habeo et delineo el possideo, cl per me inuenire poluerilis in uilla medolici. el in morella, el in illorum exitibus el perlinenliis. que mihi fulconi obuenerunl per palrem meum aul per ueslram curiam ipsius archiepiscopalus aul alio modo, omnia plenum et uacuum ego qui supra fulco uobis Syro archiepiscopo ueslrisque successoribus uendo. et possessionem cum dominio uobis trado. alque refulacionem iacio. et dono In Inlegrum. Et faciatis exinde a presenti die uos et successores ueslri qui supra archiepiscopus dominus Syrus quiequid uoluerilis uos. sine omni mea contradicione qui supra fulconis el meorum heredum omniumque personarum per me. Per precium solidorum quinquaginta denariorum ianuensium quod mihi soluistis, et si plus ualet uobis dono • alque concedo, el ius meum omnc et accionem uobis concedo ct transfero el mando, el ueslre curie a qua accepi ab omni homine ( 526 ) defendere ego fulco una cum meis heredibus promillo uobis Syro archiepiscopo ueslrisque successoribus ol cui dederilis ad ulililalem ueslre curie promillo. Quod si defendere non poluero. aul si subii alieie quesiero in duplum islius uendicionis penam componere promillo sicut erit meliorata in consimili loco, et pro isla pena dupli obligo uobis omnia mea bona pignori que habeo et habebo. In caslro ciuiialis Janue in palacio feliciter. Millesimo centesimo, quinquagesimo seplimo. exeunle mense iulii. indicione mi. Signum manus fulconis hanc carlulam uendicionis el refutacionis et donacionis fieri rogami, et de solidis quinquaginta quietum se uocauil. Tesles. presbiler iohannes sallerane. et presbiler rainaldus sancii silueslri. et presbiler gigorius archiepiscopi, el presbiler iaco-bus. et michaelis diaconus archiepiscopi. Marchio iudex. Oglerius danese, marinus archiepiscopi. RENOUATUM EST ET ALIBI SCRIPTUM. Placuit alque conuenit inler dominum Syrum Januensem Archiepiscopum. el Anselmum calderarium filium quondam Guidonis de moria. Idem dominus Syrus Archiepiscopus dedil medielalem unius labule lerre domnicale eiusdem archiepiscopi el sancti Syri. Prefalo anselmo calderario el suis heredibus ad tenendum el mansionem super ipsam lerram faciendum usque ad uiginli nouem annos expletos. el in ea habitandum, et quiequid fuerit ei necesse faciendum. et esl isla medielas labule islius terre ipsius archiepiscopalus prope ecclesiam sancii laurenlii. Cui coherel. ab una parle de anlea uia. de relro domus uasalli gambalixe que esl supra terra domnicala archiepiscopalus. a lercia parle Irexenda. a quarla parte uero edifilium guigle picene quod esl simililer supra lerram curie archiepiscopi. Infra islas coherenlias una curn accessionibus suis cl in-gi essibus islam terram dedit dominus Syrus archiepiscopus ut supra legilur eidem anseimo calderario In Integrum. Ea racione. ( 527 ) quod idem anselmus el suus heres debet habere el delinere, el super ipsam tèrram mansionem conslruere. el inhabitare, el quic-quid fueril ei oporlunurn facere usque ad annos uiginli nouem completos, el persoluere exinde debel singulis annis per omnem natiuilalem domini denarios sex denariorum ianuensium eidem archiepiscopo el suis successoribus, sine omni conlradicione eiusdem archiepiscopi suorumque successorum. Et dominus archiepiscopus el sui successores suprascriplo Anseimo et suis heredibus quiete sibi delinere islam lerram promittere debenl. Alia super imposila eis non fìat. Penam uero inler se posuerunl. ul si arcliie-piscopus uel successores sui islam lerram anseimo uel suo heredi usque ad complelos uiginli nouem annos islam lerram sibi abslu-lerinl. aul supradiclus anselmus uel suus heres islam lerram infra islum lerminum dimiserit, et denarios, vi. nomine pensionis exinde per omnem annum in naliuilale domini archiepiscopo el suis successoribus non soluerit., el completis islis uiginli nouem annis si dc tenenda isla lerra non se conuenerinl. et idem anselmus si uendere uolueril edificium. el per tale precium quale de alio homine habere poleril archiepiscopo et suis successoribus non uendideril el Iradi-derit. tunc componat pars parli ille que ul supra dicium esl non obseruaueril. penam solidorum quadraginla. el si per anselmum slelerit quod ila non adimpleat, quod lerram amillal. Si uero dominus Syrus uel successores sui noluerint edificium ernerc ul dicium esl. quod Anselmus el suus heres possil transferre edifilium libi uolueril. el ita inter se conuenerunt. In camera archiepiscopi feliciter. Millesimo centesimo, quinquagesimo oclauo. inlranle mense iunii. indicione vi. Signum manus archiepiscopi Syri. hanc carlulam conuenienlie fieri logauil. Tesles. Enricus iudex. Oglerius danese. Ansaldus de solfalo. Ferrarius de medolico. Ansaldus de carmadino. Albericus de archiepiscopo. ( 528 ) DE REKUTACIONE TERRE SANCII OLAXI. Cariala finis cl refutacionis nec non donacionis quam facimus nos Orcoila filia quondam oberli falle monache, el Opizo alque Wilielmus filii eius. cl filii quondam Ansaldi sardene. quod professi sumus nos maler el filii ex nacione nosira lege uiuere romana. \obis domino Vgoni Januensi archiepiscopo el ueslris successoribus. Nominaliue de omni iure el racione quod nobis mairi el fìliis obuenil aul perlinere nobis polesl per successionem aul obligalionem. aul mihi orcoilo perlinel uel obuenil aul obuenire polesl per dolem uel anlifaclum siue lerciam. aul quolibel alio modo nobis mairi el filiis conligii aul obiunil uel nobis polesl contingere in lerra sancii olaxi el in omnibus (sic) el exilibus suis el perlinenciis. simililer el in molendino nouo suprano de muroallo. omnia que nobis Orcoilo el fìliis suis Opizoni el Wilielmo sardene aliquo modo perlinel uel perlinere polesl in isla lerra sancii olaxi el in molendino nouo de muroallo suprano el perlinenliis islius lerre. Nos maler el fìlii uobis domino Vgoni Archiepiscopo refutamus, el fìnem el donacionem prò archiepiscopalui ueslro per omnia facimus alque concedimus. Quod amodo nos maler et fìlii. Orcola el Opizo atque fraler eius Wilielmus sardena. nel nostri heredes, aul aliqua persona per nos aduersus uos quem supra dominum Vgonem archiepiscopum uel aduersus successores ueslros aul conlra aliquam personam pro archiepiscopalu ianue aul cui dederilis prò ulililale archiepiscopalus cl suprascripla lerra sancii olaxi el perlinenciis. aul ex islo molendino nouo de muroallo suprano aliquo modo inferre molestiam uel requisitionem inde facere non ualeamus. set exinde laciti ni contenti permaneamus. Insuper si quid iuris uel racionis in molendino isto nouo de muroallo suprano uel in lerra sancii olaxi et perlinenciis habemus quolibel modo uobis domino archiepiscopo Vgoni nomine Archiepiscopalus ianue donamus alque concediinns. el accionem inde ( 529 ) uobis mundamus ad intendendum pro archiepiscopalu ianue ueslro conlra omnes personas in defensione ueslra habendum. Si uero hoc facere presumpserimus uel molesliam aul requisitionem aliquo *nodo ex molendino islo siue de lerra sancii olaxi aut ex eorum perlinenliis nos uel nostri heredes aut aliquis per nos uobis aul ueslris successoribus aul alicui pro archiepiscopalu fecerimus, cl deinde taciti inde non permanserimus, tunc promillimus nos maler cl filii Orcoila el Wilielmus et Opizo Sardena uobis domino Archiepiscopo et maistro anseimo stipulanti pro archiepiscopalu penam dupli re-quisicionis inde facte, et insuper lis inde facla non ualeal. In domo sardene feliciter. Millesimo, centesimo, sexagesimo vi. inlranlc mense marcio dic vnu. Indicione xm. Signa manuum Orcoile sardene et filiorum Opizonis el Wilielmi carlulam finis et refutacionis el donacionis fieri rogaucrunl. Tesles. Filippus lamberli. Vnricus (sic) iudex. Oglerius el ansaldus fralres nepoles opizonis sardene. Maisler Anselmus. Oglerius danese. LIBELLUS DE LEUAGI. -J* Cvm Cum Pelo defensores sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preesl domnus Oberlus episcopus. Vii nobis dodus el Gisulfus germanis filiis Anseimi una cum uxores cl filiis el heredibus eorum masculinis, el si unus ex nobis sine herede morluus fueril. unus allerius succedat. Titulo condicionis locare nobis iubealis. Pelimus islis germanis mansum unum cum casa et omnibus ad eum pertinentibus iuris ecclesie ueslre Sancti Syri, qui posilus est in loco ct fundo ubi dicitur erosa. Islo manso cum omnia que a se perlinere uidelur. plenum el uacuum. una cum exilu suo In Inlegrum. Nec non eliam pelimus istorum dodorum (sic) cl Gisulfi germanis. Id est medielale de capella una que esl conslilula in islo loco leualli. et est edificala in honore sancti laurenlii cum medielas de omnia res que predicla medielas dc iam dicla ecclesia perlinere uidetur ( 550 ) In Inlegrum. Ilem pelimus islis germanis seruis ct aneillis iuris ecclesie ueslre. nomine eorum Guinezo cum liliis cl filiabus suis, el Jouenale cum suis liliis el filie et filiarda cum sue filie el filiis, el Pipinus filius quondam Berlani ct cum aliis filiabus qui de hinc in anlea nascuntur, seu cum omne conquesta eorum. El habeatis (sic) potestatem ipsis seruis cl ancillis in seruilio millere ubicumque uoluerimus. Ila lamen ut inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem denarios qualuor. Spondinms in dei nomine alque promillimus islis rebus meliorare, et islis seruis el ancillis gubernare, el pensionem ecclesie ueslre uobis uel successores ueslros per unumquemque anno inferre. Quod si minime fecerimus de quod superius promittimus, lune liceat uos islis rebus inlroire. et islis seruis el ancillis apprehendere, et cui uoluerilis dare in ueslra. sil poleslale. Vnde sic placel hec pelicio nostra manibus noslris tradere iubealis. el a testibus roboralum. Facio peli-lorio mense iunio. Indicionis quinledecime. Millesimo. Sexagesimo. Oclauo O. Indicione isla feliciter. Ego Oberlus episcopus in hunc libellum subscripsit (sic). 7 In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules. Wilielmus cri-spinus. Fredenzonus gonlardus. Philippus Bonefacii. Rogerius iusle. laudauerunl quod suprascriplus libellus eam uim el auctorilalem leneat quam uelus ad cuius hunc transcribere fecerunl ex suo officio. admissa poslulacione rationabili domni Hugonis Archiepiscopi, quapropter nimiam ueluslatem et anlquilalem deperire poterat an* liquus. el sic ecclesia iure suo carere, quia igilur talibus suam au-clorilalem speciali interponere iuramento tenebantur, ipsum libellum hic transcribi iusserunl secundum tenorem uetuslioris. nihil addito uel depromplo. laudantes ueluli prelegilur. Millesimo, centesimo. Septuagesimo secundo, decima die exeuntis nouembris. Indicionis quinte. (’) L’indizione lo.» (genovese) non correva già nel f068 , ma nel 1078. Leggasi pertanto: Millesimo scpluuriesimo oclauo. ( 551 ) „ DE ECCLESIA SANCII MICHAELIS. Ecclesie arehangeli michaelis qitam uenerabili canonice Sancii Rufi nupcr eommisimus conseruandam. Nos Syrus Januensis ecclesie archiepiscopus cenlum labulas lerre de predio ecclesie Sancii Syri in uilla sancii pelri de arena tradendo oblulimus. el ad ciusdem ecclesie ulililalem illas quousque in prefalam ecclesiam canonice el regulariter degerint sine alia condicione decernimus oblinendas, nos quoque noslrosque successorea perhenniler auclorizanles. Quod si canonice el regulariter in prediclam ecclesiam stare neglexerint, ecclesie nostre Sancii Syri illas reuerli iubemus. Millesimo cxlv. niense iulii. indicione vn. Data in capella Sancti Gregorii. Gyrardo ciusdem ecclesie preposilo pro ecclesia exislenle. LIBELLUS BEUTE UXORIS FABIANI DE IONTANEGLI. TANTUM IN UlTA EIUS. Cvm Cum Peto defensoribus saTjro sancle Januensis ecclesie. Vbi preest domnus Syrus ianuensis ecclesie Archiepiscopus. Vii mihi berle quondam fabiani uxori dum uixero. Tilulo condicionis locaro mihi iubealis. Pelimus in dei nomine locum unum qui fuil fabiani uiri mei posilum in fonlanegi el uocalur Paslenus. cum caslanelo iusla illum posito, quod profileo fuisse comperalum a famulis ueslris Sancti Syri, el cum aliis rebus quas in eadem uilla ab famulis comparami. Spondeo in dei nomine illam lerram meliorare el colere, el per unumquemque annum denarium unum Januensem inferre ecclesie ueslre. Posi obitum meum reuerlalur ecclesie ueslre cuius esl proprietas. Tesles. Raimundus crispinus. Jonalhas ■ fraler eius. Ansaldus de marcinone nigronis. Alberlus fraler cius. Alexander hyconomus. Millesimo cxlv mense augusti indicione vn. ( 352 ) LIBELLUS DK MOLENDINO NOUO DE MEDOLICO. Cvm Cum Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie Sancii Sjii. \ li nobis Oberlo rufo el fdiis meis. Oloni bono. Bono iohanni. Emico, nostrisque heredibus. Tilulo condicionis locare nobis iubealis. Pelimus lerciam porcionem molendini noui de cantone iuris ecclesie Sancii Syri qui posilus est in medolico. quam debemus noslro pro-piio dispendio facere. Spondimus in dei nomine in molendinum inhoire. cl pensionem capunorum duorum el quarlum toeius in-lioilus huius lercio porcionis curie singulis annis inferre. Completis igitui xxviii annis. liceal curie molendinum cui uolueril locare. Aclum ni palacio ianuensis archiepiscopi in caslro. Alexandro hyconomo au-oloiizanle. Tesles. Boiamonte de odone. Philippus de lamberlo. Oberlus sulpharus. Oglerius danesius. Ribaldus scriba. Anselmus cauponn-■ ius. Arnulfus. et reliqui plurcs. Millesimo cxlv. mense augusti indicione vii. LIBELLUS DE MEDOLICO DE DONNULA. Cvm Cum Peto a defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie. Vbi preest domnus Syrus ianuensis archiepiscopus. Vii mihi donole uxori quondam pagani el filio meo iohanni diebus uite nostre. Tilulo condicionis dominus Syrus archiepiscopus cidem donole cl eius filio iohanni in uila eorùm. et non ad alias transgredienles personas, dedil terram archiepiscopalus lina cum molendino, el cum domo, el uinea. et ficis. et caslanelis. aliisque arboribus super habenlem. que esl posila in uilla medolici. el locus' iste habel coherenlias. a tribus partibus uia. a quarla uero parle lerra filii crespi. Infra islas coherenlias islum mansum el molendinum cum suis accessionibus el exilibus islius loci» et caslanelis. sicul quondam ipsa donola cl maritus eius lenebal. dominus Syrus archiepiscopus eidem donole el filio eius ( 333 ) in uila illorum ad tenendum dedil. ct usufrucluandum omnia plenum el uacuum. el non ad alias iransgredienles personas In Integrum. Ea ralione. ut amodo donola el iohannes fìlius eius. tantum diebus uile illorum, hanc lerram cl molendinum debenl habere el delinere ct de fruclibus ipsius lerre quiequid uoluerinl facere sine omni conlradicione ipsius archiepiscopi suorumque successorum, ila ut per eos melioretur et non pciorelur. et persoluere exinde debenl de lerra et molendino dc cerro prenominato de porcione Archiepiscopi. que esl sexladecima pars super lolum. singulis annis per omnem naliuilalem domini pensionem denarium unum ianuensium denariorum, dato el consignato archiepiscopo ct suis successoribus alque illorum missis per eos. Et quia conlentio crai de suprascripla terra et molendino inler archiepiscopum ct donolam. quam Archiepiscopus ab ca cl a filio pro libellaria exigebat, unde tandem per Iransaccionem finierunt, ila quod donola cum filio prò archiepiscopo lerram islam ad usus frucluandum cum molendino diebus uile ilio-rum delinerel. ad ficlum unius denarii per annum. cl archiepiscopo prò hac conueniencia cl fine solidos triginta dederunt. Archiepiscopus uero donolam per se ct per filium dc supradiclis rebus ut supra decernitur ad lenendum inuesliuil. Aliam super impositam uel iniuriam el lerram tollero, solula lamen pensione, eis facere Archiepiscopus forciam non debcl. neque sui successores, cl si donola cl eius fìlius ut supra repromiserunt Archiepiscopo non adimpleuerinl. quod liceal sibi suisque heredibus uel successoribus in terram inlroire et quiequid uoluerinl facerc. Aclum in camera Archiepiscopi feliciter, donola uero per se et per filium de lerra et molendino inueslilionem suscepit. Millesimo centesimo quadragesimo oclauo. mense Aprelii inlranle. indicione. x. Tesles. Vgo iudex. Fulco strictus. Pelrus iudex. Amicus de moria. Girardus gaslaldio. Anselmus de archiepiscopo. Oglerius danese. ( 55'i ) LIBELLUS MANFREDI DE OLIUA. Itio defensoribus sancle Januensis ecclesie ubi preesl dominus Syrus ianuensis Archiepiscopus. Vii mihi mainfredo filio quondam iohannis una cum filiis e.l filiabus el heredibus meis, aul cui nos dedeiimus. Tilulo condicionis nobis locare iubealis. pelo domum unam imis ecclesie Sancii Syri que esl in ciuilale Janua, prope ecclesiam sancii Laurenlii. Coherel ei. ex uno lalere domus lamberli P°i ci' (x ;,*ia ar>seImo golizonis. de super domum lamberli porci. i ) LIBELLUS NICOLE DE TERRA QUE EST IN' BIJRCO IUXTA MAURUM PRED1CTUM. C\.« Cimi Peto defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie libi pi et si domnus oberlus episcopus. Vii nobis nicola una cum fìliis < l filiabus. El si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedal. Tilulo condicionis locare nobis iubealis. Pelimus pccia una de lerra iuris Sancii Syri. que posila esl in burgo ciui-•alis Janue in platea Sancii Syri. lerra uacua. Coherel ei. de una paile (cria de mauro, de alia parle lerra de alberlo. de reliquis duabus parlibus uia publica. Infra suprascripias eoherencias pelimus sicul superius, omnia plenum el uacuum una cum ingressu el exilu .earum In Inlegrum. Ila (amen ul inferamus uobis uel suc-oessoiibus ueslris per unumquemque annum pensionem denarium unum. Spondimus in dei nomine alque promillimus (in) suprascripias ics inlroire alque meliorare, et pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quod si numme fecerimus de quo superius repromilliinus. lune liceat uos nel successoribus ueslris in eadem res inlroire. el cui uoluerilis dai e in ueslra sii poleslale. El posi obilum noslrum uel filiis filiorum noslrorum uel noslris adopliuis cui nos iam dieta (erra con-cederimus el iam dicla pensione dandum in ius el dominium ecclesie ueslre reuerlaiur cuius esl proprietas. Vnde sic placet ct hec pe-licio nostra el hunc libellum scriptum et manus uestra firmatum nobis tradere iubealis. Facio petitorio mense Oclubris. indicione xim. Anno ab incarnacione domini nostri ihesu chrisli. Millesimo Septuagesimo sexto (*). Indicione suprascripla feliciler. ( ) Qui pure l’anno deli incarnazione va confuso coll’anno comune; I/in-dmone H.» era cominciala nel settembre del 1076. ( 355 ) CARTULA UENDICIONIS NICOLE PANDULFI FACTE AD SANCTUM PETRUM DE ARF.NA. Anno ab incarnacione Domini nostri Jesu chrisli. Millesimo centesimo. xlv. Mense marcii. Indicione vii. Constai me dompnum Syrum Januensis ecclesie Archiepiscopum cepisse a te Pandulfo filio quondam nicole per manum uxoris lue.....(lacum) missum tuum. solidos cenlum denariorum Januensium. quos in augumenlo el melioratione eiusdem ecclesie expensos fuisse profiteor. Finito precio de tabulis lerre qualuordecim minus quarta cuiusdam lerre uacue in sanclo pelro de arena iusla terram luam positis, quas libi uendo el Irado In Inlegrum. Faciendum exinde tu heredesque lui quic-quid uoluerilis sine omni mea el successorum meorum conlradicione. Ila tamen ul inferamus uobis omni anno pro censu eiusdem lerre ecclesie Sancii Syri denarium ianuensem. Ilanc enim uendi-cionem per me meosque successores defendere libi tuisque heredibus el auclorizare promillo. Quod si non fecero aul subtrahere quesiero. tunc in duplum eandem uendicionem ul supra legitur uobis resliluamus sicut pro tempore fueril meliorata aul uolueril sub eslimacione in consimili loco. Tesles. Oberlus spinola. Wilielmus rufTus. Olo bonus. Merlo el Bolericus fralres. Wilielmus capellaniis. Filius rubaldi uicecomilis. Alexander Januensis Archiepiscopi hyco-nomus. Aclum in palacio ianuensis archiepiscopi feliciler. DE REFUTATIONE QUAM FECIT ALBF.RTUS GUAITA FOLIE ET CONSORTES. Nos Alberlus filius quondam Guaita folic de molazana. in quarla parle. el Marchio de podio filius quondam Syli. el iohannes filius quondam Guidonis el fraler adalaxic. Confirmamus omnimodo el firmam habemus uendicionem illam quam ego qui supra Alberlus de guaita folia feci ante quam haberem uxorem cum Guidone fralre meo. paler islius iohannis el paler islius adalaxie. curie domini 13 ( 55(5 ) «ìi chiopiscopi. do (ola nosira parlo quam nos habebamus fralres in molendino de brelesca. el quam dominus ugo possidel archiepi-scopus el (enei modo por nos in eodem moduin (sic) brelesca. quoniam nos confitemur quod ego Alberlus de guaila follia anlea quam habuissem uxorem una cum fratre meo guidone uendidimus. il tradidimus possessionem curie domini archiepiscopi indo, el lolum piecium illius uendicionis recipimus a curia Archiepiscopi. Exeeplis liibus libi is que remanserunt ad soluendum ex illo precio a fllai-slro Anseimo minister curie nomine Archiepiscopi soluti el quieti sumus. et islas tres libras nobis soluil nomine archiepiscopi el eius curie. \nde nos qui supra Alberlus de guaila follia in quarta parle. ot Mai eli io de podio cl iohannes filius guidonis el fraler adalaxie confiimando uendicionem inde factam, firmam cl incorruptam uen-dicioncm parlis nostre islius molendini quondam a guidone et a me alberlo facta habere perpeluo promillimus. quod amodo in aliquo tempore nos Alberlus cl Marchio de podio, alque iohannes «mi nostri heredes, uel aliquis per nos. conlra Dominum Archiepiscopum uel eius successores, aul aduersus eius curiam, agere aul causari, uel requisicionem aliquo modo siue molestiam facere inde non ualeamus. set omni tempore taciti inde el contempli in bis Ilibus libris quas recepimus permaneamus. Quod si hoc facere pre-sumpserimus penam dupli maistro anseimo stipulanti nomine curie promittimus. Insuper firma sit uendicio. et Iis inde facta non ua-leal. Ego iohannes qui facio auctoritate mei curatoris alberti iuro super sancla dei euangelia in perpetuum firmam tenere uendicionem quam fecit Guido paler meus, el eam confirmo, quod exinde ego aul aliquis per me non moleslabo curiam Archiepiscopi inde uel aliquem pro curia ex illa uendicione istius molendini. Ad sanctum uinccncium feliciler. Millesimo, centesimo, sexagesimo oclauo. In-Iranle mense madii. die xi. Indicione xv. Signa manuum Alberti et marchionis el iohannis hanc carlulam fieri rogauerunl. ( 357 ) I esles. Johannes mural.or. inaisler Marlinus dc porla. Wilielmus de carnali. W ilielmus paxiglam. Rolandus cogla nigra. Cunradus de Archiepiscopo. Oberlus orlolanus Archiepiscopi. Odo clapucius molazane. DE REFUTATIONE QUAM FECIT BONADONNA GUAITA FOLLIE CURIE DE MOLENDINO DE BR ETESCA. Carlula finis et Iransaccionis el donacionis el refulacionis quam facimus nos bonadonna filia quondam Guaita follie, el Oberlus fìlius eius. Vobis domino Vgoni Archiepiscopo ianuensi et ueslre curie per maislrum Anselmum qui nomine ueslro el ueslre curie recepii hanc carlulam. el qui esl minisler curie ueslre. Nominaliue de lite el eonlenlione illa loia quam habuil Alberlus el Guido de guaila follia molazane cum domino Archiepiscopo el eius curia. Videlicel de molendino de brelesca. cl de hoc quod nobis mairi el filio per-tinenl aliquo modo in illa lite et eonlenlione islius molendini. Nos qui supra bonadonna el Oberlus filius eius finem et refulacionem el donacionem uobiscum transigendo ex illa lite facimus el transigimus. Quod amodo in aliquo tempore nos qui supra bonadonna cl Oberlus fìlius eius uel noster heres aul aliquis per nos aliqun modo non possimus agere aut causari uel molestiam siue requi-sicionem inde facere aduersus uos qui supra Dominum Vgonem Archiepiscopum aul aduersus uestram curiam, neque conlra usus ue-slros successores (sic) uel aliquem pro uobis. Pro solidis decem denariorum Januensium. quos solidos decem nos maler et filius a maislro Anseimo nomine ueslro el ueslre curie recepimus pro line el refulacione cl iransaccione el donacione. scilicet pro nostra parte cum guidone fralre meo qui supra bonadonne. el si nostra pars plus ualel islius precii uobis domino Archiepiscopo pro ueslra curia donamus el Iradimus. ul exinde lacili el contempli in islis solidis, x. permaneamus, el omne ius el- raciones quas in lile illa el conlen- ( 558 ) cione habemus curie ueslre donamus, islius molendini de brelesca. hi si aniodo in aliquo tempore nos qui supra bonadonna el fìlius eius oberlus uel nosiri heredes aul aliquis per nos inde molestiam nel requisicionem aliquo modo fecerimus et deinceps tacili el contempli in islis solidis decem non permanserimus. Maislro anseimo stipulanti penam dupli nomine ueslro el ueslre curie promillimus. el lis inde facla non ualeal. In curia Archiepiscopi feliciler. Millesimo centesimo sexagesimo oclauo. medio mense Junii. Indicione xv. Signa manuum islius matris el fìlii. bonadonne el Oberli hanc carlulam linis el donacionis el transaccionis el refutacionis fieri ro-gaueruul. Tesles. presbiler Guiscardus Archiepiscopi. Oglerius danese. Ygn de fredaldo. Petrus de oliua. Pelrus dc uillano. Rubaldus morellus de molazana. Alberlus guaila follia. Marchio de molazana. DE COMPARA QUAM l'ECIT CURIA A BONADONNA GUAITA FOLLIE ET FILIO IN MOLAZANA. Cartola uendicionis sub dupla defensione quam facimus nos Bonadonna filia quondam guaita follie de molazana. el Oberlus fìlius eius. Vobis domino Vgoni Janucnsi archiepiscopo el ueslre curie, per Maislrum Anselmum ministrum curie ueslre qui hanc carlulam uendicionis ueslro el ueslre curie nomine recepii. Nominaliue lolam nostram parlem quam nos maler el fìlius habemus el delinemus et per nos inuenire polcrilis in molendino quod esl in molazana el uocalur molendinum de periculo. Simililer lolum hoc quod habemus cl possidemus el inuenire per nos poteritis a molendino usque ad orlum el domum boni martini per slafolam cl per illas pertinen-cias. Oinnia plenum el uacuum per slafolam el in perlinenciis illis a molendino usque ad domum cl orlimi boni martini. Infra has coherencias loluin quod habemus et nos maler (el) fìlii possidemus, el per nos poteritis inuenire. et in prenominato molendino- de ( 359 ) periculo quod esl iu molazana lolam nostram porcionem omnia plenum et uacuum. Nos qui supra Bonadonna el Oberlus suus filius uendimus uobis domino Vgoni Archiepiscopo, el possessionem uobis et curie ueslre tradimus et dominium per missum ueslrum mai-strum anselmum et curie minnUrum qui ueslro nomine suscepil el a nobis emit omnia In Inlegrum. per precium solidorum triginta denariorum Januensium. quos solidos triginta ab eo pro curia ue-slra el pro uobis suscepimus. Et facialis exinde uos Archiepiscopus ct ueslri successores’ el cui dederilis ad ulililalem ueslre curie quic-quid uoluerilis sine nosira et noslrorum heredum conlradicione. Ab omni homine defendere nos Bonadonna de guaila follia el Oberlus eius filius una cum noslris heredibus et auclbrizare promillimus uobis Archiepiscopo et curie ueslre. ueslVisque successoribus, el cui ad ulililalem ueslre curie dederilis. quod si defendere el auclorizare non potuerimus, aul si aliquo modo sublraherc quesierimus. in duplum islius uendicionis Maislro Anselmo procuratori ueslre curie nomine stipulanti penam dupli promillimus. Vnde omnia mea (sic) bona inde uobis pignori obligamus, cl noslro iuri renunciamus. Millesimo centesimo sexagesimo nono. Exeunlc mense Marcio die xi. Indicione i. Signa manuum islius bonadonne de guaila follie molazane el Oberli filii sui hanc carlulam uendicionis fieri rogauerunl. Tesles. Girardus gaslaldus. el Rubaldus morellus de molazana. el Girardus de barca. Girardus decanus molazane. Facius caneuarius archiepiscopi. Albericus Archiepiscopi. In curia Archiepiscopi feliciler. DE LOCO QUEM EMIT CURIA A GIRARDO ET RUBALDO MORELLO. Nos Rubaldus de morella filius quondam iohannis cl Girardus filius quondam lanci de molazana. Vendimus el concedimus el Ira-dimus el damus, el exinde perpeluo habere ad proprium' confirmamus. domino Vgoni Januensi archiepiscopo suisque successoribus c 300 ) el eius curie archiepiscopalus per Maislrum Anselmum minislrum ipsius curie, qui hanc carlam emptionis el donacionis cl Iradicionis recepii a nobis, lam dominium quam possessionem nomine eiusdem Archiepiscopi el .eius curie proprietario nomine. Nominaliue lolum hoc quod comparauimus auclorilale domini Vgonis Archiepiscopi a gregorio filio quondam gandulfi de molazana cl possessionem ab eodem suscepimus gregorio. quam eidem curie Iradimus. el nos Kubaldus et Girardus in carlam emplionis ah eodem gregorio e,\ illis lerris recepimus, quas curie concedimus. Videlicel nonam parlem minus quarla de molendino periculi, que fuit pars islius grc-gorii. Ilem locum unum qui nominatur locus de casuplana qui esl in molazana. cum domo el uinea el arboribus super habenlibus qui fuil molazani. Cui coherel. ab una parle uia ct locus filiorum lanci. Ab alia parle lerra pelri de quarlerio. A lercia de sublus lerra nostra qui supra Rubaldi de morella el Girardi. el terra uillanis. A quarla uero parie lerra Wilielmi de campo castoro. Item inedie-lalem bruxedelli qui esl roborelus. Ilem oclauam decimam parlem de lercerio roboreli de caiiAnnarile el de molendino de insulella. Simililer nonam parlem lercerii caslaneli de slafola. Ilem lercerium de lercerio terre de insulella. Ilem parlem illam quam isle gre-gorius habebat in lerra de cosla. IÌI nonam parlem terre de castanea bona, et lerre de Albaredo. el de terra de nespolo. Supradiclam nonam parlem minus quarla prefali molendini de periculo que eral pars islius Grcgorii eiusdem molendini, et istum locum de casuplana infra has coherencias una cum omnibus aliis terris quas idem gregorius habebat el delinebat in molazana et in omnibus exilibus el perlinenciis suis, el quas per nos pro ul nos insimul emimus a gregorio. et per eundem gregorium inuenire potest infra ipsam uillam molazane el exilibus cl perlinenciis. el quiequid iuris cl ra-cionis eidem Gregorio compelil in lerris omnibus ct molendinis molazane el perlinenciis cl exilibus, el nobis insimul obuenil per eundem gregorium. ct ipse nobis insimul duobus uendidit el ( 3G1 ) tradidit, el carlulam uendicionis sub dupla defensione nobis insimul iccil. una cum supra nominalis omnibus lerris sicut nobis obuenil per gregorium auclorilate domini archiepiscopi, sub cuius iuris-dictione eral gregorius et sue lerre. et gregorius suo sacramento uobis confirmauit. el in carta emplionis noslre conlinclur. Nos qui supra Rubaldus de morella et Girardus de lancio molazane omnia plenum et uacuum et tam dominium el possessionem domino Vgoni Archiepiscopo el eius curie per Maislrum Anselmum curie procuratorem qui eius nomine recepit uendimus et Iradimus. et omne ius noslrum quod habemus et a gregorio conseculi fuimus insimul domino Archiepiscopo concedimus, el accionem curie Archiepiscopi mandamus. Faciendum exinde idem Archiepiscopus el sui successorcs el cui dederinl ad ulililalem sue curie quiequid uoluerinl de omnibus supradiclis lerris et racionibus sicul superius relegilur sine nosira el nostrorum heredum conlradicione. Per precium librarum decem cl septem denariorum ianuensium. quas a Maislro Anseimo pro domino Archiepiscopo el sua curia recepimus, et ex islis decem el seplcm libris soluli sumus et quieti. Et nos qui supra Rubaldus de morella el Girardus de lancio per nos el per noslros heredes domino Archiepiscopo et sue curie exinde hanc uendicionem cl Iradicionem firmam el incorruptam conseruare promillimus. quam remouere nullo modo ualeamus. Quod si hoc facere nos aut heredes uel aliquis per nos aliquo modo presumpserimus. el ul superius relegitur firmum el incorruptum exinde non habuerimus, penam dupli requisitionis inde facte Maislro Anseimo stipulanti procuratori Archiepiscopi et eius curie promillimus. Vnde omnia nosira bona curie Archiepiscopi pignori obligamus. Insuper lis inde facla non ualeat. sei inuiolabililer conseruare promillimus. In curia domini Archiepiscopi feliciler. Millesimo centesimo, sexagesimo nono. Inlranle mense madii die x. In-dicione i. Signa manuum Girardi de lanzo el Rubaldi de morella hanc carlulam fieri rogauerunl. Archiepiscopi. DE CONUEKTIONE FACTA INTER CURIAM. ET EOS QUI TENENT IN MOLENDINO MURUALLI. Concordia est inler dominum Vgonem Januensem Archiepiscopum el Magistrum Anselmum procuratorem curie Archiepiscopi. Nec non el inler omnes dominos molendini de muruallo. Idem nero dominus Archiepiscopus el Magister Anselmus prò curia, el omnes domini eiusdem molendini murualli. posuerunt se iy arbitrio Oliucrii de maraxi el Airaldi molinarii el Magistri molendinorum de caduila arpie el rehochi el eluse molendini domini Archiepiscopi cl molendini de muruallo omnium islorum dominorum el omnium aliarum rerum islorum duorum molendinorum de muruallo ad ulililalem el proficuum islorum molendinorum coequandis quod slabunt in islorum ordinatione cl ex omnibus supradiclis rebus inler eos coequandis sub pena mille solidorum ex utraque parle bine inde inler eos promissa. Pro tiliis uero Wilielmi Anfossi gucrcii lamberlus filipi barbanus eorum promisil penam prò sexla parle islius pene, el prò parle islorum minorimi islius molendini murualli. quod idem minores filii Wilielmi stabunt in -prefata concordia cl arbitrio islorum arbilrorum. Eo lamen saluo quod de laude quam dicunl isli domini molendini murualli se habere in islis arbitris se non ponunt. El si aliquo modo eueneril quod ila non se concordent, quod raciones ambarum parcium sinl salue ut anlea crani. Slaiula inler eos concordia islo-rum duorum molendinorum ul supra relegilur et eorum uolunlale. isli arbilri coram eis. uidelicel Airaldus el Oliuerius. iurauerunl super sancla dei euangelia bona fide sine omni fraude cocquare caduilam aque ct clusas el rebochos ct omnes alias res islorum duorum molendinorum ad ulililalem el proficuum horum molendinorum inu-rualli. el fuerunt ibi ad cocquandas caduilas aque cl clusas el res ( 365 ) alias siculi lenebanlur sacramento, et eoequauerunl cadulam aque el clusas el rebochos et alias res ibi necessarias pro utilitate ct proficuo amborum molendinorum murualli. ct posuerunt el coequa-uerunl mensuram caduile aque amborum molendinorum, el eam staluerunl in pedes quinque et policcm unum. Coequalis ilaque clusis el caduilis aque et rebochis et rebus omnibus in utililalc molendinorum ab islis magistris et arbitris, idem arbitri ila firmum esse staluerunl. In palacio Archiepiscopi feliciter. Millesimo centesimo sexagesimo nono. Mense Augusti. Indicione. n. Signa manuum domini Archiepiscopi Vgonis et Magislri Anseimi prò curia hanc carlulam conuenienlie fieri rogauerunl. Tesles. Vnricus (sic) iudex. Ainicus.....(lacuna). Oglerius danesis. Ansaldus spreca. Airaldus el Oliuerius de maraxi. i DE COMPARA QUAM 1ECIT CURIA A BEIAME DE SANCTO OLAXIO. Carlula uendicionis sub dupla defensione quam fecimus nos Be-glanus filius quondam uillani de sanclo laxo el Ila iugalis Curie domini Vgoni Januensis Archiepiscopi, el ipsi domino Vgoni Archiepiscopo. per Magislrum Anselmum procuratorem el Ministrum eius curie, qui nomine curie Archiepiscopi hanc carlulam uendicionis el possessionem islius uendicionis prò curia recepit. Nominaliue omnes islas terras que inferius nominantur. Prima pccia cum domo super habenle est in sanclo laxo. iusla lerram curie archiepiscopi. Alia pecia ubi dicilur figarius est iusla lerram oglerii de sanclo. laxo. el alio pecie . . . (lacuna) que sunl cum islis aliis su-pranis. que quinque sunl prope. et sunl isle pecie infra casalem sancii olaxi. el dicilur locus de ca. Alia uero pecia est in castellario monlis alii. Ilem duodecima pars caslaneli de plano de gazo, que esl mea pars, el est iusla lerram curie. Similer uendimus et tradimus nostram parlem. que esl oclaua pars lerre de cosla longa. El sexladecima pars de alia cosla longa que esl ex parle uille ( 504 ) sancii olaxii. Ilem sexladecima pars de terra de comunagla. El sexladecima pars dc lerra de cerreda. El sexladecima pars lerre de comunagla de iusla lerra iruflà. El uendimus simililer sextam-decimam parlem de lerra dc canoua. el octauam parlem de (eira de plaza. El noslram parlem que esl medielas unius quarlc partis el duas parles Alii..... (Qui termina il foglio I8I.° del Codice, e con esso si interrompe l’atto presente. Segue il foglio 182.° colla fine di altro instrumento, al quale si vede essere stati testimoni gli individui sotto nominati). Rubaldus. Alexander hyconomus Prcposilus sancle marie dc castro. cl Johannes diaconus eius. Anselmus canauarius. Alariscoto de carnuti. f In palacio Januensis Archiepiscopi. Consules Guilielmus buferius. Sismundus. Oberlus cancellarius, laudauerunl quod Olobonus cl Merlo cl Bolericus el Ingo filius quondam Ribaldi uicecomilis. deinde habeant polesialem capiendi aquam per glaream el per lerram que esl extra lerram feudi que' esl infra clausum usque ad uiam que uenil ab sanclo Mariino. el ducendi aquam ad molendinum eorum per glaream cl per lerram a quacumque parle uoluerinl. et faciendi cluuias huius molendini, sine conlradicione Guilielmi slralandi cl scalza uelulc omniumque personarum per eos. Ila lamen quod inferant singulis annis ipsam condicionem quam solili sunl tribuere. Hanc laudem ideo fecerunl. quia cognouerunl carlula publici noiarii quod aqua debebat capi ad utilitatem huius molendini sicul prelaudalum est. Millesimo cxlvii/i. mense augusti, indicione. xi. Breue recordationis dc pensione Januensis episcopi quam habel in ciuilale Janua. Rusticus fornarius. mi. solidos. Johannes calde- rarius, xl. denarios. Ansaldus de mortelo, mi. solidos. Bonus an-fossus. xl. denarios. Marchio iudex. xl. denarios. Marchio de bono filio, xxvii. denarios. Guinizo magisler. xxvii. denarios. Vassassaldus gamba lixada. hi. solidos. Bonifredus. xxvii. denarios. Filius care cause, xm. denarios. Rusticus garillus. v. solidos. De filiis angusliosi. n. denarios ueteres papienses. Gisla de ficu, unum denarium. Domus iuxla eandem gislam. i. denarium. Rau-sinus. unum denarium brunelum. Bonus iohannes. i. denarium brunelum. Berozo. i. denarium brunelum. Quidam de calciano, i. denarium uelerem papiensem. Arnaldus balligadus ilerum. i. denarium ueterem. Filius care cause, i. denarium uelerem. Johannes boninus. i. denarium uelerem. Bonandus de currado cocleario. i. denarium uelerem. Ansaldus panca lana. n. denarios ueteres. Guiniguisus iudex. i. denarium. Baslardus. i. denarium. Filii mauri de domo colla, n. denarios ueteres. Porcelli, vi. denarios ueteres. Alguda. i. denarium. Filia maifredi. i. denarium. Oglerius de oliua. obulum uelerem papiensem. Guilielmus osberguerius. v. denarios ueteres. Alberlinus. 11. denarios. Palaria. 11. denarios ueteres. Guido Spinula, n. denarios ueleres. Filii asluris. n. denarios ueleres. Otto furnarius, m. denarios ueleres. Razo. ii. denarios ueleres. Cara causa, i. denarium ueterem. Bainaldus de ponle. i. denarium uelerem. Filii boni mali de medolico. u. denarios ueleres. Oberlus gamba falsa, i. denarium uelerem. llli de reco. n. denarios ueleres. Nicholaus medicus, i. donarium ueterem. Messurro. i. denarium uelerem. Raldus uersa galeda. i. denarium uelerem. Bellocarus. i. denarium uelerem. Mu-gilus. i. denarium uelerem. Filii aduocali. yi. denarios ueleres. Bonus baronus. i. denarium uelerem. Pagana, ii. denarios ueleres. Bellolo dc laslaria. ii. denarios ueteres. Rustica, i. denarium ueterem. Gandulfus de pauone. i. denarium. Amicus Guelfo, m. denarios ueteres. De nauibus de Alexandria. De africa. De buzea. De lunesi. De tripoli. De barbaria, xxn. solidos el dimidium. De sicilia. xi. solidos ( 5G0 ) el. m. denarios. Do corsica. vii. solidos. Dc sardinia. vim. solidos. Naues que de Sicilia, el Calabria, de niarifima. et prouincia ueniunl honcrale grano, unusquisque quarlinum debel episcopo. In corsicam que prò cambio ferunl salem, singuli eorum minam grani debenl episcopo. Naues que a sardinia per corsicam ueniunl. el ibi salem • • in granum concambiunl. unusquisque eorum qui cambiunl. Ires minas grani debenl episcopo. Naues que de sardinia ferunl salem. unusquisque eorum. m. minas salis. Que de prouincia. in. quarlinos debenl episcopo O. De aperlis feodis uassallorum. Ilingo uicecomes. Curradus.Jìua- l’.acus. Guido spinula. Baldus ligna. Ollo bellus oculus. Ido de car-marino..... (A questo punto finisce il foglio 182.° del Registro. Segue il 183."; ma quantunque sembri continuare con esso il Breve di ricordo incominciato a pag. 564, pure il senso ne è interrotto, e lascia a desiderare qualche altro foglio di mezzo). mari, el amici filii nigri de mirla. et Alexandri hyconomi el auocali. el oglerii danisii. el Anseimi canauarii. Primetus. Bonus iobannes de domocolla fralres. fecerunl fidelilalem Domino Archiepiscopo prò famulis. Andrea de bedellano fecil fidelilalem domino Archiepiscopo in presenlia Alexandri el gaslaldoruin de molaciana. uidelicel secans feni, el alerii. el baldi de ponle. el anseimi de cosla. cl oberli scudarii. eo quod uxor eius famula est. cl per libellariam quam lenel in uico molacio. ( ) Questo paragrafo del Breve di ricordo concernente i diritti percipiendi dall arcivescovo di Genova sulle navi, c dei quali è dato anche ragguaglio sui principii del Codice (V. pag. 9-11), si lia stampato dal Cuneo nelle sue Memorie sopra l’untico debilo pubblico ecc., pag. 241). ( 307 ; Oberlus de gazo de uico molacio fecil fidelilalem domino Archiepiscopo. el consanguineus eius. In presenlia supradiclorum gaslal-dorum. Ansaldus rufus de monle mediano de uulluri iurauil fidelilalem domino Archiepiscopo anle presenliam eius. uidelicel in ecclesia sancii gregorii. co quod famulus esl. quia descendil de sorore berardi de sanelo olaxo. el archiepiscopus inuesliuit eum de lerra quam ipse habebal in medolico. Tesles. merulus dc caslro. boia-monle. presbiler iohannes de sancla sauina. cl archipresbiler de sanclo cypriano. el bonus uasallus capul galli, et oglerius danisius. el guilielmus lurnellus. el alexander. el girardus gaslaldus. HEC SUNT CONDITIONES QUAS ARCHIEPISCOPUS HABET IN PLEBEIO BARGALI. UIDELICET IN LAUAN1ASCO. IN TAZOLO. IN TAZOLELLO. IN UALLE BONA. ET IN PERTINENTHS ILLIS. In primis debel habere medielalem scalici de lolo lauaniasco. Romanus de lazolo cum omnibus hominibus dc lazolo. el cum fìliis. gandulfus nifi cum consorlibus suis. isli omnes debenl per-soluerc de quarlerio laueniasco pensionem denàrios. n. de papienses. in unoquoque anno. Gandulfus de lucedo cum filiis de orgemina, el cum fìliis gan-dulfi rufi, el cum canonicis de sanclo Laurenlio. el cutn aliis consorlibus. debenl persoluere de alio quarlerio de lauaniasco pensionem denariorum, il papiensium. in unoquoque anno. De duobus aliis quarleriis habel Guilielmus niger cum fralre suo pensionem pro feudo. Ilerum romanus dc lacelo cl uilalis cum consorlibus suis de lercia parle monlis de laciolo debenl persoluere pensionem denarios. u. papienses. el de cornelica. cl de fao frigido. Ilerum gandulfus de luzedo cum consorlibus suis prò molile dc ( 5(i8 ) lazolo. ol de cornelica. ct de f;io frigido, debenl persoluere donarium i. de papia. el non debenl uendere nec alienare nisi in famulis Sancti Syri domnicali. Homines de ualle bona que dicitur sancle marie cum suis con-sorlibus debenl persoluere de alio terzerio monlis de lazolo pensionem denarios, vi. de papia. el de cornelica. el de fao frigido. Alberlus de lazolo cum consorlibus suis debenl persoluere de alio lerzerio de monte lazolo. et de cornelica. el de fao frigido, denarios. vi. de papia. el in prediclo lerzerio liabel romanus de lazolo quarlerium. qui romanus fecil fidelilalem domino Archiepiscopo prò Iota libellaria quam lenel. Gandullus de incisa cum consorte suo de domnicalo de boasin debel denarium, i. papié. liomines de agonia danl solidos, mi. prò manenlalico de lerris que sunl in bis perlinenliis. Presbiler oberlus de nerione cum fralribus el nepotibus silis. danl denarios, xxvm. de sorte libellarie de lamanigra. quam Jibel-lariam Archiepiscopus fecit usque ad annos. uiginli. viiii. Pelrus de solio pater presbiteri barlholomei de plicanio dal solidos. ii. pro sorle de decima de monte luscano que fuit gisi de cruce, libellaria, xxviiii. annorum. Presbiler Rubaldus de sancta maria de uineis cum fralribus suis. de plicanio danl solidos, in. de decima monlis oscani. quam habel pro libellaria usque ad annos. xxviiii. Marlinus namphus el iohannes gaidaldus el consorles eorum qui lenenl burri, danl scxlaria sex de optimo frumento. ( 5G9 ) Johannes caslaneolus de capriasco. et alberlus de coruaria cum consorlibus qui lenenl lamanigra. danl sexlaria. in. de grano. Ansaldus de lini de cazukinasca. el anselmus de la colla, isli pre dicli danl in simul solidos, u. in oclaua natiuilalis domini, prò decima quam dominus Archiepiscopus dedil eis pro libellaria, usque ad annos. xv. DE IURE EMPIIITEOTICO LIBRI. IMI. CODICIS. TITL’LUS EXTREMIS (’). Imperator Zeno. a. Sebastiano p. p. Jus emphileolicarkim neque conductionis neque alienationis esse lilulus adiciendum sed hoc ius lercium sit constitutum, ab utrius-que memoralorum contractuum societate, seu similitudine separatum, conceptionem diffinitionemque habere propriam, et iuslum esse ua-Iidumque contractum, in quo cuncta que inter ulrasque contrahentium parles super omnibus, licet etiam fortuitis casibus, pactionibus scriptura inleruenienle habilis placuerunt ifc>. firma illibataque perpetua stabilitate modis omnibus debeanl custodiri. Ita ul si interdum ea que fortuitis casibus sicul euenerunt M pactorum non fuerint con-uenlione concepta, siquidem tanta emerserit clades que prorsus ipsius eliam rei que per emphileosin data esl faciat introitum W. hoc non cmphyleolicario cui nichil reliquum mansit le). sed rei domino quod quidem falalilale ingruebat (/"> eliam nullo intercedente conlraclu liabi- (*) V. Corpus iuris civilis eie. Lipsiae 1843, voi. 11. pag. 288-289! Darò le varianti che si incontrano fra questa riputata edizione, ed il testo riferito nel Registro. (а) Titulis adiieiendum. (б) Placuerint. (<•) Ea quae /'ortuitis casibus eveniunt. (<*) Facil internimi. (e) Permansit. lp Sed rei domino, qui, quod facilitate ingruebat. ( 570 ) imus fueial imputetur. Sin uero particulare uel aliud leue damp-num eonligerit ex quo non ipsa rei penitus iedalur substantia, hoc emphyleolicarius suis parlibus non dubitet ascribendum. Imperator Justinianus, a. demosleni p. p. In emphiteoticariis contractibus sanctimus siquidem alie pacliones in emphyteoticis instrumentis fuerinl conscripte easdem et in omnibus aliis capitulis obseruari. el de reieclione eius qui emphyleusin suscepit, si solitam pensionem uel publicarum functionum apochas non preslileiii. Sin autem nichil super hoc capilulo fiierit paclum. sed pei lolum triennium neque peccunias soluerit, neque apochas domino bibulorum reddiderit, uolenli ei licere cum a prediis em-phileolicai iis repellere, nulla ei (5) allegatione nomine meliorationis uel eoium que emponemala dicuntur uel pene opponenda, sed omnimodo eo si dominus uolueril repellendo neque pretendente quod non est super hac causa inquielalus. cum neminem oporlet conuen-tionem uel ammonitionem expeclare. sed ultro sese oflerre. at uel forle inslrumentum emphi-teoseos perditum W est minime licere emphileolam ti') sine consensu domini suas meliorationes aliis uendere. uel ius emphiteoticum tran-sferre. Sei ne hac occasione accepla domini minime concedant em-phileolas suos accipere pretia meliorationum que inuenerinl. sed eos deludant et ex hoc commodum emphiteole depereal. disponimus allesìalionem domino Iransmilli. et predicere quanlum predimi ab alio reuera accipi potest, et siquidem dominus hoc dare malueril et tantam prestare quantitatem quantam ipsa uerilale em-phileola ab alio accipere polesl. ipsum dominum omnimodo hec comparare. Sin auteni duorum mensium spacium fuerit emensum, et dominus hoc facere noluit, licenlia emphiteole datur (?) ubi uolueril et sine consensu domini suas meliorationes uendere hiis lamen personis que non solenl in emphiteolicis conlraclibus uelari ad huiusmodi uenire emptiones . a. archelao p. p. Cvw notissimi iuris sit actionem ypothecariam in extraneos quidem subposile rei detentatoresa nnorum. xxx. finire spalio ^ si non interruptum eril silentium ut lege caulum est. id esl etiam per solam conuenlionem. aul si elas impubes excipienda monslrelur. in ipsos uero debilores aul heredes eorum primos uel ulteriores nullis expi-rari lustrorum cursibus, nostre prouisionis esse prospeximus hoc quoque emendare, ne possessores eiusmodi immortali prope timore leneanlur. Quam oh rem iubemus ypolecariam persecutionem que rerum mouelur gratia, uel apud debilores consistentium, uel apud debitorum heredes non ullra. xl. annos ex quo competere cepit prorogari. nisi conuenlio aul elas sicut dicium esl intercesserit ut diuer-silas ulriusque rerum persecutionis que in debitorem aul heredes eius que mouelur in extraneos in solo sil annorum numero. Verum in aliis omnibus ambe similes sinl. in aclione scilicet personali, his custodiendis que prisca constitutionum sanxit iuslicia. Sed cum illud in forensibus eliam negociis et conlrouersiis uenlilabalur (<*) an creditor anleriora iura prelendens polesl posteriorem credilorem ypolhe-eam lenenlem etiam ullra. xxx. annos inquietare, ulpole immaginem debitoris lenenlem M eique possidentem, necessarium duximus el hoc dirimere. El sanclimus donec comunis debitor uiuil. non posse creditori anteriori, xxx. annorum exceptionem opponi, sed cum locum esse xl. annorum proscriptioni, quia dum ille uiuil merito ante- u) Justinus, b) Finiti spatiis. (c ) Expi rare. (d) Sed. compulalionem temporum adbibendam, ul ex persona quidem sua poslerior creditor quidem, xxx. annorum, «pios post mortem debiloris ipse possedii apponatl/l'. Sin aulem co-niungerè maluerit (0 sue possessioni quia post mortem debiloris ha-bueril (j). eliam tempus quo uiuente debilore. uel ipse credilor uel comunis debitor delinuil. tunc. xl. annorum exceptionis iura Iraclan. et quanlum deest ad. xl. annorum possessionem per quam el ipse debilor credilorem reppellere poluerat. hoc se possedisse oslendal. eodem iure per temporum compulalionem obscruando. cl si poslerior credilor anteriori creditori offerre debitum paralus esl. cl his credilor longeuam possessionis prescriplionem ei opponere conalur. & Illud aulem plus quam manifestum esl quod in omnibus conlrac libus in quibus sub aliqua condilione uel sub die cerla uel inedia stipulationis el promissionis uel paela componunlur {k) posi condi lionis exilum. uel posi institute dici cerle uel incerte lapsum pie scriptiones, xxx. uel. xl. annorum, que personalibus uel ypolhecai iis actionibus opponuntur inicium accipianl Vnde conucnit ul in matrimoniis in quibus redibilio dolis uel anle nuplias donationis in diem ineerlam inorlis uel repudii differri solet (m). post coniugii dis solutionem earumdem prescriplionum curricula personalibus ilideni (9) Distinctionem. (A) Ut ex persona quidem sua posterior credilor triginta annos, . (n) Tenuerit. (o) Accusatione inorae. (p) Dominium sibi. (q) Dat. Kal. Dccetnb. Constantino]). Philoxeno et Probo Conss. (V, Cod. cit. pag. 481-482). ( 378 ) DE UINUTEOSEOS JIEHLM AD SACRO* .LOCOS PERTINENTIUM CONTRACTU. Emphiteoseos contractus sub hac obseruatione sanclus conslilual locus. ut uiuo quidcm co qui conlrahil. mancai omni modo emphi-leusis. Mòrluo aulem co ad heredes eius transinillaluiv si forlc filii sitii siue masculi siue femine, aul si nepoles sinl. siue neples. aul si uxor sil uel maritus, si specialiter mariti uel uxoris nomen expressum fueril. Alioquin ad aliam personam emphileoseos con-Iraclus non Iranseal. sei usque ad uilam conlrahenlium exlendalur. nisi lilios liliasue. nepoles neplesue habeanl. § Procedere aulem emphileosis debel. prius rcquisilione cum omni uerilale alque subbillale liabila in rcddilu eo quod ad id tempus fueril in quo ad sa-crosanclam ecclesiam res peruenissel. eiusque reddilus. sexla porcio remillalur ei qui emphileosin conlrahil. Sin aulem dimiiiulus fueril ex aliquo casu reddilus predii duorum alterum sii. uel sub eorum rcddilu qui lune inueniatur sine uila diminulione bis qui conlraxil accipial predium. uel ad contractum omnino non accedat. Melius esl enim locare magis predia sanclorum locorum, quia sub huiusmodi de minutionibus contractus cmphileoscos facere. ^ Sin aulem ecclesiastici prò aslu emphileosis contrahatur preciosissimi quidem, sed lamen utilissimum redditum habentis non oporlel emphileoseos contractus ad reddilus quantitatem metiri. Sei extimatio pro aslu fiat, cl inspitialur reddilus qui per uiginli annos comparari potest ex precio pro aslu el lanium redditum dare se pacisciscalur his qui emphileosin conlrahil. Ila tamen ut eliam in hoc non in perpetuum contractus exlendalur. set secundum obscruationcm quam sumpsimus. Sciant aulem liii qui emphileosin contraxerint quod piacilo reddilus ab eis per biennium non dato licentia libera pre slalur sanclorum locorum aminislralorihus. el predia abslrahere el..... ( Qui mette fine il for/lio 18G.° del Registro. Ma fra questo ed 1 ( 379 ) il 187.° che gli fu seguilo, non esiste'relazione alcuna; giacché, mentre col primo si lascia interrotta una disposizione legale regolatrice delle enfiteusi dei beni de' sacri luoghi, col secondo si termina invece una sentenza, mercè cui si dichiara tributano della Curia Arcivescovile di Genova un manso di certo Pietro di Ruffino. Una tale sentenza fu già stampala nel Libro dei Giuri, voi. i. N. ccxliii, col. 217-218; ed a me è sembrato opportuno di renderla eziandio completa in questo luogo, desumendola da (indi’ autentica fonte; e di riferirla in carattere corsivo sino al punto in cui viene ad incontrarsi col brano che si trova inserito nel presente Codice). Dum apud Sanctum Romulum in platea canonice. Vgo Januensis archiepiscopus cum sua-curia resideret. Ansaldus aurie. Oberlus cancellarius, iudices prò curia consiituii. laudauerunl quod mansus pelri de rufjìno sii debitalis. indeque ipsum possidentes omne ius debitum curie omnemque conditionem annualim de cetero reddant sicut celeri conuicini alias lerras debiiales tenentes. Hoc autem ideo fecerunl quia ipsum mansum tenentes super his in ius per curiam uocali. tandem uenire contempnentes. ul rebelles et contumaces exliteranl. et maxime quia leslium assertione cognouerunl id ipsum quondam per curiam Siri Januensis archiepiscopi prelaudalum esse, et possessionem. illius el ius ex eo competens curiam per longum tempus Imbuisse, exceplo de parte gandulfi sleche et gambetorte, qui lamen in iure confessi fuerunl ut supra legilur quondam iudi-calum fuisse. Quare ipsos condempnantes. ul supra deereuerunl. laudanles ut sine'contradictione ipsorum omniumque personarum per eos. ius omne ex eo compelens curia deinceps habeal alque possideat. Aclum apud Sanclum Romulum. Millesimo, centesimo lx. iih. Indictione.....(lacuna). Mense decembris (*). Tesles. preposilus (*) Nel dicembre del Htii cadeva l’indizione lò.J cesarea, e la 12.» genovese. ( 380 ) sancii laurenlii. Anselmus Bonifacius canonici. Phylippus lamberli. Anselmus pecia. Pelrus de picena. Rainaldus bucafura. ct alii quam-plures eiusdem loci. LAUS CONTRA PRESIARTINOS DE SANCTO RO.MULO. Dum apud Sanclum Romulum in cùria canonice. Vgo Januensis archiepiscopus cum sua curia resideret. Ansaldus aurie. Oherlus cancellarius, iudices pro curia conslituti. laudauerunl ut quiequid descendentes ex qualuor filiis premaiiini quoquo modo habenl uel lenenl per proprium aquistum uel super personas, sii debilale. Prelerea mulieres Iam premarlinas quam ceteras allerius parentele condempnantes. a feudi beneficio excluserunt. Nam cum iam diclus premarlinus anliquilus a quodam Janucnsi episcopo impelrasset quod quiequid ipse el qualuor sui filii adquirerel. id prò feudo liberum et immune a datione fodri uel allerius condilionis haberel. illis tandem ab hac luce subtractis, descendentes ex qualuor filiis ipsius multa conquesiuerunl el super apprehenderunt, de quibus occasione beneficii in personas prediclorum tantum accepti nullam conditionem curie reddere uolebant. Ilem mulieres Iam premarline quam celere, se ad feudi beneficium aliquam de iure comunionem habere pulantes. id ipsum facere recusabant, quia igilur id beneficii premartino dumtaxat el qualuor suis filiis indultum fuisse constabat. quia eliam generalis feudi consuetudo mulieribus obstabat, nec quod specialiter cautum fuisset cum anliquilus daretur ul ad feminas quoque transmitteretur probabant, immo eciam quia pre-fatus archiepiscopus idoneis testibus apertissime probauil id quondam sententiam Syri Januensis archiepiscopi prelaudalum esse, idcirco prefali iudices supra rnemoralos memoralasque condempnanles. ul supra deereuerunl. laudantes ul lam de conquestis quam de su-perpensis. omne ius curie debitum reddant, mulieres eciam ut supra legilur a feudi beneficio penitus excludentes. Aclum apud sanctum Ro- ( 381 ) mulum in platea canonice. Millesimo, centesimo, lx. iiii. Indictione . .. (lacuna). .Mense decembris. Tesles. preposilus sancti laureitlii. An-selmus. el Bonifacius eiusdem ecclesie canonici. Phylipus lamberli. Anselmus pecia filius lusii. Fulco ioffredus. et Onradus fraler eius. Gandulfus steca. Galafius durbecus. ct alii quamplures ibidem residentes n. LAUS CONTRA HOMINES DE BUZANA. A FLUMINE ARMEANI USQUE AD SANTUM ROMULUM. Dum apiid Sanctum Romulum in curia canonice. Vgo Januensis archiepiscopus cum sua curia residet. Ansaldus aurie. Oberlus (*) Questo lodo si trova puro inserito nel precitato Libro dei Giuri, voi. i. N. x. coi. 14-15; ed ivi inoltre gli fa seguito un atto di autenticazione, il cui tenore stimo utile di qui riferire. Hanc nero carlam transcripsi et exemplificaui ego marinus scriba, ad instar autentice laudis quam quondam enricus iudex bone memorie composuit Ue rristro 'curie domini archiepiscopi ianue quo sollempniter continebatur conscripta, nichìl addito uel minuto, excepta forte figura littere plus minusue. iussu ianue consulum placitorum, uidelicet martini torneli. corsi dc palazolo. rainaldi de castello, angeloti de caphara. qui in palacio ianuensis archiepiscopi laudauerunt firmiter ac deereuerunl hanc ualere per omnia, ac si propria eiusdem enrici esset sollempni descriptione firmata, cum dominus bonifacius ianuensis archiepiscopus qui iuerat apud sanctum romulum essel in causa cum hominibus sancti romuli cum quibusdam, uidelicet occasione descendentium a premartino, per nuncios suos iamdictis consulibus supplicasset ut hanc laudem sibi admodum necessariam, ne de facili suas possct ammiltere raciones. ad instar autentice reistri per manum publicam transcribere facerent, cum esset periculosum rcistrum illuc defferri per mare propter maris tempestatem, siue per terram' propter latrones el homines malefactores, cum de auctoritate prestando in casibus illis quibus est necessaria speciali capitulo tenerentur, laudauerunt et decreuerunt ut supra, anno dominice natiuitatis millesimo centesimo nonagesimo secundo, indicione nona, quartodecimo dic mensis februarii. Fredentio gontardus subscripsi. Ollo pczollus subscripsi. i ( 382 ) cancellarius, iudices pro curia constituti, laudauerunt quatinus curia deinceps habeat et proprietario nomine quiete possideat totam lerram quam homines de buzana tenent a flumine armedani usque Sanctum Romulum, sine contradictione omnium hominum de buzana omniumque pti sonarum per eos. JJoc autem ideo fecerunt quia cum curia 'ipud Saucium Romulum degeret, prodictos homines de buzana in ius uocauil. quorum quidam uenire contempserunt, quidam autem cum ad curiam se representassenl. tandem absque licentia a causa reces-serunt. Quia igitur quidam tamquam rebelles el contumaces exii-lerant. alii sponte causam deserentes liti abrenuntiasse uidebantur. tum eliam quia testium assertione cognouerunl id ipsum per cunam quondam Syri Januensis archiepiscopi prelaudalum fuisse, idcirco supradictos condempnantes ul supra deereuerunl. Aclum apud Sanctum Romulum in platea canonice. Millesimo, centesimo, sexagesimo, mi. Indictione . . . (lacuna). Mense decembris. Tesles. piepositus sancii laurenlii. Anselmus. bonifacius eiusdem ecclesie canonici, philippus lamberli. Anselmus pecia. fuleo ioffredus. el onradus fraler eius. Gandulfus sicca. Durbecus Galafius. el alii quam-plures ibidem residentes O. ISTE SUM COiyDITIONES DE SICESTRI. In uilla que dicilur mazasco de uolla. in uno quoque mino solidos. vi. minus denarios, no. el Ires barlelas de uino. el fugacias. vi. el isla omnia dant ad natiuilalem domini. De curia de sanclo quirico de lerra sancla quiriquasca. Inter papa ct sanclus frucluosus et rubaldus de nasci el consorles eorum, solidos. v. minus denarios, mi. De uilla que dicitur sallcriana de pensione solidos, xi. de his dal strambus solidos, vm. el presbiler iohannes solidos, m. (*) V. Liber Jurium, voi. i. N. ccxliv. col. 218-219. ( 383 ) De terra campasca, denarios, xiii. et dimidium, pensionem. Filii cone de uezano solidos, iii. pensionem de libellaria de uenali. MILLESIMO CENTESIMO QUINQUAGESIMO OCTAUO. Januensium consules, rogeron de ansaldo de ila. Oberlo Spinole, el gandulfo piccamiliurn de communi. Consulibus de sigeslri salii lem. Precipimus uobis ut iura domini Archiepiscopi nequaquam imminuatis. neque possessiones eius quas anno transacto habebat de decimis-primitus uel pensionibus uel aliquibus aliis, perturbetis uel perturbari permittatis. Sed si aliquis super his conqueretur ante nos uenial inde iustitiam percepturus. IIoc facium fuit in presenlia bonorum hominum. Ingonis de uolta. et Quilielmi buroni. et Ottonis indicis, el Oglerii danensis. el Presbiteri Rubaldi de frascaria ('). RECORDACIO DE IUD1CAT0 FABIANI. Mansum de fontanilio quod uocatur curte, uinea el caslanelo. el mansum quod esi super bedum. el quod superat de medietate olinoti de morledo. et uinea. et roborelum. et de aliis rebus immobilibus sicque remanenl innominale el inordinale, dent per decessum uxoris mee el pro anima mea. cum conscilio archiepiscopi el presbiteri alacri, el Oglerii de Guidone, sed quamdiu uixeril in domo mea sicul bona femina habeat usum fructum omnium rerum istarum immobilium. Omne quod habeo in cazol. et in alguineldi. et in summa ripa dimilto archiepiscopo. (*) La intimazione cho sovra si riferisce, deve essere stata necessariamente fatla innanzi al 2 febbraio 1158, perchè i consoli del Connine di Genova in essa enunciati, lasciarono in questo giorno 1’ ufficio. ( 384 ) DE GASTALDATICO DE RAPALLO. Ego Syrus dei gratin Januensis ecclesie Archiepiscopus loco cl nomine gastaldionis concedo libi Giberlo Archipresbilero de rapallo decimam quam in rapallo de mari habco. Hoc est illa nominaliin que mihi ab hominibus qui non sunl de rapallo debetur, sed cum rapallinis nauigant a rapallo usque in liberi, et redeuntes rapulli portum faciunt. Ilem eodem iure concedo libi eam que mihi debetur a rapallinis et ab eis qui cum eis iuerint in prouinciam. in sar-diniam. in corsicam. messine, napoli, et ubicumque extra predictum lerminum. el redeuntes simililer porlum fecerint in rapallo. Quam scilicet uolo ut deinceps nomine meo bona fide recolligas, et nouem parles curie noslre uel cerio misso noslro assigneris, et decimam parlem libi relineas. hoc in poleslale mea rclenlo ut quandocumque uoluero facere possim. Aclum in palacio nouo archiepiscopi qui coram testibus inferius descriplis pre nomina..... (-•1 questo punto finisce il foglio 188.°, e V allo rimane incompleto. Il 189.° principia col seguente lodo consolare). LAUS TERRE QUE DICITUR FONTANA IN QUA NTETI HABITANT. In palatio Januensis Archiepiscopi. Consules. Rogcrius iusle. Wilielmus crispinus. Fredenzonus gonlardus. I’hilippus bonefacii. lau-daucrunl quod domnus Vgo Januensis Archiepiscopus ammodo habeal el nomine proprietatis possideal sine omni conlradicione W i-lielmi maulource de cugorno et filiorum alque uxoris nepolis illius cl omnium per illos. Terram illam de lauania in qua habilanl Pie* . leti el uxores supra plebem, el illam que nominatur filorana. Hoc ideo faclum est. quoniam conuenit illos proponens has lerras sue curie esse, el pilctos illos qui iu ea morabanlur famulos esse suos. ( 385 ) cl per grande et anticum tempus eas terras pro curia ueluli famuli tenuisse, que quidem et ipsi piteli confitebantur. Addidit etiam quod uiolenler expulerant ipsos pilelos de terra illa, nec stare permittebant. et abstulerant illis tantum uini. caprarum, porcorum et grani que ualuerunl libras tres. Quibus sepe etsepius citatis, uix aliquando se consulatui presentauerunl. negantes primo terras pre-diclas esse curie. Postremo tamen confessi, sunt eas curie esse, el quod pensio annualis pro illis datur uasallis curie..Sei nichilominus ob solila moleslalione et inquielamenlo cessauerunl. Immo si malum fecerant peius postea sunt operali insurgentes in miseros illos pilelos. Dalis itaque leslibus. probauil dominus archiepiscopus supra memoratas terras curie sue esse, el quod uiolenter expulerant ex illis pilelos famulos curie, et quicquid apud illos inueneranl uio-lenli abstulerant. Juranerunl eliam piteli iussu consulum quoniam tantum uini. caprarum, porcorum, grani abstulerant sibi quod ua-luil libras tres. Ideoque illos condempnantcs. laudauerunt ueluli continetur superius. Condempnauerunl eliam illos in solidis triginta cl propter uinum el frudum huius anni que contra deuelum consulatus pariter uiolenler ceperunt, et admoniti restituere non curaue-runl. In solidis eliam uiginli sex pro duplo bandi quod pro illis consulatui soluit eosdem pariter condempnauerunl ueluli iuramenlo lenebanlur. Possessionem uero tradere eidem fecerunt per suum execulorem. Millesimo, centesimo. Septuagesimo Secundo. Seplima die exeuntis decembris. Indicionis quinte (’). LAUS DE CONFINIIS TERRITORII DE SAURI UBI DECIMA DEBEAT COLLIGI. Testes. Magisler Rainaldus. Gcrardus de Archiepiscopo. Mussus adoli. Berlhololus nepos malcaualche. In palalio Januensis Archiepiscopi. Dominus Ilugo Januensis Archiepiscopus laudauil el affii- (*) V. Chartarum, voi. 11. N. mdxliv. coi. 1037-1038. ( 386 ) mauil ut plebs sauri el sui consortes dehinc habeant el quiete possideant decimam que est infra hoc territorium. Videlicet, speronis mons reuertitur usque in fossatum floranum et usque in roffinalum. et usque in costam de bergoana. et usque ad ceruicem de boco. et usque ad pratum archiepiscopi. Hanc uero decimam sicut in his . confiniis dicitur habeant dehinc et quiete possideant sine omni conlradicione fulconis de castro el fratris sui ac omnium heredum suorum eunctarumque personarum per eos. IIoc ideo fecil quoniam prediclus- fulco el fraler eius dicebant quoniam prefata plebs et sui consortes hanc decimani habere non debebant. Ideoque lis inter eos orta est coram predicto domino Archiepiscopo, et prenominatus dominus Archiepiscopus misil nuntios suos, uidelicel Magistrum An-selmum el presbileruin Johannem sancte marie de Castello in ple-beio Sauri, et cognouerunl uerilatem isti per idoneos testes quos iurare fecerunt quod decimam prenominati terrilorii eial plebis el suorum consorlum. el ipsi lesles iubenle et presente fulcone d< caslro iurauerunl dicere uerilatem. Idcirco decreuil eam eis ut supra diffinitur. Millesimo, centesimo Septuagesimo. Mense februaiii. Indi cionis Secunde. Hoc esi exemplum de cartulario nmcobrii scriptum, qui morte preuenlus complere minime potuit, quod ex his rogatus fueral pu blicum facere instrumentum, ob utilitatem itaque contrahentium Consules Ollo fornarius. Bonus uasallus ususmaris. Fredenzonus gonlardus. Philippus bonefacii. carlularios illius el xedas suscipicnles mihi eas tradidere, precipientes ut ilice illius complere que abre uiaueral instrumenta. laudanlcs ut eam uim teneanl el auclonta lem ac si ille complesse! el in mundum uniuersum redigissel. Mil lesimo. Centesimo. Sopluagesimo. Decima die Octubris. Indicioms tercie. REFUTATIONEM DECIME. In manibus domini Syri Januensis Archiepiscopi. Refutationem fecil Alcherius guaraccus de omnibus decimis quas ipse lenebal pro feudo ab ipso domno Archiepiscopo, siue in ciuilale. siue in uiilis. ,el hoc fecil in presenlia horum leslium infirmitate unde morluus fuil. Presbiteri liubaldi sancii laurenlii. Presbiteri Iohannis saucii nazarii. Presbiteri andree sancii uincenlii. Presbiteri ollonis pa-piensis. Guilielmi gener alcherii. el Guilielmi cuslodis. LIBELLUS DE FONTANA PALTEKA IN rLFBEIO CARANCIE. Cvm Cum Pelo defensoribus leudulfus sancle Januensis ecclesie humilis episcopus. Vii nobis adelberlus el azio iermanis ima cum uxores el fdiis. el si unus ex nobis sine herede morluus fueril unus allerius succedere debeamus. Tilulo conditionis locare nobis i iubealis. petimus nos res iuris ecclesie ueslre sancii iohanni do plebe caranlia. qui posile sunl in loco cui nominalur fonlana paupera. uel in eius territorio. Omnia quinla portione ex integra, lanium pcliinus nos suprascripli pelilores quanlum anlea lenuil paulo qui genilor noster in suprascriplis locis, ut in dei nomine debeant dare sicul a presenti dedil ipse domnus leudulfus episcopus eorum germanis a pensione ficto reddendum libellario nomine usque dum tempus uos uel ueslris heredibus fuerint. Hoc sunl suprascriplis casis el rebus iuris eadem ecclesie sancii iohanni quibus sunl po-silis in suprascriplo loco fonlana paupera uel in eius lerrelorio. omnia el in omnibus in suprascripla quinla .portione In Inlegrum. Ea uero ralione in tali modo aut suprascripli iermanis uel suorum heredibus aul suorum missis suprascripla quinla portione de prediclis rebus habere el possidere debenl. el faciant ubi aul ex frugibus carum rerum uel censum, quibus exinde domnus dederint ( 388 ) quicquid noluerint sine omni eonlradilione cicloni teudulfl episcopus nel eius successoribus, ila ut per eis meliorentur nani non peio-renlur. el persoluerenl exinde debenl per singulis annis fido granum frumento solidos, ii. sigalc solidum, i. orde»» solidos. 11. spella solidos, ii. el prò berbice el capra denarios, in. argenlum denarios l»onos. ni. de pullo, i. granum doni per ornili mense seplembris. ipsos denarios pro berbice et caprea denl per omni mense madio. argenlum pii Ilo denl pro omni missa sancii martini dompni Icu-dulfi episcopi uel suo misso in plebe carancia per se ipsis supra-scriptis germanis, uel suorum heredibus aul suorum missi, alia super imposita eis non liant. Facto petitorio mense mense madio. indictione quarta. Regnante donino nostro hugo hic in ilalia anno. xx. el loiario filio eius anno quinto, x (*). Acto ionua feliciter. f Teudulfus episcopus in hoc libello subscripsit. Petrus index domni regum rogatus subscripsil. Siluester presbiter ex iussione domili leodullì episcopi subscripsil (”). DE NERVI. DE RAINALDUS COBUS. In palacio Januensis archiepiscopi. Consules Oberlus cancellerius. Ido gonlardus. Johannes malus ocellus, laudauerunl quod donmus Syrus Januensis archiepiscopus deinde habeat et possideal sine contradicione Rainaldi gobi el omnium personarum per eum. No* minatine terram illam de nerui de qua Rainaldus mouebal con-trouersiam aduersus domnum archiepiscopum. Vidcliccl de terra que finì alberli lingue el uxoris, el illa quam aequisiuil ab baldclo el consortibus ab lerra domni archiepiscopi usque ad lerram sca-relle. el a sfrata usque ad uiam superiorem, quod ncque ab eo al) (*) Di Gesù Cristo !HG. (**} V. Chartarum, voi. u. N. \xiv. rol. 3!». ( 38!) ) aliqua (persona) pro eo ulterius conuenialnr. Sot Rainaldus ab huius lerre pelicione sil exclusus. Iloc ideo fecerunl quia Rainaldus mola huius terre conlrouersia cum domno archiepiscopo coram consulibus, compromisit iu consules prediclos absque sacramento cum domno archiepiscopo, promittendo ratum habsre quiequid ipsi concorditer pronuntiarent sub pena librarum cenlum uicissim stipulala, et insuper Rainaldus liti abrenunciando. Qui consules prouidentes pocius misericordie quam iuri. iusserunl domno archiepiscopo dare illi libras, xxiiii. medielalem uidelicet feslo natalis domini el aliam proximiori fuluro. el laudauerunt lerram domno archiepiscopo ul pre-diffinilur. Millesimo, cliiu. die kalendis februarii, indicione prima, patre Rainaldi iubenle O. EMENDATORES BREUIUM HOC CAPITULUM IN BREUE COMPAGNE SCRIPSERINT PRO DECIMA DE MARI. Millesimo. Centesimo, lxvi. Indicione. xm. Ego postquam rediero ex aliquo ilinere ante quam exhonorem, soluam driclum moduli, el ignis, el domini archiepiscopi, secundum quod consuetudo itineris exegeril in ordinatione Consulum, el si obliuione remanseril. ex quo fuero recordatus, infra diem lerciam id exsoluam (’*). Dominus Hugo Januensis Archiepiscopus conquestus fuit super baldum pesalardum de unituri el socios qui duxeranl de sardinia nauem oncralam grano, querens per unumquemque hominem qui in naui illa ueneranl minam unam grani pro decima maris, el uoeaii primo eonlradixerunl dicenles se non debere nisi duas minas, unam uidelicel pro quoque temone, quia sic esl consuetudo plebis de /v (*) Ibid. N. r.cxxxvi. coi. 281. (*•) V. Olivieri, Serie dei Consoli occ. pag. 194. ( syo ) uulluri et hominum de pelio. et oh hoc consulalus uulturis el pelii uenil anle consules, el nudila rnlione el consuetudine curie Archiepiscopi. noluerunt amplius contradicere. Inimo sunl de hac consue-ludine confessi, el oh hoc dedil Baldus predictus el sodi inissis Archiepiscopi minas grani undecim quas quesieral. et quod uencral in nani illa quam duxerant de sardinia. Hoc fuil in consulatu Rogerii iusle. Wilielmi crispini el socio-rum (*). el sic esl scripla confessio hec in cartulario sui consulalus. HEC EST PE.NSIO MERl’LI DE CASTRO. DE HOC UNDE HABET LIBELLARIAM IN BAflCALIO. In palacio Januensis Archiepiscopi, delulit fulco de palauagna pensionem denarios, xiiu. ex parle filii meruli de caslro et uxoris pre-dicli meruli, pro medielale lihcllarie de hargallio el de illis perlinenliis de quibus habenl libellos scriplos. ct dedil eos in presenlia domni Syri archiepiscopi in manus alexandri coram leslibus islis. Episcopus Olricus sancii pelri de azo. el oberlus diaconus, et bi-golus iudex de papia. Aliam aulem medietatem tenel Guilielmus arnaldus prò uxore sua que fuil amila prefati meruli. Anno dominice incarnacionis. Millesimo, centesimo, xlvi. DE PENSIONE I.OCJ DE SANCTO PETRO DE ARENA QIEM TENET FILIA APPARUIDI. In presenlia Gregorii qui fuil abbas sancii andree filii ansaldi ap-paruidi. el Guilielmi monachi predieli monaslerii de seslo magisler scole, el bucconis de molaciana. Accepi! alexander ab aidelina filia prefali ansaldi el sorore predieli gregorii monachi denarios sex. no-minatiue prò pensione unius anni de manso uno quod est in sanclo (') Dal 2 febbraio 1172 al 2 febbraio 117.”. ( 591 ) petro de amia ante ecclesiam sancii martini, cl marabolus Icnuil eum pro episcopatu, cl confessa fuil se debere persolucre. Anno doininicc incarnacionis Millesimo, cenlesimo. xl. vi. DE NAUIBUS ALEXANDHIE. In palacio Archiepiscopi Januensis. Consules. Wilielmus marini. Corsus simundi. Boarnuns odonis. Opizo sardena. laudauerunl quod Amicus uacca teneatur soluere el solual Domno Syro Januensi archiepiscopo tredecim solidos el medium Januensis monete. Quod uero ideo facium esi. quoniam lamenlalus super eum dicens illum sibi debere solidos uiginli duos cl medium pio decima anliquiius conslilula super naues ad mercaliones per pelagus eunles. el huius decime inlegra solulio ad naulas solummodo spedare. Quibus lan-(piani prò labore seu inorilo colligende decime super cunclos in buiusniodi nauibus nauiganles duo solidi el dimidium relaxantur uel pastum unum ad curia preslalur. Reliqua summa curie inlegra soluilur. Cui licei prediclus Amicus concederei hanc illi decimam deberi, excipiebat lamen se nolle soluere nisi pro numero negocia-loruni qui in nani perrexerunt ueluli sibi ex ea summa personalim compelebal. Ncque sibi imminere honus colligende super alios licei esse nauta, cum solidos duos el dimidium seu pastum renueret. Super quibus cum diutius forel ulrinque litigatum, demum co-gnouere consules hanc decimam super naues antiquitus ex consensu ciuiuni constilulani que de ianua exeuntes per pelagus ad nego-ciationes uadunt. non obstante co quod dicebalur si naule illas in aliis locis uendiderint. bonus quo eisdem colligende ad naulas spec-lare. Quare uli prclegilur laudauerunl. Reli(|uum ab bis tum ipso Amico personaliter per se tum socio suo nauta sinc lite soluen-libus. Millesimo, centesimo, quinquagesimo nono, quinto die exeuntis marcii. Indicionc. vi. ( 392 ) l>E MOLENDINO l'ULCIFERE. Breue recordationis de conuenientia (jue fuil inter lanfrancum et oberlum el ameiium alque guilielmum germanos filii quondam..... el inler airaldum episcopum, el paganum de uolla simul cum fralribus suis. benencasa. el ingonem. et oberlum germanum, filii quondam merlonis. lati ordine quod suprascriplus episcopus simul cum suprascriplis consorlibus suis. fìlii merlonis. et paganus de uolla. cum germano suo debenl dare per unumquemque annum iam diclo lanfranco el fralribus suis quinque pullos el quinque azimas. el lanfraneus cum fralribus suis non debet eis uelare aquam in glaria sine lesione terre, nec clusam anliquam de feo. (ali modo quod non noceat molendinis lanfranci. nec fratribus suis. qui esl modo edifìcalus (sic) in fluuio pulcifere, uel molendinis quos suprascripli germani in prediclo fluuio edificauerinl. Ila fui! hec con-uenienlia facla quod ille qui obnoxius appartieni, el uolueril corrumpere hoc quod superius legilur. componat alteri parli libram unam auri optimi. Hec conuenicnlia fuil facla per laudacionem noslrorum consulum, scilieel guidonis de ruslico dc herizo el guidonis spinule. In presenlia lanfranci aduocali. el lanfranci roze. el nigri de durbeco. el boni iohannis sinici, el fralris sui. el guilielmi meli, et oberli fuli monacha, el anseimi pici, el iohannis grugni, el opizonis scannicanli. el oberli usti de mari, el reliqui plures. .Millesimo, cenlesimo. quarto, mense februario. Indicione. xn. Ego guiniguisius iudex scripsi per laudem eorum. DE PENSIOME DOJIl’S ALBERI 0MS OSBERGERII. In palacio nouo sancii laurencii. In presenlia consulum ac leslium. Zebe. Guilielmi nigri (*). Guilielmi pezulli. Guilielmi piperis. Arnaldi (*) Questi duo soltanto erano allora fra i consoli. L’anno indicato tìeM’atto, abbeuchè si dica dell' incarnazione, è il volgare. ( o'Jo ) de turca. Ollonis de bona uillano. Oberli de insula. Rainaldi filii zebe, el alii plures. Dedii Alberlonus osbergerius cum uxore sua presente iu manus alexandri solidos Ires propler pensionem domus sue. que esi libellaria arcbiepiscopatus. el dedil eos de hoc quod eral offensus quia non persolueral. el promisit se de celero semper persoluere in unoquoque anno denarios, vi. Anno dominice incar-nacionis. Millesimo centesimo, xlv. mense iulii. indicione. vii (*). I)E PENSIONE CUILIELSII PII'ERIS DE DOMOCOLTA. Oglerius danisius accepil a Guilielmo pipere duos denarios, pensionem pro domocolta. sub eo tenore, uidelicet. saluo omni iure arcbiepiscopatus. el in presentia testium, uidelicet. Vgo index. Rai-naldus de zeba. Gandulfus sardina. Vgo larcarius. Giso sardina. Kaimddus filius eius. Vgo seruiens archiepiscopi, el alii plures. Iu paliicio nouo. Rainaldus iudex. Vasallus siuolator. Vgo de baldi-cione. Anno dominice incarnacionis. Millesimo, centesimo, xl. v. Indicione. v (**). decimo die exeuntis mense marcio. DE MEOLEGO. Ego Syrus Januensis archiepiscopus loco tibi petro durdugio tuisque heredibus quandam terram iuris ecclesie sancti Syri positam in medolico. loco ubi dicitur Cerru. usque ad annos uiginli nouem expletos. Cui coherel. ab una parte terra oberli. Ab alia terra Archiepiscopalus. Ab alia terra altilie. A quarta uia publica. Infra istas coherenlias libi tuisque heredibus tanquam colono In Integrum loco. Ita tamen quod debes hanc terram meliorare el colere, el domum rcficere el meliorare, ac in unoquoque anno pensionem (*) V. Chartarum, voi. it. N. ccxvn. col. 2S9-2G0. (**) Nel marzo del Hit» correva l’indizione 7.a genovese, c T8.1 cesarea. ( 394 ) spalliti» el solidos duos denariorum .lamie etn ie inferre el inedie; (aleni locius fruclus Itiiius terre, nulla itlia condicione debel augeri, neqne ab me nel meis successoribus libi uel lois heredibus aule prediffìnitum lerminum auferri, nisi illam male laboratioris aut si condicionem non solueris. Hanc enim locacioneni tibi facio, el usque ad predictum terminum libi tuisque heredibus defendere el auclo-rizare spondeo. Finitis siquidem annis, xxvwi. licoal curie in terram illam introire el cui uoluerit locare. Acltiin in camera palacii feliciter. Testes. Obortus sulphr.rus. Oglorius datiisitis. Bugius et Fer rarius fratres. Bonus iohannes de porcili el Oberlus frater eius ad hoc specialiter conuoeali. Millesimo clv. seplimo die intrantis marcii, indinone, u. In ecclesia saneti laurenlii. Arbitri. Philippus lamberli. Wilielnms buferius. laudauerunl quod donnus Syrus Januensis ecclesie archiepiscopus ciusquc successores deinde habeant et possideant sme conlradicione martini ceresiarii el omnium personarum per eum. Noininaliue totum illud quod martinus ceresiarius tenebal in wco per libcliariam archiepiscopi cum omnibus eius perlinentiis et exitibus. Hanc uero laudem profati arbitri ideo feccrunl. quia cogno uerunl hanc lerram fuisse locatam martino libellario nomine, tali pacto quod non debebat eam peiorare. Quod si faceret, liceret domino archiepiscopo suisque successoribus lerram illi auferre, cl quicqui ipsis placeret facere Nam cognouerunl arbitri martinum cecidisse centum uiginli quatuor bonas arbores castaneorum de illa terra ad tempore libelli. El idcirco quia terra ista plurimum uidobalur ips,s peiorata. cum pacta quibus leges fallente iure celebrari oportet lati dauerunl ut prediflmitur. Salua racione ediflcii domus quo hac laud<-nullomodo minuatur. Millesimo, cli. mense iunii. Indicione xmi. In palatio Januensis Archiepiscopi. Consules. logo de uolia. laudauerunl quod a termino qui distat longe a lercia pilla pontis ( 595 ) cannelle uiginli el odo. porcelli non capiant aquain in sursum, sd ab ilio termino usque ad alium lerminum qui esl ullra bisaniani. qui disiai longe ab eo cannelle uiginli el pes medius, accipiant aquam el facianl paralam. sed non amplius in sursum, neque per Iransuersus. el ab hoc lerminum discurrat aqua per reelam lineam usque ad terminum quem consules posuerunt, et disiai ab isto cannelle duodecim minus pes medius, iuxla quem terminum uel ab ilio in iusum ubicumque uoluerinl facianl.discurrere aquam ex Iransuerso per lerralorium roda linea per illos terminos quos consulcs posuerunl usque in cluuiam Johannis bianchi que esl iuxla uiam. ila quod hec aqua non facial maiorem reboccum molendinis Johannis bianchi nisi sicul solili sunl habere. Hanc laudem ideo fecerunl. quia uiderunl tesles ulriusque parlis per dicla quorum moderaiionem con-lemplanles laudauerunl ul supra legilur. Millesimo centesimo, xl. Mense Januarii, indicione secunda. liane ilaque laudem ego Ollobonus scriba excmplificaui et scripsi ad instar illius quam Bonus uasallus caput galli scripscral. nichil addilo uel diminuto iussu consulum placitorum Tanclerii philippi. Rubaldi porcelli. Oberli pedicule. Corsi dc palazolo. Qui in - palatio Januensis Archiepiscopi laudauerunl hanc ualore el cam uim el auctoritnlem per omnia obtinere ac si propria manu ipsius Roni ua-salli enpitis galli sollempniter scriptam forel alque perfeelam. supplicatione yconomorum domini archiepiscopi. Annuentes cum in quadam parua carlula per eundem bonum uasallum conscriptam, que cito quodam inforlunio posse! amilli aul uelustale consumi, unde curia domini archiepiscopi possel ad damnum el incomodimi maximum peruenire. nec in scriplis predieli Boni uasalli abreuiarium ipsius quoquo modo inucnireliir. Millesimo, centesimo. Ocluagosimo primo. Indicione lerciadecima. Sexlodecimo die intrantis Januarii C). f ‘) V. Chartarum, voi. u. .N. clxxxy. coi. 231-252. ( 3% ) T In ecclesia sancii laurencii. Consules. Wilielmus (ornellus el Ansaldus golia. in causis cl controuersiis que inler ciues el extraneos ueriuntur concognoscendis el diffiniendis consliluli. laudauerunt quod Januensis Archiepiscopus ammodo possil capere ubicumque inueneril el uolueril de rebus Grimaldi porlus ueneris. Johannis lombardi, el Mercadanli. el de rebus omnium illorum qui iu ligno de quo naculcrii erant, nuper de Corsica uenienle. uenerunt. nii-nam unam grani aul ualens pro unoquoque homine, el hoc siue omni conlradicione Grimaldi. Johannis lombardi. Mercadanli. el omnium illorum qui in ligno ilio uenerunt el eorum heredum ac omnium pro eis personarum. Quod ideo fecerunl quoniam Januensis Archiepiscopus uel cius procurator de prediclis hominibus anle pre-falos consules querimoniam deposuit, ab unoquoque pelens minam grani unam pro decima Archiepiscopalus. Prefali uero homines j)Orlus ueneris dicebanl se dare non debere, ideo quia nemo porlus ueneris de corsica ueniens eral solitus dare decimam. Januensis aulem Archiepiscopus uel eius procurator se probare asserens quod homines porlus ueneris dare debebant minam unam grani prò decima maris pro unoquoque homine sicul ciues Janue danl. el hoc idoneis testibus sufficienter probauil coram prediclis Consulibus, et etiam ostendit illis publicum instrumentum iu quo continebatur homines porlus ueneris diire debere prò decima maris tantum quanlum el ipsi ciues Janue. el uidcrunl publicum instrumentum quod omnes homines Januensis Archiepiscopalus dare debenl decimam Archiepiscopo Januensi. Visis tandem rationibus ulriusque partis, el allegationibus diligenter accognitis. el uisis leslium diclis. et uisis publicis instrumentis, prefalos homines condempnantes ul supra legilur laudem mandauerunt. Millesimo, centesimo, septuagesimo oclauo. Indicione undecima, sexlo decimo die mcnsis nouembris O. (*) V. Citartarunt, voi. li. N. mdlxxi. col. 1007. ( 597 ) Ego oberlus sulphur recordationem facio do quodam piacilo quod habui cum balduino quando remansi apud sanclum Romulum in uice domini Archiepiscopi. Me exislenle ibi. conqueslus fui apul consules illius loci de quadam domo quam balduinus lenebai de curia, que erui uxoris sue et cognate. Sci balduinus per consilium Ullorum uxoris sue el cognate, uidelicet rainaldi iudicis. pelei rotondi. pclri picene, el aliorum suorum parentum el amicorum, (aleni se exhibuit erga obertum sulphurem qui crai ibi in loco domini archiepiscopi, quod sine omni placito respuil predictam do-mum curie. El hoc fecit in presenlia Rainaldi iudicis. pclri rolandi. pclri picene, qui erant tutores uxoris el cognale sue. et mullorum aliorum hominum. Ilis factis el bene preordinalis. balduinus iuil Januam cum oberlo sulphure, et obtulit se ante prcscnliam domini archiepiscopi, et coram eo confirmauil refutationem de prcdicla domo quam fecerat oberlo solfuri, el de hoc promisit penam dupli in bonis suis, si ipse uel uxor eius uel cognata ammodo facerei aliquam querelam de hoc. et fecil lidelilalem domino archiepiscopo, cl dominus archiepiscopus inuesliuil eum de feudo reclo quod socer cius lenebal pro se el pro cognata sua. Ei si cognalus ammodo ueniret ad sanclum Romulum, balduinus de hoc feudo debebat stare in preceplo curie. Testes. Philippus de lamberlo. Oberlus sulphur. Opizo iudex dc placencia. Presbiler guilielmus sancii romuli. Presbiler Rubaldus. Bonus manerius. Oberlus de ponzio. .... supradicla fecil balduinus per consilium Iulorum uxoris el cognale sue. et in presenlia earum misil oberlum sulphurem in possessionem de domo. DE SANCTI ROMULI. Syrus dei gracia Januensis archiepiscopus consulibus sancti Romuli el eiusdem loci cunctis fidelibus suis in domino ilicsu cliristo graliam et salutem. ( 3»J8 ) Quando uenimus ad uos cuin sapientibus de curia nostra, ponimus iudiccs aliquos de melioribus unsallis nostris Januensibus qui inter uos el uos de uniuersis questionibus iudicenl. si qua super bis lune facla fuerit dee la mal io. Alque de quibus sententiam dederunt. rallini et firmum tenetur eorum indicium sicut fuisset imperatoris. Similiter eliam fit de omnibus querelis quas habent homines sancii Romuli inter se. uidelicet uicinus contra uieinum. ut eas ad curiam nostram deferant indicandas. Firma namque deliberatione firmatum est a sapientibus de curia nostra quod illi qui descenderunt legitiime a quatuor filiis presbiteri martini sint contenti illo feudo unde tempore uile illorum ipsi fuerant inueslili. Reliqua uero que postea super apprehenderunt omnia sini ad usum cl utilitatem curie nostre deputala. Precipimus ergo uobis ex debito consulalus ueslri el nostre lidelilalis ut constringatis nepotes pagani de columba et pelrum rolandi quod omnes super adprchcnsas post feudum qualuor liliorum presbiteri martini consigncnl et reddant caslaldio-nibus nostris sine aliqua conlrouersia. Simililer eliam fiat de omnibus super adprchensis post fendimi presbiteri martini qualuor filiorum. Dominus Syrus Januensis archiepiscopus inuesliuil in camera sua in presenlia Guilielmi Archipresbileri de bargalli. presbiteri Joannis de salterana. Magislri Vgonis sancte marie de uineis. Ansaldi sulphuris. Boni uasalli pichenelli. Ribenlem aquam de rapallo usque ad. xv. annos. de decima quam presbiler Oberlus de sancto michele de Rapallo tenebat. Ea propter prodictus bibens aquam iurauil coralli domino Archiepiscopo el supradictis leslibus hanc decimam amplificare, bonificare, ac defendere, cl si aliquis uellel ci inde fa-cere iniuriam uel impedimentum, quam cicius posscl domino archiepiscopo uel suo cerio misso notificare, el dare curie in unoquoque anno solidos, xxxv. aut octo diebus ante festum sancii andree. aul odo posi, et semel uenire in seruilium curie in anno, el quando homines curie uadunl ad forum rapalli debel dare paslum unum duobus hominibus uel. xu. denarios. ( 399 ) Hoc omnia iurauit bibens aquam super sancla dei euangelia bona fide obseruare ct adimplere, nisi iuslo dei impedimento uel obli-uione uel domini archiepiscopi licenlia remanserit. Anno domini. Millesimo. Centesimo, quinquagesimo nono. Indicione sexla. xv ka-lendas Madii. Dominus Syrus Januensis Archiepiscopus innestimi Rainaldum filium lanfranci de caslello ct Vgolinum de brosono el iohannem generum semidei, de decima que est in bombellio. et uignal. cl rumallo. el certenno. usque ad decem annos. hoc modo. Rainaldus debel haberc Ires parles. Vgolinus el Johannes quarlam. de hac quarla Johannes duas parles. Vgolinus lerciam. Vnde Rainaldus. Vgolinus. Johannes, iurauerunt super sancla dei euangelia amplificare bonificare hanc decimam, et si aliquis uellet eis facere iniu-riam uel impedimentum de hac decima, debenl hoc notificare domino archiepiscopo uel suo certo misso. el debenl dare curie in unoquoque anno. vii. solidos, aul odo diebus anle feslum sancii andree. uel qualuor posi, el semel uenire in seruilium curie in anno. Hec omnia iurauerunl predieli Rainaldus. Vgolinus. Johannes, bona fide obseruare. coram domino Syro Archiepiscopo, presenlibus. presbitero iohanne de salterana. Ansaldo sulphure, garbano de leui. et ansaldo. Oberlo el Alberto de leui. nisi iuslo dei impedimento uel obliuione aul licenlia domini Archiepiscopi rcmanseril. Anni domini. Millesimo. Centesimo, quinquagesimo nono. In nomine domini dei el sahtaloris nostri ihcsu chrisli. secundus enricus gralia dei imperator augustus, anno imperii eius deo propitio primo (’). quinto kalendas iunias. indicione. xv. Vobis ursoni de nespulo fìlius quondam mauroni el marlinus de uilali fìlius quondam l)onizoni. el arnaldo de clapedo fìlius quondam guidoni, el mauro (*) Di Gesù Cristo 1017. ( iOO ) de coslola fìlius quondam marlinus. el mauro fìlius quondam michael. el ilem mauro fìlius quondam marlinus. el urso de lo casale filius quondam marlini, el marlinus mazardo fìlius quondam andree. el golizoni filius quondam marlini, famuli saneli Syri. Nos albericus el alberio iermanis fìlii quondam ledoni. el andrea de felelo fìlius quondam iohannis. cl andrea fìlius quondam lupus, el marlinus germanis ipsius andree. el ihoannes fìlius quondam boni-zoni macannano. el loperlo de cano fìlius quondam andree. el pelrus de la sala filius quondam alberlo. el pelrus ponlio filius quondam andree. el pontius. el iohannes de paneca fìlius quondam ledonis. cl iohannes de subtus ripa, et iohannes ocellus fìlius quondam iohannis. el iohannes de maliolo fìlius quondam ursoni, el grimaldus fìlius quondam mauroni. ct. andrea de pomario, germano ipsius grimaldo. arimanori. uel noslris fìliis filiabus uel heredibus. Yobis quibus supra famulis sancii Syri ueslrisque fìliis filiabus uel heredibus. ul amodo nullum quam in tempore non habeamus licentiam v 1 nec potestatem per nullum ius. ienium. nullamque occasionem quod fieri polesl. agere nec causare, nominaliue lerciam porcionem de plebe ecclesie sancii georgii que esl edificala in uilla bauali. simul cum lercia porcione de oblacionibus el luminaria que in eadem ecclesia intrauerinl. el dominus annue dederint (sic) In Inlegrum. quod si amodo aliquando tempore nos qui supra omnibus arimanori. uel noslris fìliis filiabus nel heredibus. Vobis quibus supra ominibus quod sunl famuli sancti Syri. ueslrisque filiis filiabus uel heredibus, de suprascripla lercia porcione predicla plebe cum predicla oblacione el luminaria quas superius alere aul causare pre-sumpserimus per nos aul per nostras sumillenles personas, aul si apparuerit ullum aclum aul faclum. uel colibel scriptum quod nos exinde in alia parle fecissemus aul remisisemus uel deinceps in anlea remillamus el claruerit, el omni tempore exinde tacili el conienti permaneamus sicul supra legilur. Tunc spondimus nos qui supra arimanori uel noslris fìliis filiabus uel heredibus, componere ( 401 ) nobis quibus supra famulis ueslrisquc filiis fìliubus uol heredibus pena auro obtinebo (’) libras dcccm. quod el ad hanc confirmandam promissionis carlam accepimus nos qui supra arimanori. aul uos iam dictis famulis exinde Ionachint ueslimenium unum ut et nostres (sic) promissio sicut supra legitur omni tempore firma el stabilem permaneat alquc persistat, el nec nobis liceal ullo tempore nolle quod uoluissemus. sei quod a nobis semel facium uel conscriptum esi sub iusiurandum inuiolabililer conseruare promillimus cum slipulacione subnisa. Actum ciuilale Janua feliciter. Signum m. m. m. m. m. m. m. m. m. m. m. m. m. m. m. m. manibus istorum omnibus arimanori qui hanc carlam promissionis fieri rogauerunt. el Isio lonachinl acceperunt et ei quod relecta esi. Signum m. m. m. ni. m. manibus Jenoardo el brunengo. el baldo, et bonizoni. el odo. lege uiuenles romana, testes. HOC EST DECRETUM QUOD ARCHIEPISCOPUS FECIT CUM CURIA SUA IN MOLACIANA CURIA. ^ i In curia molaciane. in presenlia curie sue. uidelicet. Ollonis iudicis. el Guiliclmi filii caphari. et Zebe, cl marchionis iudicis. el Alexandri ycononii. el Oglerii danisii. ct boni uasalli capud galli, el aliorum........ (Qui ha termine il foglio 197.° Seguila il 198.°, colla continuazione di un allo di giuramento di fedeltà prestalo all’Arcicescovo dai servi che la sita Curia aveva in Molasana, come si apprende dal Capitolo che gli lien dietro, nel quale vengono registrati i nomi degli stessi). par suo domino, tali modo quod non ero in conscilio neque in facto quod dominus Archiepiscopus amittat membrum aliquod sino (*) Forse oblimo. ( 402 ) uilam suam, ncque in prensione aliqua ponalur. siue in carcere, et si de suo cerio malo cognoucro uel audiero, quam cicius poluero. cum expendio ipsius, sibi uel per me uel per ineum nuncium cerlum 110-lificabo. el honorem suum in quanlum ualuero el bona ipsius episcopii que odie habel siue habuerit pro meo posse iuuabo relinere, el conscilium aliquod si mihi dixeril ego cclabo el lenebo secreluni sicul mihi iniunxeril. El non uendam ncque alienauero lerram uel molendinis ipsius episcopii alicui nisi in famulos prediclo curie, nisi per preceplum ipsius uel successorcs eius. El si uendidero aliquo in lempore aliquam lerram. illam condilionem quam per-soluebam in carlulam ipsius cui uendidero faciam ponere secundum ipsam parlem quam ei uendidero. Hec omnia obseruabo bona fine, sine fraude el malo ingenio. nE CURIA M0LAC1ANE. SEQUUNTUR NOMINA FAMULORUM. CAPUT. Illi. Hec sunl nomina eorum uel illorum famulorum qui fidelilalem Januensi Archiepiscopo fecerunl nomine famulatus de curia mola-ciane. qui erani famuli per se aul pro uxoribus illorum que sunl famule, el pro lerris ipsius curie quas tenere uidenlur. el super fidelilalem quam ex debilo debenl facere fecerunl suprascriplum sacramentum. Paganus de casa de uia. Bonus iohannes magisler el frater eius. Anfossus de oliua el fraler eius. Johannes de oliua. Johannes de elusura. Bonus marlinus. Johannes morellus. Anzo. el Bonagcnle fralres eius. Secans fenum, el Giselberlus fraler eius. Johannes colus, d alerius filius eius. Quarlerius. Clericus brunus. Viuianus de Ira-cosla. Lanfraneus de codula. Guandalinus ioculalor pro uxore. Fulco maslrello. Brugno de glaredo. Filii albcrli de prado. Villanus. Johannes molestia. Guilielmus de glaredo. Oberlus de ualle. Andrianus de campo domnico. Anselmus de roza. Baldus colisellus. Clericus de prado. Marchio de campo casturno. Pelrus de subplus ripa. An- ( 403 ) dreas lraler cius. Gandulfus de campo castuvno. Molaciana. Oberlus dc canus. Filii guaila folie. Alexius pro uxore. Johannes filius oberli 2-0 de campo easlurno. Bonus bellus de casa de uia. Andreas presbiler fraler eius. Johannes rex el fralrcs eius. Alberlus de costa. Curradus de casa de uia et fraler cius. Alberlus frigidus, el Ido fornarius fraler eius. Bonus iohannes de subplus curia. Oberlus buronus. et Buconus fraler eius. Johannes filius pagani de campo domnico. Oberlus calcaneus. Ansaldus medius panis. Bonus iohannes de campo domnico. Petrus fraler eius. Boso de monte. Girardus cucul. Donalus 'X o clapucius. et Donalus de campo domnico el fratres eius. Johannes rico. Bonus bellus de burgo. Andreas oculus pulicis. Primus de sancio Sylo. el Johannes fraler eius. Vitalis. Donalus filius prendens panem. Baldolinus gariardus. Andreas gallina. Ansaldus de podio. Rucherus. Guilielmus de ualle. Oberlus baualascus. Olricus de podio. Rubaldus clapucius. Alberlus et donalus fratres eius. Syrus de podio. Oberlus de ualle. Johannes guascerius. Andreas de codula. Bonus iohannes bizegans formalicus. Oberlus baldus. Oberlus de maglolo. el fraler eius. Nichola de ualle. Villanus clapucius. Fulco de tracosla. el Petrus uetulus. Pelrus balbus el fraler eius. Slerpon de maglolo. Guilielmus filius bellonis de sorbola. el fralres eius. Gi-selberlus de zamhazaria. Syrus de clapa. Ansaldus de ualle. Marlinus binellus. Gandulfus de tracosTa. Guilielmus de capile obrioli. Baldus panis paralus. Bonus iohannes de orlale pro uxore. Bonus iohannes de Iracosla. Filius centum solidos. Andreas blancus de ualle. Guilielmus de ualle. Oberlus de bruxedo. Primus de communisi. Oberlus bonus pes de communisi. Bonus malus de pauarano. Bonus segnor filius bertrami. Ansaldus paruus de mazoranico. Johannes consanguineus eius. Oddo fraler eius. Johannes coclus de propesengo. (// foglio 198.° ha qui fine. Segue il 199.°, colle ultime linee di un alio d' investitura di certa decima). ( m ) tum archiprestiberum ex prefa la deeima saluo iure portu dalfini inuestiuit. Millesimo centesimo quinquagesimo secundo. Indicione quartadecima. Mense Madii. Testes Boiamundus. Oberlus cancellarius. Oglemis danisius. Oberlus sulphur. Recordacionem facio ego alexander de pixone domus quam lenel Olo nepos uasalli de areo, quod uasallus de areo dedil mihi denarios ocio pro annis ocio, denarium, i. singulis annis, et esl domus illa lercia pars tabule. Tesles pelrus iudex. pelrus terragnus. benedictus Incensis. Millesimo centesimo xlviii. Mense oclubris. Indicione x. De conditione, solidos, m. el de otomiis. lx. que omnia plebi de uaria dare debebat, iurauerunl isti. Presbiler iohannes sallirane. Presbiler berizo. Presbiler iohannes de zenega. Presbiler Girardus de earancia. Presbiler Wilielmus. Presbiler Ollo de cauazana. Presbiler olo de campo linalio. Presbiler iohannes dc couario. Presbiler bernardus de cexana. DE DECIMA DE MARI. In palacio Januensis archiepiscopi. Consules Boiamonte de odone, marinus de porla laudauerunl. quod lamberlus mussus lenealur ex-soluere domino Syro ianuensi Archiepiscopo solidos, mi. denariorum Januensium. pro decima sue porcionis pro una naue quam ad ale-xandriam uendidil. Hoc ideo fecerunt, quia cognouerunl sufficientibus leslibus quoniam homines qui ducunt naues alexandriam. el si nauis uendatur. anliquilus sunl solili archiepiscopo decimam exhibere. Quód consules cognoscentes, et quia aduersabalur exsoluere. laudauerunl ul prediffinilur. Millesimo cxlvii. ultimo die ienuarii in sero, indicione vim. ( 40;i ) DE MOLENDINO DE BLANCO. De discordia que erat de mensura quam consules quondam statuerunt elia el ingo de uolla inter insulam archiepiscopi que est in besagno et insulam molendini de bianco sic inter eos concordatum est et determinatum per Alexandrum hyconomum archiepi-scopatus. el per lamberlum et ansaldum porcum, el ab alia parte per iohannem blancum. et uasallum de arco, quod a pillastro secundo ospilalis ex parte Janue usque ad palum quem per concordiam fixerunt in insula besanii debel esse per iuslam mensuram canelie decem et odo et media. Testes. Ingo de uolla. Arnaldus de caleniano. Oliuerius de mainardo. et.....(lacuna) filius martini manenli de molazana. Wilielmus mannerio. Millesimo cxlvhi. Mense madii. indicione x. * Quicumque uult istorum libella inuenire secundum diuisionem patrimonii uniuscuiusque, hoc signum queral relro infra libellos stabile el fratrem eius. ( Qui ha termine il foglio 199.° Ma fra questo e il 200.°, che è l'ultimo del Codice, ne manca un altro, il quale, dalle traccie che ne rimangono, si scorge esserne staio strappalo). Hec esl certa nolicia de his qui exierunt de stabile el de fratribus suis, uidelicet pizega formatico et fratres eius, el gandulfus claranus. ( 400 ) el fulcelus. el fralres eius. el iohannes rcx. cl bonus iohannes de bruxedo. el filii alberli de pralo. Andrea gaslaldus de molaciana Imbuit quinque filios. Stabile. Marlinus Embronus. Vrsexinus. Eriberlus. Brunengus. De stabile exiuil iohannes episcopus. De iohanne episcopo exiuil gandulfus. cl oberlus cenlum solidi, el alda. De gandulfo exiuil pizega formalico el fratres eius. De alda exiuiL gandulfus claranus cl bellotus. Do bellolo exiuil fulcelus el pelrus uetulus. De martino embrone exierunt illi de cadcuia. uidelicel iohannes rex. ' De ursicino exiuil berizo. De berizo segnoraldo. De segnoraldo bonus iohannes dc bruxedo el fraler eius. De eriberlo exiuil iohannes de communisi de sanclo ambrosio. De bruningo exiuil andrea baffadosso. el carosus. et morus. et iohannes scotus. el andrea baffadosso. alberlus de pralo. De alberlo filii eius. De iohannes scotus exiuil uiuianus de Iraicosla. De carta nona exiuil bonus marlinus de plazio. De leda exiuil andrea baffadosso. Do andrea alberlus de prato. Oc alberlo filiis eius. Oc erosa exiuil ucnerandus da campo casloreo. ( 407 ) Vgo sancii michelis cum consortibus suis lenel postani malua-rain. el iurauil custodire bona fide boschum. reddendo in natale domini duos fascios murte. et capones, mi. el in pascha dnos fascios murle. hoc ideo dant quoniam exinde habent muriam. Libro completo uolis modulamine lelo Debita laus ehrislo prò libro redditur islo. Ilunc fecil scriplor. scriptor mitis ille parentis Quem laudai merito, scriptorum lela uiuenlis. Hic uiual lelus chrisli uirlule repletus. Vita sibi detur cl mors eterna negetur. wmrj - | . APPENDICE i DOCUMENTI » RIGUARDANTI LE PROPRIETÀ E I DIRITTI DELLA CURIA ARCIVESCOVILE DI GENOVA DOCUMENTO 1. Memoria di due privilegi imperiali confermativi dei beni della Chiesa di Genova. (Atto verbale delle cerimonie seguile nell’apertura dell’arca ove si custodiva il corpo di san Siro, a rogito del notaro Andrea De-Cario, sotto la data del 3 dicembre 1451). Anni Domini mclxxxviii presente domino Pelro O liluli sancle Cecilie presbitero cardinali apostolico sedis legalo, dum pauimcnlum (*) Nell’anno 1188 il cardinale Pietro di sanla Cecilia era stato, insieme al cardinale Sigifredo di santa Maria in via lata , deputato da papa Clemente III a concludere la paco fra’ genovesi ed i pisani, i quali da più anni si contendevano la signoria della Sardegna. ( 412 ) quod est aule aliare sancii Laurenlii in melius reslaurareliir. acclamatione dei el populi . . . mullis aslanlibus. sublaluni est corpus beali Syri in publicum.....Deinde anno sequenti, presidente domino Bonifalio archiepiscopo lerlio el Oglerio Gallela preposilo, eonuocalis abalibus el preposilis ecclesiarum, solemniler in eiusdem fesliuilale . . . recondilum est prediclum corpus. Sed el quedam priuilegia Olonis et Belengarii imperatorum prelecla sunl. quibus confirmabat possessiones et curles ianuensi ecclesie ubi humalum est corpus beali Syri (*). V. Banchero, Il Duomo di Genova illustralo e descritto, pag. 289 doll’edi zione fallane dal Ferrando nel 1855, alla quale intendo sempre di riferirmi. DOCUMENTO II. ANNO CiULII. INDIZIONE X. Teodolfo vescovo di Genova rivendica alla propria Chiesa una vigna, già da lui conceduta ne’ principii del suo episcopato a certo prete Silvestro, e posta presso le mura e l’atrio di san Siro. Conferma inoltre a questa Basilica il possesso di tutte le decime che in (*) Alcuni scrittori, citando il privilegio di Ottone nominato nel presente Documento, Io assegnano all’anno 9C9, e perciò al primo dei tre augusti che portarono quel nome. Su che fondino la loro asserzione, io non saprei dire; so certo però che l’unica notizia finora conosciuta così di questo privilegio come dell’altro di Berengario, che tenne l’impero dal 913 al 924, è la brevissima qui riferita. Tuttavia, siccome il primo Ottone fu veramente quegli che più de’successori largheggiò verso gli ecclesiastici, ed ebbe maggior campo ed agio di farlo, anch’io non sarò lontano dal credere, che ad esso propriamente sia da attribuirsi il diploma sovra ricordalo. Ma il designarne con esattezza I epoca, non potrà farsi giammai, finché non s’abbiano indizi chiari e precisi. ( 415 ) antico le appartenevano, e che riscuolevansi al di fuori delle muro della città sino al fossato di Orpalazzo, al fiume Bisagno, ed al fossato di san Michele. Il presente atto fu stampato dai Deza nella sua Storia della famiglia Spi-nola ( pag. 313), c ripubblicato e ridotto alla vera lezione dal cav. Olivieri nella Serie dei Consoli del Comune di Genova, pag. 279. DOCUMENTO III. ANNO CMLX. INDIZIONE 111. Permuta di varie terre poste nella diocesi di Tortona, seguila fra Teodolfo vescovo di Genova e Giovanni prete. (Pergamena autentica serbata negli Archivi di Corte in Torino, e comunicata per copia alla Società Ligure di Storia Patria dall’ Illustrissimo Signor Senatore Michelangiolo Castelli, Grande Ufficiale dell’Ordine Mauriziano e Direttore Generale degli Archividei Regno d’Italia. Sul dorso della pergamena, assai guasta dalle ingiurie del tempo, è scritto di mano sincrona: In Vigatto et Godasco Comutacio de Ponte Curoni). .........Dei el Salualoris......Berengarius et Adel- berlus filio eius gralia Dei reges. anno regni eorum deo propicio decimo, sexlo........indicione lercia. Commulacio bone fidei nossilur esse conlraclum ut uicem emlionis obtineat firmitatem eo- demque nexu oblical......Placuit ilaque el bona co'iuenit uolunlale inler domnus Teodulfus uir uenerabilis episcopus sanctc genuensis ecclesie nec non iohannes presbiler ut in dei nomine dc-beanl dare sicut el a presenti dederunt el tradiderunt sibi nnus alteri uicisim in comulacionis nomine.....ipse domnus Teo- dulfus episcopus eidem iohanni comulacionis causa, idesl sedimen ( 414 ) unum seu et omnibus robus illis iuris ipsius episcopii, quibus suiti posila.....iudei in uico anteriori.....et in Riparioli seu in pradella quod sunl rebus ipsis in easdem locas el fundas iudei uico .... lam in loco anteriori.....quam in pradella super lolis insimul inler sedimen et areis hubi uiles exlant seu lerris arabilis..........per mensura iusla iuges legitimas sedecim. Quidem et ad uicem recepit is ipse domnus leodulfus episcopus a parie ipsius episcopii ab eundom iobannem meliorala res sicul lex abel. id sunl sediminas tres seu el pecia una de uiles cum area in qua exlat.........de terra el pralis duas iuris ci- dem iohannis quibus esse uidenlur in locas et fundas godassco el in uigallo...........Godasco est per mensura iusla iuge una el perticas iugalis nouem. coeril ei de una parte terra sancii ............iamdicla pecia de terra in eodem loco et lundo Godasco esl per mensura iusla iuges quadtuor. coeril ei de una parie.......celo aureo, de alia parie terra roperli pres- biler. iamdiclis rebus in eodem loco el fundo uigallo sunl de sedi-mine ......... sedimen esl per mensura iusla perticas iugalis quinque, coeril ei de duabus parlib.us uia. de lercia parie terra sancle marie...........perlicas iugalis Ires. coeril ei de una parie percurril fluuio corione. de alia parte uia iamdicla . . . ......ossas arborum uinearum centenarias uiginli quadtuor. coeril ei da duabus parlibus uia.......a lercia parie uia. prima pecia de lerra in eodem loco el fundo uigallo esl per mensura iusla perlicas iugalis nouem. coeril ci de una parie terra plebis Sancle Marie, de alia parie lerra monasterio sancte Agalhe. secunda pecia de lerra esl per mensura iusla iuge una el perlicas iugalis Ires. coeril ei de una parte uia. de alia parie lerra dominici, lercia pecia de lerra est per mensura iusla iuge una el perlicas iugalis quinque, coerit ei de duabus parlibus uias. de lercia parie lerra ipsius sancle marie. Quarla pecia de lerra esl per mensura iusla. est pertica iugeale una. coeril ei de una parie terra prcdiclc sancle marie, de ( 413 ) lercia parie uia. Quinta pecia de terra esl per mensura iusla iuges dtias. coeril ei de una parie terra reperti, de alia parie terra iobanni. Sex la pecia de terra esl per mensura iusla......coeril ei de una parie terra dominici, de alia parie terra slifmoni. seplima pecia de terra est per mensura iusla......el perlicas iugealis Ires. coeril ei de una parie terra iolianni. de alia parte uia de prala. sunt pecias duas.......de pralo esl per mensura iusla iuges tres. coerel ei de una parte uiles Andrei, de alia parte uia. secunda pecia est per mensura iusla iuge una. coeril ei de una parie uiles dominorum regum, de alia parte uia. sibeque alii sunt coherenles As denique predictes rebus in easdem locas el fundas iudei nics anteriori colrani Rouairoli seu.....godassco uigallo superili. nominales uel comulali cum egressionibus el ingressoras earum seu cum superioribus el inferioribus earum rerum qualiler supra mensura el numerum seu coerencias legitur in inlegrum sibi unus allei*.........pars parli comulacionis nomine tradiderunt. facientes exinde a presenti die tanti ipsi quamque el subcessores uel eredes eorum legaliler iure proprietario nomine quidquid uolue-rent aul preuiderinl sine ornili uni allerius conlradictione. et spopon-dierunt sibi unus alteri quas codederunl in inlegrum omni tempore ab omni homine defensare quidem el ul ordo legis depossil el ad liane preuidendam comulaciones acesserunl super ipsis rebus ad preuidendum id est bernodus subdiaconus de eadem ordine misso domni teodulfi episcopi ab eo direclo.....el bonos exlima- lores qui exstimarenl. id sunl erenenfìrt filius quondam Andrei seu adelberlus filius........euerle quam domincius filius quondam lutardi abitatores in uilla cersolassi ubi ponle corione dicitur, quibus omnibus exstimanlibus comparuerunl el exlimauerunt quid suriperel ipse domnus Teodulfus episcopus a parie iamdiclo episcopio ab eundem iohannem aul dedissel et legibus comulaeri fieri posset. de quibus et pena inler se posuerunt ut quei ex ipsis aul subcessorum uel eredum eorum se de anc comutacionem remo- ( 410 ) nere quesieril et non permanserit in ea omnia qualiter superius legitur uel si ab...... ominem quas codederunt in integrum non defensauerit componat pars parli /idem seruanti pena dupli..... sicui pro (empore fuerint melioratis aut ualueril extimacione in consimiles locas. Vnde due cartule comulacionis huno tinore scriplesunl. Actum in ciuilale castro derlona feliciter. Ego ioannes in ac carlula comulacionis a me facta subscripsi. Bei nodus subdiaconus qui super ipsis rebus accessi el missus fuit ul supra. Signum m. m. m. manibus Erenenfirl et Adelberli seu dominili qui super ipsis rebus accesserunt el extimauerunl ul supra. Ego Alharicus iudex dominorum regum rogf.lus subscripsi. Ego Aislulpes iudex dominorum regum rogaius subscripsi. Ego Aldo iudex dominorum regum rogatus testes subscripsi. Ego lldeprandus iudex dominorum regum rogatus subscripsi. Ego Ileuerardus roga Ius subscripsi. Ego Guido nolarius dominorum regum scriptor huius cartule comulacionis posi Iradilam compleui et dodi. DOCUMENTO IV. ANNO CMLXXI, XX GIUGNO. INDIZIONE XIV. H vescovo Teodolfo permuta con Angelbcrto figlio del q.m Dodone una (erra sita in Valle Massima. ( I orgamena autentica, già custodita nell’Archivio della Repubblica di Gc-nuva ’ Cantera 28 5 V. Carte Genovesi mss. dell’avv. Francesco Ansaldo, N.° U). In nomine domini Dei el Salualoris nostri ibesu cbrisli. Mollo ( 1 1,001 Bollo filio eius grafia dei Imperalores Augusti, anno imperii ( 417 ) idem domni Holloni deo propici o decimo, domni uero fiottoni filio eius quarto, duodecimo Kalendas Julii. Indicione quarladecima. Co-mulacio bone fidei nossilur esse contractus ut uicem emcionis ob- linead firmitatem.....Placuit itaque el bona conuenit uoluntate inler domnus Teudulfus Episcopus Sancle Genuensis Ecclesie, Nec non et inter Angelberlus filius bone memorie Dodoni de loco Valle maxima, ut in dei nomine debean dare sicut et a presenti dederunt a tradiderunt sibi unus alteri uicissim in comutacionis nomen. Imprimis dedit ipse domnus Teudulfus Episcopus eidem Angelberli in causa commulacionis. it est pecia una de terra arabile iuris pre-dicle sancle Genuensis ecclesie que est posita in predicto loco Valle maxima, et est ipsa pecia de terra per mensura iusla tabulas legitimas sexaginla et pedes sex. coeril ei. da una parte uiles tua qui supra Angelberli. de alia parte terra sancle Dertonensis Ecclesie, da lercia parte terra predicte Sancle Genuensis Ecclesie, da quarta parte terra tua qui supra Angelberli. quidem et ad uicem recepit is ipse domnus Teudulfus Episcopus ab eodem Angelberto a parie iam dicto suo episcopio Sancte Genuensis Ecclesie, similiter in co-mutacionis nomen melioratam el . . . . plialam causam sicut Lex abet. it est pecia una de terra arabile iuris eidem Angelberli. que esl posita in loco eodem, el esl ipsa pecia de lerra per mensura iusla perticas iugialis tres et labidas decem et nouem. coeril ei. da una parie lerra predicle Sancle Genuensis Ecclesie, de alia parie terra Sancti Petri, et de alias duas paries lerra garibaldi et Garibaldi germanis, sibeque alii sunl in is omnibus coerenles.....\*) quidem et ul ordo legis depossit el ad hanc prouidendam comula- cionem ac esset super ipsas pccias de lerra ad prouidendum..... Johannes acolilus de eadem ordine Sancle Genuensis Ecclesie misso predicto domni Teudulfi episcopus ab eo direclo una simul cum (*) II raccoglitore anonimo, dalle cui Miscellanee presso l’Avv. Ageno è tratta questa carta, ha qui ommesse le forraole solite usarsi negli atti della natura del presente. ( m ) codoni Angelliei'lus adque cum bonos homines eslimalorcs qui esli-maiierunl eas. Il sun Pelrus filius quondam Madclberlo Dodon ga-ry . . . Idi filius bone memorie Euerardi seu Dominicis filius quondam .....hunde due carlule comulacionis uno tenore scriplc sunl. Actum in moiile Caprario feliciter. Signum m. 111. m. Angelberli qui hanc Carlulam comulacionis fieri rogaui et ei relicta est. -j* Johannes accolilus super ipsis rebus accessi et missus fui ul supra. Signum in. m. m. manibus prenominatorum Petri et gari... Idi seu dominici qui super ipsis rebus accesserunt el eslimauerunl ul supra. Signum m. m. manibus Gaidaldi filii quondam Euerardi et Andrei de prediclo loco monle Caprario lege uiuenles romana testes. Signum m. m. manibus Petri el Andrei germanis filii quondam Johanni de loco Manonia lesies. ...........rogalus subscripsi. ...........rogalus subscripsi. Ego Vualperlus nolarius dominorum hip.....ori scriptor huius carlule comulacionis pos tradito compleui el dedi. DOCUMENTO V. ANNO CMLXXII, III GIUGNO. INDIZIONE XV. // vescovo Teodolfo loca a Pietro ed Andrea di Gavi tulli i beni che la Chiesa genovese possiede nei luoghi di Gavi e Mariana. (l’ergamena già custodita nell’Archivio de/la Repubblica di Genova, Cantera 30; V. Carle genovesi ecc. N.° 17). In chrisli nomine. Placuit alque conuenil inler dominus Teu-dulfus episcopus sancle genuensis ecclesie, nec non el inler Peti’Q ( 419 ) el Andrei de loco Gaui liberis oniinibus. ut in dei nomine debead dare sicul a presenti dedii ipse dominus Teudulfus episcopus eidem Petri el Andrei ad laborandum uel excollendum Iibellario e mas-saricio nomine usque ad xxvim annos expletos, oc sun omnibus rebus illis iuris ecclesie Sancti Siri, quibus sunl posili in loco el fundo Gaui el in Mariana uel eius territorio, omnia el ex omnibus in integrum.....singulis annis ex omni grano quod ex ipsis annue Dominus dederit grano modio quarto, dalo el consignato ipso grano ic super locum Gaui ad ministeriale eidem domini Teudulfi episcopus, pro pecies duas de uiles el caslanelis. ficlo denarios bonos duos el pullos duos, dali el consignati pro omni missa sancti martini ipsi denarii el pullos ic super locum Gaui ad ministeriale eidem domni Teudulfus episcopus per se ipse pelri.... andrei, misso domnico su-perueniente. el eum recipere gubernare debeamus iusla possibilitate. Alia super imposita eis non fiad. Penam uero inter se posue- inl.....in argento solidos uiginli.....Facium esl hoc anno domino Ollo el item Ollo filio eius gratia dei imperatores hauguslus. anno imperii domini ottoni deo propicio ic in ilalia decimo. imperii uero . . . item ottoni deo propicio in ilalia quarto, lercio die mensis iunii. indicione quintadecima. Actum in loco monle eabrario feliciter. Signum manibus Pelri el Andrei qui oc libello fieri rogaui et eo relecta est. Signum manibus Adalberli filii quondam Euardi de loco ceredo. .............gelberli quondam Petri seu Andrei filius quondam Johanni de loco Sumari........leslis..... .............us sacri pai..... 47 ( m ) DOCUMENTO VI. ANNO aiLXXIII, FEBBRAIO. INDIZIONE J. il lesovi) Teodolfo loca a Giovanni fìatlipiede i beni dellu Chiesa genovese posti in Maciola. una piccola pergamena tutta logora dall’ umidore, segnata in fronte di antica. Libellum Johannis in Macera, e di mano recente : per Tlieo-tulphum episcopum anno ix, Ottonis primo in Italia, indicione iv; e da un I nterno membranaceo, inlilolalo di mano recente: Ex libro magno archie-)nscopati prò àbatia sancii Siri; V. Carte Genovesi ecc. N.° 19 e 21). Cvai Cum Pelo defensoribus sacro sancle Janucnsis ecclesie ubi pi cesi domnus Teodulfus episcopus. Vii nobis Johannes.....tuia ( 11111 UX01'e el filiis nostris masculinis, el si tinus ex nobis sine herede mor luus fueril unus alterius succeda!. Titulo condicionis locare nobis mbealis. peliinus res iuris ecclesie ueslre que posile.....loco ubi nominalur maciola. id esl casis. uneiis. caslanelis. Hcelis. oliuelis. campis, siluis el pascuis. Coerenlias uero de ipsa res. de capul su-pcìiore fine iuuo resiola. de uno latere fine lerra sancti ambrosii el lerra sancii nazarii. de alio lafere fine riuo leuasco. de super..... fine uinea.....Infra islas fines el coerenlias.....pelimus nos nifi ascriptis rebus omnia el in omnibus plenum el uacuum el inferrimi una cum exilu suo. el nobis conlangil inler fralres el con-soi les noslros ex inlegrum. Ila (amen ut inferamus nobis el successo! ibus ueslris per unumquemque annum pensionem grano sexlario uno. pullo uno. formalicos libra una el dimidia, el dtini aduixeril Johannes Balipede mei sil potestate. Spondimus in dei nomine alque pronnìtimus infrascriplas res meliorare, el pensionem ( 421 ) ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre. Quoti si minime fecerimus de quo- superius repromittimus. lune liceal uos uel successoribus ueslris in suprascriplas res inlróire. el cui uoluerilis dare in ueslra sii poteslale. Posi obilum noslrum uel filiis noslris in ius el dominio sancle ecclesie ueslre reuerlalur cuius esl proprielas. Vnde si placel hec pelicio nostra el hunc libèllum scriptum et manu ueslra firmalum nobis contradere iubealis. el. alium similem a nobis facium uel a leslibus roboratum uobis pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus conser-uandum. Facto petitorio mense februarii, indicione v. Imperante donino nostro Olio in ilalia anno nono, indicione suprascripla feliciter. Teodulfus episcopus in hoc libello subscripsi. DOCUMENTO VII. ANNO CMLXXYI1, MAKZO. INDIZIONE V. Il vescovo Teoclolfo loca i beni della chiesa di san Marcellino, posti nella valle di Lavagna. (Dal quinterno sovra citato; V. Carte Genovesi ecc. N.° 22). Cvm Cum Petimus defensoribus sacro sancle Januensis ecclesie ubi preest domnus Teodulfus episcopus. Vii nobis Martino una cum uxore et filiis masculinis, si unus ex nobis sine herede morluus fuerit unus allerius succedere debeai. Tylulo condilionis locare nobis iubealis petimus res iuris ecclesie Sancii Marcellini que posile sunl in ualle Iauania. locus ubi nominatur Malinola el Jenesledo. id est casa, uineis. ficetis, oliuetis. roboretis, cannelis. campis, syluis et ( 422 ) pascuis. Choerencias nero habel. do uno lalere fine riuo leuasco. de alio lalere fine terra Sancii Ambrosii el Sancii Nazarii. ol de super fine iugo ceresiola. de subtus fine uineale. Infra islas inni diclas coherencias omnia el omnibus plenum et uacuum petimus infrascripli petilores medietatem de quantum antea lenuil ienilor noslro Martino por suos libellos filio Vrsicini de Jenesledo. tanlum petimus infrascripli pelilores omnia plenum el uacuum ex inlegrum una cum exilis eorum. Similiter polimus peiiola de terra laboratori,i ol arbores fructiferis super se habentem in loco que dicitur Auslana. ot ipsa lerra fuit de Johanne Malosio. Ila (amen ul inferamus uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum pensionem denarium. i. Tanlum spondimus in dei nomine alque promillimus suprascriplas res meliorare, et pensionem ecclesie ueslre uobis uel successoribus ueslris per unumquemque annum inferre...... .....de quo superius repromillimus. lune liceat uos uel successoribus ueslris........dare in ueslra sil pofeslale. Posi obiium nostrum uel filiis noslris.....sancle ecclesie reuerlalur cuius est proprielas. Vnde si placet el pelicio noslra el hunc libellum scriptum et manu ueslra firmalum nobis conlradere iubealis. el alium similem a nobis factum.....pro munimine sancle ecclesie ueslre tradimus ad conseruandum. Facio pelilorio mense marcio, por indicionom v. Imperante domino noslro Otto in Italia ab anno nono, indicione suprascripla feliciter. Teodulfus episcopus in hoc libello subscripsi. ( 425 ) DOCUMENTO Vili. ANNO CMLXX1X, MAltZO. INDIZIONE VII. H vescovo Teoclolfo concade a parecchie famiglie la investitura dei beni posseduti dalla Chiesa genovese nella Villa Matuziana ed in Taggia, per l’annua pensione di soldi 2 e denari 5. V. Liber Jurium Rcipubticac Genuensis, voi. i. n. n. col. i. DOCUMENTO IX. ANNO CJILXXIX, .MARZO. INDIZIONE VII. Il vescovo Teodolfo concede alle stesse famiglie la metà dei beni spellanti alla sua Chiesa nel Comitato di Vinti miglia, a patto che nel primo anno gli sia dato un moggio di grano sopra ogni nove che se ne raccoglieranno ; uno sopra ogni olio nel secondo; e finalmente uno sopra ogni sette nel terzo, e nei successivi. Quanto alle vigne, ed agli alberi di fichi e di ulivi che potessero venir piantali in quei terreni, niun obbligo competerebbe alle delle famiglie nel primo decennio; via trascorso questo, esse sarebbero tenute di fornire al Vescovo in ciascun anno la metà del ricollo. V. Libcr .Jnrium Rcipublicae Genuensis, voi. i. n. in. col 6. ( m ) DOCUMENTO X. ANNO CMLXXX. INDIZIONE Vili. Il vescovo Teodolfo, premesso come nelle varie vicende dei tempi si fossero dai Saraceni devastali e saccheggiali i beni che la Chieda genovese possedeva nella Villa Matuziana ed in Taggia, e fossero rimaste prive di abitatori quelle parrocchie le quali obbedivano alla medesima, cui pagavano decime e fruttavano parecchie rendile, dona in perpetuo ti'e quarte parti dei beni stessi coi proventi relativi a’ suoi cherici cardinali, o canonici, e conserva la rimanente per se. V. Liber Jurium fìcipublicae Gcnucnsis, voi. i... N- iv. col. 7; Banchcro, Duomo di Genova illustralo e descritto, pag. 215. DOCUMENTO XI.. ANNO CMLXXXXIX , XXX OTTOBRE. INDIZIONE XIII. ; L imperatrice Adelaide figlia del re Rodolfo, e vedova di Ottone /, dona parecchi beni alla chiesa di san Siro posta fuòri le mura di Genova. (Pergamena sommamente logora, già custodita nell’Archivio di della chiesa, scanzla i, fogliazzo i, Matricola 11. tt., e segnata sul dorso, di mano recente: Kalendis nomnbris 98S, indictione 13.», Manne episcopus etc.; V. Carte Genovesi ecc. N.° 54), Scriplura autenlica in pergamena in qua Adalesia Imperalrix filia quondam Rodulphi regnante Olo (*) Imperatore anno suoiv. uel xiv. ni calendas noucmbris indicione xm (**). in qua asseritur ecclesiam Beali Syri in qua suum corpus quiescil foris prope ciuilalem Januen-sem ubi nunc dominus Johannes episcopus preesse uidelur eie. que profilelur ex sua nalione uiuerc lego salica, offerì quedani bona ecclesie predicle Sancii Syri. In fine: Aclum in loco Agaunense ubi Sanelo Mauricio dieilur. # In nomine Domini dei el Salualoris nostri ihesu...... per.....quarto, lercio kalendas nouembris .............sanlum corpus quexil foi'is prope (***) ciuilalem Januensem........Imperalrix lilia quondam Rodultì Regis qui professa sum...... ......• . . . ipsius ecclesie, proplerea dixi quisque in sanclis..........in oc seculo centuplum accipiel insuper el quod melius........... ofero a presenti die in eadem ecclesia Sancii Sil i...... idesl p.....una d........ et iaeel ad locos ubi dieilur cani....... ..........ab parlibus uias. de reliquis es . . ............proprietario iuri. que aulem ingresso seu cum superioribus cl........... .......In Inlegrum uolo cl per preseulem carlulam cor..................... (*) Pare che vi si legga: III Olo. (**) Questa indicazione cronologica risponde all’anno 999 di Gesù Cristo, cd al dell’ impero di Oltone III. Adelaide morì il 16 dicembre di questo anno medesimo. (**’) Le parole foris prope sono scritte con inchiostro diverso da quello con nii è scritto il diploma. ( «7 ) DOCUMENTO XII. ANNO MVI, FEBBRAIO. INDIZIONE IV. Giovanni vescovo di Genova elegge e costituisce il monaco Pietro in abbate del munistero di san Siro, sotto la regola di san Bene-delio J e concede al munistero medesimo varie decime e parecchi beni. (Giscardi, Istoria Ecclesiastica della Liguria, ms. nella Biblioteca dei RR. IWissionarii Urbani, voi. I. pag. 59-40; Carte Genovesi ecc. N.° 71). Hoc esl exemplum siue Iransumplum cuiusdam aulhenlice scripture per me Bonuicinum de Regio nolarium fideliter exemplate de mandalo et aulhorilale Reuerendi Palris Domini Barlholomei (’) Dei gratia Archiepiscopi Januensis. et hoc ad inslanliam el requisitionem uenerabilis et religiosi uiri domini fralris Rernardi de Paride abbatis monasterii Sancii Syri Januensis. Tenor autem dicte scripture authentice noscitur esse talis. In nomine Domini Dei eterni. Joannes sancle Januensis ecclesie deuolissimus episcopus. Dum in........nomine peruigili..... studio.....religionis......(**) memorie nostre subilo occurrit quatenus ecclesiam beati Syri confessoris regularium monachorum concessa nostra ponlificiali aulorilale noslrorumque decretis clericorum adbibita cura el religionis studio debile seruilulis honore ditaremus quatenus presenlis uile subsidium et eterne retributionis (*) Bartolomeo de’Maroni, da Reggio di Lombardia, governò la sede di Genova dal 1521 al 1556. (**) Qui mancano quasi cinque linee di scrittura, perchè inintelligibili. • ( m ) brachium concessa delictorum nenia sortiri mereremur. Omnium igitur sancte dei ecclesie nostrorumque fidelium clericorum sine lai-corum nolam fore sollicitudine uolumus quoniam pro amore et reue-rentia summi Dei eiusque filii domini nostri Jhesu Christi et Spiritus Sancii, nec non et pro reuerenlia ipsius Sancii Syri confessoris cuius corpus liumatum quiescit ibi. nec 11011 et pro remedio animarum regum ac imperatorum omniumque fidelium catholicorum, sed'et pro eterne reparationis gratia cl pro deliciorum nostrorum nOstrorumque precedencium ac successorum uenia. quemdam monachum nomine Petrum cum omnibus monachis qui ibidem pro futuri^ temporibus deuoti exliterint. et beali Benedicti regulam se subdiderint, sla-tuimus in eadem ecclesia seruiluros. et ut ipsam beati Syri ecclesiam prelibalo presbytero et monacho cooperante in congregatione monachorum de die in die proficiens cunidem presbyterum ibi ordinamus abbatem et patrem, concedentes eidem ecclesie uincam in circuitu sicut ad ipsam ecclesiam beatissimi Syri longum tempus • . . . pertinebat......nominale................. hactenus vel habendo ilerum concedimus decimas......... ad prediclam ecclesiam pertinentes, hoc est manso uno........ uineis et quidquid ad ipsam massariam ........ caput arena ubi dicilur sancio michele..........et uineis et caslanelis in besenia. casis, uineis et caslanelis. in langasco massaricio uno. 111...........(*) in quinio, in bibiano. in sarzano. in salo- gnio. in hurti. et malprensis terris, et in glariolo. in mignano terris collis et incollis. in gaui. in maure gasi, in carosio. in pomariolo. in galerico. in ualle mascema, in uultablo. in uiuo. quanlumcumque nostro episcopatu perlinere uidclur in supradiclis locis cum casis, uineis. campis, pratis, pascuis, cullis el incultis, et exitus carum quali cumque modo. Omnia in suprascriplam ecclesiam sumplum el subsidium ueslrum ueslrorumque successorum habendum concedimus (*) Mancano nuovamente olire a selle linee di scrittura. ( 429 ) in integrum sine omni nostra siue successorum contradictione. Ila lamcn ut nullo unquam in tempore tam nostro quam successorum nostrorum uniuersus le qui supranominalum Petrum abbatem tuosque successores de prcdictis rebus et uniuersis perlinentiis eorum audeat molestare, sed omni tempore in uos firma et stabilis permaneat. quatenus cum sequacibus monachis sub regula sancti Benedicti subditi sollicita frequentatione el assidua meditatione laudes hym-nidicas ct diuinum honorem ibi iugiler Domino Deo altissimo pro ipsius prenominati confessoris confessione socia uencratione resonare non cessent.........(*). Acta sunt hec anno dominice incarnationis millesimo sexto, indictione tertia (") .... domini..... Ilenrici......anno lerlio. episcopatus autem nostri anno. xx. mense februario, indicione v (’"). Quam igitur nostri decreti paginam Bernardo nostro clerico scribere precepimus. in qua el nos manu nostra propria firmauimus fieliciler. •j- Joannes dei gratia humilis episcopus in hoc decreto subscripsi. -j- Ego Azo subdiaconus uicedominus in hoc decreto subscripsi. Gerardus subdiaconus manus mea subscripsi. -j- Ego Conradus diaconus per iussionem domni mei presulis manu inea subscripsi. Dominicus presbyter qui el Lanfredus in hoc decreto marni mea subscripsi. -J- Benodus presbiler in hoc decrelum per iussionem domini Joannis episcopi subscripsi. (*) Mancano sedici linee. (**) Lo parole indictione tertia sono riloccatc di mano recente. (***) Alcuno di queste note cronologiche peccano di grave inesattezza. L’indizione cadente nel 1006, corrispondente all’anno 3.® del regno di Enrico II, • non era la 3? o la 5.a, ma la 4 e Giovanni, il quale nel giugno del 987, confermando le donazioni falle da Serra abbadessa al munistero di santo Stefano, dichiarava. essere trascorsi anni quattro e giorni dodici da! suo ingresso nella sede episcopale, non poteva ora contare 1 anno ventesimo, sibbcnc il vigesimo primo. ( 430 ) N.....subdiaconus per iussiònem domini Joannis manu mea subscripsi. f Joannes diaconus in hoc decreto subscripsi. < Bernardus subdiaconus in hoc decreto manu mea subscripsi. ...........de' uerbo ad uerbuin.....ascullatum fui! presens transumptum cum originali authentico suprfrscripto per me nolarium infrascriptum. ascultantibus diligenter notariis infrascriplis. in presentia domini Archiepiscopi suprascripti et testium subscriptorum. qui dominus Arehiepiscopus uideils.........^ an,1° dominice incarnationis millesimo trecentesimo trigesimo secundo. indicione xiv secundum.........die xvm mensis marcii . : •vv-.....n, * • V # * DOCUMENTO XIII. ANNO ilIVIll. INDIZIONE VI. Il vescovo Giovanni stabilisce i monaci Bcncdelti/ii nellu chiusa dei santi Vittore e Sabina, ne elegge abbate il monaco Venerio, e concede loro parecchi beni. (Schiaffino, Annali ecclesiastici detta Liguria, ms. autografo presso l’avvocato Francesco Ansaldo, voi. Il, pag. 58-42; Carte Genovesi ecc. IV.0 75). In nomine Dei eterni et indiuidue sancte Trinitatis. Joannes uenerabilis episcopus seruus seruorum Dei. Non solimi in sacris uoluminibus studiis egregius paslor speculari oportet, uerum eliani in omnibus qui cathredam episcopalem uindicare confidunt . . . • (*) Mancano altre otto linee. ( ') Mancano dieci linee. ( 431 ) ...............maxinieque caulius prcsidere debel in illis quorum orationum diuino spiritu fulti, pompa huius sectili initantes nihilque propria possidentes alque in conspectu hominum uilissimos esse...........regula monacorum apellata sanciat. omnibus fìliis nostre ecclesie presentibus et futuris uel clericis notum fore uolumus qualiter ecclesie Chrisli el Sancii Victoris el Sancle Sanine nuncupata extra ciuilalis menia............ constituimus esse cenobium monacorum ac deuolorum ad honorem Dei el domini nostri Jesu Christi eiusque fìlio Spirimi Sanclo. seu et prò reuerenlia ipsorum uenerabilium martirum quorum in eodem loco memoriam uenerare perhibetur.........et per remedium animarum imperatorum uel regum omniumque fidelium el defunctorum, sed el pro elerna raparalionis gratia alque per deliciorum nostrorum meoru mque precedenlium ac successorum uenia . . . . paginarum concessimus aliquantulum .... in eodem consistentium, nunc Deo auxilianle reliquas res que per nola fine oflersiones alque scripla . . . hodie.......potuerinl per huius firmitatis paginam confirmamus canonico ordine, el perpeluum habendum concedimus ucnerabili loco in usum el in sumptum......... ibi domino pro tempore famulantium, hoc slaluentes ul nullo unquam tempore licentiam habeanl de prediclis rebus uel de reliquis que ibi dominus pro tempore concederli libellos.......... .....scribendi iuxta consuetudinem . . . patrie, ul pro tali .........dispendium rerum uel familiarum patiatur ipsa ecclesia. quia ne in posterum fieri tenore secundum huius firmitatis ...............nostre ecclesie retinuimus conser- uandum. Interea preualescat nostra fraternitas ne opus noslrum inordinatum.....quemdam abbatem uenerabilem Venerium nomine qui.............ad recuperandam pariem principalem ecclesie que a perfidis saracenis longis temporibus deuaslala esl uolumus cum omnibus monachis qui nunc presenles sunl. uel pro futuris temporibus.....deo.....et beati Benedicli ab- . (452) balis regula subdiderint slalula abbatis cooperanles in congregatione monachorum de die in diem proficientes eundem abbatem statuimus abbatie...........monaeos abbatem qui et patrem esset. concedentes eidem ecclesie prediclam uineam • • • • .* pretaxala basilica sicut coherentia.....ab uno latere fossato, ab alio similiter fossato quod descendit ad mare, de superiore capite bona Codoni, de subleriore capite uia publica, seu omn ibus rebus simul cum massariliis a predicla ecclesia.....si cui ...... el co- herenlias.....determinant, et quidquid.........antea a fidelibus Deo auxilianle erunt in Vrbem. el famulis utriusque sexus, seu mobilibus et immobilibus rebus alque uota fidelium in usum et in sumptum monachorum............. mancipamus, quatenus predictus egregius abbas cum suis seguacibus monachis sub regula sancti Benedicti solita frequentatione el as- sidua meditatione laudes.......diuinum honorem ibi iugiler Domino Deo altissimo el ipsorum prenominalorum marlirum sacra confessione resonare non cessent. His uero reclc.......... el regulam........uolumus. et hoc contradicimus, ul hoc ... nostri decreti aliquo tempore confringatur a nobis neque a nostris successoribus, sed omni titubatione remota secu re et quiete . . . . ........iniunclum sibi officium peragant, et sacre ecclesie se semper subditos recognoscant in rebus et famulis inibi colatis siue conferendis annualim in die pasche et natalis domini in domo iam.....alia.........ut diligentius obserualur manu propria roborantes clericorumque nostrorum conslipulationi .... .........est. Si quis hac firmitatis paginam ai iquando infringere lemplaueril. aut per pecuniam predieta abbatia ordinare noluerit nisi in electione fratrum ibidem Deo seruienlium..... ........omnino mancipare aliter qualiter. Hoc anno dominice incarnationis Domini nostri Jesu Christi mviii. Regnante domino nostro Henrico rege in Italia anno mi. indiciono vi feliciter. Ego Joannes humilis episcopus in decretum manu mea subscripsi. T ( 435 ) Ego Aso subdiaconus uicedominus in decrelo subscripsi. Ego Indo presbiler subscripsi. ..........decrclum per iussionem domini Jannis episcopi subscripsi. Gerardus diaconus manu mea subscripsi. Ego Conradus diaconus per iussionem domini nostri Presulis manu mea subscripsi. Joannes diaconus per iussionem domini nostri Presulis manu mea subscripsi. Dominicus presbiler qui el Lanfredus in hoc decrelo manu mea subscripsi. Bernardus subdiaconus in hoc decrelo manu mea subscripsi. Joannes subdiaconus in hoc dccrelo subscripsi. DOCUMENTO XIV. ANNO 51XIX. INDIZIONE II. Landolfo vescovo di Genova dona al monastero di san Siro la basilica di san Marcellino, sita non lungi dal castello di Genova, con tutto il territorio che le è circostante. (Cartina logora segnata in fronte di mano antica: Decretum domini Lan-dulfì, episcopi de ecclesia sancii Marcellini; e di mano recente: 1025, alias 1007. Nel dorso: Anno dominice iticarnationis Millesimo xvn . . . Imperatoris doni......Henrici in Italia anno xi. Indicione secunda. Carte Genovesi ecc. N.° 124). Landulfus dei gratia episcopus.................. cupimus dum in hac sancla sede beatissimi Syli episcopi ( 454 ) domino forgiente nos inlerpresidcremus. dileclo fideli nostro Petro abbati beatissimi Syli confessoris et episcopi.........seruis uidentur largire subieclis non pretermittant suam firmaloriam uio-lari. Ideoque petit nobis tua fidelitas, seu considerantes nos tuum seruilium..............concedimus sancio Sylo el tibi Petro abbati atque successoribus luis per hanc nostram paginam in sumptum uel subsidium ueslrum ad augumenlum religionis uestre habendum confirmamus pro anima domini imperatoris Henrici ac nostre siue successorum nostrorum mercede basilicam sancti Mar-cellini cum toto territorio quam circa se habente (sic), que fundata est non longe ab oppido ianuense prope prefalum monasleriuni sancii Syli. per fines el coherenlias designatas, ab uno latere fossatum quod currit prope ecclesiam sancti Pancrali.......(’) .............sine omni nostra uel successorum nostrorum contradictione..........Facta esl hec nostra cessio anno dominice incarnationis Millesimo xvn. imperatoris domini nostri Henrici in Ilalia anno vi. indicione secunda (”). Landulfus episcopus.............. Landulfus episcopus domini Hinrici imperatoris rogatu in hac cessio subscripsi. (*) Ecco in qual guisa i confini qui mancanti si dovano indicali dat vescovo Corrado nella conferma della basilica medesima, da esso fulta al monastero di di san Siro nel 103C: Ab uno lalerc fossatum quod currit prope ecclesiam sancti Puncraci. ab alio latere lerra sancte Sauine. a tertio latere uia publica, a quarto latere mare (V. Chartarum voi. II, N. CII, col. -126). (“) L’anno C.° dell’impero di Enrico II, e l’indizione 2.3 corrispondono al 1019 di Gesù Cristo. ( 455 ) DOCUMENTO XV. ANNO MXX1V, XVIII FEBBRAIO. INDIZIONE VII. Permuta di due mansi posti in Vignale ed in Langasco, avvenuta fra il vescovo Landolfo ed Arnaldo Giudice. ( Pergamena autentica segnala sul dorso di mano antica e di mano recente Landulfus episcopus, anno 1010. anno 10 Ilenrici. Indicionc 7,* Carte genovesi ecc. N.° 125). In nomine domini dei el salualoris nostri ihesu christi. henrici gralia dei imperator anguslus anno imperii eius deo propicio decimo, duodecimo kalendas marcii, indicione septima (’). Comulalio bone fidei nox'itur, esse contractum ut uicem ensionem oplinéal firmitatem eodemque nexu obligal contraenles. Placuit itaque bona conuenil uolunlalem inter donnus landulfus episcopus sancte genuensis ec-clexie nec non el arnaldus index filius quondam'agifredi qui professus erat ex nacione sua lege uiuere langobardum. ul inde in omni debeai dare sicut el a presenti de racione tradiderit uicissim sibi unus alter comulacionis nomine, in primis dedii ipse donnus landulfus episcopus eidem arnaldi iudex in causa comulacionis. (*) Siffatte indicazioni, a malgrado della dichiarazione ripetutamente apposta sul dorso della pergamena, non possono riferirsi che al febbraio del 1024. In tale epoca propriamente cadeva l’indizione settima , ed Enrico II coniava l’anno 10.", che fu pure l’ultimo del suo impero. Nel 1010 invece la Chiesa di Genova era tuttavia governala dal vescovo Giovanni, come meglio apparirà altrove. ( 430 ) ilem mansum unum cum omnibus rebus a! ipso manso perlinen-libus iuris ipsius episcopio, quibus esc uidenlur in loco cl fuiulo uìgnali el sacela. locus ubi anciasi dicilur. cl csl ipso manso per mensura iusla inlcr sedim el uineis cum arcis suarum seu lerris arabelis el gerbis pralis el siluis el caslenclis cum arcis suarum super lolis iugeas decem, quidem el adauicem recepii ipso domnus landulfus episcopus a parie ipsius episcopo ab eumdem ar-naldus iudex melioralas rex sicul lex abel ... le. simililer mansum unum cum omnibus rebus al ipso manso perlinenlibus iuris ipsius arnaldi iudex. quibus ese uidenlur in loco cl fundo langasco. faeea locus ubi santo.....dicilur. el esl ipso manso cum omnibus rebus a se perlinenlibus per mensuram iuslam inler sedim el uineis cum areis suarum seu lerris arabelis gerbis siluis et ca-slenelis cum areis suarum super lolis iugeas undecim, hasdemque san.....clas mansoras cum omnibus rebus al ipsas mansoras perlinenlibus super nominatas nel comulatas una cum accessionibus el ingresoras earum seu cum superioribus el inferioribus earum rerum quales superius mensura legitur in integrum, el inler se co- mulauerunt.....unus alter parx parli per pagina comulacionis nomine tradiderunt facientes el.....unus quis decor receperit a presenti die tam ipsi quamque el successores uel heredes et..... iudex legaliler proprietario nomine quicquil uoluerinl aut prouide- rinl sine omnium.....tradicione. el sponderunl se ipsi comu- talores tam ipsi quamque et successores........prcdictas mansoras perlinentibus ... . comulacionis nomine tradiderunt in integrum onni tempore ab onni omine defensare.......el ut ordo legis deposit et al anc prouidendam comulacionis nomine accesserunt sup.....mansoras anc prouidendam item Giso diaconus de ordine ipsius episcopio subscripto eidem donni Landulfi episcopus ab eo direclo una simul cum bonos omines extima- lores.....marlinus et aribertus seu bonando. quibus onnibus exlimaloribus cumparuil......extimauer . . . quod meliorata ( 457 ) rex recipere ipse donnus Landulfus episcopus ab eumdem Araldo .......rie ipsius episcopio quam dare et legibus comu- lacio ipsa lune fieri poluissel el dc.........ex ipsis ani succcssores uel heredes eorum.....anc cornulacionem .... .....el permanserint.....ea omnia quales superius legitur uel si ab unumquenque omine qui supra quod in inlegrum non defensauerint cumpona parx parli finem seruandi pena dubiis ipsas mansoras.....tempore fuerit melioralis au ualueril sub exli- maciones in consimile locas, unde due instrumenta in comulacionis nomine uno linore scriples sunl. Aclum in ciuilale Genua feliciler. Ego arnaldus iudex in ac carlula comulacionis a me..... subscripsi. Giso diaconus qui misus fuil ul supra. Signum m. m. manibus islorum martini el ariberli seu bonandi qui super ipsi rebus accesserunt et extimauerunl ul supra. f Judo rogalus subscripsi. Cunradus iudex rogalus subscripsi. Oberlus. rogalus subscripsi. Ego Manardus nolarius sacri palacii scriplor uius carlule coniu-lacionis posi Iradila compleui el dedi. DOCUMENTO XVI. ANNO SIXXV, APRILE. INDIZIONE Vili. il vescovo Landolfo elegge il monaco Giovanni ad abbate della chiesa di san Siro Emiliano, e concede alla medesima un prato con pozzo ed alberi. (Ex extracto ad Comites de Lavania spedanti, ex libro Syri primi Archiepiscopi Genuensis compilalo per Alexandrum oeconomum, praepositum ( i38 ) Sanctae Mariae de Castello. Aclum in palacio novo Januensis Archiepiscopi in Janua, 1157 o 1147. Scanzia prima, Fogliazzo primo. Carta Genovesi ecc. N.o 132). f In nomine domini dei clerni. Landulfus sancle ianuensis ecclesie deuolissimus episcopus......Dum in Dei omnipolenlis nomine pcruigili studio de sacre religionis ipsius a Ecclesie ordine iuxla commisse nobis gratie officium sollicile perlraclaremus inler celerà que ad sanclarum dei ecclesiarum misleria perlinenl diuina celilus cogilalione submoli memorie nostre subito occurrit ecclesiam beali Syli miliani et confessoris regularium monachorum concessa nostra pontificali auctoritate, qua illic ubi a ecclesia moderno tempore angelica reuelatione constructa esl nostrorumque decretis clericorum adhibita cura el religionis studio debile seruilutis honore ditaremus, quatinus presenlis uite subsidium elerne retributionis brauium concessa delictorum nenia sortiri mereremur. Omnium igitur sancte Dei ecclesie nostrorumque fidelium clericorum siue laieorum nolani fore sollicitudinem uoluinus quoniam pro amore el reuerenlia summi Dei ciusque filii domini nostri Jhesu Christi el spiritus sancti, nec non et prò reuerenlia ipsius sancii Syli confessoris cuius in eodem loco memoria uenerari perhibetur, nec non et prò remedio animarum regum ac imperatorum omniumque fidelium catholicorum, scilicet pro eterne reparationis gratia el pro delictorum nostrorum nostrorumque precedentium ac successorum '.ionia, quemdam monachum Jboannem nomine cum omnibus monachis qui ibidem pro futuris temporibus denoti exlilerint el beali Benedicti regulam se subdiderint, slatuimus in eadem ecclesia scr-uifuros et in ipsa beati Syli confessoris ecclesia prelibalis presbitero el monacho cooperante in congregatione monachorum de dic in diem proficiens eumdem presbilerum ibi ordinamus abbatem el patrem, concedentes eidem ecclesie moderne nostrum pratum dom-nicatum cum puteo el arboribus sicut uia publica a longo tempore ( 439 ) esse declaralur. et sicul decernitur esse diuisio inlcr ipsum pratum cl libellaria famulorum nostrorum, et sicul per rectitudinem de-creuit nostra uoiunlas introire infra uineam que fuil domnicala sicul uidetur esse arbor piri qui dicilur longoarda usque in angulum domus que.....per circuitum infra islas fines el co- herenlia structa cum dola que in sumptu monachi longo tempore habebatur cum sccratario monachi usque in uiam publicani. Infra islas fines el coherentias omnia in omnibus plenum el uacuum in usum et sumptum monachorum ibidem seruientium mancipamus propter ecclesiam uelerem. Illam nero quia plebis esl non submil-limus illi monasterio, sed nouam ecclesiam cum nouem hedibus contra uelerem ecclesiam ei stabilimus. Quatenus prediclus abbas cum suis scguacibus monachis sub regula sancii Benedicii abbalis subditi sollicita frequentatione et assidua medilalione laudes nym-nidicas el diuinum honorem ibi iugiter domino Deo altissimo pio ipsius prenominati confessoris confessione socia ueneratione resonare non cessenl ubi ipse sanctus pontifex Sylus corpore natus creditur et nulrilus. illis nero recle uiuenlibus et regulari discipline colla subicienlibus nolumus ut hec cautio nostri decreti aliquo tempore infringatur a nobis uidelicel ncque a nostris subeessoribus. sed omni remota titubatione secure et quiete uiuanl et iniunctum sibi officium peragant, et ut nostre ecclesie se subditos recognoscant in ibi dalis et conferendis annualim in die pasche el natalis domini nel una die ante uel posi in dommo (s/c*) sancii laurenli persoluanl modiolos sex plenos pocione el totidem candelas. Actum est hoc anno dominice incarnationis niilleximo xxv. episcopatus aulem nostri v. mense aprili, indicione vm (’). Landulfus episcopus in hac cessione subscripsit. (*) Qui l’anno dell’incarna/ione va confuso coll’anno volgare. ( ilo ) DOCUMENTO XVII. ANNO MXXVI, OTTOBRE. INDIZIONE IX. Ansalilo abbate del monastero di san Siro di Genova, ottiene in locazione dal vescovo Landolfo e da Giovanni abbate della chiesa di san Siro Emiliano la doniocolta ed il prato, siti in vicinanza della chiesa medesima, per l’annua pensione di un denaro. V. Cliarlarwn voi. i. N. cclxv. col. 4!>2. DOCUMENTO XVIII. ANNO .MXXXVI. INDIZIONE VI (’). Corrado vescovo di Genova conferma ad Ansaldo abbate del monastero di san Siro la donazione della basilica di san Marcellino. V. Cliartarum voi. n. N. cu. col. J25-120. C) Nel 1036 non correi veramenle l’indizione G.-1, ma la ó.a Forse Tallo è posteriore al 2i settembre, nel quale sarebbe incominciata la 4.’, ed in tale caso può facilmente credersi die il copista (giacche il diploma è tratto da copia autentica del 12GH ) scambiasse il iv in un vi. ( HI ) DOCUMENTO XIX. ANXO .11XXXVili, XXIX GENNAIO. INDIZIONE VII ('). Corrado conte di Vintimiglia cede a Corrado vescovo di Genova tulli i diritti che gli competevano sulle terre e gli uomini, che la Chiesa genovese possedeva in san Remo. V. Liber Jurium fìeipublicae Genuensis, voi. i. N. v. col. 0-11. DOCUMENTO XX. ANNO MLII, LUGLIO. INDIZIONE V. Oberlo vescovo di Genova dona al monastero di san Siro presso questa città le decime a lui dovute dai figli di Migesio, dai figli di Oberlo fratello di esso Migesio, e dai figli di Oberlo di Mane sseno. V. Ugelli, Italia Sacra, voi. IV col. 814-813 (**); Canale, Storia dei genovesi, voi. i. pag. 407-499, e Nuova Istoria della Repubblica di Genova, voi. I pag. 409-410; Banchero, Il Duomo di Genova illustrato c descritto, pag. 294-297. (*) Nel gennaio del 1038 non correva la 7i< indizione, ma soltanto la G.a (’ *) Gito sempre l’edizione fattane in Venezia dal Coleti, nel secolo scorso. ( m ) DOCUMENTO XXf. • ANNO MLXXXVII, DICEMBRE. INDIZIONE \r. Corrado vescovo dona a’ suoi canonici la chiesa dei santi Gc-nesio ed Alessandro in Genova, coi redditi e le oblazioni relative alla medesima. V. Ughelli, Italia Sacra, voi. IV. col. 8i6; Cappelletti, Le Chiese d’Italia dalla loro origine sino ai giorni nostri (Venezia. Tip. AntoneIli>, voi. xiii, pag. 293-2'Ji; Banchero, Il Duomo di Genova ecc. pag. 21I>-2I6. DOCUMENTO XXII. ANNO MCX, LUGLIO. Oberto conte di Vinlmiglia condanna gli uomini di San Remo a pagare alla Canonica di san Lorenzo di Genova i fruiti e feudi de' quali andavano debitori verso la medesima J in riconoscimento della proprietà delle terre che da essa tenevano. V. Liber Jurium Jieipublicac Genuensis, voi. i. N xiii. col. 19-20. ( 4ìo ) DOCUMÉNTO XXIII. ANNO MCXI, FEBItltAIO. Guidone Spinola, Guidone di Rustico di Rizo, Guglielmo Bufferio, e Gandolfo Ruffo, consoli del Comune, sentenziano doversi alla chiesa di san Siro di Genova tutta là decima dell’eredità dei figli di Rustico di Caschifellone. V. Caffai'o , Annali di Genova, ediz. 1828. pag. 1; Olivieri, Serie dei Consoli occ._ pag. 23!); Isnardi, Moria della Università di Genova, Parte Prima, Documento lxii, pag. 417. DOCUMENTO XXIV. . ANNO MCXVI, AGOSTO. INDIZIONE Vili. Airaldo vescovo di Genova dona ai canonici di san Lorenzo la terra vacua di san Genesio, e la decima del sale da percepirsi sopra una nave proveniente dalla Sardegna o dalla Provenza. V Cuneo, Memorie sopra l’antico debito pubblico ecc. pag. 258-250; Cappelletti, Le Chiese d’Italia ecc. voi. xiu, pag. 50Ì-303; Band ero, Il Duomo di Genova illusi i ato c descritto, pag. 232-23 i. ( 4 i i ) DOCUMENTO XXV. ANNO 1ICXXIII, LUGLIO. INDIZIONE IV O. Sigifredo vescovo di Genova ed Oberto conte di Vinlimiglia, dagli uomini di San lìemo eletti arbitri nella lite vertente fra questi ed i canonici di san Lorenzo, al cospetto di molli buoni uomini genovesi e vìntimigliesi, sentenziano che quei di San Remo debbano ogni anno pagare tributo ai delti canonici pei frulli che nascevano nelle tre quarte parli delle terre ivi possedute dalla Chiesa genovese, e ad essi canonici spettanti in forza del libello del vescovo Teodolfo (**). Liber Jurium Reipubticae Genuensis, voi. i. N. xvi. col. 20-28. DOCUMENTO XXVI. ANNO JICXXXII, IX OTTOBRE. INDIZIONE X. L'arcivescovo Siro lì concede in perpetuo ai canonici di san Lorenzo la decima di tulli i donnicali, che i cittadini di Genova faranno dal torrente Bisogno a quello di Starla, c dulia Strada (*) Nel luglio dell'anno comune 1123 (corrisponderne al 1124 dell’incarnazione che si noia nell’alto), non correva già l’indizione 4', ma fa 15.J genovese e la l.s cesarea. (“) V. Documento x. ( 445 ) Romana al mare ; le decime di ogni podere coltivalo nel colle di Carignano; la decima di Ravccca sino al torrente Disagno ed al mare ; e finalmente quella della Strada che dal Bisogno conduce a san Martino ed allo Spedale di santo Stefano, sino alla porla della Città. 1 Consoli Ottone di Gandolfo, Guglielmo Della-Volla, Ogerio di Guidone, per volontà dello stesso Arcivescovo, confermano questa donazione. V. Ughelli, Italia Sacra, voi. iv. col. 858; Cuneo, Memorie sopra l'antico debito pubblico ecc., pag. 210 241 ; Cappelletti, Le Chiese d’Italia ecc. voi. xiii, pag. 320-321 ; Canchero, Il Duomo di Genova illustrato e descritto, pag. 211-242. DOCUMENTO XXVII. ANNO MCXXXIY, XI GENNAIO. INDIZIONE XI (’). Papa Innocenzo II stabilisce che le decime dei Carmadino e docili Isole, donale dal vescovo Oberlo al monastero di san Siro d> Genova debbano, contro le pretese del Capitolo di san Lorenzo, venire sempre dal medesimo percepite. {Schiaffino, Annali ecclesiastici della Liguria mss., ad. an. 1134) Innocentius cpiseopus seruus seruorum Dei dilecto filio Aldeberlo libali monasterii Sancti Syri, quod in burgo ciuilalis Januc silum (*) Secondo Io siile della Curia Romana, col 1.° gennaio del lloi avrebbe dovuto incominciare l’indizione 12." Forse ni» qui si legge per mero sbaglio del copista. ( 446 ) osi eiusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum . . ......pacem statuere, et ne lites in infinitum extendantur sed potius conquiescant, si qua aduersus eam querela emerserit el apo-slolice dispensationis arbitrio uisa line debito terminare. Ea propter in Domino (ili Aldeberle abbas decisionem conlrouersie que inier te et uillanum prepositum ecclesie ianuensis supra decimis ciuium cognationis de Insula el Camardino sepius noscetur agitala ad perpetuam posterum memoriam charta el atramento duximus committendam. Primo ergo anno promotionis nostre pro seruilio ecclesie nobis Januam uenienlibus predictus Villanus preposilus et fratres eius aduersum te ac fratres tuos super eisdem decimis querelam deposuit, et eam suis rationibus uendicare ecclesie Sancti Laurentii nitebantur. Verum quia nos pro beati Polri obsequio ad paries Gallie festinantius tendebamus, ut lam tu quam idem preposilus apud Sanctum Egidium de eodem negolio tractaturi uestram nobis exiberelis precem uiua uoce precipimus. Cum itaque uenissemus ulriusque partis allegationes audiuimus. sed maioribus causis su-peruenienlibus eamdem litem terminare neqtiiuimus. eamque noslro indicio in tempus aliud reseruauimus. Denique dum dittina cle-mentia ad sedem propriam nos reduxisset tuos clamores pro eiusdem preposui............suscepimus, ac per hoc lam te quam dictum Villanum per aposlolicas litteras ad nostram presentiain inuitauimus. Prefixo ergo termino apud pisanam ciuitatem iam dictus Villanus preposilus el Opizo archipresbiler cum suis con-fralribus aduersum le 'el fratres tuos suam querimoniam inouantes uobis noslro conspeclu presenlalis decimas ad ius.....parenti perlinentes proclamarunt ul eas sibi restitui ordine judiciario po-slulabant. ad quod utique comprobandum Leonis IV capitulum in medium protulere quo uidelicet decimam plebibus tantum ubi sn-crosancla dantur baptismata persolui debere dicebant, namque monaci nisi forte religionis intuitu et hoc................ ( U7 ) .....,lf)s inducere conabantur. Al uero aduocali tui eorum in- lentionem suis uiribus repellentes decimas nrnnes ex anliqua pa-trum inslilulione in dispositione proprii fore episcopi et in qualuor porliones iuxla eius prouidenliam debere reparliri .......... .........respondere initui ueslre possessionis dicere de iu- slilia cogerenlur. Quo conira canonici eos ad l'esponsionem àrguere oplantes decimam (olius ciuilalis prò quarla porlione sibi competere affirmabant quoniam quod ianuensis................ ..........que eo contingebat tolam decimam ciuilalis eisdem concessisse canonicis asserebant, adiicenle eliam quod sicul in ianuensi ciuilale ecclesia lanium Beali Laurenlii baptismalis erat. ila nulla alia penilus ecclesia infra eamdem ciuilatem....... .... et ianuenses episcopos intercessisse fatebantur legilime comprobarent instantius postulabant, hoc etiam quod idem canonici alias eiusdem ciuilalis ecclesias decimas non habere dicebant, op-posilis rationibus intingentes ecclesias Sancti Thome apostoli . . .-....... suscepisse et suscipere testabantur ac per hoc quod ceteris ccclesiis permillebanlur Beali quoque Syri cenobio pari aliius ralione licere monstrabant preferri, cum idem cenobium episcopalis sedis fuisse antiquitus diceretur, et quod conuentionem ipsam licet canonici proposuere, et non lamen.....neque omnino negare, quia decime prcdictis darentur ecclesiis potuere. Ve-rumlamen quia iudicalum est cuncla rimari et diligenti indagatione perquirere inileri noslre possessionis . . . fratribus ueslris studiosius inquirentes tam ex uerbis luis quamquam eiusdem pre-posili a bone memorie Oberlo episcopo............monasterio fuisse concessas comperimus O. Post hec autem cum tu in iniusta liberamenta iuslilie ex premissis allegationibus, nec lilulum possessionis dicere nec preposilo aut canonicis esse respondere, coactus tandem ucnerabilis fraler noster syrus ianuensis archiepi- (*) V. Documento xx. ( 448 ) scopus fratribus suis oporluna cir.........concessit quibus utique tam ipsius Archiepiscopi quam suo nomine aduersum uero actionem moucnlibus aduocali lui protinus respondere, ul quia libi de impelinone Archiepiscopi non prospexeras, el negolium quasi innoualum granari amplius uidebalur. Tandem posi mullas inlcr- loculiones.....a prefalo oberlo episcopo Beali Syri monasterio facta prescriplione longi lemporis productis leslibus prelendisli. e contra uero canonici eidem proscriptioni locum non esse illico respondere. eo quod prediclus preposilus cl canonici in synodo quam bone recordationis anime........fuisse eumdem episcopum ibidem leclis capitulis ul eadem decima ecclesie Beali Laurenlii red-dcrcnlur publice mandasse dixere, el ad eiusdem interruplionis confirmationem quinque lesles in medium produxere, anlc lempora uero Ayraldi episcopi sibi magistratus copia.....alios procubitores alios uero barbaros a diebus predicli Oberi i episcopi usque ad eiusdem Ayraldi ordinationem ianuensi ecclesie prefuisse dicebant. adeo quod mulli etiam canonicorum ianuensium pro malis el opressionibus que sibi inferebantur extra duitatem longo tempore remansissent.............................. possessionem ueslram per septuaginta annorum curriculo munitam esse, et per capitulum predecessoris nostri bone memorie pape Vr-bani sibi easdem decimas uindicare asseruere nec preposilo et canonicis magislralus copiam defuisse, cum el apud mcdiolanensem archiepiscopum.................romanum pontificem oporlunum tempus habuerint conquerendi, interruptionem quoque ipsam non esse uerisimilem. quoniam per eumdem Ayraldum episcopum tam in prefalo monasterio Sancti Syri quam in aliis ecclesiis homines cognationis de Insula et Camardino.......... ........................fuisse commonitos affirmabant. hoc etiam addentes quod dum tu ex mandato sepedicli Ayraldi episcopi.....presente iam dicto Villano preposilo Oberlo archidiacono et Ogerio magistro scholarum apud ianuenses consules ( 449 ) uidelicet............Rufus de decima lolius case Rustici de Caskilenone querimoniam deposuisses, iidem consules unanimiter collaudauerunl Caflarus 'el Obortus el Viscardus filii quondam Ru-stici de Cnskifenone quia de eadem cognalione erani sicul el reliqui cognati....................... . ......... .............el ad maiorem ipsius rei euidentiam per quoddam instrumentum idem laudamcnlum ostendisti (’). Super bis ergo cum fratribus noslris diulius conferenles el ulriusque parlis allegationes diligentius allendenles quoniam de episcopali concessione ueslro monaslerio facla non solum lua............... .............longa possessio pro eodem cenobio facere uidebalur. Consideranles eliam ea que a bone memorie papa Vr-bano de decimis a monasleriis per Iriginla annis concessis possessionis slalula sunt, produclos lesles. uidelicel Dodonem de aduocato Ingonem de.................arclauimus qui nimirum laciis sacrosanctis euangeliis iurauerunt monasterium Sancti Syri decimas illas per septuaginta annos, a tempore scilicet Oberli Con-radi Manganelli Ciriaci Ogerii Airaldi el Ollonis ianuensium episcoporum et usque ad.................nec se uidisse aul audiuisse conlrouersiam aut inlerruplionem canonicam exinde faciam esse. Ayraldi quoque episcopi in eodem monaslerio et in pluribus locis commonilione se audisse testali sunl. ut uidelicel ciues cognationis de Insula el Camardino..........decimas prefalo monaslerio Sancii Syri persoluerunl. Consideratis ilaque ulrumque rationibus el fidem uerbis eorumdem testium adhibentes le dilecle fili Aldeberle abbas et per te Reali Syri monasterium a supradicli archipresbileri el fralrum suorum ac.......archiepiscopo et successoribus suis quam canonicis Reali Laurenlii et successoribus eorum super hac conlrouersia silenlium imponimus, el prefalas decimas hominum cognalionis de Insula el Carmadino (*) V. Documento xxm. ( -450 ) atquc heredum ipsorum sicul in prefala charta de , ...........in eodem cenobio domino famulantibus dc celero in perpetuimi soluendas esse censemus: Si quis ergo huic nostre deffinilioni sciens contraire lemplaueril nisi reatum suum digna satiffaclione correxerit anathematis sentenlie se nouerit subiiciendum. Cunctis autem hoc slatulum seruanlibus sil pax domini nostri iesu christi quatenus el hic bone actionis percipiant el apud dislriclum iudicem premia eterne pacis inuenianl Anien. 7 Ego Innocentius catholice ecclesie episcopus subscripsi. Ego Guilielmus Preneslinus episcopus subscripsi. Ego Guido ...(*) episcopus subscripsi. Ego Joannes titulo Sancii Grisogoni presbiler cardinalis subscripsi. Ego Lactifredus titulo Sancti Vitalis presbiler cardinalis subscripsi. Ego Wilielmus Ausliensis archiepiscopus subscripsi. Ego.....(”) presbiler cardinalis Sancti Slephani subscripsi. Ego Rodulphus Orlanus episcopus subscripsi. Ego Lucas presbiler cardinalis titulo Sancti Joannis cl Pauli sul), scripsi. Ego Guido indignus minister subscripsi. Ego Gregorius diaconus cardinalis titulo Sanctorum Sergii el Bacchi subscripsi. Ego Slephanus cardinalis Sancte Lucie morphensis subscripsi. Ego Oddo diaconus cardinalis Sancti Georgii ad uelum aureum subscripsi. Ego Joanne's diaconus cardinalis Sancti Nicolai in carcere subscripsi. (*) Guido vescovo Tiburtino, il quale trovasi aver soscritto alle lettere di Innocenzo dal 2 novembre 1130 al 25 marzo 1139 (V. Jafle, Regesta Pontificum Romanorum, pag. 559). (**) Martino cardinale prete di santo Stefano in Celio Monte, il quale soscrisse alle bolle di papa Innocenzo dal 23 gennaio H33 al 19 maggio H42 (Ibid). 1 ( 451 ) » Ego Guido cardinalis diaconus lilulo Sancii Adriani subscripsi. Daluni pisis in manu Aimerii sancle romane ecclesie diaconi cardinalis el cancellarii, mi idus iannarii. indilione xi. incarnalionis dominice anno mcxxxim. Ponlificalus uero domini Innoccnlii pape ìi anno imi. (’). DOCUMENTO XXVIII. I'U A 11. MCXL E II, UIC EX III. Divisione dei gastaldi, della proprietà e dei redditi di Ceriana fra l’arcivescovo di Genova ed i canonici di san Lorenzo. (Codice P. A. fol. il recto; Cod. P. 13. fol. 3 redo: Archivio Capitolare del Duomo di Genova). DE CELIANA. Carla in qua conlinelur quo modo homines celiane iurauerunl Archiepiscopo el canonicis sancii lauronlii. Nomina gaslaldionum emiliane sunl hec. Viuianus. Bonus iohanues (*) La presente bolla pontifìcia che il P. Schiaffino trascrisse dalla pergamena originalo, già corrosae lacerata a’suoi tempi, e registrò negli Annali ecclesiastici della Ligaria, fu per la prima volta pubblicata dal cav. Olivieri nella Serie dei Consuli ecc. pag. 309-511 , e poscia ristampata dal commendatore P. Lorenzo Isnardi nella sua eruditissima Storia della Università di Genova, Parte i. Documento lxii, pag 417-4:20; ed entrambi la trassero dalla copia, che di quegli Annali si conserva nella Biblioteca della Università medesima. Io ho tuttavia stimalo opportuno lo inserirla per esteso in questa Appendice, dopo di averla riveduta sul manoscritto autografo dello Schiaffino, posseduto dal signor avv. Francesco Ansaldo (voi. n pag. 254-261), e sovra di un accurato esemplare che si custodisce nella Biblioteca Civico-Beriana (voi. li. pag. 241-240). I * i ( 452 ) « clericus. Oldeberlus. isti erant pro canonicis, et Donninus pro Archiepiscopo. cl Dodo posuit islos ires pro canonicis, et Alexander Doninum pro Archiepiscopo. Fictum celiane modo talis esi. Mine centum de meliori grano quod habent, el foci illius terre sunt centum xl. el tribuunt unusquisque quarlinum aliene. Montem uero uallis hoc modo diuisil. Archiepiscopus solus tcrciam pariem sancti romuli. lerciam dedit hominibus celiane, el habuit inde libras, l. Tésles. Fulco de ugo clerico. Willelmus. Doso. Franco frater bosonis. presbiler Johannes, el Rainaldus. cl Bastardo, et Mazuco. etAnselmus bellelato, el Martino. Et Orrado abado, el Guisulfo zerrado. et Ascelo bocardo. el Johannes brocardo. el Benauida cafare. et Bonsegnore caluo. el Tebaldo, et Gandulfo osacio. el Gaudardo fraler eius. Isti el alii iurauerunl fidelitatem canonicis pro tribus partibus, el domino Archiepiscopo pro quarta, et Rainaldus cl Bonus iohannes clericus adduxerunt canonicis Ires paries reddiluum inter granum et aduenam. el Rainerius ibi slelil pro canonicis, el fruclus recollegit in tempore preposili Guidonis. Patronus guilienlii filius. Archinus merli filius. Comparadus oldiberii. Islos tesles appellamus, scilicet. Bernardum de ualle. Forzanum de sisanio. Rainerium. Fulcus el Oberlus bursali (*). (*) Il presenle allo di divisione negli indicali codici fa seguilo immedialo alla sentenza del vescovo Sigifredo, già da me ricordata (V. Docuraenlo xxv), e sembra anzi a prima giunta cho formi un solo corpo con essa. Ma il trovarvi falla parola dill’Arcivescovo, di Alessandro che fu economo di Siro il, e del tempo in cui fu preposito di san Lorenzo il canonico Guidone, il quale, secondo ricavo da documenti, ebbe quella carica almeno dat H36 al 1159 iV. Tola, Codex Diplomalicus Sardiniae, tomo i, ed xi dei Monumenta Historiae Patriae, pag. 211; Canchero, Il Duomo di Genova, ecc. pag. 230; Cariala Campi Florentiani, a pag. 29-50 di questo volume), mi chiarisce che ad esso non può in modo alcuno convenire la data della predetta sentenza, e mi determina ad assegnarlo Ira l’anno 1U0 ed il 1103, ultimo della vita di Siro. ( k53 ) DOCUMENTO XXIX. ANNO MCXI.V, GENNAIO. INDIZIONE VII. Filippo di Lamberto, Bellamuto, e Tanclcrio di Moro, consoli del Comune di Genova, sentenziano che la chiesa di san Siro presso le mura della Città, posseda, quale proprietaria, il piano di Castelletto, e dichiarano prive di effetto le ragioni del Comune sovra lo stesso; perchè l’abbate Alberico produsse un instrumento, m forza cui il Vescovo di Genova O aveva fatto dono di questo piano all’anzidetta chiesa, e pagata al Comune medesimo la somma di sessanta lire, che essi spesero in suo vantaggio. V. Liher Jurium liripublieae Gcnucnsis, voi. i. N. xcvii. col. 99-100. DOCUMENTO XXX. ANNO MCXI.V, XXI NOVEMBRE. INDIZIONE Vili. L’arcivescovo Siro II consente che i cittadini di Genova non obbligali verso altre chiese, paghino alcune parti delle decime dovute pei fruiti e redditi di tulle le loro lerre, ai canonici di san Lorenzo. Conferma inoltre a questi il godimento di quelle decime che già possedevano. V. Ughelli, Italia Sacra, voi. iv. col. 860 ; Cappelletti, Le Chiese d'Italia ecc. voi. xm, pag. 52S-.126; Bancliero. Il Duomo di Genova illustrato e descritto, pag. 253-235 I*) Non se ne dice però il nome. DOCUMENTO XXXI. ANNO JICL, (?) Papa Eugenio III, con sua bolla direna all’ arcivescovo Siro II, prende sono la protezione della Sede apostolica la Chiesa genovese; e le conferma il godimento di tutti i redditi di tutte le decime, e di tulle le proprietà. Fra queste ultime si nominano : Castrum Sancii Romuli cum suis perlinenliis; Castrum Molacianense min curte, molendinis el perlinenliis suis; Curlem Bazali ; Curlem de Vico molatio; Curlem de Bauali; Curlem de Nomi; Castrum Redolici cum curie cl perlinenliis suis, el molendinis; Curlem Sancii Pelri de Arena cum suis perlinenliis; Domum cullam cum suis molendinis; el quicquid (tu Arcliiepiscope) habes in Corli O. Curlem Sancii Michelis in Lauania; el domum iuxla mare, el quicquid habes in Valle La uanie, el Sigeslri. medietatem de Roccalaìiatn. cum medielale monlis de Comalio ("). V. Ughelli, Ikiliu Sacra, voi. iv. col. 8Go. 4 \ ( * ) Leggi Corsi. (**) Leggi Comalio. L’Ughelli avverle che l’esemplare di quesla Lolla ad nostras devenit manus sinc dato et anno; e lo Schiaffino, che la registra ne’suoi Annali riferisce che essa è circa il suo (ine mutilata e monca, sì che non si può sopore il giorno della sua data. Crede.però il precitalo -nitore dell’Italia Sacra, e non senza qualche verosimiglianza, che la medesima possa appartenere al 1150; giacche addì 14 aprile di (ale anno papa Eugenio m ne diede una simile a favore dei canonici di san Lorenzo. Lo JafTé la ricorda ne’suoi Rcges'a Pontificum Romanorum, pag. 049. ( 455 ) DOCUMENTO XXXII. ANNO SICUII, XVIII OTTOBRE. INDIZIONE I. r / guidici della Curia Arcivescovile di Genova sentenziano, che tulli gli abitanti del territorio di San Remo, già spettalo a san Siro, stono tenuti in perpetuo a pagare all’arcivescovo di Genova ed ai canonici di san Lorenzo i tributi, de’ quali è caso nella sentenza resa dal vescovo■ Sigifredo e dal conte Oberlo (’). V. Liber Jurium lìcipublicac Gcnuensis, voi. i. N. cxciii. col. 1C9-170. DOCUMENTO XXXIII. ..ANNO JICLV, GENNAIO. INDIZIONE II. / consoli del Comune di Genova colpiscono di nullità la remissione, che l’arcivescovo Siro II fece o farà agli nomini di Vez-zano, di Nasci, o di altre parli, della decima di Mazasco, o di San Quirico, o di Sallerana, o di altro qualsiasi luogo dell’ Arci-vescovado, per comperare la libertà di maestro Durando e de’ suoi compagni, catturali dai predetti uomini nell’ intento appunto di oilencrc siffatta remissione, con la quale sarebbonsi sminuiti i dirii li dell’Arcivescovato medesimo. V. Liber Jurium Reipublicae Gcnuensis, voi. 1. N. ccx. col. 181-18-2. (*) V. il Documenlo xxv. ( 45(j ) DOCUMENTO XXXIV. ANNO 4ICLVI, IX GIUGNO. INDIZIONE IV. L’ arcivescovo Siro II conferma agli abitanti di Ceriana gli usi e le consuetudini loro; determina che possano cacciare, tagliar legna ed attingere acqua in ogni luogo, fuorché nella peschiera arcivescovile; che per ogni coppia di buoi gli dicno tre sesiarii del miglior frumento, e due per ognuno. Inoltre, se così gli piaccia, debbano dargli in ciascun anno nella festività del Natale cento mine di grano, in riconoscimento del dominio diretto che egli ha sulla loro terra, un sestario di avena a titolo di fodro, ed una certa somma di denari. Sieno quindi obbligali ad ospitare l'Arcivescovo ed i suoi messi per due giorni, ogni volta che si recheranno in Ceriana, ed a custodire i piacili a loro proprie spese; e finalmente si intendano devoluti alla Curia Arcivescovile i beni di chi morrà senza lasciare eredi. V. Liber Jurium fìeipublicae Genncnsis, voi. i. N. ccxvi. voi. 188-189. DOCUMENTO XXXV. ANNO .VCLVili, XVIII MARZO. INDIZIONE VI. Siro // arcivescovo dona ai canonici di san Lorenzo le decime che si riscuotono sopra lutti coloro, che abitano nel castello, nella città, nel borgo e nei sobborghi di Genova, e delle quali non fu ancora disposto altrimenti. V. Ughelli, [lulia Sacra, voi. iv. col. 861-862; Cappelloni, Le Cinese d'Italia ecc. voi. xm, pag. 3*27. ( 437 ) DOCUMENTO XXXVI. ANNO 5ICLIX, I NOVEMBRE. INDIZIONE VII. L’arcivescovo Siro I!, ad istanza di Benincasa, condona la metà di un canone di due capponi e sei denari e mezzo, che annualmente gli doveva Pietro di Donnola, per le due terre della Curia Arcivescovile che teneva in San Pier d’Arena; e gli rinnova il precetto di pagare la metà di tutti i frulli, ed una spalla, a norma di quanto venne stabilito nel relativo libello enfiteutico. V. Chartarum voi. n. N. dcclxxxv. col. B9S-39G. DOCUMENTO XXXVII. ANNO MCLXI. Papa Alessandro HI conferma la sentenza di Innocenzo II, circa le decime dovute al monastero di san Siro dai Cannandino e dagli Isole (*). V. Olivieri, Serie dei Consoli ecc. pag. 511 , nola I. (*) V. Documcnlo xxvn. ( 41)8 ) DOCUMENTO XXXVIII. ANNO MCI,XII, XIV OTTOBRE. INDIZIONE XI. Esitano da una Bolla di papa Alessandro HL nella (piale si confermano i possedimenti della Chiesa di Milano, e fra essi quelli di che godeva nella Marca di Genova. (Sormaoni, Apologisraorum Mediolanensium voi. i ; Apologismus n De anathemate sancii Ambrosii conira (ìallos, cap. xn, pag. 23-2-254). Alexander episcopus seruus scruoruiii Dei. Venerabili fratri Oberlo Mediolani Archiepiscopo eiusque successoribus canonice substituendis in perpeluum........Ad exemplum felicis memorie pape Adriani anlecessoris nostri, beali Ambrosii Ecclesiam Mediolanensem . . . sub beali Pelri el nostra proleclione suscipimus . . . sla-luenles ul quascumque possessiones, quecumque bona eadeni ecclesia iusle el canonice possidel . . . firma . . . el illibala permaneant. In quibus hec propriis duximus exprimenda uocabulis . . .....Maream Janucnsem cum plebibus qualuor, uidelicel Reuco. Auguxa. Rampollo. Camuli (*). et capellis earum, decimis, pensionibus, districto, el aliis rationabilibus- conditionibus. In . duitate ianuensi palatium cum capella sancii Ambrosii, el Brolium.......Datum Turoni per manum Hermam S. lì. E. subdiaconi et nolarii. n idus odubris. indictione xi. incarnationis dominice anno jkclxii. Pontificatus uero domini Alexandri pape m (*'). (") Recco, Uscio, Rapallo e Carnogli. ('*) Il dollore Niccolò Sormanni ha traila questa Bolla dall’Archivio della insigne Basilica di Monza, ove se ne custodisce non già l’originate, com’egli % ( 459 ) DOCUMENTO XXXIX. . ANNO MCLXIJJ, XXI SETTEMBRE. INDIZIONE X. L arcivescovo Siro II conferma ai canonici di san Lorenzo il diruto di declina, che percepivano sovra i beni immobili dei cittadini di Genova, anche nel caso in cui passassero a nuovi padroni; e nota di essersi determinato a siffatta conferma, perchè nelle alienazioni dei poderi avveniva che i canonici medesimi patissero gravi danni, come che gli acquisitori osassero di rifiutarsi all’ adempimento di un tale dovere. V. Ughelli, Italia Sacra, voi. iv. col. 8C9; Chartarum, voi. n ; N. mcccxvui. col. 887-888; Cappelletti, Le Chiese d’Italia ecc. voi. xm, pag. 530-531. dice, ma una copia fatta, per quanto apparisce dal carattere, nel secolo xm, giusta le parole del Giulini (Memorie sloriche della eitlà e campagna di Milano, ediz. ultima: voi. in, pag. G66; voi. vii, pag. 126), il quale attesta di averla veduta; abbenchè erroneamente l’assegni al 1 i aprile (voi. m, pag. 655). La medesima è distinta col numero 103, per quello che ne scrive il canonico Frisi (Memorie della Chiesa Monzese ; Disserlaz. ni, Milano 1777, pag. 10); e sull’autorità di lui la ricorda lo Jaffé a pag. 688 dei Regesta Pontificum Romanorum; nei quali però ho invano cercata memoria di quella del papa Adriano, di cui la presento non dovrebbo essere in sostanza che la conferma. Ed essa è quindi tanto più preziosa ed importante, in quanto che, secondo avverte lo stesso Giulini (voi. in, pag. 653), all’infuori di questa noi non abbiamo bolle o diplomi, clic ci mostrino precisamente quali e quante fossero le giurisdizioni e i poderi dell’arcivescovo di Milano; quantunque sappiamo che egli era veramente molto ricco e molto potente. Siffatta bolla poi, riportò a sua volta più conferme, le quali però ci sono oggidì egualmente sconosciute; giacche il citato Sormanni (pag. 234) ci dà notizia di aver letta sul rovescio della pergamena, in caratteri eziandio del secolo xm, la seguenlo avvertenza: Habemus alia duo hujusmodi privilegia facta a Celestino, et Innocentia; primum Millex. cxcm. xv, Kal. Jutii, Indici, xi ; aliud m. c. xcvmi. v. Kal. Magii, Indici, n. ( 4G0 ) DOCUMENTO XL ANNO J1CLXXY, XX GENNAIO. INDIZIONE VII. I Consoli del Comune di Genova sentenziano, che l'arcivescovo Vgone ed i suoi successori abbiano il diritto di chiamare in giudizio lutti i genovesi provenienti dal Pelago, i quali si fossero soffermali a Marsiglia, Tolone, ed in tulli gli altri porti che s’incontrano dai gradi di Toriosa a Genova, e di esigere dai medesimi quanto i suoi antecessori solevano riscuotere da coloro, i quali dal Pelago stesso approdavano direttamente a Genova. Ciò dichiaravano i delti consoli, perchè non pochi genovesi facendo sosta in alcuno dei summentovali luoghi intermedii, ne toglievano pretesto per defraudare iArcivescovo de suoi diritti. V. Cuneo, Memorie sopra l'antico debito pubblico, ecc. pag. 257; Buchero, Il Duomo di Genova illustrato e descritto, pag- 27C-277. DOCUMENTO XLI. MCLXXXIIl, Vili GENNAIO. INDIZIONE XV. Varcivescovo Ugone loca ad Ugo e Pasquale Caniverza la decima di Begalo per soldi 12 annui. (Nolulario di Lanfranco e di altri notari ignoti, dall’anno 1180 al 1186, fol.28 recto: Regio Archivio Notarile di Genova). Ego Vgo Archiepiscopus iannc confìteor ine locasse libi Vgoni caniuerze et pascali fralri tuo usque ad anos sex......lolam ( 461 ) decimani quam curia mea habet in begali el per ipsam decimam accipil. salua decima porcorum quam in me (eneo, pro solidis xu anualim ad natale domini, el promino libi quod prediclam decimam usque ad terminum per me uel successores meos nullo modo auferam nec condicionem ascendam, sub pena solidorum xxx. lali modo quod pena commissa caria sil firma el slabilis. Aclum in curia Archiepiscopi. Millesimo clxxxiii. indicione xv. vm die intrantis ia-nuarii. Tesles. magister Wilielmus belliuerius. presbiler Vgo. el Ma-riscolus nepos Archiepiscopi. DOCUMENTO XLII. ANNO MCLXXXIX (?). Sentenza di scomunica pronunciata dall'arcivescovo Bonifazio contro gli ingiusti detentori delle decime e delle proprietà della Chiesa di Genova, e contro coloro che ardiranno commettere violenze nel chiostro e nelle caie dei canonici di san Lorenzo. (Cod. P. A. fol. 22 verso; Cod. P. B. fol. 5 verso: Archivio Capitolare del Duomo di Genova). In nomine domini amen. Ea que ad dei sanctuarium pertinent: et per uola fidelium in ecclesie donariis computantur: laicis siue secularibus personis possidere nisi de concessione episcoporum uel presulum quorum sunl: sub anathematis interminatione a sanclis patribus prohibitum esse dignoscitur. Inherenles igitur uestigiis pre-decessorum nostrorum archiepiscoporum domini Syri el domini Vgonis : onines qui decimas maris uel terre ad ecclesiali! isnuen-sem perlinentes conira uolunlalcm archiepiscopi pieposili et ca pi In 1 i ( 462 ) euidenler delinere uoluerinl: uel inique disturbare presu mpserinl: Omnes eliam qui lerras libellarias eiusdem ecclesie uendiderinl uel emerim nisi habita licentia archiepiscopi propositi et capituli: aut caitam uel inslrumentum habuerint quo contineatur quòd liceat eis uendere uel emere: omnes insuper qui domos uel terras mólendina siue i eliqua predia libellaria detinuerint: nisi pensionem uel censum quem debent integre soluerint: el omnes qui libella uel instrumenta de domo uel terra molendinis siue prediis ad eandem ecclesiam pertinentia habuerint: uel in nolicia alicuius fuerit de aliquo qui de prediclis instrumentis habuerit: el ipsum celaueril el non manifeslaueril: ila quod ecclesia possit ea habere uel scire: Insuper omnes qui assallum uel uiolenliam infra claustrum et domos canonice fecerint: et omnes qui thesaurum huius ecclesie uiolenter uel iniusle acceperint: A deo omnipotenle patre el lilio et spiritu nancto, et a beata maria uirgine: el ab omni celu angelorum el aichangeloruin dei: a beato iohanne baptista, beatis apostolis petro el paulo: el celeris sanctis apostolis: a beato laurenlio et celeris marlyribus: el beato syro patrono noslro el omnibus confessoribus : el cetu sanctarum uirginum et uiduarum deo placentium : smt maledicti et excomunicali in mari uel in terra el in omnibus locis ubi fuerinl: stando: sedendo : eundo: loquendo: commedendo: bibendo: dormiendo: et cum iuda traditore in inferno porcionem percipiant: el perpetuis inferni crucialibus mancipati cum diabolo teneantur: el omnes maledicliones que sunl in nono et ueleri testamento scripte uenianl super eos: Fiant filii eorum orphani el uxores eorum uidue: Anien: Amen: Amen (’). ( i II canonico Negrollo, che riporta questa sentenza nello Notizie 1storiche della Chiesa Metropolitana di san Lorenzo, ms. nella Biblioteca Universitaria di Genova (Documento N. xu, pag, 80-81 ) l’assegna al 1189, senza Pprò darcene alcuna ragione. (.itio ) DOCUMENTO XL1II. ANNO MCXCI, XXVI Dlf.EJIBHI!. I, arcivescovo Bonifazio loca per anni venti la decima che per lui st raccoglie a Seslri, e dalla pieve di Lavagna a Porlovenere. (Nolulario di Guglielmo Cassinense, an. 1191 in 1206 , fol. 49 redo: Regio Archivio Notarile di Genova). Dominus archiepiscopus bonefacius ianuensis locai et dal el cedil rotando el enbaco (sic) filiis quondam castagnoli de seieslri recipientibus prò se el pio fralribus suis. ad colligendum el procurandum lolam decimam maris que colligitur per archiepiscopum apud seies-Irum cl a plebe lauanie usque ad porlum uenerem. Iibellario nomine, usque ad annos. xx. el ila promillil dimillere el non auferre el nullam molesliam facere, el ab omni homine defendere per se suosque successores eis eorumque heredibus, sub pena librarum, x. el prò pena bona palalii eis stipulantibus pignori obligal. el pena solula localio sii firma, el ipsi per se suosque fratres et per suos heredes promittunt colligere bona fide decimam maris infra iam dicla confinia, et dare curie nouem paries, et de celero retinere sibi. el saluare et custodire res curie, et non defraudare, et nullam fraudem adhibere, el facere fidelitatem quando placuerit domino archiepiscopo qui est uel fuerit pro tempore, sub pena librarum, x. pro pena el pro reditu omnia bona sua habita cl habenda ei pignori obligare quisque eorum in solidum, abrenuntiantes iuri solidi, el omni iuri. el pena solula. el qua ralione curie . . . parie, cadant ( 4.(34 ) iure locationis, la camera archiepiscopi, ea die (*). lesles presbiler uDo. iohannes diaconus do castello, martinus tornellus. iohannes anagnine. mazascus. ( ) (.100 il 20 dicembre, secondo giorno dell’anno lini giusta lo siile go-no\ese, e che nel botulario del Cassinense leggesi specificatamente indicalo c.ilce ,id un allo che precede quello che qui si reca, ed a cui il notaro intende di riferirsi. Quantunque al notaro summenzionato sia talvolta piaciuto di servirsi in quakho allo particolare dell’ anno ab incarnatione, coinè giustamente avverte il ca\. Olivieri (Serie dei Consoli ecc. pag. 228), pure non è da taceri che nel suo N >tulurio egli seguì costantemente I’uso del nostro Comune, e Io principiò quindi col Natale. Infatti in capo allo slesso foglio 40 in cui sono scritti i due atti che riporto nel presente e nel successivo Documento, si legge: In nomine domini amen. Sancti Spiritus adsit nobis (jratia. Incipit cartulare anni natiuitatis mclxxxxi. indicione vili (indizione cominciala il -3 settembre 1100, secondo l'uso genovese); e l’atto che seguita immediatamente a questa intestazione ha la data: die vi exeuntis decembris, mclxxxxi. indicione vili. Dello stesso anno 1191 troviamo invece al foglio 7(5 recto del hotulano medesimo un atto del 21 dicembre, e dopo di esso leggiamo: Completum fuit hoc Cartulare mclxxxxi. indicione vim ( indizione genovese principiata il 23 settembre 1191). Manegoldo brixiensi existente consule et potestate lanue. Et consulibus de ciuitate. Ogerio de palio. Bellobruno de castello. Wilielmo nano tornello, et Wilielmo zerbino. El de burgo. Rolando de carmadtno. Fulcone spezapelra. Angelolo uesconlo. et Ottone guaraco. Et de forelanis. Wilielmo crispino. et Oliuerio guaraco. Quindi in cima al verso dello stesso foglio troviamo queste parole: In nomine domini nostri ihesu christi amen. Incipit Cartulare anni dominice natiuitatis mclxxxxii. indicione vini; e tosto un allo datalo : mclxxxxii. indicione viiii. die secunda exeuntis decembris. ( 468 ) DOCUMENTO XLIV. ANNO MCXCI, XXVII DICEMBRE. /,’ arcivescovo Bonifazio loca il monte di Crelo per lire 8 annue. (Notulario di Guglielmo Cassinense, an. 1191 in 120G, fol. 49 recto) Dominus archiepiscopus boncfalius ianue locai dal el cedil ama-rigo de mollazana. ugoni de salino ' iohanni zapuzo. fulconi et iohanni fìliis rodulfì. monlem de creli ab aqua frigida uersus aium. sicut solili erant tenere homines de aio. el uacuum el plenum et domesticum el salualicum el boscuin et prala. ad tenendum et habendum el usufrucluandum usque ad annos. xx. libellario nomine. boscum lamen locai, eis prò suo uli. set numquam possint uendere nec uastare set relinendo in stalu in quo esl. uel in meliori. el ila quod archiepiscopus possil uli de bosco si sibi fueril necessarium, el hanc locationem facit eis el eorum heredibus, el cui uoluerinl perrnillere habere, quod cui uel quibus concesserint leneanlur de condictione respondere eis. sei si fuerinl de aio uel de mollazana cui uel quibus permiserint tenere leneanlur ipsi fa-cere fìdelilalem domino archiepiscopo remanere obedienles in domino archiepiscopo. et archiepiscopo respondere debere de condilione de tenuta quam solitus esl habere paler eius in prediclo monte, et parte de arduino et iohanne urso. et gandulfo de podio, quod si fecerinl fìdelilalem domino archiepiscopo leneanl sicut solili sunt tenere in prediclo monte, quam locationem ul supra per se suosque successores perrnillere eis tenere firmam et ralam. el conira non uenlurum. el ab omni homine defendi eis et eorum heredibus aut cui habere permiserint, sub pena solidorum, xl. stipulala cuique ( 4M ) eorum, elpro pena bona palai ii eius pignori obligat cuilibet eorum, el pena soluta locatio sil firma. El ipsi promittunt per se suosque heredes tenere ut supra, et dare in unoquoque anno nomine condiclionis libi as. vili, in sancio slephano. aniarigus solidos, xl. ugo de salina solidos, xl. iohannes zapulius solidos, xl. fulco el iohannes. xl. el saluare et custodire el bonificare res curie, et per se el per illos qui lenueiint. el meliorare, et locationi nullam fraudem adhibere. Ita tamen ul si predicli. uidelicel filii peroni et arduinus et iohannes ursus et gandulfinus de podio uel alter eorum socius lenuerinl in prediclo monte, lanium tenebuntur predicli conductores dare minus quantum erit tenuta eorum. Et ul supra promittunt attendere per se suosque heredes el per eos qui lenuerinl. sub pena solidorum, xl. stipulala quisque eorum, pro pena uero el conditione omnia bona sua habila et habenda ei stipulanti pignori obliganl. et soluta pena el conditione cadant a iure locationis. Insuper promittunt facere fidelitatem domino archiepiscopo eiusque successoribus per se suosque heredes. Et ugo de salino el fulco el iohannes iurauerunl fide-lilalem domino archiepiscopo el eius successori. In camera archiepiscopi. die. v. exeuntis decembris. Testes iohannes diaconus de castello, ingo pellis, bonefalius nocentius, ugo de nouaria. presbiler homodeus de nniruallo. DOCUMENTO XLV. ANNO MCXII, I FEBBRAIO. L'arcivescovo Bonifazio loca la decima di Bavari, per lire 4- annue. (Nolulario di Guglielmo Cassinense, an. U91 in 120G; fol. 81 recto) Dominus Archiepiscopus bonefalius locat genoardo daneso totam decimam de bauali quarti liabel curia, ad habendum colligendum et ( 467 ) usutructijaiidum uscjuc ad annos xvi. el quam locationem promittit tenere el habere firmam et ralain et ab omni homine defendere, sub pena librarum, x. stipulata in bonis palatii, el pena soluta locatio sil firma, el ipse promittit colligere et tenere et dare curie annuatim in festo sancii slephani libras, mi. nomine conditionis, et saluare et custodire el nullam iraudem adhibere, sub pena librarum, x. pro pena el conditione bona sua eius (sic) palalii obligat, et pena solula et conditione cadat a iure locationis. In palatio archiepiscopi, ea die. Testes presbiler hugo. ingo pellis, presbiler raimundus de rapallo. presbiler iohannes de curia, presbiler iohannes de porta, mazascus. iohannes papa. DOCUMENTO XLVI. ANNI DICCIY IN MCCX1X. Scritture di fedeltà giurata ad Ottone Arcivescovo di Genova. (Codice membranaceo del secolo xiii, B. III. 57, della Biblioteca della Regia Università di Genova). f Isti omnes quorum nomina infra scripla sunt iurauerunl tactis sanclis dei euangeliis fìdelilalem domino Ottoni Januensi archiepiscopo. sicul eorum antecessores fecerunt prodecessoribus eius, secundum quod in libello et registro et aliis scriptis curie eiusdem domini archiepiscopi conlinetur. Nomina eorum qui iurauerunl sunl liec. Àmalricus del molaciana. Vassallus de uillano. Jacobus de oliua. Olricus leporalus. Vassallus de burgo. Symon de merello. Fur-cliatus de tanclo. Viualdus de morello. Viualdus de comuniso. Johannes leporalus. Wilielmus de fulcone de sub curia. Brugnonus. ( 4.68 ) Ollo do clareto. Marlinus do ualle. Lanfrancus de costo. Ogcrius do ualle lilius roberli. Mancus de oliua. RÌibaldus baslardus. Fulco de (anelo. Mainfredus decanus de campo castoreo. Laurentius de campo donnico. Tachinus. Pecolus bora bona. Johannes ciccocus. Martinus do malleolo. Rubaldus riccus. Johannes de clapa. Buzius do campo donnico. Tothius de campo donnico. Amalricus niger do campo donnico. Rodulfus de caslellelo. Crosus de campo donnico. Ghatdu> de lancia. Wilielmus gimbus de tropesengo. Viualdus ba-zinus. Viualdus de rouegna. Rollandus de clareto lilius Oltouis. Johannes fila slupa. Marlinus de rufa. Bulgarus de bruxedo. An-selmus de uillano. Beltramus de ualle. Symon de comuneso. Wi-liemus cuiatius. Oberlus de ualle. Opicio de morello. Johannes bucalius de slrupa. Nicola de slrupa nepos frichi. Paganus de campo donnico. Petrus de oliua. Germanus de salino. Rubaldus nepos gimbi. Rubaldus burbonus. Ollo rastellus. Viualdus de oliua. Symon de locrio. Petrus bucca danello de oliua. Wilielmus de morello. Johannes rastellus. Testes interfuerunt. Rollandus preposilus sancti laurenlii. Otto archidiaconus. Vassallus archipresbiter molazane. presbiler Jordanus de slrupa. Fulco de castello. Wilielmus ebriacus. Wilielmus lercarius. Marlinus tornellus. Aclum molaciane in democolla Archiepiscopi sub arbore cerasie ubi predicli omnes iuraue* runt preter tres uliimi qui iurauerunl ante ecclesiam molaciane. presentia eorumdem testium prescriplorum. Anno Dominice Nati-uilatis. Millesimo. Ducentesimo, quarto. Indicione. sexla. Die madii secunda, inter lerciam et nonam. T Ego Johannes de Galitia Notarius Sacri Imperii rogatus scripsi. mcclv. die secunda decembris. Exhibita contra Obertum el Girardum de nigro fratres, presenlibus dictis oberto et . . . Ilem in palacio Januensis Archiepiscopi, eodem anno die madii tercia. inter lerciam et nonam. Jurauerunl eandem fìdelilalem uli ( 469 ) prelegilur. isti alii quorum nomina inferius leguntur. Nomina eorum sunt hec. Albertus de tribus colis..Obertus filius fulconis de 'sub curia, («nido de podio de sancto syro. Obertus bollalus de uigo molacio pro uxore. lestes interfuerunt. Symon de loerio. Johannes mancascus. Iiem Janue ante domum canonicorum, eodem anno die madii quarta. Jurauerunt-eandem fidelitatem sicul prescripli isti alii quorum nomina inferius leguntur. Nomina eorum sunt hec. Amicus de campo donnico. Obertus de gaco de uico molacio. Gregorius de macereto de uico molacio. Testes interfuerunt. Albertus de sancto michaeli. Magister marescolus. Symon de loerio. Ilem eodem anno die madii quinta, inter primam et terciam. Janue ante domum canonicorum. Jurauerunt eandem fidelitatem ut supra legitur isti alii quorum-nomina infra scripta sunt, scilicet. Albertus baslardus de uico molacio. Wilielmus blancus de salino. Vassallus rodu.s de salino. Gandulfus lorolius. Julianus salinus. « , Obertus manufusde de uigo molacio. Testes Magister marescolus. Wilielmus blondus spcciarius. Symon de loerio. Prediclas fidelitates que cònlinenlur in islo folio et in precedenti alia uice in pergamene scriptas iussu consulum iusticie ciuilalis el burgi. Martini uidelicel tornelli et Alberti grilli el sociorum O. in quorum poteslale fuerunt posite ut ipsi confessi sunt nec postea in-uenle uel recuperale. f Ego Johannes de Galitia Notarius Sacri Imperii scripsi. f Confessus fuit Obertus filius quondam Oberli Balbi de sanclo petro Arene se fidelitatem iurassc domino Ottoni Januensi archiepiscopo sicul anlccessores eius fecerunt prodecessoribus eius secun- • dum quod in libellis el registro et aliis scriptis curie eiusdem (*) Martino Tornello cd Alberto Grillo tennero, insieme a Baldovino Della-Volla e Simone Alpanis, il Consolalo di giustizi! per la città e pei borghi nel 1213 (V. Olivieri, Serie dei Consoli ecc: pag. 430). ( 470 ) * domini ai chiepjseopi continetur in presenlia eiusdem domini Archiepiscopi. Tesles. Odo archidiaconus. presbiler Lanfrancus canonicus sancti Laurentii. Wilielmus guercius. Rubaldus de uiualdo. Actum sancio petro Arene. Anno Dominice Natiuitatis. Millesimo. Du-centesimo, quinto. Indicione. vm. Die Nouembris. vn. Ilanc (,u(,un alia uice pergameno scriptam iussu consulum instine ciuilalis et burgi, uidelicet Martini tornelli el Alberti grilli ac so-ciorum. in quoi uni potestate deuenit nec postea inuenla uel recuperala fuit ut ipsi confessi sunt. t Ego Johannes de Galilia Notarius Sacri Imperii scripsi. * liem iurauerunl laciis dei euangeliis Johannes brocherius et scobus guascherius tidelilalem domino Ottoni Januensi archiepi-opo sicul alii supradicli iurauerunl. Tesles. Amicus guardalor. Maenia. Pelius da pralo longo. Aclum in palatio Januensis Archiepiscopi. eodem anno die mndii. xxii. inter ferciam el nonam. t Ego Johannes de Galilia Notarius sacri Imperii rogalus scripsi. ( liem in palalio Januensis archiepiscopi iurauerunl laciis dei euangeliis lidelilalem domino Ottoni Januensi Archiepiscopo sicul coi um antecessores fecerunt predecessoribus eius, prout in registro el ni libellis el aliis scriplis curie eiusdem domini Archiepiscopi conlinelur. Girardus de gaco. Johannes filius ferraculi. Gandulfus de „a > J> 27 e non questo luogo J) 100 J> 6 Comepra » 162 X» 29 Di Gesù Cristo 983, nel quale però correva l’indizione 11? » 200 y> 21 nimine 273 » 29 luglio. leguntur Millesimo cxliiii. e non a questo luogo. Compera Di Gesù Cristo 932. munimine giugno. Il loslo o l'illustrazione del Registro della Curia Arcivescovile di Genova debbono comporre il secondo volume degli Atti di questa Società. Intanto, essendosi di presente compiuta la stampa del lesto, si è creduto opportuno di non ritardarne la desiderala pubblicazione. Esso formerà la parte seconda del predetto volume, unitamente ad un grosso fascicolo, che verrà dblri-buito al più presto, conlenente \'Indice Cronologico dei documenti, e quello dei nomi e delle materie, il Dizionario Geografico ed il Glossarium peculiare. La parte prima, cioè l’illustrazione, sarà pubblicala entro il venturo 1865. La Società pubblicherà inollre nei seguenti volumi. I. Iscrizioni appartenenti all’epoca romana sparse in Ligur ia, illustrale dal Socio Professore Canonico Angelo San-guineli. II. Documenti sulle relazioni di Genova coll’Orienle, raccolti ed illustrali dal Socio Avv. Cornelio Desimoni. III. Scritti varii illustrativi delle arti belle dei Socii Cav. P. Vincenzo Marchese e Cav. Santo Varni. / ATTI DELLA SOCIETÀ LIGURE DI STORIA PATRIA VOLUME li. — PARTE II. DISPENSA 11. GENOVA PEIt TOMMASO IEIIHANDO ! I ì I MDCCCLXIII. ' ■* • ' - ' V ' ■. • • • ; > ! •- , • ; '■ ■ . ■. ■ ;•■■• INDICE CRONOLOGICO DEI DOCUMENTI CONTENUTI NEL REGISTRO DELLA CURIA ARCIVESCOVILE DI GENOVA E NELLA RELATIVA APPENDICE. docenti • NUMERO d’ordine li. III. IV. VI. VII. Vili. IX. ( N. B. / documenti segnati in margine con m, t quelli che fanno parte dell'Appendice ) NOME DEL VESCOVO A COI L’ATTO APPARTIENE Raperto Teodolfo ANNO 916 946 952 mese Dicembre Maggio . Agosto . GIORNO indizione CESAREA V. IV. x. GENOVESI SOMMARIO DELL'ATTO Del diritto enfiteutico: Titolo ultimo del Libro IV del Codice di Giustiniano........ Legge consecutiva sullo stesso argomento . . . Altra legge come sopra......... Autentica sopra la legge Jubemus (Cod. Justin. lib. I tit. II leg. XIV)........ Della prescrizione di 50 o iO anni: Legge antipenultima del Libro Vili del Codice Giustinianeo .............. Del contratto enOleutico dei beni spettanti ai luoghi sacri ............ Locazione di beni della Chiesa di Genova , posti nei confini di Bargagli........ Locazione di alcune terre e case della chiesa di san Giovanni di Caranza, nel luogo detto Fontana Povera ......... Locazione di terre della Chiesa Genovese, nelle circostanze di Bavari .... PAGINA 569 570 571 572 575 578 159 587 161 OSSERVAZIONI \ Per mero sbaglio fu nel testo assegnalo quest’ atto al 985. i ( 478 ) NUMF.no d’ ORDINE *x. XI. . . XII. . . XIII. . . 'XIV. . . XV. . . XVI. . . XVII. . . *XVJII. . . *XIX. . . NOME DEL VESCOVO A CUI L’ATTO APPARTIENE Teodolfo ANNO 932 935 953 958 960 906 966 966 969 (?) 971 mese Giugno Luglio Luglio Febbraio. Febbraio. Febbraio. Giugno giorno 10 XIII. XIII. I. III. IX. IX. IX. XIV. C *79 ) SOMMARIO DELL’ ATTO Revoca della concessione di una terra fatta prele Silvestro; e conferma alla basilica di san Siro del godimento delle decimo che in an lìco le appartenevano........ Locazione di terre poste in Bisagno. . . . Concessione di beni posii a San Siro Emiliano Privilegio consentito ai genovesi dai re Berengario ed Adelberlo. . Permuta di varie terre poste nella diocesi di Tortona, seguila fra il vescovo Teodolfo e Gio vanni prete........... Brano di libello enliteutico diretto allo stesso Teodolfo...... ........ . Locazione di terre sito in Val di Bisagno Concessione di varie case e terre nelle circostanze di Molassana...... Memoria di due privilegi imperiali confermativi dei beni della Chiesa di Genova Locazione dei beni della Chiesa Genovese in Cavi e Mariana . . . ....... . . PAGINA 412 222 253 310 41- 144 OSSERVAZIONI Nel presente instrumento Teodolfo dice contare sette anni di episcopato; lo che ci pone in grado di stabilirne ilcominciamento nel 946. Libello autenticato dai Consoli dei Placiti di Genova nel gennaio del 1144. 236 [Libello autenticato come sopra. 271 411 418 L’indizione XV, che si trova notata in questo atto, ma che dobbiamo correggere qui nella XIV, ci ha indotti ad assegnarlo nell’ Appendice al 972 , nel quale essa correva in effetto, e a collocarlo quindi in ordine dopo il seguente. Ma alcune altre circostanze che ne rileviamo, cioè l’essere entrambi gli atti stati firmati in loco monte caprario, volgendo 1’ anno X dell’ impero di Ottone I ed il IV di quello di Ottone II, sono certi indizii che ci ( 480 ) ( 481 ) NUMERO D’ORDINE nome del vescovo A CUI l’atto appartiene anno mese giorno *XX. . . . XXL . . . Teodolfo .... D .... 971 Giugno .... 20 XXII. . . . •XXIII . . . » .... D .... 972 975 Febbraio. . . Febbraio. — XXIV. . . . Landolfo (?). . . 976 Luglio .... ‘XXV. . . . Teodolfo .... 977 Marzo .... •XXVI. . . * ... 979 Marzo .... — •XXVII. . . » ... 979 Marzo .... — XIV. XIV. XV. I. IV. V. VII. VII. uta di una terra in Valle Massima . . . *rtnp di un molino nel luogo di Molassana. Concessione m u a/'A/iTU*/nr Locazione di varii poderi della Chiesa di Genova. Concessione di beni della Chiesa Genovese, posti in .................... Locazione della terra e del gorrelo di Rununata. Locazione dei beni della chiesa di san Marcellino, posti nella Valle di Lavagna...... Investitura dei beni posseduti dalla Chiesa Genovese nella Villa Matuziana ed in Taggia Concessione dei beni spettanti alla stessa Chiesa nel Comitato di Venlimiglia....... 416 209 223 420 208 consigliano ad ascriverlo esso pure al 971. Nel periodo compreso dal vescovato di Teodolfo , l’indizione XIV cadde due volte: nel 9l»G e 971. Il libello fu autenticalo da’Consoli dei Placiti nel gennaio del 1144. Libello autenticato come sopra. Il nome del vescovo è qui evidentemente errato, per la inavvertenza del copista che ci occorse già più volte di lamentare. La esistenza di un Landolfo nel 976 dividerebbe in due il vescovato di Teodolfo, mentre 1’ attento esame delle carte ci prova indubbiamente che uno solo ve ne ebbe di questo nome. Abbiamo infatti veduto al N.° IX I’ alto dell’agosto 952 nel quale esso Teodolfo novera 7 annidi episcopato, e troveremo al N.° XXX quello del 980, ove dice coniarne ben 53. 421 425 ivi ( 482 ) ( 485 ) NUMERO NOME DEL VESCOVO PAGI!* D on Din e A CUI l’atto APPARTIENE ANNO MESE giorno ‘"UIZIOSB SOMMARIO DELL’ ATTO osservazioni cesarea CEN0VtSl XXVIII. . . Teodolfo .... 979 Ottobre . . . vili. TT^arie proprietà della Chiesa predetta. 198 Libello autenticato dai Consoli de’Pla- -- Locanodl 162 citi nel gennaio 1144. XXIX. . . * .... _ VII. Parecchie terre della Chiesa di Genova ^zione di par Durante il vescovato di Teodolfo l’in- dizione VII cadde nel 949, 964 e 979. *XXX. . . . » . . 980 Vili. ion0 ai canonici della Chiesa di Genova di Aclum hoc episcopatus nostri anno ^Irle parti dei beni dalla medesima pos-ne||a Villa Matuziana ed in Taggia . . /Jone di una terra posta nella Villa di Mo-• •••••• * m trigesimo tertio. XXXI. . . • 981 Settembre . . . X. 237 Libello autenticato come sopra. XXXII. . . Giovanni .... 983 Febbraio.... XIII. |a XXXUI. . . fi « . . • 983 Maggio .... — XIII. __ azione di un molino in Val di Bisagno . . 172 XXXIV. . . 9 a • • • 986 Maggio .... — XIV. - Locazione di beni della Chiesa di Genova nella VaHe di Molassana......... 173 XXXV. . . 1 987 Gennaio .... — XV. — !raD0 di libello per l’enfiteusi di alcuni beni in presente brano di libello, quantun- Bisagno....... 148 que mancante di sottoscrizione, viene da me attribuito a Giovanni, perchè all’epoca di esso vescovo appartengono le note cronologiche ivi segnale. Segue poi 1’ autenticazione fattane dai summenzionati Consoli nel gennaio del 1144. 987 Febbraio. . • • XV. Lezione di beni della chiesa di san Damiano XXXVI. . . » ... « 182 Jbello autenticato come sopra. Ottobre .... I. ___ lezione di terre in Molassana...... 275 XXXVII » * 987 '— Wone di terre poste nel castello di Molassana. 248 990 Febbraio. . • • III. — » XXXVIII tao di libello firmalo dal vescovo Giovanni . 174 990 Maggio .... III. ' XXXIX. . . «cessione di una terra spettante alla Chiesa di XL..... 992 Febbraio. . . • — V. toova, nel luogo di San Siro Emiliano . . 245 > 992 992 Luglio . . . • 1 V. — anione di terre in Molassana...... 204 X> XLI. . . . XLII. . . . * .... » .... — v. insidi terre nel luogo di San Siro Emiliano. 203 » r ( 484 ) ( 485 ) sommario dell’atto dj terre nelle circostanze di Bargagli. )C di 11 5oniU'arll)a locaii°ae 01 '— Concerne di terre poste i„ Bazali, Foatanegli e 273 177 Locazione di una terra della Chiesa Genovese . Concessione di terre nella Valle di Lavagna. . Locazione de’beni della Chiesa di Genova, posti in Casalio ............. Concessione di terre ivi......... L'imperatrice Adelaide dona parecchi beni alla chiesa di san Siro posta fuori le mura di Genova. Azione di una terra in Bisagno..... Aziono di castagneti o di altre proprietà della Chiesa Genovese.......... 227 241 250 199 m 258 247 OSSERVAZIONI Come la esistenza di un Landolfo nel 976 avrebbe, pei molivi esposti nello Osservazioni al Documento XXIII, diviso in due il vescovato di Teodolfo, così l’apparire del medesimo nel 994 dimezzerebbe quello di Giovanni. Ma noi dobbiamo anche in questo secondo caso riconoscere l’inesattezza del copista del Registro. Il presente libello venne pure autenticato dai ridetti Consoli nel gennaio del 1144. Nè qui tornerà inutile l’aggiungere che nell’ atto del giugno 987, con cui si conferma ad Eriberto abbate del monastero di santo Stefano la donazione di Serra abbadessa, e che pubblichiamo nella Illustrazione, esso Giovanni assevera contare anni 4 e giorni 1C> di vescovato; perchè ciò vale a stabilirne il comincia-rnento nel 984. Libello autenticalo come sopra. ( 486 ) ( 487 ) SOMMARIO DELL’ ATTO M varii poderi o di una cappella . . ~...... •nne di alcuni beni in Multedo . . . . Ii... M «■»”“» rM’° in M"'° de' “0ni' loro di san Siro, e concessione a questo di varie decime e parecchi beni. Brano di libello enfiteutico di varii beni della Chiesa di Genova.......... Locazione di varie terre poste nel luogo di Casalio. Locazione di terre nella Valle e sotto il castello di Molassana............ Stabilimento dei monaci benedettini nella chiesa dei santi Vittore e Sabina, elezione dell’abbate, e concessióne di parecchi beni...... Concessione delle terre della Chiesa di Genova site in Cavalile........... Locazione dei beni della Chiesa stessa in Molassana .......... Concessione di terra nel gorreto della Valle di Bisagno, presso la Corte di Molassana, per edificarvi un molino........... Locazione dei beni che la Chiesa Genovese possede in Crelo 287 243 214 427 OSSERVAZIONI 450 252 255 211 226 Libello autenticato dai Consoli dei Placiti nel gennaio 1144. Acla sunl hec anno dominice incarnationis millesimo sexto.... episcopatus autem nostri anno XX. Queste date, per altro, secondo quello che già ne occorse di osservare in una nota alla pag. 429 del presento volume, peccano di grave inesattezza; imperocché Giovanni, come vedemmo, contando nel giugno del 987 anni 4 di episcopato, non poteva ora contarne meno di 21. Libello autenticato come sopra. 201 207 . ( 488 ) ( m ) SOMMARIO DELI/ATTO lolle uroprietà della Chiesa predetta e • • ■ sionodi beni posti nel luogo di Sambazario iipni che la chiesa di san Damiano Locazione d possedeva noi luogo di Prato..... hì alcune terre poste in Molassana Concessione i» • „ ,ii -litro terre della Chiesa Genovese . Locazione ai Brin0 di libello enfiteutico di varie terre della Chiesa Genovese in Molassana..... Brano di altro libello consimile..... principio di altro libello concernente l’enfiteusi di alcuni poderi siti nelle circostanze di Molassana. Donazione al monastero di san Siro della basilica di san Marcellino, sita non lungi dal castello di Genova, con tutto il territorioche le è circostante. Concessione dei beni della chiesa di san Damiano nel luogo di Bazali.......... Locazione dei beni della Chiesa di Genova nella villa di Molassana.......... Altra locazione dei beni stessi....... Permuta con Arnaldo Giudice di due mansi posti in Vignale ed in Langasco....... Locazione dei beni della Chiesa di Genova, sili luogo di Urri........... Elezione del monaco Giovanni ad abbate della chiesa di san Siro Emiliano, e concessione alla medesima di un prato con pozzo ed alberi. . Reazione di un molino nel fossato di san Michele, P^sso la città di Genova....... dazione della domocolta e del prato presso la chiesa di san Siro Emiliano....... PAGINA 294 240 184 106 218 143 149 261 453 175 170 230 433 277 437 202 OSSERVAZIONI Libello autenticato da’Consoli dei Placiti, nel gennaio U47. Libello autenticato come sopra noi gennaio del 1144. Aclum... anno... milleximo XXV, episcopatus autem nostri V. Libello autenticato dai Consoli de’PIa-cili nel gennaio del 1144. ( 490 ) NUMERO D’ 0 R D I N E LXXXI. LXXXII. . . LXXXI1I. LXXXIV. LXXXV. . LXXXVI. LXXXVII. LXXXVIIJ. LXXXIX. . XC. . . NOME DEL VESCOVO A CUI l’atto APPARTIENE Landolfo . Corrado I. anno 1031 1034 1034 1036 toso 4038 1039 4039 1042 1047 MESH Marzo Febbraio. Maggio . Ottobre . Gennaio Maggio . Novembre Marzo Maggio . giorno 29 28 adizione cesarea XIV. II. II. V. VI. VII. vili. x. xv. Resovi, C 491 ) sommario dell’atto lM,ziono dei leni, dei servi e delle ancelle che Ij chiosa Genovese possedè nella Va Ile di Rapallo, nel confine di Sestri ( Levante), in Ma-asco, nella Valle di Lavagna, ecc.; e delle proprietà della chiesa di san Marcelli no esistenti nella Valle di Chiavari; della cappella di santa Giulia | in Calaolo; di alcune terre e decime nella pieve di Vara; e di parecchi beni della chiesa dj san Lorenzo............ ftneessione di terre della chiesa di san Michele ili Lavagna ............ Concessione di terre della Chiesa Genovese, poste in Molassana.......... Jlocazione dei beni della stessa Chiesa , posti nel luogo di San Michele e nella Domocolfa, presso laciflà di Genova, a Sambazario, e nella Valle di Lavagna....... (Conferma della donazione della basilica di san Marcellino al monastero di san Siro Corrado conte di Ventimiglia cede al vescovo Corrado 1 tutti i diritti che gli competono sulle terre e gli uomini che la Chiesa Genovese pos- sedo in San Romolo.......... Concessione di terre site in Vallebuona . . . i Locazione della sesta parte dei beni che la Chiesa Genovese possede in Lamanigra..... dazione di parecchie proprietà di della Chiesa, dazione di una terza parte dei beni della pieve ^ san Giorgio di Bavari....... 290 283 1G7 303 440 OSSERVAZIONI 441 234 280 180 399 Libello autenticato dai Consoli de’Placiti nel gennaio del 1U7. Si corregga l’errore occorso in nota a questo documento, ove è detto che nell’ottobre 103G correva la sesta indizione, perchè in realtà non avea cominciato che la quinta. Libello autenticato dai Consoli de’Placiti nel gennaio 1144. 32 ( 492 ) N051ER0 D’ OR DINE NOME DEL VESCOVO A CUI ANNO MESE giorno '"dizione l’ ATTO APPARTIENE cesarea XCl. . . . Corrado I. . . . 1047 Luglio .... — XV. XCII. . . . * xeni. . . » .... Oberto..... 1051 1052 Giugno .... Luglio . . — VI. V. - XC1V. . . . > . . 1055 Ottobre .... — VII. XCV. . . . » .... 1054 Dicembre . . . — Vili. XCVI. . . . XCV11. .1050 Maggio .... — — Vili. XCVlll. . . » .... 1057 Agosto .... — X. - XC1X. . . . » .... 1058 Giugno .... — XI. - » .... 1059 Magg:o..... — XII. - CI..... » .... 1059 Giugno .... — XII. - CII..... » .... 1C59 Settembre . . . _ XII. - CIII. . . . * .... 1000 Gennaio.... — XIII. - CIV. . . . * .... 1000 — XIII. - CV. . . . * »... 1000 Marzo . . . — XIII. - evi. . . . ® ... 1001 — XIV. - cvn. . . . CVI1I. . . . » .... * k 1001 10G2 Dicembre . • • Luglio .... — XV. XV. - ( 493 ) sommario deli.’atto Annodi terre sito nel luogo di Campodonico (Concessone u 1 altrove, o di un molino in Sambazario. . Concessione di terre in Campodonico .... Donazione al monastero di san Siro dello decime dovute dai Hgli di Migesio’, di Oberto fratello di esso Migesio, e di Oberlo di Manesseno. . . locazione di terre della Chiesa Genovese , poste nel luogo di Samba za rio........ Locazione dei beni situati nelle circostanze di Sestri ( Lavante ) ... ....... Consuetudini degli abitanti della città di Genova. Breve di giuramento prestalo da Alberto marchese in favore delle medesime..... Locazione dei beni della Chiesa di Genova, posti nel Borgo di questa città...... Locazione dei beni della Chiesa Genovese in La- manigra ......... [«azione di alcune terre situate nella Domocolta di san Vincenzo .... Concessione di varii beni posti nella Valle di La- vagna . L/ione di due tavole di terra in Borgonuovo, fazione di varie proprietà della Chiesa di Genova in Taciolello.......... Lezione di alcuni beni posti nelle circostanze di Massana............. locazione dei beni della Chiesa Genovese nel luogo " Graveglia............ Razione di terre poste in Molassana ed altrove ...... lezione di terrò in Val di Bisagno..... lezione di altre terre nel luogo medesimo . . 441 258 295 51 i 514 545 278 220 283 542 274 157 1G9 1&7 2S2 250 Libello autenticato dai Consoli Placiti, ne! gennaio 1144. Libello autenticato come sopra. ( 494 ) NUMERO d’ohdike NOME DEL VESCOVO A CUI l’atto appartiene ANNO CIX. . . Oberto..... 1002 ex. ... » .... 101)4 CXI. . D .... 10(35 CXll. . . . » .... 1003 CXIll. . . . 1 .... 1009 CX1V. . . . J> .... 1070 CXV. . . . » .... 1071 CXVI. . . . * "... 1071 CXVII. . . » .... 1072 CXVIII. . . » .... 1073 CXIX. . . . » .... 1074; CXX. . . . » .... . . . CXXI. . . . » .... 1070 CXXII. . . » .... 1076 CXXI1I. . . » .... 1078 • ■ •. MESE Novembre . Agosto . . Aprile. . . Giugno Maggio Giugno Gennaio Luglio Marzo Ottobre Marzo Marzo Gennaio . Ottobre . Giugno . CI ORNO I. II. HI. IV. VII. Vili. IX. IX. X. XII. XIII. XIV. XIV. ( 495 ) SOMMARIO DELL’ ATTO Locazione di terrò posseduto in vario località dalla Chiesa di Genova.......... Concessi0110 di beni nella villa di Molassana , in Valle, nell’Alpo di Cretoed in San Siro Emiliano. Locazione dello proprietà della Chiesa di Genova si(0 in Cosonovti •••••», « . Locazione dei beni posseduti dalla stessa Chiesa nel luogo di Tannelo.....• • . . . Locaziono di terre in Bavari, ed altri luoghi. Locazione di una tavola di terra nel Borgo di Genova ............. Concessione di terre poste nel luogo di Scandoleto. Locazione di una lerra sita nel Borgo di Genova Locaziono di varii poderi della Chiesa di Genova, locazione di parecchie proprietà della Chiesa stessa nelle circostanze di Molassana, in Nervi, o nella Valle della P( Icevera Secca . . . Locazione di tre parti di un molino sito presso il Lago Draconario. . Locazione di varii beni posti nella Valle di Bavari PAGINA Concessione delle terre della Chiesa di Genova, sile nel luogo di Campo Castorio...... locazione di una terra nel Borgo di Genova . . . [Locazione di un manso nel luogo di Crosa , della raelà dei beni spettanti alla cappella di san I.orenzo di Lcvagi, e di alcuni servi ed ancolle della Chiesa di Genova ........ 281 113 223 196 163 289 186 5t3 193 190 229 163 193 534 Libello autenticato dai Consoli de’ Placiti nel gennaio 1144. Libello autenticato come sopra nel gennaio del 1147. Libello autenticalo come sopra nel gennaio del 1144. 3-29 OSSERVAZIONI Durante il vescovato di Oberto l’indizione XIII occorse due volte: nel 1060, e nel 1073. Il libello, forse per un nuovo sbaglio del copista, apparisce diretto al vescovo Giovanni. Libello autenticato dai Consoli de’ Placiti nel gennaio 1144. Libello autenticato dai Consoli dei Placiti il 20 novembre 1172. NUMERO d’ ORDINE NOME DEL VESCOVO A CUI L’ ATTO APPARTIENE ANNO cxxiv. . . Oberto .... cxxv. . . CXXY1. . . Corrado II. . . . 1083 CXXV1I. . . » .... 1085 CXXVIII. . . » .... 1085 cxxix. . . ‘CXXX. . . I* .... » .... 1086 1087 CXXXI. . . Airaldo .... 1104 CXXXI1. . . •CXXXIII. . . » .... 1104 1110 1111 *cxxxv. . . » .... 1116 CXXX VI. . . 1117 CXXXVI1. . ’cxxxvm. . SlGIFREDO .... » .... 1125 1125 SI li S E Aprile . Luglio . Ottobre . Novembre Marzo. Dicembre Febbraio. Febbraio. Luglio Febbraio. Agosto . Agosto . Luglio Luglio SOMMARIO dell’ atto Concessione di libello per l’enfiteusi di alcuni beni **s»,l»V»UiBiS=6no. . . . . L,io« Ji «rie P™P™tó de"a Cll,esa ^ 0e- nn«lo nella Domocolta del Borgo della nova, P0i,ll/ Locazione di un isola in Molassana, per edificarvi un molino............. Locazione di una terra sita nel luogo di Campo- donico............... Locazione di varii poderi siti in Molassana . . Donazione ai canonici di san Lorenzo della chiesa dei santi Genesio ed Alessandro..... Breve di ricordo di un convegno riguardante il molino di San Pier d’ Arena...... Ripetizione dello stesso Breve....... Oberto Conte di Ventimiglia condanna gli uomini di San Romolo a pagare alla Canonica di san Lorenzo i frutti e feudi de’ quali le andavano debitori.............. Consoli del Comune aggiudicano alla chiesa di san Siro di Genova tutta la decima dell’eredità dei figli di Rustico di Caschifellone . . Donazione ai canonici di san Lorenzo della terra vacua di san Genesio, e della decima del sale . Consoli determinano la quota da pagarsi al Vescovo dalle navi, che venendo dal mercato di San Raffaele o da Frejus entreranno nel porto di Genova...... Confo ma della sentenza prementovata .... | gifredo vescovo cd Oberto conte di Ventimiglia TAG1NA OSSERVAZIONI 171 174 ofl7 212 Libello riconosciuto dall’ arcivescovo Siro II. Libello autenticato dai Consoli dei Piacili nel gennaio del H44. 270 244 » 442 268 392 442 413 ivi 36 38 I NUMERO D’ ORDÌ NE NOME DEL VESCOVO A CUI L* ATTO APPARTIENE ANNO mese giorno CXXXIX. . . SiGIFREDO .... (129 — *CXL. . . . Sino Arcivescovo . 1152 Ottobre .... 9 CXLI. . . . » .... 1152 Ottobre .... — * CXL1I. 1154 Gennaio .... 11 ex un. . . » 1153 Dicembre . . CXLIV. . 1156 Novembre . . . 6 CXLV . . . 1156 Novembre . . . 6 CXLVI. . . X 1139 Gennaio .... — cxLvn. . . 1159 — CXLVIH. . . » 1140 Gennaio .... — CX IX. . . » 1140 Dicembro . . . — CL..... « 1140 Dicembre . . ■ — «Da* CES.MlEA cRotk XIII. XV. XV. SOMMAlUO DELL AITO [ PAGINA no il giudicalo del luglio 1110, relativo rinnova"0 e j ai »" n°m“l0 ” a nroDunciata dalla Curia episcopale, per Qenlenz» F ..... ‘ jttre ad una sola volta all anno il diritto dia decima dello navi, che pretendevano Bo-nifnzio Della-Volta co’suoi nepoli, Corrado Gua- racfl o Giulia di Castello........ Concessione ai canonici di san Lorenzo della decima di lutti i donnicati dei cittadini di Genova, e relativa conferma dei Consoli...... Locazione di duo parti di quei beni della Chiesa di Genova, che Oberlo vescovo avea conceduti in enliteusi col libello del giugno 1059 . . . . Pana Innocenzo II stabilisco che le decime dei Car-inadino o degli Isole, donale dal vescovo Oberto al monastero di san Siro di Genova debbano, contro le pretese del Capitolo di san Lorenzo, venire sempre dal medesimo percepite . . locazione di una terra presso lo mura di Genova. Costiluzione dell’imperatore Lotario, sui feudi Ripetizione della medesima........ Suova determinazione della decima che dovranno pagare all’Arcivescovo tutte le navi cariche di grano...... ■Donazione al monastero di san Mauro di Torino 1 della cappella di santo Stefano, costruttaaCampo J Fiorenza no.... Itaseli determinano il diritto spettante ai Porcelli sulla presa ed il corso dell’ acqua ° lod° riouardante la decima del mare da Piarsi all’ Arcivescovo. |lC°"50li aggiudican° airArcivescovo il possesso OSSERVAZIONI Questo lodo fu autenticato dai Consoli do’Piacili il 10 gennaio 1181. ( 500 ) SUMERO D’ 0 R D 1N K N05IE DELL’ARCIVESCOVO A CUI L’ atto appartiene ÀNNÓ mese giorno ■NDIZ CESAIlEi CLI. . . . 1141 Gennaio .... — 1 HI Gennaio . . .. — - CLUI. . . . 1141 Gennaio .... 51 - CL1V. . . . 1142 — — CLY. . . . 1142 Giugno .... — - CLVI. . . . J>...... 1142 Giugno . . . . — — CLVII. . . » 1142 — . - CLVIJI. . » 1142 Otlobre .. . • • — - CLIX. . . . D 1142 Ottobre .... — — CLX. . . . 1142 Novembre . . • — — ( 501 ) SOMMARIO dei.l’ ATTO r,sa posta in Genova presso la tri CLXIX. . . 1143 Giugno .... 20 - V. racor dee riputarsi quale servo dell’ Arcivescovo. 05 CLXX. . . 1143 Giugno .... 20 - - Giuramento del popolo di San llomolo.... 122 CLXXI. . . 1143 (?) Giugno (?) . . . 2G(?) V. Giuramento dei Consoli di San Romolo. . . . 1 Giuramento simile di quei di Ceriana .... 120 119 Questo secondo giuramento, o Breve Consolare, manca affatto di data; ma può ragionevolmente aversi come avvenuto nell’anno, mese e giorno che gli assegniamo, trovandosi che precedo immediatamente quello dei Consoli di San Romolo, il quale sem- V. bra volerla denotare per entrambi. CLXXII. . . »....... 1143 Giugno .... 1 Consoli sentenziano che Grimaldo figlio del fu Ottone Cannella paghi all’Arcivescovo l’annua Pensione di nove denari, per una casa sita nel Uorgo di Genova 00 ( 504 ) ( 505 ) NUMERO D’OR DIN E nome dell’arcivescovo A CUI l’ atto appartiene ANNO MESE giorno INDIZI cesaru CLXXIII. . . 1143 — CLXXIV. . . 1 143 Agosto .... — _. CLXXV. . . 1145 Agosto .... — - CLXXVi. . . 1143 Ottobre .... — — CLXXYII. . . 1143 Ottobre .... — — CLXXV11I. . 1145 Dicembre . . . - CLXX1X. 1144 Gennaio . . .. — - j CLXXX. . . 1144 Gennaio .... — - j CLXXXI. »...... 1144 Gennaio .... — — CLXXXII. . . > 1144 Gennaio .... — — CLXXXIII. . » 1144 Gennaio .... 31 - CLXXXIV. . » 1144 Settembre . . • — — CLXXXV. . » 1144 Novembre . • • — SOMMARIO DELL’ ATTO VI. VI. vii. vii aggiudicano all’Arcivescovo lo terre già ^lutodaBuonfante di Domocolta. . - . P ue..lo di vassallaggio prestato all’Arc.vescovo Roberto ed Ansaldo fratelli Porco . Leslitura conceduta ai medesimi d. parecchi ^i della Chiesa Genovese....... iConSoli condannano gli uomini di Sori a pagare decima del grano all’ Arcivescovo • • • • IConsoli lodano all’ Arcivéscovo la terra che Lanfranco Rocca possedeva in Bisagno, presso quella dei Porcelli............. Consoli aggiudicano all’ Arcivescovo la decima ideila pieve di Bargugli......... Consoli aggiudicano pure allo stesso la decima idei grano di Voltri, Pegli, Sestri , Corneliano 1 e San Pier d’ Arena.......... Consoli affermano all’Arcivescovo il diritto di ! pieno possesso che gli compete verso alcuni i servi di Nervi............ Consoli sentenziano cho l’Arcivescovo possegga lolla quella parte che Gandolfo Sardena aveva nel tuanso di San Pier d’Arena...... Consoli determinano che spelli all'Arcivescovo ina lerra confrontante con quella dell’Arcive- «ovado in San Pier d’ Arena...... Afflala in causa di parecchi interessali, per le case o terre dello Domocolta..... rtllral° con cui si aggiudica alla Chiesa Genove una terra in Bisagno, cho fu dei Porcelli, dichiarano essere dell’Arciyescovo i beni ' fi8|,od llerioPedicola aveano nella Domocolta (Ì7 G8 ivi 67 69 70 ivi 71 116 72 OSSERVAZIONI 11 presente libello è pure stampato nel voi. II Chartarum, N.° CCVI, col. 249-«0. ( 500 ) ( S07 ) MI VII TIL m VII m vo, VII. VII. VII. VII, voi. , a,Giudicano all’Arcivescovo la decima foiisoll dvo i- Rapallo, che già tenevano gli Avvocai*. -asoli lodano all’Arcivescovo il pieno pos-L°U50,ii una mela del Monte Cornalio o di sesso 01 Roccalagliata.....* • * * * ,consoli affermano che ('Arcivescovo d. Genova abbia annualmente soldi 22 e */, per la decima e pensione che quello di Milano riscuote in Recco ed in Camogli............ Cousoli proibiscono a Guglielmo Osbergerio di fare od avere latrina, o gettare immondezze nelle tregende attigue alla sua casa .... I Consoli decretano che l’Arcivescovo debba avere cento soldi annui, a titolo di pigione del palazzo nel quale essi hanno residenza . . . Consoli aggiudicano alla chiesa di san Siro, fuori le mura della città il piano di Castelletto, già donatole dal Vescovo di Genova .. . .. . Ricevuta di duo denari per la pensione della Domoeoi la ............. Vendita di tavole 13 ìJi di terra in San Pier d’Arena.............. locazione di una terra posla nel Pralo del Vescovo. Donazione alla chiesa di san Michele di cenlo tavole di terra in San Pier d’Arena. . . . Ricevuta della pensione della casa di Albertone Osbergerio ............ Aziono di un pastino in Fontanegli .... Reazione del nuovo mulino di Cantone . . . L Arcivescovo consente che i cittadini di Genova, ll01' obbligali verso allre chiese,paghino alcuno lir|i di decime ai canonici di san Lorenzo ; o 72 100 75 li ivi £55 595 555 SIC 531 392 551 552 11 lodo fu autenticalo dai Consoli dei Placiti il 10 gennaio 11(53. 1.:.)/ ( 508 ) ( 509 ) NUMERO NOME dell’ ARCIVESCOVO ggeegeee- --’ * A CUI ANNO mese ■XDIZIO» D ORDINE L’ ATTO APPARTIENE CIORNO cesare* SOMMARIO DELL ATTO ■PAGINA OSSERVAZIONI --- nferma a questi ultimi il godimento di quelle 435 CC . . . . SlRO 1145 Novembre . già possedevano . ....... • ■— ,consoli aggiudicano all’Arcivescovo una terra 73 CCI . . . . 1115 Novembre . • » — — '4 nc, luogo dello alle Chiappe...... Consoli dichiarano proprietà dell’ Arcivescovo CCII.... o 1143 Novembre . . du0 castagneti situati in Valle Calda .... 76 ■— VII tramenio in forza di cui s. aggiudica al- 118 514 513 CCIIl . . . CCIV . . . » » 1143 1143 Novembre . Novembre . — - Vili r Arcivescovo una terra in Medolico . . . . locazione di una terra in Uscio...... ccv. . . . »...... 1143 — - vin Locazione di un castagneto in Casanova . . . 1 Consoli decretano che I’Arcivescovo abbia la decima de’ forastieri che navigano coi geno- CCVI . . . vesi ............ ' ' ' ' 117 1143 — — | Consoli condannano Bonifazio di Ranfredo a CCVII . . . pagare all’Arcivescovo la decima della sua galera. 118 "... 1146 Gennaio.... 1 Vili. IConsoli aggiudicano all’ Arcivescovo alcuni poderi 94 Il lodo fu autenticato dai Consoli dei Placiti il 1.° febbraio H55. CCVIII. . . 1146 Gennaio .... " Vili 1 Consoli dichiarano proprietà dell’ Arcivescovo tutto ciò che Pietro e Lanfranco di Saporito aveano in Valle Calda......... 76 CCIX . . . 1 1146 Gennaio.... — - Vili. 1 Consoli confermano all’Arcivescovo il possesso di una metà del monte Cornalio odi Roccatagliata. 103 Il lodo fu autenticato come sopra il 10 giugno 1175. ccx. . . . »..... 1146 Gennaio .... — — VE Locazione di una vigna in Corsi...... 297 CCXI . , . L 1146 Gennaio.... — — VE Pietro di Saporito rinunzia all’ Arcivoscovo alcune terre poste nel luogo di San Cipriano . . . 517 CCXII . . . » 1UG Gennaio .... Vili. Locazione delle terre predette ad Aidela nipote dello stesso Pietro di Saporito e Fulcono fi-gliuolo naturale della medesima ivi CCX1II. . . X 1146 Gennaio .... _ — VIII' Azione della decima di Monto Toscano.. . . 518 CCXIV. . . »... 1146 Vili. Cons°li sentenziano che nè Giovanni Merlo, nò possano convenire in giudizio l’Arcive-scovo pel luogo detto alle Chiappe .... 73 \ ( 510 ) ( Sil ) NUMERO d’ ORDINE NOME DELL’ARCIVESCOVO A CUI L’ ATTO APPARTIENE ANNO MESE GIORNO 1KDIZ CESAREA ccxv. . . 114G Aprile . . , . — — CCXV1. . . ’ 1146 Aprile .... _ CCXVII. . . 1146 Aprile .... — — CCXVIII. . . 1146 Luglio .... — — CCXIX. . . 1146 Agosto .... . _ ccxx. . . u...... 1146 Agosto .... — — ccxxi. . . 1146 Novembre . . . — — CCXXII. . . 1146 Novembre . . . — — CCXX1II. . . 1146 — — CCXXIV . . 1146 ccxxv. . . » . * ... 1146 — — CCXXVI . . » '1147 Gennaio .... — — CCXXVII . . H47 Gennaio.... — — CCXXVIII. . it 1147 Gennaio.... — — CCXXIX. . . V 1147 Gennaio.... 31 CCXXX. . . 1147 Febbraio. . . • 2 — vm. Vili. Vili. IX. IX. Aulico IX. IX. IX. IX. IX. SOMMARIO DF.I.L’ ATTO Guelfo ed Anna giugali fanno donazione ”‘lArcivescovo di quanto posseggono in Albaro. I vestitura conceduta ai medesimi delle cose donate locazione di una quarta parto della decima delle cappello di Rumaggi e Bembeggi..... I consoli aggiudicano all’ Arcivescovo due terre in ..........................• • I Consoli aggiudicano un’altra terra come sopra. I consoli sentenziano che debba spettare all’ Arcivescovo la proprietà di tre quarte parli dell’isola di Cerro........... I Consoli dichiarano propria dell’Arcivescovo la casa che Vassallo Sibillatore avea nel Borgo di Genova....... • ... Locazione dei beni della Chiesa Genovese , posti nelle ville di Lamanigra ed Urri..... Locazione di un luogo in Medolico, detto Poggio. Uicevula della pensione di 14 denari pagali dalla moglie e dal figlio di Merlo di Castello, per la metà della libellaria che aveano in Bargagli . Uicevula di denari 6, per la pensione di un manso in San Pier d’ Arena......... I Consoli aggiudicano all’Arcivescovo la decima che Rodcrico aveva nella pieve di Rapallo. . I Consoli affermano all’Arcivescovo il diritto di proprietà sul poggio dell’ Isola di Sestri. . . locazione di un’ ottava parte della decima di Bembeggi............. I Consoli aggiudicano all’ Arcivescovo soldi 4 , l^ale porzione di decima che gli spellava sopra ima nave. •••••• •••■• °nsoli sentenziano che l’Arcivescovo debba 510 520 ivi 77 ivi 78 ivi 321 518 390 ivi 79 ivi 322 m OSSERVAZIONI ) ( 512 ) MJMF.RO o’ 0 B D 1 N K NOME DELL’ARCIVESCOVO A CUI L’ ATTO APPARTIENE ANNO MESE GIORNO CCXXXI. . . 1147 Maggio .... 22 : ccxxxii. . . J148 Gennaio .... — CCXXX1II. . 1148 Gennaio .... — CCXXXIV. . 1148 Gennaio .... — ccxxxv . . 1148 Febbraio. . . . 2 ' CCXXXVI. . 1148 Aprile .... — CCXXXVJ1. . 1148 Aprile . . • • — CCXXXVIII . 1148 Maggio . . • • CCXXXIX. . 1148 Magg:o. . . . • — CCXL. . . . 1148 Giugno . • • • — CCXLI . . . 1148 Luglio • • • • — CCXLII. . . 1148 Agosto . • • * — __________ --— ix. x. X. X. XI. X. x. x. X ( 313 ) SOMMARIO DELL ATTO ■ PAGINA •inolerò lo scalico cd alpiatico da coloro i li com]urranno le mandrie a pascolare nei prati od Alpi livellarii...... |Locazione della decima delle chiese di Coreiia e Canevaie .......... Consoli condannano parecchi uomini della pieve di Nervi a pacare tre quarti della decima degli ulivi all’Arcivescovo; il quale rimette alle chiese della pieve stessa la parte rimanente . ]Consoli confermano all’Arcivescovo il possesso della terra di Benestai........ Consoli aggiudicano all’Arcivescovo la decima della pieve di Cicagna , che percepivano i figli di Vassallo di Verzili e di Guglielmo di Cicagna, e Giovanni Becco......... Investitura conceduta a Guglielmo Arnaldo di pa recchi Leni della Chiesa Genovese .... Locazione di una terra con molino e casa in Me- dolico.............. Stazione di una casa nel Borgo di Genova . Investitura conceduta ad Amedeo e Buongiovanni, figli del q.m Guidone, di quella parte di decima thè tenevano in Rumaggi e Vignale .... Determinazione della distanza che dee passare Ira l’isola dell’Arcivescovo e quella del molino di Bianco in Bisagno......... frazione di una casa presso quella di Pandolfo Medico. . •Consoli aggiudicano all’ Arcivescovo due mansi P°sli nella villa di Sant’ Olasco...... Aziono di una casa presso la chiesa di san Lo-f£Dzo in Genova . 80 322 81 92 OSSERVAZIONI 93 115 552 558 525 405 357 80 534 11 lodo fu autenticato dai Consoli dei Placiti il l.° febbraio 1155. ( 314 ) NUMERO d’ 0 n D 1 N E 'OME DELL'ARCIVESCOVO A COI L’ ATTO APPARTIENE ANNO MESE GIORNO CCXL1II. . . Sino...... 1148 Settembre . . — CCXL1V. . . » 1148 Settembre . . . — CCXLV. . . 1148 Ottobre .... — CCXLVI. . . »...... 1148 Otlobre .... _ CCXLV II. . . »...... 1148 Novembre . . . — CCXLVIII. . D 1148 Novembre . . . — CCXLIX. . . » 1148 Dicembre . . . — CCL. . . . » 1149 Gennaio .... H CCLI. . . . 1149 Gennaio .... — CCLII. . . . S 1149 2 CCLIII. . . . > 1149 Giugno .... 4 CCL1V . . . » 1149 Luglio..... — INDIZIONE cesarea genovesi fSi; X. XI. XI. XI. XI. XI. XI. XI. XI. XI. XI XI ( MU ) SOMMARIO DELL’ATTO PAGINA OSSERVAZIONI Condoli lodano all’ Arcivescovo 1’ alpiatico della ' pive di Bargagli, salva la parte deli’Arcive- scovado di Milano........... 83 1 1 Consoli aggiudicano all’Arcivescovo tutto ciò che Pietro e Servidio di Verzili aveano in questo !1 lodo fu autenticato dai Consoli dei luogo ed in Fontanabuona........ 93 Placiti il 1.° febbraio 1153. (Consoli dichiarano di spettnnya dell’ Arcivescovo la terra che Gandolfo Ortonado avea nel monte di Tazolo............. 83 Memoria di ricevuta della pigiono della casa abi- tala da Ottone nipote di Vassallo Dc-Arco . . m 1 Consoli sentenziano di proprietà dell’Arcive- scovo la terra dei figli di Giovanni Cavassa nei pastini dell’ Isola di Sestri...... 84 IConsoli aggiudicano all’Arcivescovo la terra di Giovanni Ferrario nei pastini del monte di ivi 1 Consoli affermano proprii dell’Arcivescovo la lerra e il castagneto di Oberto Ferrario nei monti di Tazolo......... 85 Locazione della decima dell’ olio , cho si riscuote cella pieve di Sori . . 335 1 Consoli aggiudicano all’Arcivescovo la torra di Alberto Tazolello e Guglielmo Garrio nei pastini del monto di Tazolo.......... 85 jLocazione dei beni della Chiesa di Genova, già lenuti da Giovanni di Morella 337 1 Consoli aggiudicano all’Arcivescovo una parte ì 1,1,0Ira in Medolico, giusta la divisione fattane fol medesimo cogli Avvocati. 8G Azione di certa decima ai figli di Ugono di • Bulgaro , H9 ( SIC ) ( 317 ) NUMERO D’ ORDINE NOME DELL’ARCIVESCOVO A CUI L’ ATTO APPARTIENE CCLV . . . CCLV1 . . . 1 T CCLVlfj. . . »... CCLV III . . »... CCL1X, . . CCLX . . . » . . CCLX1. . . •CCLXII. . . » . . CCLXIII . . » . . . . CCLXIV . . » CCLXV. . . » . . CCLXV1 . . CCLXV 11 . . »... CCLXVIII. . »... CCLXIX . . D CCLXX . . CCLXXI. . . ANNO MESE 1149 « Agosto .... 1149 Ottobre .... 1150 Febbraio. . . . 1150 Febbraio. . k 1150 Marzo . . . 1150 Settembre. . . 1150 Settembre . 1150’) ....... 1151 Febbraio.... 1151 Giugno .... 1151 Dicembre . . . 1152 Febbraio. . . . 1152 1152 Maggio .... 1153 Gennaio .... 1153 Gennaio .... 1153 Luglio..... 1 giorno 27 1G 15 15 11 'NDlZioxg CESAREA XIV. XIV. XII. XII. XII. XII. XIV, XIV. XIV. XIV. XV. XV. XV. SOMMARIO DELL ATTO Consoli regolano la facoltà di condurre l’acqua al molino in Bisagno......... ! Consoli sentenziano di proprietà dell’Arcivescovo lr0 pezze di terra.......... I Consoli determinano lo opere che gli uomini di san Siro di Nervi dovranno fare nella vigna dell’ Arcivescovo........... Acquisto di una terra in Medolico . . . . Locazione di una terra in Nervi...... 1 Consoli aggiudicano all’ Arcivescovo una terra sila nel luogo stesso di Nervi...... ILocazione delle tre pezze di terre, di cui nel lodo | di 11’ ottobre 1149........... Bolla di papa Eugenio HI, confermativa dei beni della Chiesa di Genova......... ! Locazione di alcune lerre sile in Rovereto ed altri luoghi della Valle di Lavagna..... Arbitrameli lo per cui si loda all’ Arcivescovo la terra che Martino Ceresiario leneva a livello .............. I Consoli aggiudicano all’Arcivescovo le terre che i figli di Conone di Vezzano ed altri tenevano in Mazasco e nella Curia di San Quirico. . . locazione di varii beni nelle circostanze di Seslri. jConcessione dì una terra presso il fiume Bisagno. Brano di investitura di certa decima .... Giovanni di Assereto c il figlio Berardo giurano fedeltà all’Arcivescovo, dal quale ricevono l’investitura di una terra in Benestai .... l 'Ilro simile giuramento......... 1 Consoli dichiarano spellare all’ Arcivescovo lo l'cc'me c*le > figli di Conono di Vezzano tene- 3G4 8(> 88. 159 339 340 87 454 88 394 89 90. 341 404 309 324 OSSERVAZIONI giorno] cesarea Ottobre CCLXXVI. CCI-XXVII Marzo CCLXXVI1I 1155 I Giugno CCLXXIX Giugno CCLXXX CCLXXXI NUMERO (NOME DELL ARCIVESCOVO A CUI ANNO D ORDINE rccLXXv L ATTO APPARTIENE ’CCLXXH . . Siro......I 1153 CCLXX1I1. . » CCLXXIV. . Febbraio. , 1155 Gennaio. . INniZlONE ( 511) ) SOMMARIO DELL’ATTO n0 nello pievi di Sestri, Castiglione, Mone- glia °Vara udici della Curia Arcivescovile sentenziano, che lutti gl‘ abitanti del territorio di San Ro-nolo spettato a san Siro , paghino in peritilo all’Arcivescovo ed ai canonici di san Lorenzo i tributi dei quali è caso nella sentenza del luglio .............. i Consoli mantengono all’Arcivescovo il diritto di possesso di una terra in Nervi, contestatogli da Rainaldo Gobbo........ Locazione al popolo di San Romolo di una terza parie del Monte di Valle........ Consoli annullano la remissione cho 1’ Arcivescovo ha fatta o farà agli uomini di Vezzano, ili Nasci o di altre parti, della decima di Ma-zasco, o di San Quirico, o di Sallcrana , o di altro qualsiasi luogo......... Locazione di una terra in Medolico..... Compra di un quarto di fella del molino della Bertesca..... Facoltà di costrurre un molino nell’ Isola Buona di San Romolo....... Conferma degli usi e delle consuetudini degli abi-lanli di Ceriana........... "Dpcra di una terra in Medolico...... *lera ('c‘ Consoli di Genova a quelli di Sestri, PAGINA Ul 388 140 455 393 95 123 45(j 325 Il lodo fu autenticato dai Consoli dei Placiti nel gennaio 1185. OSSERVAZIONI Questa locazione si trova pure stampata nel volume II del Libei• Jurium Reipublicae Januensis, col. 3; ed è autenticata dal notaro Pietro Musso, il quale nota avere estratto il documento de registro palacii domini archiepiscopi ianuensis. ( 520 ) NUMERO D’ ORDINE ‘CCLXXXII. . CCLXXXII1 . CCLXXX1V . CCLXXXV. . CCLXXXV1 . ‘CCLXXXV1I . CCLXXXV1II. CCLXXXIX . ccxc . . . CCXCI . . . CCXCII. CCXCIII. CCXC IV CCXCV. ’CCXCVI NOME DELL ARCIVESCOVO A CUI l’atto appartiene Siro » » » * » > » D » J I » D ANNO 1158 1158 1158 1159 1159 1139 1159 1159 1159 1160 1160 H60 1160 1161 11G1 MESE Marzo. Giugno Luglio Marzo. Aprile. . Novembre Novembre Novembre Marzo . Maggio . Giugno . Giugno . Aprilo . 18 15 26 17 1 12 12 12 i 2 26 cesarea VI. GENOVESI VI. V. VI. VI. VII. VII. VII. vii. VII. VII. VII. Vili. ( 521 ) SOMMARIO DELL ATTO pe ■rchè rispettino i possessi e diritti dell’Arci VC5C°je ai canonici di san Lorenzo delle deche si percepiscono sugli abitanti del Donazione cimo stello, della città, dei borghi e dei sobborghi di Genova............ Locazione di mezza tavola di terra donnicata, per costrurvi una mansione....... ^tramenio, per cui si loda a Caffaro il Poggio j pontedecimo, sovra il molino donnico . . I Consoli condannano Amico Vacca a pagare all’Arcivescovo la decima delle navi .... Investitura della decima di Rapallo . . . . Condono della metà di un canone dovuto da Pietro di Donnola.......... I Consoli condannano Primo di Camogli a pagare all’Arcivescovo la decima del mare .... I Consoli condannano Guglielmo Conte al medesimo pagamento.......... Investitura della decima di Bembeggi, Vignale, Rumaggi o Cerlenoli......... IConsoli facoltano 1’ Arcivescovo a ripristinare la scala che discendo dalla casa che fu di Ce-falonia, c cho Ottone notaro aveva interrotta, locazione di varie terre nella pieve di Lavagna Locazione di alcune terre nella pieve di Vara . Mra locazione come sopra........ 1 Consoli attribuiscono all’ Arcivescovo il pieno c libero diritto di entrala ed uscita per la ■cala che è davanti alla casa di Ottone notaro . a d* papa Alessandro III, confermativa della utenza di Innocenzo II, circa le deci me dovute 583 456 326 297 391 398 457 127 ivi 399 96 344 550 351 97 OSSERVAZIONI (Prima del 2 febbraio). I ( 525 ) SOMMARIO DELL ATTO ia per edificarvi un molino........ ^ota d alcuni giuramenti di fedeltà all’Arcivescovo. a, monastero di san Siro dai Carmandino e dagli Isole ............. Estratto da una Bolla di papa Alessandro III, nella quale si confermano i possedimenti della Chiesa di Milano, e fra essi quelli di che godeva nella Marca di Genova...... I Consoli sentenziano che chiunque da Genova si rechi nella Corsica per farvi il cambio, paghi al suo ritorno la decima all Arcivescovo Locazione di una terra in San Pier d’ Arena . Locazione di varie terre in Medolico .... Conferma fatta dall’ Arcivescovo ai canonici di san Lorenzo del diritto di decima sui beni immobili dei cittadini di Genova..... Ordinamento circa la partizione della decima degli ulivi della pieve di Sori...... Breve di ricordo di Alberto Lingua gaslaldo, circa le opere dovute dagli uomini di Nervi . . . Convenzione fra gli uomini della Curia di San Michele di Lavagna , circa le condizioni dovute all’Arcivescovo, o dal medesimo confermata . j Nota degli acquisti fatti nell’ interesse dell’ Arci-vescovado da Alessandro economo di Siro . . La moglie di Guglielmo Agustioso rinuncia in favore dell’ Arcivescovo alle ragioni che le competono sovra la casa del proprio marito . Oberto Rufo confessa avere giurata fedeltà al vescovo Airaldo ed a’ suoi successori, non che all’ arcivescovo Siro..... ocazione di una terra presso il fiume Gravegl 438 128 552 345 439 14 53 54 154 138 115 556 566 OSSERVAZIONI ( 524 ) . ( 52:ì ) oisp.*i« J»1'Ja Fabi,n0 c,rc”1 ' ri* »«"“ d“"“a aei “ar,,..... 1168 Giugno .... CCCXXXIV . »..... 1168 Luglio .... CCCXXXV. . »..... 1168 Agosto .... CCCXXXVI. . 1168 Ottobre .... CCCXXXVII.. » , 1169 Marzo. . . . CCCXXXVIII. 1169 Maggio .... CCCXXXIX . » ... 1)69 Agosto .... CCCXL. . . I ... 1170 Febbraio. . . . Giorno I 2 11 adizione CESAREA 13 1. 23 23 10 GEN0Yese| XIV. XV. XV. XV. XV. ( fi29 ) PACINA SOMMAI!IO DELL’ ATTO OSSERVAZIONI ! Consoli condannano Pietro Brundo a pagare la decima del mare all’ Arcivescovo .... Aiberlo figlio del q.m Guaitafoglia e consorti confermano la vendila fatta all’ Arcivescovo della parte che avevano nel molino della Bertesca ............ Buonadonna del q.m Guaitafoglia ed Oberto figlio di lei rinunciano alla prosecuzione della lite mossa all’ Arcivescovo pel molino predetto Arbitramelo in forza di cui, per diritto di alluvione, si loda all’ Arcivescovo il gorroto di Morigallo............ Ottone Brenno ed Aidela giugali rinunziano ad ogni diritto loro competente in forza del libello fatto alla stessa Aidela dall’Arcivescovo Siro nel gennaio del 1UG (V. Num. CCXII) . . . Giuramento di fedeltà prestato all’ Arcivescovo dal marchese Opizzo Malaspina..... Buonadonna del q.“ Guaitafoglia ed Oberto figlio di lei vendono all’ Arcivescovo la parte che hanno nel molino del Pericolo, ed altri beni. Compra di una nona parte del detto molino e di parecchi poderi.......... Convenzione fra 1’ Arcivescovo ed i compartecipi del molino di Morigallo, circa la distribuzione dell’ acqua......... Concessione alla piove di Sori ed a’suoi consorti del diritto di percepire la decima entro stabiliti confini. L’ atto presente fu autenticato dai Consoli de’ Piacili il 10 ottobre 1170. Il padre Schiaffino Io riporla ne’suoi Annali Ecclesiastici della Liguria, Iraendolodai Monumenti ( 530 ) NUMERO D'OR D 1S E SOME DELL’ARCIVESCOVO A CUI l’atto APPARTIENE ANNO mese CCCXLI . . 1170 Luglio . . . CCCXL1I . . 1170 Agosto . . . CCCXLUl . . 1170 Agosto . . . CCCXLI V. . 1171 Febbraio. . . CCCXLV . • 1171 Settembre . . CCCXLVI . . 1172 Gennaio. . . CCCXLVII. . 1172 Febbraio. . . CCCXLV III . 1172 Maggio . . . CCCXL1X . . 1172 Maggio . . . CCCL . . • » .... 1172 Luglio . . • CCCLI . . . i..... 1172 Luglio . . . SOMMARIO DELL’ ATTO dell' Arcivescovo coll'abaio di sanlo aia. « suoi consoni por la cosMzrono <1, un molino....... Brano di un allo di vendita di alcune terre fatta al- ,'Arcivescovo da Lamberto Porco e Druda giugah. Vendita di altra terra e della chiusa di un molino falla dai medesimi all’ Arcivescovo . . . . 1 Pari della Curia stabiliscono come si debba ricevere I’ Arcivescovo da que’ di San Romolo, ogniqualvolta gli piaccia di recarsi fra loro . . Guglielmo Sacco rinunzia all’ Arcivescovo una terra in Corsi........... Convegno di Rubaldo Robaino, per la terra che tiene in Vigo Morasso........ 1 figli del q.m Beiamo di Sant’ Olasco rinunciano ad ogni diritto che loro potesse competere sovra le terre vendute all* Arcivescovo da loro genitori........... Compra della metà di un canneto in Bisagno Andrea Bendo promette di prestare all’ Arcive scovo le opere ed i servigi dovutigli . . Opizzo Scaramango e Sibilia giugali vendono af-I Arcivescovo la sesta parlo di una terra in Medolico.......• Convegno dell’ Arcivescovo con Simone D’ Oria e Midollo di Negrone, perla distruzione di un rodino in Risagno....... PAGINA HO 202 547 519 129 131 152 133 101 104 101 OSSERVAZIONI dell'Arcivescovato Genovese presso Bernardo Castelletto; o l’autenticazione è seguila dalla firma: Ego Ogltrius notarius precepto istorum consulum scripsi. ( 532 ) ( 533 ) ■SUMERO D’ 0 R D1N E NOME DELL’ARCIVESCOVO A CUI l’ atto appartiene ANNO * ' „ fcvi! v.*; ii.es e 5^^ c;oiì.NÌ INDI? ===:==== CESAREA CCCL11. . • Ugonb ..... 1172 Agosto .... 24 — CCCLII1. . . 1172 Dicembre . . . 24 —. CCCLIV . . “ - — — CCCLY . . • »..... 1175 Settembre . . . t 21 VI. CCCLVL . . 1175 Gennaio .... 20 — CCCLVJI . . » • • « • • 4175 Maggio .... 0 — CCCLVIH . . »..... 1176 Gennaio .... 8 — CCCLIX . . J>..... 1177 Gennaio .... 51 — CCCLX. . . » .... 1177 Agosto .... 31 — CCCLXI. . . » ... 1178 Novembre . . . 10 — VII. vm. IX. IX. XI. SOMMARIO DELL’ ATTO ai duo -«'i"1 *i‘i do1 * all' Arcivescovo da Lamberto Bisogno, falla porc0 o Druda fugali....... Ccsoli aggiudicano all’ Arcivescovo una terra nella pieve di Lavagna Consoli condannano Baldo Pesalardo a pagare all> Arcivescovo la decima del grano . . . , Lanfranco Brugnone, suo figlio Ogerio e Sofia moglie di quest’ ultimo vendono all’ Arcivescovo parecchi beni ......... I Consoli stabiliscono che 1’ Arcivescovo possa riscuotere la decima del maro da tulli quei genovesi, i quali dal Pelago tornando in pairia avessero fatta sosta in qualche porto intermedio I Consoli assolvono 1’ Arcivescovo e Hubaldo Porco dalle pretese di Lamberto Guercio, il qualo chiedeva la demolizione di certo opere fatte presso di una sua terra in Bisagno . . I Consoli, contro le pretese di Pietro Vecchio, attribuiscono all’ Arcivescovo la proprietà dello decime e pensioni da riscuotersi in questo anno nelle pievi di Sestri, Vara, Moneglia o Castiglione............ I Consoli condannano gli uomini di Portovenere a pagare all’ Arcivescovo la decima del mare. 1 Consoli sentenziano che Oberto di Poma sia tenuto a Pagnre all Arcivescovo la decima del grano, •onsoli autorizzano l’Arcivescovo a prelevare pagina OSSERVAZIONI 102 584 380 Il lodo dovette essere pronunciato dal 2 febbraio 1172 al 2 febbraio U73, perchè a questo periodo di tempo spelta il Consolalo degli individui nel medesimo ricordali. 10G 4G0 108 ivi 2G9 110 ... . ____ - - --- - i ( 554 ) ( 535 ) NUMERO d’ ordinb CCCLXII . . 'CCCLXI1I . . CCCLXIV . . CCCLXV . . CCCLXVI . . ‘CCCLXVII ‘CCCLXVIII . ‘CCCLXIX . . 'CCCLXX . . ‘CCCLXXI . . CCCLXXII . CCCLXXIII. . NOME DELL’ARCIVESCOVO A CUI | ANNO l’atto appartiene mese Ugove 1 180 1183 Marzo Gennaio Bonifazio. . . . 1189 (?) 1191 Ottone. H91 Dicembre 1192 j Febbraio. 1204-19 1217 | Dicembro 1241 Marzo sommario dell’ atto Dicembre dai beni i I,ombard° 6 idi Grimaldodi Portovenere. Giovanni Mercadante la decima del grano . Consoli proibiscono ad Enrico Malocello di tarlo l’Arcivescovo nel diritto che gli compete erto presa e l’acquedotto del molino diGlariolo. Uoiiòne Ma decima 01 • ' • p„„.l, del giuramento di fedeltà che . vassalli prestare all" Arcivescovo . . . . IEICTC0 deeli acquisii fatti nell’inleresso della Curia, durante I’ Arcivescovato di Ugone , . | Brano di un atto di vendita di varie terre fatta da Beglano del q."> Villano di Sant’ Olasco ed Ita giugali all’Arcivescovo....... | Sentenza di scomunica contro i detentori ingiusti delle proprietà e decime della Chiesa di Genova, e contro chi ardisse commettere violenze nel chiostro e nelle case dei canonici di san Lorenzo |Locazione della decima che si raccoglie a Sestri Levante, e dalla pieve di Lavagna a Portovenere. Locazione del monte di Creto....... Locazione della decima di Bavari..... Scritture di fedeltà giurata all’ Arcivescovo . . Papa Onorio III, annuendo alle istanze dell’Ar-mescovo e del Comune di Genova, commette all abate del Tiglietto ed al proposito dei canonici regolari morlariensi di recare ad effetto la commutazione delle pievi di Gavi e Caranza fra la Chiesa Genovese e quella di Tortona . | Mari“o di Bulgaro ed altri della sua famiglia dichiarano avero avuto in feudo il decimo del-1 lntr°ito, cho proveniva al Palazzo Arcivo-Scovile dal Porto di Genova. . PAGINA osservazioni 396 109 400 j 26 , 136 303 401 403 466 466 467 472 474 i ♦ ■ I 1 * INDICE DEI CAPITOLI DEL REGISTRO DELLA CURIA ARCIVESCOVILE DI GENOVA CCCLXXIV. . Prologo al Registro Arcivescovile di Alessandro economo 3 CCCLXXV . . 4 CCCLXXVI. . Delle pensioni e dei redditi che 1’ Arcivescovato ritrae IVI. CCCLXXVII . Della chiesa di san Lorenzo....... . . . 5 CCCLXXVI II . Dei diritti spettanti all’ Arcivescovo, quando co’ nonici si reca a celebrare i divini uffici in suoi ca-qualche G CCCLXXIX . . Della chiesa di santa Maria di Castello . . . IVI. CCCLXXX . . 7 CCCLXXXI . . IVI. CCCLXXX1I. . tvt. CCCLXXXIII . IVI. CCCLXXX IV . IVI. ( 558 ) CCCLXXXV . Della chiesa di san Tommaso......... 8 CCCLXXXVI. . » del santo Sepolcro.........ivi. CCCLXXXVII . > di san Martino . . . ......ivi. CCCLXXXVIII. * dì santo Stefano di Campo Fioremano. . ivi. CCCLXXXIX . » di santo Ambrogio.........ivi. CCCXC . . . Della pieve di Lavagna............ivi. CCCXCI ... > di Sestri............. 9 CCCXCII... » di Vara.....*.......ivi. CCCXC1II . . Delle navi che debbono pagare la decima all’Arcivescovo ivi. CCCXCIV . . Delle navi che vengono Pelago.......ivi. CCCXCV . . » che tornano dalla Sicilia.......10 — CCCXCVI . . che vengono dalla Cors a.......ivi. CCCXCVII . . » che fanno ritorno della Sardegna .... ivi. CCCXCVIII. . » che vengono di Calabria e Provenza . . . ivi. CCCXCIX . . » che arrecano sale dalla Sardegna, dalla Cor- sica e dalla Provenza, o vi cambiano questo con grano............ivi. CCCC . . . Delle decime che I’ Arcivescovo riscuote al di fuori della Città............... CCCCI . . . Della pieve di Serra............ivi. CCCCII ... n di san Cipriano . .........12 CCCCJII. . . » di sant’Ursicino..........ivi. CCCC1V ... » di Ceranesi............ivi. CCCCV ... » di Langasco............ivi. CCCCVI. . . » di Borzoli............ivi. “VCCCCVII. . . » di Rivarolo........... CCCCVIII . . » di Molassana...........ivi- CCCCIX. . . » di Bavari............13 CCCCX ... » di Bargagli............*«*■ CCCCXI ... » di Nervi............»«• CCCCXII . . n di Rapallo............ CCCCXIII . . » di Lavagna........... ^ CCCCXIV . . » di Cicagna............ivi. CCCCXV . . Prologo, nel quale si narra come I’ arcivescovo Siro attendesse al riacquisto delle decime, ed ordinasse la descrizione delle medesime.........^ CCCCXVI . . Come si dividano le decime della pieve di Èrcole . . ivi. ( sa» ) CCCCXV1I . Come si dividano lo decimo della pieve di Nervi. 1G CCCCXVItl . » » » di Sori. . . . ivi. CCCCXIX . » » » di Rapallo . . ivi. CCCCXX. . 1> » » di Lavagna. . 17 CCCCXXI . 1) ì> » di Sestri. . , . ivi. CCCCXXIJ . » » » di Vara . . . 18 CCCCXXIII . » » » di Moneglia. . ivi. CCCCXXIV . » )> » di Cicagna . . 19 CCCCXXV . » » » di Bargagli . . ivi. CCCCXXVI ì> J> » di Molassana . 20 CCCCXX VII » » » di Bavari . . ivi. CCCCXXVI1I » J> j> di Sant’llrsicino ivi. CCCCXX1X . b y> » di S. Pierd’Arena 21 CCCCXXX . )> ì) » di Borzoli . . ivi. CCCCXXXI . )> » di Rivarolo. . ivi. CCCCXXXII. J> i» s di San Cipriano 22 ccccxxxni » » D di Castiglione . ivi. ccccxxxiv » » D di Ceranesi. . ivi. ccccxxxv » ì> di Langasco. . 25 CCCCXXXV1 » » » di Caranza . . ivi. CCCCXXXVI1 Dei vassalli deir Arcivescovo. . . . ivi. CCCCXXXVIII Dei nobili della cillà di Genova, che debbono giurare fedeltà alP Arcivescovo , 24 CCCCXXX1X Di quelli che sono al di fuori della città. . . 26 CCCCXL. . Di quelli che hanno navi a livello. . • . • . • • 27 CCCCXLI. . Come parecchi rinunciassero all’ Arcivescovo le decime che ingiustamente ritenevano . . «... 28 CCCCXL1I . Elenco di quelli che addivennero a siffatta rinuncia . ivi. CCCCXLIII . Delle prestazioni dovute all’Arcivescovo da’suoi vassalli. 50 CCCCXL1V . Delle pensioni che vengono al medesimo pagate entro di Genova...............51 CCCCXLV . . Nota di quei che sono tenuti a pagarle......ivi. CCCCXLVI . . Delle condizioni che 1’ Arcivescovo ha nella Curia di Molassana..............................55 CCCCXLVI1 . . Del luogo di Bazali.............ivi. CCCCLVIII . . Di quei che sono obbligati alle condizioni predette . . 54 CCCCLIX. . . Dolle condizioni dei mansi di Vigo Morasso .... 35 35 ( 5-ÌO ) CCCCL . . . Delle condizioni di maiali, arieti ed agnelli che devono percepirsi dall’ Arcivescovo.........ivi. CCCCLI . . Elenco degli operai di Molassana ........ivi. CCCCLII . . » dei segatori di fieno della Curia di Molassana. 30 CCCCLIII . . » degli operai della medesima.......40 CCCCLIV . . Dei guaitatori del castello di Molassana......ivi. CCCCLV . . Nomi degli stessi..............ivi. CCCCLVI . . Uso e consuetudine del castellano di Molassana ... 45 CCCCLVII . . Consuetudini e partimento della spesa della guaita . . 41 CCCCLVII1. . Condizioni che ha 1’ Arcivescovo nella Curia di Medolico. ivi. CCCCLIX . . Operai della Curia medesima.........48 CCCCLX. . . Condizioni dell’ Arcliiepiscopato nella Curia di San Pier d’ Arena..............40 CCCCLXI . . Condizioni dell’ Archiepiscopato nella Curia di Nervi . 50 CCCCLXII . . Pensioni che vi si riscuotono.........51 CCCCLXIII. . Operai della stessa.............ivi. CCCCLX1V . Di quei che sono obbligati alla prestazione dei salici e dei barili nel donnicato di Nervi.......52 CCCCLXV. . Condizioni dell’Arcivescovado nella Curia di San Michele di Lavagna..............54 CCCCLXVI. . Quanio percepisca l’Arcivescovo della Curia di Molassana pel molino donnico...........* 55 CCCCLXVII . Nola del reddito dei molini..........ivi. CCCCLXVIII . Di quei che diedero i livelli dell’ Arcivescovo al monastero di santo Stefano, e non ne pagano il reddito. 125 CCCCLXIX . Quali uomini della Curia di San Romolo debbano pagare la pensione all’ Arcivescovo......ivi. CCCCLXX . . Quali servi giurarono fedeltà all’ Arcivescovo .... 151 CCCCLXXI. Nota di quei della Curia di Medolico.......ivi CCCCLXXII * » di San Pier d’arena. . . . 152 CCCCLXXIII » » di San Michele di Lavagna. . 153 CCCCLXXIV . » » di Nervi........ivi. CCCCLXXV . » che abitano in Genova.......154 CCCCLXXVI . « che appartengono alla Curia di Molassana, ed abitano ove sopra.......ivi, CCCCLXXVII. Della pensione che Oberto Bianco e Girardo Scorza, conti di Lavagna, tengono in feudo 2G£ ( 541 ) - CCCCLXXVIII. Nola di quelli che la pagano..........265 S CCCCLXXIX . Prosecuzione di della nota..........266 CCCCLXXX . Della pensione che i signori della Volta hanno in feudo dall’ Arcivescovo nella Valle di Bisagno.....ivi. CCCCLXXXI . Condizioni che ha l’Arcivescovo nella Villa di Beneslai . 270 CCCCLXXXI1. Nota delle pensioni che l’Arcivescovo riscuote in Genova . 560 CCCCLXXX111 Condizioni che ha l’Arcivescovo nella pieve di Bargagli . 567 CCCCLXXX1V » » » di Sestri . . 582 CCCCLXXXV. Altre condizioni.............. CCCCLXXXVI Alcune note genealogiche di vassalli e servi dell’Arcivescovato ...............^ . • ; - ■ ' '■ - : . AVVERTENZA Quanto prima verrà pubblicalo un grosso fascicolo, nei quale si conterranno gli Indici dei nomi e delle malerie, il Dizionario Geografico ed il Glossario particolare; e così rimarrà compilila la Parie II del Volume II degli Atti. Sarà quindi posla mano con ogni sollecitudine alla slampa della Parie Prima del Volume slesso; la quale è deslinala a contenere l’illuslrazione del prezioso Codice, che in questa seconda ha veduta la luce. IL REGISTRO DELLA CURIA ARCIVESCOVILE DI GENOVA PUBBLICATO ED ILLUSTRATO DAI. CAV. LUIGI TOMMASO BELGRANO PARTE II. - DISPENSA III. GENOVA TIPOGRAFIA DEL R. I. DE SORDO-MUTI MDCCCLXIV INDEX DE QUIBUS AGITUR IN REGISTRO CURIAE ARCHIEPISCOPALIS JANUAE INDEX FAMILIARUM ET PERSONARUM (Numeri p aginas indicant J Abadus Orradus. Testis, 432. Abbas S. Stephani januae, 00. Acutus Obertus, 40. Adalasia. Ab archiepiscopo Syro accipit iu locationem castanetum Ecclesiae Januensis, 515. Filia Gui-donis q. Guaitafoliae, 555. Adalasia Imperatrix, filia q. Rodulphi Regis. Donat nonnulla bona ecclesiae B. Syri prope Januam, 425. Adam. Gasale filiorum eius, de quo Archiepiscopus habebat pensionem, 51. Adam presbyter, 285. Adelbertus. A Conrado episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januensis, 234. Adelbertus. A Tlieodulpho episcopo accipit in locationem res ecclesiae S. Johannis plebis Carantiae, 387. Adelbertus aestimator, 415, 416. Adelbertus filius q. Evardi, 419. Adelbertus Rex, 225, 234,415. Res et proprietates libellarias et prae-carias ianuensium amplo diplomate confirmat, 510. Adolus. Habuit terram Lanfranci Buchae, G8. Arbitri laudant Archiepiscopo terram ipsius, 110. Aduxo, servus Ecclesiae Januen. A Landulfo episcopo locatus, 291. Advenae Homines Januae morantes. Eorum status, iuxta huius civitatis consuetudines, 515. Advocati. Habebant partem decimae plebis Gelanisi, 22. Turris eorum, 155. Advocatus. Filii eius tenebant pariem decimae do Piscina, 17. Servilia Archiepiscopo debebant, 51. ( MG ) Terra ipsius Advocati recordata, 130. Filii eius, 565. Advocatus Bonus Yassallus, 8G. Advocatus Dodo. Testis, 57. Pater Lanfranci Advocati, 507. Recordatus, 449. Advocatus Guilielmus, filius Lan-franci. Tenebat partem decimae plebis Rapalli, 15. Domus eius, 25. Inter bonos homines Curiae nominatus, 27. Syro II decimas renuncia-vit, 28, 29. Pensionem solvere debebat Archiepiscopo, 51. Cui laudata fuerunt nonnulla bona ipsius Gui-lielmi, 70, 78, 86. Recordatus, 507, 508. Testis, 502. Solvit pensionem pro Domoculta, 505. Advocatus Lanfrancus. Tenebat pariem decimae plebis Rapalli, 15. Filii eius vassalli Archiepiscopi, 25. Syro II decimas refutavit, 28. Pensionem ipsi Archiepiscopo debebat, 51. Testis, 58,269, 592. Pater Gui-lielmi Piperis, sive Advocati, 507. A Conrado episcopo accipit in locationem terram Ecclesiae Januensis, ibi. Advocatus Rolandus, 75. Domus eius, 78. Consules Januae laudant Archiepiscopo Insulam Medolici, 380, 381. Auriae Symon. Via privata ipsius 101. Consul Januae, 269, 303. Auriae Wilielmus, -109. Auricula Vassallus, 470. Aurigio, 271. Auterio Johannes, 188. Auzinlonus, 144. Avocati. Vide Advocati. Avundus. Testis, i40. Axeredo (de) Joiiannes. Jurat fidelitatem Syro archiepiscopo, et suscipit investituram duarum partium mansi Benestasii, 309, 324. nem facit cum nonnullis de Volta pro molendino S. Petri de Arena, 268. Item paciscit pro molendino Pulcife-rae, 392. Donat canonicis S. Laurentii terram vacuam S. Genesji, et decimam salis unius Davis, 443. Ayraldus molinarius et magister molendinorum. Arbiter inter Hugonem archiepiscopum et dominos molendini de Muruallo, 362. Testis, 363. Azio. A Theodulpho episcopo accipit in locationem res ecclesiae S. Johannis plebis Caranliae, 387. Azo. Ab Johanne episcopo recipit in locationem terras Ecclesiae Januen., 261. Azo. Ab eodem terras eiusdem Ecclesiae in locationem suscipit, 273. Azo, A Conrado episcopo accipit in locationem res eiusdem Ecclesiae, 280. Azo presbyter, 285. Azo subdiaconus. Yicedominus Johannis episcopi, 429, 433. B Baffadosso Andreas. Eius stirps, 406. Bagneira (de) Cunradus, 82. Bagneria (de) Joiiannes, 82. Baialardus. Testis, 268. Balbus Andreas. Conditionatus Archiepiscopi, 49, 50, 5$. Balbus Anselmus. Eius libellus, 163. Balbus Joiiannes, 266. ( oì)4 ) Balbus Obertus. Eius libellus, 167. Recordatus, 469. Balbus Petrus. Secator foeni, 59. Eius libellus, 282. Famulus Curiae Molacianae, 403. Baldetus, 340, 388. Baldicion frater Guilielmi Nigri. Tenebat partem decimarum plebis Bavali, 20. Vassallus Archiepiscopi, 24. Baldicione ( de ) Hugo. Consul foritanorum, 109. Testis, 393. Balduinus. Refutat Archiepiscopo domum in S. Romulo,' 397. Baldus. Guaitator, 42. Tenebat mansum de Casa subtana, 45. Recordatus, 323. Baldus. Testis, 401. Baldus Obertus , Conditionatus archiepiscopi, 48. Famulus Curiae Molacianae, 403. Baldus Oto. Terra eius, 136. Baltigadus ArnAldus. Uxor eius tenebat decimam plebis Langasci, 12. Quam Syro archiepiscopo- refutavit, 23, 29. Recordata, 64. Recordatus, 365. Bancherius Martinus. Testis, 474. Baraterius Rubaldus. Testis, 346. Barca (de) Girardus. Testis, 359. Barca Guillelmus. Consules laudant destruenda esse parata ab ipso eius el Johanne fratre Guilielmo constructa, 59. Consul Januae, 60. Barca Johannes, 59. Terra eius, 341. * Bardoni clericus. Testis, 337. Barellus Gandulphus. Operarius Molacianae, 39. Barellus Joiiannes. Eius libellus, 196. Bargagli ( de ) Bonus Vicinus. Testis, 324. Barrilarius Johannes. Testis, 470; 471. BarrilariusWilielmus.Testis,324. Baroncs Bonu s , 565. Bartuolomeus Archiepiscopus Januae, 427. Bastardus, 34, 563. Testis, 452. Bastardus Albertus, 409. Bastardus Rubaldus, 468. Baticau Martinus, 235. Batipede Johannes. A Theodul-pho episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 420. Bavalascus Obertus , 403. Bavali (de) Guilielmus, 150. Bavali (de) Honoratus, 151. Bazali (de) 'Rufus. Eius libellus, 1-75. Bazali (de) Tarantus. Operarius Molacianae, 40. Bazinus VlV ALDUS , 468. Becus Johannes. Consules laudant Archiepiscopo decimam plebis Plecaniae, quam ipse Johannes tenebat, 93. Bedellano (de) Andreas. Juravit fidelitatem Archiepiscopo, 366. Begalfigus. Terra eius, 281. Begali (de) Gastaldus. Conditionatus Archiepiscopi, 49. Begalin Arnaldus, 267. Belengerius Bonus Infans , 260. Bellamutus. Filii eius habebant medietatem decimae de Nozalogo, 17. Ipse Bellamutus quarterium de- ( :>:>:> ) cimac plebis Celanisi tenebal ,. 22. Vassallus Archiepiscopi, 25. Inter bonos homines Curiae adnotatus, 27. Syro II decimas refutavit, 29. Servitia eius enumerata, 51. Testis, 57, 58. Consul Januae, 59, 60, 75, 74-, 269, 452. Terra filiorum suorum, 80. Bellandus, 267. Bellandus, sive Rolandus, presbyter. Ab Oborto episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 187, 490, 259. Item ab episcopo Conrado, 212. Recordatus, 215. Bellaobrumjs. Vide Bellobrunus. Bellebonus. Testis, 505. Bellelato Anselmus. Testis, 452. Bellianus nepos Berardi de Sancto Laxo. Famulus Archiepiscopi a Consulibus declaratus , 61, 95. “Recordatus , 152. ' Bellicarus. Filii cius et alii nonnulli erant conditionati Archiepiscopi, 45. Eius domus, 558. Recordatus , 365. Bellinus. Guaitator, 42. BEUlVERIUSWlLIELMUS.TeStÌS,461. Bellixinus Joiiannes. Eius libellus, 184-. Bellobrunus filius Martini de Turri. Operarius Nervii, 51. Recordatus, 155. Bellocarus. Vide Bellicarus. Bello oculo Hugo. Tenebat quamdam decimam Murtae, 21. Item capellae S. Blasii, 22. Belloculus Otto. Domus istius praestabat servitia Archiepiscopo, 51. Recordatus, 566. Bellotus, 95. Eius progenies, 406. Renavida Cafarae- Testis, 452. Bencius Andreas. Promittit operas et servitia facere Archiepiscopo, 101. Habebat partem molendinorum de Bretesca et Subterrati, ibi. Benedictus, 165. Benedictus, 176. Ab Johanne episcopo accipit in locationem res ecclesiae S. Damiani de Strupa, 179. Benedictus. A Landulpho episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 202. Benenca, 82. Benencasa uxor q. Ardilionis Ca-staventiae. Censuaria Archiepiscopi a Consulibus declarata, 62. Benencasa frater Pagani de Volta. Pacta inter ipsum et Ayraldum episcopum pro molendino S. Petri de Arena, enunciata 268. Recordatus, 457. Beniamin abbas monasterii S. Mauri Taurinensis pagi. Ab archiepiscopo Syro accipit donalionem capellae S. Slephani Campi Florenliani, 29. Benodus presbyter, 429. Benza filia Cunizonis, 1-46. Benza. . Filii eius operarii Molacianae, 40. Benzo. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 171. Berardus, 514. Berardus filius Johanuis do Axe-redo. Ambo iurant fidelitatem Syro archiepiscopo, et ab eo investituram accipiunt duarum partium mansi Be-nestasii, 509, 524. / V « ( Berengarius Imperator, 1 (»0. No-titia privilegiorum ab ipso Ecclesiao Jauuensi concessorum, -il2. Berengahius li Rex, 223 231, 413. Res et proprietates libellarias et praecariasJanuensium amplissimo diplomale confirmat, 310. Berkogliis Nicola. Testis, 101. Berga uxor Martini, 233. Berizo. Eius libellaria, 190. Berizo, 106. Berizo presbyter. Accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 117. Recordatus, 101. Bernardimjs. Conditionatus Archiepiscopi , 17. Bernardus. Conditionatus Archiepiscopi, -13. Bernardus clericus Johannis episcopi, 129. Bernardus magister, 312. Bernardus presbyter, 218, 220. Bernardus presbyter de Cexa-na, 40-i. Bernardus subdiaconus, -130,133. Bernilda ancilla Ecclesiae Januen. A Landulpho episcopo locata, 291. Bernilda filia q. Petri, ancilla Ecclesiae Januen. A Landulpho episcopo locala, 291. Bernodus subdiaconus, 115,11G. Berozo, 363. Berta filia Drudae de Merlone (ìuaraco. Consors Archiepiscopi prò molendinis construendis, 110. Berta uxor q. Fabiani de Fonta-nilio. Ab archiepiscopo Syro accipit in locationem pastenum et alia in diclo loco, 331. 5 ) Berta uxor Tliomae qui et Beri-zonis, 288. Bertholotus. Tcstis, 322. Bertiiolotus nepos Malcavalchae. Testis, 38,'j. Bertramus. Filii oius guaitato-res, 42. Bertramus, 403. Bertranus, 330. Besag.no (de) Bonandus. Testis, 1 li. Besanio (de) Guibertus. Testis, Ili. Besaza Rubaldus. Consai Januae, 86. Betegola Huoo. Syrus Archiepiscopus locat dicto Hugoni Insulam Bonam Sancti Romuli, 123 Bevimus Niger, 125, 126. Biado, 220. Biado (de) Petrus, 266. Bibens Aquam. Ab Archiepiscopo Syro de quadam decima Rapalli investitus, 398. Bibens Aquam de Bazali. Conditionatus Archiepiscopi, 33. Binellus Martinus. Conditionatus Archiepiscopi, 54. Guaitator, -13. Recordatus, 103. Bixola Joiiannes, Terra eius, 312. Casa eius, 513. B/zegans Formaticus Bonus Joiiannes, 103. Blanco (de) Ansaldus. Testis,523. Blancus Andreas, 403. Blancus Bonus Vassallus .canonicus. Testis, 319. Blancus canonicus, Testis, 10i. Blancus Joiiannes, 71. Tutor filio- ( «57 ) rum el nepotum q. Ansakli Sardenae, 81. Testis, 315. Recordatus, 325. Eius molendini, 395. Pro quodam molendino pacta iniit cum Archiepiscopo, 405. Blancus Obertus frater Girardi Scortiae et comes Lavaniae. Vassal-lus Archiepiscopi, 26. In quamplu-rihus villis colligebat pensionem, pro feudo a Curia Archiepiscopali habito , 264. Blancus Wilielmus. Testis, 534. Recordatus, 469. Blondus Wilielmus. Testis, 460. Bocardus Ascetus. Testis, 452. Boiamons sive Boiamundus. Testis, 455, 509, 567, 404. Bollatus Obertus, 469. Bollexinus Joiiannes. Filii eius operarii Molacianae, 40. Bonacursus filius Wilielmi Com-patris. Testis, 264, 547. Bonadonna filia q. Guaitafoliae. Refutat Hugoni archiepiscopo quamdam partem molendini de Bretesca, 557. Vendit eidem pariem molendini de Periculo, 559. Bonagens, 402. Bona Nata uxor Bernardi Gatae. Vendit Syro archiepiscopo terram in Medolico, 159. Bonando aestimator, 456, 457. Bonandus. Conditionatus Archiepiscopi , 58. Bonandus de Conrado Coclea-rio , 565. Bona Nox. Conditionatus archiepiscopi, 50. Filii cius operarii Nervii, 51, 55. Recordatus, 155. Bonasa filia q. Johnnnis et uxor Mauri q. Johannis Lupi. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 289, 353. Eius mansio, ibi. Bonatruda. Ab archiepiscopo Syro accipit in locationem castanetum Ecclesiae Januen., 315. Bona Vita, Operarius Nervii, 52, 134. Famulus S. Syri, 69. Bonefacii Philippus. Consul Januae, 98, 99, 502, 550, 584, 586. Bonicus Albertus. Testis, 521. Bonifacius canonicus S. Laurentii. Testis, 580, 58J, 582. Bonifacius frater Gandulfi Teoreti. Habebat partem decimarum capellae de Murta, 21. Bonifacius frater Oberti Naselli. Testis, 268. Bonifatius archidiaconus S. Laurentii. Testis, 102. Recordatus, 349. Testis, ibi. Archiepiscopus Januae, 581, 412. Contra detentores bonorum Ecclesiae Januensis et perturbatores Claustri et Canonicae S. Laurentii excommunicationem minatur, 461. Locat decimam maris Sigestri et plebis Lavaniae usque ad Portum Veneris, 465, Montem Creti, 465, et decimam Bavali, 466. Bonifredus , 565. Boni Homines, 514. Boni Homines Curiae Januensis, 27, 155, 509, 524. Boninus Johannes. Testis, 565. Boniprandus, 174. Bonistruda, 185. ( ìi.'iS ) Boniza ancilla Ecclesiae Januen., 291 Bonizo. Ab Johanne episcopo ac-cipil in locationem res Ecclesiae Januen., 207. Filii eius, 212. Bonizo. A Conrado episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 231. Bonizo. Ab Johanne episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 250. Bonizo. A Landulfo episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen. , 277. Bonizo. A Conrado episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 280. Bonizo, 599. Bonizo. Testis, 401. Bono Bello ( de ) Wilielmus. Testis, 57. Consul Januae, 89. Bono Fancello ( de ) Odertus. Testis, \ 18. Bono Filio (de)Marchio, 565. Bono Homine (de) Odertus. Testis, 357. Bonomino, 281. Bonosus massarius, 291. Bono Villano ( de ) Otto. Testis, 593. Bonsecnor. 197. Terra eius, 220. Bonticus. Pares Curiae Archie-piscopalis laudant quod ipse Bon-ticus det annuatim Archiepiscopo quantitatem farinae molendini Gla-rolii, 501. Octava pars dicti molendini ipsius Bontici dicitur, 502. Bonus Infans. Conditionatus Archiepiscopi, 50. Bonus Joiiannes. Guaitatos, 42. Bonus Iohannes , 305. Bonus Joiiannes cintragus. Testis, 524. Bonus Johannes clericus, 151,452. Bonus Johannes fìlius q. Guido-nis. Ab archiepiscopo Syro accipit fendum decimae villarum Humallii et Vignalis, 323. Bonus Joiiannes frater Ansaldi cintragi. Testis, 321, 322. Bonus Johannes magister, frater Pagani de Casa de Via, 402. Bonus Joiiannes Odezoni . Consul S. Romuli, 140. Bonus Martinus. Guaitator mansi de Valle, 42. Et de Plazio, ibi. Eius hortus, 137, 558. Domus eius, ibi. Ilecordatus, 402. Bonus 3Iato archidiaconus, 308. Bonus Matus, iOl. Bonus Pes Odertus , 403. Bonus Segnor filius Bfcrlrami, 405. Bonus Segnor frater Oberti de Prado, 154. Bonus Vassallus. Consules terram, quam ipse habebat in Prato Episcopi, Syro archiepiscopo laudant, 64. Item laudant eidem Insulam Me-dolici, a filiis dicti Boni Vassalli et consortibus detentam, 78. Testis, 58. Ab archiepiscopo Syro accipit in locationem terram praememoratam, 516. Bonus Vassallus blarclis Archiepiscopi. Testis, 353. Bonus Vassallus canonicus. Testis, 107. Bonus Vassallus filius q. Petri. Ab archiepiscopo Syro accipit in loca- ( ÌÌ39 ) tionem res Ecclesiae Januensis, 314. Bonus Vassallus nepos Boni Bel-loni do Cunizone. Testis, 287. Bonus Vassallus notarius, 100, 103, 298, 299. Borcius Johannes. Conditionatus Archiepiscopi, 55. BORZULIS(DE) ALBERTUS.TeStÌS,471. Boso. Filii eius habebant partem decimae in Yerzili, Fontana bona et Moconisi, 19. Boso. Testis, 452. Boso Johannes. Guaitator, 43.' Botericus. Habebat partem decimae de Nozalogo, 17. Vassallus Archiepiscopi, 25. Consul Januae, 89. Testis, 355. Consules laudant ducendam esse aquam ad molendinum ipsius Botcrici, 364. Bravus Ansaldus. Guaitator, 42. Braxile , 158. Brazamons. Eius libellaria, 145, 146. Recordatus , 188. Brazamonte (de) Joiiannes. Eius casale, 255. Brennus Otto. Ipse et Aidela, uxor eius, iura super quamplures terras Hugoni archiepiscopo refutant, 504. Brocardo Johannes. Testis, 452. Brocardus, 270. Brosono (de) Hugolinus. Ab archiepiscopo Syro dociinae Bombelli, Vignalis, Rumallii et Certenni investitus , 599. Brucherius Joiiannes. Operarius Molacianae, 59, 470. Brugnonus, 467. Filius eius testis, 158. Brucnonus Lanfrancus. Vendidit ea que possidebat in Molaciana, 106. Jura eius super molendinum de In-sulella, et alibi, 107: Vendidit terram Archiepiscopo, 137. Brugnonus Oglerius. Vendidit Archiepiscopo id quod habebat in Molaciana, 106. Jus habebat super molendinum de Insulella, 107. Bruna ancilla Ecclesiae Januen. A Landulpho episcopo locata, 291. Brundus Petrus. Ad solvendam Archiepiscopo decimam maris condemnatus, 99. Brunengus, 296. Brunengus. Testis, 401. Bruningus, 406.Eius progenies, ibi. Bruningus. A Landulpho episcopo accipit in locationem res ecclesiae S. Damiani de Strupa, 175- Bruningus. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 187, 190, 229. Item a Con-rado, 212. Recordatus, 215. Bruningus. Ah Oberto episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 195. Bruningus. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 278. Bruningus. Ah Oberto episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 281. Bruningus Joiiannes. Operarius Molacianae, 40. Filius eius secator foeni, 59. Brunus clericus. Conditionatus Archiepiscopi, 34. Operarius Molacianae , 58, 402. ( 560 ) Brunus Cu:lielmus , 71. Bruscus. Filii eius conditionati Archiepiscopi, 53. Bruscus Amigonus. Filii eius habebant quartam partem navis pro libellaria ,27. Bruscus Arnaldus, fdius praedicti Amigoni, ibi. Bruscus Hexricus , fdius praedicti, ibi. Bruscus Johannes. Libellus filiorum eius, 161. Bruxedo (de) Bonus Joiiannes. Secator foeni, 59. Recordatus, 106. Bruxedo (ùe) Bulgarus, 468. Bruxedo (de) Johannes. Operarius Molacianae, 58. Bruxedo (de) Obertus, -Ì05. Bruxeto (de) Blancus. Testis, 96. Bruzono (de) Anricus. Terras Curiae Archiepiscopalis in Roboreto et aliis locis tenebat, 88. Bubo Johannes, 82. Bucafura Rainaldus. Testis, 12-4, 580. Buca Lanfrancus. Consules terram , quam ipse tenebat, Archiepiscopo laudant, 68. Bucanigra Venerandus, 462. Bucardus. Conditionatus Archiepiscopi, -49. Bucatius Johannes, 468. Bucca Danello Petrus, -468. Buconus. Guaitator, 42. Buconus frater Oberti Buroni, 405. Budusco Joiiannes, 454. BufferiUs Wilielmus. Consul Januae, 73, 76, 86, 88, 91, 92, 95, 94, 95, 97, 105, 4 i 8, 302, 564, 445. Arbiter inter Syrum archiepi-scopum ct Marlinum Ceresiarium, 591. Bucits. Testis, 391. Buleanus, 270. Bulgaro (de) Andreas, 171. Bulgaro (de) Bulgarinus, 474. Bulgaro (de) Gandulpiius. Syrus archiepiscopus locat ipsi Gandulphi) quamdam decimam, 119. Bulgaro (de) HenrIcus, 474. Bulgaro (de) Hugo. Vassallus Archiepiscopi, 21. A Syro II accipit locationem cuiusdam decimae, 119. Curiae Archiepiscopali pertinebat, 420. Testis, 209. Bulgaro (de) Hucolinus. Filii eius, 471. Bulgaro (de) Ingo. Testis, 309. Bulcaro (de) Johannes. Vassallus Archiepiscopi, 24. Testis, 299. Bulgaro (de) Marinus. Confitetur habuisse decenum iutroitus portus Januae pro feudo, 474. Bulcaro (de) Niciiola. Ab archiepiscopo Syro accipit locationem cuiusdam decimae, 119. Bulgaro (de) Symon , 471. Bullo Joiiannes. Operarius Nervii, 51, 55, 155. Bullonus Aldertus. Conditionatus Archiepiscopi, 55. Bulzanetus. Habebat partem decimae plebis Celanisi, 22. Vassallus Archiepiscopi, 25. Burbonus Rubaldus, 468. Burgetus Obertus, 71. Burgo (de) Bombellus. Eius libellus, 201. Recordatus, 405. ( «61 ) Burgo (de) Bonus Martinus. Conditionatus Archiepiscopi, 34. Burgo (de) Vassallus , 467. Buronus. Vide Volta ( de ) Bu-ronus. Buronus Guilielmus. Vide Volta (de) Guilielmus. Buronus Obertus. Vide Volta (de) Obertus. Bursali Obertus. Testis, 452. Butellus Obertus. Consul S. Romuli , 1 40. Buti S. Syri. Eorum libellus, 182. Butus Johannes, 179. Buzana (de) Homines. Judices Archiepiscopi laudant Curiae ipsius terram, quam dicti homines tenent a flumine Armedani usque ad S. Romulum , 382. c Cabdorgocius. Consul Januae , 128. Cacapice Martinus. Operarius Nervii, 55. Caciator Dominicus. Conditiona-tus Archiepiscopi, 36. Guaitator, -41 Cacischenasou ( de ) Ansaldus. Vide Levi (de) Ansaldus. Cagapice Baldus. Conditionatus Archiepiscopi, 50. Caitus Guilielmus. Pensionem tribuebat Archiepiscopo, 32~ Domus eius, 60. Caitus Petrus. Conditionatus Archiepiscopi , 55. Calabronus Otto. Syro archiepiscopo decimas refutavit, 29. Calcaneus Obertus. Guaitator, 42. Eius libellus, 244. Recordatus, 403. Calcator Lambertus. Conditio-natus Archiepiscopi, 38. Calcinaria. Famulus Archiepiscopi a Consulibus declaratus, 62. Calderarius Anselmus filius q. Guidonis de Murta. A Syro II accipit in locationem terram Archiepi-scopatus, 326. CalderARius Joiiannes.Terra eius, 64. Censuarius Archiepiscopi declaratus , 65. Memoratus, 364. Caldinus Ray.naldus. Vendidit terram Archiepiscopo, 136. Calelano (de) Quidam , 365. Calegnano (de) Oto. Terra eius, 61. Eam vendidit Archiepiscopo, 136. Caleniano (de) Arnaldus. Testis, 114, 405. Calvomus, 126. ( St>2 ) Calvus , 137. Calvus Bonsegnor. Testis, 452. Calvis Boxus vassallus. Testis, 431. Calvus Obertus, 125. Calvus Otto , 267. Camararius Johannes. Terra filiorum ipsius, 218, 220. Camarlengus Albericus. Vinea ipsius, 282. Cambaltvola (de) Bonus Bellus. Guaitator, 42. Camerarius Archiepiscopi Januensis, 6. Camerarius Archiepiscopi Mediolanensis, 73. Caminada (de) Allo. Testis, ,134. Campo (de) Carbonus. Filii eius habebant partem decimae plebis Bargalii , 19. Campo (de) Gandulphus. Terra filiarum ipsius Archiepiscopo laudata', 70. Campo (de) Jonatiias. Consul Januae, 98, 99. Recordatas, 302. ’ Campo Castoreo (de) Venerandus , 400. Campo Castoreo (de) Wilielmus. Terra eius, 360. Campo Casturno (de) Gandulphus. Eius libellus, 193. Becorda-tus, 403. Campo Casturno (de) Marchio, 402. Campo Casturno (de) Obertus, 403. Campo Domnico (de) Amicus, 459. Campo Domnico (de) Andrianus. Guaitator, 42. Recordatus, 402. Campo Domnico (de) Bonus Johannes, 403. Campo Domnico (de) Buzius,468. •Campo Domnico (de) Crosus, 468. Campo Domnico (de)Donatus,403. Campo Domnico (de) Johannes. Eius libellus, 147. Campo Domnico ( de ) Laurentius, 468. Campo Domnico ( de ) Paganus. Habebat partem decimae in Fonta-nilio et Strupa, 13. Filii eius con-ditionati Archiepiscopi, 53. Recordatus, 403, 408. Campo Domnico (de) Thotius, 408. Campo Domnico (de) Vualterius. Terra eius, 254. Campo Plano (de) Andreas, 263. Camporzasco (de) Onedo, 266. Camugi ( de ) Primus. Consules laudantArchiepiscopo decimam maris, de bonis ipsius Primi solvendam, 127. Camuli (de) Mariscotus. Testis, 364. Caneto (de) Andreas , 82. Canavarius Anselmus. Testis, 309, 323, 364, 300. Canavarius Facius. Testis, 264, 347, 350, 359, 302. Canavarius Marinus. Testis, 352, 353. * Canavarius Bufinus^ Habebat partem decimae plebis Celanisi, 22. Vassallus Archiepiscopi, 25. Syro II decimas refutavit, 29. Terra eius, 139. Cancellarius Obertus. Vide Na-sellus Obertus. Caneza (de) Arnaldus. Testis,323. Caneza (de) Otto. Testis, 323. ( SGo ) Canedo (de) Guiliblmus. Collector pensionis dominorum de Volta, 266. Recordatus; ibi. Canella Otto. Filii eius habebant pariem decimae plebis Langasci, 23. Vassalli Archiepiscopi, 25. Servitia ab ipso Ottone debita eidem, 51. Grimaldus filius el avia eius, 66. Caniverza Hugo. Ab Hugone archiepiscopo accipit in locationem decimam Begali, 460. Camverza Paschalis. Accipit ut supra, 460. Cano (de) Karolus. Domus eius, 168. Cano (de) Lopertus. Accipit in locationem terlium oblationum ecclesiae S. Georgii plebis Bavali, 400. Cano (de) Obertus, -405. Canonica S. Laurentii Januae , 21, 125, 126, 293, 567. Theodul-phus episcopus donat dictis canonicis tres portiones bonorum Eccl. Janiien. in Villa Matutiana et Tabia, 424. Eisque donat Conradus episcopus ecclesiam SS. Genesii et Alexandri, 442.'Item ab episcopo Ayraldo accipiunt donationem terrae vacuae • S. Genesii, et decimam salis uuius navis, 443. Sygifredus episcopus et Obertus, Vintimilii comes, homines S. Ro-inuli tributarios canonicorum declarant , 444. Divisio gastaldionum, reddituum et bonorum Celianae inter canonicos et Archiepiscopum sequula, 451. Syrus II ipsis canonicis nonnullas decimas concedit, aliasque confirmat, 455, -456, 459. Domus dictorum canonicorum memorata , 169. Canonici S. Syri in S. Romulo, 123. Capellanus Wilielmus. Testis, 355. Capellus Bonavida , 82. Capuara (de) Angelotus. Testis, 114. Consul Januae , 381. Capiiara (de) Anselmus. Consul Januae, 96, 97, 100, 105, 299, -340. Recordatus, 111, 113. Testis, 114. Capharo (de) Oto. Vendidit Archiepiscopo partem quam habebat in molendinis de Nuce et de Cerro , habuitque terram pro feudo, 157. Capharus. Tenebat decimam in plebeio Bavali, 13. Quam refutavit, 20. Vassallus Archiepiscopi, 25. Iterum Syro archiepiscopo decimas refutavit, 28. Testis, 58, 119, 152. Consul Januae, 72, 74, 79, 1G0, 116. Recordatus, 120, 158, 299, 449. Arbitri inter Capharum et Syrum archiepiscopum, laudant ipsi Ca-pliaro podium Pontisdecimi, et dicto Archiepiscopo tabulas 59 terrae, 297. Domus Caphari in eodem loco, ibi. Quarumdam partium molendinorum de Nuce et Cerri investitus, 299. ' Caponus. Habebat partem decimae plebis Sigestri, 18. Capra Oglerius. Syro II decimas refutavit, 29. Consul Januae, 56, 58. Caput Ebrioli Guilielmus, 154, 405. Caput Eimgnanum, 158. Caput Galli Bonus Vassallus notarius, 95. Testis, 141, 152, 155, 509. 367. Recordatus, 595, 101. ( 504 ) Capit Videi. Habebat quarterium | 25. Ipso Itio Syro II decimas refu- decimae plebis Moneliae, 18. Tenuit- tavit, 29. Servitia ab eius domo que partem illarum plebeii CasteHio- tribuenda Archiepiscopo, 31. Recor- nis, 22. Terram ab ipso detentam Con- datus, 306. sules laudant Arebiepiscopo, 89. Carmadinus nepos Jonathae de Cara Cossa. Locus ipsius, 50. Campo. Consules, interdicto ipsius Operarius Nervii, 52. Famulus S. Carmadini remoto, laudant quod mo- Syri, 09. Recordatus, 15-1, 365. lendinum Murualli non destruatur, Filius eius, ibi. 302. Caramagnus Martinus. Conditio- Carnelevarius Andreas. Guaita- natus Archiepiscopi, 35. tor, -42. Carronus. A Conrado episcopo acci- Carosus. A Conrado episcopo ac- pit in locationem res Ecclesiae Ja- cipit in locationem terram Ecclesiae nuensis, 212. Recordatus, 2*3. Januensis, 270. Carbonos. Mansio ipsius, 342. Carosus, -400. Carentio. Filiae eius vendiderunt Carpeneto (de) Sapio, 200. Archiepiscopo terram Bisamnis, 138. Carta nova, 188, 195. Eius Carentosa. A Conrado episcopo progenies, 100. accipit in locationem res Ecclesiae Carta Nova Andreas, 190. J.-muen., 244. Carvali (de) Wilielmus. Testis, Careto. Vide Turpi (de) Careto. 357. Carlo canonicus S. Laurentii. Te- Cartimannus Martinus, 151. stis, 471. Casa de Via (de) Bonus Bellus. Carlocionus, 125. Operarius Molacianae, 59. Guaitator, Carlus frater Alberici. Conditio- -42. Operarius Mcdolici, -48. Recor- natus Archiepiscopi, 45, datus, 403. Carmadino. Innocentius papa II Casa de Via (de) Curradus, 403. monasterio S. Syri Januen. confir- Casa de Via (de) Niger. Filii mat decimas a civibus huius cogna- eius operarii Molacianae, 39. tionis debitas, -446. Alexander papa Casa deVia (de) Paganus. Conili eamdem sententiam approbat, diiionatus Archiepiscopi, 30. Secator 457. foeni, 39. Guaitator, 42. Recorda-Carmadi.no (de) Ansaldus. Te- tus, 402. stis, 326. Casale (de lo) Urso. Accipit in Carmadino (de) Homines, 91. locationem tertium oblationum eccle-Carmadino (de) Ido. Filii eius ha- siae S. Georgii plebis Bavali, 400. bebant partem decimarum capellae Casalio Joiiannes , 171. Olei, 21. Et decimaram Corneliani, Casa Marciano (de) \nseluus, ibi. Erantque vassalli Archiepiscopi, 205. ( 5GI> ) Casa Nova (de) Martinus, 206. Casa Veteri (de) Oiìertijs. Terrae ipsius et consanguinei Archiepiscopo laudatae, 8G. Caschifelone (de) Rusticus. Domus ipsius habuit quarterium decimarum plebis Bavali, 20. Servitia ab eodem tribuenda Archiepiscopo, 50. Consules laudant ecclesiae S. Syri Jan. decimam hereditatis filiorum dicti Rustici, 445. Qui memorantur, 44-9. Casella (de) Guido. Terrae istius in Valle Calida Archiepiscopo laudatae, 7G. Vendidit Petro de Savorito libella-riam , quam ibi habebat, 13S. Castagna Rubaldus. Vide Ricus Rubaldus. Castagnolbs, 465. Castaldus Girardus. Vide Ga-staldus Girardus. Castaneis (de) Ricus. Vide Ri-kus Joiiannes. Castaneolus Joiiannes. Eius libellus, 278. Solvebat pensionem Archiepiscopo , 569. Castaneto (de) Butus. Filii eius operarii Molacianae, -40. Castaneto (de) Cunradus, 82. Castaventia. Domus eius, 52. Castaventia Arditio. Filia eius fuit uxor Guilielmi de Curia, 52. Domus eius, ibi, 62, 65. Benencasa uxor ipsius Arditionis, 62. Famulus fuisse dicitur, ibi. Castaventia Benencasa uxor Guilielmi do Curia. Heredes eius cen-suarii Archiepiscopi a Consulibus declarati , 62. Castaventia Rusticus. Censualius Archiepiscopi, 63. Castellanus Castri Molacianae. Consuetudines eius, 43. Castelleto (de) Rodulfus, 468. Castello (de) Bonus Vassallus. Consul Januae, 97, 428, 299. Castello (de) Fulco. Quamdam decimam plebis Sauri indebite tenuisse dicitur, 586. Testis, 468. Castello (de) Giulia. Sententia contra eam el alios lata a Curia Sy-gifredi episcopi, 27. Castello (de) Lanfrancus, 266, 599. Castello (de) Raynaldus. Consul Januae, 384. Ab archiepiscopo Syro de decima Bombellii, Vignalis, Rumalli et Certenni investitus, 599. Castro (de) Baldoinus. Testis, 143, 277. Castro ( de ) Marinus. Testis, 116, 298. Castro (de) Merulus. Habebat partem decimarum plebis Rapalli, 16. Et capellae de Panisi, 19. Domus eius tenebat decimam plebis Bargalii ab aqua Besanii ultra, ibi. Ipse Merulus habebat tres partes decimae plebis Molacianae et capellarum S. Martini de Strupa, S. Damiani et Corsi, 20. Et quartam partem illarum plebis Langasci, 23. Inter vassallos Archiepiscopi et vexilliferos adnotatus, 24. Habebat partem navis pro libellaria, 27. Archiepiscopo decimas renunciavit, 29. Servitia ab eo dicto Archiepiscopo tribuenda enumerantur, 30. Arbiter inter Ar- ( 506 ) chiepiscopum et Porcellos, liti. Libellus domus fdiorum ipsius Meruli, 287. Testis, 509, 559, 507. Castro Bernardi (de) Opizo. Tenebat decimam in plebe RapaHi, 15. Et Plicanii, 19. Et terram Curiae Archiepiscopalis in Roboreto, 88. Ab archiepiscopo Syro accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 386. Testis, 557. Catulus Baiamons. Testis, 474. Caturellus Obertus, lini. . Caulkellus Baldus. Vide Coli-cellus Baldus. Cauponarius Anselmus. Testis, 516, 518, 552. Cauponarius Baldus. Testis, 119. Cavacia Johannes. Terra filiorum ipsius Archiepiscopo laudata, 81. lidem recordati, 159. Cavaza Anselmus, 81. Emit partem castaneti de Casa nova, 158. Vendidit Archiepiscopo partem quam habebat in pastino de Corsi, 159. Cavalerius. Filius eius conditionatus Archiepiscopi, 56. Ipse Cava-lerius tenuit mansum de Cavanna, 46. Cavalerius de Glarato Bonus Infans. Filii eius operarii Molacianae, 59. Cavalexi (de) Ingo, 82. Cavanna. Domus huius praenominis inter operarios Medolici adno-tala, 48. Cavanna (de) Ansaldinus, 46. Cavanna (de) Ansaldus , 151. Cavanna (de) Bernardus, ibi. Cavarunci. Tenebant decimam plebeji Rapallini, 15. Cavarunchus. Domus eius habebat quarterium decirnae plebis Bar-galii, 19. Recordatus, 265. Cavarunchus Guilielmus. Consul Januae/90, 97, 100, 299. Cavarunchus Rubaldus. Habebat partem decimarum plebis Rapalli, 16. Et de Piscina, 17. Item plebis Variae, 18. Moneliae, ibi. Et Bargalii, 19. Debebat servitia Archiepisco-* po, 51. Cavedurno Martinus. Vide Oliva (de) Martinus. Cavubsi (de) Azo. Eius libellus, 278. . Cazaguerra fdius q. Cononis de Vezano. Uxor eius, 91. Pro iuribus Archiepiscopi super villam et homines de Mazasco condemnatus, 505. Cazola Alda. Operaria Nervii, 51, 55, 155. Ceba. Consul Januae, 61, 62, 61, 65, 76, 95, 152, 592. Testis, 298. Recordatus, 101. Ceba (de) Raynaldus. Testis, 595. Ceglo Blancus Rolandus. Testis, 152, 505. Par Curiae Hugonis archiepiscopi, 519. Cella (de) Anselmus presbyter, 266. Cellis (de) Otto. Testis, 555. Centregls Comunjs Januae, 117. Centum solidi. Filius eius, 405. Centum solidi Obertus, 406. Centum solidis (de) Bonus Joiiannes. Guaitator, 41. Cepualonia. Domus eius, 90, 97. Cerasiarius Martinus. Conditionatus Archiepiscopi, 47, Libellaria ( SG7 j cius iu Vico Molacio Syro 11 laudata, 394. Cerro (de) Albericus. Filiae eius condilionatae Archiepiscopi, 46. Domus ipsius inter Medolici operarios connumerata, 48 Iterum filiae eius memoratae, 155. Cerro (de) Altilia. Vendidit Archiepiscopo id quod habebat in Vaca mortua, 135. Cerro (de) Carlus. Uxor eius, 134. Filia eius, 135. Cerro (de) Donatus. Conditiona-lus Archiepiscopi, 45, 46. Recordatus, 151. Cerro (de) Italia. Vendidit Archiepiscopo id quod habebat in Vaca mortua, 135. Cerro (de) Maritata. Vendidit Archiepiscopo id quod habebat iuxta Figarium Girardi Castaldi, 135. Item in Vaca mortua, ibi. Cerro (de) Rustica uxor Carli praedicti. Vendidit Archiepiscopo id quod habebat in Cucullo, 134. Et iuxta Figarium Girardi Castaidi, 135. Cesamco (de) Bolgarus, 82. Ceserà. Guaitator, 42. Christianus Joiiannes , 64. ■ Ciccqcus Joiiannes, 468. Cigala Guilielmus. Consul Januae , 92, 93, 9 i, 95. Cicala Henricus. Testis, 131.- Circinatus Johannes. Conditiona-tus Archiepiscopi, 55. Ciriacus episcopus Januae, 449. Clapa (de) Joiiannes, 468. Clapa (db) Syrus-, 403. Clapedo (de) Anselmus , 266. Clapedo (de) Arnaldus. Accipit locationem tertii oblationum ecclesiaè S. Georgii plebis Bavali, 399. Clapucius Albertus, 403. Clapucius Donatus, 403. Clapl^ius Joiiannes. Filii eius operarii Molacianae, 39. Ab archiepiscopo Bonifalio accipit locationem montis Creti, 465. Clapucius Odo. Testis,, 357, Clapucius Bubaldus , 403. Clapucius Villanas, 403. Clapucius de S. Syro RaynAldus. Filii eius operarii Molacianae, 39. Claranus Gandulfus. Guaitator, 41. Recordatus, 1454, 405, 400. Clareto (de) Otto, 468. Clareto (de) Rollandus, 468. Clausura (de) Alberti>us. Libellus ipsius, 177. Clausura (de) Johannes. Archie-piscopus habebat decimam hereditatis ipsius in plebe Molacianae 13. Conditionatus Archiepiscopi, 3.4. Filii eius operarii Molacianae, 40. Item vendiderunt Archiepiscopo id quod habebant in Molendino Subter-rato, 138. Memoratus, 402. Clavaro (de) Johannes. Terra de Manegra, ab ipso detenta, a Consulibus Archiepiscopo laudata est, 94. Eius libellus, 277. Clerici. Quo modo libellaria eorum regebantur, iuxta ianuensium consuetudines, dicitur* 313, 314. Clericus Adaldonus. Filii eius duo quarteria decimarum plebis Ca-rantii tenebant, 23. Item pro feudo habebant molendina de Isacurte , pra- ( 508 ) tum et terram iu Salino, 24. Servitia debebant Archiepiscopo, 50. Clericus Joiiannes. Ab Oberto episcopo accipit locationem rerum Ecclesiae Januen., 157. # Clericus Obertus. Canonici S. Laurentii tenebant pro eo partem decimarum plebis S. Petri de Arena , 21. Filii eius et alii habebant quarterium decimae plebis Garantii, 23. CoCLEARIUS CoNRADUS. Filii CÌUS et alii habebant quarterium decimarum plebis Langasci, 23. Recordatus, 565. Coclearius Garganos. Filii eius et alii habebant quarterium decimarum plebis Langasci, 25. Coctus Joiiannes, -402. 403. Codila (de) Andreas. Guaitator, -43. Memoratus, -403. Codila (de) Ingeza , 488. Codila (de) Lanfrancus. Eius libellus, 233. Recordatus, 402. Cogla nigra Rolandus. Testis, 357. Cogloti de Cornia. Decimae, ab ipsis iam in loco Serrae detentae, ab Oberto episcopo locatae sunt, 285. Cogo Joiiannes. Terra eius, 143, 450, 204, Recordatus, 218, 220. Cogo Manfredus , 495. Cogo Rufinus, 1-42, 204. Vinea ipsius, 143, 150. Coelestlvus Papa II, 4. Colicellus Baldus. Conditionatus Archiepiscopi, 37. Guaitator, 42, 43. Eius libellus, 2-48, 252, 253. Recordatus, 515, 402. Colla ( de ) Anselmus. Tenebat partem decimae capellae de Bembelia, 14. Accepit locationem istius decimae, 320. Pro (jua solvebat pensionem Archiepiscopo, 309. Collaredo. Guaitator, 43. Collum Oglerius. Vassallus Archiepiscopi , 2 4. Coloni, 502. Coloni Archiepiscopi Januensis, 87. Columba ( de ) Guilielmus , 92, 95. Testis, 117. Columba (de) Paganus, 125, 398. Comitissa Adalasia. Vendidit Archiepiscopo id quod habebat in Cucullo, 135. Communisi (de) Johannes, 154, 406. Communisi ( de ) Martinus. Filii eius operarii Molacianae, 59. Communisi (de) Primus, -405. Communisi (de) Symon, 468. Comminisi (de) Vivaldus, 407. Compater Wilielmus. Testis, 204, 347, 351. Conca Odertus. Testis, 534. Concovus Joiiannes , 207. Cono. Habebat partem decimae plebis Sigestri, 18. Conradus. Pratum ipsius, 251. Conradus. Ab Johanne episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 294. Conradus. Locus eius, 221. Conradus, comes Yintimilii. Cedit Conràdo I episcopo iura, quae habet super terras et homines S. Romuli, 441. ( 5G9 ) CONRADUS DE ARCHIEPISCOPO, 357. Conradus diaconus, 429, 433. Conradus I episcopus Jànuae. Locat res Ecclesiae Januen., 180, 234, 260, 280, 505. Ansaldo abbati S. Syri Januae donationem Basilicae S. Marccllini Januae confirmat, 440. Conradus, comes Vintimilii, iura, quae liabet super terras et homines S. Romuli, ipsi episcopo cedit, 441. Conradus II, episcopus Januae. Lo.cat bona Eccl. Januen., 244, 270, 507. Donat canonicis S. Laurentii ecclesiam SS. Genesii et Alexandri, 412. Recordatus, 449. Conradus Guilielmus. Guaitator, 42. Conradus iudex, 437. Conradus II imperator, 1G8, 256, 281, 293, 507. Conradus III, rex Italiae, 4. Costantius. Ab Johanne episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen. , 252, 255. Consules Celianae. Formula iu-ramenti ab ipsis Archiepiscopo praestiti, 119. Consules Januae, 5, 4, 56, 58, 59, GO, 61, G2, 65, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 75, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 85, 84, 85, 86, 88, 89, 91, 92, 95, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 105, 108, 109, 110, 144, 115, 117, 118, 127, 128, 129, 142, 149, 152, 158, 171, 177, 178, 180, 181, 185, 185, 187, 189, 192, 194, 196, 198, 199, 200, 202, 205, 205, 206, 208, 209, 210, 212, 213, 215, 216, 217, 219,221, 225, 227, 228, 230, 232, 234, 236, 238, 239, 241, 242, 244, 245, 246, 248, 250, 251, 253, 255, 257, 258, 259, 269, 290, 293, 295, 299, 302, 503, 330, 340, 364, 381, 383, 38 i, 586, 388, 390, 391, 392, 394, 395, 396, 404, 405, 443, 445, 453, 455, 460, 469, 470, 471. Consules Imi*. Rom. , 372, 374, 377. Consules plebis Nervii , 82. Consules S. Romuli. Ab Archiepiscopo ordinati, 120. Formula iura-menti praestiti Syro II a dictis Consulibus, ibi. Recordati, 140. Consules Sigestri. Januensium Consulum epistola ipsis Sig°strinis Consulibus directa, ne iura Archiepiscopi turbent, 583. Conte Wilielmus. Consules de bonis ipsius laudant Archiepiscopo decimam maris, 127. Cophus. Operarius Molacianae. 40. Corbellus Bartholomeus, 470. Corborannus. Vendidit quamdam decimam Archiepiscopo, 156. CorezArius Jacobus. Testis, 105. Corsi (de) Bonus Martinus. Conditionatus Archiepiscopi, 38. Cui vendidit quamdam terram 159. Corsus Obertus, 82. Cortexanus Azo. Mansio ipsius, 231. Corvaria ( de ) Albertus. Eius libellus, 280. Solvebat pensionem Archiepiscopo, 369. Corvaria ( de ) Azo. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 278. ( Corvarius Johannes, 71. Corvarius Niger de Valle. Filii eius operarii Molacianae, 39. Costa (de) Albertus, 403. Costa (de) Anselmus frater Ray-naldi. Conditionatus Archiepiscopi, 43, 46. Recordatus, 131. Testis, 366. Costa (de) Ronus Infans, S2. Costa (de) Johannes, archipresbyter plebis Nervii. Ab archiepiscopo Syro accipit in locationem terram Ecclesiae Januen., 339. Costa (de) Johannes. Filii eius operarii Molacianae, 38. Costa (de) Lanfrancus, 468. Costa (de) Rainaldus. Conditio--uatus Archiepiscopi, 46. Costola (de) Maurus. Accipit in locationem tertiam partem oblationum ecclesiae S. Georgii plebis Bavali,399. ■ Cresfus. Terra filiorum ipsius, 332. Crespus Petrus, 82. Crescentius. Terra eius, 260. Creti (de) Alegrus. Eius libellus, 277. Crispinus Jonatiias. Consul Januae , 113. Testis, 331. Crispinus Raymundus. Testis, 331. Crispinus Wilielmus. Consul Januae, 330, 384, 390. Crosa. Eius progenies, 406. Cruce (de) Giso, 368. Cucul Girardijs , 403. Cucurno (de) Domini 17. Cucurno (de) Gandulphus, 263. Cucurno (de) Joiiannes, 263. . Cucurno (de) Matulus, 263. Cuglarada Conradus. Testis, 103, 264, 347. 570 ) Cuiatius Wilielmus. 468. Cullozolus Joiiannes de Clausura. Vide Clausura (de) Joiiannes. Cuniza. Domus istius praenominis inter Medolici operarios adnotata, 48. Cunizo , 357. Cunizo: Benza Glia eius, 146. Cunizo (de) Bonus Bellonus. Testis, 287. Cunizo frater Lamberti Gecii. Vassallus Archiepiscopi, 24. Cunizo presbyter. Libellaria eius, 190. Eius mansus, 270. Cuparo (de) Albertus, 82. Curia (de) Balbus. Testis, 339. Curia-(de) Conradus. Vide Ruf-fus Conradus de Curia. Curia (de) Guilielmus. Vassallus Archiepiscopi, 24. Pensionem debebat Archiepiscopo, 32. Uxor eius Benencasa filia Arditionis Castaven-tiae, ibi. 62. Curia (de) Johannes presbyter. Testis, 467. Curte (de) Guilielmus. Vide Curia (de) Guilielmus. Curte (de) Rudaldus: -Vassallus Archiepiscopi, 24. Curtus Albertus. Conditionatus Archiepiscopi, 46. Curtus Brancus. Eius libellus, 321. Custos Anna. Vendidit terram Archiepiscopo, \3G, 137. Domus eius, 213. Custos Guilielmus. Pensionem debebat Archiepiscopo, 32. A Syro II accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 213. Te stis, 387. Domus eius, 32. Uxor eius, ibi. Quae descendebat de Moro de Domoculta, 218. Cuzola Guido. Conditionatus Archiepiscopi, 45. Tenebat mansum de Gazo, 40. Domus eius inter operarios Medolici connumerata, 48. Recordatus, 132. Cuzula. Conditionatus Archiepiscopi, 46. 1) Dalmianus, 260. Dandala, uxor Anfossi Simpan-tis, 68. Danese Jordanus. Testis, 351. Danesus Genoardus. Ab archiepiscopo Bonifatio accipit in locationem decimam Bavali, 466. Danisius Oglerius. Recordatus, 54, 393, 401. Testis, 87, 88, 116, 117, 118, 119, 124,131, 138,140, 152, 155, 298, 299,310, 315,316, 318, 319, 320, 326, 327, 329, 332, 333, 342, 350, 353, 358, 363, 366, 367, 383, 393, 404. Gastaldus Curiae, 117. Eius libellus, 193. <■ Danius. Vendidit terram Archiepiscopo, 139. Dapifer Archiepiscopi, 95. Daturus Johannes. Guaitator, 42. Decanus Girardus. Testis, 359. Decanus Mainfredus, 468. Defensores Sacrosanctae Ecclesiae Januensis, 157, 161, 162, 163, 165, 166, 167, 169, 175,177, 179, 180, 187, 190, 193, 193, 198, 199, 201, 202, 204, 207, 208, 211, 212, 214, 218, 220, 223, 226, 227, 229, 233, 234, 236, 238, 240, 241, 243, 244, 245, 247, 248, 250, 253, 256, 257, 260, 261, 267, 270, 271, 274, 276, 290, 295, 298, 305, 307, 314, 315, 316, 318, 320, 322, 329, 331, 332, 334, 336, 337, 338, 342, 343, 353, 387, 420, 421. Democulta. Vide Domoculta. Demostenes Praefectus Palatii Imperialis Constantinop., 370. Denae Rubaldus. Tenebat decimam in Ver z ili, Fontana bona et Moconisi, 19. Dercogna ( de ) Bonus S.egnor. Conditionatus Archiepiscopi, 53, Dercogna ( de ) Mala Lingua , 154. Deselega (de) Albertus, 266. Deselega (de) Martinus , 266. Deselega (de) Rodulphus. Testis, 387. ( 572 ) Destetadu Guigenzonus. Tostis, 321. Doctor Gandulpiius. Vide Orto-NADUS GaNDULPUUS. Doda, 315. Dodo. Ab archiepiscopo Syro accipit in locationem octavam partem decimae Bembegiae, 322. Dodo, 417. Dodo extimator, 418. Dodo, 452. Bodus. Ab episcopo Oberto accipit locationem cuiusdam mansi, medietatem capellae S. Laurentii Levallii et quamplures servos et ancillas, 329. Domini cuiusdam molendini de Muruallo. Arbitri inter ipsos dominos et Hugonem Archiepiscopum, dicti molendini caduitam aquae statuunt, 3C2. Dominiconus t 171. Dominicus. Conditionatus Archiepiscopi, 55. Dominicus, 153. Dominicus, 165. Dominicus. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 169. Dominicus. A Conrado episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 180. Dominicus, 235. Dominicus , 284. Dominicus, servus ecclesiae S. Mariae plebis Bargalii. Ah Johanne episcopo locatus, 288. Dominicus. Terra eius, 414, 415. Dominicus presbyter, qui et Lan-francus, sive Lanfredus, 429, 433. Dominicus , 235. Domo, 2G5. Domoculta (de) Andreas, qui et Maurus. Famulus Episcopatus, 06. Item (ilii eius, 138, 365- Descendentes ipsius, 154., 218. Ab Johanne episcopo accipit locationem terrae Ecclesiae Januen., 218. Item, ah Oberto episcopo, 220. Domoculta (de) Bonus Infans. Terrae ipsius Archiepiscopo laudatae, 66, 77. Domoculta (de) Bonus Johannes, 154. Juravit fidelitatem Archiepiscopo , 366. Domoculta (de) Obertus. Consul Januae, 302. Donatus , 299. Donatus presbyter, 154. Donatus filius Prendentis Panem, 403. Dondebeus de Oglerio Guidonis, 107. Testis, ibi. Donnjnus, 452. Donnola, uxor q. Pagani. Ah archiepiscopo Syro accipit locationem mansi et molendini de Cerro, 332. Donnola (de) Petrus. Syrus archiepiscopus remittit ipsi Petro medietatem cuiusdam census, 457. Donusdei, filius q. Iterii, 30. Testis, 115, 277. Druda de Merlone Guaraco, 110, 113. Druda uxor Lamberti Porci- Ambo vendunt partem duorum molendinorum Archiepiscopo , 102.- Et quamdam terram, 347. Recordata, 263, 264. ( 573 ) Durandus magister. Ab hominibus Vezani ct Nasci comprehensus, 455. Duubeco (de) Nicer. Testis, 269, 392. Durbec^s Galafjus. Testis, 581 382. Durdugius Petrus. Ab Archiepiscopo Syro accipit locationem terrae Ecclesiae Januen., 393. E Eberga, 222. Ebriacus Wilielmus. Testis, 468. Ecclesia (de) Venerandus. Operarius Nervii, 53. Eldeprandus, servus Ecclesiae Januen. A Landulpho episcopo locatus, 291. Eldeprandus. Filii-eius accipiunt in locationem res Ecclesiae Januen., 205. Embacus. Ab archiepiscopo Boni-fatio accipit m locationem decimam maris Seiestri et plebis Lavaniae usque ad Portum Veneris, 463. Embriacus. Consul Januae, 269. Empronus, 71. Embronus Martinus, -406. Eius progenies, ibi. Emciiilese (de) Rustica. Filius et nepos ipsius Rusticae vendiderunt decimam Archiepiscopo, 158. Enganna Deo Guilielmus. Con-dilionatus Archiepiscopi, 52. Erenenfrit filius q. Andreae. Exti-mator, 413, 416. Eribertus, Libellaria eius, 168, 170, 236. Accipit iu locationem res Ecclesiae Januensis a Landulpho episcopo, 170, 236. Item ab Johanne episcopo, 238. Eius progenies, 406. Eribertus filius Bonae Noctis. Operarius Nervii, 31. Recordatus, 135. Eribertus filius q. Thomae qui et Berizonìs. Ab Johanne episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Januen., 287. Eripandus, 263. Eriza filia Altrudi, ancilla Ecclesiae Januen. A Landulpho episcopo locata, 291. Ermelina. Terra ipsius laudata Archiepiscopo, 94. Ermelina filia Carli, 137. Ermeza ancilla Eccl. Jan. A Landulpho episcopo locata, 291. ( 574 ) Eugenius Papa III. Bona Eccl. Jan. confirmat, 154. Euldeprandus Philippus. Testis, 325. EvARDUS; 410. EVERARDUS , 416, 418. Executor Consulum Januae, 80. Exercitales , 161. Exercitales Ecclesiae Januen., 161, 162. Fabianus. Vide Fontànegli (de) Fabianus. Fabianus frater Ansaldi de Bianco. Teslis, 323. Fabrica (de) ALinerius , 82. Fabrica (de) Bonus Infans. Operarius Nervii, 52. Becordatus, 82, 154. Fabrica ( de ) Bonus Johannes presbyter, 2C6. Fabrica ( de ) Izeno. Operarius Nervii, 53. Fabrica (de) Marinus. Operarius Nervii, 52, 53. Famulus S. Syri, 69. Becordatus, 153. Faciolus. Operarius Nervii, 52. Becordatus, 154. Faciolus filius q. Johannis. Ab archiepiscopo Syro accipit in locationem castanetum Ecclesiae Januensis, 315. Facius. Condilionatus Archiepiscopi, 49. Fala vello,. 152. Falesianus Petrus , 125. Falexan Gandulphus. Testis, 12l. Falexanus, 126. Falla Monacha Obertus. Vide Futi Monacha. Falla monacha Orcoita. Benun-ciat Hugoni archiepiscopo iura, quae habet super terram S. Olaxi, et molendinum novum Muroalii supra-ni, 328. Familii Comitatus , 313. Familii Ecclesiae , ibi. Famulae S. Syri (Ecclesiae Januensis), 315. Famuli Archiepiscopi Januensis, 95, 138. Fidelitatem iurant dicto Archiepiscopo, 151, 401, 467. Eorum nomina, 402, 403. Famuli Domnicati S. Syri (Eccl. Jan.) 249, 368. Famuli Ecclesiae Januensis. Eorum usus, 63. Ab Johanne episcopo ( 575 ) ecclesiae SS. Victoris et Sabinae concessi, /k&. Libellaria eorum, .439. •Famuli S. Syri (EccL Jan.), 09, 146, 167, 170, 172, 173, 175, 177, 187, 199, 201, 202, 204, 207, 211, 214, 222, 223, 226, 233, 241, 243, 245, 247, 248; 252, 256, 257, 258, 274, 275, 281, 282. 315, 331, 400. Famuli Ecclesiae S. Damiani de Strupa, 179, 182, 184. Faxa plana (de) Aguxinus. Terra filiorum eius Archiepiscopo laudala, 94. Feleito (de) Dominicus, 82- Feleto (de) Andreas. Accipit in locationem tertiam partem oblationum ecclesiae S. Georgii plebis Bavali, 400- Ferracutus. Conditionatus Archiepiscopi , 35. Recordatus, 470. Ferrarius. Testis, 394. Ferrarius Andreas. Libellaria ipsius, 177, 184 Ferrarius Ansaldus. Testis, 334. Ferrarius Bonizo, 265. Ferrarius Johannes. Pars ipsius in pastenis montis Tazoli Archiepiscopo laudata, 84. Vendidit terram eidem , 136. . . Ferrarius Obertus. Tefram et castanetum ipsius in montibus Tazoli Consules Archiepisoopo laudant, 85. Ferratella Fulco, 71. Ficareto (de) Lanfrancus. Testis, 315. Ficario (de) Odo, 151. Ficario (de) Roza, 45. Fico Bibere. Habebat partem decimarum plebisRapalli pro Feudo, 16,17. Ficu (oe) Gisla , 365. Fila Stupa Joiiannes , 468. Flacca Panis Joiiannes. Libellaria eius, '146. Terra ipsius, 147. Fledemerius Johannes, 7rl, 153. Flessa ( de ) Ingo. Consors Archiepiscopi pro molendinis construendis, 110. Flonrano (de) Gigso , 306. . Flora (de) Vivulus, 471. Florellus Johannes. Decimae filiorum ipsius, ab Obytó episcopo locatae , 146. Foemin a Longobarda.Status ipsius iuxta ianuensium consuetudines, 312. Folcoinis (de) Ansaldus, 119. Folpertus, 163. Fon'tanègli (de) Fabianus, 331. Commemoratio iudicatus ipsius, 383. Fornarius Ido , 403. Fornarius Otto. Testis, 57. Terra eius, 70. Recordatus, 365. Consul Januae, 386. Fornarius Rusticus, 364. Forzanus, 300, 301, 302. Fossado (de) Sigeza, 266. Fossato ( de ) Guilielmus, Operarius Nervii,-51, 53. Famulus S.-Syri, 69, 153. Fossus Ansaldus. Vide Oliva (de) Ansaldus. Foti Paucu Ribaldus. Testis, 57. Franco frater Bosonis. Testis, 452-. Franco presbyter, 167. Frascaria ( de ) Rubaldus presbyter. Testis, 383. Frascarolus, 126. Fredaldo (de) Bonus Joiiannes, 471. 48 * ( Fredaldo ( de ) Hugo. Terra ipsius. Si. Eius libellus, 184. Testis, 338. Fredaldus. Filii ipsius conditio-nati Archiepiscopi, 33. 39. Fredolando (de) Philippus. Convenit se* cani Archiepiscopo pro molendinis construendis, 411. Fricans Dentes, 452. Frichus, -4G8. Frigidus Albertus, i03. Fulrertus cancellarius Berengarii et Adelberti regum, 3 ì I. Fulcetus, 406. Fulco, 432. Fulco, 343. Fulco filius naturalis Aidelac neptis Petri de Saporito. Ab archiepiscopo Syro accipit in locationem quam-plures terras, 317. Fulco filius Rodulphi. Ab archiepiscopo Bonifatio accipit locationem montis Creti, 465- Fulcus. Testis, 432. Fulcus de loco S. Silvestri. Conditionatus Archiepiscopi, 30. Futi monacha Obertus. Teslis, 269, 392. Recordatus, 328. G Gabernia Lanfrancus. Terra eius Archiepiscopo laudata, 70. Habebat partem decimarum capellae Olei, 20. Gabbus Ansaldus. Tenebat decimam Maneciani et Quartini, 12. Et capellae Olei, 24. Easque Archiepiscopo refutavit, 29. Gaco (de) Gandulphus, -470. Gaco (de) Girakdus, -470. Gaco (de) Obertus, -469. Gaidaldus. Terra ipsius in Ple-cania -ab Oberto episcopo locata, 283. Gaidaldus. Terra eius, 303. Gaidaldus. Testis, 418. Gaidaldus Johannes. Eius libellus, 277. Solvebat pensionem Archiepiscopo , 368. Gaio (de) Ansaldus. Terra eius, 435. Galitia (de) Joiiannes , notarius Sacri Imperii, 408, -469, 470, 474. Galivertus. Terra eius, 23-4. Galleta Oclerius, praepositus S. Laurentii, 442. Galliano de) Leda , 432. ( *577 ) Gallina Andreas, frater Gisel-berti de Zambazario. Conditionatus Archiepiscopi, 34. 43. Eius libellus, 2-41. Recprdatus, -403. Gambalixa Vassallus. Eius domus, 326. Gamba lixadaVassassaldus, 363. Gamba falsa Obertus, 365. Gambarellae, 53. Gambarellus Johannes. Guaitator, 42. Gambarus. Eius libelli, 248, 252, 253. Gandulpiio ( de ) Otto. Consul Januae, 445. Gandulpiius. Habebat partem decimae plebis Sigestri, 18. Testis, 58. Eius libellus, 278. Recordatus, 287. Gandulpiius filius Johannis Bru-sci. Eius libellus, 161. Gandulpiius filius Johannis episcopi. Eius progenies, 406. Gano (de) Andreas, 197. Mansio ipsius, 282. Gano (de) Karolus. Eius libellaria , 187, 190, 282. Gano (de) Erizus. Terra eius, 254. Garardus , 39. Gariardus Baldolinus, 403. Garibaldo (de) Garganus. Tenebat decimas Rivarolii, 17. Garibaldo (de) Maurus, 265. Garibaldus. Terra cius, 417. Garilius Rusticus. Gastaldus Curiae, 117. Testis, ibi. Famulus Archiepiscopi, 138. Recordatus, 365. Garrius Anselmus. Consul Januae, 97, 299. Garrius Wilielmus. Terra eius laudala Archiepiscopo, 85. Gastaldi. Conditionati Archiepiscopi, 49. Gastaldiones. Qui crani, 117. Recordati 292. Gastaldiones Celianae. Inter Archiepiscopum et canonicos S. Laurentii divisi, 451. Gastaldiones Molacianae, 38, 366. Gastaldiones S. Romuli. Ab Archiepiscopo ordinati, 123. Recordali , 398. Gastaldus. Conditionatus Archiepiscopi, 47, 51. Gastaldus Girardus sive Berar-dus. Vide Morella (de)'Girardus. Gastaldus Johannes. Terra eius, 146. Recordatus, 190. Libellaria eius, 282. Gastaldus Lanfrancus. Vide Re-zanus Lanfrancus. Gata Bernardus. Vendidit Syro archiepiscopo terram in villa Medo-lici, 139. Gati. Eorum libellus, 184. Gatignolus. Conditionatus Archiepiscopi ,55. Gatus Andreas. Operarius Molacianae , 40. Gatus Oglerius. Conditionatus Archiepiscopi , 46. Gaudardus. Testis, 452. Gazagnolus Joiiannes. Condilio-natus Archiepiscopi, 55. Gazina (de) Alguda, 77. Gazio (de) Arnaldus, 13G, 299. Gazio (de) Oglerius, 151. ( 578 ) Gazo (de) Bonsegnor. Ab archiepiscopo Syro accipit in locationem terram Eccl. Jan., oli. Gazo (de) Obertus. Jurat' fidelitatem Archiepiscopo, 367. Georgius, 165. Gerandus Odo, 52. Gezo Lambertus. Habebat partem decimarum plebis Rapalli, 17. Vassallus Archiepiscopi, 24. Consai Ja nuae, 56. Testis, 58. Gibertus archipresbyter Bapalli. Ab archiépiscopo Syro accipit in locationem decimam maris huius loci, 584. . Gigorius, presbyter. Archiepiscopi. Testis, 326. Gilselbertus. Habebat partem decimarum plebis Bapalli, 46. Gimbus Wilielmus, 468. Girardus. Vide Scorta Girardus. Girardus. Ab Oberto episcopo accipit m locationem res Ecclesiae Januensis, 469. Girardus, dapifer Archiepiscopi. Testis, 95, 350, 385. Girardus, filius Mancii (sive Laudi?) de Molazana. Testis, -471. Girardus , filius q. Amici. Ipse et uxor eius vendiderant Archiepiscopo partem moléndini de Brete-sca, 95. Girardus, filius q. Lanci de Mo-laciana, sive Girardus gastaldus Mo-lazanae. Testis, 402, 132. Vendidit Hugoni archiepiscopo partem molendini de Periculo,- et nonnulla alia bona, 359. Terra cius, 560. Recordatus, 468. Girardus frater Martini de Communisi. Filii eius operarii Molacianae’ ,39. Girardus magister. Tegtis, 470, 471. Girardus, praepositus ecclesiae S. Michaelis de Faxolo. Ab archiepiscopo Syro, uomine dictae ecclesiae, centum tabulis terrae donatus, 351- Girardus, presbyter. Testis, 538. Girardus, presbyter de Caran-cia, 404. ’ ■ Girardus, presbyter de Sigestri. Testis ,91. Girardus, presbyter ecclesiae S. Johannis plebis Variae. Ab archiepiscopi Syro accipit in locationem quamplurcs terras, 350. Girardus S. Syri. Testis, 352. Girardus subdiaeonus, 429. Diaconus, 430. Giselbertus, 402. ■Gisla. Libellus filiorum eius, 161. Gisla filia Baldi Caulixelli. Ab archiepiscopo Syro accipit in Jocationem castanetum Eccl. Jan., 315. Gisla filia q. Rustici. Ab archiepiscopo Syro accipit in Jocationem res Ecclesiae Januen. ,321. Gisla , monaca de Petra Colexi, 344. * Giso. Ab Oberto episcopo accipit in locationem- res Eccl. Jan., 445. Giso: Ah Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 474. Giso diaconus, 430, 437. Giso, servus Eccl. Jan., 291. Giso (de) Guilielmus, 125, 426. ( 37 Gisulfo ( de ) Vassallus.'Terra ipsius laucteta Archiepiscopo, 70. Gisulfus. Ab Oberto episcopo accipit in locationem quemdam mansum, medietatem cappellae S. Laurenlii Levaliii, et quamplures servos et ancillas Ecclesiae Januen., 329. Glareto (de) Brugno, 4Ó2. Glàreto (de) Guilielmus. Conditionatus Archiepiscopi, 56. Eius libellus, 198. Recordatus, 402. Glareto (de) Tiiomas, 188. Eius mansio, 254. Glaretus, 223. Glutono (de) Wilielmus. 82. Godus Gandulpiius-, 305. GoBus Oglerius. Testis, 158, 505. Gqbus Rainaldus. Consul Januae,. 75, 77. Curator filiorum et nepotum q. Ansaldi Sardenae, 81. Testis, 554. Terra ipsius in Nervio Archiepiscopo laudata, 540, 588. Godeprandus, 255. Godo. Bona ipsius, 452. Golia Amicus. Testis, 559. Golia Ansaldus.. Consul Januae, 109, 596. Ordinator Curiae Syri II, 546. Testis, 555. Gontardi. Terra ipsorum, 298. Gontardus Fredentio, sive Fre-denzonus. Consul Januae, 1 i'5, 550, 584, 586. Recordatus, 581. Gontardus IIugo. Consul Januae, 100. Gontardus Ido. Consul Januae, 94, 114, 117, 269, 588. Gotefredus' iudex, 176. Gotici Gandulpiius. Testis, 141. Gotiza. Vinea ipsius, 65, 156. 9 } Gotiza, ancilla tcclcsiae Januensis. A Landulfo episcopo locata, 291. Gotizo , 166. Gotizo. Ab Johanne episcopo accipit in locationem nonnulla castaneta, et medietatem libellariae Creti, 247. Gotizo. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 165. ' Gqtizo, sive Gotisonis Balbi, Anselmus, 534. Testis, 355. Gotizo (dje) Guilienzonus. Condemnatus a Consulibus pro solvenda decima maris Archiepiscopo, 129. Gotizone (de) Obertus. Testis, 334* Grassus Lambertus. Testis, 115, 277. Grassus Merlo , pater praedicti. Testis, 115, 277. Grassus Obertus, 51. Gravelia (de) Giso.. Terra eius, 506. Gregorius, diae. card. SS. Sergii et Bacchi, 450. Gregorius filius Ansaldi Appa-ruidi, olim abbas S. Andreae de Sexto. Testis, 590. Gregorius filius q. Gandulphi de Molazana, 560. Grillan-ego (de) Baldus, 82. Grillomus, 126. Grillus Albertus. Consul Januae, 469, 470, 471. Grillus Amicus. Consul Januae, 266, 303. Grillus Lambertus. Consul Januae , 209. Grimaldus , 224. ( 580 ) Grimaldus, filius Ottonis Cannel-lae. Syro II decimas refutavit, 29. Condemnatus ad solvendam pensionem Archiepiscopo, 66. Grimaldus , filius q. Mauronis. Accipit in locationem tertiam partem oblationum ecclesiae S. Georgii plebis Bavali, 400. Grimaldus Portus Veneris. Pro solvenda decima maris Archiepiscopo condemnatus, 396. Gropo ( de ) Anfossus. Testis, 532. Gropo (de) Bubaldus. , 263. Groppo (de) Wilielmus. Libel-lariae ipsius Archiepiscopo laudatae, 94. Eius mansus, 270. Becordatns, 352. Grugnus Johannes. Testis, 269, 592. Guaita Folia. Filii eius conditionati Archiepiscopi, 3i, 37. Foeni secatores, 59. Guaitatores, 43. Vendidit Archiepiscopo terram, et partem quam habebat in molendino de Periculo, 137. Filii eius illam vendiderunt de Subterrato et Britisca, 158. Libellus eorum, 193, 193. 'Becor-dalus, 353, 257. Iterum filii ipsius, 403. Guaita Folia Albertus. Confirmat Hugoni archiepiscopo venditionem partis cuiusdam molendini de Bretesca, 555. Testis, 558- Guaita Folia ( de ) Bonadonna. Vendidit Archiepiscopo quasdarm terras, et [/artem molendini de Periculo, . 157. Gualmanus, 126. Guaracconus. Terra eius, 177. Guaraci. Servitia ab ipsis debita Archiepiscopo, 50. Guaracus Albertus. Inter bonos homines Curiae numeratus, 27. Testis, 57, 58. Guaracus Alciierius. Tenebat decimas plebium S. Martini de Hyrco et Ordolasci, nec non civitatis Januae, 15. Item plebis Sauri, 10. Illas de Hyrcó refutavit Syro archiepiscopo, ibi. Filii eius de istis decimis plebium Hyrci sive Herculis et. Sauri habebant partem, ibi. Guaracus Bonus Vassallus. Filii eius habebant partem decimarum plebium Herculis et Sauri, 16. Unus ex ipsis Syro II refutavit eas, 29. Erant vassalli Archiepiscopi, 2o. Guaracus Conradus, 27, 366. Guaracus Gratianus. Vassallus Archiepiscopi, 23. Cui decimas renuntiavit , 29. Filia eius, ibi. Guaracus Guilielmus. Filii eius vassalli Archiepiscopi, 25. Guaracus Merlo. Terra filiae ipsius, 111. Guaracus Obertus , 29. Guaracus Bolandus. Par Curiae Hugonis archiepiscopi , 349-Guarasca Bubaldus , 82. Guardator Amicus. Testis, 470. Guardator Malcavalca , 04. Guarello (de) Joiiannes , 82. Guarellus Nevarscus, 82. Guascerius Joiiannes , -403. Guasciierius Jacobus, -470. Guastamercatus Petrus. Testis, j 102. ( 381 ) Guastapanus Aìbèrtus.. Ab archiepiscopo Syro accipit quasdam terras iu locationem, 90. Guastavinus. Habebat partem decimarum plebis Moneliae, 18. Et Curia recepit illas quas ipse Guasla-vinus in plebeio Caslellionis tenebat , 22. ■Guasto (de) Andreas , 82. Gubianhs. Terra eius, 254. Guelfus Amicus. Ipse et Anna uxor donant Archiepiscopo locum in Albano, 319. Recipiuntque eum pro localione, 520. Recordatus, 565. Guercia ( de ) Albertinus. Operarius Medolici, 48. Guercius Albertus.Terra eius,64. Guercius Anfossus. Tenebat partem decimae plebis Bargalii, 15. Recordatus, 302. Guercius Carus, 125, 126. Uxor eius, ibi. Guercius Guilielmus. Habebat partem decimarum cappellae Olei, 21. Et plebis S. Petri de Arena, ibi. Vassallus Archiepiscopi, 25. Inter bonos homines Curiae adnotatus, 27. Testis, 58, 470. Recordatus, 502. Guercius Ido , frater praedicti. Testis, 58. Guercius Lambertus. Habebat partem decimae plebis Hyrci, 16. Et Nervii, ibi. Vassallus Archiepiscopi, 25. Consules absolvunt a querimonia ipsius Lamberti Ilugonem archiepiscopum et Rubaldum Porcum, 108. Guercius Otto. Consul Januae, 118, 152. Rccordatus, 362. Guercius Tantus. Consules, remoto interdicto ipsius Tanti, laudant quod molendinum Murualli non destruatur, 302. Guibertus. Ab Johanne episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 145, 149. Recordatus , ISO. Guibertus. Filii eius, 265. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 295. Guibertus , nepos predicti. Ah Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 295. Guido , 450. Guido. Testis, 546. Guido, card. diae. S. Adriani, 451. Guido, episcopus Tiburtinus, 450. Guido filius Guaitafoliae, 355,357. Guido, notarius Berengarii et Adel-berti regum, 416. Guido , praepositus S. Laurentii Januae. Subscripsit donationi capellae S. Stephani" de Campo Floren-tiano, 50. Testis, 268. Recordatus, 452. Guidone ( de ) Oglerius. Consul Januae, 91, 94, 117, 445. Testis, 519, 320. Recordatus, 555, 583. Guilia, 40. Filii eius guaitato-res, 4L Guilia , consanguinea Rubaldi de Insula. Operaria’Nervii, 52, 153. Guilia , filia Martini Cavedumi. Operaria Nervii, 51, 155. Guilia, filia Vicini. Operaria Nervii , 51, 153. Guilia , filia q. Belloti. Vendidit Archiepiscopo partem molendini de Bertesca, 95. ( 582 ) Guilielmus, lìi2. Guilielmus. Tostis, 57, 58, 110, 138, 452. Guilielmus. Concordatur cum Ay-raldo episcopo pro molendino S. Petri de Arena, sive Pulciferae, 2(58, 392. Guilielmus , archiepiscopus Au-stiensis, 450. Guilielmus, archipresbyter Barga-Hi. Testis, 3 io, 351, 352, 353, 398. Ordinator Curiae archiepiseopalis, 346. Guilielmus, canonicus S. Nazarii. Testis, 471. Guilielmus , clericus de Suaro. Testis, 140. Guilielmus, cognatus Baldi de Morella, 151. Guilielmus, episcopus Praenestinus, 450. Guilielmus, filius Caphari. Vide Pezullus Guilielmus. Guilielmus , filius Johannis Bru-sci.’Eius libellus, 161. Guilielmus, filius q. Boni Senioris de Zinestedo. Vendidit Archiepiscopo medietatem cuiusdam canneti, 133. Guilielmus, filius q. Jorzani. Terra eius, 300- Recordatus, 301, 302. Guilielmus, filius Vicini. Operarius Nervii, 51, 153. Guilielmus, frater Lanfranci Gastaldi. Operarius Nervii, 52, 154. Guilielmus, gener Alcherii Gua-raci. Testis, 387. Guilielmus, monachus S. Andreae do Sexto. Testis, 390. Guilielmus , nepos Alberti Vice-comitis. Testis* 416. Guilielmus , presbyter , 404. Guilielmus, presbyter S. Romuli. Testis, 397. Guilielmus, scriba consulum Communis Januae. Vide Columbà ( de ) Guilielmus. Guilientius, 452.. GuineguissiusI Pensionem debebat Archiepiscopo, 52. Guinènguisius. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Jan., 295-.Guinezo, ibi. - • ■ Guinezo, 330. Guinizo magister, 3G5. Guisbertus massarius, 285. Guise ardus, frater Caphari. Syro archiepiscopo decimas renunciavit, 20, 29. Curia Archiepiseopalis tenebat id, quod ipse Guiscardus habebat in S. Petro de Arena, 21. Vassallus Archiepiscopi, 25. Testis, 57, 58, 287. Consul Januae, 117. Recordatus, 449. Guiscardus, presbyter Archiepiscopi. Testis, 102, 131, 133, 134, 349, 352, 353, 358, 362. Recor-datiis, 104. Gybus Johannes. Famulus Archiepiscopi declaratus , G2. ( 583 ) Hadrianus papa IV, 458. IIebo, 310. Helias. Consul Januae , 72, 74, 400, 394, .403. Helionus , gener Maritatae de Cerro. Vendidit Archiepiscopo vineam quam ibi habebat, 135. Henricus II Rex, 442, 467, 202, 208, 242, 219, 227, 233, 295, 429, 432. Imperator, 171, 17G, 185,241« 257,-278. Henricus III Rex, 2G1. Imperator , 239, 296, 399, 434, 435. Henricus IV Rex, 282. IIermannus, S. R. E. subdiaco-nus et notarius, 458. Hodierna. • Vendidit terram Archiepiscopo, 436. Homodeus. Ab archiepiscopo Syro accipit investituram decimarum Ru-mallii et Vignalis, 323. Homodeus, presbyter de Muruallo, 406. Honoratus. Eius libellus, 163.• Honorius papa III. Abbati de Te-lieto et Praeposito Mortariensi committit cxecutionem commutationis ple- bium Gavii et Carantiae inter Ecclesias Januenscm el Terdonensem, 472. ■ Hora bona Pecolus, 468. Hi co archidiaconus. Subscribit do-nationi capellae S. Stephani de Gampo Florentiano, 30. Recordatus 216, 217. Electus Archiepiscopus Januae. Formula iuramenti fidelitatis sibi praestiti a vassallis Curiae, 26. Archie-piscopus eflectus. Nomina illorum, qui decimas renunciaverunt ei, 29. Consules laudant quod, sine eiusdem Archiepiscopi contradictione, Otto notarius teneat tabulam extra domum suam, 98. Condemnant Petrum Brun-dum, ut ipsi Hugoni- decimam maris solvat, 99. Laudant ei gurretum Mu-rualli, ibi. Item medietatem montis Cornalii et Rochae Taiadae, 100. Concordatur cum Guidoto de Ni-grone pro molendino construendo, 101. Emit partem duorum molendinorum, 102. Et sextam partem cuiusdam terrae, 104. Et quantum Lanfrancus Brugnonus, filius et nurus eius habebant in Molazana, 106. ( boi ) Absolulus a querimonia Lamberti Guercii, 108. Consules laudant ipsi Archiepiscopo decimas Qt pensionem , quas Petrus Yegius habuit de plebe Sigestri et de aliis locis 109. Ne Henricus Malus Aucellus inquietet eum pro acquaeductu molendini de Glariolo, ibi. Et quod ab Oberto de Poma habeat decimam frumenti, 110. Concordatur cum Abbate S. Stephani et aliis pro molendinis Besanii, ibi. Consules condemnant Lambertum Porcum et Gui-lienzonem Gotizonis, ut solvant ei decimam maris, 129. Curiae ipsius Wilielmus Saccus renunciavit terram in Corsi, ibi. Concordatur cum Rubaldo Robaino pro servitiis, operibus et conditionibus Curiae praestandis, 131. Filii q. Beglani de S. Olasco renunciaverunt ei quasdam terras, 132. Emit medietatem canneti in Besanio, 133. Nota emptionum factarum tempore ipsius Hugo-ms, 13G. Emit terras a Lamberto Porco et Druda iugalibus, 202. Opizo marchio Malaspina illi iuravit fidelitatem, 209. Consules laudant quod homines Portus Veneris solvant ei decimam maris, ibi. Pares Curiae laudant quod posSit ducere aquam ad molendinum Glarolii, ibique nonnulla opera facere, 300. Quod Bon-ticus det annuatim minam farinae minus octava pro dicto molendino, 301. Consules laudant quod molen-dinus Murualli non destruatur, 302. Condemnant Cazaguerram et alios in omnibus iuribus Archiepiscopo spec- tantibus super villam et homines Ma-zasci, 303. Otto Brennus et Aidela iugales renunciant ei iura omnia ipsi Aidelae competentibus super quam-. plures terras, 30-1. Orcoita Sardena et filii renunciant similiter ea, quae ipsis competunt pro lerra S. Olasci et molendino novo Murualli suprani, 328. Emit quamdam terram , 347. Pares Curiae laudant quod honorabi-liter a sanclis-romulensibus recipiatur, 3i9. Ab Alberto", q. Guaitafoliae et consortibus recipit confirmationem venditionis cuiusdam partis molendini de Bertesca , 35S-. Alia pars ei renunciatur a Bonadona Guaitafoliae et eius filio, 337. Et similiter molendini de Periculo, 338. Emit aliam partem istius molendini et nonnulla bona, 359. Concordatur cum dominis cuiusdam molendini Mu-flialli, 302. Emit terras 'in S. Olasco et alibi, 303. Judices Curiae laudant debitalem esse Archiepiscopi mansum Petri de Ruflino, 379. Et quidquid tenent Premartini, 380. Et illi adiudicant terram , quam homines Buzanae tenent a flumine Arme-dani usque ad S. Bomulum , 381. Consules laudant ei terram Flora-nam, 381. Et decimam plebis Sauri, 383. Capitulum decimae maris ipsi Archiepiscopo solvendae legitur, 389. Consules condemnant Baldum Pesa-lardum, ut solvat ei dictam decimam, 389. Item condemnant Grimaldum, 390. Et naves de Pelago venientes, 400 Locat decimam Begali, ibi. Recordatus, 330, 461. ( 583 ) Hugo. Testis, 95. Hugo , clericus, 452. Hugo magister, canonicus S. Laurentii. Arbiter, 99. Testis, 471. Hugo , magister S. Mariae de Vineis. Testis, 346, 554, 352, 398. Hugo, presbyter. Ab archiepiscopo Syro accipit nonnullarum terrarum locationem, 90. Testis, 461, 464,467. Hugo , presbyter ecclesiae S. Jo-hannis plebis Variae. Ab archiepiscopo Syro accipit locationem cpiam-plurium terrarum , 350. Huco presbyter S. Silvestri. Testis, 107. Hugo Rex , 388. Hugo, serviens Archiepiscopi. Testis, 393. Hirri (da) Johannes. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 278. Hurri (da) Segnorando. A dicto Oberto res Eccl. Jan. accipit in locationem , ibi. Hyconomi Archiepiscopi , 395. Ildeprandus. Ab Jolianne episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Jan., 443. Ildeprandus , iudex dominorum regum, 416. Ima (de) Anselmus, 31. Imelda, uxor q. Arnaldi Baltu-gadi, 64. Incisa (de) Gandulpiius. Tenebat domnicatum de Boasio, 368. Indo presbyter , 433. ‘ Infantibus (de) Joiiannes. Consul Januae, 409. Ingelfredus (de) Baldoinus. Testis, 119. IngezA', 2S3. Ingo, 1-42. Ah Johanne episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 143, 149, 201. Eius libellaria, 168, 256. Terra eius, 254. Ingo. Servilia debebat Archiepiscopo, 31. Ingo, filius q. Johannis. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 225. Ingone ( de ) Obertus. Conditionatus Archiepiscopi, 35. Innocentius papa II. Concilium celebravit, in quo de ecclesiarum decimis detentoribus actum, est, 28. ( 586 ) Monasterio S. Syri Jan. confirmat decimas, eidem ab Oberto episcopo donatas, 416. Recordatus, 457. Insula (de) Homines, 91. Innocentius papa II confirmat monasterio S. Syri decimas a civibus cognationis de Insula debitas, -446. Alexander papa III hunc iudicatum approbat, 457. Insula (de) Guilielmus, filius Oberti. Renuntiavit decimas Archiepiscopo , -29. Insula (de) Johannes. Testis, 321. Insula (de) Obertus. Renuntiavit decimas Archiepiscopo, 29. Testis, 393. Insula (de) Oglerius, sive Ogle-RONUS. Filii eius habebant partem decimae de Nozalogo, 17. Plebis S. Cypriani et capellae Cisini, 22. Et plebis Langasci, 23. Erantque vas- salli Archiepiscopi, 25. Ipse Oglerius debebat servitia eidem' Archiepiscopo, 31. Testis, 58, 5 46. Par Curiae, 349. Insula (de) Rubaldus. Operarius Nervii, 52, 53, 153. Famulus S. Syri ,69. IpipiNus , 152. Isa (de) Silvester. Concordatur cum Archiepiscopo pro molendinis construendis j idi. Isabella, soror Johannis Morelli. Guaitatrix, 45. •’ Isae Jordanus. Testis, 88. Isembardus. Testis, 522. Ita , uxor Beglani de S. Olaxo. Vendidit terras Hugoni archiepiscopo , 060. Iterius, 72. Itolina. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 186. Itolus Andreas. Bona eius, 506. Jacobinus, nepos presbyteri Oberti de Rivarolio, 87. Jacobus, presbyter. Testis, 326. Jannasia, 163. ■-Joceramus-. Ab archiepiscopo Syro accipit locationem Insulae Bonae S. Romuli, 123. Joculator Guandalinus , 245, 402. Joffredus Fulco. Consul S Ro- . muli, 120. Testis, 584, 582. Johannes. Eius libellus, 254. Johannes, 282. Johannes ,• 289. ( ^87 ) Joiiannes , 303. Joiiannes, 321. Joiiannes, 400. Joiiannes, ibi. Joiiannes. Terra eius, 413. Joiiannes. A Raperto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 156. Joiiannes. A Theodulpho- episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Jan., 161, 162. Joiiannes. Utsupra, 271. Item ab Johanne episcopo, 261. -Joiiannes. Ab Johanne episcopo accipit in locationem nonnulla castane- * la et medietatem libellariae Creti, 247. Johannes. Ab Johanne episcopo accipit in locationem terram Eccl. Jan., 243. • Johannes. Ab Johanne episcopo accipit in. locationem res ecclesiae S. Damiani da Strupa, 182, 184. Item a Landulpho, 175, 177. . Johannes, germanus praedicti. Ut supra, 184. Joiiannes. Ut supra, ibi.-Joiiannes. Ut.supra, ibi. Joiiannes. Ab Johanne episcopo accipit ili locationem res Ecclesiae Jan., 143, 149. • Johannes. Ut supra, 253. Joiiannes. Ut supra, 241. Johannes. Ut supra, 252. Joiiannes. Ut supra, 201. Joiiannes. A Landulpho episcopo accipit in locationem. res Ecclesiae Jan. , 202. Joiiannes. A Conrado episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 2o4. Joiiannes.-Ut supra, ibi. Joiiannes. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 167, 171. Joiiannes,- germanus praedicti, 171. Joiiannes. Ut supra, 165. • Johannes. Ul supra, 282. Johannes, 315. Johannes, ibi. Joiiannes. Ab archiepiscopo Syro accipit .in locationem res Ecclesiae Jan., 315. Johannes. Conditionatus Archiepiscopi , 35. Johannes. Terra filiorum ipsius Archiepiscopo • laudata , 94. Joiiannes. Famulus Curiae S. Michaelis de Lavania, 153. Johannes, abbas ecclesiae S. Syri Miliani. Vide Johannes monachus. Joiiannes, acholitus Eccl. Jan. , 417, 418. Joiiannes, archiepiscopus Januae. •Homines familiae de Bulgaro confitentur ipsi Archiepiscopo antiquitus' habuisse pro feudo deCenum. introitus Portus Januae Palatio Archiepiscopali spectantis,. 474. Johannes Bonus, filius ObertiRufi. Juravit fidelitatem Archiepiscopo, 155. Joiiannes, clericus. A Cenradó episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 149, 280. Joiiannes , clericus Archiepiscopi. Testis, 549. Joiiannes, cognatus Baldi de Morella, 151. ( 588 Joiiannes, consanguineus AnsalJi Parvi, 403. Johannes , consanguineus Razi, 153. Johannes , de loco Manonia, -418. Johannes , de loco Sununaripa , 119. Johannes , diaconus, 430, -435. Johannes, diaconus Alexandri hy-conomi, sive ecclesiae S. Mariae de Castello. Testis, 564, 464, 466. Johannes, diaconus card. S. Nicolai in carcere, 450. Joiiannes, episcopus Januae, 90, 425. Locat bona Eccl. Jan., 442, 143, 149, 166, 172, 173, 175, 199, 201, 204, 203, 207, 211, 214, 218, 226, 227, 241, 243, 243, 247, 248, 230, 232, 253, 238, 261, 273, 275, 287,294, Ttem S. Damiani de Strupa, 179, 182, 184. Donat ecclesiam S. Syri Januae monachis S. Benedicti, ibique ordinat abbatem, 427. Concedit eisdem ecclesiam SS. Victoris et Savinae, 430. Eius progenies, 406. Johannes, filius Bernardi magistri. Testis, 342. Johannes, filius Bonae Noctis. Operarius Nervii, 51, 153. Johannes, filius Ferracuti, 470. Johannes, filius Gislae. Eius libellus, 161. Joiiannes, filius Ledae de Galliano. Conditionatus Archiepiscopi, 48, 152. Johannes, filius Loperti, servus Eccl. Jan. A Landulpho episcopo locatus ,291. ) Johannes, filius Maifredi, 82. Johannes , filius Martini. Ab archiepiscopo Syro accipit in locationem tercieriuni viueae in Corsi, 297. Johannes, filius Oberti de Campo Casturno, 403. Joiiannes, filius Pagani de Campo Domnico, ibi. Johannes, filius Petri Caiti. Conditionatus Archiepiscopi, 55. Johannes, filius q. Alberici. Ab Johanne episcopo accipit in locatio- • nem res Eccl. Jan., 275. Item ab Oberto, 274. Johannes, filius q. Bonizonis Ma-cannani. Accipit locationem tertii oblationum ecclesiae S. Georgii plebis Bavali, 400. Johannes, filius q. Guidonis. Confirmat Hugoni archiepiscopo venditionem cuiusdam partis molendini do Bertesca, 355. Johannes, filius q. Johannis. Ab archiepiscopo Syro accipit in locationem res Eccl. Jan., 321. Johannes, filius q. Odonis. Ut supra, 314. Joiiannes, filius q. Pagani. Ab archiepiscopo Syro accipit locationem mansi et molendini de Cerro, 332. Joiiannes , filius q. Veriosi presbyteri, 157. Johannes, filius Rodulphi. Ab archiepiscopo Bonifatio accipit locationem montis Creti , 405. Johannes, filius Wilielmi de Ansaldo. Testis, 334. ( 539 Joiiannes, frater Primi de S. Sylo, 403. Joiiannes, gener Servidei. Ab archiepiscopo Syro accipit investituram decimarum Bombellii, Vignalis, Ru-mallii et Gertenni, 309. Joiiannes, monachus. A Landulpho episcopo abbas el pater ecclesiae S. Syli _ Miliani creatus, 438. Locat domumcultam et pratum prope dictam ecclesiam , 440. Joiiannes , nepos Bonizi. Ab Ju-hanne episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 207. Joiiannes, nepos Caphari et Gui-scardi. Vassallus Archiepiscopi, 25. Joiiannes , nepos Leonis. Ab Johanne episcopo accipit in locationem res Eocl. Jan., 203. Joiiannes, presbyter, 142. Joiiannes, presbyter, 188. Joiiannes, presbyter, 205. Joiiannes , presbyter. Commutat cum Theodulpho episcopo nonnullas 'I terras, 413. Johannes , presbyter. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 18G. Johannes , presbyter. Ab- archiepiscopo Syro accipit in locationem terram Eccl. Jan., et quartum decimae Lei\i et Roboreti, 344. Joiiannes, presbyter. Testis, 432. Joiiannes , presbyter de Covario, 404. Joiiannes, presbyter do Salterana. Testis, 91, 95, 310, 323, 320, 345, 382, 398, 399, 404. Joiiannes, presbyter de Zenega,40 i. ) « Joiiannes, presbyter S. Donati. Testis, 338. Joiiannes, presbyter S. Mariae de Castello, 380, Joiiannes, presbyter S. Nazarii. Testis, 387. Johannes*, presbyter S. Savinae. Testis, 307. Johannes, tit. S. Grisogoni presb. card., 430. Joiiannes , servus Eccl. Jan. A Landulpho episcopo locatus, 291. Joiiannes, servus Eccl. Jan. Ut supra, ibi. Johannes , servus Eccl. Jan. Ut supra, ibi. Joiiannes, servus Eccl. Jan. Ut supra, ibi. Joiiannes subdiaconus, 433. Johannia. Terra eius, 231. Johannonus. Filii eius foeni seca-tores, 39. Jonatuas, patruus Gliorum Oberti Uso de Mari. Vassallus Archiepiscopi , 25. Jordanis, consul Imp. Rom., 374. Jordanis, presbyter. Testis, 31G. Jordanus, presbyter de Reco. Testis, 346. Jordanus, presbyter de Slrupa. Testis, 468. JOVELALLO, 164. JUBLAM , 126. Judex Ardecion. Testis, 287. Judex Ardericus. Ab archiepiscopo Syro accipit in locationem terram Eccl. Jan., 267. Judex Arnaldus, 94. Judex Bigotus. Testis, 300. • ( ol)0 ) Judex Petrus. Testis, HO, 155, SIS, 517, 518, 525, 535, -404. Judex Conradus. Terra cius, 288. Judex Guilielmus, 54. Cousul Januae, 72, 100. Teslis, 208. Judex GuiningUisi'us , 269, 305, 39-2. Judex Henricus. Testis, 101, 10 i, 305, 527, 329, 565. Consul Januae, 129. Recordatus, 581. Judex Hugo. Consul Januae, 3, 4, 65, 66, 68, 69, 70, 71, 81, 93, 142, 149, 158, 171, 177, 178, 180, 181,-183, 185, 187, 189, 192, 191, 196, 198, 199, 200, 202, 203, 205, 206, 208, 209, 210, 212, 213, 215, 216, 217, 219, 221, 225, 227, 228, 250, 252, 251, 256, 258, 259, 241, 212, 244, 245, 246, 218, 250, 251, 255, 255, 257, 258, 259. Testator publicus, 100. Testis, 116,555,593. Judex Johannes. Consul Januae, 502. Judex Marchio. Vassallus Archiepiscopi, 25, 51. Teslis, 116, 216, 217, 509, 526, 551. Recordatus , 565, 401. Judex Nichola, fìHus Pandulfi , 52, 555, 565. Eius domus, 508. Ah archiepiscopo Syro accipit in locationem terram Eccl. Jan., 552. Judex Opizo, de Plaóentia. Testis, 597. Judex Otto. Consul Januae, 61, 62, 65, 64, 65, 75, 76, 95, 115. Teslis, 116, 268, 298, 509, 554, 585. Rqcordatus, 401. Judex RauVALDUS. Testis, 393, 397." • . , Judex Rgbertus. Testis, 155, 340. Judex Teutefredus. Terra eius, 288. Judices, 54. Judices Curiae Archiepiscopi Hu- gonis , 379, 380, 581. Judo ; 437. JuGAGLANO (de) JOHANNES , 82. Jugo (de) Albertus, 2G7. Jugo Secco (de) Constancius, 82. Julianus, Praefectus Palatii frnp. Constantinop., 571. Justae Rogerius. Consul Januae, 108, 550, 584, 590-Justinianus Imperator, 370, 371, 375. Juvenalis, 104. Juvenalis, 194. Juvenalis. Al) Johanne episcopo • accipit in locationem res Ecclesiae Jan. 205. Juvenalis, 550. Juvenalis, frater Anselmi Cava-zae. Vendidit Archiepiscopo partem, quam habebat in pastino de Corsi, 199. Juventius, 109. Ah Johanne episcopo accipit in Jocationem res Eccl. Jan., 173. Juvenzo, servus EccI.'Jan. A Landulpho episcopo Jocatus, 291. / ( 594 ) Laborans Martinus, 188. Accipit in. locationem res Eccl. Jan., 234, Laboratqr Martinus, 290. Lactifredus, tit. S. Vitalis presb. carcL,--450* Lagneto (de) Albertus. Habebat partem decimae plebis Monelii, 19. ‘El Castellionis, 22. Lagneto (de) Gandulpiius.' Filii eius habebant portoni de cinipe plebis Monetii, 19. Lagneto(de) Guilielmus. Habebat partem decimae plebis Sigestri, 18. Lagneto ( de ) Oglerius. Filii eius habebant partem decimae ple- : bis Variae, 18.-Et Castellionis, 22. Lagneto (de) Tedisius. Habebat partem tlecimae plebis Castellionis,22. Lamberto ( de ) Philippus, 54, 105. Consul Januae, S8, 7ó, 74, 453. Testis, 155. 308, 3.10, 329, 332, 345, 35J, 380, 381, 382. Arbiter inter Syrum archiepiscopum el Arclripresbyterum S. Cypriani, 118. Inter praedictum et Capharum, 297. Inter praedictum et Marlinurii Cere-siarium, 394. Par Curiae, 300, 301. Lampadius, Cons.Tmp, Roro.-, 372. Lancio (de) Girardus. Vide Girardus, filius q. Lanci de Molociana. Lancius, 359, 300. Landa (de) Honifatius. Vassallus Archiepiscopi, 215. Landulpiius episcopus Januae. Locat bona Eccl. Jan.,-167, 170, 177, 202, 208, 256, 277, 290. Item S. Damiani de Strupa, 175.-Item S-Michaelis de Lavania, 283. Item S. Marciolini de Lavania ,' capellae S. Juliae de Kalaolo, et S. Laurentii Januae, 290. Donat monaslerio S. Syri basilicam S. MarcelHni , -433. Commutat mansum, 435. Constituit abbatem S. Syli Miliani, 438. Loc.it domumcultam" et. pratum ipsius ecclesiae, 440.. ■ . Lanega.no (de) Baldjus , 82. Lanfrancus. Guaitator, 43. Testis. .57, 133. Terra eius, 196. Recordatus., 315. Lanfrancus. Concordatur cum Ay-raldo episcopo pro molendino S. Petri de Arena, sive Pulciferae, 26S, 3(52. Lanfrancus ., canonicus S. Laurentii. Testis v 470. Langascincs Ferrarius Joiiannes. Pensionem debebat Archiepiscopo, 32. Accipit in locationem res Eccl. Jan., 216. Uxor eius, 32, 218. Lanzaguda Merlo. Testis, 317. 49 ( 592 ) Lanzo. Accipit in locationem res Eccl. Jan., 295-Lanzo.- Ui supra, ibi. Lanzo sive LaPso ■ vel Lassus Obertus, 57-. Guaitator, -42. Lardello Martinus, 2(56. Lastarxa (de) Bellotl's,_565. Laddeksis Guido, iudex. Vassal-> j Ius Archiepiscopi, 25. ConsijJes laudant destrui opus ab ipsd •factum Super terram Archiepiscopi, 97. Con-sUl Januae, ibi. Testis, 401, '102, ÌU, 534, 543, 340. Lauro sive Lori ( de ) Manfredi^. Conditionatus Archiepiscopi, 30. Operarius Nervii, 51, 55. Famulus & Syri, 69, 153. Litania (de) Comites. Habebant partem decimae plebis Rapalli ^ 46. Qui sint, 17. Hem habebafit decimas Terrae Campascae, 'Lifcriolae et Ameae, 18. Et quarterium decimae plebis Variae, ibi. Vassalli Archiepiscopi, 26. Eorum libelli, 290, 294.” Lavania(de) Rubaldls. Filii eius tenebant partem decimarum plebis Si-gestri, 17. Emdidasci et Nuani ; 18. Lavania (de) Teucius, presbyter .Testis, 321, Lav AMNUS Albertus. Accipit Jocationem tercierii vineae ia Consi, 297. Lavaninus Johannes , 54/ Lavezo Wilielmus, 88. Lecavelum Opizo. Consiti Januae, 83, 84, 85.- ' • ' • Leda. Eius progenies, 406. Leda (de) Jouannes, 47, 357. Ledo, 400. Ledo , ibi. LEo.Accjpit in Jocationem res.Eccl. Jan-., 209, 236, 143, 211, 177. Ijem res ecclesiae S. Damiani de Strupa, 184. Recordatus, 1-4S, 150. L-eo. Accipit . in Jocationem res Eccl. Jan., 149, 204, 205, 207, 248, 250,- 252, 208. Eius pratum, 262. Leo. Ab Johanne episcopo accipit in Jocationem res Eccl.. Jan., 205, 2 48. Ceo , imperator. Lex Jubemus ab eo odita, 372. \ , * Leo s magister. Terra éius, 142. Léó papa IV, 440. - Leo, dictus Mal Judica,-222, 255. • LeoPhandus. Accipit in -Jocatio-nem res Eccl. Jan.', 198, 199. Leporatus. JoiUNNEs, 467. LePORATUS Olrigus , ibi. Lercariùs. Albektus, 104. Testis, 105; ” .. . ' IìErcarius HÌJCo. Domus ipsiils Archiepiscopo laudata, 78: Testis, 393-Lercahius Rubaldus, 104,'10‘5. LercariusWilieLmus. Testis, 468. Leupertus , 267. ~ ■ "Levalli (de) Giso , 265. Levi (de) Albertus. Teslis, 399. Levi (de) Ansaldus. Tenebat partem decimae de Bembelia, 14'. Quas accepit in locationem a Syro H, 320. Et pro 'quibus solvebat pensionem Archiepiscopo, 509-. Testis, 399. Recordatus, 265, 522: Levi (de) Garganus. Testis, 399. Levi -(de) iWeklo,, -322.-■'Levi- (de) Obertus. Tostis, 399. •Levi sive Lev all i (de) Sel venatus, 263. Testis', 321, 522. Liberi Homines, 419. ( 595 Linal (de) Bonus Filius, 260. Lingua Albertus Operarius Nervii, SI, 53, 153. Olim gaslaldas Episcopi Januen., 55. Eius Breve, ibi. Famulus S. Syri, 69. Terra eius Archiepiscopo laudata, 588. Liprando (de) Rinaldus, 125. Litulpiius. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 295. Loerio (de) Symon, -468. Testis, 469. Lomangano, 267. Lombardus Johannes. Condemnatus ad solvendam Archiepiscopo decimam maris, 596. Lopertus , 153, 291. Loriolus. Vendidit Archiepiscopo id quod habebat in Vico Molacio, 135. Lormannus. Filii eius operarii Molacianae , 39. Lorolius Gandulphus, 469. Lotharius III, imperator. Eius constitutio feudorum , 155, 347. Loxo Johannes. Terra eius, 224. Lucas , presb. card. tit. SS. Johannis et Pauli, 4S0. ) Lucensis Benedictus. Testis, 404. Lugarus Jordanus, 82. Lumalcuzedo, 267. Lupo, 237, 271. Lupus, 144. Lupus , 400. Lupus Johannes, 289, 353. Lusidus, 144. Lusius, 381. Lusius Guilielmus. Consul Januae, 3, 4, OS, GO, 67, 69, 70, 71, 142, 149, 158, 171, 177, 178, 180, 181, 183, 185, 187, 189, 192, 194, 196, 198, 199, 200, 202, 203, 205, 206, 208, 209, 210, 212, 215, 215, 216, 217, 219, 221, 225, 227, 228, 230, 252, 254, 256, 238, 259. 241, 242, 244, 245, 246, 248, 250, 231, 253, 255, 2S7, 258, 259. Tenebat decimam plebis Celanisi, -12. Et Ra-palli, 13. Dictam decimam Celanisi refutavit, 22, 28. Terra eius Archiepiscopo laudata, 70. Vendidit eidem decimam Celianae, 138. Lusius Obertus. Filii eius vassalli Archiepiscopi, 25. Lutardus , 415. M Mabilia , fdia Cunizonis. Ab archiepiscopo Syro accipit locationem cuiusdam domus in S. Petro de Arena, 337. Macallufcs. Operarius Molacianae , 59. Macannanus Bonizo, 400. Macereto (de) Gregorius, 469. ( Macobrius notarius. Commemoratio eius mortis, 586. Macola, 470. Madelbertus, 148: Madelbertus, il8. Madelbertus , fìlius Bruningi et frater Andreae. A Theodalplio episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 271. Item ab Johanne, 172; 211,245. Terra eius, 145, 146, 166. Filiae eius, 145. Eius molendinum, 259, 240. Eius mansio, 246. Eius libellaria, 252, 254. Recordatus, 148, 195. Madelbertus. Ab Johanne episcopo accipit in locationem nonnulla castanela, et medietatem Iibellariae Creti, 247. Madelbertus. A Conrado episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 147. Madio (de) Johannes, 8-2. Maduzene (de) Vassallus. Testis, 134. Maglolo ( de ) Johannes , 151. Accipit in locationem tertiam partem oblationum ecclesiae S. Georgii plebis Bavali, 400. Maglolo (de) Obertus, 405. Maglolo (de) Sterpon, ibi. Mainando (de) Oliverius. Testis, 405. Mainardus. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 145. Eius libellaria, 251. Mainfredus. Ab Johanne episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Jan., 166. Mainfredus, 218, 220. Filii eius, 365. 594 ) MainuCius , sorvus Eccl. Jan. A Landulpho episcopo locatus, 291. Malaspina Opizo, màrchio. Vassallus Archiepiscopi, 26. Cui iuravit fidelitatem, 269. Malcavalca Wilielmus. Testis, 524, 585. Malclavellus Obertus, 82. Malleolo (de) Martinus, 408. Malleolo (de) IViciiola. Operarius Molacianae, 59. Malleolo (de) Paganus, 265. Mallonus Ansaldus. Consul Januae, 79. Testis, 94. Mallonus Bonus Senior. Consul Januae, 4. Testis, 4 46. Mallonus Henricus. Consul Januae, 129. Mallonus Wilielmus. Consul Januae , 105, 110. Malosius Johannes. Terra eius, 422. Malsanus Raifredus. Vendidit quamdam decimam Archiepiscopo , 157. Malus Filiaster Johannes. Habebat partem decimae plebis Variae, 18. Quam Syro archiepiscopo renun-ciavit, 29. Malus Mantellus. Tenebat partem decimae Bargalii, 4 9. Malus Ocellus Guilielmus. Consul Januae, 60. Recordatus, 105. Teslis, 519, 520. Malus Ocellus Henricus. Consules laudant quod Archiepiscopus ab ipso Henrico non molestetur pro acqueductu molendini de Glariolo, 109. ( 595 ) Malus Ocellus Joiiannes. Consul Januae, 388. Malus Ocellus Obertus. Consul Januae, 50, 58, 129. Testis, 319, 320. Manardus, notarius Sacri Palatii , 4-37. Manducans Ferrum Jordanus. Syro 11 decimas renunciavit, 29. Manducans Pyrum. Filii eius operarii Molacianae, 38. Manducans Salsam Bonus Vassallus. Teslis, 119. Maneuius Bonus. Testis, 397. Mang anellus Conradus. Vide Conradus II Episcopus Januae. Mannerio Wilielmus. Testis, 405. Manens Martinus, 405. Manesseno (de) Obertus. Obertus episcopus donat monasterio S. Syri decimas quas filii dicti Oberti ipsi episcopo debebant, 441. Manufusde Obertus; 469. Manzascus Joiiannes. Testis, 469. Marabotus. Una cum filiis suis habebat partem decimarum plebis S. Ursicini, 20. Quam renunciavit , ibi. Similiter domus eius tenebat quarterium decimae plebis Celanisi, 22. Vassallus Archiepiscopi, 25. Inter bonos homines Curiae adnotatus, 27. Iterum Syro II decimas renunciavit, 29. Enumerantur servitia a domo et consanguineis ipsius debita Archiepiscopo, 31. Testis, 116, 309. Becordatus, 391. Marascinus. Eius libellus, 163. Maraxi Bonus Senior, 341. Maraxi (de) Michael. Teslis, 335. Maraxi (de) Oliverius. Testis, 114, 363. A Syro II accipit locationem terrae Eccl. Jan., 341. Vendidit Archiepiscopo Hugoni medietatem cuiusdam canneti, 133. Arbiter inter dictum archiepiscopum et dominos molendini de Muruallo, 362. Marchio. Conditionatus Archiepiscopi , 49, 50, 152. Marciiione Nigronis (de) Albertus. Testis, 331. Marciiione Nicronis (de) Ansaldus. Testis, 331. Marciiiones, 17, 313. Marchisinus. Conditionatus Archiepiscopi, 50. Marchisius, filiaster Guaita Foliae. Secator foeni, 39- M.vrciius. Ab Johaune episcopo accipit in locationem res ecclesiae S. Damiani de Strupa, 179, 184. Item a Landulpho, 175. Becordatus , 190. Marchus. Ah Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 238. Marciius, presbyter. Ab Johanne episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 226. Marcianus , clericus. A Conrado episcopo accipit iu locationem res Eccl. Jan., 305. Marconus. Terra eius, 261. Marenzan Wilielmus, 82. Margalionus Guilielmus, 47. Vendidit Archiepiscopo locum de Configno , et castanetum, 136. Mari (de) Oglerius. Consul Januae, 62. ( 596 ) Mari (de) Otto. Filii eius habebant pro feudo partem decimarum plebis Rapalli, 16. Marini Wilielmus. Consul Januae, 127, 391.' Marino ( de ) Paschalis. Consul Januae, 98, 99. Marinus , 126. Marinus, 166. Marinus. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 165. ' Marinus Archiepiscopi. Testis, 326. Marinus, scriba, 381. Mariscotus, nepos Hugonis archiepiscopi, et magister. Terra ipsius Archiepiscopo laudata, 94. Teslis, 461, 469. Martinus, 166. Martinus, 222. Martinus, 284. Martinus, 297, Martinus , 315. Martinus, 315. Martinus, 400. Martinus , 400. Martinus, 400. Martinus, 422. Martinus. Eius libellaria, 168. Martinus. Terra eius, 254. Martinus. Ab Johanne episcopo accipit in locationem res ecclesiae S. Damiani de Strupa, 184. Martinus. Ab eodem episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 252, 233. Martinus. Ut supra, 226. Martinus. A Conrado episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 234. Martinus. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 27 4. Martinus. Ut supra, 278. Martinus. Ul supra , ibi. Martinus. Ut supra, ibi. Martinus. Ut supra, 282. Martinus. Ab archiepiscopo Syro accipit in locationem terras Ecclesiae Jan., 314. Martinus. Operarius Molacianae, 39. Guaitator, 43. Martinus. Operarius Nervii, 53. Martinus. Conditionatus Archiepiscopi, 55. Martinus. Testis, 452. Martinus, archipresbyter Nervii. Huius loci operarius, 51. Martinus , avius Johannis , 182. A Theodulpho episcopo accipit in locationem res ecclesiae S. Syri Mi-liani, 222. Item Eccl. Jan., 253, 236, 257. Item ab Johanne, 205, 243. Martinus , clericus , 536. Martinus, extimator, 436, 437. Martinus, filius Bonae Noctis. Operarius Nervii, 51, 153. Martinus, fi/ius q. Lupi. Accipit locationem tertiae partis oblationum ecclesiae S. Georgii plebiVBavali, 400. Martinus, maritus Bergae, 233. Martinus, presbyter, 195. Martinus , presbyter. Operarius Nervii, 53. Martinus , presbyter. Haeredes eius, 125, 126. Recordatus, 381. Epistola Syri II circa investituras descendentium a quatuor filiis ipsius presbyteri, 398. ( M7 ) Martinus , presbyter S. Ursicini. Testis, 131. Maktinus, presbyter card. tit. S. Steph. in Goelio Monte, 450. Martinus, servus ecclesiae S. Mariae plebis Bavali. Ab Johanne episcopo locatus, 288. Makzai. Terra eius, 30G. Masare ( de ) Fulco. Vendidit Syro li lo.cum in Morella , 325. Mascarus Vivencius , 82. Massarii. Status eorum iuxta ia-nuensium consuetudines, 312. Mastrello Fulco , 402. Matilda. Vide Patarda ( de ) Matilda. Matilda, filia Cononis de Ve-zano, 22. Matrona (de) Gandulpiius. Filii eius habebant pro feudo partem decimarum plebis Rapalli, 16. Item plebis Langasci, 23. Servitia a domo ipsius debita Archiepiscopo, 31. Matrona (de) Ido , filius praedicti. Testis, 57. Maulovrea Wilielmus, 384. Mauro. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 281. Mauro , 399. Mauro , 400. Mauro (de) Guilielmus. Consul Januae, 58. Recordatus, 136. Mauro (de) Tanclerius. Consul Januae, 73, 74, 453. Testis, 339. Maurone (de) Alda, 339. Maurus, 35. Maurus, 166. Maurus , filius q. Johannis Lupi. Ab Oberto episcopo accipit in loca- tionem res Eccl. Jan., 280, 355. Terra eius, 290, 354. Mansio ipsius, 553. Maurus, filius q. Martini. Accipit locationem tertiae partis'oblationum ecclesiae S. Georgii plebis Bavali, 400. Maurus, filius q. Michaelis. Ut supra, 400. Maurus Gandulpiius. Conditionatus Archiepiscopi, 55. Maurus Wilielmus, 82, Maxelladrus Johannes , 154. MAXEMANO (de) VRMANNUS, 82. Maxemano (de) Baldus , 82. Mazamorus Joiiannes. Testis, 562. Mazana (de) Vassallus, 151. Mazardo Martinus. Accipit locationem tertiae partis oblationum ecclesiae S. Georgii plebis Bavali, 400. Mazasco (de) Petrus, 506. Mazascus. Testis, 464, 467. Mazelega (de) Martinus, 82. Maziscola Ecclesiae Jan., 21. Mazorano (de) Gotizo , 42. Mazorano (de) Plena, 42. Mazuco. Testis, 452. Mazuco Joiiannes. Eius libellus, 277. Medicus Jofredus , 505. Medicus Lambertus. Habebat partem trium navium pro libellaria, 27. Medicus Niciiola. Vide Judex Niciiola. Medicus. Pandulphus. Pensionem debebat Archiepiscopo, 52. Domus eius, 337. Terra ipsius, 352. Quam emit a Syro II, 355. Medicus Panis Ansaldus. Guai-lator, 42, 43. Recordatus, 403. Medolico ( DE ) Allus. Tostis , 516. Ab archiepiscopo Syro accipit locationem mansi de Podio, 31 S. Recordatus, 345. Medolico (de) Bonus M.vrus, 365. Medolico (de) Ferrarius. Testis, 105, 527. Medolico ( de ) Girardus. Vide Morella (de) Girardus, gastaldus. Medolico (de) Guilia. Vendidit Syro H terram in Medolico, 139. Medolico (de) Allonis. Ab archiepiscopo Syro accipit locationem loci Marenedi, 543. Melemberga , 174. Melior , presbyter Lavaniae. Testis, 337. Archipresbyter plebis S. Stephani eiusdem loci, 544. Ab archiepiscopo Syro accipit in locationem quasdam terras Eccl. Jan., at-que quartam partem decimae Levi et Roboreti, ibi. Melmi (de) Curradus. Collector pensionis Dominorum de Volta, 266. Melmi ( de ) Homines. Breve eorum, 266. Melus Guilielmus. Testis, 269, 392. Meralda. Ab archiepiscopo Syro accipit locationem castaneti Ecclesiae Jan., 315. Mercadans. A Consulibus condemnatus pro solvenda Archiepiscopo decima maris, 396. Merdempè Bonus Johannes. Testis, 517, 518. Merdempè Obertus. Testis, 517, 318. Merdeventer Conradus, filius Aldevrandi. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan. , 283. Becordatus, 286, 2S7. Merello (de) Symon , 467. Merlo. Testis, 355. Consules laudant ei facultatem ducendi acquain ad molendinum suum , 364. Merlo sive de Merlone Johannes. Uxor eius conditionata Archiepiscopi, 51. Locus Clapae quem ipse Johannes tenebat eidem Archiepiscopo laudatus fuit, 75. Merlotus. Syro II decimas renunciavit , 29. Merlus , 452. Merlus , frater Buterici. Vassallus Archiepiscopi ,25. Messurro , 365. Michael, 400. Michael. A Baperto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jau., 159. Michael. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 169. Michael, subdiaconus. Teslis, 87, 119. Diaconus, et testis, 124. Diaconus Archiepiscopi, sive archidia-conus, et testis, 310, 325, 326. Migesius. Obertus episcopus donat monasterio S. Syri decimas quas filii dicti Migesii ipsi episcopo debebant, 441. ( 598 ) Bolandus , filius MlGLAR (de) IVlCflOLA , 82. Mineza, ancilla Ecclesiae Jan. A Landulpho episcopo locata, 291. Ministeriale Theodulpiii Episcopi, 419. ( 599 ) Mocalagno (de) Albertus, 82. Mocalano (de) Bertolotus, 82. Modonesi Raynardus , 19. Tenuit quarterium decimae plebis Pli-caniae, ibi. Molaciana, sive Molazanus. Guai-tator, 42. Recordatus, 360, 403. Molaciana (de) Albertus , presbyter. Testis, 342. Molaciana (de) Alerius. Conditionatus Archiepiscopi, 53. Molaciana ( de ) Amarigus. Ab archiepiscopo Bonifatio accipit locationem • montis Creti, 465. Recordatus, 467. Molaciana ( de ) Bucconus. Testis, 390. Molaciana (de) Gandulpiius,260. Molaciana Joiiannes. Conditionatus Archiepiscopi, 36. Molaciana ( de ) Mancius, 471, 472. Molaci anus, 148, 150. Molacianus. A Landulpho episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 177. Item ab Johanne res ecclesiae S. Damiani de Strupa, 184. Molestia Johannes, 402. Monaci Ordinis S. Benedicti. Introducti in ecclesiam S. Stephani Campi Florentiani, 29. S. Syri Januae, 427. SS. Victoris et Savinae prope Januam, 430. S. Syli Miliaui, 438. In S. Stephano existentes, 126. Montanarius. Habebat partem decimarum villae Trasii suprani, Cerreti , Feleti et Sevasci, 19. Montanarius Joiiannes, 82. Monte (de) Boso. Conditionatus Archiepiscopi, 53, 403. Monte (de) Girardus. Guaitator, 43. Eius libellus, 145. Monte (de) Johannes, filius praedicti Bosonis. Eius libellus, 145. Libellaria ipsius, 226. Monte (de lo ) Leo. Libellaria eius, 243. Monte (de lo) Petrus. Libellaria eius, 243. Monte Asignano ( de ) Zenoar-dus, 267. Monte Asignano (de) Pexo, 267. Monte Cuco (de) Ricius. Tenebat partem decimarum Trasii suprani, Cerreti, Feleti et Sevasci, 19. Monte Jardino (de) Symon. Vassallus Archiepiscopi, 26. Monte Longo ( de ) Bellandus, 266. Monte Rosario (de) Andreas, 266. Monticello (de) Guido, 94, 265. Monticello (de) Guilielmus, 90. Morella. Domus huius praenominis eratconditionata Archiepiscopi, 46. Morella, 47. Morella (de) Baldus. Conditio-nalus Archiepiscopi, 48, 151. Morella ( de ) Bonifacius. Testis, 339. Morella ( de ) Girardus , sive Beraudus , gastaldus, filius q. Johannis. Colligebat decimas et erat conditionatus Archiepiscopi, 46, 48. Filii et nepotes eius erant famuli Eccl. Jan., 61. Vendidit dicto Archiepiscopo id quod habebat in Cuculio, 13i. Et partem cuiusdam ( 600 ) castaneti, 155. Figarium ipsius, ibi. Testis, 516, 555, 559, 567. A Syro II accipit in locationem res Ecclesiae Jan. in Morella, et quamdam partem molendini de Cerro, 557. Morella ( de ) Johannes , 337, „ 559. Morella (de) Obertus, 45, 151. Morella (de) Oglerius. Testis, 559. Morello (de) Opicio, -468. Morello (de) Wilielmus, 468. Morello (de) Vivaldus , 467. Morellus. Conditionatus Archiepiscopi , 54. Morellus Johannes. Conditionatus Archiepiscopi, 56. Guaitator, 42. Eius libellus, 209. Recordatus, 402. Morellus Rubaldus. Testis, 102, 558, 559. V'endidit nonnulla bona Hugoni archiepiscopo, 559. Terra eius, 560. Mokenus. Conditionatus Archiepiscopi, 46. Morenus. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan.. 171. Morenus Gandulpiius. Teslis, 297. Morenus Johannes, 59. Moresco Rubaldus, 269. Moriens Sitis Bonifacius. Vassallus Archiepiscopi, 26, 51. Morta (de) Amicus. Habebat partem decimarum cappellae Olei, 20. Testis, 335, 366. Morta (de) Benzus , 51. Morta (de) Guido , 526. Morta (de) Niger , 566. Mortedo (de) Albericus , 265. Mortedo (de) Ansaldus, 365. Mortedo (de) Arduinus , 265. Mortedo (de) Arnaldus. Testis, 114. Mortedo (de) Obertus , 265. Mortedo (de) Oglerius , 265, Morus, 406. Mugilus, 365. Munerellus Albertus. Conditionatus Archiepiscopi, 55. Murator Johannes. Testis, 557. Murcius Otto. Testis, 516. Muscula Sismundus. Consul Januae, 75, 77, 78, 80, 86, 88, 564. Mussus, filius AdoJi, 585-Mussus Guilielmus, 71. Condem*-natus ad solvendam Archiepiscopade-cimam maris, i 28. Mussus Lambertus. Ut supra, 404. Myrto (de) Lambertus. Filii eius vassalli Archiepiscopi, 25. ( 60' ) N Nampiius Fulco. Eius libellus, 277. Nampiius Martinus. Eius libellus, 277, 278. Solvebat pensionem Archiepiscopo , 368. Nasci (de) Guido. Filii eius habebant partem decimae plebis Variae, 18. Et ipse Guido quarterium illius plebis Moneliae, ibi. Nasci (de) Guilia. Conditionata Archiepiscopi, 55. Nasci (de) Hugo. Terra eius laudata Archiepiscopo, 89. Recordatus, 265. Nasci (de) Rubaldus , 38-2. N asellus Obertus, Cancellarius Consulum Communis Januae. Habebat decimam quatuor domorum in Murta, 21. Rem cappellac S. Bla-sii,- 22. Vassallus Archiepiscopi, 25. Consul Januae, 81, 86, 88, 93,114, 364, 388. Testis, 116, 117, 268, 339, 40 i. Filii et nepotes eius vendiderunt quamdam terram Archiepiscopo, -136. Par Curiae, 300, 301. Judex Curiae Hugonis archiepiscopi, 379, 380, 381. Solvit pensionem pro medietate libellariae Bargalii, 390. Nassa, 47, 135. Natalones, 126. Nazano(de) Guilielmus. Filii eius habebant partem decimae plebis Celanisi, 23. Et erant vassalli Archiepiscopi, 26. Nazarius. Eius campus, 282. Nazarius Andreas, 261. Nazarius, presbyter. Eius campus, 187, 190. Recordatus, 195. Nerone (de) Obertus, presbyter. A Syro H accipit in locationem res Eccl. Jan., 314. Solvebat pensionem Archiepiscopo pro libellaria de La-manigra, 368. Nervascus Petrus, 191. Nervi (de) Marinus. Testis, 3-12. Nespulo (de) Urso. Accipit locationem tertiae partis oblationum ecclesiae S- Georgii plebis Bavali, 399. Niciiola, 3-42. Niciiola. Vendidit terram Archiepiscopo, 136. ( G02 ) Niciiola. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 354. Niger Amalricus, 468. Niger Guilielmus. Tenebat partem decimarum plebis Bavali, 20. Vassallus Archiepiscopi, 24. Cui debebat pensionem, 52. Consul Januae, 58, 59, 60, 79, 80, 85, 84, 85, 91, 95, 592. Arbiter inter Archiepisco-pum et Porcellos, 116. Testis, ibi. Recordatus, 567. Nigro (de) Obertus. Consul Januae, 109. Nigrone (de) Guidotus. Consul Januae, 97, 105, 108. Concordatur cum Hugone archiepiscopo pro molendino construendo, 101. Locus ipsius versus Besanium, ibi. Nigrono (de) Guilielmus. Consul Januae, 100. Nigronus , filius Ottonis Nolasci. Vassallus Archiepiscopi, 25. Cui renunciavit decimam, quam pro feudo tenebat, 158. Nobiles Januenses. Nomina illorum, qui erant vassalli Archiepiscopi, et eidem fidelitatem iurare debebant, 24 - 26. ' Nocentius Bonefatius. Testis, 466. Nocentius Ingo, 111, 113. Teslis, 114. Novaria (de) Hugo. Teslis, 466. Nuce de Valle ( de ) Paganus. Filii eius operarii Molacianae, 39. Nusilia (de) Guilielmus. Tenebat decimam Montis Tuscani, J4. Nuvelonus. Consul Januae, 96, 269- O Obertinus. Tenebat mansum de Casa subtana, el erat conditionatus Archiepiscopi, 45. Obertinus, filius Panis Parati. Eius libellus, 281. Obertus. Guaitator, 42. Obertus. Eius libellus, 234. Obertus. Terra eius, 393. Obertus, 457. Obertus, dictus Leorerius, 190- ( G03 ) Obertus , archiepiscopus Mediolani. Alexander papa III confirmat ipsi Archiepiscopo possessionem et bona, quae Ecclesia Mediolanensis visa est in Marca Januensi habere, 458. Obertus , comes Yintimilii. Laudat homines S. Romuli debitores esse Canonicae S. Laurentii, -44-. Rem canonicorum tributarios, 444. Obertus , consobrinus Wilielrni Lusii. Terra eius laudata Archiepiscopo , 70. Obertus, diaconus. Testis, 315, 337, 338, 390. Rem archidiaconus, 448. Obertus , episcopus Januae. Locat bona Eccl. Jan., 445, 157, 163, 165, 169, 171, 174, 186, 187,190, 193, 195, 196, 220, 225, 229, 230, 238, 274, 278, 281, 282, 285,389, 295, 329, 342, 343, 353, 354. Donat nonnullas decimas monasterio S. Syri extra muros Januae, 441. Recordatus, 286, 447, 448, 449. Obertus , filius Bonaedonnae q. Guaitafoliae. Renunciavit Ilugoni archiepiscopo quamdam partem molendini dc Bretesca, 357. Et de Periculo , 358. Obertus, filius Gualberti. Testis, 352. Obertus , filius Ingonis. Eius libellus, 161. Obertus , filius Petri magistri. Testis, 342. Obertus-, filius q. Astulphi, 314. Obertus , filius q. Oberti Balbi ; 409. Obertus , filius q. Thomae. Ab Johanne episcopo accipit in locationem terras Eccl. Jan., 287. Obertus, filius Rustici de Caski-fenone. Testis, 57. Recordatus, 449. Obertus, filius Vicini. Operarius Nervii, 51, 153. Obertus , frater Johannis Ragii. Secator foeni, 39. Obertus , frater Migesii. Obertus episcopus donat monasterio S. Syri Jan. decimas sibi debitas a filiis dicti Oberti, 441. Obertus hortolanus archiepiscopi. Testis, 357. Obertus , nepos presbyteri Oberti de Rivarolio, 87. Obertus, notarius. Consul S. Romuli , 120. Recordatus, 125, 126. Obertus , presbyter S. Agnetis. Testis, 470. Obertus, presbyter S. Michaelis de Rapallo, 398. Obertus, presbyter Rivarolii. Terrae ipsius laudatae Archiepiscopo, 86. A Syro II accipit easdem in locationem , 87. Ocellus Johannes. Accipit locationem tertiae partis oblationum ecclesiae S. Georgii plebis Bavali, 400. Oculus Pulicis Andreas. Eius libellus, 256. Recordatus, 403. Oddo , diae. card. S. Georgii ad velum aureum, 450. Oddo, frater Johannis, 403. Odelricus, notarius et iudex, 426. Odeltrud.v , 159. Odo , 265. Odo , 314. ( CO4- ) Uno. Ab Johanne episcopo accipit in locationem re» Ecclesiae Jan., 240. Odo. Testis, 401. Odone (de) Boiamundus. Consul Januae, 75, 77, 78, 79, 80, 108, 1-27, 128, 290, 293, 293, 3-40, 391, 404. Testis, 91, 101, 104, 310, 332, 345, 351. Arbiter inter Archie-piscopum et Porcellos, 116. Inter eumdem et Capharum, 297. Odone (de) Bonus Vassallus. Consul Januae, 4, 59, 60, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 91, 142, 149, 158, 171, 177, 178, 180, 181, 183, 185, 187, 189, 192, 194, 196, 198, 199, 200, 202, 203, 205, 206, 208, 209, 210, 212, 213, 215, 216, 217, 219, 221, 225, 227, 228, 230, 232, 234, 238, 239, 241, 242, 244, 245, 246, 248, 250, 251, 253, 255, 257, 258, 259. Offjza, soror Baldi Coliselli. Guai-talrix, 43. Offiza, uxor Danii. Vendidit Syro archiepiscopo quaiTldam terram in Medolico, 139. Ocerius, episcopus Januae, 449. Ocerius, magister scholarum Eccl. Jan., 448. Ocerius , notarius, 472. Oglerius. Operarius Nervii, 53. Oglerius, filius Amici Sclaracor. Famulus Archiepiscopi declaratus, 66. Recordatus, 154. Ex Mauro de Doraoculta descendisse comperitur, ibi, 218. Oglerius, filius Trabuchi. Operarias Nervii, 51, 133. Oglerius , frater Guidoti Uche-roni. Vassallus Archiepiscopi, 24. Oldiberti Comparadus, 452. Oliva, amita Johannis Bosonis. Guaitatrix, 43.. Oliva (de) Andreas , 82. Oliva (de) Anfossus. Eius libellus, 187. Recordatus, 402. Oliva (de) Ansaldus. Eius libellus, 214. Oliva (de) Anselmus. Operarius Archiepiscopi in Nervio, 51, 53, 153. Oliva (de) Cunizo, 82. Oliva (de) Giselbertus , 82. Oliva (de) Guido , 82. Oliva (de) Guilielmus* filius Vitalis. Operarius Nervii, 51, 153. Oliva (de) Jacobus, 467. Oliva (de) Joiiannes. Conditionatus Archiepiscopi, 36. Eius libellus, 282. Becordatus, 534, 402. A Syro II accipit in Jocationem terram Eccl. Jan., 336. Oliva (de) Lanfrancus. Conditionatus Archiepiscopi, 55. A Syro II accipit locationem terrae Ecclesiae Jan., 336. Oliva (de) Man§us, 468. Oliva (de) Mainfredus. Ab ar-. chiepiscopo Syro accipit Jocationem cuiusdam domus in civitate Januae, 334. Oliva (de) Martinus. Conditionatus Archiepiscopi, 50. Filiae eius operariae Nervii, 51. Item ipse Mar-tinus, ibi. Et filii, 53, 153. Famuli S. Syri, 69. Oliva ( de ) Obertus. Operarius Nervii, 51, 153. ( 60:> ) Oliva (dé) Oglerius, '52, 36,"). Oliva ( db ) Petitus. Operarius Nervii, 51. Conditionatus Archiepiscopi, 54, 153. 'Eius libellus, 187, 214. Recordatus, 556, .168. Testis, 558. Oliva ( de ) Vitalis. Filii eius operarii Nervii, 51, 53, 153. Et famuli S. Syri, 09. ' Oliva (de) Yivaldus , .468. Olivarius. Conditionatus Archiepiscopi , 55, 150, 153. Olivérius, fiìius q. Bedani de S. Olasco. Rcnunciavit Archiepiscopo terras venditas Curiae istiuS a palre et maire sua, -132. OltverHìs , filius q. Martini Clerici. Ab archiepiscopo Syro accipit locationem terrae EccL Jan., 356, Olricus , episcopus' S. Pelri de Azo. Testis, 590. • Oliugcs, filius Oberti Bufi. Fecit fidélitalem Archrepiscopo , 155: OiNradus, filler Fulconis Joffredi. Testis, 581, 582. • Operarii ‘Ci riae Medolici , 48. é 7 Servitia ipsorum-, ibi. Operarii Molacianaev 58, 40. Operarii Nervii, 51 < Eoium servitia , 52. Drove recordationis operum ipsorum, 55. Opizq , 509, 524. Opizo, archipresbyter Eccl. Jan., 446. ■ . ' Opizo , marchio, 514. Orbus Guido., 55. ■ - Ordinatores Cur ut: Syri Arciiie-pi scopi , 345, 316. Orestes,-Consul Iinp. Rom., 572.. , Orcemina , 567. Orriarii. Servilia ab ipsis debita Archiepiscopo, 50. OiiTALE (de) Anselmus. Filii eius operarii Molaciàiiae, 59. Ortale (de) Bonus Johannes, 403. Ortonadus GanduKpuus. Consules- laudani Archiepiscopo partem , quam ipse Gandulpiius habebat in monte Tazoli, 83. Recordatus, 115. Osacius Gandulpiius. Teslis, 452. Osbercerius Aliìkiitonus. Con-; sules làudani quod noni faciat latrinam in/trexendis, 71. Solvit pensionem Archiepiscopo593. Osbercerius Guilielmus , 505. Otto, 152. • Otto. Testis, 57. Otto, archidiaconus S. Laurentii, deinde*archiepiscopus. Testis, 468, 470. Nomina, famulorum, qui fecerunt ipsi Ottoni fidelitatem, 467. . Otto , consors Archiepiscopatus Januae r 63. Otto, episcopus Januae.- Pasti--nuhi eius, 49. -Decima maris ipsi episcopo a consulibus badata, 5(5. Recordatus, 82, 119. Decima. Bar-galii ab ipso Ottone Guiliehno filio Caphari 'ooncessd dicitur, 298. Otto, filius Vicini. Operarius Nervii, 5 f, 155. Otto , nepos Vassalli de Areo, 404. • ■ • * . OtTo' notarius. Domus ipsius, 96, 97, 98. • Otto, presbyter Archiepiscopi, Testis, 104.* ( (>((() ) ' Otto, presbyter de Campo Lina- lio, 404. ■ Otto, presbyter de Cavazana, 404. Otto I Imperator, 143, 238, 282. Quaedam privilegia ab ipso Ottone Ecclesiae Januensi concessa memorantur, 412. Otto II Bex, 143, 258. Imperator , 199, 209, 224, 238,. 440, 419, 421, -422. Otto III Rex, J02, 173,_483, 273, 110. fmporator, 200,228,242, 210, 218, 231, 239, 423. OttobonUs. Vassallus Archiepiscopi, 23. Consul Januae, 90. TestiS, 533. Laudatur ei facultatem ducendi aquam ad molendinum suum, 304. Ottobonus. Conditionatus Archiepiscopi , 34. Ottobonus., scriba , 303. PaBJIAGIO ( DE ) WH/JEIJtféS. Ab arcliiepisco[io Syro accipit locationem cuiusdam domus in Burgo Januae, 338. Pagana, 563.- Pagano (de) Johannes. Conditio-natus Archiepiscopi, 56. Paganus , 552. Paganus. A Conrado episcopo accipit locationem terrae EccL Jan., 270. Paganus, comes Lavaniae. Filii eius tenebant quarterium decimae plebis Monelii18. Breve recordationis de hoc, quod ab ipsis-Curiae Archiepiscopali debebatur, 263, Paganus, filius Alberti, 180. Palavagna (de) Fulco , 590. Palazolo (de) AlberTus. Tenebat partem decimarum Trasi suprani, P Cerreti, Feleti et Sevasci, 19: Vassaf-lus et vexillifer Archiepiscopi, 24. Cui nonnulla servitia debebat , 31. Palazolo ( de ) Corsus. Consul Januae, 381, 393. Palazolo (de) Guidotus, Terra eius> 541. Palazolo (de) Meruus. Vassallus et vexillifer Archiepiscopi >_24. Palazolo (de) Vicecomites. Habebant partem deei marum plebis Sauri, 16. __ Palengi, 120. Palma (de) Joiiannes. Conditiona-tus Archiepiscopi, 30. Operarius Nervii, 31, 33, 133. Famulus S. Syri,^>9. Pa.uparadus Joiiannes. Accipit locationem tertiae partis oblationum ecclesiae S. Georgii plebis Bavali*400. ( 607 ) Panis Paratus Baldus. Guaitator , 42. Eius libellus, 248, 252. Becordatus, 403. Pantaxadus Wilielmus, 71. Panzanus Guilielmus. Tenebat pro feudo partem decimarum plebis Rapalli, 17. Papa. Conditionatus Archiepiscopi, 55. Recordatus, 382. Papa Johannes. Testis, 467. Papiensis Albericus. Testis, 87. Papiensis BerArdus. Testis, 335, 337. Papiensis Dietesalve. Testis, 95. Papiensis Otto , presbyter. Testis, 387. Pares Curiae Archiepiscopalis Januae, 300, 301, 349. Paride ( de ) Bernardus , abbas monasterii S. Syri Jan., 427. Parruco Ingo. Tenebat partem decimae plebis Bargalii, 19- Quam Syro archiepiscopo renunciavit, 29. Parte de Bazali (de) Guilielmus. Operarius Molacianae, 40. PArvus Ansaldus, 403. Pasciialis, filius Rebolli, 82. Pasia ( de ) Faciolus. Conditionatus Archiepiscopi, 52. Operarius Nervii, 53. Passiano (de) Alinerius. Domus ipsius, 79. Passiano ( de ) Rolandus. Filii eius tenebant partem decimae Venali, Ginestae et Melsae, 18. Passiano (de) Rubaldus. 22. Passiano (de) Strambus. Habebat partem decimae plebis Mone-liae, 18. Passiano (de) Wilielmus, 22. Uxor eius, ilri. Pastenatores. Eorum status, iuxta Januensium consuetudines, 314. Patarda (de) Matilda , 97. P AT ARI A, 138, 363. Patronus, filius Guilientii, 452. Paucalana Ansaldus. Debebat pensionem Archiepiscopo, 32. Recordatus , 365. Paucalana Wilielmus, 103. Testis , 104. Paulo (de) Johannes, 244. Paulus , genitor Alberti et Azo-nis, 387. Paulus, nepos Dominici, 180. Pausarellus Martinus, 82. P avarano ( de ) Bonus Matus , 403. Paverio ( de ) Marchio. Testis, 297. Pavone (de) Gandulphus , 365. Pavone (de) Gisla. Conditionata Archiepiscopi, 45. Paxiglam Wilielmus. Testis, 357. Peci a Anselmus. Teslis, 380,381, 382.. Pedegola Ingo. Servitia ab eo debita Archiepiscopo , 30. Pedegola Jonatiias. Syro II decimas renunciavit, 29- Pedegola Iterius. Tenebat peda-gium plebis Borzili, 12. Et id quod ibi habebat renunciavit Archiepiscopo, 21. Item Syro II decimas refutavit, 29. Testis, 57. Consul Januae, 58. Filiae eius, 72. Pedegola Obertus. Benunciavit Archiepiscopo id, quod tenebat in so ( plebe Borzili, 21. Idemque fecerunt filii eius, 20. Testis, 57. Consul Januae, 593. Pedegola Vassallus Senior. Sy ro II decimas renunciavit, 29. Peuegolae. Tenebant partem decimaram .plebis Borzili, 21. Pedronus. Famulus S. Syri,. 73: Pellis Ingo. Testis, 466,. 467. Pellisella Ingo. Syro II decimas renunciavit, 29. Pento Johannes, 82. Peronus, 466. Pesalardus Baldus. Consules laudant quod solvat decimam maris Archiepiscopo, 589. Peto de Lupo Gandulpiius, 154. Petrinus, servus Eccl. Jan. A Landulpho episcopo locatus, 291. Petronus. Secator foeni, 59-. Petrus, 159. Petrus, 291. Petrus, 514. . Petrus. A Theodulpho episcopo accipit in locationem res Ecclesiae Jan., 418. Petrus. Ab Johanne episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 175. Petrus. Ut supra, 261. Petrus. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 165. Petrus. Ul supra, 278. Petrus. Ul supra, 282. Petrus. Ut supra, 542. Petrus. Guaitator, 42. Petrus. Testis, 116. Petrus, archipresbyter. Bavali. Testis, 551. Petrus , avius Selveradi, 28-4. G08 ) . . PetRus, filius q. Johannis. Testis, 4 IS. Petrus, filius q. Madelberti. Ae-xtimalor, 418. Petrus, filius q. Veriosi, 157. Petrus, frater Boni Johannis, 403. Petrus , frater Donati de Cerro. Conditionatus Archiepiscopi, 45. Petrus, iudex domini Regis, 588.. Petrus , magister , 542. . Petrus maior. Consul S. Rum uli, 140. Petrus, monachus. Abbas S. Syri Januae constitutus, 428; A Landulpho episcopo accipit donationem basilicae S. Marceliini prope dictam civitatem , 454. Petrus, praepositus, 216, 217. Petrus, presbyter. Ab Oberto episcopo aecipit in locationom res Eccl. Jan., 274. Petrus , presbyter, 285. Petrus , socer Johannis Clerici, 260. Petrus, tit. S. Ceciliae presb. card, et Apost. Sed. legatus, 411. Pezo Wilielmus, 82. Pezullus Guilielmus, filius Caphari. Tenebat decimam plebis Bar-galii, 15. De qua duo quarteria Curia Januensis recuperavit, 19, 28. Ipsi Archiepiscopo debebat pensionem pro terra Montis Lanerii, 52- Consul Januae, 62, 65, 64, 65> 152. Domus eius, 118. Arbiter inter Archiepiscopum et Archipresbyterum S. Cypriani, ibi. Accipit locationem terrae praedictae Montis Lancrii, 298. Testis, 392. ( 609 ) Pezullus Otto, 381. Philippi Lambertus. Consul Januae, 97. Testis, 101-, 104- PuiLippi- Tancleriijs. Consul Januae , 595. Philippus, notarius, 93. Teslis, 346> Philoxenus, Cons. Imp. Rom., 377.. Piccamilium Gandulpìius. Consul Januae, 383. Piccamilium Wilielmus. Consul Januae, 92. Picena, uxor Anseimi de Solario, 266. Picena Guigla. Aedilitium ipsius, 326. Picena (de) Petrus. Testis, 380. Recordatus, 397. Piciienellus Ronus Vassallus. Testis, 398. Picius sive Pizo Anselmus. Testis, 269, 392. Pidisino Hugo. Guaitator, 42. Pignolus Bonizo. Terra haeredum suorum, 306. Pignolus Fulco. Ab archiepiscopo Syro accipit locationem nonnullarum terrarum > 88. Pinasca (dé) Berizo , 25. Pinasca (de) Raynaldus. Tenebat partem decimae plebis S. Petri de Arena, 21. Et Langasci, 23. Quas Syro II renunciavit, 29. Teslis, 138. Pino (da lo) Bonusbellus, 266. PlOLLUS, 152. Piper Guilielmus. Vide Advocatus Guilielmus. Piper Lanfrancus. Vide Advocatus Lanfrancus. Piperata Wilielmus. Testis, 334. Pipinus. Conditionatus Archiepiscopi, 45. Operarius Medolici, 38. Pipinus, filius q. Bertani, 330. Pisanus, 266. Pisanus Joiiannes. Operarias Nervii, 54, 53, 153. Famulus S. Syri , 69. Piteti. Consules Januae laudant Archiepiscopo terram, quam dicti Pi-tetr habitant, 384. Famuli Curiae Archiepiscopalis censentur , ibi. Pitetus, 265. Pizega Formatico , -405, -406. Placentinus Joiiannes. Testis, 471. Placentinus Petrus. Testis, 141. Plano (de) Carentius, 125. Platea Longa ( de ) Oliverius. Tenebat partem decimarum plebis S. Petri de Arena, 21. Quam Syro archiepiscopo renunciavit, 29. Plazio (de) Martinus , 406. Plaziolo (de) Martinus, 266. Plicanio ( de ) Alinerius. Eius libellus, 283. Plicanio (de) Anselmus. Tenebat decimas Verzili, Fontanaebonae et Moconisi, 19. Plicanio ( de ) Bartiiolomeus , presbyter. Eius libellus, 283. Becordatus, 318, 368. Plicanio (de) Guilielmus. Tenebat decimas Verzili, Fontanaebonae et Moconisi, 19. Easque Consules laudaverunt Archiepiscopo, 93. Plumacius. Testis. 323. ( Podio {de) Albertus. Archiepiscopus habebat decimani mansi filiorum ipsius Alberti, 13. Libellus eorum, 230. Podio (de) Alegra. Ab archiepiscopo Syro accipit locationem cuiusdam castaneti, 313. Podio (de) Allus , 151. Podio (de) Ansaldus. Conditionatus Archiepiscopi, 37. Eius libellus, 17i. Recordatus, -103. Podio (de) Gandulphus, 4G5. Podio (de) Henricus. Eius libellus, 174. Recordatus, 230. Podio ( de ) Marchio. Confirmat Hugoni archiepiscopo venditionem cuiusdam partis molendini de Bretesca, oo5. Podio (de) Martinus. Guaita-lor, 43. Podio (de) Olricus, 403. Podio (de) Pascualis, 470. Podio (de) Syrus, 403. Podio de S. Syro (de) Guido, 469. Polexinus Guilielmus. Testis, 216, 217. Poma. Vendidit Archiepiscopo terram in Medolico, 139. Poma (de) Obertus. Condemnatus ad solvendam Archiepiscopo decimam maris, 110. Pomar (de) Aribaldus, 266. Pomario ( de ) Andreas. Accipit locationem tertiae partis oblationum ecclesiae S. Georgii plebis Bavali, 400. Pomo (de) Andreas , 266. Ponte ( de ) Baldus. Operarius Medolici, 48, 151. Testis, 360. 610 ) Ponte (de) Obertus. Terra eius, 104. Ponte (de) Raynaldus , 363. Pontio (de) QbeivtuS. Testis, 397. Pontius Petrus. Accipit locationem tertiae partis oblationum ecclesiae S. Georgii plebis Bavali, 400. Pontius. Ut supra, ibi. Pontius Calbertus. Conditionatus Archiepiscopi, 35. Porcelli. Habuerunt mansum Ba-zarium, 34. Redditus molendinorum ipsorum, 56. Terra eorum^ 68, 138. Jura, quae habebant super aquam Besanii, a Consulibus regulantur, 395. Becordati, 563. Porcellus Conradus. Testis, 334. Porcellus Ido. Habebat partem decimarum cappellae Olei, 21. Porcile- (de) Ansaldus, 107. Testis, ibi. Porcile ( de ) Bonus Johannes. Conditionatus Archiepiscopi, 45, lai. Testis, 394. Porcile (de) Cuniza. Eius mansus, 45. Et domus, 48. Porcili (de) Obertus. Testis, 394-Porcus Ansaldus, frater Lamberti. Vassallus Archiepiscopi, 25. Cui pensionem tribuebat, 32. Cui fidelitatem iuravit, 115. Et cui terra dicti Ansaldi et fratris laudata fuit, 116. A Syro II accipit in locationem res Eccl. Jan., 276. Recordatus, 405. Porcus Guilielmus. Consul Januae, 4, 95. Habebat partem decimarum plebis Langasci, 23. Porcus Joiiannes. Tenebat partem decimae de Piscina , 17. $ ( 61 Porcus Lambertus , filias Aa- , saldi. Vassallus Archiepiscopi, 25. Lui debebat servitia, 51. El pensionem, 52. Domus eius, ibi, 554. Vendidit Archiepiscopo partem, quam habebat in quibusdam molendinis, 56, 102, 157, Testis, 95. Consors Archiepiscopi in constructione molendinorum, 110. Terra eius, 111, 157. Laudata Archiepiscopo, 110. Cui iurat fidelitatem, 115. Et cui debet solvere decimam maris, 129. Recordatus, 205, 264, 405. A Syro II accipit in locationem res Eccl. Jan. 270. Libellus avionis eius, 505. Vendidit quamdam terram Hugoni archiepiscopo, 547. Porcus Oglerius. Consors Archiepiscopi pro constructione quorumdam molendinorum, 110. Testis, 204, 547. Porcus Rubaldus. A querimonia Lamberti Cuercii absolutus, 108. Consors, ut supra, 110. Consul Januae , 595. Porta ( de ) Alinerius. Tenebat partem decimae Verzili, Fontanaebonae, Moconisi, 19. Et plebis Celanti, 22. Filiique cius renuncia-verunt Syro II partem illam, quam in plebeio S. Ursicini habebant, 20, 29. Et erant vassalli Archiepiscopi, 25. Cui Consules laudaverunt deci-mas ab ipso Alinerio in plebe Ple-caniae ut supra detentas, 95. Porta (de) Guilielmus, 20. Testis , 261, 317. Porta (de) Guiscardus. Testis, 509. I ) Porta (de) Henricus. Syro II decimas renunciavit, 29. Porta (de) Joiiannes, presbyter. Teslis, 407. Porta (de) Jonatiias. Vassallus Archiepiscopi , 25. Porta ( de ) Jordanus. Tenebat decimam in plebe S. Ursicini, 12. Quam refutavit, 20. Tenebatque quarterium illius de Celanisi, 22. Vassallus Archiepiscopi, 25- Cui dictas decimas renunciavit. 29. Porta ( de ) Marinus. Habebat partem decimae plebis Bargalii, 19. Consul Januae, 75, 77, 78, 79, 80, 85, 84, 85, 95, 290, 295, 293, 40Testator publicus, 100. Testis, 116, 557. Porta (de) OlricuS , filius Ali-nerii. Tenebat decimam in plebe S. Ursicini, 12. Eamque refutavit, 20. Praefecti Palatii Imperialis Constantinop., 569, 570, 571, 572, 57o. Praemartinae. A beneficio feudi exclusae, 580. Praemartini, 125. Judicio Curiae Archiepiscopi declaratur debitale quidquid ipsi tenent, 580. Praemartinus. V. Martinus, presbyter. Praepositus Mortariensis, 472. Praepositus S. Laurentii Januae, 50, 579, 581, 582. Prato (de) Albertus, 12. Filii eius guaitatores, 45. Condilionati Archiepiscopi, 55. Recordati, 102, K10. Prato (de) Bellandinus. Terra eius, 31. ( Gl2 ) Prato (de) Clericus. Guaitator, 42. Recordatus, -102. Prato (de) Dominicus, 200. Prato ( de ) Faciolus. Famulus S. Syri, 09. Prato (de) Johannes. Conditionatus Archiepiscopi, 35. Prato (de) Obertus, 82, 154. Prato Longo (de) Petrus. Testis, 170. Prato S. Syli Miliani (de) Albertus. Libellus filiorum eius, 225. Prendens Panem , 405. Prendens Panem Martinus. Vide Valle (de) Martinus. Presbyter S. Martini. Locus eius, .50. Presbyteri Orpalatii , 297. Presbyteri S. Mariae de Vineis, 71. . Primetus, 151. Juravit fidelità 'tem Archiepiscopo , 300. Primus, frater Oglerii Caprae. Syro II decimas rcnunciavit, 29. Primus Joiiannes, 154. Primus Obertus. Conditionatus Archiepiscopi, 37. Vendidit pariem castaneti de Casanova, 138. Recordatus, 310. Probus, Cons. Irnp. Rom., 377.- Puteo (de) Ansaldus. Operarius Nervii, 52, 53. Famulus S. Syri, 09. Puteo (de) Baldus. 82» Puteo (de) Fabianus, ibi. Puteo (de) Lanfrancus, ibi. Puteo (de) Piper, ibi. Puteo (de) Rubaldus, filius Ansaldi. Operarius Nervii, 52, 153. Puteo (de) Salvaticus, 82. Puteo (de) Wilielmus , ibi. Q Quarter Wilielmus, 82. Quarterio ( de ) Petrus. Terra eius, 360. Quarterius. Conditionatus Archiepiscopi, 34. Eius libellus, 196, 248, 252, 253. Recordatus, 402. Quarterius Gandulpiius. Secator foeni, 39. Guaitator, 42. Quarto (de) Ayraldus , 82. Quarto (de) Bernardus, ibi. Quarto (de) Joiiannes , presbyter, ibi. Quinto (de) Boninsegna , ibi. Quinto (de) Wilielmus , ibi. ( «IS ) R Racius, 321. Ragius Joiiannes. Secator foeni, 59. Ramosinus, filins q. Martini' Clerici. Conditionatus Archiepiscopi, 5-4, 5*3, 133. A "Syro II accipit in locationem terram Eccl. Jan., 336. Raneto (de) Obertus. Conditionatus Archiepiscopi, 52. A Syro II accipit locationem cuiusdam castaneti, 315. Raneto (de) Offiza, 13. ■ Ranfredo (de) Bonifacius. Condemnatus ad solvendam Archiepiscopo decimam maris, 118. ' Ranfredo ( de ) Ingo. Filii eius habebant partem decimarum plebis Borzili, 21. Et erant vassalli Archiepiscopi , 25. Habebat Ubellariam in S. Petro de Arena ,81. Ranfredo (de) Paganus, 31. Rapallus Rodericus. Consules iudicant. Archiepiscopo decimam ab ipso Roderico in plebe Rapalli detentam , 79. Raperto ( de ) Paganus. Terra filiorum ipsius laudata Archiepiscopo , 91. Bapertus, episcopus Januae. Locat res Ecelesiae istius civitatis, 159. Rapiolus, '32. Rastellus Johannes-, 408. . Rastellus Otto , ibi. Rata Pecora. Terra eius, 33.1. Rausinus , 365. Rautalo Petrus, 237. Ravana (de) Rubaldus, 82 Ravasadus Sigefredus. A Syro II accipit in locationem quasdam terras, 90. Ravecae Gandi/lpfius. Testis, 337. Razeto ( de ) Lanfrancus. Testis; 57. Razo. Conditionatus' Archiepiscopi, 54, 153, 365. Raymundus, 71. Raymundus. Conditionatus Archiepiscopi, -49, 50, 152. Raymundus, presbyter de Rapallo. Testis, -467. Raynaldus, 126. Raynaldus. Testis, 132, 133. Raynaldus, 321, 452. Raynaldus, archipresbyter S. Ci-priaui. A querimoniis ipsius Archie-piscopus absolvitur,. 118. ( Raynaldus, magister. Testis, 319. 385. Raynaldus, presbyter S. Silvestri Testis, 87, 140. 326. Raynaldus S. Syri, 230. Raynerius, 452. Testis, ibi. Raynerius notarius, 136. Raynerius, presbyter. Testis, 321. Rebollus, 82. Rebollus Wilielmus, ibi. Reco (de) Homines, 365. Rectores Curiae Syri Archiepiscopi, 345. Rectores Ecclesiarum, 313. Rectores S. Ambrosii. Eorum consuetudines, 313. Regenzonus. Terra eius, 177. Reges. Vites eorum, 415. Reginzo Andreas. Terra eius, 179. Regio (de) Bonus vicinus, nolarius, 427. Revellus Gandulpiius. Vendidit Archiepiscopo partem pastelli de Prato, 139. Rex Johannes. Operarius Molacianae, 39. Guaitator, 42. Recordatus, 403, 406. Reza Johannes. Operarius Nervii, 53. Rezan (de) Ardizonus, 265. Rezanus Lanfrancus, 82. Operarius Nervii, 52, 154. Gastaldus arhiepiscopi Syri, 53. Rezanus Martinus , presbyter. Filii eius famuli S. Syri, 69. Ribaldus. Ab archiepiscopo Syro accipit in locationem res Eccl. Jan., 321. 014 ) Ricus Johannes. Conditionatus Archiepiscopi, 5i, 35. Operarius Molacianae, 39. Eius libellus, 236. Recordatus, 403. Ricus Rudaldus. Testis, 546. Recordatus, 4(>8. Riculfus, 125, 426. Ripa (de) Anselmus, 266. Ripa (de) Gandulpiius. Filii eius vassalli et vexilliferi Archiepiscopi, 24. Cui debebant servitia, 51. Ripa (de) Oglerius. Testis, 117, 309. Rizo Ayraldo ( de ) Ansaldus. Testis, 134. Rorainus Rubaldus. Conventio de operibus, servitiis et conditionibus ab ipso praestandis Curiae Archiepiscopi, 131. Rocelli Petrus , 82. Rocius Obertus. Consul Januae, 109. Rodilando, 159. Rodo (de) Oto. ÌMissus Archiepiscopi Mediolanensis, 73. Rodoanus. Consul Januae, 76,103, 118. Recordatus, 120. Rodulpiio (de) Lanfrancus. Syro II decimas renunciavit, 29. Rodulpiio (de) Niciiola. Consul Januae, 269. Rodulpiio (de) Oglerius. Filii eius refutaverunt decimas Archiepiscopo, 20, 29. Cuius erant vassalli, 23. Et cui debebant servilia . 51. Rodulpiius, 465. Rodulphus , episcopus Orlanus, 450. Rodulphus, rex 423. ( 015 ) Rodus Vassallus, 460. Rogeron Ansaldi de Ita. Consul Januae, 383. Roglerius. Operarius Nervii, 52, 154. Rolandinus. Testis, 87. Rolandus, 188, 191. Rolandus. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 293. Rolandus. A Bonifatio archiepiscopo accipit locationem decimae maris Sigestri et plebis Lavaniae, 463. Rolandus, frater presbyteri Gui-scardi. Teslis, 133. Rolandus , praepositus S. Laurentii Jan. Testis, 468, 470. Rolandus , presbyter. Vide Bellandus. Rolandus Petrus. Testis, 124. Consul S. Romuli, 140- Recordatus, 397, 398. Romaldus, 125. Romanus, 231. Ropertus. Terra eius, 415. Roserius Guilielmus, 71. Rotruda, 159, 103. Rovegna (de) VlVALDUS , 468. Roza (de) Anselmus. Conditionatus Archiepiscopi, 34, Recordatus, 402. Roza Lanfrancus. Consul Januae, 56, 58. Teslis, 269, 392. Rozelinus. Eius libellus, 247. Rozo (de) Cunradus, 335. Rozo (de) Rubaldus. Testis, 335. Rubaldus. Testis, 364. Rubaldus , archipresbyter plebis Sauri. A Syro II accipit locationem decimae olei istius loci, 335. Rubaldus, filius Raynaldi S. Syri. Eius libellus , 230. Bubaldus , nepos Gimbi, 408. Rubaldus, nepos Guidonis de Nasci. Habebat partem decimae plebis Moneliae, 18. Rubaldus presbyter. Testis, 397. Rubaldus , presbyter S. Mariae de Vineis. Solvebat pensionem Archiepiscopo , 368. Rubaldus Petrus, 125. Rubecus Rubaldus. Filii eius habebant medietatem decimae Nozalogi, 17. Et partem illius de Celanisi, 22. Ipse Rubaldus erat vassallus Archiepiscopi, 25. Rubeus, 270. Ruciierus, 403. RudicaudaGandulpiius. T estis,57. Rufa (de) Martinus, 468. Ruffino ( de ) Petrus. Mansus ipsius debitalis esse dicitur, 379. Rufinus, 219, 220. Rufinus. Filii eius operarii Mola-cianae, 40. Rufus Ansaldus. Juravit fidelitatem Archiepiscopo, 367. Rufus Ronus Joiiannes. A Syro II accipit in locationem tertiam partem molendini de Cantone, 332. Rufus Conradus de Curia. Consul Januae , 91, 92, 93, 94, 95. Rufus Gandulpuus. Filii eius tenebant partem decimae S. Petri de Arena, 21. Et plebis Langasci, 23. Et erant Vassalli Archiepiscopi, 25. Declarantur servitia debita dicto Archiepiscopo a domo ipsius Gandulphi, 30. Qui erat conditionatus eiusdem,’ 33, 4G. Operarius Molacianae, 40. Testis, 57, 58. Libellus filiorum eius, 159. Recordatus, 567. Consul Januae, 443. Rufus Henricus de Gario. Terra eius, 104. Testis, 105. Ab archiepiscopo Syro accipit locationem tertiae partis molendini de Cantone, 332. Rufus Obertus, 151. Famulus Curiae confitetur, 155. Accipit locationem tertiae partis molendini de Cantone , 332. Rufus Oto, filius Gandulphi. Testis , 58. Consul Januae, 89. Rufus Oto, sive Ottobonus, filius Oberti, 151. Famulus Cariae confitetur, 155. Accipit locationem tertiae partis molendini de Cantone, 332. Rufus Petrus , 125, 126. Rufus Wilielmus. Testis, 355. Runco ( de } Andreas. Domus eius conditiouata Archiepiscopi, 45. Et inter operarios Medulici connumerata , 48. Ipse Andreas, vendidit Archiepiscopo quidquid habebat in Prato de Cantone, 155. Recordatus, 151. Ruso Andreas. Filia eius, ancilla Eccl. Jan.,- et a Laudufpho episcopo locata, 294. Rustica, 565. Rustico de Herizo (de) Guido. Consul Januae 269, 592, 443. Rusticus, 521. Rusticus , archidiaconus. Consul S. Romuli., 420. Rusticus , filius Carentosae. A Conrado episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 212. Recordatus, 213. Eius libellaria, 244. Libellus filiae ipsius, ibi. Sabatinus, 183, 197, 247,261. Saccus Wilielmus. Renunciavit Archiepiscopo quamdam terram in Corsi, 129. Sala (de la) Petrus. Accipit locationem tertiae partis oblationum ecclesiae S. Georgii plebis BavaJi, 400. Sal (de) Petrus, presbyter, 206. Saliens Mare Ingo. Testis, 67. Salino (de) Anfossus. Possidebat quarterium decimae plebis Castellionis, deditque illud filiae suae, 22. Salino (de) Germanus , 408. Salino (de) IIomines. Tenebant partem decimae plebis Variae, 18. ( ««7 )• Salino (de) Hugo Ab archiepiscopo Bonifatio accipil locationem montis Creti x 405. Salino (de) Rubaldus. Tenebat quarterium decimae plebis Castellio-nis, 22. Salino (de) Villanus, 470. Salinus Julianus, 469. S. Micuaele (de) Albertus. Testis, ibi. S. Miciiaele (de) Hugo, 407. - S. Olasco (de) Beglanus , sive Beiame. Filii, ipsius renunciaverunt Archiepiscopo quasdam terras, 132. Quas dictus Beglanus eidem vendiderat, 137, 363. S. Olasco (de) Berardus , sive Girardus. Vide Morella (de) Girardus. S. Olasco (de) Guilielmus, filius praedicti. Ab archiepiscopo Syro accipit iu locationem terram Eccl. Jan., 314. S. Olasco (de) Oglerius. Terra eius, 363. S. Olasco ( de )- Rolandus , q. Beglani, 132. S.. Olasco (de) Villanus , 363. S. Petro de Arena (de) Nicola. Testis, 133. S. Stépiiani Benedictos, 294. S. Sylo (de) Bellotus. Filii eius operarii Molacianae, 39. S. Sylo (de) Primus, 403. S. Sylo (de) Villanus. . Operarius Molacianae, 39. S. Syro Emiliano (de) Eribertus. Vendidit terram Archiepiscopo, .138. • • Sapientes Ciriae Archiepiscopi Syri , 398. Sapientes Hominum Portus Veneris . 270. Saporito (de) Lanfrancus. Habuit locum Montis Alti. 47. Possessiones eius in Valle Calda a Consulibus laudantur Archiepiscopo, 76. Cui dictus Lanfrancus vendidit eas, 136. .. Saporito (de) Petrus. Posses: siones eius in Vallfr Calda laudatae sunl Archiepiscopo, 76. Emit libel-lariam a Guidone de Casella, 135. Syro II renunciavit terras, quas iuiu-ste possidebat in S. Cypriano ,317, Domus eius, 318. Saraceni. Bona Ecclesiae Jan. in Villa Matutiana et Tabiae loco ab ipsis depopulata dicuntur, 42 i. Item ecclesia SS. Victoris et Sabinae prope civitatem Januae, 431. Sardena Ansaldus. Filii eius habuerunt locum in S. Olasco, 47. Et mansi duo, ab ipsis et nepotibus detentis, laudati fuerunt Archiepiscopo, 80. Ipsique Ansaldo Syrus II tradidit tabulas 80 terrae in S. Petro de Arena, 81. Recordatus; 136, 328. Testis, 329. SardeNa Gandulpilus. Pars i|>sius in manso S. Petri de Arena laudata Archiepiscopo, 70. Testis, 393. Sardena Giso. Testis, 393. Sardena Guilielmus, 302. Renuntiavit Archiepiscopo quidquid habebat in terra S. Olasci, et iu molendino novo Murualli Suprani. 328. Sardena Oglerius Teslis.. 529. ( 618 ) Sardem Opizo. Consul Januae , 127, 591. Renunciat Hugoui archiepiscopo quidquid habet in terra S. Olasci et in molendino novo Murualli Suprani, 328. Sardena Raynaldus. Testis, 393. Scalza Vetula, 56i. ScalzaVetula LANFRANCus.Terra eius, 298. Scandoleto (de) Johannes. Operarius Molacianae, 40. Scan.nicatus Opizo. Testis, 269, 392. Scar Raynaldus, 126. Scaramagnus Opizo. Vendidit Archiepiscopo sextam partem cuiusdam terrae, 1(M. Scarella. Terra eius, 388. ScavitArius Obertus. Eius libellus, 182. ScEMiNus\ViL'iELMUs.Terraeius,99. Schir Johannes , 82. Scipha. Conditionatus Archiepiscopi , 53. Eius libellus, 163. SCLARACOR, 66. Sclaracor Amicus, lo i. Sclavus Hugo. Testis, 268. Scriba Rubaldus. Testis, 309,322. Scribanus Bonus Joijannes. Testis, 131. Scrizo Joiiannes, 224. Terra eius, 243. Sconavidio (de) Joiiannes, 82. Scortia Girardus, frater Oberti Blanci, comes Lavaniae. Filii eius tenebant quamplures decimas plebis Sigestri et Monelii, 18. Vassallus Archiepiscopi, 26. Conditionatus eiusdem , 53. Testis , 102, 107. A quibus villis colligebat pensionem, 264. Recordatus , 265, 299. Terra filiorum eius , 550. • Scotus Johannes. Ab archiepiscopo Syro accipit locationem castaneti Eccl: Jan., 515. Eius progenies, 406. Scurlamaza. Filii eius habebant partem decimarum plebis Rapalli pro feudo, 17. Scutarius Obertus. Conditionatus Archiepiscopi, 5 4, 454. Testis, 566. Sebastianus , Praefectus Palatii Imperialis Constantinop. , 569. Secans Foenim. Eius libellus, 248, 252, 255. Recordatus, 546, 402. Testis, 566. Seestri (de) Obertus. Testis, 155. Segafoenum Wilielmus. Testis, 297. Segnoraldus, 406. Selveradus , 255. A Landulpho episcopo accipit in locationem rés ecclesiae S. Michaelis Lavaniae, 285. Sempertus , servus Eccl. Jan. A Landulpho episcopo locatus, 291. Serra , filius Ottonis de Mari. Vassallus Archiepiscopi, 25. Serra (de) Ansaldus. Operarius Nervii, 55. Serra (de) Guido. Filii eius cou-ditionali Archiepiscopi, 55. Serra (de) Otto, presbyter. Testis, 440. Serrino (de) Homines , 267. Serrus. Testis, 216, 217. Servi Comitis. Eorum status, iuxta consuetudines civitatis Januae, 542. ( 019 ) Servi Eccl. Jan. A Landulpho episcopo locali, 291. Iiom ab Oberlo, 330. Servi ecclesiae S. Mariae pleris Bargalii. Ab Jolianne episcopo locati, 288. Servi Guilielmi Doctoris. Terras, quas ipsi detinebant, Syrus archie-piscopus Wilielmo Arnaldo concessit , 1IG. Servi Marchioms. Emerunt quarterium decimae plebis Plecaniae, 19. Servi Regis. Eorum status, iuxta Januensium consuetudines, 512. Servi Ecclesiarum. Status eorum, iuxta Januensium consuetudines, 312. Servus Dei, frater Petri de Ver-zi Ii. Consules quidquid habebat in Verzili et Fontanabona laudant Archiepiscopo , 93. Sescalchus Andreas. Testis, 471. Severato (de) Guilielmus. Conditionatus Archiepiscopi, 35. Severus, Consul Imp. Rorn., 37-4. Sibilator Vassallus. Conditionatus Archiepiscopi, 47. Cui laudata est domus ipsius, 78. Et cui vendidit id, quod habebat in Medolico, 135. Sibilia , uxor Opizonis Scarama-gni. Ambo vendiderunt sextam partem cuiusdam terrae Archiepiscopo, 104. Becordata, 509, 324. Sibilia, uxor Baynaldi Gobi, 540. SlGEPRANDUS, 125, 126. Sigestro (de) Guido. Filiieius, 90. Sigestro (de) Ribaldus. Testis, 338. Sigezo, servus Eccl. Jan., 291. Sigifredus, episcopus Januae. Recuperavit decimam plebis Rapili , 13. Curia eius contra illos de Volta sententiam profert, 27. Consules laudant ei decimam maris, 58. Homines S. Romuli tributarios canonicorum S. Laurentii declarat, 444. Silvester, presbyter. Teslis, 388. Theodulplius episcopus concessionem cuiusdam vineae eidem factam revocat , 412. Simpantus Anfossus. Consules laudant Archiepiscopo decimam, quam dictus Anfossus in plebe Bargalii tenebat, 68. Dandala uxor eius, ibi. Sisanio (de) Forzanus. Teslis, 452. Sismundi Corsus. Consul Januae, 127, 591. Sismundus. Vide Muscula Sismi n-dus. Solare (de lo) Baza, 266. Solario (de) Anselmus, 265,266. Solario (de) Girardus. Tenebat decimas Sanguineti, 17. Solario (de) Oto , 82. Solio (de) Petrus. Tenebat decimam Montis Tuscani, 14. Quam ah archiepiscopo Syro accepit in locationem , 518. Et pro qua solvebat pensionem, 508. Eius libellus, 283. Sopiiia , uxor Oglerii Brugnonis. Vendidit Archiepiscopo id, quod possidebat in Molaciana, 106. Jus habebat super molendinum de Insulella , el alibi, 107. Sorba ( de ) Ingo. Consules laudant Archiepiscopo decimam, quam ipse Ingo habebat iu loco Rapalli, 73. ( (m •) Sorbola (de) Uellomis. Filii eius guaitatores, 42. Recordatus, 405. • Sorrola (de) Guilielmus, fitius praedicti; ibi. Sorleo. A Consulibus condemnatus, 503. Spacianus Arnaldds. Tenebat partem decimae plebis Rapalli, 17. Vassallus Archiepiscopi, 24. Cui servitia debebat, 31. Speciarius Guido. Testis, 154. Speciarius Wilielmus. Testis, 471. Spinula Ansaldus. Consul Januae, 340. Spinula Guido. Filii eius vassalli Archiepiscopi, 25. Cui decimas renun-eiarunt, 28. Et cui debebant servitia, 31. Testis, 57. Consul Januae, 2G9, 392. 443. Recordatus, 365, 366. Spinula Obertus. Solvit pensionem domorum suarum, 32.. Consul Januae, 72, 383, Testis, 355. Spreca Ansaldus. Testis, 363. Starilis. A Theodulpho episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 223. Item ab Johanne, 207, 248. Terra eius, 254. Libellaria eius, 259. Recordatus, 405, 406. Eius soboles, ibi. Staxgoxus Guilielmus. Consul Januae, 86, 88, 9L Steca Gandulpiius. Testis, 381, 382. Stella (de) Rainaldus. Domus filiorum eius, 338. Stella (de) Rolandus. Eius libellus, 289. Et carlula, 338. Stepiianus. A Landulpho episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 1 70, 256. Stephanus, card. S. Luciae Mor-phensis, 450. ' Stephanus, magister. Testis, 316, 318. Sterpo* Johannes. Guaitator, 43. Stifinonus. Terra eius, 415. Storellus , 125, 126. Strallandus. Vassallus Archiepiscopi 25. Strallandus Guilielmus , filius praedicti. Vendidit Archiepiscopo terram in S. Petro de Arena, et feu-dum quod habebat in molendino G(a-rolii, 137. Stramdus , 382. Strariva Petrus. Eius libellus, 234. Strictus Fulco. Testis, 116, 333. Curiae Archiepiscopi pertinebat, 120. Strucius Bonus Johannes- Testis, 302. Strupa (de) Nicola , 468. Strupa ( de ) Raymundus. Vendidit terram Archiepiscopo , i57. Strusidus, sive Struxolus Opizo. Vide Castro Bernardi (de) Opizo. Sturla (de) Gandulpiius. Conditionatus Archiepiscopi, 52. Sturla (de) Hugo, 265. Sturla (de) Otto, ibi. Sub Curia (de) Fulco, 467, 460. Sub Curia (de) Obertus, 469. Sub Curia (de) Wilielmus, 467. Subtus Curia (de) Bonus Johannes. Conditionatus Archiepiscopi, 34. Recordatus, 403. ( «21 ) • Subtus Ripa, (de) Johannes. Accepit locationem tertiae partis oblationum ecclesiae S. Gcorgii plebis Ravali, -400. Subtus Ripa (de) Petrus. Guaitator , 42. Recordatus, 402. Subtus Strada (de) Vassallus, 82. Suffla in foco , 454. Sulphur Ansaldus. Testis, 527, 598, 599. Sulpiiur Obertus. Concordiam iniit inter homines Guriae S. Mi-chaelis Lavaniae, 5-4. Teslis, 88, 91, 95, 118, 119, 124, 138, 140, 141, 155,510,510,517,518,325, 352, 539, 542, 594, 397, 404. Re* cordatus, 13G. Placitum, quod habuit cum Balduino , commemorat, 397. Summaripa (de) Domini. Habebant partem decimae plebis Sauri, 10. Et capellae S. Damiani, 20. Vassalli Archiepiscopi et vexilliferi eiusdem appellati, 24. Superbia Ronus Vassallus. Vassallus Archiepiscopi, 2-4. Superbia Fiiedenzonus. Testis, 88. Superbia Guilielmus. Vassallus Archiepiscopi, 24. Superbia Obertus. Vassallus Archiepiscopi , ibi. Supicia , 207. Suplicia , abbatissa. Ab Oberto episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 543. SUVINELLUS ÀRD1TI0. Consul S. Romuli, 140. Sylvs, o5a« Sylus , clericus. Terra eius, 200. Syrus, archiepiscopus Januae. Compilationem Registri Curiae Arcbicpi-scopalis Alexandro byconomo committit, 3, 4. Recuperavit partem decimae plebis Bargalii, 15. Decimas olivarum plebis Sauri ordinat, 14. In recuperatione bonorum ammissorum et decimarum Ecclesiae maximo studio laboravit, 15. Qui sint illi, qui decimas eidem Archiepiscopo renuntiarunt, dicitur, 28. Monasterio S. Mauri Taurinensis donat capellam S. Stephani Campi Florentiani, 29. Guilielmo Piperi concessit Castelle-tum pro libellaria, 51. Concordiam hominum Curiae S. Michaelis de Lavania ab Oberto Sulphure iuitam confirmat, 54. Consules laudant ei domum post iribunam S. Laurentii, 00. Item declarant, quod Commune Januae non possit impedire: cluviam molendinorum Bisamnis, ibi. Berardus de Sancto Olasco dicto Syro archiepiscopo (idelitaiem iurat, 01. Et nepotes praedicti Berardi famuli eius declarantur, ibi, 95. Similiter Johannes Gybus et Calcinaria, 02. Gensuarii eius dicuntur illi de Ca-staventia, 05. Nec non Anselmus 9e Golizo Balbo, ibi. Item laudant Ar-cliiepiscopo terram Bonivassalli in Prato Episcopi, 04. Domum Imel-dae relictae Arnaldi Baltugadi, ibi. Illamquc Johannis Calderarii libellarium declarant, 05. Laudant Archiepiscopo peciolam terrae in Villa Medolici-, ibi. Oglerium lilium q. Sclaracor famulum Archiepiscopi sententiam, 00. Eique laudant pensio- nem domus Burgi, ibi. Terram in Valle Alta et Guasto, ibi. Decimam grani hominum Sauri, 67. Et Vulturis, Pelii, Sexti, Corneliam et S. Petri Arenae, ibi. Nec non plebis Bargalii, 68. Terram Lanfranci Buccae , ibi. Possessionem nonnullorum famulorum, 69. Partem mansi Gan-dulphi Sardenae, 70. Terram Gui-lielmi Piperis et consortum, ibi. Quod interrupta sit possessio terrarum et domorum Domuscultae, 71. Terram Ambrae et Algudae, 72. Possessionem decimae et pensionis Archiepiscopi Mediolanensis, 73. Pen -sionem Palacii novi, 7 i. Locum Clapae, 75. Duas pecias terrae in Valle Calida, 76. Possessiones Petri et Sanfranci de Saporito in dicto loco, ibi. Terram Boni Infantis de Domoculta, 77. Aliamque in perti-nentiis Porcilis, ibi. Insulam Medo-lici, 78. Domum uxoris Vassalli Si-bilatoris et consortum, ibi. Decimam plebis Rapalli, 79. Insulam Sigestri, ibi. Scaticum et alpiaticum diversorum locorum, 80. Mansos filiorum et nepotum Ansaldi Sardenae, ibi. Quibus Archiepiscopus tradidit tabulas 80 terrae in S. Petro Arenae, 81. Item Consules condemnant nonnullos homines plebis Nervii ad solvendas dicto Archiepiscopo tres partes decimae olivarum, ibi. Et ipse Syrus reliquam partem remittit eis, 83. Item laudant praenominato Archiepiscopo alpiaticum plebis Bargalii, ibi. Lt partem, quam in monte Tazoli habebat Gandulpiius Ortonadus-, ibi. Terram filiorum Johannis Cavaciae, . 84..Et illam Johannis Ferrarii, ibk Aliamque terram et castanetum eiusdem, 8o. Item terram Alberti Ta-zòlelli et Wilielmi Garrii, ibi. Partem terrae Wilielmi Piperis et consortum , 86. Et tres pecias terrae presbyteri Oberti de Rivarolio, ibi. lllasque eidem Oberto dictus Syrus archiepiscopus locat, 87. Terras Curiae in Roboreto et aliis locis Lava-niae Fulconi Pignolo concedit, 88. Consules laudant quod homines S. Syri Nervii faciant vineam et alia servitia Archiepiscopo, 89. Eique attribuunt terras filiorum Cononis de Vezano, 90. Locat quasdam terras in pertinentiis Sigestri, ibi. Item Consules laudant quod decimae S. Laurentii iura Archiepiscopi non preiudicent, 91. Eidem laudant terram Benestasii, 92. Bona Petri, Servidei et Amedei de Verzili, 93. Decimas plebis Plecaniae, et terras Manegrae, Lamazolae et Nervii, ibi. Et libellarias Wilielmi de Groppo et nepotum, 9 i. Emit partem molendini de Bertesca, 93. Item praedicti Consules laudant Archiepiscopo facultatem restituendi scalam domus quae fuit Cephaloniae, 96. Et liberum introitum et egressum per eam-dem scalam, 97. Item quod Guido Laudensis opus factum super terram Archiepiscopi destruat, ibi. Pos3i-deatque dictus Syrus medietatam Ro-chae Taliatae et Cornalii, 103. Et decimas filiorum Cononis de Vezano, 114. A Lamberto et Ansaldo Porcis ( 622 ) i ! ! ( 023 ) sacramentum fidelitatis accepit, IIS. Guilielmo Arnaldo qtiamplures terras concedit, ibi. Arbitri Curiae adiudicant Archiepiscopo terras dictorum Lamberti et Ansaldi Porcorum, d 16. Consules laudant eidem decimam forila-norum, 117. Declarantque a Bonifacio de Ranfredo solvi debere ipsi Archiepiscopo decimam galeae suae, 118. Eumquc absolvunt a postulationibus Archipresbyteri S. Cypriani, ibi. Filiis Hugonis de Bulgaro quamdam decimam locat, 119. Formula iuramenti.a Consulibus Celianae praestandi Archiopiscopo, 119. Qui ordinat Consules S. Romuli, ibi. Et ab ipsis iuramentum recipit, ibi. For-.mula sacramenti fidelitatis a populo eiusdem loci dicto Archiepiscopo faciendi, 122. Locat Insulam Bonam, 123. Consules laudant ei decimam maris, 127, 128. Nota emptionum factarum a Curia huius Archiepiscopi, .13 i. Cui uxor Wilielmi Angustiosi renunciavit rationes, quas habebat super domum viri sui, 138. Locat Communi S. Romuli tertiam partem montis de Valle, 140. Nota famulorum Medolici, qui fidelitatem Archiepiscopo iurave-runt, 152. Obertus Rufus et filii eius famuli Curiae confitentur, 153. Locat res Eccl. Jan , 215, 216, 267,276, 286, 297. Podium Pontis Decimi et tabulae ’59 terrae dicto Archiepiscopo ab arbitris laudantur, 297. Locat Cuilielmo filio Caphari terram in Monte Lanerio, 298. Item dicto Capharo •concedit nonnullas partes molendinorum Nucis el Cerri , 299. Recorda- tus, 304. Juramentum fidelitatis recipit ah Johanne et Berardo de Axe-reto, ipsisquo concedit duas partes mansi praedicti Joci, 309. Locat terram in Lammariigra, 314. Item castanetum in Casanova, 315. Terram in Prato Episcopo, 316. Petrus de Saporito renunciat Syro archiepiscopo terras, quas apud S. Cyprianum iniusle detinebat, 317. Easque accipit in locationem, ibi. Locat decimam Montis Tuscani, 318- Et mansum de Podio, ibi. Ab Amico Guelfo et Anna iugalibus accipit locationem cuiusdam loci in Albario, 319. Ipsi-sque eum in locationem tradit, 320. Locat quartam partem decimae capellae Ramagii et Rembegii, ibi. Res Eccl. Jan. in Lammanigra et Urri, 321. Item octavam partem deeimae Rembegii, 322. Decimam plebis Ple-caniae, ibi. Villarum Rumallii el Vignalis, 323. A praedictis de Axe-redo sacramentum fidelitatis recipit, eisque locat medietatem mansi Be-nestasii, 324. Emit locum in Morella, 325. Anseimo Calderario terram Archiepiscopatus locat, 326. Monasterio S. Michaelis centum tabulas terrae donat, 331. Locat pastenum in Fontanilio, ibi. Tertiam partem molendini novi de Cantone, 332. Mansum et molendinum Cerri, ibi. Domum Januae silam, 334. Decimam olei plebis Sauri, 335. Terram in Insula S. Syri, 336. Domum in S. Petro de Arena, 337. Res Ecclesiae in Morella, et partem dicti molendini de Corro , ibi. Domum in Rurgo 51 ( 624 ) Januae, 33S. Terram in Nervio, 35!). Ibique terra Raynaldi Gobi dicto Archiepiscopo laudata, 340. Locat terram in Bisannio, 311. Terras in plebe Lavaniae, et partem decimae Levi et Robo reti, 344. Terras et locum in Medolico, 313. Ternis in Monaxile, Gasaleto et Lazaria, 350, 351. Terram in S. Petro de Arena , 352. Eamque vendit, 35 4. Recordatus, 379, 380, 382. Januen-sium Consulum Sisestrinis Consulibus O fistola, ne minuant iura Archiepiscopi, 383. Locat decimam maris Rapalli, 384. Alcherius Guaracus decimas Archiepiscopo renunciat , 387. Consules laudant eidem terram Raynaldi Gobi, 388. Ipsique Merulus de Gastro solvit pensionem, 390. Similiter Aidelina filia Ansaldi Ap-paruidi, ibi. Albertonus Osberge-rius, 393. Et Guilielmus Piper, ibi. Consules condemnant Amicum Vaccam, ut solvat dicto Archiepiscopo decimam maris, 394. Locat terram in Cerro, 393. Item laudant ei libel-lariam Martini Cercsiarii, 39-4. Bal-duinus renunciavit domum, quam in S. Romulo tenebat, 397. Syri II Consulibus S. Romuli epistola circa investituras descendentium presbyteri Martini, ibi. Bibentem Aquam de quadam decima Rapalli investivit, 398. Item Raynaldum de Castello et alios de illis Bembellii, Vignalis, Rumali» et Certenni, 399. Begi- stratio cuiusdam decreti a Syro II facti in Curia Molacianae, 404. Tenor sacramenti fidelitatis eidem in dicta Curia praestiti, ibi. Nomina famulorum boc praestantium , 402. Nota pensionis a Vassallo do Areo solutae, 404. Consules condemnant Lambertum Mussum ad solvendam decimam maris, ibi. Concordia Johannis Blanci cum Archiepiscopo pro molendino Besanii, 405. Donat canonicis S. Laurentii decimam dom-nicatuum et alias, sub certis finibus, 444. Memoratus, 447. Dvisio gastaldionum, reddituum et bonorum Celianae inter dictos canonicos et Archiepiscopum, 454. Quibus etiam canonicis ipse Syrus alias decimas concessit, et habitas confirmavit,453,456, 459. Eugenius papa III bona Eccl. Jan. in persona dicti Syri II confirmat, 454. Judices Curiae Archiepiseopalis confirmant sententiam Sigifredi episcopi et Oberti comitis circa homines S. Romuli, 455. Consules declarant nullius momenti esse remissio decimarum a Syro II facta, vel factura hominibus Vezani et Nasci, ibi. Consuetudines et usus illorum Celianae dictus Archiepiscopus confirmat, 456. Petro de Donola medietatem tributi remittit, 457. Recordatus, 464. Syrijs (Sanctus), episcopus Januae. Inventio eius corporis recordata , 412. ( 625 ) T Tachinus, 468. Tacius, 471. Tadus. Terra ipsius laudata Archiepiscopo, 94. Tafiir Obertus. Vassallus Archiepiscopi , 25. Taiator Johannes. Teslis, 471. Taneto (de) Fulco, 468. Taneto (de) Furceatus, 467. Taneto (de) Petrus, 188. Tannedo (de) Berta, 42. Tannedo (de) Roza, 38. Tannedus Obertus. Secator foeni, 39. Taraburlus Jacobus, notarius, 471. Tarantus Gandulpiius. Conditionatus Archiepiscopi, 35, 59. Tarditus Obertus , 503. Tarega Petrus. Conditionatus Archiepiscopi , 50. Operarius Nervii, 52. Famulus S. Syri, 69, 454. Tavedronus. Terra eius, 177. Taiardo Joiiannes, 274. Tazolello (de) Andreas, 84. Tazolellus Albertus. Terra eius laudata Archiepiscopo, 85. Tazolo (de) Albertus, 368. Tazolo ( de ) Homines. Eorum libellus , 159. Tazolo (de) Romanus. Eius libellus, 159, 273. Recordatus, 367. Juravit fidelitatem Archiepiscopo, 568. TebAldus. Testis, 452. Tedisius , pater Comitum Lavaniae, 264, 287. A Landulpho episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., S. Marcellini, S. Juliae de Kalaolo, et S. Laurentii Januensis, 290. Teitoica (de) Wilielmus. Testis, 101. Tellagna (de) Bellonus, 94. Terragnus Petrus, 404. Terreto Gandulpiius. Habebat partem decimarum plebis Bapalli, 16. Et cappellae de Murta, 21. Vassallus Archiepiscopi, 25. Teuci Martinus, 126. Teudetus. A Theodulpho episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 198. Teudice (de) Obertus, 265. Teutefredus, 176. Teuzo. Haeredes ipsius, 206. Teuzo. Terra eius, 174, 251. Teuzo, servus Eccl. Jau. A Landulpho episcopo locatus, 291. Theodorus, 185. ( (>26 ) Tiieodi'lfi's , episcopus Januae. Locat res Eccl. Jan., 1 ii, 162, 198, 223, 233, 236, 257, 418, 420, 425. Item locat molendinum in Molaciana, 209. Item res ecclesiae S. Syri Mi-liaui, 222, 271. Item eccl. S. Jo-hannis plebis Carantiae, 587. Item eccl. S. Marcellini, 421. In proprietatem Eccl. Jan. quamdam vineam vindicat, confirmatque plures decimas Basilicae S. Syri, 412. Commutat nonnullas terras cum Johanne presbytero , 413. Item cum Angel-berto, 416. Donat canonicis S. Laurentii tres partes bonorum Eccl. Jan. in Villa Matutiana et loco Tabiae, sibiipie reliquam servat, 424. Thomas. Ab Johanne'episcopo accipit in locationem res Eccl. Jau., 201. Item a Landulpho, 202. Thomas , qui et Berizo, 287, 288. Tiiomas', avius Ursicini, 162. Thomas, fdius Gislae, 161. Tigna Baldus. Habebat partem decimarum plebis S. Ursicini, 20. ltein domus eius quarterium decimae plebis Celanisi tenebat, 22. Filii ipsius vassalli Archiepiscopi, 25. Recordatus , 566. Tirricio (de) Albertus, 151. Tornador Otto. Testis, 140. Tornellus Martinus.. Consul Januae, 381, 469, 470, 471. Testis, 464, 468. 'Tornellus Guilielmus. Testis, 367. Consul Januae, 596. Totilus Johannes. Eius libellus, 161. Trabucus. Filii eius operarii Nervii, 51, S5. Famuli S. Syri, 09, 155. Tracosta (de) Bonus Johannes. Conditionatus Archiepiscopi, 50, 405. Tracosta (de) Fulco, 405. Tracosta (de) Gandulpiius, ibi. Tracosta (de) Vivianus , 402. Traiaista (de) Petrus , 195. Traifer Joiiannes, 152. Tralandus Wilielmus. Terra eius, 500. Recordatus, 501, 502. Transversagnus Bonus Vassal-lus. Testis, 57. Trasi (de) Rubaldus. Gastaldus Archiepiscopi, 85. Trencherius. Consul S. Romuli, 12Q. Trenkerius, sive Trenclerus, nepos Wilielmi de Mauro. Habuit locum in Curia Medolici, 47. Vendidit Archiepiscopo libellaria sibi pertinentia, et partem molendini de Nuce, -150. Tribus Colis ( de ) Albertus , 469. Trucus Bonus Joiiannes. Testis, 209. Teucedo (de) Gandulpiius, 567. Turca, filius Bonivassalli de Advocato. Consules laudant Archiepiscopo terram, quam ipse Turea et consortes detinebant, 78. Item partem terrae Medolici, 86. Turca (de) Ansaldus. Testis, 592. Turpi (de)Caretus, 165, 16-4. Terra eius, 174. Turre (de) Berengarius, Lavaniae Comes. Ab archiepiscopo Syro accipit locationem decimae plebis Ple-caniac, 522. ( 627 ) Turre (de) Bernardus. Teslis, ”>23. Turri (de) Bellobrunus , 82. Turri (de) Domini, 47. Turri (de) Fulcus, filius Martini. Operarius Nervii, 51, 82, 153. Turri ( de ) Henricus. Vassallus Archiepiscopi, 2G. Turri (de) Ido. Debebat pensionem Archiepiscopo, 32. Turri (de) Martinus. Filii eius operarii Nervii, 51, 153. Turri (de) Petrus , 105. Turri (de)* Tedaldus. Vassallus Archiepiscopi, 26. Turri (de) Wilielmus.Testis, 105. Turris Obertus. Debebat pensionem Archiepiscopo, 32. Consul Januae, 60. Turtexanus, 38. Uciieronus Gujdotus. Vassallus Archiepiscopi, 24. Ugezo, canonicus S. Donati. Teslis , 471. Urbanus papa II, 448, 449. Ursicinus. A Theorlulpho episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 161. Ursicinus. Eius libellaria, 187, 207, 244, 282. Eius progenies, 406. Urso, 400. Urso. A Theodulpho episcopo accipit in locationem res ecclesiae S. Syli Miliani, 222. Item res Ecclesiae Jan., 233. Urso, frater Martini Baticau, 23.>. Urso, nepos Berardi sive Gerardi do S. Laxo. Famulus Archiepiscopi declaratus, 61. Rocordatus, 152. Urso, qui dicitur Dominicus, servus eccl. S. M. plebis Bavali. Ah Johanne episcopo locatus, 288. Ursus, filius Trabuchi. Operarius Nervii, 51, 153. Ursus, 164. Ursus. Famulus Archiepiscopi declaratus , 95. Ursus, qui el Bellandus. A Con-rado episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 305. Ursus Johannes, 465. Ursvaldus, 144. Ususmaris Bonusvassallus. Con-sul Januae, 386. Ususmaris Obertus. Filii eius vassalli Archiepiscopi, 25. Còusul Januae, 58. Teslis, 269, 392. Vacabile ( de ) Petrus. Terra eius, 1-45. Vacca Amicus. Condemnatus ad solvendam Archiepiscopo decimam maris, 594. Vacuans Discum Obertus. Domus eius, 267. Valaura (de) Rubaldus, 125. Valle (de) Albericus. 248,252, 253. Valle (de) Albertus, 82. Valle (de) Ansaldus. Conditionatus Archiepiscopi, 36. Guaitator, 42. Recordatus, 403.-Valle (de) Beltramus, 468. Valle (de) Bernardus. Testis, 452. ✓ Valle (de) Blancus. Condiiiona-lus Archiepiscopi ,-37. Operarius Mo-lacianae, 39. Valle ( de ) Bracus. Filii eius operarii Molacianae, 39. Valle (de) Butus. Ut supra, ibi. Valle (de) Gassianus. Ul supra, ibi. Valle (de) Guascuerius. Operarius Molacianae, 39. Valle (de) Guilielmus, 403. Valle (de) Ingo , 82. Valle (de) Leo, 147, 468, 497. Valle (de) Martinus. Filii eius operarii Molacianae, 59. Recordatus, 468. Valle (de) Nicuola, 405. Valle (de) Obertus, 402, 405, 468. Valle (de) Ogerius, 468. Valle (de) Robertus , ibi. Valle (de) Rucuerius. Conditionatus Archiepiscopi, 54. Valle Tebla (de) Wilielmus, 544. Variae Gualbertus , 552. Vassalli Archiepiscopi Januae. Nomina illorum, qui infra dictam civitatem habitant, 24 - 26. Formula iuramenti fidelitatis ab ipsis praestandi , 26. De his, qui sunt extra civitatem, ibi. Recordati, 4 45, 4 46, 299, Vassallo de Cazano (de) Obertus , 82. Vassallus. Filii eius habebant partem decimarum plebis Rapalli, 46. Vassallus. Testis, 57. ► i I» t* ( 629 Vassallus, archipresbyter Molacianae. Teslis, 468. Vassallus, subdiaconus S. Silvestri. Testis, 345. Vaticus Vassallus, 82. Vederedo (de) Aguxinus. .Terra eius Archiepiscopo laudata, 94. Vederedo (de) Obertus. Ut supra , ibi. Vegillus Benedictus. Libellaria ipsius, 175, 178, 184. Yegius Petrus. Vide Vetulus Petrus. Venerandus, Terra eius, 17-4. Venerandus. Ab Oberlo episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan, 193. Veneriosus, 171. Veneriosus. A Landulpho episcopo accipit iu locationem res Eccl. Jan., 177. Item ab Johanne episcopo res eccl. S. Damiani Strupae, 184. Veneriosus,-219, 220. Veneriosus , 272. Veneriosus, presbyter. A Theo-dulpho episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 271. Terra filiorum cius, 1-45, 1-46. Venerius. Ut supra, 256. Venerius. Abbas ecclesiae SS. Victoris et Sabinae electus, 431. Ventus Albertus. Vassallus Archiepiscopi , 24. Ventus Guilielmus. Consul Januae, 73, 86. Par Curiae Archie-piscopalis, 349. Ventus Oglerius. Consul Januae, 3, -4, 05, 06, 67, 68, 69, 70, 71, 1-42, 149, 158, 171, 177, 178, 180, ) 181, 183, 185, 187, 189, 192, 191, 196, 198, 199, 200, 202, 203, 205, 206, 208, 209, 210, 212, 213,215, 216, 217, 219, 221, 225, 227, 228, 230, 232, 234, 236, 238, 239, 2-41, 242, 244, 2-45, 246, 248, 250, 251, 253, 255, 257, 258, 259, 209- Tenebat partem decimarum plebis S. Petri de Arena, 21. Veriosus, presbyter. Filii eius, 157. Verrà (de) Joiiannes, 267. Versa Galeda Baldus, 365. Verzili ( de ) Amedeus. Tenebat terras Curiae Archiepiscopalis in Bo-boreto et aliis locis Vallis Lavaniae, 88. Libellaria ipsius laudata Archiepiscopo, 93. Becordatus , 285. Verzili (de) Arnaldus. Ab archiepiscopo Syro accipit in locationem res Eccl. Jan., 286. Verzili (de) Conradus. Tenebat terras Archiepiscopatus in Boboreto et aliis locis Vallis Lavaniae, 88. Recordatus, 285. A Syro II accipit in locationem- res Eccl. Jan., 286. Testis, 337. Verzili (de) Guilielmus. Decimam plebis Plecaniae, quam ipse tenebat, Consules Archiepiscopo laudaverunt , 93. Verzili ( de ) Petrus. Tenebat decimam in Verzili, Fontauabona et Moconisi, 19. Quam Consules Archiepiscopo laudaverunt, 93. Verzili (de) Tedisius , 19. Verzili (de) Vassallus. Consules laudant Archiepiscopo decimam plebis Plecaniae, quam (ilii ipsius Vassalli tenebant. 93. | ( 030 ) Vetulus. Tenebat partem dccimao plebis Variae, 18. Vetulus Lanfrancus. Filii eius, et patruus eorum vassalli Archiepiscopi, 25. Vetulus Petrus. Decimas et pensiones, quas habebat in plebe Sigestri, Consules Archiepiscopo laudant, 109. Recordatus, 403, 406. Vexino (de) Gandulphus, 103. Testis, 101. Vexosus Martinus. Ab Johanne episcopo accipit in locationem res Eccl. Jan., 205. Vezano ( de ) Cono. Filii eius tenebant pariem decimarum plebis Sigestri, 17. Item quarterium illarum plebis Variae, 18. Filia ipsius, Matilda, 22. Filii eius condilionati Archiepiscopi, 53. Terra eorum Archiepiscopo laudata, 89. Jtemque decimas, 114. Recordati , 9-i. Via Rivairolii ( de ) Albertus. Testis, 321. Vicanico (de) Anselmus. Conditionatus Archiepiscopi, 52. Vicanico (de) Martinus , 154. Vicecomes Albertus. Habebat partem decimae capellae S. Damiani, 20. Testis, 116. Vicecomes Bonifacius. Habebat partem decimarum plebis Rapalli, 17. Quam Ilugoni archiepiscopo re-nunciavit, 29. Vicecomes Ido , frater Gandulphi. Testis, 58. Vicecomes Ingo, filius Ribaldi, 3G4, 3G6. Vicecomes Merulus. Vide Castro (de) Merulus. Vicecomes Obertus, 165.- Vicecomes Odertus , filius prao-dicti, ibi. Vicecomes Oto. Testis, 58. Vicecomes Ottodonus. Pares Curiae Archiepiseopalis laudant, quod possit de fronto terrae Wilielmi Tra-landi et Wilielmi filii q. Forzani ducere aquam ad molendinum Gla-rioli, 300. Recordatus, 301, 302. Testis, 339. Vicecomes Rubaldus. Tenebat partem decimae plebis Celanisi, 23. Filius eius vassallus Archiepiscopi, 25. Recordatus, 555, 504. Vicecomes Wilielmus de Porta. Vide Porta (l>e) Guilielmus. Vicecomes Parvus Odo. Decimas Archiepiscopo renunciavit, 29. Vicecomites, 21, 23, 515. Archiepiscopus ordinabat eos in S. Romulo, 123. Vicinus. Operarius Nervii, 51. Item filii eius, 53. Famuli Archiepiscopi, G9. Recordati, 153. Vidianus. Testis, 96. Viuo, 265. Vidualdo (de) Petrus, 219. Vignolio (de) Rubaldinus. Terra eius laudata Archiepiscopo, 92. Villano (de) Anselmus, 468. Villano (de) Petrus. Testis, 358. Villano (de) Vassallus. Testis, 467. Villanus. Guaitator, 43. Recordatus , 402. Villanus. Terra eius, 560. » ( «31 ) Villanus, praepositus S. Laurenti!, 446, 448. Vitali (de) Martinus. Accipit locationem tertiae partis oblationum ecclesiae S. Georgii plebis Ravali, 399. Vitalis. Eius libellus, 273, 367. Vitalis, 403. Vitalis Anselmus. Guaitator, 42. Eius libellus, 157. Vitalis Bernardus. Terra eius, 262, 203. Vitianus Joiiannes , 82. Vivaldo (de) Rudaldus. Testis, 470. Vivianus. Filii eius guaitatores, 41, 42. Recordatus, 451. Volta (de) Albertus. Vassallus Archiepiscopi, 24. Volta (de) Benencasa , filius Merlonis. Concordatur cum nonnullis pro molendino Pulciferae, sive S. Petri Arenae, 392. Volta (de) Bonifatius. Sententia contra ipsum lata a Curia Sygifredi episcopi, 27. Recordatus, 266. Volta ( de ) Buronus. Habebat partem decimae cappellarum Luci et Corsi, 20. Conditionatus Archiepiscopi, 34. Volta ( de ) Conradus. Servitia debebat Archiepiscopo, 30. Volta (de) Cunizo, 266. Volta (de) Homini. Tenebant pensionem Vallis Bisamnis, ibi. Volta ( de ) Guilielmus. Consul Januae, 4, 58, 445. Vassallus Archiepiscopi, 2 i. Syro II decimas renunciavit, 29. Consulatus ipsius, 95. Terra cius , 298. Volta (de) Ingo, filius Merlonis. Tenebat partem decimae cappellarum Luci et Corsi, 20. Vassallus Archiepiscopi , 24. Cui praedictas decimas renunciavit, 29. Consul Januae, 81, 93, 394, 405. Terra eius, 111. Porticus ipsius, 113. Teslis, 116, 383, 405. Pactionem facit cum Airaldo episcopo pro molendino S. Petri de Arena, sive Pulciferae, 268, 392. Volta (de) Jordanus., frater Guilielmi et Alberti supradictorum. Vassallus Archiepiscopi, 24. Volta ( de ) Merlo. Filii eius nominati, 268, 392. Volta (de) Obertus, filius Merlonis antediCti. Guaitator, 42, 43. Eius libellus, 244. Convenit se cum Airaldo episcopo pro molendino Pulciferae, 268, 392. Recordatus, 403, 472. Volta (de) PaganuS. Consul Januae, 129. Conventionem iniit cum Airaldo episcopo pro molendino Pulciferae, 268, 392.. Vualpertus, notarius dominorum Imperatorum, 418. VuLTABINI , 135. Vultruda, 159. Vulturasco (de) Facius, 82. VULTURASCO (de) GUILIELMUS. OpC-rarius Nervii, 51. Famulus S. Syri, 69, 153. Vulturasco (de) Vassallus, frater praedicti. Ut supra, 51, 69, 153. ( 652 ) z ZA.MBAZ.VRIO ( DE ) GlSELBERTUS. Guaitator, 45. Eius libellus, 238. Recordatas, 405. Zanego (de) Obertus, 82. Zanego (de) Oglerius, ibi. Zeba. Vide Ceba. Zeno Imperator. Lex ipsius de iure emphiteutico, 569. Zenoardus. Guaitator, 42, -43. Testis, 401. Zerli (de) Guimnguisius , 351. Zerradus Gisulfus. Testis, 452. ZlNESTEDO ( DE ) BONUS SENIOR. Filii eius vendiderunt cannetum Archiepiscopo , 153. ZlNESTEDO (DE) JaCOBUS, fllius praedicti, ibi. ZlNESTEDO (de) URSICINUS , -422. INDEX RERUM ET VERBORUM AD USUM REGISTRI CURIAE ARCHIEPISCOPALIS JANUAE INDEX RERUM ET VERBORUM (Numeri paginas indicante Aedifitium Guiglae Picenae , 526. Arciiiepiscopatus Januensis. Terra oiusdem, 65, 215, 262, 559. Atrium S. Syri, 412. B Bandum. Quando mittebatur iuxta consuetudines Januae, 515. Basilica S. Marcellini, prope Januam. A Landulpho episcopo monasterio S. Syri donata, 454. Et Ansaldo abbati a Conrado episcopo confirmata, 440. Basilica S. Sviti. Vide Mona* sterium S. Syri. Breve Compagnae Januensis* anni 1166. Ibi capitulum deeimae maris inscriptum, 589. ( (ioli ) c Camera Archiepiscopi , 88. Campi s Casalii. Ab Johanne episcopo locatus, 250. Campus Castorius, 54, 166. Campcs Cavalilis. Locatus, 241, 252, 25 i. Campus de Batalia , 164. Campus de Canale Clario , 171. Campus Domnicatus Creti. Ab Oberto episcopo locatos, 146. Campus Eri berti, 168. Campus Liderii, 206. Campus Martini , 219, 224. Campus Molacianae. Locatus, 282. Campus Nazarii Presbyteri, 187, 190, 282. Campus post Domumcultam Nervii. Ibi conditiones habebat Archiepiscopus, 50. Campus Roboretus, 164. Campus Senasci, 292. Cannetum Domnicatum Molacianae, 145, 150, 204. Cannetum Medolici. Ibi conditiones habebat Archiepiscopus, 46. Cannetum Nervii , 89. Canonica S. Laurentii Januae, 154. Homines S. Romuli debitales ipsius Canonicae declarantur, 442. Canonica S. Rufi. Huic Canonicae ecclesia S. Michaelis commissa dicitur, 551. Capitulum Communis, 80,92,269, 305. Capitulum S. Laurentii, 74, 79, 89, 117. Cappella Archiepiscopi Januae, 355. Cappella Bembeliae. Syrus archiepiscopus locat partem decimae ipsius, 320. Cappella Brasilis. Decimae istius cappellae ab Oberto Cancellario et Hugone Bello Oculo tenebantur, 21. Cappella Campi Florentiam. Ut supra, ibi. Cappella Cisini. Divisio decimarum eius, 22. Cappella Corsi, 20. Cappella Geminiani. Obertus Cancellarius et Hugo Belloculus tenebant decimas istius cappellae , 21. Cappella iuris ecclesiae S. Laurentii in foco Libiolae. Locata, 292. Cappella Luci, 20. Cappella Medolici , 22. Cappella Molacianae, 20, -168. Cappella Murtae, 21. Decimas quatuor domorum istias cappellae ab Oberlo Cancellario et Hugone Bello Oculo lenebautur, ibi. Cappella Olei , 20. Divisio decimarum eiusdem , ibi. Cappella Panisi, 19. Cappella Rumallii, l ì. Decimae eius locatae, 520. Cappella S. Ambrosii Januae. Ab Alexandro papa 111 Ecclesiae Mediolanensi confirmata, 458. Cappella S. Blasii. Decimae istius a praedictis Cancellario et Bello oculo tenebantur, 22. Cappella S. Damiani , 20. Cappella S. Gregorii Januae, 115, 116, 531, 542, 567. Cappella S. Juliae Kalaoli. Res eius locatae, 291, 292. Cappella S. Laurencii Bargalii. Locata, 287. Cappella S. Laurentii Levalli. Medietas eiusdem locata, 529. Cappella S. Mariae de Campo Domnico. Vide Ecclesia. Cappella S. Mariae de Cana-va, 14. Cappella S. Martini de Venali. Locata, 294. Cappella S.Stepiiani CampiFlo-• rentiani. Monasterio Taurinensi S. Mauri donata, 29. Cappella Solii. Locata, 284. Casale Communisi. Locatum, 225. Casale Grimaldi, 224. Casale Johann» de Brazamonte, 255. Casale Joiiannis Scrizi , 224. Casale Podii , 90. Castaneta Eccl. Jan. Locala, 247, 506. Castanetum Astirairae. Eum tenebant homines Nasci, 40. Castanetum Bruceti , 282. Castanetum Bulagi , 47. Castanetum Calcaprinae , 225. Castanetum Casaenovae. De isto redemit quamdam partem Archicpi-scopus, 158. Locatum, 516. Castanetum Colloreti. Locatum, 287. Castanetum Domnicum Molacianae, 115, 150, 201. Castanetum Guasti. Hugo archie-piscopus emit partem istius, 155. Castanetum Macronis, 161. Castanetum Plani de Gaz io, 17. De eo emit partem Hugo archiepi-scopus, 565. Castanetum Porcilis, 45. Castanetum Stafolae. Hugo ar-chiepiscopus emit partem istius, 560. Castanetum Vallascum, 225. Compagna Januae, anni 1166. Capitulum decimae maris tribuendae Archiepiscopo in eius Breve inscriptum, 589. Compagna S. Romuli, 120. Eius juramentum, 122. Comune Januae. Consules laudant quod nomine ipsius non impediatur cluvia molendinorum Archiepiscopi et S. Stephani, 60. ( 658 ) Conquistum Servorum et Ancillarum. Locatum , 28S, 291. Consuetudines Celianae. Ab archiepiscopo Syro confirmatae, -456. Consuetudines Januae, 510,311. Enumeratae, 512, 515, 51-1. Ab Alberto marchione iuratae, 51 i. Consulatus Pelii , 590. Consulatus Vulturis, ibi. Curia Archiepiscopi Januensis. Vide Palatium Archiepiscopi Januensis. Curia Archiepiscopi Januensis. Tenebat partem decimarum Piscinae, 17. Plebis Bargalii, 49. Cappellae Olei, 20, 21. Plebis S. Petri de Arena, 21. Villae Trastae, ibi. Cappellae Medolici, 22. Plebis Castellionis, ibi. A quibus composita-, 120, 401. Curia Canonicae S. Romuli, 380, 581. Curia Medolici. Ibi conditiones habebat Archiepiscopus, 4-4 - 47. Operarii eiusdem, 48. Recordata, 298. Curia Molacianae. Conditiones eius, 55, 54, 58. Foeni secatores ibidem commorantes, 30. ( (perarii eiusdem, 40. Recordata, 211,401. Famuli istius Curiae fidelitatem iu-rant Syro archiepiscopo, ibi. Nomina eorum, 402, 403. Curia Nervii. Conditiones, quas ibi habebat Archiepiscopus, 30, 31. Pensiones, 51. Operarii, 5-1, 52. Servitia istorum, 52. Breve recordationis operum eorum, 55. Recordata, 89. Curia S. Miciiaelis Lavaniae. Ibi conditiones habebat Archiepiscopus, 54. Domnicatum dictae Curiae, ibi. Concordia hominum Curiae eiusdem , ibi. Curia S. Petri de Arena. Ibi conditiones habebat Archiepiscopus, 49, 50. Curia Sygifredi Episcopi. Eius sententia contra illos de Volta et alios, 27. Curtes Eccl. Jan. Ab Ottone et Berengario imperatoribus confirmatae, 412. CuRTJCELLA ECCL. JAN. IN LlBIOLA. Loeata, 292. Curtis Indomnicata , subtus castrum Molacianae, 249. '( 659 ) D Decima A meae, 18. Decima Arca i episcopi MEDIOLANENSIS 75. Decima Argeni. Locata, 290. Decima Bègali, 12. Locala, 460. Decima Bembelii, 14. Locata ab Archiepiscopo, 520, 322, 599. Qui pro ea pensionem accipiebat, 509. . Decima Brasilis, 21. Decima Campedelli. Locala, 290. Decima Campi, 11, 40.' Decima Campi Florentiani, 21. Decima Cappellae Cisim, 22. Decima Cappellae Corsi , 20. Decima Cappellae- Gemini ani, 21. Decima Cappellae Molacianae, 20. Decima Cappellae Murtae, 21. Decima Cappellae Olei , 20. Decima Cappellae S. BlaSip, 22. Decima Cappèllae 8. Damiani, 20. Decima Cappellae S. Martini de Strupa , 20. Decima Cassinae Spensak. Locata , 285. Decima Cazagnae. Ul supra, 290. Decima Celianae, 158. Decima Cerreti, 19. Decima Certenni. Locala, 399. Decima Corneliani , 21. Decima Costae. Locata, 290. Decima Fmdibasci , 18. Decima Fontanaebonae , 19. Decima Fontanilii , 15. Decima Gj.nbstae , 18. Dècima Grani. Archiepiscopo laudata ,'67, 110. Decima Insulae ,11. Decima Jugi , ibi. Decima Levi, 14. Locata, 34 i. Decima Libiolae, 18. Decima Magnjerri, 11, 46. Decima Manesseni, 12. Decima Maris. Quomodo tributa Archiepiscopo, 9 - 11. Sententia Curiae Sygifredi -episcopi, circa eam, 27. Item laudainenla Consulum, 56 - .‘>9, 99, 117, 269, 389, 591, 596, 401. ftecordata . 365. Locata, 384. Capitulum de isla decima in Breve Compagnae anni 1166, 389. Decima Massonicae, 11. Decima Melegariak. Locala, 285. Decima Medolici, 12, 4(5. Decima Moconisi-, 19. Decima Montis Creti, 13. Decima Montis Tuscani, 11. locata ab Archiepiscopo, 518. Qui prò ea percipicbat pensionem , 368. Sì ( 6' Decima Nasci. Locata, 296. Consules declarant nullitatem remissionis eius ab Archiepiscopo factae, -155. Decima Nozalogi. Eius divisio, 17. Decima Nuam, 18. Decima Olivarum Plebis Nervii. Collectorum eiusdem conditio, 51. De ea Consules laudant tres partes Archiepiscopo, 81. Qui remittit quartam ecclesiis dictae plebis, 85. Decima Olivarum Plebis Sauri. Ordinatio Syri archiepiscopi circa eam, 14. Locata, 555. Decima Perneci, 11. Decima Pim. Archiepiscopo rinunciata , 158. Decima Plebis Bargalii, 15. Eius divisio, 19. Laudata Archiepiscopo, 68. Decima Plebis Bavali, 15. Eius divisio, 20. Locata, 466. Decima Plebis Borzili. Eius divisio, 12, 21. Decima Plebis Carantii. Eius divisio, 25. Decima Plebis Castellionis. Eius divisio, 22.Archiepiscopo laudata, 11-i. Decima Plebis Celatisi, 12. Eius divisio, 22. Ab Archiepiscopo empta, 156. Eidem renunciala, 158. Decima Plebis Langasci, 12, 22. Decima Plebis Lavaniae, \\. Eius divisio, 17. Locata, 465. Decima Plebis Molacianae, 12. Eius divisio, 20. Decima Plebis MoneLii. Eius divisio, 18. Archiepiscopo laudata, 114. Decima Plebis Nervii. Eius divisio, 15; 16. io ) Decima Plebis Ordolasci , 13. Decima Plebis Plicamae , 14. Eius divisio, 19. Laudata Archiepiscopo , 93. Locata, 322. Decima Plebis Rapalli, 13. Eius divisio, lo. Laudata Archiepiscopo, 73, 79. Ipsique renunciala, 158. Ab eodem locata , 398. Decima Plebis Rivarolii, 12,21. Decima Plebis S. Cypriam, 12,22. Decima Plebis S. Martini de Hercule, 13. Eius divisio, 15. Decima Plebis S. Petri de Arena. Eius divisio , 21. Decima Plebis S. Ursioim. Eius divisio, 12, 20. Decima Plebis Sacri, 15. Eidem Plebi laudata, 385. Decima Plebis Serrae. Eius divisio, II. Locata, 285. Decima Plebis Sigestri. Eius divisio, 17. Laudata Archiepiscopo, 109, 114. Locata, 403. Decima Plebis Variae. Eius di-visio, 18. Archiepiscopo laudata, 111. Decima Plebis Vulturi. Vendita Archiepiscopo, 130. Decima Quartini , 12. Decima Roboreti, 14. Locala, 285, 544. Decima Rum all i i , 14. Locata, 520, 323, 399. Decima Salis. Canonicis S. Laurentii donata, pro una nave tantum, -443. Decima Sevasci, 19. Decima Sobrae. Locata, 283. Decima Solexidi. Locata, ibi. Decima Strupae, 13. Decima Terrae Campascae, 18. é Decima Terrae Rubraìe. Locata, m Decima Tramonti , 11 Decima Trasii Suprani., 19. Decima Trastaè ,• 12, 21. Decima Venali , 18. Decima Versili, 19«. . • ' Decima Vezani. Consules declarant nullitatfem remissionis eius, 455. Decima Vignalis. Locata, 325, 399. Decimae. Ad rccuperalioncm earum Syrus archiepiscopus laboravit, 15. Notitia Concilii ab Innoeentio papa- li còèlebrati, in (jao de ecclesiarum decimis actum est, 28. Nomina illorum, qui eas renunciaverunt dicto Syro, 28 - 29, 587. Usus earum, 114. Locatae, 110. Empiae, 138,159. Canonicis S. Laurentii concessae, 453. Ab Eugenio papa III Ecclesiao Januensi confirmatae, 454. Tenor excommuniealionis centra decimarum detentores a Bonifatio archiepiscopo pronunciatae, 401. Decimae Cappellae S. Juliae de Kalaolo. Locatae, 292. Decimae Domnicatuum. Locatae, 285. Ab archiepiscopo Syro canonicis S. Laurentii donatae , 444. Decimae Filiorum Joiiannis Flo-relli. Locatao, 146. Decimae Habitantium Januae. Canonicis S. Laurenlii donatae, 91,456. Decimae Monasterii S. Syri Januae. Theodulphus episcopus donat dicto monasterio nonnullas decimas, 412. Item Obertus episcopus, 441. Consules laudaut eidem' monaslerio ) decimam liaercdkatis filiorum Rustici de Cascliifollone, 443- Innocentius papa II ipsi monaslerio confirmat decimas a praedicto Oberto donatas, 446. Item Alexander papa III, 457. Defensio Ecclesiae Januensis, 113, 145, 147,149, 159, 170, 171, 172, 173, 174, 181, 186, 190, 205, 209, 216, 222, 223, 252, 258, 273, 275, 277, 278, 280, 281, 282, 285, 285, 286, 287, 289, 294, 520, 225. Denarii, 6. Denarii Bruneti , 365. Denarii Bruni Crossi , 9. Denarii Janijenses, 31, 52, 81, 81, 95, 103, 104, 106, 122, 124, 130, 133, 134, 139, 141, 215, 217, 298, 300, 515, 317> 518, 319, 520, 322, 323, 524, 325/526, 555, 551, 335., 336, 337, 538, 559', 344, 550, 555, 357, 359, 561, 594. Denarii Otolini, 265. Denarii Papienses, 125, 261, 307, 508. Denarii Papienses Boni, 200. Denarii Papienses Veteres, 51, 125, 260, 505. Domnicati Conradi Meroeven-tris. Decimae eorum locatae, 285.' Domnicatus BoAsn. Eum tenebat Gandulpiius de Incisa, 308. Domnicatus Curiae S. Michaelis. Conditionatus Archiepiscopi, 54. Domnicatus Maris. Conditionatus Archiepiscopi, ibi. Domnicatus Nervii. De iis , qui ad dictum Domnwatunl dare debent salices et ‘barilia, 52, 55.' ( Domnicatus Plani de Gazio. Con-ditionatus Ai'diiepiscopi, 47. Domus Albertonis Qsbergerii. Pro ea dictus Albertouus solvebat pensionem Archiepiscopo , 593. Domus Alinerii de Paxano, apud Sigestrum, 79. Domus Annae, 2Io. Domus Archiepiscopi, apud Nervium, 89. Domus Archiepiscopi , Janui.e, 215. Domus Arditioxis Casta ventiae. Tribuebat decimam Archiepiscopo, 32. Et pensionemibi. Recordata , 62. Ab Anseimo Gotizonis Balbi acquisita, 63. Domus Arnaldi Baltugadi. Archiepiscopo laudata, 64. Domus Balbuin'i in S. Romulo. Archiepiscopo renunciata, 597. Domus Bellicari , 538. Domus BoNi Martini, 338. Domus Canonicorum S. Laurentii Januae, 459, 469. Domus Capuari , in Pontedecimo 297. Domus Cephaloniae, et inde Curiae Archiepiscopi. Consules laudant Archiepiscopo facultatem restituendi scalam dictae domus, 96. Recordata, 97, 98. Domus Ecclesiae Januensis , in Burgo Januae. Pro ea Grimaldus solvebat pensionem Archiepiscopo, G6. Qui ipsam locavit, 558. Domus Ecclesiae Januensis , in S. Petro Arenae. Ab archiepiscopo Syro locata, 357. (542 ) Domus Filiorum q. Raynaldi de Stella, 338. Domus Filiorum Tedisii , 264. Domus Gandulpiii Osdergerii , 74. Domus Guilielmi Angustiosi. Uxor istius renunciavit Archiepiscopo rationes sibi competentes super dictam domum, J3S. Domus Guilielmi Caiti. Pro ea dictus Guilielmus solvebat pensionem Archiepiscopo , 52. Recordata, 60. Domus Guilielmi Custodis. Pro ea dictus Guilielmus solvebat pensionem Archiepiscopo, 32. Recordata , ibi. Domi;s Guilielmi Guineguisii. Pro ea dictus Guilielmus solvebat pensionem Archiepiscopo, 32. Domus Guilielmi Pezulli, 118. Domus Guilielmi Piperis, 23. Domus in S. Sylo Emiliano. A Landulpho episcopo monachis dicti loci assignata, 430. Domus Joiiannis Bixolae , 343. Domus Joiiannis Calderarii. Pro ea dictus Johannes censuarius Archiepiscopi declaratur, 65. Domus iuxta illa.u Gislae de Ficu, 363. Domus iuxta illam Guilielmi Custodis. Pro ea Johannes Langascinus Ferrarius tribuebat pensionem Archiepiscopo , 32. Recordata , ibi. Domus iuxta mare. Ab Eugenio papa III Syro archiepiscopo confirmata , 454. Domus Lamberti et Ansaldi Porcorum. Pro ea pensionem debebant Archiepiscopo, 52. Recordata, ibi, 103, 334. Locata, 276. Domus Nicolai Medici, 308. Domus Oberti Spinulae. Pro ea dictus Obertus tribuebat pensionem Archiepiscopo, 32. Domus Oberti Vacuantis Discum, 207. Domus Ottonis-nepotis Vassalli de Arco. Pro ea dictus Vassallus solvit pensionem Archiepiscopo, -404. Domus Ottonis Notarii, 96. Consules laudant Archiepiscopo facultatem ingrediendi et egrediendi, mediante scala ante dictam domum posita, 97. Empta a Matilda, ibi. Praedicti Consules laudant quod extra eamdem domum teneatur scala supradicta, 98. Domus Pandulphi Medici, 337. Domus Patariae, 438. Domus Petri de Saporito, 317, 318. Domus Petri de Verzili et Servi Dei. Laudata Archiepiscopo, 93. Domus post Tribunam S. Laurentii. Laudata Archiepiscopo, 60. Domus prope illam Guilielmi Custodis. De ea Archiepiscopus percipiebat pensionem, 32. Domus prope illam Lamberti Porci , ibi. Domus Rapioli. De ea Arehiepi-scopus pensionem accipiebat, ibi. Domus Rolandi Advocati , in Burgo Januae, 78. Domus Vassalli Gambalixae , 326. Domus Vassalli Sibilatoris, in Burgo Januae, 78. Domus versus Curiam Archiepiscopi. Guineguisius tribuebat pensionem pro ea, 32. Domusculta Indomnicata, in Mo-laciana , 169, 187, 190, 306, 408. Locata, -440. Domusculta Mansi de Castaneis , 35. Ecclesia. Camporzasci , 260. Ecclesia Celanisi, 22. Ecclesia Januensis. Terra eius, 290. Belengarius et Otio imperatores privilegia dabant in favorem eiusdem, 412. Terra eius in Valle Maxima cum alia commutata , 417. Honorius Papa III committit Abbati de Telicto et Praeposito Mortarieftsi, ul commutationi plebium Gavii et Caraniiae inter dictam et Terdonen-sem Ecclesiam attendant, 417. ( 644 ) . Ecclesia Mediolanensis. Alexander Tapa III bona eius in Marca Januensi confirmat, 458. Ecclesia Oliceti, 216. Ecclesia Plebis Monèlii. Tene-bai quarterium decimae eiusdem Plebis , 18. Ecclesia Plebis Nervii. Eidem Syrus archiepiscopus remittit quar-terium decimae olivarum, 83. Tribuna eius, 50. • Ecclesia S. Ambrosii Januae. Jura Archiepiscopi super eam, 8. Terra eius, IG!), 306, 120, 122. Consuetudines rectorum , 313. Ecclesia S. Andreae de Medolico. Ibi conditiones habebat Archiepiscopus, 16. Ecclesia S. Bartiiolomei de Re- sovenico, 11. Ecclesia S. Cypriani, 17. Ecclesia S. Damiani de Strupa. Res eius locatae, 173; 170, 182, 181. Ecclesia S. Donati Januae. Jura Archiepiscopi super eam, 7. Ecclesia S. Georgii Januae. Ut supra, ibi. Recordata, 61, 95. Ecclesia S. Georcu Plebis Bavali. Oblationes eius locatae, 100. Ecclesia S. Gregorii Januae. Vide Cappella. Ecclesia S. Johannis Plebis Ca-rantiae. Res eius locatae, 387. Ecclesia S. Johannis prope )a: nuam, 305. Ecclesia S. Johannis Plebis-Variae, 18, 350, 351. Ecclesia S. Laurentii de Cu-cur.no , 263. Ecclesia S. Laurentii Januae. Jura Archiepiscopi • super eam, 5. Eius canonici tenebant partem decimarum plebium S. Petri -de Arena et Borzili, 21. Recordata, 80, 85, 91, 93, 94, 109, 264, 320, 531, 39i, 596. Consules laudant quod decimam salis dictae ecclesiae attributam , iura Archiepiscopi non pre-. iudicet, 91. Ilonor eius a populo S. Romuli iuratum, 122. Pilblicum Parla mentum in dicta ecclesia constitutum, 269. Res eiusdem ecclesiae in Libiotoe, Vineli, Cumineliae et Caovarii locis locatae, 292. Domus eius, -159. Innocontius Papa Jl irritas duclarat postulationes canonico-rum dictae ecclcsiae, circa decimas ab Oberto episcopo monasterio S. Syri donatas, 416. Dicitur sola bapti-smalis in civitate Januae, 447. Ecclesia S. Marcelljni de La-vania. Res cius locatae 291. Ecclesia S. Margaritae Plebis Sauri, 14. Ecclesia S. Mariae Durgi Januae, 308. Terra eius , ibi. Ecclesia S. Mariae de Campo Domnico. Archiepiscopus habebat decimam omnium parochianorum istius ecclesiae, 12. EcclesiaS. Mariae de Castello Januae. Jura Archiepiscopi super eam, 6. Ecclesia S. Mariae de Lavania. Terra eius locata, 217. Ecclesia S. Mariae Pleris Bargalii. Res eius locatae, 288. Ecclesia S. Mariae Rivarolii 21. Ecclesia S. Mariae Vinearum', 25,. 71, loo. Ecclesia S. Martini l»e Corsi, 130, 430. Ecclesia S. Martini he S. Petro Arenae, 20, 49, 591. Ecclesia S. Martini de Via prope Januam. Jura Archiepiscopi super eam, 8. Ecclesia S. Michaelis de Lava-nia. Res eius locatae, 284.' Ecclesia S. Michaelis de Petra Martina, 265. Ecclesia S. Michaelis prope Januam. Jura Archiepiscopi super eam, 7. Canonicae S. Rufi commissa, 531. Centum tabulis terrae donata, 531. ' Ecclesia S. Nazarii. Terra eius, 420, 422. Ecclesia S. Pancratii prope Januam, 434. Ecclesia S. Petri de Caurana, 14. Ecclesia S. Quirici. Jura Archiepiscopi super dotem eius, 40. Ecclesia S. Sepulciiri prope Januam. Jura Archiepiscopi super eam, 8. Ecclesia S. Stepuaw Campi Flo-RENTlANl. Ul supra, ibi. .-.fi ; , « Ecclesia S. Stepiiani de Lava- NIA, 541, Ecclesia S. Stepiiani prope Januam. Vide Monasterium. Ecclesia S. Syri prope Januam. Vide Monasterium. Ecclesia S. Syri Miliani. Angelica revelatione constructa , 458. Johannes abbas et pater in ea constitutus, ibi. Recordata,-440. Ecclesia S. Syri in S. Romulo. 'Honor eius a populo dicti loci juratum, 122. Eius canonici, 425. Ecclesia SS. Genesii et Alexandri Januae. Canonicis S. Laurentii donata, 44^. Ecclesia SS. Victoris et Sabinae prope Januam. Monacis S. Benedicti concessa, 451. A saracenis devastata, ibi. Ecclesia Stoblellae, 521. Ecclesia Terdonensis. Terra e-ius, 417. Honorius Papa Ili Abbini de Telieto et Praeposito Mortaricnsi committit commutationem plebis Ga-yii istius Ecclesiae cum plebe Garantii Eccl. Jan., 472. Ecclesia Vetus in S. Sylo Mi-liano. Ab iurisdictione monachorum eiusdem ioci immunis, 439. ( 646 ) Feuda. Constitutio Lotharii Impe-ratoris circa ea, 155. Figarium Girardi Castaldi, 135. G Girretum Muroalli. Archiepiscopo laudatum, 99. Gurretu.m S. Petiu Arenae, 98- H Hortim Bom Martini, 137, 358. Hortim Lamberti et Ansaldi Porcorum. Locatum, 27G. Hospitale S. Stepiiani , 405, 415. I Introitus Portus J antae. Homi- decenum huius introitus antiquitus nes familiae de Bulgaro confitentur habuisse, 471. ( 047 ) J Jus Emi’Hiteuticum. De co agitur, 509 - 37-2, 378. L Libellaria Amelberti, 283. Libellaria Andreae, 231. Libellaria Andreae Ferrarii , 177, 184. Libellaria Bargalii, 390. Libellaria Benedicti Vegilli, 173, 178, 184. Libellaria Berizonis, 190. Libellaria Rugnae. Ab Johanne episcopo locata, 25-4. Libellaria Campi Domnici, 191. Libellaria Castelli. Ab Johanne episcopo locata, 254. Libellaria Cavallilis. Ut supra, ibi. Libellaria Costae Longae. Ab Oberto episcopo locata, 283. Libellaria Cunizonis Presbyteri, 190. Libellaria Eriberti, 108, 170, 256. Libellaria Famulorum Ecclesiae Jan., 439. Libellaria Inconis, 108, 256. Libellaria Joiiannis de Monte , 282. Libellaria Johannis Castaldi , 190, 282. Libellaria Karoli de Gano, 187, 190, 282. Libellaria Lammaenigrae. 368. Libellaria Leonis de Monte, 243. Libellaria Leonis de Valle , 168. Libellaria Madelberti ; 252, 25-4. Libellaria Mainardi, 231. Libellaria Martini, 168. Libellaria Martini Ceresiarii. Archiepiscopo laudata 394. Libellaria Montis Creti. Medietas eius locata, 247. Libellaria Olivae. Locata, 282. Libellaria Petri de Monte . 213. Libellaria Rustici, 244. ( 648 ) Libellaria S. Syri. Eara tenebant lilii Couonis de Vezano, 40. Libellaria Stabilis , 259. Lirellaria Traicostae. Locata, 251. Lirellaria Ursicini, 187, 207, 244, 282. Lirellaria Uxoris Oberti Scutarii, 366. Libellaria Vallasca, 195. Libellaria Venali, 3S3. Lirellaria Viae Novae. Locata, 254. Libellariae Januensicm. A Berengario et Adelberto regibus confirmatae, 510. Locis Benzonis, 54. Locis Bisamms, 58. Loas Boneyeli, 157. Locrs Campi Domnici , 51. Locatus, 170. Locrs Carae Cossae, 50. Locrs Casae Subtanae. Archie--piscopo venditus, 5G0. Locis Clapae, 5 i, 57, 51.' Archiepiscopo laudatus , 75. Loci s Codi lae , 54, 57. Locis Config.ni. Venditus Archiepiscopo, 156. Loci:s Conradi , 221. Locis Costae. Conditionatus Archiepiscopi , 40. Locus de Ca, 565. Locis deDomnicato. Ut supra.oO. Locis de Domo. Ut supra, 19,50. Locus de Vico. Ut supra, 47. Locus Filiorum Lanci , 3(>0. Locus Gazae , 33. Locus Gazioli. Conditionatus Archiepiscopi , 46. Locus Giianarolii. Ut supra, 49, 50. Locus Guasti. Ut supra, 49. Locus Guidoti de Nigrone, 101. Locus in Albario. Archiepiscopo donatus, 519. Et ab eodein locatus, 320. Loei:s Lanfranci Iìrug nonis. Venditus Archiepiscopo, 100. Locus Marenedus , in Medolieo. Locatus, 545. Locus Montis Alti. Conditionatus Archiepiscopi, 47. Syro II re-nunciatus, 317. Et ab eodem locatus, ibi. Lqcus Podii, 37. Locus Porcilis. Conditionatus Archiepiscopi , 45. Locus Presbìteri S. Martini. Ut supra, 50. Locus S. Olaxi. Ut supra, 47. Recordatus, 156. Locus S. Silvestri. Conditionatus Archiepiscopi, 49. Locus Sobtanus , iuxta molendinum Porcellorum , 38. Locus super Ecclesiam Nervii. Conditionatus Archiepiscopi, 50. Locus Trenkerii. Ut supra, 17. àV* ( 049 ) M Magloletus Cerri , 40. Magloletus Roncalli. Conditionatus Archiepiscopi, M- Mansi Arcenae. Eos (enebant filii Cononis de Vedano, 40. Mansi Cadhanzae. Ut supra, ibi. Mansi Casinelli. Eos tenebant homines Nàsci, ibi. Mansi Castaneti Vetuli. Ut supra, ibi. Mansi Castelli. Ut supra, ibi. Mansi Castellionis. Eos tenebant" filii Cononis de Vezano,' ibi. Mansi Cembrani. Ut supra, ibi. Mansi Cexanae. Eos tenebant homines Nasci, ibi. Mansi Domuscultae; prope Januam. Locati, 30.*). Mansi S. Olaxii. Archiepiscopo laudat^ 80. Mansi Vallis, 56. . Mansi Vallis Bonae. Locati, 254. Mansio Azonis’ Cortexani, 231. Mansio Cariìonis, 342. Mansio Clapacii , 104. Mansio Contanae, 542. Mansio Januae. Locata, 215. Mansio Madeluèrti , 246. Mansid Mauri et Ronosae , 555. Mansio Tomadì de Clareto,* 254: Mansiones Ursi, 104. Mansus Andreae de Gano , 282. Mansus Anselmi de Ponte. Eum tenebant filii Bellicari, et alii. 45 Mansus Arnaldi .Judicis. Cum alio Eccl. Jan. commutatus, 430. Mansus Bazali, 33. - Mansus RazArius, 3-i. Mansus Benestasii. Locatus, 500, 524. Mansus Burgi. Servitia hominum eius 41, 42. Ratio pro guaita, 44. Mansus Campi Castorei. Locatus, 105. Mansus Campi Domnici. Servilia hominum eius, -41, 42. Ratio pro guaita, 44. Mansus Capitis de Busco. Locatus, 274, 285. ‘ Mansus Carboni. Servitia hominum eiusdem, 41, 42. Mansus Casae Subtanae. Conditionatus Archiepiscopi, 45. Mansus Casalis de Petrone. Homines Nasci tenebant medietatem eiusdem pro Archiepiscopo, 40. Mansus Cavannae. Conditionatus' Archiepiscopi, 44, 40. ( 050 ) Mansus Cedonae. Homines Nasci tenebant eum pro Archiepiscopo, -10. Mvnsus Cerri. Conditionatus Archiepiscopi, ia. Mansus Clusurae, 53. Mansus Communisi. Servitia ho-minum eius, 41, 4-2. Ratio pro guaita, 44. Mansus Configni. Eum tenebant filii Cononis de Vezano, -40. Conditionatus Archiepiscopi, 47. Mansus Crosae. Locatus, 320. Mansus Cunizae de Porcile. Vide Mansus Porcilis. Mansus de Castaneis, 33, 56. Mansus de Gubernatis. Servitia hominum eius, 41, 43. Ratio pro guaita, 44. Mansus Domnicus. Vide Mansus Campi Domnici. Mansus Ficarii, 55. Conditionatus Archiepiscopi, 49. Mansus Fontanae, 33. Mansus Fontanjlii. Archiepiscopo dimissus, 383. Mansus Gazii. Conditionatus Archiepiscopi, 43, 46. Mansus Glaredi, 36. Mansus Gomedi. Eum tenebant filii Cononis de Vezano, 40. Mansus Guilielmi de Gropo, 270. Mansus Maxeredi, 33. Mansus Medolici. Locatus, 332. Mansus Monticelli. Servitia hominum eius, 41. Mansus Montis, 36. Servitia hominum eius, 41, 43. Ratio pro guaita, 44. Mansus Naxii. Locatus, 290. Mansus Olivae, 56. Conditionatus Archiepiscopi, 50. Locatus, 187, 18S. Mansus Palmae. Conditionatus Archiepiscopi , 50. Mansus Pandulpiii, 52. Mansus Petri de Ruffino. Debi-talis declaratus , 570. Mansus Plazii. Servitia hominum oius, 41, 42. Ratio pro guaita, 44. Mansus Podii. Locatas, 148, 318. Mansus Pontis. Eam tenebat Andreas de Runco, 46. Mansus Porcilis- Conditionatus Archiepiscopi, 45. Recordatus, 77, 118. Mansus Prati S. Syli. Servitia hominum eius, 41, 45. Ratio pro guaita, 44. Mansus Presbyteri Cunizonis , 270. Mansus Ripae , 55. Mansus Salteranae. Eum tenebant homines Nasci, 40. Mansus S. Bazarii. Locatus, 303. Mansus S. Michaelis, prope Januam. Monasterio S. Syri assignatus, 428. Mansus S. Petri de An ena 23. Eum tenebat Odo Gerandus, 52. Consules laudant Archiepiscopo partem eiusdem mansi, 70. Pro quo Aidelina, filia Ansa Idi Apparuidi, solvit pensionem, 590. Mansus S. Syli Miliani. Locatas, 193. Mansus Scandoleti , 55. Mansls Solarioli. Locatus, 506. ( 051 ) Mansus Soari. Conditionatus Archiepiscopi, 46. Mansus Taneti. Locatas, 244. Mansus Tradicostae, 36. Servitia hominam eias, 41. Ratio pro guaita, 44. Mansus Vallis sive Vallis S. Syri , 58. Servitia hominum eius, 41, 42. Ratio dictorum hominum pro guaita facienda, 44. Recordatus, 53. Mansus Vignalis. Ecclesiae Januensis pertinebat, et cum alio in Langasco commutatur, 436. Massaricia cappellae S. Juliae Kalaoli obnoxia. Locata, 292. Massaricia Costae de Castro. Locata, ibi. Massaricium Andreae Itoli, 506. Massaricium Badalaxi. Locatum, 292. Massaricium Bavali. Locatum, 495. Massaricium Besanicae. U t supra, ibi. Massaricium Ca.mpoli. Ut supra, ibi. Massaricium Casae Martinascae. Ut supra, ibi. Massaricium Casae Terenzana-scae. Ut supra, ibi. Massaricium Castri. Ut supra,ibi. Massaricium Caxavi. Ut suprd, ibi. Massaricium Ceredi. Ut supra, ibi. Massaricium Calpariae. Ut supra , ibi. Massaricium Castae de Castro. Ut supra, ibi. Massaricium Crucis. Locatum, 193. Massaricium Quellenae. Ut supra, ibi. Massaricium S. Mariae Bargalii. Ut supra, 288. Massaricium Saponicum , 292. Massaricium Semperti Servi , 291. Massarjcium Sivelanae, 292. Massaricium Sorlanae , ibi. Massaricium Zanicae. Locatum, ibi. Mensurae , scilicet : Cannellae , 89, 405. Juges, 414, 415, 436. Pertica, 277. Pertica iugalis, 414, 415. Pes domini Liprandi Regis, 249, 345. Tabula, 136, 417. Molendina Bisamnis. Locata, 276. Molendina Domuscultae , 102, 221. Molendinum Archiepiscopi. Instrumentum eius constructionis, 110. Molendinum Barcae, 541. Molendinum Binellum. Eius redditus, 56. Recordatum, 155. Molendinum Risamnis, 101. Molendinum Britiscae , 55. Eius redditus, 55. De eo emit partem Archiepiscopus, 95, 158. Et partem habebat Andreas Bencius, 101. Albertus q. Guaitafoliae et consortes venditionem partis dicti molendini confirmant Archiepiscopo, 555. Cui Bonadonna praedicti q. Guaitafoliae et fdius eius aliam partem renunciant, 557. Molendinum Colzoli. Eius redditus, 55. •» ( 0 Molendinum Cantoni. Conditio-nalum Archiepiscopi, 40. Eius redditus, 06. Molendinum Cerreti, 283. Molendinum Cerri. Conditionatum Archiepiscopi, 47. Eius redditus, 50. Pars eiusdem empta a Syro Ii, 437. Qui de eadem investivit Capharum, 299. Locatum, 532, 557. Molendinum Consi, 25. Locatum, 491. Molendinum Domnicum, sive. Dom-nicatum, in Molaciana, 54. Eius redditus, 53. Recordalum , 437, 242. Locatum, 408, 187. Molendinum Dompnicum, in Ponte Decimo, 297. Molendinum Fossati S. Michaelis-. Locatum, 202. Molendinum Fossati. Locatum, 281. Molendinum Fucis, 97. Molendinum Fulli. Eius redditus, 50. Molendinum Glarioli, 25. Con-ditionatum Archiepiscopi, 49. Eius redditus, 56. Consules laudant quod Henricus Malas Aucellas non inquietet Archiepiscopum pro aqueductu dicti molendini, 109. Ibi fcudum -a (ilio Strallandi.venditum, 137. Lau-damenta Curiae circa • molendinum praedictum, 500, 501. De quo octava pars a Bontico possidebatur, 502. Molendinum Insulae Laci Draconarii, 34. Eius redditus, 55. Locatum, 448, 450, 229. Molendinum Insulae de Pere. Locatum, 284. >2 ) Molendinum Insulae Scandoleti. Eius redditas, 50. Locatum, 477. Molendinum Insulae ultra Be-sanium. Locatum, 493, 495. , . Molendinum Insulellae. Super eum ius habebat familia Lanfranci Urugnonis, 407. Et de eo partem emit Archiepiscopus, 500. Molendinum Joiiannis Blanci , 595. Concordia inter dictum Johanr nem et Archiepiscopum pro eo, 405. Molendinum Isaecurtis, 24. Molendinum Laci , 55. Molendinum Lanfranci de Volta, 208. Molendinum Madelderti , 259, 240. Molendinum Monasterii S. Stepiiani. Instrumentum constructionis eiusdem, 110. Molendinum Murualli. Consules laudant quod non destruatur, 502. Conventio circa eaduitam aquaè, 502. Molendinum Murualli. Domini eius conveniunt se cum Hugone archiepiscopo domino praedicti, pro caduita aquae regulanda, ibi. Molendinum Novum. Vide Molendinum Porcellorum. Molendinum Novum, in...... Eius redditus, 56. Molendinum Novum, in Medolico. Eius redditus, 50. Localum, 552. Molendinum Novum Murualli Su-prani. Orcoita Sardena et filii cius renunciant Archiepiscopo iura, quae habent super dictum molendinum , 328. ——— — ( Gli3 ì Molendinum Nucis. Eias redditus, 55, 56. Emptum ab Archiepiscopo, 156, 137. Locatum, 599. Molendinum Octoboni, et aliorum. Consules laudant quod ad dictum molendinum ducatur aqua, 364. Molendinum Periculi , 54. Eius redditus, 55. Recordatum, 157. Archiepiscopo venditum, 358, 359- Molendinum Porcellorum , 38. Eius redditus, 56. Recordatum, 262. A Lamberto et Druda iugalibus constructum , 547. Molendinum Pulciferae. Vide Molendinum S. Petri Arenae. Molendinum S. Bazarii. Locatum, 147, 172. Molendinum S. Michaelis Lavaniae. Concessio terrae pro aedificatione eius, 536. Molendinum S. Petri Arenae. Conventio Ayraldi episcopi cum nonullis de Volta pro eo, 268, 59*2. Molendinum Subterratum , 55. Eius redditus, 56. Partem eius habebat Andreas Bencius, 101. Et aliam Archiepiscopus acquisivit, 138. Monasterium S. Agathae. Terra eius, 414. Monasterium S. Fructuosi. Tenebat quarterium decimae plebis Pli-caniao, 19. Conditionatum Archiepiscopi, 55. Terra eius, 306. Recordatum , 582. Monasterium S. Mauri Taurinense. Cappellae Campi Florentiani donatam, 29. Eius abbas, ibi. Monasterium S. Petri. Terra eius, 417. Monasterium S. Stephani, prope Januam. Jura Archiepiscopi super eius ecclesiam , 7. Habebat partem decimae Rapalli, 17. Consules laudant quod clusa molendinorum eiusdem monasterii non impediatur, 60. Terra eius, 112, 164. Monachi, 126. Terra cius locata, 296. Monasterium S. Syri , prope Januam. Jura Archiepiscopi super eius ecclesiam, 7. Quae memoratur, 75. Basilica appellata, 412. Cui Theo-dulphus episcopus nonnullas decimas confirmat, 412. Ab imperatrice Adalasia quibusdam bonis donata , 425. Monachis S. Benedicti assignata, 427. Petrus primus abbas, ibi. Basilica S. Marcellini donatum, 454. Et decimis illorum de Carmadino et de Insulis, 441. Consules laudant ecclesiae S. Syri decimam haereditatis filiorum q. Rustici de Caschifelone, 445. Innocentius papa II adiudicat dicto monasterio possessionem decimarum ab illis de Carmadino et de Insulis ut supra debitarum, 446. Consules laudant eidem planum Castelieti, 455. Alexander papa III sententiam praedictam Innocentii 11 confirmat, 457. Monasterium S. Tuomae, prope Januam. Jura Archiepiscopi super eius ecclesiam, 8. Recordata, 417. ( 654 ) N Naves. t)ecimae ab ipsis Archiepiscopo debitae, 9, 40, 1 1, 565,' 366. Nomina illorum qui navem habebant [irò libellaria, 27. Sententia Curiae Episcopalis, qua laudatur Bonifalio de Volta et consortibus facultatem percipiendi decimam navium semel in anno, ibi. 0 Otomiae (denarii ), 9, 404. P Palatium Archiepiscopi Januae, 32, 34, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 83, 84, 83, 86, 88, 91, 93, 96, 97, 98, 99, 400, 402, 105, 107, 108, 409,114, 145, 418, 449, 427, 128, 129, 134, 133, 155, 158, 171, 177, 178, 480, 481, 483, 485, 187, 189, 192, 194, 496, 498, 499, 200, 202, 203, 205, ( G55 ) 206, 208, 209, 210, 212, 215, 215, 210, 217, 219, 221, 225, 227, 228, 230, 232, 254, 236, 238, 239, 241, 242, 244, 245, 246, 248, 250, 251, 253, 255, 257, 258, 259, 268, 290, 295, 297, 299, 300, 301, 302, 318,. 319, 321, 322, 323, 330, 332, 334, 339, 340, 349, 355, 363, 361, 381, 384, 385, 388, 390, 391, 394, 395, 404, 467, 468, 470, 471, 474. Palatium Novum Archiepiscopi. Consules laudant dicto Archiepiscopo pensionem, si in memorato palatio placitaverint, 74, Recordatura, 393. Palatium Novum S. Laurentii, 392. Palatium S. Ambrosii. Ah Alexandro papa III Ecclesiae Mediolanensi confirmatum, 458. Parata Insulae Risamnis. Consules laudant quod destruatur, 59. Parlamentum Publicum, 269. Parlamento* S. Romuli, 122. Parrociiia Plebis Rivarolii, 21. Pastina Insulae Corsi, 38, 84.. Vendita Archiepiscopo, 139. Pastina Tazoli, 84, 85. Locata, 115. Pastinum Andreae Itoli, 306. Pastinum Fontanile Locatura, 331. Pastinum Nervii. Locatum, 188, 191. Pastinum-Ottonis Episcopi. Con-ditionatum Archiepiscopi, 49. Pastinum Prati. De eo acquisivit partem Archiepiscopus, 139. Pastwum prope «Fontanam Co-verclatam.. Locatum , 190. Pedacium Plebis Borzuu. Ab Iterio Pedegula tenebatur, 12. Pensio Archiepiscopi Mediolanensis, 73. Pensiones Archiepiscopi Januensis, in Nervio, 51. Pensiones Episcopi Januensis , in civitate, 364. Podium Pontis- Decimi. Capharo laudatum, 297. Pontile Canonicae S. Laurentii, 60. Pontile Palatii Archiepiscopi , 101. Pontile Palatii de Castello , 87. Porticus Ingonis de Volta, 113. Possessio Haeredum Presbyteri Martini, 125, 126. Possessiones Eccl. Jan. Ab Ottone et Berengario imperatoribus confirmatae, 412. Prata Archiepiscopi, 89, 386. Pratum Agnetis, 165. Pratum Benedicti de S. Ste-phano. Locatum, 294. Pratum Cantoni. De eo emit partem Archiepiscopus, 135. Pratum Conradi, 146, 231. Pratum Cornalis, 143, 150, 204. Pratum Costae Altae, 197. ' Pratum Domnicatum , in Como-lacio, 218, 220. Pratum Domnicatum, in Creto, 144, -145, 226, 247. Pratum Domnicatum, in Figario, 231.» Pratum Domnicatum, in Murtedo. 214. ( 656 ) Pratum Domnicatum, in Poio,261, 271, 272. Pratum Domnicatum, iu S. Ba-zario, 239, 506. Pratum Domnicatum, iu S. Sylo Miliario. Ecclesiae huius loci assignatum , 458. Locatum, 440. Pratum Domnicatum Subtanum, in Molaciana-, 211, 212. Pratum Domnicum, in Casalio, 201. Pratum Ingonis, 226. Pratum Leonis , 262. . Pratum Mansi de Castaneis, 56. Pratum Nuciculi, 467. Pratum Nusiglae. Locatum, 147. Pratum Scaluglae. Locatum, 285. R Redditus Molendinorum, 55, 56. Registrum Curiae Arciiiepisco-palis Januae. Ratio compilationis eius, 3. Quando incoeptum, 4. Res ancillarum et servorum ecclesiae S. Mariae plebis Bargalii. Locatae, 288. Res Cappellae S. Juliae de Kalaolo. Locatae, 291, 292. Res Comitatus Januensis, 515. Res Ecclesiae JANUENsis^oca-tac, 141, 145, 144, 145, 147, 148, '149, 157, 159, 161, 163, 165, 166, Pratum Viae Novae. Locatum , 252. Praecariae Januensium. A Berengario et Adalberto regibus confirmatae, 510. Praedia. Quo modo regulabantur Januae contentiones circa èa , 312, 515. Praedium Ecclesiae Januensis, in S. Petro Arenae, 551. Praescriptio xxx vel xl annorum. Lex Justiniani Imperatoris circa eam, 575. Proprietates Januensium. A Berengario et Adalberto regibus confirmatae, 510. Puteus apud Sigestrum, 79. 167, 169, 170, 171, 172, 175, 174, 175, 177, 180, 186, 187, 190, 195, 195, 196, 198, 199, 201, 202, 204, 205, 207, 211, 212, 214, 215, 216, 218, 220, 225, 225, 226, 250, 253, 254, 256, 258, 240, 241, 244, 245, 250, 252, 255, 256, 260, 271,274, 276, 277, 278, 280, 281, 285, 286, 289, 291, 294, 295, 505, 545,555, 418, 420, 425, 424. Res Ecclesiae S. Damiani de Strupa. Locane-,—175^ 1#9, 182, 184. ( 657 ) Res Ecclesiae S. Joiiannis Garanti ae. Locatae, 387. Res Ecclesiae S. Lamentìi Januae. Locatae, 292. Res Ecclesiae S. Maroellini Lavaniae. Locatae, 291, 4-24. Res Ecclesiae S. Mariae Rar-galii. Locatae, 288. Res Ecclesiae S. Michaelis Lavaniae. Locatae, 284: Res Ecclesiae S. Syli Miijani. Locatae, 222. Res Ecclesiarum. Quomodo solvebantur pensiones pro ipsis debi- tas, iuxta ianuensium consuetudines, 313. Res Januensium. A Berengario et Adalberto regibus confirmatae, 310. Roboretum Bruxedelli. Emptum ab Archiepiscopo, 3G0. Roboretum de Cavannarile. De eo emit partem Archiepiscopus, ibi. Roboretum Molacianae , 100. Roboretum Montis Presbìteri. Localum, 291. Ruvinata Andre ae Nazabii, 201. Scriptiones. Consuetudines ianueusiuin circa eas, 312. Terra a Molendino Periculi usque ad Hortum Boni Martini, 137. Terra Advocati, 137. Terra Albaredi, 300. Terra Alberici, 191. Terra Alberti , 31)4. Terra Alberti, famuli S. Syri, 274. Tbrra Alberti Guercii, (»4. Terra Alberti Tazolelli , 85. Terra Altiliae, 393. c « Terra Andreae, 100. Terra Andreae Reginzonis, 179. Terra Angelberti. Cum alia Ecclesiae Januensis commutata, 417. Terra Ansaldi de Gaio, 135. Terra Ansaldi Porci,. 110. Terra Ansaldi Rufi, 567. Terra Anselmi, 285. Terra Arimannorum, 177, 274. Terra Bargalii, 287. Terra Begalfighi, 281. Terra Beglani de S. Olasco, 132. - ‘ Terra Benestasii, 92. Terra Bellandi Presbyteri, 191. Terra Bellandini de Prato , 34. Terra Bernardi Presbyteri, 218, 220. Terra Bernardi Vitalis, 262, 263. Terra Boni Infantis de Domo-Cl'LTA, 66. Terra Boni Mati, 191. Terra Boni Senioris, 197, 200. Terra Burgi Januae, 289, 542, 545, 354. Terra Camparia , 54. Terra Campasca, 18, 55, 383. Terra Campi Domnici, 147,190, 261, 270, 272, 275. Terra Campi Longi, 90. Terra Campi Plani, 272, 275. Terra Campi Sculdaxii, 86, 87. Terra Canovae, 364. Terra Capellana, 506. Terra Careti (de Turpi),-174. Terra Càsae Subtanae , 48; 285. . Terra Casalij, 199. Terra CastagnedallI, 90. »8 ) Terra Castagnedi, ibi. Terra Castaneae Bonae, 148, 150, 560. Terra Castelli, 156/139. • Terra Ca.udeta 77. Terra Cavanarii, 188. Terra Cavannae Bonae, 283. Terra Cedragnae, 506. Terra Cerri, 595. Terra Colloreti, 188, 191. Terra Comitalis, 506. ■ Terra Communisi, 225. Terra Còmunaglae, 364. Terra Comunis. Vide Terra Subtus Costa. Terra Conradi Judicis, 288. Terra Conradi Merdeventris, 285. Terra Cornaledi, 90. Terra Cornalis, 285. Terra Corsi, 84, 130, 139. Terra Costae, 285, 360. Terra Costae Bruscatae, 188. Terra Costae Longae, 363. Terra Crescentii, 260. Terra Cavanuzae. Archiepiscopo renunciata, 317. Locata, ibi. Terra Costa Longa, 191. Terra Costae. Vendita Archiepiscopo, 560. Terra Cretasca, 195. Terra Culturae, 90. Terra del Contorto, 254. Terra Deliciosina, 255. Terra Dominici, 414, 415. Terra Ecclesiae Terdonensis, 417. Terra Eriberti, 158. Terra Erizi de Gano, 254. ( 059 ) Terra Fa o Fredo, sive Faio Frigido, 85, 253, 273, 277, 288, 315, 367, 568. Terra Fabricae, 55. Terra Fenogledi, 285. Terra Feudi, 564. Terra Feviasca, 55. Terra Filiae Merlonis Guara-chi, 111. Terra Filiarùm e Iterii, 72. Terra Filii Crespi, 552. Terra Filii Teutefredi, 176. Terra Filiorum Cononis de Vezano, 89. Terra Filiorum Girardi, 525. Terra Filiorum Johannis Cama-RARii, 218, 220. Terra Filiorum Oberti Cancellarii, 136. Terra Filiorum Presbyteri Venerasi, 145, 146. Terra Filiorum e Bellamuti, 80. Terra Filiorum e Johannis Ca-vaciae, 84. Terra Filorana. 584. Terra Fontanii, 146, 227. Terra Fontis Sacrati. Archiepiscopo renunciata, 517. Locala, ibi. Terra Gaidaldi, 285, 505. Terra Galiverti, 254. Terra Galla, 81. Terra Garibaldi, 417. Terra Genitoris Guiberti et Guinenguisii, 296. Terra Gisonìs Graveliae , 206. Terra Glareti, 254. Terra Gontardorum , 298. Terra Gualterh, 254. Terra Guaraccosis, 17«. Terra Gubiani, 254. Terra Guasti, 104. Terra Guidoti de Palazolo , 541. Terra Guilielmi de Campo Castoreo, 560. Terra Guilielmi de Volta, 298. Terra Guilielmi Garrii, 83. Terra Guilielmi Georgii, 133. Terra Guilielmi Piperis, 86. Terra Guilielmi e Forza.ni , 500. Terra Guilielmi Scemini, 99. Terra Guilielmi Tralandi, 300. Terra Haeredum Bomzonis Pignoli, 5Ò6. Terra Henrici de Ponte, 104. Terra Henrici Rupi, ibi. Terra Hugonis Fredaldi, 34. Terra Hurri, 568. Terra Idonis Alsendae, 306. Terra Indomnicata, 222. Terra Infra Castrum Molacia-nae, 248. Terra Infra Murum Civitatis Januae, 267. - Terra Ingonis, 254. Terra Inconis de Volta , 111. Terra Insulellae, 360. Terra Iruffa, 564. Terra Isacurtis, 220. Terra Johanniae, 251. Terra Johannis, 415. Terra Johannis Barcae, 341. Terra Johannis Bisxolae, 542. Terra Johannis CalderarÌi , 64. Terra Joiiannis Coghi , 143. 150, 204. Terra Johannis de Leda, 47. Terra Johannis Ferrarii, 84. Terra Johannis Flacca Panis, 147. Terra Johannis Gastaldi, 146. Terra Johannis Loxi, 224. Terra Johannis Malosii , 422. Terra Johannis Merli, 51. Terra Johannis Scrizi, 245. Terra Judicensis. Eam tenebant cauonici S. Laurentii Januao, 125, 126. Terra Juxta Molendinum Insu-lellae. Super eam ius habebant Lanfrancus Brutmonus et consor- O tes, 107. Terra Lamazolae, 94. Terra Lamberti Guercii, 108. Terra Lamberti Porci, 111, 116, 262, 265, 547. Terra Lammaenigrae, 514, 569. Terra Lanfranci , 195. Terra Lanfranci Buciiae, 68. Terra Lanfranci Scalza Vetulae, 298. Terra Lavagli, 285. Terra Lavaniae, 544. Terra Lavedonae, 506. Terra Leonis de Valle. Terra Leonis Magistri, 142. Terra Lodenalli , 90. Terra Madelberti, 145, 146, 166, 195. Terra Manegrae, 95j Terra Martini , 254. Terra Martini Binelli , 54. Terra Marzai, 506. Terra Mauri, 290, 554. Terra Mauronis, 261. ( 660 ) Terra Medolici, 545. Terra Moconisi, 285. Terra Molendini Arsitii , 275. Terra Montis Alti. Archiepiscopo renunciata, 517. Locata, ibi. Terra Montis Vulfi, 285. Terra Murtedi, 214. Terra Nepotum Oberti Cancellarii, 156. Terra Nespoli, 560. Terra Nusiliae, -147, 275. Terra Oberti, 595. Terra Oglerii de S. Olaxo,-565. Terra Olivae, 282. Terra Ottonis Baldi, 156. Terra Ottonis de Calegnano, 64. Terra Ottonis de Capharo, 157. Terra Ottonis Fornarii, 70. Terra Pandulpiii, 552. Terra Petri de Quarterio, 560. Terra Petri de Saporito, 517. Terra Petri de Vacarile, 145. Terra Petri Nevarsci, 191. Terra Plani, 55, 285. Terra Plani da lo Persego , 285. Terra Plani de la Sosena ,ibi. Terra Plani de Riva, ibi. Terra Plani de Riva Allereda, ibi. Terra Plazae, 564. Terra Plazii, 86, 87. Terra Podii, 144, 275. Terra Pontis Decimi, 257, 297. Terra Porcellorum, 68, 15S. Terra Porcilis, 77. Terra Post Burgum , 106. Terra Pradasca, 171. ( 661 ) Terra Prati Episcopi, 64, 510. Terra Predociti, 285. Terra Presbyterorum Orpala-tii , 297. Terra Prope Ecclesiam S. Laurentii, 526. Terra Prope Palatium Arcuie-piscopi , 156, 157. Terra Quart arentia , 244. Terra Rata Pecorae, 541. Terra Raubellasca, 109. Terra Raynaldi Gobi, 540, 388. Terra Regenzonis, 177. Terra Roborati, 88. Terra Roperti, 413. Terra Rufini , 219, 220. Terra Rufini Canavarii, 159. Terra Ruminata, 208. Terra Sabbatini, 261. Terra S. Quiriquasca, 582. Terra S. Agathae, 414. Terra S. Ambrosii , 169, 275, 274, 506. 420, 422. Terra S. Fructuosi , 500. Terra S. Laxi , 528, 365. Terra S. Mariae, 285. Terra S. Mariae Rurgi Januae, 508- Terra S. Mariae de Patra-nico, 274. Terra S. Mariae Terdone.nsis , 414. Terra S. Nazari! , 420, 422. Terra S. Petri in Valle Maxima, 417. Terra S. Stepiiani, 112, 164. Locata , 296. Terra S. Vincenti!, 25. Terra Scarellae, 588. Terra Sigestri , 90. Terra Solarii , 166. Terra Solanoli; 195. Terra Somelegi , 285. Terra Strupae, 157. Terra Subtus Costa, 34, 155. Terra Stabilis, 251. Terra Stifinoni , 415. Terra Subtus S. Maria de Ilice, 306. Terra Syli Clerici, 206. Terra Taciolelli, 273. Terra Tavedroni, 177. Terra Tazoli , 84. Terra Teutefredi Judicis, 288. Terra Teuzonis, 174, 231. Terra Turrts , 53. Terra Vacariciolae , 261, 272, 275. Terra Vacua S. Genesii. Canonicis S. Laurentii donata, 445. Terra Vallasca, 190. Terra Vallis Calidae , 76. Terra Vallis Marencae, 8(5, 87. Terra Vallis Purciferae, 188. Terra Vallis Sturlae, Ì65. Terra Variae, 550, 551. Terra Venerandi , 174. Terra Veneri , 8.. Terra Veneriosi, 219, 220. Terra Verturi, 191. Terra Viae Novae, 147. Terra Villani , 560. Terra Zuchabi , 90, 147. Terrae Bisamnis, 157. 158, 195. 259, 341. Terrae Conditionatae Archiepiscopi, 8, 47, 55, 508, 569, 383. ( 662 ) Terrae Domnicatae Ecclesiae Januensis, 169, 179, 191, 195, 253, 305, 526. Terrae Domuscultae, 156, 218, 220, 307. Terrae Ecclesiae Januensis, 65, 70, 8 i, 103, .116, 262, 282, 290, 306, 325, 352, 363, 393. Consules laudant quod Guido Laudensis destruat opus factum super terram Eccl. Jan. in S. Petro Arenae, 97. Terrae Ecclesiae Januensis Commutatae, 414, 417. Terrae Emptae ab Archiepiscopo, 104, 106, 136, 137, 138, 139, 262, 347, 355, 360, 363, 364r Terrae Gandulpiii Doctoris,115. Terrae Laudatae Archiepiscopo, 64, 66, 68, 70, 76, 77, 84, 85, 86, 89, 92, 93, 94> 297, 340, 384, 388. Terrae Locatae ab Archiepiscopo, 86, 87, 88, 90, 115, 116, 137, 144, 146, 147, 148, 150,165, 166, 188, 191, 193, 199, 208,214, 218, 220, 223, 227, 236, 237, 248, 254, 257, 259, 261, 267, 270, 272, 273, 274, 275, 285, 287, 289,296, 306, 307, 308, 314, 316, 317, 326, 339, 341, 342, 343, 344, 345,350, 351, 352, 354, 367, 393. Terrae Molacianae, 137, 257, 261. Terrae Nervii, 94, 137, 339. Terrae Renunciatae Archiepiscopo, 130, 132, 317, 328. ' Terrae S. OlaXi, 363, Terrae S. Petri Arenae, 70, 97, 137, 352, 355. . Terrae S. Syli Emiliani, 146, 236, 237, 243. Terrae Servorum Guilielmi Doc-toris, 116. Trexenda iuxta domum Gandul-phi Osbergerii, 74. Trexenda Prope Ecclesiam S. Laurentii, 326. Truina S. Niciiolai, 60. Turris Advocatorum, 135. Turris Porcellorum, 32. V Vinea Alberici Camarlengi. Locata , 282. Vinea Bavali. Locata, 144. Vinea Castaneae Bonae. Locata, 148, 150. Vinea Cerri, 78. Empta ab Archiepiscopo, 135. Vinea Clapedi, 254. Vinea Domnicata, in Cunio S. Michaolis, 169. ( 063 ). Vinea. Domnicata, in Molaciana, 143, 150, 204. Vinea Domuscultae, 215, 217. Vinea Gotizae, 65. Vinea Helionis. Vide Vinea Cerri. Vinea Indomnicata, 282. Vinea Iterii, 215. Vinea Johannis Cogui, 218, 220. Vinea Maginfredi , ibi. Vinea Nervii. Consules laudant quod homines S. Syri colant dictam vineam, 89. Eius mensurae, ibi. Vinea Planelli. Locata, 254. Vinea Rufini Cogui, 150, 204. Vinea Vallis Calidae , 76. Vineola Pontis. Condilionata Archiepiscopi, 46. Vites Andreae, ilo. Vites Regum, ibi. / ft K » v- ' T. \ ■9 ,-jT. • ■ . *■ > ,• ? li' ) ' INDEX LOCORUM AD USUM REGISTRI CURIAE ARCHIEPISCOPALIS JANDAE NOTITIIS MODERNISQUE NOMINIBUS AVVERTENZA - ' L' Indice Geografico, da me compilato ad uso del Registro Arcivescovile, formasi di due parti. La. prima contiene la denominazione latino-barbara dei luoghi che in questo monumento trovansi ricordati, ed il cemio di quanto a riguardo loro può leggersi nel medesimo; Ja seconda è destinata ad additarne il nome vivo, italiano o del dialetto, ed a fornirne brevi notizie, specialmente topografiche, talvolta seguite dalla indicazione di un qualche documento, e tal altra, ancora dal testo del documento medesimo. Con ciò io m’ebbi in mira di assicurare la conoscenza di parecchi atti, cui non m’ avvenne di radunare se non nel giro di parecchi anni, e nell’ applicarmi a studi e ricerche d’ argomenti diversi, e di accertare pur anco non raramente la identità di alcuni luoghi, pei quali fra le antiche e le moderne voci notabilissime corrono le differenze. ( GG8 ) Non sempre però il mio pensiero, per quello clic si ragguarda a questa seconda parte dell’indice, ha potuto effettuarsi; imperciocché parecchie denominazioni, il più delle volte limitate, per avventura, a qualche umile casolare, ponno essere cadute in dimenticanza, o sfuggire come che sia alle indagini dello studioso. Le frazioni poi, o dipendenze de’ luoghi, ai quali accennano il Registro e i documenti, che gli fanno seguito, come sarebbero i castelli, le strade, i fiumi, i torrenti, ecc., sono da me riunite sotto i luoghi stessi, e distinte dai principali, mercè il carattere corsivo. Che se le medesime non si trovassero del continuo disposte secondo l’ordine e le divisioni, che sono nello stato attuale delle cose, e si riconoscesse quindi che alcune di esse, da me collocate sotto la giurisdizione di una parrocchia, entrano invece nei confini di un’altra, il lettore avvertirà ch’io tratto della geografia del secolo xii, e che troppo mi allontanerei dallo scopo di codesto Dizionario, se volessi tener dietro alle mutazioni che avvennero nei successivi. Intanto mi si conceda, ch’io esterni la mia sincera gratitudine a que’ benevoli amici e colleghi miei, march. Marcello Staglieno, cav. Cornelio Desimoni ed Alessandro Wolf, i quali vollero aiutarmi de’ loro lumi in questa impresa; e a me medesimo si consenta ch’io mi compiaccia dell'opera mia, come quella, che, nella assoluta mancanza di un Dizionario Geografico della Liguria, può segnarne il principio, ed invogliare altri di me più valenti a tentare la via, che non sarà priva di conforti, nè può mancare di condurre ad ottimi risultati. INDEX LOCORUM A Africa. Navos, quae de Africa Januam veniunt, debent solvere decimam Archiepiscopo, 9, 3G3. Agonium , sive Agonia. Homines huius loci praestare debebant scati-cum et alpiaticum Archiepiscopo ,.S. Solvebant manentaticum eidem, 3G8. Aimedum. Ibi terra Ecclesiae Januensis locata, 285. Aium, sive Mons Allii, 37. Homines istius loci debebant dare xv secatores, 39. Ibi terra empta ab Archiepiscopo, 363. Homines praedicti libellarius Montis Creti tenebant, 4G5. Affrica. Nel medio evo i genovesi esercitarono lungo le coste d’Affrica un assai esteso e svariato commercio. Ognio. Frazione del Comune di Neirone, e Rettoria nel Vicariato del medesimo nome. Il Registro Arcivescovile accenna col nome di Aimedum ad una località di Cicagna. Aggio. Rettoria nel Vicariato di Struppa, e frazione del Comune stesso. Gli uomini d’Aggio portano oggi ancora a Genova le ricotte e le giuncate (iuncatas), delle quali è parola a pag. 38 del presente volume. Fossatum de Alleo, 227. Fossatum de Ficu, ibi. ( G70 ) Fossato d'Aggio. Nasce nel Piano di Porliggia ( Monte Creto ), ed è uno degli influenti del Rivo Torbido. Fossato del Fico, nella Valle e Parrocchia d* Aggio. Albaredum. Ibi terra empia ab Archiepiscopo, 3G0. Albarium. Ibi locus Archiepiscopo donatus, 319. Ab eodem locatus, 320. Alexandria. Naves de dicta civitate Januam venientes debebant solvere decimam / Archiepiscopo , 9, 365. Alguinedi. Fabianus dimisit Archiepiscopo id quod ibi habebat, 383. Alleolum, 182. Almaria. Naves de Almaria venientes Januae solvebant decimam Archiepiscopo, 9. Si indica una località nelle vicinanze di Molassana. Albaro (San Francesco). Comune e Parrocchia dipendente dal Vicarialo di S. Martino, sito ad oriente di Genova e a brevissima distanza dalla città. Alessandria d’ Egitto. Città patriarcale, situata sopra una delle foci occidentali del Nilo, cinquanta leghe al nord del Cairo, e bagnata dal Mediterraneo. Forse Aigo, località presso Fon-tanegli. Luogo che- il Registro sembra indicare nella direzione di Fonta-negli, Cavassolo^ ecc., in Bisagno. Almeria. Città marittima e vescovile della Spagna, capoluogo della Provincia dello, stesso nome. Fu conquistata dai genovesi nel 1147. Alpe. Vide Insisa. Alpexinum , 247. Il nome di Alpesino potrebbe essere generico, ed altro non indioare in questo luogo se non che un piccolo monte nei confini di Bargigli. ( 67 Amba, 18. Anciasi, 436. Aqua Benedicta, 218, 220. Aqua Frigida , 463. Aquarezum. Ibi ius habebant Lan-francus Brugnonus, filius et nurus eius, 107. Argenum. Ibi iilii Cononis de Vezano tenebant mansos Archiepiscopi, 40. Rcs Eccl. Jan. locatae, 296. Arme anum (Flumen), 581. Asaletum, 164. Asturaire. Ibi castanetum Archie-[>iscopi, 40. Auguxi ( Plebs ), 82. Ibi terra empta ab Archiepiscojx), 157. Recordata, 513. Ab Alexandro papa 111 Ecclesiae Mediolanensi confirmata , 438. Il Registro pone la Villa Amea sotto la Pieve di Sestri a levante, e pare anco in prossimità di Libiola. Angiassi. Rivo nel Tortonese. Località negli Appennini, e veri-similmente nella Parrocchia di Mon-tobbio, ivi esistendo il monte della Noce e Verici, che insieme ad Aqua Bencdicta trovansi ricordati. Acquafredda. Borgata del Comune di Montobbio. Località nelle circostanze di Mo-lassana. Arzeno. Villaggio del Comune di Casarza, soggetto in antico alla Podesteria di Sestri a levante, dal cui borgo è lontano otto miglia. Arma od Armèa. Torrente. che bagna la Valle Ceriana. Località che il Registro designa nelle circostanze di BavarL Luogo che viene indicato assieme ad altri cadenti nella giurisdizione di Sestri a levante. Uscio. Comune, Vicariato e Pre-vostura in Fontanabuona, alle origini del torrente che gli dà il nome. Il Vicariato si compone delle parrocchie di Campodesasco, Lumarso, 54 ( 072 ) Pian de’ Preti, Salto, Torri le, Tri-bogna ed Uscio. Austana , 422. Axeretum , 219, 225. Fossa f uni de Axeredo, 223. Località della Valle di Lavagna. Assereto, e nel dialetto genovese Axioù. Gasale degli Appennini, nella Parrocchia di Monlobbio. B Bagneira, 82 Barbaria. Naves de Barbaria Ja nuam venientes debebant solvere decimam Archiepiscopo, 9, 305. Barca (La), 231. Bagnar A. Borgata del Comune di Quinto. Barberia. Vasta regione formante parte dell’Africa settentrionale, e divisa nei quattro stati di Tunisi, Tripoli, Marocco ed Algeri. Confina al nord col Mediterraneo c l’Oceano Atlantico, al sud col Sahara e i deserti di Bilma e di Lidia, all’est coll’Egitto, e nuovamente coll’Atlantico all’ ovest. Con questo nome si accenna ad una località che dovrebbe esistere nelle vicinanze del Poggio, sulla parrocchia di S. Siro di Struppa. ( 6 Bargamum Ilii decimam habebat Archiepiscopus, 15. Cuius, divisio legitur, 10. Consules laudant eidem decimam ab Anfosso Simpanlo infra plebem Bargalii detentam, 08. Item alpiaticum ipsius plebis, 85. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 140. Item S. Laurentii, 287. Et ecclesiae pleba-nae, 288. Conditiones Archiepiscopi in eadem plebe, 507. Merulus de Castro et Guilielmus Arnaldus tenebant ibi libellariam, 390. Via publica, 288. Bavali. Decima eius plebis, 15. Quo modo divisa, 20. Memoratur, 35, 55. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 144, 105, 195. Item oblationes ecclesiae S. Georgii, 400. Curtis huius loci ab Eugenio papa III Syro archiepiscopo confirmata, 434. Fontana de Canale. 165. Fontana de Granna, ibi. Fontana de Olmeto, ibi. 3 ) Bargagli. Comune, Arcipreturn e Vicarialo nell’ Alto Bisogno. La giurisdizione del Vicariato si estende anco ad mia parte della Fontanabuona, colla quale il paese confina , ed abbraccia le parrocchie seguenti: Bargagli, Davagna, Moranego, Traso (Alto Bisagno), Boasi, Tasso e Vallebuona (Fontanabuona). La parrocchia di Bargagli dicesi oggi ancora la Pieve. Del 1198 il Notulario Guglielmo Cassinense ha memoria de’ Consoli di Bargagli, in numero di sei. Ilomines de bargagli (debent dare) per unumquemque ramoxinum unum prò guardia (Guardia Civitatis etc. V. Lib. Jur. 1, 53J Bavari. Comune, Arcipretura e Vicariato, sito in collina alla sinistra del Bisagno, ed all’origine del torrente Fontaneggi. Il Vicariato comprende: Bavari S. Giorgio (l’antica pieve), Bavari S. Desiderio, Fontaneggi, Nascile e Premanico. Ilomines de bavali et funtanegli supra totum delent dare prò guardia minas castanearum xii (Guardia Civitatis). An. I2o4, 26 ianuarii. Wilieìvius archipresbyter plebis de lavalo (Follatimi Notariorum, Ms. della Bibl. Civico-Beriana, voi. I, car. 477 verso). ( 674 ) Fontana de Rucca, 162. Fossatum ile Linasca, ibi. Ripa Lovaria, 165’. Via quae venit de Barali, 184. Bazali. Conditiones Archiepiscopi iu dicto loco, 55, 55. Recordatus, 182. Curtis Eccl. Jan. ibidem a papa Eugenio III Syro II confirmata, 454. Campus de Bellari, 170. Ficus Morenus, 177, 182. Fossadelhm, 182. Fossatum, 176. Via antiqua, ibi. Regali, 12. Decima huius villae locata, 400. Bembelia. Decima eius locata, 322, 508. Luogo vicino a S. Siro di Struppa. Illi ('homines)...... de bazali per unumquemque. debent dare phialam olet ( Guardia Civit). Recato, e nel dialetto genovese Beghe. Villa e Rettoria sita in montagna all’origine del fossato di Teglia. Dipende dal Comune e Vicariato di Rivarolo. San Colo.mbano. Comune del Mandamento di Chiavari, posto sull'Entella, a tre miglia e mezza dal capoluogo. Nella tassa imposta del 1587 all’ archidiocesi di Genova dal papa Urbano VI, trovasi ricordala sotto la pieve di Lavagna ecclesia sancti Columbani de Rembelio. Benestasium, 92. Ibi libellaria Guilielmi de Gropo laudata Archiepiscopo, 94. Recordatur, 205. Eius conditiones, 270. Res Eccl. Jan. ibidem locatae, 309, 324. Località della Valle di Lavagna. Besenia. Ibi res Eccl. Jan. monasterio S. Syri assignatae, 428- Besovenicum, 14. Bibianum. Ibi .res Ecc. Jau. monasterio S. Syri assignatae, 428. Biduanum, 16. Bisamne sive Vesanum (Flumen), 49, 108, 116, 133, 442, 145, 148, 450, 165, 166, 172, 177, 178, 179, 184, 190, 191, 203, 204, 206, 208, 210, 212, 214,222, 229, 255, 246, 305, 541, 415, -444, 445. Consules regulant ius quod habent Porcelli pro aqua dicti fluminis haurienda, 395., Pons super dictum flumen, 39-4. Bisamne sive Vesanum (Vallis). Ibi possidebant quaedam bona Lam-berlus et Ansaldus Porci, 52. Memoratur, 184, 187, 195, 193, 206, 211, 214, 220, 250, 256, 258, 240, 245, 254, 275, 282. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 259, 276. Ibique pensionem ' tenebant Domini de Volta, 266. Insula Archiepiscopi in Besanio, vel ultra Vesanum, 59, 195, 195, 405. Insula Molendini de Bianco, 405. Via, 395. i Bisso.nengo. Rettoria nel Vicariato di Sori, e frazione del Comune di Canepa. Luogo della antica pieve di Bapallo. II fiume Bisagno ha principio nel territorio mandamentale della Scof-ferra e dal monte Candelozzo ; e bagna la Valle a cui dà il nome, per un corso di quindici miglia. Valle di Bisagno. Questa Valle ha una lunghezza pari a quella del fiume omonimo, e nella sua maggiore larghezza giunge a sette miglia. Confina da mezzogiorno col mare, da ponente colla Polcevera e la città di Genova, da tramontana, mediante gli Appennini, coll’antica podesteria di Montemoggio e la Scofferra, da levante col territorio di Neirone, Roccatagliata e Recco. ( 07G ) Via ad molendinum novum, 5-47. Via Lamberti Porci et Drudae infialimi, 262,-263. Via privala Symonis Auriae, 101. J ia publica iuxta fluvium Boasii'Mj 85. Bocela, 10 J. Bolagum (Flumen), 16. Borzili (Plebs). Decima Archiepiscopi super cam, 12. Pcdagiuin, ibi. Divisio decimae, 21. Brasile, 21. Broglum , 171. Bruxedelli. Ibi roboretum ven-ditum Archiepiscopo, 560. Bruxetum, 58, 96, 190, 191. , 341. Boasi. Rettoria nel Vicariato di Bargagli, e frazione del Comune di Lumarso. II Registro sembra indicarci questa località nei dintorni di Rapallo. Bolago. Torrente che sbocca nel golfo di Rapallo. Borzoli. Comune ed Arcipretura sottoposta al Vicariato di Seslri a ponente, da cui dista un miglio. llomines de borzuli..... debent per unumquemque dare fascium de lignis (Guardia Civitatis). Brasile. Rottoria nel Vicariato di S. Cipriano, e frazione del Comune di Bolzaneto in Polcevera. Questo Broglio spettava alla Curia di Molassana. Così appellatasi, giusta il Registro, un rovereto nelle vicinanze di Molassana. Località di Molassana. Bruzonuiu, 88. Borzone. Borgata del Comune di Borzonasca, e Vicariato il quale comprende Accero, Borzone, Foce, ( <177 ) Montemoggio, Porcile, Prato e To-mossi. Del 1184 l’arcivescovo Ugo Della-Volta fondò a Borzone I’ abbazia di S. Andrea. Buda. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 291. Bugea. Decima Archiepiscopi super naves de dicto loco venientes, 9, 5G5. Bugna, 234. Bulagum. Ibi castanetum condi-tionatum Archiepiscopi, 47. Burgum. Ibi mansus Archiepiscopi, 41, 42. Batio eius prò guaita, -il. Buzalla. Ibi res Ecc. Jan. locatae, l-li. Memoratur, 218, 220. Buzana, 140. Terra homiuum bui us loci Archiepiscopo laudata, 382. Luogo della Valle di Lavagna. Bugiàu. Città dell’ Africa nella Provincia d’ Algeri, posta sul pendio di una collina alle falde del mare. Nel medio evo era la piazza più mercantile di tutta la Barberia. Località della Valle di Bisagno, e pare eziandio in prossimità di Mo-lassana. Località dell’ antica Curia di Mo- Luogo compreso nella giurisdizione della Curia di Molassana. Busalla. Comune, e Prevoslura dipendente dal Vicariato di Borgo de’ Pomari. Bussana. Comune della Riviera di ponente, sottoposto al mandamento di Taggia. « ( «7« ) r CADRANZA. Ibi tilii Cononis de Vezano tenebant mansos Archiepiscopi. 40. Calabria. Decima Archiepiscopi super naves de hac regione Januam . venientes, 10, 5G6. Vii Calcinaria, 168. Calmus Asegninus. Vide Mòns Asinianus. *ff’ * . ■ : ' Calmus de Carello. Vide Mons Carelli. Calzolum, 36, 180, 182. Fabianus- dimisit Archiepiscopo id quod habebat in dicto loco, 383. Campedelli. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 296. Caranza. Frazione del Comune di Varese. Calabria. Provincia dell’ Italia , che formava la parte settentrionale del cessato Reame di Napoli. Confina all’ est, all’ ovest ed al sud col Mediterraneo, al nord colla Provincia di Basilicata. Località nelle circostanze di Mo-lassana. Cavassolo, e nel dialetto genovese Caasseù. Frazione del Comune di Rosso, nell’ Alto Bisagno, ove tro-vansi parecchi molini, ed una delle prese d’acqua del Civico Acquedotto. Località la cui ubicazione parrebbe indicata dal Registro fra Nascio e ( 679 ) Cassagna, nella Valle di Sestri a levante. Campellum. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 164. Via, 264. Campi (Villa), 11. Gastaldus de Medolico decimas huius Villae colligebat, 46. Campi (Villa), 500. Camboba, 176, 180, 182, 186. Gamporzascum. Ecclesia eius, 266. Campus Castorius, 193, 195. Campus Caularius, 177. Campus Domnicus, 20, 54, 145, 116, 170, 201, 217, 260, 270. Ibi mansus Archiepiscopi ,11, 12. Ratio eius pro guaita, 11. Res Eccl. Jan. localae, 117, 157, 261, 272, 275. Fontana de Rio, vel de Ripa, 170, 270. Località della Serra di Ravari. Questa Villa era compresa sotto la pieve di Serra, e pare esistesse a breve distanza da Magnerri, se si pone attenzione a quanto leggesi a pag. 46 : Gastaldus de medolico colligit decimas de campis et de magnerri. Campi. Villa sita di rimpetto a Rivarolo, sulla sinistra della Polce-vera, e frazione del Comune di Corneliano. Località delle vicinanze di Struppa. Camposasco. Rettoria del Vica- • riato di Leivi, e frazione del Comune di S. Colombano. Luogo della Valle di Bisagno. Forse lo stesso che Campus Casto rius. Campodonico, e nel dialetto genovese Campodenego. Località della parrocchia di S. Siro di Struppa, a breve distanza da Molassana. ( G Fossatum descendens pro Ripa, 272. Senterium pergens pro Ri petrolio, 272. Via pergens a Molaciana, 2G0. Via publica, 147, 201. Via publica pergens a Campo Domnico, 270. Via publica pergens a Castello ( Molacianac), 200. Campus Felectusus, 16o, 290. Campus Florentianus , 5, 8, 21, 29. ) La strada che dal Caslelluzz mette a Molassana. Località della Valle di L'avari. Si accenna probabilmente ad una località di Riviralo supcriore in Pol-cevera, ove sorge tuttavia un oratorio intitolato a S. Stefano, il quale potrebb’ essere 1’ antica cappella di cui è parola Del Registro; e che Siro II arcivescovo donò a’ monaci di S. Mauro. Addi 22 ottobre del 1102, il prete Pietro della chiesa di S. Stefano di Campo Fiorenzano, permuta con Filippo Cincia alcuni beni, cioè: ipse philippus dedit supradicte ecclesie in pallaredo medietatem unius peice terre et octavam alterius medietatis, quam pedam terre presbite)' de figinno consuevit tenere, cokeret ei superius costa inferius rivus transtri ab una parte terra quam idem presbiter tenet et ab alia terram quam tenent illi de carpano, ipse vero presbite)' petrus .......... dedit ei duas pecias terre iuris supradicte ecclesie que sunt ad crucem, inter utramqne quarum est lerra ( Campus Longus, 27-4. Fossatum, ibi. Campus Planus. Ibi terra Eccl. Jan. locata, 272, 275. Via pergens in Campo Plano, 272. Campus Sculdaxius. Ibi terra laudata Archiepiscopo, 80. Locata, 87. Recordatus, 169. Camulium (Plebs). De ea decimani et pensionem habebat -Archie-piseopus Mediolanensis, 73. Cui Alexander papa III plebem hanc confirmavit, 458. Canava, 14. Caneledum, 281. Cannavale, 254, 522. Ibi ros ecclesiae S. Michaelis Lavaniae locatae, 284. 681 ) albericorum ....... dat diam ri ij>s“ presbitcr petras medtelateni unius pecie terre quam in eodem loco ipsa ecclesia luibet comunem malerbe. (Chartarum, voi. II, col. 821^. Homines campi florenzani debent dare denarios de pajna antiquos 11 (Guardia Civit). Località della Valle di Lavagua , e verosimilmente in prossimità di Tassorello. Località prossima a Cum|Kxlonico. Località della Valle di Lavagna. Camogli. Florido borgo, con angusto porto, nella Riviera Ligure Orientale. È Comune, Arcipretura e Vicariato; il quale ultimo abbraccia le parrocchie di Camogli, Costa, Noceto e Ruta. Canepa. Comune e Rettoria nel Vicariato di Sori. È posto in montagna, ed a ponente del torrente di Sori. Località della Valle di Polccvera, e forse non lungi da Morego. Canevale. Rettoria nel Vicariato di Cieagna iu Fontanabuona, e frazione del Comune di Corrcglia. ( 682 ) Cantone. Ibi molendinum condi- Località dei dintorni di Morego. tionatum Archiepiscopi, 46. Caovarium. Ibi res ecclesiae S. Laurentii Januae locatae, 292. Carantia, sive Carantium (Plebs). Divisio decimarum eius, 25. Res ecclesiae S. Johannis dictae plebis locatae, 587. Honorius papa III Abbati de Telieto et Praeposito Mor-tariensi committit executionem commutationis huius Plebis Ecclesiae Januensi subditae, cum plebe Gavii Ecclesiae Terdonensi in spiritualibus obediente, 472. Luogo della Valle di Lavagna. L’ antica pieve di Caranza corrisponde all’ attuale Vicariato di Mongiardino, e la chiesa di questa Arcipretura è, come la primitiva, intitolata a S. Giovanni Battista; ma, giusta il consueto delle pievi d’oltre 'giogo-, e secondo la tradizione ancor viva, quella doveva trovarsi a qualche distanza dal paese, e precisa-mente nel luogo che nomina il Registro, abbenchè oggigiorno non trovisi più indicato nelle carte topografiche e nei dizionprii. An. lo2ó’. Plcbcitus de moniar-dino sive de carentio ianuensis dio-cesis (Miscellanee Ageno). An. 1355, 11 decembris. Presbij-ter andreas minister ecclesie sancte marie de nuceto, et. canonicus pie-bis sancti iohannis. de carantio de moniardino (Fol. Not. voi. Ili,-par. II, car. 268 verso). Nel Libro delle Compere del Pedagne Ito legge si a car. Jj redo nella forinola di vendita del pedaggio di Voltaggio; che homines de burgo (juillelmi spinulle ( Borgo de' For-nari ) et de ronclio et de plebe ca-rahcii sunt exempli a dicto pedagio solvendo (Archivio di S. Giorgio). Carbone. Ibi mansus Archiepi- Carboni. Frazione del Comune di scopi, 41, 42. . Rargagli. Carmadinum, 21. Catinella. Ibi res Ecc. Jan. locatae , 291. Caronuli. Ut supra, 104. Carosium. Ibi rcs Eccl. Jan. nio-nasterio S. Syri assignatae, 428. Carpenetum. Homines huins loci tenebantur praestare scalicum et alpia-ticum Archiepiscopo , 80. Memoratur, 165. Carvanici, 219. Casa Antica. Ibi res ecclesiae S. Michaelis Lavaniae locatae, 281. Casa Martinasca. Ibi massari-cium Eccl. Jan. locatum, 195. Casa Mediana. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 140. Casa Nova, 225. Ibi castanetum Eccl. Jan., 516. Cremeno. Rettoria della Polcqjrera Secca, dipendente dal Vicariato di S. Cipriano, e dal Comune di liol-zaneto. Località della Valle di Lavagna. Luogo della Serra di Bavari. Carosio. Comune del Mandamento di Cavi, e Rettoria del Vicariato di Voltaggio. „ f /L Carpeneto. Rorgata del Comune di Cicagna, in Fontanabuona. Probabilmente Calvari , Rettoria dipendente dal Vicarialo e dal Comune di Rosso, nell’ Alto Bisagno. Località della Valle di Lavagna. Martinasca. Frazione del Comune di Costana. Luogo della Villa di Molassana. Casanova. Rettoria del Vicariato di S. Olcese, e frazione del Comune di Bolzaneto. Costa Mala, 225. Flumexellum, ibi. Via publica, ibi. 0 ( fi 81 ) Casa Subtana. ' Ibi m;insus Archiepiscopi, i'i. Res Eccl. Jan. locamo, 281. Memorata, 300. Casa Subtana. Ibi terra empia ab Arcliiepiscopo, 100. Casa Subtana. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 285. Casa Vetiis, 80, 169. Casale Dalifbetum, 294. Casale de Petrone. Ibi homines Nasci medium mansum tenebant, 40. Casaletum. Ibi terrae Eccl. Jan. locatae, 550, 351. Casalile, 25 i. Via pergens a mansione Tomadi de Glarelo, ibi. Località di Mnrego. Luogo della Villa di Molassana. Casasottana, ed anche Cassot-tana. Borgata del Comune di Cicagna, in Fontanabaona. Località della Valle di Lavagna. Località della Valle di Sestri a Levante. Luogo accennato nel Registro insieme a Cesinello c Cesena, e die parrebbe quindi doversi rinvenire sotto la parrocchia di Vara. Luogo della pieve di Vara. Casalium, 170, 171, 199, 201, 250, 250, 257. Maceria pergens a Prato Domnico et descendens in Fossato Croso. 201. Località della Villa e Curia di Mo-lassana. Luogo nella estesa giurisdizione della antica Curia di Molassana. Casella, 70, 135. Casella. Comune sito ad un’ora a mezzodì da Savignone, sulla destra del Breveima, nella Provincia di Genova. I suoi confini ( 685 ) Casciiifelonus, 20, 30,443,449. Casinae Spensae. Ibi decimae Eccl. Jan. locatae, 285. Gas IN ellum. Ibi homines Nasci duos mansos tenebant, 40. Cassaum, 204. Castagne (A le), 231. Castagnedellum, ^71, 167,180, 182, 180, 254. Castagnola, 167, 269. Costa de Castagnola, 31 o. Castanea Bona. Ibi terra Eccl. Jan. locata, 148, 150. Alia ab Archiepiscopo empia, 560. Castanea Capuauia, 247. Castanea Grossa. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 145. si distendono sino alla cima del monte Giovo. Castrofino. Località con chiesa nella Polcevera Secca, in vicinanza di Pedemonte, dipendente dalla parrocchia di S. Cipriano. Località della Valle di Lavagna. Cesi-nello. Vallone e torrente, che divideva in antico il territorio di Castiglione da quello di Varese. Casale della località di Poggio, solto la giurisdizione della parrocchia di S. Siro di Struppa. Castagnello. Località del Giogo di S. Eusebio in Bisagno, cosi appellata tuttora dalla florida vegetazione dei castagni che vi s’incontrano. Località delle vicinanze di Molassana. Luogo nelle pertinenze di Molassana. Luogo di Bargagli. Castanetum, 40, I7(i. Castanetum Vetulum. Ibi homines Nasci mansam unum et dimidium tenebant, 40. Castellionum (Plebs). Divisio decimarum, eius, 22. Ibi filii Cononis de Vezano tres mansos tenebant, 40. Consules laudant Archiepiscopo decimas et pensiones Petro Vegio de ista plebe •perventas, 109. Et decimam quam praedicti filii Cononis de eadem plebe soliti erant percipere, 114. Castellum. Ibi homines Nasci duos mansos tenebant, 40. Castellum de Pardeno, 165. Castrùm Bernardi, 28(5. Caurana, 14.. Cavalille, 251, 252, 254. Ibi campus Eccl. Jan. locatus, 244. ( 686 ) Castagneto, e nel dial. gen. Castagnoù. Località nella parrocchia dei santi Cosma e Damiano di • Struppa. Località, che parrebbe esistere nella pieve di Vara. Castiglione. Borgo della Biviera Orientale, sito sul destro lato del torrente Petronio., il quale scaturisce dal monto .S. Nicolò in questo territorio, e va a sboccare in vicinanza di Sestri. È Comune, Arcipretura e Vicariato; e quest’ultimo abbraccia le parrocchie di Castiglione, Chiama, Frascati, Massasco, Masso, Missano • e Velva. An. 1215, 21 decembris. Jorda-nus archipresbyler plebis de castel-■liono (Foliat Notarior. voi. I, car. 70 verso). Castello. Borgata del Comune di Moneglia. Località che il Registro sembra accennare come esistente nella Valle di Bavari. Luogo della Valle di Lavagna. Capreno. Rettoria nel Vicariato di Sori, e frazione del Comune di Canepa. Località del Poggio, a S. Siro di Struppa. ( 687 ) SenUrium pergens aFontanio, 231. Via pergens a Cavalilli, 191. Via publica pergens ad libella-riam Ursìcini, 244. Cavanna. Ibi mansus Archiepiscopi, 44, 4G. Memoratur, 131. Cavanna Bona. Ibi terra Eccl. Jan. locata, 283. Cavannarile. Ibi pars roboreti vendita Archiepiscopi, 360. Cavannarium, 190. Cavanuza. Ibi terra Archiepiscopo renunciata, 517. Ab eodem locata , ibi. Cavedurnum. Ibi mansus conditionatus Archiepiscopo, 30. Casale 51. Cavriascum , 277. Località dell’antica Guria di Mo- rego. Luogo della Valle di Lavagna. * •» Luogo delle pertinenze di Molassana. Luogo presso il Fossato di Cane va. Luogo della Polcevera, non molto discosto da Rivarolo. Homines de tana turba (Torbella) el de mariolo et de porcili et de cavanuza ........ debent fascere guardiani ad turrem capitis fari. Luogo dell’antica Cilria di Nervi. Carasco. Borgo al nord di Chiavari, sulla sinistra dell’Entella : Comune, e Rettoria nel Vicariato di Sturla. • Nella Villa di Carasco possedeva alcuni beni il monastero di S. Giovanni di Pavia; e nel gennaio del 1053 Alberto marchese donò al monastero di S. Stefano di Genova una terra aratoria sita nel luogo medesimo. ( Chartarum voi. I, * col. 508). Fossatum, 515. Pons, 521 ( 688 ) Cavrioletiwi , 231. • Cavursi. Vide Corsi. Cazag.na, sive Cazaxia. Ilii ma-nentaticum hominum Nasci,-40. Terra S. Stepiiani locata , ^O. Cedona. Ibi homines Nasci, ma-sum tenebant, 40. Ceoragxa. Ibi terra Eccl. Jan. locata, “OG. Jìivus Avanlore, ibi. Cedriale. Ibi conditiones, habebat Archiepiscopus, 50. Celamsi (Plebs). Decima, 12. Eius divisio, 22. Vendila Archiepiscopo, 136. Eidem renunciala, 158. Celiana. Juramenti eius Consulum formula, 119. Ilomines huius loci cum sariclis rornulensibus dissidebant, 122. Decima eius vendita Archiepiscopo, 138. Divisio gastal-dionum, reddiluum et bonorum inter eumdem el canonicos S. Laurentii, 4'j I Località del Poygio, a S. Siro di Struppa. Cassagna. Frazione del Comune di Casarza. Località, forse, della pieve di Vara. Luogo della Valle di Lavagna. Località dell’antica Curia di Nervi. Ceratesi. Frazione del Comune di Pontedecimo, Arciprelura e Vicarialo alla sinistra del torrente Pol-cevera. Il Vicarialo comprende: Cam-pomarone, Ceranesi, Cese, Livellato, Marcarolo e Torbi. Ilomines ........ de celanexi ........ drbcnl dare denarios XI papi enses antiquos (Guardia Civit.). Ceriana. Comune e Mandamento della Diocesi di Yentimiglia. Giace nella Valle cui dà nome, sulla destra del torrente Armèa, tre ore al nord di San Remo. r eso Consueludines et usus Celianae incolarum a Syro II conGrmatae, 456. Cella, sire Cella rei Serra Ba-vali. Ibi conclitioncs babebal Archiepiscopus , 33, 33. Ibique res Eccl. Jan. locatae, 161, 1(53, 101, 288. Recordala, 102, 1G5, 193. Cembranum. Ibi filii Cononis de Vezano tres mansos tenebant, 40. Centum Crixes, 18. Serra di Bavari. Località della parrocchia di S. Giorgio di Bavari, sovra la sommità della collina, donde per una parte si scende nella \ alle di Bisagno e per l’altra in qut'lla di Sturla. Cembrano. Borgata e frazione del Comune di Maissana, nella \alle di Lagorara, sul Gume Borza. D • Cento Croci. Colle dell’ Appennino, che oggi segna ad oriente i confini della Provincia di Genova. « Per. questo -monte, per quello » che si dice, hanno passo i ladri » e banditi, che passano dalla parte » di S. Stefano e da Val di Sturla » a Pietra Crosa, per depredare i » viandanti .......Da questo monte ............ nascono quattro fiumi : il » maggiore Petronia, ed il secondo » Borza, il terzo Torza, l’ultimo e » minor di tutti Frascarese. Petro-» nia e Frascarese corrono verso il » ponente, e si congiungono insieme » sotto il villaggio dei Casali , par-» rocchia di S. Pietro di Frascata. » lontano ed a ponente di Castiglione » un miglio; Torza e Borza corrono » tra greco e levante per Lagorara, » c si congiungono a Vara, che poi » si .congiunge colla Magra, che » sbocca in mare vicino a Sarzana » (Descriptio confinium Magnificae » Comunitatis Castilionis et Lago- ( ODO ) » varine, die mnrtis o1 iulii 160}, Ceresiola. Ilomines huius loci scaticum et alpiaticum Archiepiscopo praestabant, 80. Costa de Ccrexola, 288. Cerretum, 19, 3-4. Cerrum. Ibi mansus conditionatus Archiepiscopi, 43. Vinca ab eodem empta, 133. Terra Eccl. Jan. locata, 593. Via publica, ibi. Cersolassi (Villa), 415. Certenulum, 284. Cervix de fioco, 380. Cexena. Ibi- homines Nasci duos mansos tenebant, 40. Cisinum, 22. Ms. per copia prosso di me) ». Forse Ceresa, una delle Ville sottoposte alla pieve di Bargagli. Seretto. Villa sottoposta alla pieve di Bargagli. Homines ......... de cerreto debent dare prò guardia denanos ix super totum (Guardia Civit.). Luogo della Curia di Morego. Luogo della Diocesi Tortonese. • Certenoli. Bettoria nel Vicariato di Leivi, e frazione del Comune di S. Colombano. Località del territorio di Sori. Cesena. Località con chiesa, nel distretto della Rettoria di S. Pietro di Vara. Cesino, e nel dial. gen. Cexin. Villa sita sulla sinistra della Polce-vera, in una collina che domina Pon-tedecimo, tra i fossati Ricco a levante o Ciovellina a ponente. È Prevostura del Vicarialo di Mignanego, e frazione del Comune di S. Cipriano. 691 ) Da varii inslrumcnli registrali nei Nolularii di Nicoloso Beccaria, Giovanni Enrico l’orla e Barlolonimeo Fornari (V. Foliat Notarior voi. I-, 102, 106, 258, 465, -c voi. Ili, par. I, car. 106), si rilevano le seguenti notizie An. 1253, 25 marzo. Ugo magi-scola e Guglielmo canonico di S. Lorenzo di Genova eleggono Balduino chierico a loro nunzio presso del Papa, allo scopo d'impetrarne bulla confermativa della sentenza di scomunica pronunciata dal Capitolo e dall’Arcivescovo contro Ansaldo rettore della chiesa di S. Antonino di Cesino, dichiarato falsario. An. 1235, 15 febbraio. Oberto Della-Croce presenta all’ Arcivescovo di Genova una bolla pontificia, con che si deputano alcuni ecclesiastici a pronunziare circa l’appello introdotto dal rettore Ansaldo presso la S. Sede, dichiarando di essere egli stalo condannato sine causa rationabili. An. 1235, 22 aprile. Frexinaria canonico di Fabbrica, nella Diocesi Torlonese, a nome dei suddetti deputali, assolve dalla sentenza di scomunica il menzionato Ansaldo, et ipsum in ecclesia sancta universa restituii. An. 1252, 23 febbraio. Stefano proposito di S. Maria di Voltaggio , ordina in nome del Papa, che. vacando la Rettoria di Cesino, debba la medesima conferirsi al chierico Ruflinetto di Bosco. An. 1267, 6 aprile. Giovanni ministro della ridotta chiesa. Clapedum j 254. .Costa de lo Clapedo, 14(5. Fossatum, 254, ( 692 ) . Località nelle vicinanze di Molassana. Clausura, 17-4, 170, 182, 186. Via publica, 182. Clavarum, 26-4. Clavarum (Vallis), 291. Codila, 13, 45. CoLERETUM,sive COLLAREDUM, Vel Colloretum. Ibi res Eccl. Jan:. locatae, -159,-101, 463, 287. Memoratur, 161, 191. COLLORIGLA, .255. Coloana (Flumen), 18. Co.mit.vtus Januensis, 278. Località ili Struppa. Cii/avari. Città capo-luogo di Circondario, sita lungo la spiaggia marina, 18 miglia e 3/4 a levante di Genova. La Valle di Chiavari è attraversata dall’ Entella e da altri rivi minori, e Confina colla Fontanabuona. ■ Collua ( dial. gcn.)! Monte del Bisagno, formante parte della catena del Creto. Luogo della Valle di Bargagji. Località nelle circostanze di Molassana. Uno degli influenti del Vara. Sul vero e primo significato di questo vocabolo, e sulla sua di/Fc-renza dalla Marca, vedasi Marchia ; ma in progresso di tempo queste due parole si usarono promiscuamente, per designare il territorio genovese. I.confini di esso, da mezzogiorno a settentrione, avanti del dodicesimo secolo, ( 693 ; Communi si (Villa), 59, 167, 198, 225. Ibi mansus Archiepiscopi. 40, 42. Ratio pro guaita, ii. Fontana de Carpeno, 225. Fossatum de Rivo, ibi. Via publica , 167. Comolacics. Vide Vicus Mola- CIUS. CompenIUM. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 281. erano, senza dubbio, il mare e I' Appennino: imperocché non è prima del 1120 che i genovesi passarono il Giogo, per impadronirsi di quello, che ora si direbbe il Mandamento di Gari. Ad occidente poi, nel secolo XII, il limite del Genovesato era il fìainicello Laestra, nolo nei documenti sotto il nome ài Gesta ; ma nell’antecendente doveva esserlo invece il fiume Lerme, giacché fino ad esso giungeva la contigua Marca Aleramica. Ad oriente segnavano il termine, nell’anzidetto secolo XII, il luogo di Rovereto presso Chiav^ri ; e questo dovea di poco variare anche nei precedenti, confinando col Comitato di Lunigiana, per mezzo d’un’ ampia striscia di terreno, posseduta dai monasteri di S. Fruttuoso a Capodi-monle e di Rrugnafo, e che da Sestri a levante stendevasi fino alla montagna detta allora Pietra Corice, ed oggi Vasco. Luogo della giurisdizione dell an-tica Curia di Molassana. Fontana di Carpi, noi distretto di Pino. È ricca di acqua perenne, la quale si versa nel torrente Geriato. Luogo della Curia di Morego. 1 ( 694 ) Località dell’antica pieve di Vara. Configni'M. Ibi mansus tenebant filii Cononis de Vezano, 40. Constant inopolis, 572, 574, 577. Cor,\ona, 260. Corclia (Villa), 522. Corionl'm (Flumen), 414. Cornale. Ibi terra Eccl. Jan. locata, 283. Cornale , sive Cornale Dulcia-num , 144, 168, 272. Cornelianum, 21. Decima grani huius loci Archiepiscopo laudata, 07. Cornelica, 507, 508. Costantinopoli, fulinite sono le relazioni politiche e di commercio, passate nel medio evo Ira la Corte di Costantinopoli cd il Comune di Genova. I cittadini di quest’ ultima vi godeano, in forza di privilegi spesso confermali e spesso ancora violali-, una strada con chiesa, un embolo 0 stazione per le merci, ed altre ragguardevoli possessioni. Località della Valle di JJisagno. *■ Coreglia. Comune e Rettoria nel Vicariato di Cicagna, in Fontana- o -7 buona. Ci'RONE. Torrente, che scende dalle Alpi di Salogni nel Tortonese, e-mette nel Po a Bastida de’ Dossi, in quel di Voghera. Località della Valle di Lavagna. Luogo nelle circostanze di Molassana. Corneliano. Villa sita in riva al mare, tre miglia a ponente da Genova. È Comune, e Parrocchia dipendente dal Vicariato di San Pier d’ Arena. Cornega. Villa in Foutanabuona, già sottoposta alla Podesteria di Roccatagliata e Neirone. ( 695 ) Corna, sive Gornium, 2(51, 283. Corsi vel C.wtrsi. Eius cappella, sive ecclesia S. Martini, 130, 130. Memoratur, 23, 38, 274, 278. Ibi terra Archiepiscopo renunciata, 130. Ab eodem empia, 130. Tercierium vineae Jocatum, 207. Bona Ecclesiae Januensis ab Eugenio papa 111 confirmata, 454. Fossatum, 101, 214. Ìnsula. Ibi pasteni laudati Archiepiscopo, Si. Via, 130. Corsica. Decimae Archiepiscopi super naves de hac Insula Januam venientes, IO, li, 363,' 366. Memorala, 38i. Cortinae. Ibi res Eccl. Jan. Io-calao, 201. Corvaria. Ilomines huius loci sca-ticum et alpiaticum praestare debebant Archiepiscopo, 80. Memoralur, 313. Fossatum , 277. Pedes de Corvaria, 270. Ripa de Pede de Corvaria, 270. Costa. Ibi res Eccl. Jan- localae, 296. Cohma. Rettorìa nel Vicariato di Cicagna, e frazione del Comune di Moconesi, in Fonlanabuona. Cavorsi. Borgata del Comune di Torri"lia. An. 1258, 7 et 17 iunii. Dicitur vacare ecclesia sancii martini de corsio plebatus sancti syri de molazana prò morte qm. presbyteri columbi olim diete ecclesie rectoris. Ibi electio presbiteri ber-nabovis de rapallo in rectorem diete ecclesie (Fol. Noi. 1, 270 recto ). Corsica. Isola dell’ Italia, soggetta alla Francia, cui la cedette la Repubblica di Genova nel 1768. Cortixo. Viilata, e frazione del paese di T ribogna in Fontana-buona. Località della pieve di Uscio, in Fontanabuona. Costa. Uno dei villaggi, che in antico formavano la Podesteria di, Sestri a levante. Costa. Bruscata , ISO. Costa de Aligada, 288. Costa de Castro. Ibi villae et massaricia Eccl. Jan. locata , 292. Costa de Cavigla. Ibi res Eccl. Jan- locatae, 164. Costa de Pecorile , 2SR. Costa de la Carpeneta , 254. Costa de li Passatori, 109. Costa de P ausoni, 16,'i. Costa de Rubeis. Ibi libellaria filiorum Cononis de Vezano, 40. • Costa Longa. Ibi res Eccl. Jan. locatae ,281. Costa Longa. Ut supra, 285. Costa Luparia. Ibi res ecclesiae S. Michaelis Lavaniae locatae, 284. Costa Mala. Ibi castanetum, de quo redemit partem Archiepiscopus, 138. ( 696 ) Località di Molassana,che il Registro ci dà a conoscere prossima al torrente Geriato. Petimus pecias duas de terra in costa bruscata usque in glareto. \ Località nell» Valle di largagli. Luogo sottoposto alla,giurisdizione della pieve di Vara. Luogo della Serra di Ha vari. Località di Bargagli. Luogo di Molassana. Località di Molassana. Apparizione, e nel dial. gen. Pai-scion. Comune, e Rettoria-dipendente dal Vicariato di S. Martino. d’Albaro. Costa Rossa. Frazione del Comune di Seslri a levante. Località nelle vicinanze di Morego. Località nelle circostanze di Molassana. Fossa Luparia. Uno dei villagi, che in antico formavano la - Podesteria di Sestri a levante. • Località di Casanova. ( 697 ) Località della pieve d’ Uscio. Costa Roverosa, 321. Cotrani. Ibi terrae commutatae, m. Crux, 179. Cucul. Girardus Castaldus vendi- . dit Archiepiscopo id quod ibi possidebat ^ 134. Similiter fecit Rustica de Cerro, ibi. Et Adalasia Comi-tissa, 133. Via Vetus, 13i, 155. . Cucurmjm , 17. Ibi ecclesia S, Laurentii, 263. Cultura, 291. Cuminelia. Ibi res ecclesiae S. Laurentii Januae locatae,' 292. Cónium'S. Michaelis, 169. Curtis, 50; Cuselia. Ibi res ecclesiae S. Michaelis Lavaniae locatae, 28i. Cusina Merli, sive Merlini, 277. Fontana, 280. Località del Tortonese. Località nelle vicinanze di Struppa. Luogo della Curia di Morego. Cogorno. Antico feudo, e villa della Riviera Orientale, sita sul colle di Lotto. Al presente è Comune, e Rettoria sottoposta al Vicariato di Lavagna. Località della Valle di Rapallo. Comuneglia. Rettoria all’origine del fiume Vara, dipendente dal Vicariato di Varese. Conio. Frazione ' del Comune di S. Colombano. Luoso dell’ antica Curia di Nervi. o Località della Valle di Lavagna. Località della Villa di.Urri. ( 698 ) D Dercogna, 53, lai. Deselega, 2GG, 387 Dercogna. Località con chiesuola, sottoposta all’ Arci pi etura ili Rosso. Deserega, ed anche Zerega. Frazione del Comune di Coreglia, e Rettoria dipendente dal Vicariato di Cicagna. Emdidascum, 18. Candeasco. Villa con chiesa, già sottoposta alla pieve di Sestri a levante. 4 i Fabrica, 50, 51. Faidallum, 231. Faum Cascavi, 18. Favaridum, 292r Fedule (A Le), 285. Felectum, 82, 1G5, 400. Feletor, 204. Fenogledun. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 285. Ficariolum, 176, 182, 231. Ficarium, 182, 231. Fossatum da le Fontanelle, 231 Luogo dell’ antica Curia di Nervi. Luogo delle vicinanze del Poggio, a S. Siro di Struppa. Località della Pieve di Vara. Favarolo. Uno dei villaggi, che in antico facevano parte della Podesteria di Sestri a levante. Località della Valle di Lavagna Luogo della Valle di Bavari. Località dell’ antica pieve di Sestri a levante. Luogo della Valle di Lavagna. Luogo della Rettoria de’ SS. Cosma o Damiano di Struppa. Località, come sopra. Via pergens a le Tane, ibi. Ficarium, 45. Ficarium. Ibi mansus conditionatus Archiepiscopi, 49. Fontanabona, 19, 93. Fontana Paupera. Ibi res ecclesiae S. Johannis Carantiae locatae, 387. Fontana Sacrata, 517. Fontani Cium, 13, 34, 164, 175, 176, 178, 182, 184, 272. Ibi pastinum locatum, 331. Mansus Archiepiscopo dimissus; 383. Casale de Turdo, 183. Castanetum de Turdo., 175, 178, 184. Fontana Theudorini, 175, 178. Fossatellum descendens in Prato, 185. Fossatum de Ceredallo, 178. Fossatum de Fodallo, 175.' Rivus Leucaria, 185. Via Canaria, 184. Via usque in Pereto, 164. Luogo della Curia di Morcgo. J^ocalità della Curia di S. Pier d’ Arena. Fontanabuona. Valle estesissima, che da Chiavari si protrae fino nelle gole degli Appennini, ed è partita dal fiume Lavagna. Località della pieve di Caranza, ora di Mongiardino. Località e podere a S. Cipriano in Polcevera. Fontaneggi, ed anche Fonta- • negli. Rettoria del Vicariato di Ra- - v vari, e frazione del Comune di Bargagli, sita in collina sulla sinistra del Bisagno, a sette miglia e mezzo da Genova. Homines de bavaìi et funtanegli supra totum debent dare prò guardia civitatis minas castanearum xn. (Guardia Civit.). Font Anium. Ibi terrae Eccl. Ja locatae, 146, 227. Forum Julii. 10. Frejus. Città della Francia, nel Dipartimento del Varo. Fossa, 273, 283. Località di Tassorello. Fullus. Ibi molendinum, 56. Follo. Località presso il Bisagno. sulla strada provinciale, nella parrocchia di S. Siro di Struppa , ove scorre un torrentello di acqua perenne, che servì ad alimentare un picciolo molino, che vi esiste fino ai nostri giorni. In uno spoglio del Cadastro della Pieve di Piana (Bisagno) del 1641, fatto ad uso della Curia Arcivescovile, si legge codesta nota: Batli-» sta Ferro q. Benedetto. Molino con » casetta al Follo; confini dinanzi e » da un lato la strada, di dietro e j » daH’altro Paolo Baghino; prezzo » di lire 1500 ridotto a lire 900 . » per il terratico che paga alla Mensa » Arcivescovile ». Rapallo, e frazione dell’ omonimo Comune. Fi za , 17, Foggia. Rettorìa nel Vicariato, di ( 702 ) G "Gaianum sive Gal li anum , 48. Ibi terra Eccl. Jan. locata., 298. V ia publica, ibi. Gaium. Vide Gazil'.m. Garibaldum, 17. Gatericum, Ibi res Eccl. Jan. monasterio S. Syri assignatae, -428. Gavium (Plebs et Castrum). Ibi res Eccl. Jan. locatae, 419. Monasterio S. Syri assignatae, 428. Honorius papa III Abbati de .Telieto et Praeposito Mortariensi committit curam commutationis dictae plebis Ga- vii cum plebeio Caranliae, 473. Località dell’ antica Curia di Mo-rego. Garibaldo. Frazione del Comune di Nò, Arcipretura, e Vicariato; il quale, ullimocomprende le Parrocchie di Caminata, Garibaldo, Nè, PontorieZerli. Assereccio. Località presso Voltaggio. An. 1157, 1S octobris. Noi lan-francus piper et u'ilielmus de volta locamus .......lerciam partem tocius eius quod habemus in gazerego prope vultabium ( Chartar.. il 445)■ Gavi. Mandamento e Comune, Arcipretura e Vicariato d’oltre Gioghi , nella Provincia d’Alessandria. Il Vicariato abbraccia le parrocchie di Gavi, Monterotondo e Pralolongo. La pieve di Gavi è antichissima; e sotto il primitivo titolo di S. Maria (mentre al presente ò di S. Giacomo) esisteva a non poca di- Gazium. Un mansus conditionatus Archiepiscopi, 45, 46, Memoratur, 2 i 8, 320. Planum de Gazio. Ibi domnicatum et castanetum, de quibus Archiepiscopus habebat conditiones, 47. Res Eccl. Jan. locatae, 281. Pars castaneti empta, 365. Geminianum, 21. Ginesta , 18. Glariolum. Ibi molendinum, 23, 49, 56, 100, 157, 500, 501, 502. Ripa de Campis, 100. Glariolum. Ibi res Eccl. Jan. monasterio S. Syri assignatae. 128. stanza dal paese , come è il caso della pieve di Serravalle, ed in genere di quelle della antichissima Diocesi Tortonese, giusta quanto ha rilevato il Rottazzi. Di un castello poi presso Gavi si ha memoria in atti del 1035 e 1033 (Carte genovesi, mss. dell’ avv. Francesco Ansaldo); ed è quello situato sul monte alle spalle del paese, dove esiste tuttora I' antica fortezza ampliata dalla Repubblica Ligure. Località di Vigomorasso. Zemignano. Villa sita all’jorigine del fossato di Acquamarcia, sotto il monte dei Due Fratelli. È Rettoria nel Vicariato di S. Cipriano, e frazione del Comune di Rivarolo. Ginestra. È la prima villa che s’incontra a levante di Sestri, nella Riviera • Orientale, del cui Comuue fa parte. Località dell’ antica Curia di San Pier d’Arena, e forse la ghiaia di Corneliano, in prossimità di Campi. Giarolo. Frazione del Comune di Montacuto, nel Mandamento di San ( 704 ) Godascum. Ibi terrae Ecul. Jan. cum aliis commutatile, 411. Gomarenum. Ibi res ecclesiae S. Mi-chaelis Lavaniae locatàe, 284. Gomedum. Ibi filii Cononis de Vezano mansum lenebant, 10. Graveha, 17, o4, 109, 556. Groparium, 17. Gropo Marcio , 292. Guastimi. Ibi conditiones habebat Archiepiscopus, 40. Memoratur, 49, 66. Terra Curiae Archiepiscopi, 104. Sebastiano, Provincia e Diocesi di Tortona. Godiasco. Mandamento, Comune e Parrocchia nella Provincia di Voghera, Diocesi di Tortona. Luogo della Valle di Lavagna. Luogo della pieve di Vara. Graveglia. Priorato nel Vicariato di Chiavari, e frazione del Comune di Carasco. Questa villa è sita nella Valle di Sturla, e prende nome dal torrente, che, scendendo dall’Appennino-, s’immette nel fiume Lavagna , dopo un corso di parecchie miglia. Gropparo. Frazione del Comune di S. Stefano d’Aveto. Groppo Marzo. Villa posta nella Valle di Lagorara sul fiume Borza, e soggetta in antico alla Podesteria di Castiglione. Ora fa parte del Comune di Godano. Luogo della Curia di Morego. ( 705 ) H Herculis, sive de Hvrco (Plebs). Vide S. Martinus. Hurbr Homines huius loci sca-ticum et alpiaticum Archiepiscopo praestare debebant, 80. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 277, 521. Pensiones Archiepiscopi, 568. Fossatum, sive Rimis Crosvs, 277, 279, 280. Hirti. Ibi res Eccl. Jan. monasterio S. Syri assignatae, 128. Urri. Rettoria nel Vicariato di Neirone , e frazione dell’ omonimo Comune. Forse la parola Hurti è scorrezione , e potrebbe emendarsi in quella di S tur li; nel quale caso non tornerebbe diffìcile il riconoscere nella medesima l'indicazione dell’attuale Sorli, che è Comune e Prevostura nel Mandamento di Garbagna, Provincia e Diocesi di Tortona. ( 706 ) l Ilice. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 141. Memoratur, 117. Insisa, vel Sisa, aut Alpe, 218, 220, 225, 252. Insula (Viltà) 11, 22. Insula de Lacu Draconario. Ibi molendinum Eccl. Jan. locatum, 148, 150. Insula S. Syri. Ibi terra Eccl. Jun. locata, 356. Insulella. Ibi molendinum, 107. Pars cuius empta ab Archiepiscopo, 360. Isacurtis. Ibi molendinum, 24. Memoratur, 220. Liggie ( dial. gen. ). Località nel distretto della parrocchia di S. Martino di Struppa. Insisa o Sisa. Così appellasi il più alto monte del Bisagno a levante del Creto, della catena dell’ Appennino. Sulla costarelle si estende verso mezzogiorno, sorgono le parrocchie di S. Martino eS. Cosma di Struppa, gli abitanti delle quali lo chiamano Monte Arpe, mentre che altri l’appella anco Reno. Isola. Borgata nella Polcevera, in vicinanza di Pedemonte. Località presso del Lago Dagon'a, dove oggi ancora si vedono le rovine di un molino. Luogo della Valle di Lavagna presso il torrente Graveglia. Località della Villa di Molassana. Località presso Vigomorasso, in Polcevera. ( 797 ) J Janua (uaslrnm), 119,32fi, 332. Decima habitatorum eiusdem canonicis S. -Laurentii donata . -i.Vi. Palazohm, 10. Janua (CivilaS). Decima ibi percepta ab Archiepiscopo, 15. Vassalli ipsius ibidem, 2i, lai. Berengarius et Adelbertus reges civium ianuen-sium bona et consuetudines confirmant, 310. Consuetudines antediptae, ibi. Ab Alberto marchine iuratae, 3li. Ibi domus Eccl. Jan. locata, 334. Recordata, 289, 292, 305, 137. Decimae habitantium istius civitatis canonicis S. Laurenlii donatae , i5(>. Chiamavasi anticamente Castello, e tuttora appellasi con questo nome, quella parte della città che si eleva tra i colli di Mascherona e Sarzatw. Ivi, intorno al mille, i genovesi , per meglio difendersi dalle frequenti invasioni saraceniche, edificarono la fortezza, o castrum, del quale venne poi (sec. XII ) delineata una rozza immagine nei sigilli e nelle monete del Comune, e di che oggi ancora può vedersi un avanzo nell’arco a grandi bozze che fiancheggia il monastero di S. Maria in Passione. Palazzoìo. La prima delle Compagne, o rioni, onde era divisa la Citlà. All’ qwca della compilazione del Registro (an. Ilio), assai ristretto era il circuito delle mura di Genova. Partivano esse dal Broglio, e proseguivano, discendendo alla chiesa di S. Egidio, ove è di presente la piazza di S. Domenico ed il Teatro Carlo Felice, al luogo di Scrravallc, su cui più tardi clevaronsi il Palazzo Ducale ed il Palazzotto Criminale , a S. Malleo od a buccoli ; ri pie- Palatium et cappella S. Ambrosii ab Alexandro papa 111 Ecclesiae Mediolanensi confirmata , 458. Bralium. Ab Alexandro papa Ecclesiae Mediol. confirmatum, ibi. Calinianmi, 64, 114. 4-15. Fossatum descendens ad mare, 452. Hostium Civitatis, 267. Locus ubi dicitur Domus, ibi. Murus Civitatis, 267. Portus. Homines familiae de Bulgaro confitentur decenum introitus portus istius antiquitus habuisse, 474. Ravecca, 445. Susilia, 91. Via comunis terrae Eccl. Jow.,267. Via prope ecclesiam S. Laurentii, 289, 326, 38i. ( 708 > gavano quindi verso la cappella, e poi chiesa, di S. Pietro de’ Banchi, continuavano alla Raibetta, o mercato de’ legumi, a Canneto ed alla piazza della chiesa di S. Giorgio; rial-zavansi poscia nei colli di Castello, Mascherona e Sarzano, finché pel luogo di Ravecca e il Piano di S. Andrea ricongiungevansi al Broglio. Chiamavasi anticamente Broglio quella regione della città , che oggi si distingue col nome di Orli di S. Andrea. Carignano. Colle della parte orientale della Città, unito all’ altro di Sarzano per mezzo dell’ arditissimo ponte che fece gittare la famiglia Sauli nel 1719. Prima ne era diviso dal fossato di Rivo Torbido. Homines de calegnano debent face-re guardiam in calegnano (Guardia Civil.). Il Porto della Città rimane ai piedi della medesima, e sotto la curvatura di un vasto semicircolo del diametro di circa 3600 metri. Ravecca. Luogo, o regione della città, fra il. colle di Sarzano e il Piano di S. Andrea. Soziglia. Luogo, e già Compagna della Città, fra Luccoli e Campetto. ( 709 ) Via publica infra murimi Civitatis, 267. Janua (Burgum Occidentale, sire S. ThomaeJ. Decimae eiusdem canonicis S. Laurentii donatae, 456. Caput Arenae, 428. Castetietum. Guilielmo Pi[>cri locatum, 31. Ecclesiae S. Syri laudatum, 453. Fossatum S. Michaclis, 202, 305, 413. Granarolium, 49. 50. Mons S. Miclmlis. A Guilielmo Nigro et Baldicione fratribus possidebatur, 32. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 305. Recordatum, 428. Sotto il nome di Borgo Occidentale comprendo quel tratto, che si distendeva ad occidente della cinta delle mura, sino a Capo di Faro. Luogo alla spiaggia del mare, su cui fu fondata la chiesa di S. Giovanni di Prè, per ciò appunto appellata nelle antiche carte de Cajritc Arene. Castelletto. Vasta elevazione di terreno, che domina la città. Ivi giunsero le mura della medesima edificate nel 1155, e vi fu allora costrutta una torre per difesa e custodia di esse. Più tardi poi verniero innalzate sul piano di Castelletto imponenti fortezze, allo scopo di contenere i genovesi nella soggezione di principi stranieri, e più volte il furore popolare le smantellò. L' ultima fu uguagliata al suolo nel 1848. ed ora si elevano sopra de’ suoi avanzi parecchie civili abitazioni. Torrente ora diseccato. Granaiolo. Collina assai elevata , sulla cui vetta trovasi una porla della attuale cinta delle mura di Genova. Homines ....... de granairolo ...... debent facere guardiani ad turrem capitis fari. (Guardia Civit.J. Colle di S. Michele, fra la piazza detta ora del Principe e I' Arsenale di Terra. Fu iu parte distrutto assieme alla chiesa, di cui è cenno nel Registro, per dar luogo al passo della Ferrovia. fi Platea S. Syri, 55i. Pons Clerìcolum, ITI. Strata Romana, U Via publica pergens ad Fossatum S. Michaelis, 505. Via pùblica S. Thomac, 52. Janua (Burgum Orientale, sive S. Vincentii, vel notum). Ibi possidebant qaaedam bona Ansaldus et Lamberlus Porci, 58. Qui res Eccl. Jan. ibidem in locationem accipiunt, 276. Aliae locationes habentur, 289, 538, 542, 545, 555. Memoratur, 508. Decimae dicti Burgi canonicis S. Laurentii donatae, 456. Domusculta. Eam tenebant Advocati, 51. Recordata, 52, 71, 72, 102, 150, 215, 217, 218, 220. Ibi terra Eccl. Jan. locata, 508. Pro ea Guilielmus Piper solvebat pensionem , 595. Ab. Eugenio papa IH Syro archiepiscopo confirmata , 454. ( 710 ) La piazza di S. Siro della quale parlasi nel Registro è quella, che oggi resta di fianco alla basilica di tale santo. Potrebbe ancora formarsene una idea, chi osservasse il prezioso aIFre-sco eseguito da Giambattista Carlone nell’abside di quella chiesa, rappresentante il santo vescovo nell’atto di cacciare il basilisco dal pozzo, secondo che narrasi dalla leggenda. Ponticello che sorgeva presso l’ora distrutta chiesa degfi Infermi di S. Lazzaro, in prossimità della porla della Lanterna. Nel Manuale Possessionum dell’anno 1562 (Archivio di S. Giorgio) trovo notata: domum mani positam in burgo sancti thome ad coheret antea strata romana. Sotto la denominazione di Borgo Orientale, intèndo distinguere quella parte a levante della città, che fu incorporata (illa medesima colla cinta murale del 1627; cioè il tratto che corre dalla porta dell’ Arco alle porte Romana e della Pila. tndicavasi con questo nome una vasta estensione di terreno, presso l’antica ed ora distrutta chiesa di S. Vincenzo. ( 711 ) Fossatum apud Domumcullum, 215, 217, 218, 220, 208. Via publica, 338, 342, 343, 353, 254. Viu publica ad ccclesiam S. Muriae, 308, 432. Via publica apud Domumculiatn, 215, 217, 218, 220. Via quae venit a Bisagno ante S. Martinum, et ante Hospitale S. Stephani usque ad portam Civitatis, 445. Janua (Suburbia). Deciinac incolarum eorum S. Laurentii canonicis donatae, 456 Jenestediim. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 421. Jugus (Villa), 11 Decimae eius, 46. Jugus Ceuesiola , sive Resiola , 420, 122. Questa strada ha molta analogia colle attuali della Pila e ili Ponticello. La prima, fiancheggiando la chiesa di S. Maria della Pace ( già S. Martino) giunge agli ardii di S. Stefano, e la seconda mette al colle di S. Andrea, ove a’ tempi della compilazione del Registro si trovava la porta della Città. 1 sobborghi di Genova nell’ anno 1158 , a cui spetta 1’ alto, nel quale sono citati, erano formati ad oriente da quelli che oggi esistono fuori la Porla Romana, e si appellano di S. Zita e degli Incrociati, e ad occidente dal territorio, che correva dalla chiesa di S. Tommaso al Ponte Cleri-colio presso S. Lazzaro, cioè a breve distanza dalla attuale Porla della Lanterna. Luogo della Valle di Lavagna. Luogo della Pieve di Serra nel-l’alta Polcevera. Località della Valle di Lavagna. ( 712 ) 4* * . K Kalaoluju Ibi res cappellae S. Juliae locatae, 291. Centaura. Villa sita in collina, alla distanza di due miglia da Lavagna. È Rettoria sottoposta al Vicariato ed al Comune di Lavagna. Lacus Terrò Coreto, 177. Lagnetum, 18. Il Registro accenna a questo lago nelle vicinanze di Fontanegli e della Sorrigia. C Qì-cJk M j Forse Agnora, una delle ville dell’ antica Podesteria di Moneglia , da cui dista tre miglia. An. 1191, 9 aprilis. Gerardus capronus potestas de lagneto et. ce- lo, sco fatetur habuisse libras X pro pedagio quod liabent illi de lagneto et celasco super lucenses (Foliat. Notarior. I, 27). i ( 713 ) Lasjmanigra (Villa)- Ibi res Eccl. Jan. locatae, 279, 280, 315, 521. De quibusdam libellariis pensionem habebat Archiepiscopus, 508, 309. Costa de Lammanigra, 279, 315. Fossatum veniens de cujua plo-glosa, 280. Località della pieve d’ Uscio. Il vocabolo Lama significa luogo concavo e basso, in cui a poca profondità stagnano le acque ; c vuoisi derivato dal celtico lam, che vale appunto laghetto, palude, pantano. Lamazola. Vide Maciola. Langascum (Plcbs). Decima, 12-Divisio eiusdem, 23. Ibi res Eccl. Jan. cum aliis commutatae, 128, 136. Laurum. Ibi mansus conditionatus Archiepiscopi, 50. Et -casale similiter, 51. Memoratur, 53, 00, 153. Lavaglo Pagano vel Pacnano, 218, 220. Lavaclum, 117, 223, 250, 254, 257. Costa de Lavaglo, 140, 117, 168. Lavaglum, Levalli, sive Levi vel Livi, 14, 264. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 291. Item medietas cappellae S. Laurentii, 329. El decima eiusdem loci, 314. Langa^co. Prevostura dell' Alia Poleevera, verso la Bocchetta, a dodici miglia da Genova, nel \ ica-riato di Mignanego, e frazione del Comune di Larvego. Homines de langasco.....per tmani- quamque plebem debent dare denarios n papienses antiquos (Guardia CivitatisJ. Luogo dell’ antica Curia di Nervi. Luogo del monte Sisa-. Luogo del Piano di Portiggia, nel monte Creto. Leivi. Comune, Areiprctura e Vicariato in Fontanabuona. Quest’ ultimo si compone delle parrocchie di Camposasco, Cerlenoli, Leivi S. Bar-tolommeo, Leivi S. Ruttino ( Arci-pretura ) e Remaggi. * ( 714 ) .» V Lavami A (Flumen), 85,235, 275, 271, 285, 288, 306. Lavania (Plebs). Decima, 8, li. Divisio eiusdém, 17. Decima maris locata, -iH3. Lavania (Vallis), 26, 211,284, 285, 286, 291, 506, 556. Pensio Comitum, 264. Terra vendita Archiepiscopo , 277. Res Eccl. Jan. locatae, 544. Terra Archiepiscopo laudala, 58i. Res ecclesiae S. Mar-cellini locatae, 421. Eugenius papa III Syro H confirmat proprietates quas habet in ista Valle, 454. Fossatum, 271. Fossatum de Farjida, 285- Lavamascum. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 159. Conditiones Archiepiscopi, 367. Lavagna , ed anche Entella. Questo fiume ha origine dall’Appennino al di qua di Torriglia, nei confini di Bargagli e Roccalagliata; scorri1 la Valle di Fonlanabuona, ingrossandosi delle acque di parecchi torrenti, e sbocca in mare fra Sestri e Chiavari. Intra Siestri e Chiavai s‘ adima Una fiumana bella del suo nome. ( Dante, Pitrg., XIX ). Lavagna. Grosso abitato, alla foce del fiume omonimo. È Comune, Ar-ciprèlura e Vicariato; e quest’ ultimo comprende le parrocchie di Brecca-necca, Centaura, Cogorno, Lavagna S. Stefano (Arcipretura), Lavagna S. Salvatore, Lavagna Cavi, e Monticelli. Chiamasi Valle ni Lavagna quella estensione di territorio, che è bagnala dal fiume di questo nomo, e che formò in antico uno dei quartieri del Governo di Chiavari. In questa Valle possedeva dei beni la basilica di S. Giovanni di Pavia (V. articolo S. Cyprianus) ; e Adalberto marchese vi godeva delle proprietà^ di cui nel 1035 donò le decime al monastero di S. Maria di Castiglione, nella Diocesi di Borgo S. Donnino (Muratori, Antich. Estensi, par. \, pag. 09). Luogo nei confini della Valle di Bargagli. ( 71» ) Località della Valle di Molassana Lavasellum, 475, 107. LavASELLUM, 28i. Lavedona. Ibi terra Eccl. Jan. locata, 306. Fossatum, ibi. Via publica pergens per Costam, ibi. Lazaria. Ibi terrae Eccl. Jan. locatae, 530, 551. Locus JiDEi. Ibi res Eccl. Jan. cum aliis commutatae, 414. Lombardia. De iis qui debent ire in dieta provincia prò Archiepiscopi servitio agitur , 48. Leuzallum, 182. Levaci, veì Levascus, 93. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 285. Libiola, 18. Ibi res ecclesiae S. Laurenlii Januae locatae, 292. Luogo della Curia di Morego Luogo della Valle di Lavagna. Luogo della Pieve di Vara. Località del Tortonese. Lombardia. I genovesi facevano con questa vasta regione dell’ Italia settentrionale un assai importante commercio di panni e di biade. Luogo dell’ Alto Bisagno, nella direzione di Fontanegli, Cavassolo , ecc. Levaggl Rettoria nel Vicariato di Borgonovo, e frazione del Comune di Borzonasca id Fonlanabuona. Libiola. Priorato, Vicariato e frazione del Comune di Sestri a levante. Alla giurisdizione del Vicariato sono soggette le parrocchie di Bargone, Cardeni, Libiola , Loto e Sambuceto. Nel volume dei privilegii del monastero di S. Savino di Piacenza . presso il eli. signor conte Bernardo Pallastrelli, si legge sotto l’anno 1037: ( 7 FossateHum descendens de Territio in Lignone, 292. Rivus qui currit de Gauselia, ibi. Via pubìica da lo Capello, ibi. Limarce. Homines huius loci sca-licum ct alpiaticum Archiepiscopo praestare debebant, 80. Liisal , sive Linarium. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 164. Memoratur, 26C>. Lucedum, 177. Lucus sive Lucus, 20, 24, 2G7. G ) Privilegium conradi ( imperatoris ) et confirmatio ecclesie sancte lictorie (de Libiola) constructe in valle sige-strina. Lumarso. Comune e Prepositura nel Vicariato d'Uscio. Legnali. Frazione del Comune di Torriglia. Località dell’ Alto Bisagno. Giogo di S. Eusebio. Rupe, con chiesa succursale della parrocchia di Montesignano, che si eleva di fronte a Molassana. Homines ....... de lago......debent per unumquemque dimidium denarium pro guardia (Guardia Civit.). An. 1284, 2 madii. Rectoria sancii eusebii de lugo plebatus mo-lazane ( Fot. Not. I, 483 ). An. 1284, 29 madii. Presbyter galvanus rector ecclesie sancti eusebii de lugo ( fd. 483 ). Maciola, Macinola, Matixola , sive Maxera, vel Lamazola. Ibi terra laudala Archiepiscopo, 94. Res ecclesiae S. Marcellini locatae, 291. Ilem Eccl. Jan. 420. Recordatur, 421. Rivus Levascus, ibi. Magnerri (Villa) H. Eius decimae 4fi'. Malliolum, 59. Malprensae Terrae. Ibi res Eccl. Jan. monaslerio S. Syri assignatae, 428. Manecoxum , sive Maxextianum , 12, 21. Maxegra. Ibi terra laudata Archiepiscopo , 95. Maxoxia . 418. Maxexa. Rettoria sottoposta al Vicarialo ed al Comune di Chiavari. Magnerri. Piccolo borgo sito in altura, all’origine del rivo di Valleregia (Voirè), c a breve distanza da Mign,inego, del cui Comune fa parte. Maggiolo. Una delle frazioni del Comune di Bargagli. Manessexo. Rettoria della Poi cevera, sottoposta al Vicarialo ed al Comune di S. Oleose. Luogo della Fontanabuona. Luogo del Tortonese, e forse in vicinanza di Monte Capraro. ( 718 AIabca Januensis. Ilii possessiones Ecclesiae Mediolanensis ab Alexandro papa III confirmatae, 4B8. ) Seguitando le idee svolte dal eli. cav. Desimoni nella sua Relazione sul frammento di Breve Consolare, pubblicata nel volume I degli Atti della Società Ligure di Stoi ia Patria, intendiamo per Marca l’unione di più Comitati in un solo ed ampio distretto. Donde avviene che il Marchese, trovandosi a tener placito nell’uno o nell’altro dei Comitati della sua Marca, solca far seguire alla qualità generale di Marchio, quella
  • 0, 204. Seve de Pradello, 143, 150. Via, 190, 360- Via de Peroallo, 257. Via pergens a Campo Nazarii presbyteri, 187, 190. Via pergens a Fontana Covertala, 190. Via pergens a Pradello, 143, 150, 204. Via pergens ad Fontanam de Carpeno, 254. Via pergens in Gava, 187. Via pergens usque in Fontana, 142, 190. Via pergens usque in Libellaria Erizi de Gano, 254. Via publica, 143, 145, 150, 204. Via publica pergens a Curte in-domnicata, 249. Via publica pergens a fluiio Vesano , 166. Via publica pergens de Molaciana ad Pratum, 282. Via publica pergens in Podium Serrae, 197. Via publica pergens pro Costa, 142. Via usque in Giare tum, 254. La strada, che, costeggiando al presente il Civico Acquedotto, passa oltre la chiesa di S. Siro di Struppa, e, volgendo a destra, scende alla Via Provinciale nel luogo di Prato. Molendinum Arsitium. Ibi terra Luogo della giurisdizione di Mo-Eccl, Jan. locata, 275. lassana. Molinellum , 183. ( 726 ) Molinello. Frazione della Ret-toria di Siagliene io bisagno. Momaxile. Ibi terrae Eccl. Jan. locatae, 350, 351. Monelium (Plebs). Divisio decimarum eius, 18. De illis Petri Vegii laudatur proprietas Archiepiscopo, 109. Et de illis filiorum Cononis de Vezano simililer, 11-1. Mo.niardinum , 26. Mons. Ibi niausus Archiepiscopi, -il, 42. Ratio guaitae, 44. Res Eccl. Jan. locatae, 145. Gradale, ibi. Fossatum Libellui iae Brazamonlis, ibi. Luogo della pieve di Vara. Moneglia. Comune e Vicariato nella Riviera di Levante, già capo di una delle Podesterie della Repubblica. 11 Vicariato si riparte nelle parrocchie di Lemeglio, Moneglia S. Croce (Arcipretura), Moneglia S. Giovanni, e Moneglia S. Saturnino. An. 1033. Adalberto marchese dona al monastero di S. Maria di Castiglione, omnem decimam nostre proprietatis ........ in ........ monelia ("Muratori, Antich. Estensi). An. 1253, 12 iamiarii. Adam archipresbyler plebis Mone/ie (Fol. Noi. I, 100 rectoJ. Mongiardino. Comune del Mandamento di Rocchetta Ligure,- Provincia di Novi, Diocesi di Genova, Arcipretura e Vicariato, dal quale dipendono le parrocchie di Cerendero, Mongiardino, Salata, e Vergagni. Luogo dell’antica Curia di Molassana. Mons, 291. Monti. Rettoria dipendente dal Vicariato e dal Comune di Rapallo. ( 727 ) Mons Alianus, 16d. Mons Altus., 47, 504, 317. Mons Asini anis, 24, 207, 280. Mons .Bergàlla , 288. Mons Bozali , 284. Mons Butonia, 167, 193, 195, 198, 225. Costola, 223. Fontana, ibi. Mons Caprarius , 418,- 419. • Mons Car-eli, 279, 280, 315, 321. Mons Copalli , 521. Mons Cornalu. Medietas eius laudata Archiepiscopo, 110, 105. Cui ab Eugenio papa III confirmatur, 454. Monte della Valle di Bavari Monte, o podere, compreso nella giurisdizione dell’antica Curia di Morego. Montesigna.no. Priorato del Bisagno, sottoposto alla Curia di Genova, e frazione del Comune di Bavari. Hovunes ....... des monte asciano ( sic ) ....... debent dare per unumquemque dimidium denarium pro guardia (Guardia Civit.). Bragalla. Frazione del paese di Bargagli. Monte della Valle di Lavagna. Monte nelle pertinenze di Molassana. Monte .Capraro. Parrocchia già dipendente dalla Pieve di Fabbrica in Val Curone, sulla destra del torrente, alle falde del monte Giarolo. Forse il Monte dei Comelli che nella Carta Topografica dello Stato Maggiore trovasi segnato fra Pian de’ Preti e Lumarzo. Moute nel distretto medesimo. Monte, che trovandosi indicato assieme a Roccatagliata, può cou-ghietlurarsi che fosse vicino a questo paese. ( Mons Corvi, 168, 171, 107. Fontana, 108. Sit ala descendens in aqua Fontanae , 223. Mons Cretus , 13, 226. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 1-46, 247, 283. Alpe de Creto. Ut supra, 143. Pratum, 191. Ricus Lactodona, 217. Via pergens a Fontanio, 283. Via pergens a Via Nova, 254. Via pergens pro Costa usque in Fossa, 188. Mons Crcus, 19. Mons Finale, 145. Mons Finale, 241. Mons Lanerius. Eum tenebat Guilielmus filius Caphari, 32. Ibi terra Eccl. Jan. locata, 298. Mons Longus, sive Jugus Longus, 163, 2G6. 728 ) Luogo delle vicinanze di Mon- I tobbio. Monte Cheto. Sovrasta alle parrocchie di Molassana, S. Siro di Struppa ed Aggio ; e segnava in antico il termine del Governo di Bisagno. Alpe di Creto. È la parte più alta di questo monte ; donde scorgasi Genova, e buona parte della Lombardia. Monte Cicco, nelle vicinanze di Bargagli. Monte indicato dal Registro come una dipendenza del Creto. Monte della Valle di Lavagna. Luogo, o podere, dell’ antica Curia di Morego, nella Villa di Galano. Monte Lungo. Sorge presso la Serra di Bavari, e dipende dall’ Ar-ciprelura di S. Giorgio. Mons Medolici. Vide Medolicum. ( 729 ) Mons Monachorum, 165. Monte della Valle di Bavari. Mons Nastali, 284. Mons Nosiglae , sive Nosida, vel Nusilia, 171, 195, 218, 220. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 147,157, 262, 275. Fossatum de Fontana, 262. Via peryens de Salino, ibi. Via publica descendens in Fossato de Seira Meridiana, 147. Mons Pellium. Ibi res ecclesiae S. Michaelis de Lavania locatae, 284. Mons Presbyterum. Ibi roboretum Eccl. Jan. localum, 291. Mons Rosarium, 163, 266. Fontana, 162. Mons Rozi , 235, 274. Costa de Cerallo, 255. Riva de Porcile, ibi. Via publica, ibi. Mons S. Ambrosii. Eum tenebant filii Cononis de Vezano, 40. Mons S. Syri, 257. Monte nelle pertinenze della Villa di Soggio, in Fonlanabuona. Monte della Noce. Borgata negli Appennini, al di là del Sisa, sul fossato Cairasca, con chiesa succursale nel distretto della parrocchia di Montobbio. Monte della Valle di Lavagna. Forse Pian de’ Preti. Rettoria nel Vicariato d’Uscio, e frazione del Comune di Tribogna. Monte Rosato, nella arcipretura di S. Giorgio di Bavari, sotto quello dei Ratti. Monte della Valle di Lavagna. Monte indicalo assieme a parecchi luoghi dipendenti dalla pieve di Vara. Monte S. Siro. Una delle dipendenze del Creto, verso la Parrocchia di S. Suo. ( 730 Cabrioletum, ibi. Clapa de Provagineto , ibi. Cuniole, ibi. Via publica, ibi. Mons Speronis, 386. Mons Tazoli. Ibi pars Gandulphi Ortonadi Archiepiscopo laudata, 84. Item terra Johannis Ferrarii, ibi. Terra et castanetum Oberti Ferrarii similiter, 8o. Et terras Alberti Ta-zolelli et Guilielmi Garrii, ibi. Res Eccl. Jan. locatae, 415, 159. Recordatur , 235. Archiepiscopus pensionem habebat de dicto monte, 367, 368. Costa de Cerreceda, 235. Fossatum,, 85. Fossatum Aquae Bonae, 235. Fossatum Costae Formosae, 274. Mons Tuscanus, 14. Ibi res ecclesiae S. Michaelis de Lavania locatae, 284. Locatio decimae eiusdem montis, 318. Pro qua Archiepiscopus habebat pensionem, 368. Mons Vallis. Populus S. Romuli cum hominibus istius montis discordias habebat, 122. Et Comune huius loci tertiam partem dicti montis in locationem habebat, 140. Divisio eiusdem inter Archiepiscopum et canonicos S. Laurentii, 452. Mons Villae. Eum tenebant heredes presbyteri Martini, 125, 126. ) Cunnietti. Località del detto monte. Monte nei confini della pieve di Sori. Tasso. Rettoria del Vicariato di Bargagli, e frazione del Comune di Lumarzo. Luogo soggetto alla pieve di Cicagna. An. 1232, 6 novembris. Magister iohannes rector ecclesie sancii petri de oscano plebatus jilecanie (Fol. Noi. I, 222 verso). Monte della giurisdizione di San Remo. Monte compreso nella giurisdizione di cui sopra. ( 731 ) Mons Vulfi. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 385. Montes super Carvanici, 219. Monticeui'm. Ibi locus, 24. Mansus Archiepiscopi, 41. Monticellum. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 159, 285. Morella. Ibi conditiones habebat Archiepiscopus, 49. Locus ab eodem emptus, 525. Res Eccl. Jan. locatae, 337. . . Via, 525. Mortedum , 20 i. Mortedum sive Murtetum . 58. Fossatum, 214. Instila, 191. Muroallus, 78, 220. Ibi gur-retum laudatam Archiepiscopo, 99. Montechirfo. Rettoria sottoposte al Vicariato ed al Comune di Favaie, nella Fontanabuona. Forse le montagne, alle quali si estende la Rettoria di Calvari, nel-I’ Alto Bisagno. Luogo della Curia di Molassana. Monticelli. Rettoria dipendente dal Vicariato di Lavagna, e dal Comune di Cogomo. Luogo della Villa di Morego. Località della Valle di Lavagna. Luogo prossimo alla Villa di Ca-vorsi. Morigallo. Località della Pol-cevera Secca, dipendente dal Comune di Rolzaneto. Ivi esisteva in antico un monastero, con ospedale attiguo pei pellegrini; ma di tale edifizio oggi non resta più che la chiesuola di S. Margherita, posseduta dai canonici di S. M. delle Vigne di Genova; ed alla quale si riferisce il documento seguente. Miirta , 20, 21. C 732 ) An. 1192 , 24 martii. Di na soror Bonivassali de Antochia vendil Juliano de Bulgaro ementi nomine ecclesie sancte margarite de muruallo octavam quam habent sui nepotes in cuceltis . que octava est pro indiviso cum advocario et cum piperi (sic) et cum iacomo de turca et cum bur-bonoso . et cui terre coheret ab una parte terra ecclesie sancte margarite de muruallo ab alia fluvius purcifere sicce a tertia terra archiepiscopi et nicole de rodulfo a quarta terra archiepiscopi. (Fol. Not. I, 50 verso). Morta. Prevostura sita in collina sulla sinistra della Polcevera, dipendente dal Vicarialo e dal Comune di Rivarolo, e divisa da quella di Feggino per mezzo del torrente Trasta. An. 1184, 18 novembris. Janue ante domum bonifacii de volta. Obertus concerius bonus iohannes de costa baldoinus de loco ville et ansaldus de monte cuco cunsules (sic) plebis riva-rolii. laudaverunt ut iuris est fore-starn de murta a senterio de fan... usque in fossatum de vacarilio descendendo inde sicut forestum descendit usque in fozum si... et a via I mastra de murta que itur in montes el ab arsareza recolligendo per fossatum de moirai usque in fosatum de trasto . sit dehinc comunis inter liomines de murta et eorum consortes ville el civitatis qui in ilio monte participant, exceptis pratis, hoc autem ideo (laudaverunt) quoniam cum gan-dulfus de castagneto ugo de prato Musca Nigra. locatae, 288. Muscledum , 177, 186. ( 753 ) vassallus de runco rotandus de cor-naJeto grimaldus et uilclmus selra-ticus roncassent in monte predicto dicentes quod erat divisus el asortitus. contradicebant eis guido de maiolio opizo de erchi et benza de aira per se et alios consortes pr edicti montis dicentes quod mons erat comunis et acomunatus. facto sacramento ca-lumnie et bando dato probaverunt guido opico et benna predicti octo idoneis testibus quod mons predictus cum suis forestis erat comunis hominum murte el consortum in eo participandum, quare consules laudaverunt ut supra. (Notulario di Lanfranco, an. 1180-1190, car. 117 recto ; Archivio Notarile ). ii res Eccl. Jan. Luogo delle pertinenze di Bargagli. e Musquedum , Località della Valle di Bisagno , tra Sorrigia e Fontaneggi. ( 734. ) » IN Nasci, 18, 264. Nota rerum Archiepiscopi, quas homines istius loci tenebant, 40. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 266. Consules declarant nullitatem remissionis decimae ipsis hominibus ab Archiepiscopo factae, 4oo. Nazanum , 25. Neapolis, 7,81. Nascio. Villaggio sito entro terra, sui torrente Graveglia; e frazione del Comune di Casarza. La sua chiesa di S. Maria ha titolo di Arcipretura. Nazzano. Frazione del Comune di Rivanazzano, nel Tortonese. An. 1055, 10 giugno. Adalberto marchese dona al monastero di S. Maria di Castiglione, nella Diocesi •O * di Borgo S. Donnino, omnem decimam portionem de .........' casis ei castris seu rebus omnibus iuris nostri quas habere visi simus.......in loca effundas (et fundas) Nazano (Muratori , Antichità Estensi ). An. 1164, 29 settembre. Federigo imperatore conferma ad Obizzo marchese Malaspina quartam par-lem nazani castelli et curie ( Charter. II, 990). Napoli. Moltissime sono le relazioni politiche e di commercio passate fra il Comune di Genova ed il ( 73j ) Regno di Napoli. In questa fcittà i liguri godevano assai privilegii. aveano degli stabilimenti particolari, ed una chiesa intitolata a S. Giorgio, che tuttavia si appella dei genovesi. Nei, 264. Neroni. Consules laudant quod homines huius loci scaticum et alpiaticum praestent Archiepiscopo, 80. Memoratur, 314, 368. Fossatum, 286. Nervium (Plebs). Decima, 13. Eius divisio, 16. Ibi bona Lamberti et Ansaldi Porcorum, 32. Domusculta, 50. Conditiones, Vii, 51. Pensiones, ilii. Operarii, ibi, 52. Servitia eorum , ibi. De iis qui bariles et salices dare debent, ibi, 53. Breve recordationis de operibus famulorum Nervii, ibi. Consules Januae condemnant nonnullos homines istius loci ad solvendas Archiepiscopo tres paries decimae olivarum, 81, 83. Consules huius plebis, 82. Quarta pars decimae praedictae ecclesiis memoratae/ plebis remittitur, 83. Consules laudant quod homines S. Syri de Nervio vineam faciant et alia servilia, 88. Ibi Curia Archiepiscopi , 80. Curtis domnicata , 94. NÈ. Rettoria e Comune, nel Vicariato di Garibaldo. Neirone. Comune, Arcipretura e Vicariato in Fontanabuona. Dal Vicariato dipendono le parrocchie di Galtorna , Neirone, Ognio, Roccatagliata ed Urri. Col nome di Fossatum si accenna dal Registro al Torrente di Nei-ione, il quale presso Pian de’ Preti s’immette nella Lavagna. Nervi. Borgo sito in riva al mare, 2 ore '/< a levante di Genova. È Comune, Arcipretura e Vicarialo ; il quale comprende le parrocchie di Bogliasco, Nervi S. Bario, Nervi S. Siro ( Arcipretura ) , e Quinto. 5S ( 730 ) Tèrrae Archiepiscopo laudatae, ibi, ."88. Famuli, qui eidem fidelitatem iuraverunt, 155. Res Eccl. Jan. locatae, 101, 276, 550. Dicta Curtis ab .Eugenio papa III Syro II confirmata , 454. Sfrata, 588. Torrens decurrens in finibus vineae Archiepiscopi, 80. Via per Iribmam Ecclesiae, 50. Via superior, 588. Nespolum, 107. Ibi emit tcrram Archiepiscopus, 560. NlZALLA, 292. Nosida. Vide Mons Nosiglae. Novelletum, 182. Noz alogum, 17. Nuanusi, 18. Nusilia,. i l. Luogo delle vicinanze di Molassana. Luogo della Valle di Sestri a levante. Luogo dell’ Alto Bisagno, e nelle vicinanze di Cavassolo. Nozakego. Rettoria dipendente da! Vicariato di Por'tofino, e dal Comune di S. Margherita. Nuano. Uno dei villaggi, che formarono anticamente la Podesteria di Sestri a levante. Noziglia. Quartiere della parrocchia di Coreglia in Fontanabuona. ( 757 ) 0 Olale Domnicum. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 281. Olei. Eius decimae, 20.* Olezium. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 164. Olicbtum , 231, 236. Fossatum., 147, 148, 157, 172, 245, 260, 272. Via de Fasce, 245. Luogo delle vicinanze di Morego. Orebo, e nel dial. gen. Oè. Villa sita in montagna, quasi all’ origine della ' Polcevera . Secca , e Rettoria dipendente dal Vicariato e dal Comune di S. Olcese. Luogo delle pertinenze di Bavari. Località della parrocchia di S. Siro di Struppa, in vicinanza della Fontana Cover data. An. 1586, 7 iunii. Dominus ludo-vicus de fiisco (episcopus Vercellensis) dat martino de ansaldis de slrupa in locationem perpetuam quamdam terram ecclesie sancte marie de eia-lata positam in villa strupe loco ubi dicitur orexeto . in medio etnus seu quasi decurrit fossatus qui ridetur partire silvestrum a domestico (Fol. Noi. voi. II, par. Il, car. 129 verso). % Via pergens ad Ecclesiam, 246. Via publica, 147, 246, 272. Oliva. Servilia hominum huius loci, 59. Ibi mansus, 50. Memoratur, 190. Res Eccl. Jan. locatae, 282. Fontana Domnicata, ibi, Oliva. Ibi Archiepiscopus habebat conditiones, 54. Oplum, 168. Ordolasci, sive Orpalatium. Eius decima, 15. Memoratur, 297. Oliva. Località sotto al castello di Molassana, e sulla strada della Fontana Coverclata. An. 1235, 12 ianuarii. Ego bu- ronus de molazana vendo 4...... libi rollando de vignolo ........ tertiam partem ........ terre que est in molazana ubi dicitur oliva ( Notulario di Bart. Fornari an. 1251 - 1254, car. 49 recto; Archivio Notarile). Luogo della Valle di Lavagna. Montobdio. Comune, Arcipretura e Vicariato, nel Mandamento di Sta-glieno. Dal Vicariato dipendono le parrocchie di Carsi, Frassinello, Mon-tobbio, Pareto e Senarega. Casamavari. Rettoria sita in collina, alla destra del Bisagno, dipendente dalla Curia di Genova, e dal Comune di Staglieno. An. 1050, marzo. Gandolfo Visconte ed Ofliza giugali, non che Matrona figlia del qm. Alberico, donano al monastero di S. Siro di Genova i beni che possedono in loco et fundo casamavali (Chartar. II, 486). Ilomines de casamavali... • debent facere guardiani (Guardia Civit-)-An. 1253, 12 februarii. Presbyter .naulis minister ecclesie sancti Fossatum, 413. Ortale, 39. ( 739 ) anlonini de auro palatio (Fol. Noi. I, 102 recto). An. 1505, 4 octobris. Presbyter anthonius zucca de saona minister et rector ecclesie sancii antonini de orpalalio (Id. voi. Ili, par. II, car. 368 verso). Fossato di S. Antonino. Le sue acque perdonsi in quelle del Bisagno. Luogo della Curia di Molassana. P Palma. Ibi mansus conditionatus Archiepiscopi, 50. Casale, de quo pensionem habebat, 51. Panigale. Ibi conditiones habebat Archiepiscopus, 16. Panigale. Eccl. Jau. locatae, 116. Memoratur, 231, 215. Panisi, 19. Luogo della Curia di Nervi. Località della Curia di Morego. Panigale, e nel dial. gen. Pa-nigà. Località montuosa, nella parrocchia di S. Siro di Struppa. Pannesi. Rettoria nel Vicariato di Uscio, e frazione deh Comune di Lumarso. ( Pannallum. Ibi res ecclesiae S. Michaelis de Lavania locatae, 28i. Pascale, 294. PATRANICAj 274. Paule. Ibi conditiones habebat Ar-chiepiscopus, 46. Pausaturi , 254. Pelagum. Decima naviam a Pelago venientibus quo modo Archiepiscopo tribuenda dicitur, 9, 460. 740 ) An. 1254, 12 séptembris. Ecclesia sancti laurenlii (Januae) habet iurisdictionem in hominibus de pan-nesi (Fol. Not. voi. Ili, par. I, car. 9 verso). Luogo della Valle di Lavagna. Località della Valle di Sestii a levante. Luogo della Valle di Lavagna. An. 1065, novembre. Giovanni abbate del monastero di S. Maria di Patrania, concede in affitto alcuni beni posti in loco Salto ( frazione del Comune di S. Stefano d’Aveto) et in caruncione ...... terricio ....... mesema ........ campo de oliva ....... littore boziasco ....... godei erto ( Da Copia cartacea dell’Archivio Capitolare di Tortona ). Luogo della Curia di Morego. Località delle circostanze di Molassana. La vera od esatta definizione del Pelaco non venne sinora pubblicata da alcuno. Emerge tuttavia chiaramente da alcuni documenti dell’Archivio di S. Giorgio, e da questi la desunse l’egregio avv. Cornelio Desimoni, Facendone parola in una sua Relazione ms. sovra un còdice membranaceo, comunicato alla Società Ligure di 741 ) Storia Patria dal canonico Giuseppe Manfredi di Voghera. Nelle Regole delle Compere del Capitolo ( sec. XIV ), egli dice, si denomina Pelago lutto il mare, che comincia al di là dei seguenti tre punti : Roma ad oriente, Capocorso a mezzogiorno, e Salò (che era nel medio evo il confine tra la Catalogna e la Spagna ulteriore o moresca ) ad occidente. Ma il senso del Pelago più distinto ancora apparisce dal volume delle clausole degli appalti gabellarii (sec. XV), ivi trovandosi che equivale all’ alto mare, od altura, come ora si dice ctìn vocabolo tecnico; sicché questa al di là di Roma e di Salò abbracciava ogni parte marittima, anche vicina a terra, e si scostava di tre miglia dal lido tutto giù quanto è lunga la Riviera di Toscana, Genova, Provenza e Catalogna. Donde spicca esalta e precisa, fino dal 1400 almeno, la nozione commerciale del cabotaggio, e la nozione politica del mare territoriale. Egli è solo dopo avere intesa di questa guisa la denominazione del Pelago, che si possono convenientemente capire i molti documenti dei Libri de duri, ove il Comune genovese proibisce alle città dipendenti, come Savona, Albenga, ecc., la navigazione nel Pelago, senza della espressa sua facoltà, ma, quel cho è più, nei tempi di maggiore antichità, quando la fiera Genova considerava l’alto mare come sua proprietà e dominio, lo vieta persino a’ popoli indipen- ( 742 ) denti e lontani, come erano, per esempio, i barcellonesi. Pelium. Decima grani huius loci laudata Archiepiscopo, (57. Peretum, 164. Perneccum, H. Petra Asinaria, I-i6, 231. Petra Auguglaria, 177. Petra Golexi, òli. Pegli. Comune assai fiorente della Riviera occidentale, a breve distanza da Genova, e Priorato sottoposto al Vicariato di Talmaro. Luogo della Valle di Bavari. Pernecco. Località presso il rivo omonimo, o di Ciaè (dial. gerì.), nella Polcevera Secca, a breve tratto da Isola. Località di Panigaie, nella parrocchia di S. Siro di Struppa. Luogo delle circostanze di Molassana. Vasco , o Pietra di Vasco. Montagna della Riviera di Levante, a breve distanza dal Bracco, e cosi nominata dacché, in tempi non molto remoti, quella, con cui si continua, le ebbe esteso il nome. È ricordata nella donazione della Corte di Montelungo, fatta da Carlo Magno al monastero di Bobbio il 5 giugno 774 (Chartar. I, 22), c nel documento della tassa imposta, correndo il 1387, da papa Urbano VI, donde si apprende che esisteva allora in questo luogo uno spedale. « Ascendendo da Lagorara sulla strada Bomèa, si dà nel pericoloso passo nominato Pietra Crosora, ossia Pietra Collica, e poi si dà in una Petra de Miliario, 182. Petra de Siero , ibi. Petra Martina. Ibi ecclesia S. Michaelis, 265. Petra Marza, 191. Petra Nadia, ibi. Petra Rotunda , 231. Petra Rubea , 147, 172. regione nominala Vasa ( Vasca ), piena di castagneti e di alberi silvestri » (Giustiniani, Annali, I . 97, ediz. 3). In tale regione sono inoltre varie •belle e vive fontane, le cui acque « causano un fiume, detto il fiume di Vasca, sopra del quale sono tre molini, che perpetuamente macinano per l’abbondanza dell’ acqua, e corre a basso in fondo del monte di Vasca dalla parte riguardante a ponente ». ( Descriptio confinium Magnificat Comunitalis Castilionis eie.). Qui si accenna, per fermo, come lo indica il nome, ad un cippo migliare , che sarebbe esistito nel luogo di Bazali. Località di Struppa. Luogo della Valle di Lavagna. Luogo nei confini di Struppa. Località di S. Pier d’Arena, forse identica con quella, che ivi dicesi oggi Salita della Pietra- Località di Roncallo, nel territorio di Montobbio. Località di S. Bazario, nel distretto della parrocchia di S. Siro di Struppa. (•7 Petra Tecta, sive Prada Teda, 117, 190. Pinum. Decima huius loci Archiepiscopo renunciata, 138. Me-moralur, 261 , 271. Pisa, «6, 451. Piscina. Eius decimae, 17. Pixola, 164. Via da le Fontane, ibi. Planellum , 254. Planum. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 281. Planum Basilioni. Ibi res ecclesiae S. Michaelis de Lavania locatae,. 284. Planum da lo Persego. Ibi terra Eccl. Jan. locata, 285. Planum de Carusa, vel Cairoso. Ibi res cmplaé ab Archiepiscopo, 13G. Memoratum, 50ì. Res Eccl. Jan. locatae, 317. ) Località della Villa di Molassana. Pino. Frazione del Comune di Molassana, in Bisagno, e Rettoria dipendente dal Vicariato di S. Oleose. Pisa. Città della. Toscana, già capitale di una delle più gloriose repubbliche del medio evo. Pescino, e più comunemente S. Margherita. Comune, Arcipretura e Vicariato, nel Mandamento di Rapallo. Dal Vicariato dipendono le parrocchie di Pagana, S. Margherita, e S. Siro. Luogo delle vicinanze di Bavari. Località del casale di Trecoste, a Molassana. Luogo della antica Curia di Mo-rego. Luogo della Valle di Lavagna. Luogo posto, verisimilmenie, nella Valle di Chiavari. Luogo delle circostanze di Morego. ( 7« ) Planum de la Sosena. Ibi terra Eccl. Jan. locata, 285. Planum de Riva Allkreòa. Ibi terra Eccl. Jan. locata, 285. Plaziolum, 266. . Plazium. Ibi mansus Archiepiscopi, il, 42. Ratio pro'guaita , 14. Plazum. Ibi terra laudata Archiepiscopo, Ì86. Locata, 87. Plecania (Plebs). Decima, li. Divisio eius, 19. Decima Wiliehni de Verzili et consortum Archiepiscopo laudala, 93. Res Eccl. Jan. locatae, 285. Dicta Plebs memorata, 286. Praedicta decima locata, 522. Podium, 34, 57, 45, 146, 151, 164, 174, 250, 271. Ibi res Eccl. Jan. Locatae, 144,-148,’ 157, 275. Fossatum da le Fontanelle, 251. Fossatum pergens a Petra Ast-naria, ibi. Fossatum usque in Petra Rotunda, ibi. Semita pergens ad Petram Asinariam, ibi. Luogo posto, probabilmente, nella Valle di Cliiavari. Luogo sito ove sopra. Località della Valle di Disaguo. Piazzo, o Ci azzo. Frazione del Comune di Rargagli. Località della Valle di Lavagna. ' Cicagna. Villa sita all’ origine del fiume Lavagna. È Comune , Arci-pretura e Vicariato in Foutanabuona ; e da quest’ ultTino dipendono le parrocchie di Canevaie, Cicagna , Co-reglia, Comia, Moconesi, Orerò, Soglio e Zerega. Poggio, e nel dial. gen. Peizzo. Località molto estesa, dipendente dalla parrocchia di S. Siro di Struppa. Poggio é nome generico , derivante dalla natura del terreno ; e parecchi altri luoghi delle parrocchie vicine a S. Siro trovatisi pure con questo appellativo indicati. Ne abbiamo anche più esempii in alcuni degli articoli seguenti. ibi. ( 746 ) Via a la Castagnaria , 164. Via Crosa , 231. Via ptiblica pergens a Castello, Podium Allusi. Ibi conditiones habebat Archiepiscopus, 46. PoDiiiM de Casa, 261. Fossatum, ibi. Via pergens per Ripariole usque in Fossa, ibi. Via pubblica, ibi. Podium de Leocaria , sive Leu-CARARIA, 177, 183. Luogo della Curia di Morego. Località di Molassana. Podium Serrae, 197. Pomariolum. Ibi res Eccl. Jan. monaslerio S. Syri assignatae, 428. Pons Corionus. Terra plebis huius loci, 414. Memoratur, 415. Pons Decimum. Ibi terra Eccl. Jan. locata, 237. Podium Capharo et tabulas 59 terrae Archiepiscopo laudantur, 297. Campus de Pculule, 237. Fontanelle, ibi. Via subtana versus Januam, 297. PONTICELLUM, 271. Località del Bisagno, nelle circostanze della Doria. Luogo di Molassana. Pomarolo. Località fra Cavi e Carosio. Pontecurone. Comune nel Mandamento , Provincia e Diocesi di Tortona , da cui dista quattro miglia. Giace sulla riva sinistra del torrente Curone, ed è diviso in due parrocchie , delle quali è 1’ antica pieve quella dedicata alla B. V. Assunta. Poìn'tedecimo. Comune ragguardevole di Polcevera, e Prevostura dipendente dal Vicariato di S. Cipriano. Località del Bisagno, presso Pino. C 747 ) Porcile. Ibi castanetum conditio-nalum Archiepiscopi, 45. Porcile, 274. PORTAGONUM, 288. Portile, sive Portili a, vel Tilia, 147, 190, 228. Ibi castanetum Eccl. Jan. locatum, 225. Via publica, ibi. Portus Dalpini , 404. Portus Veneris. Homines huius loci condemnantur ad solvendam Archiepiscopo decimam maris, 209, 596. Prada Teda. Vide Petra Tecta. Pradella. Ibi terrae Eccl. Jan. cum aliis commutatae, 414. Pratum, sive Pratum S. Syli. Ibi mansus Archiepiscopi, 41, 45. Ratio pro guaita, 44. Recordatur, 28-2. Luogo della Curia di Morego. Homines ...... de porcile ...... debent facere guardiani ad turrem capitis fari (Guardia Civit.). Porcile. Frazione del Comune di Borzonasca, e Rettoria nel Vicariato di Rorzone. Luogo delle pertinenze di Bar-gag>i- Piano di Portigcia. Località del monte Creto, donde scende il Fossato di Aggio. Portofin'o. Comune, Arcipretura e Vicarialo nella Riviera di Levante; a cui sono soggette le parrocchie di Nozarego, Portofino, e S. Giacomo di Corte. Portovenere. Comune ed Arci-pretura nella Riviera orientale. Fu colonia dei genovesi, che la fondarono nel 1115, e sorge sopra il vivo scoglio, di rimpetto all’ isola Palma ria. Località del Tortonese. Prato. Borgala sila sulla sinistra del Bisagno, nel distretto della parrocchia di S. Cosma di Struppa. Fossatei Ium , 18 i. Lacus ile la Clapella, 212. ( 74 8 ) Pratum Episcopi, 46. Ibi terra laudata Archiepiscopo 64. Res Eccl. Jan. locatae, 220, 316. Prazanetum. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 164. Predocum. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 285. Presendiu.m , 2(50. Primanicum. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 161, 163. Memoratur, 164. Costa de P rimanico, 162, 165. Luogo della Curia di Morego. Luogo dell’Alto Disagno. Luogo della Valle di Lavagna. Luogo, forse, delle vicinanze di Molassana. Premanico. Frazione del Comune d’Apparizione, e Rettoria dipendente dab Vicariato di Bavari. Pr°\ incia. Decima ab Archiepi- Provenza. Vasta regione dell Im-scopo percipienda supra navibus de .pero Francese, inclusa nei dipar-Provincia venientibus, 10M . ... - - Porcifera (Flumen), 26, 29, 71, 97, 154, 191, 220, 268, 300, 316, 392. Pmcirau (VaUù), MS, 188, timenti delle Basse Alpi, delle Bocche del Rodano, del Varo, e in una parte della Vaichiusa. Polcevera. Questo fiume, o torrente, nell’antichità detto Procóbera, ha principio dall’Appennino ad occidente di Genova.- Dei parécchi rami, che Io compongono, sono principali la Polcevera Verde e la Secca, il Ricco, il Sardorella ed il Romairone. Valle di Polcevera. Prende nome dal torrente, onde è baguata: principia dall’Appennino, e si distende fino al mare; la sua lunghezza Purcifera Sicca, 81, 191. Pacifera Viridis , 80. ( 749 ) è di circa sedici miglia^ e di dodici la sua maggiore larghezza. Secca. Torrènte di breve corso, ed uno degli influenti della Polcevera Superiore. Altro degli influenti come sopra. Q Quartinum, 12. Quartum, 82. Queci , 24. Quiliana (Flumen), 18. Quintum, 82. Ibi res Eccl. Jan. monasterio S. Syri assignatae, 428. Villa della Pieve di S. Olcese. Quarto al Mare. Comune della Riviera orientale, e Prevoslura dipendente dal Vicariato d’ AJbaro. . Olezzi. Rettoria nelle colline del Bisagno, sottoposta alla Curia di Genova, e frazione del Comune di Marassi. Chilinella. Torrente nella pieve di Vara. Quinto al Mare. Comune della Riviera di Levante, e Prevostura del Vicariato di Nervi. An. 1033. Adalberto marchese concede al monastero di S. Maria di Castiglione mnern decimavi nostre proprietatis ......in loci et fundis quinto etc. (Muratori, Antichità Estensi). ( 750 ) R Raketum, 13. Rapallum (Plebs). Eius decimae, 13. Quomodo divisae, 16. Ibi Lam-bertus et Ansaldus Porci bona possidebant, 52. Decima Ingonis de Sorba laudata Archiepiscopo, 75. Item decima Roderici Rapalli, 79. Decima Nigronis eidem renunciata, 138. Memoratur, 264. Res Eccl. Jan. locatae, 276, 285, 291. Item decima, 58-4, 598. Forum huius loci, ibi. Alexander papa III dictam plehem Archiepiscopo Mediolanensi confirmat, 438. Raenoù (dia!, gen. ). Valle nella parrocchia di S. Siro di Struppa. Rapallo. Borgo, ed ora città, nella Riviera di Levante, a dodici miglia da Genova. È Arcipretura e Vicariato, e da questo dipendono le parrocchie di Assereto, Campo, Foggia , Monti, Novella, Rapallo S. Ambrogio, Rapallo SS. Gervasio e Protasio (Arcipretura), Rapallo S. Massimo. An. 1053. Adalberto marchese dona al monastero di S. Maria di Castiglione omnem decimam nostre proprietatis :...... in locis et fundis ...... rapallo etc: ( Muratori, Antichità Estensi). Dal Foghazzo de' Notari (voi. I, car. 161, 531, voi. Ili, par. I, car. 154, 135, 156, e par. II, car. 361) desumo la notizia della esistenza di alcuni prepositi della pieve di Rapallo , i quali sono : Obizzo ( an. 1240), Aldebrando (1254-1259), Bernardo (1264-1265) e Vivaldo ( 1323). ( 7 Recidi (Plebs). Ibi decimani et pensionem habebat Archiepiscopus Mediolanensis, 75. Qui de ea plebe ab Alexandro papa III confirmationem obtinnit, 438. Ripa, 190. Ripariole, sive Riparouum, 261, 27-2. Rjparioli. Ibi terrae Johannis presbyteri cum aliis Eccl. Jan. commutatae , 411. Riva de Castagna, 231. Ri vari a, 147. SI ) Nel secolo XIII Rapallo componeva con Cicagna una sola Podesteria, sicché del 1240 e 1232 trovo memoria di Guglielmo di Audo e Folco Marame Rapalli et Plecaniae potestates (Fot. Not. I, 100, 570); ma nel seguente questo borgo De formò una di per sè. Ond’ io leggo al foglio 45 verso del Cartolario della Masseria del Comune per l’anno 1506 (Archivio di S. Giorgio) registrata, sotto la data del 7 settembre, la seguente partita: Pro andriolo domesticità potestate rappalli noti ter ituro . et sunt quas habere et recipere debet pro servientibus sex cum eo deputatis ...... pro tribus mensibus.......Lib. LX11I. Recco. Comune della Riviera di Levante, Arcipretura e Vicariato, dal quale dipendono le parrocchie di Avegno, Megli, Polanesi, Recco, Testana e Vexina. Località prossima alla Fontana Cover data di Molassana. Località nei dintorni di Molassana. Luogo del Tortonese. Località delle circostanze di S. Siro di Struppa. Località del Monte della Noce. 59 ( 7C2 ) Rivaria. Ibi res Eccl. Jan. locatae ,281. Rivarolium, 17. Rivarolium (Plebs). Eius decima, 12. Divisio, 21. Eius parochia, ibi. Riviaga, 164. Roboretum, 1 i. Ibi decimae Eccl. Jan. locatae, 28,"), 344. Roboretum , 1(5. Roca Taliata. Medietas eius laudata Archiepiscopo, 100, 105. Cui ab Eugenio papa III confirmatur, 454. Località dell’ antica Curia di Mo-rego. Rivarola. Villa sita all’ unione dei fiumi Lavagna e Sturla, a 28 miglia da Genova. È frazione del Comune di Carasco, e Rettoria dipendente dal Vicariato di Sturla. Rivàrolo. Comune, Arcipretura e Vicariato della Polcevera. Il \ i-cariato ha sotto di sè le parrocchie di Begato, Feggino, Murta, Rivarolo S. Maria (l’antica pieve), Rivarolo S. Bartolommeo, Teglia (soccorsale) e Zemignano. Homines ....... de rivaroìio ........ debent facere guardiani ad turrem capitis fari (Guardia Civit.). An. 1190, 21 aprilis. Opizo ar-chipresbyter plebis Rivarolii (Voi Noi. I, I'0 recto). An. 1232, 29 ianuarii el 18 ma-dii. Johannes archiprcsbgter plebis de Riparolio (Id. 404, 407, verso). » Luogo della Valle di Bavari. Rovereto. Rettoria nel Vicariato di Zoagli, e frazione del Comune di Chiavari. . Rovereto. Arcipretura e borgata dipendenti dal Vicarialo e dal Comune di Zoagli. Roccatagliata. Rettoria dipendente dal Vicarialo e dal Comune di Neirone. Castrum } lu.'j ( 753 ) Romania. Decima Archiepiscopi super naves de Romania venientes, 9. Rovedum. Ibi res.ecclesiae S. Mi-chaelis de Lavania localae, 28i. Romania. Provincia della Turchia Europea, protendentesi fra il Bal-kan , la Macedonia , I’ Arcipelago , lo Stretto dei Dardanelli, iT Mare di Marmara, il Canale di Costantinopoli, ed il Mat Nero. Rovereto. Frazione del Comune di Sestri a levante. Fra i privilegii del monastero di S. Savino di Piacenza, presso il eh. signor conte Bernardo Pallaslrelli, uno ve ne ha dell’anno 1058, il cui sunto è del tenore seguente : Bonusfiliuspresbiter quondam ragna! dae et Irida filia dodoni donaverunt pro remedio animarum sua-rum monasterio sancti satini omnia que habere ridebantur in ralle sige-strina ad locum qui vocatur roboretum . el capellam unam ibi consecratam in honorem sancii andree apostoli et sanctorum georgii seu fructuosi martyrum . el sunt hec nomina villarum et terrarum . bar-cusino . pastino de marino . plagio de gumperto . asurziana . cunio de calcinaria . castanea temporia . pa-steno de alberto . casa arsa . pignoni . cunio de meledo . lina/i . tavrado . grumo . casco . une toraria . munzaricia . campo leandanzo . madoera . in monte bargonasco . alio roboreto subtus groppolo . rio de salice . campello iobanaguli . fenu-glaria et suam portionem de cardine liec omnia et multa alia tradiderunt ( Rumallium (Villa). Decima eius locata , 525, 599. Roncallum. Ibi magnoletus con-dilionatus Archiepiscopi, 47. Memoratur, 187, 190, 220, 251, 282. Via pergens a S. Syro , 251. Via publica pergens a lo Prado, ibi. Ri’NCUM , 45, 48, 155, 151. Runcum, 171. 7U ) cum massariciis et familiis utrimque sexus prediclo monasterio sancii savini . ut ibidem cellam monachorum institueret ubi quatuor monachi residentiam facerent qui divina officia cottidie celebrarent. Adalbertm notarius fecit instrumentum. Romaggi. Rettoria nel Vicariato di Leivi, e frazione del Comune di S. Colombano. Roncallo. Luogo nel distretto della parrocchia di Monlobbio. Ronco. Località della villa di Mas-sonega. Località nei dintorni di Montobbio. s Saceta, 436. Salersa, 191. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 281. Luogo del Tortonese, presso «.del rivo Angiassi. Luogo della Polcevera Secca, compreso nella giurisdizione della Curia di Morego. ( ) Insula de Pere, 281. Salinum , 18, 22. Salinum. Ibi conditiones habebat Archiepiscopus, 35. Res Eccl. Jan. locatae, 143. Salognium. Ibi res Eccl. Jan. ino- i nasterio S. Syri assignatae, 428. Salterana. Ibi homines Nasci tenebant mansum , 40. Memoratur, 90. Gonditiones Archiepiscopi, 582. Consules declarant nullitatem remissionis decimae a Syro II factae hominibus huius loci, 455. S. Agatiia, -41-4. S. Aegidius, 446 S. BAZARIUS , -43, 238, 240. Ibi molendinum Eccl. Jan. localum, 147. Mansus similiter, 303. Luogo dell.i pieve di Vara. Saina (dial. gen.). Podere su quel di Montobbio, lungo la Scrivia , tra i \illaggi Bremeinola e Costa. Salogni. Villa sila a scirocco di Tortona, di cui è frazione comunale, presso il torrente Curone. Salterana. Frazione del Comune di Maissana, nella Riviera orientale. Sant’ Agata. Comune e Parrocchia nel Mandamento di Villalvernia, Provincia e Diocesi di Tortona. II monastero a cui accenna il fìe-(/istro, è quello dei benedettini, che secondo la tradizione tuttora viva nel paese, sorgeva quivi nel centro dell’ abitato, e che fu lascialo in abbandono verso i principii del secolo XVI. Saint-Gilles. Borgata della Francia , cinque leghe al sud di Nimes. 1 genovesi vi godeano privilegii, e vi possedevano un fondaco ( Lib. Jur., I, 297). San BazÀ (dial. gen.). Localilà, con due case, presso cui scorre il Fossato del Prato, nel distretto della Caput de Rupinata, 1-18, 172. Fossatellum descendens in Prato Domnicato, 250, 310. Fossatum molendini Madalberti, 259, 210. Ìnsula Lugasca, H8. Lac-us Lugascus, ibi, 172,188,191. Ricus Malus, 118. Via ad Fontanam Goverclatam, 259. Via pergens a S. Sglo, ibi, 210. Via piètica, 506. S. Blasius, 25. S. Cyprianus (Plebs). Decima, 12. Eius divisio, 22. Archie'pre-sbyter, 118. Parrocchia di S. Siro di Struppa, a breve tratto dal letto del Bisagno. Il Fossato del Prato. Strada tuttavia esistente. Via la quale, costeggiando il luogo di S. Baza, mette, in altura., a quella, che da Molassana conduce a S. Siro. San Biagio. Prevostura nel Vicariato di S. Cipriano, e frazione del Comune di Pontedecimo. San Cipriano. Villa sita in altura,-sulla sinistra della Polcevera, a dieci miglia da Genova. Ha da ponente il Piccò, e da levante il. Secca. È Comune, Arcipretura, Vicariato, e da quest’ ultimo dipendono le parrocchie di Brasile, Cremeno, Mo-rego, Pontedecimo, S. Biagio, S. Cipriano, e S. Quirieo. Nelle Memorie Storiche di Pavia del Roboliui, si leggono alcuni documenti relativi al monastero di S. Giovanni di quella città, dai quali apparisce che il medesimo aveva delle possessioni in questa villa ; ed ecco gli squarci che le si riferiscono. ( 757 ) An. 909. Ber erigavi ux dittila furente clementia rex ... Concedimus et confirmamus ecclesie sancti to- hannis ........ mansiones duas prope cortem genuensem in loco ubi dicituv sancti cipviani capellam unam cum domo coltili et mansos quatuor et cum omni sua pevtinentia . in semestri quondam absentem terram ■ similiter in levarnio (Lavania) et in cauvasio ( Carasco) ar. infra civitatem genuensem. An. 924. Bodulfus rex .... Concedimus el confirmamus ....... mansiones duas prope curtem genuensem ......... in sancto cipviano capellam ....... in sigtstri absentem terram . similiter in lavania et caurani. et infra cilitatem genuensem. An. 1045. Ego raijnaldus dei gratia episcopus (papiensis) concedo et reddo basilice sanctis ioliannis dominarum ...... in sancio cipnano capellam unam elc. Homines ....... de sancto cipnano ..... debent dave denavios n papien- ses antiquos (Guardia Civit). Castrum quod fuit Avchipresby-tevi S. Cypviani el eius amitae. Ibi conditiones habebat' Archiepiscopus, 47. //; . Via descendcns in Pulcifeva. 70. S. Julia. Vide Kalaolum. S. Maria de Ilice, r>0(>. La strada, per cui da S. Cipriano si riesce a Ponledeciino, presso la Polcevera. Liggi. Frazione del Comune di Nè, nel Mandamento di Lavagna. Jb <* \ ( 758 ) S. Martinus de Hirco. Decima, 13. Eius divisio, 15. S. Mauritius Agauni, 425. S. Michael de Lavania. Ibi conditiones habebat Archiepiscopus, 54. Famuli eius qui fidelitatem fecerunt, 153. Terra ab eodem empta, 277. Eugenius papa III oonfirmat Syro II Curtem huius loci, ,454-. S. Olascus. Vide S. Ursicinus. S. Petrus de Arena (Plebs). Divisio decimarum eius, 21. Gon-ditiones Archiepiscopi, 33, 49. 50. Decima grani eidem laudata, 67. Terra nepotibus Ansaldi Sardenae tradita, 81. Terra Archiepiscopi, 97. Famuli eius, qui fidelitatem iuraverunt, 152. Memoratur, 191, 300, 470. Terra Eccl. Jan. monasterio S. Michaelis donata, 331. Locata, 352. Vendita, 355. Mansus, de quo Archiepiscopus pensionem accipiebat, 390. Ecclesia S. Martini, 391. Curtis ab Eugenio papa III Syro II confirmata, 451. San Martino d’Albaro. Comune, Arcipretura e Vicariato, ad oriento di Genova. Il Vicariato abbraccia le parrocchie di Albaro S. Francesco, Albaro S. Martino, Apparizione, Castagna e Quarto. Homines sancii martini de erclo ..... debent facere guardiani ad mansascum (Guardia Civil.). San Maurizio d’ Agauno. Piccola città della Svizzera , Cantone del Vailesej sulla destra del Rodano , fra Sion o Sitten e Ginevra. Probabilmente S. Michele di Rio, ed oggi Ri. Villa e Rettoria a levante di Chiavari, presso il fiume Lavagna. Dipende dal Vicariato e dal Comune di Chiavari. San Pier d’ Arena. Considerevolissimo sobborgo, silo in riva al mare, ad occidente di Genova, il quale si distende dalle porte della città al ponte di Corneliano, per la lunghezza di circa un miglio. E Comune, Arcipretura , e Vicariato, dal quale ultimo dipendono le parrocchie di Coronata, Corneliano e S. Pier d’Arena. Homines sancii petri de arena qui solili sunl facere guardiani debent eamdem guardiani (scilicet ad turrem capitis fari ) facere ( Guardia Civit.). Via, 352.' Via iusta frontem terrae Gui-lietmi Trulandi, 300. S. Petrus de Azo , 590. S. Quiricus. Ibi terra laudata Archiepiscopo , 89. Conditiones ipsius ibidem, 582. Consules declarant nullitalem remissionis decimae ab Archiepiscopo factae hominibus huius loci, 455. S. Raphael, 10. S. Romulus, sive Villa Matu-tiana, 52. Ibi operarii Nervii debebant mittere annuatim duos homines, 52. Consules ab Archiepiscopo ordinati, 120. Juramentum eorum, ibi. Compagna, ibi. Formula sacramenti eiusdem, 122. Centragus, ibi. Parlamentum, ibi. Populus huius loci discors erat cum hominibus Celianae ct Montis de Valle, ibi. Consuetudines Archiepiscopi ibidem, 125. Pensiones eius, 125. Commune Acci od Accia. Città già vescovile, ed ora distrutta, della Corsica. La sua cattedrale era intitolata a S. Pietro. L’ tìlricus episcopus, del quale è memoria nel Registro, è veri-similmente identico coll’ Henricus , di cui ragiona I’ Ugbelli, e che so-scrisse alla donazione fatta dall arcivescovo Siro a’ suoi canonici, il 21 settembre del 1105. S. Qlirico. Una delle ville, che in aulico formavano il primo Tcrziere della podesteria di Sestri a levante. Saint-Raphael, nel Dipartimento del Varo, Circondario di Draguignan, Cantone di Frejus. San Remo. Città sita in riva al mare, nella Diocesi di Ventimiglia. Fu delta in antico Villa Malutiana; ma, essendovisi nel IV secolo ritirato Romolo vescovo di Genova, e mortovi santamente, i fedeli, che, tratti alla fama de’ suoi miracoli, accorrevano in gran numero a visitarne la tomba, mutarono ad onore di lui il vecchio appellativo in quello di S. Romolo, che poscia corruppesi nel-1’ altro di S. Remo. ( :go ) S. Romuli accipit in locationem tertiam partem dicti Montis de VaHe, 1 iO. Pares Curiae laudant quod sancti-romulenses missos Archiepiscopi honorabilker recipiant, 3-19. Do-. mus Balduini Archiepiscopo renun-ciata, 3!)7. Syri II litterae Consulibus S. Romuli, circa investituras descendentium a quatuor filiis presbyteri Martini, ibi. Res Ecc. Jan. locatae, 425. Canonicis S. Laurentii donatae, 42-4. Conradus comcs Vintimilii cedit Episcopo Januensi iura quae habet super terras et homines S. Romuli, 441. Obertus comes declarat dictos homines debitores esse Canonicae S. Laurentii, 442. Item una cum Sygifredo episcopo pronunciai eosdem homines tributarios prae-menioratae Canonicae, 444. Et haec sententia confirmatur, 453. Braida. Locata, 125. Insula Bona. Locata, ibi. Platea Canonicae, 579, 581, 582. S. Syrus. Ibi homines Nasci locum quemdam tenebant, 40. S. Syrus Aemilianus, sive de Mo-laciana ( Plebs ). Ibi conditiones habebat Archiepiscopus, 55. Terrae Eccl. Jan. locatae, 146, 250, -245. Memoratur, 206, 22-4, 255. Ecclesia S. Syri, ubi constitutus est Johannes abbas et pater, 458. Congrua dotatione munita, ibi, 439. Libellaria famulorum Eccl. Jan., ibi. Ecclesia vetus ab iurisdictione prae-memorate immunis dicitur, ibi. 1 Località della Pieve di Vara. San Siro di Struppa. Villa sita in collina, alla destra del Bisagno, e alla distanza di sette miglia da Genova. È Comune, Arcipretura e Vicariato; e da quest’ultimo dipendono le parrocchie di Aggio, S. Cosma, S. Martino e S. Siro. An. 4233, 14 decembris. Presbyter* wilielmus canonicus plebis sancti syri meliani vallis bisamnis . el otlobonus archipresbyter eiusdem « i ( 761 ) sanctas pontifex Sylus ibidem creditur natus et nutritas, 459. Clapa. Ibi locus conditionatus Archiepiscopi, 5 i. S. Ursicinus, sive S. Olascus j (Villa et Plebs). Decima, 12. Eius divisio , 20. Ibi conditiones habebat ’ ! Archiepiscopus, -47. Mansi eidem laudati, 80. Terrae renuntiatae, 152. Memoratur, 136, 56i. Jura refutata, 528. Terrae emptae, 569. Terra Curiae Archiepiseopalis, ibi. Figar i um, 569-Locus de Ca, ibi. Via ad S. Cyprianum, 81. Sanguinetum, 17. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 285. .1 i plebis (Fui. Noi. voi. IH, par. I, car. 8 verso). An 1268, / octobris. Testamentum iacobe uxoris guilie/mi scribe de sancto ambrosio ........ Andno- lus eius filius archipresbyter sancii syri meliani de molazana ........ ecclesie sancti eusebii . sancti barlho-lomei de stai ano . sancii bernardi . sancii martini de strupa . sancii martini de corsi . sancle marie de molazana. Ibi qm . presbyter olio-bonus olim archipresbyter sancii syli de molazana ( Id. ibid. car. 59 recto). Chiappa. Località c fossato esistente nel distretto della parrocchia di 3. Siro. Saxt’ Olcese. Comune, Arcipretura e Vicarialo, alle falde dell’Allo Appennino, sulla destra del torrente Sardorella. Il Vicariato abbraccia le parrocchie di Casanova, colla soccorsale di Trenzasco, Comago, Ma-nesseno, Orerò, Pino, S. Olcesc, e S. Bernardo pure di S. Olcese. An. 1190, 16 aprilis. Anselmus archipresbyter sancii ursicini ( Fol. Noi. 1, 150. recto ). Sanguinetto. Frazione del Comune di Chiavari, cou chiesa succursale della parrocchia di Ma- xena. i ( 762 ) Sardinia. Decima solveuda Archiepiscopo a navibus de hac Insula Januam venientibus , 10, 305, 366. Recordata , 584. Sarzanum. Ibi res Eccl. Jau. monasterio S. Syri assignatae, Ì28. Saurim (Plebs). Syrus arcbiepi-. scopus decimas olivarum huius plebis ordinat, 1-1. Eius ecclesia ba-ptismalis et cappelllae, ibi. Decimarum divisio, 16. Decima grani Archiepiscopo laudata, 67. Consules huius loci, ibi. Memoratur, 2G-1. Decima olei locata, 535. Quaedam decima dictae plebi laudata, 586. Fossatum Floranum, 586. Boffinatum, ibi. Scabiana (Flumen), 18, 292. ScAGNEUii. Ibi res Eccl. Jan. locatae ,281. Sardegna. Grossa isola del Mediterraneo , fra I' Africa e l’Italia, all’est della Corsica. Sarezzano. Comune ed Arcipre-tura uel Mandamento di Yiguzzolo, Provincia e Diocesi di Tortona, da cui dista -i miglia e */2- Sorge sopra un fruttifero colle, sulla sinistra del torrente Grue. Sori. Borgo situato in riva al mare, presso il torrente omonimo, a scirocco di Genova. È Comune, Arcipretura e Vicariato; dal quale ultimo dipendono le parrocchie di Bussonengo, Canepa, Capreno, Sori S. Appollinare, Sori S. Margherita, Sori S. Michele, e Teriasca. L’ antica pieve, oggi ancora così appellata, è quella di S. Michele, ed è alquanto discosta dal Borgo. A pag. 36 ì del Registro si trova pure distinta colla indicazione di plebs de mari; ma forse questo vocabolo altro non è che una scorrezione di Sauri. Roffvnalum è corruzione di R.uf-finale, nome generico di rivo fonale, 0 di confine. Per lo che potrebbe qui accennarsi al torrente, il quale divide il paese dalla pieve. Scogliana. Uno degli influenti della Vara. Luogo della Curia di Morego. ( 703 ) Fossatum Mulum, 281 Via publica, ibi. SCANDOLETUM, 176, 177, 179, 182. Fontana Cuta, 179. Fossatum iuxta terram domnica-tam, ibi. SCAVARDICIUM, 504. Serra (Plebs). Decimae quae de ea percipiebat Archiepiscopus, 11. Serra, 285. Serra Mezana. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 111. Serrinbm, 21, 165, 267. Serrinum. Haeredes presbyteri Martini quaedam bona acquisiverant ab hominibus huius loci,,. 123, 126. Serucla , 207, 251, 261, 272. Luogo del Bisagno, ove, come io indica il nome, facevansi le scin-dulc o scandole. Luogo nelle vicinanze di Morego. Serra. Comune, Arcipretura e Vicariato dell’ Alta Polcevera , fra il Ricco e la Secca. Al Vicariato sono soggette le parrocchie di Giovi, Montanesi, Pedemonte, Serra e Voiré. Serra appellasi volgarmente Cam-podesasco. È Rettoria nel Vicariato di Uscio, e frazione del Comune di Cicagna. Luogo delle vicinanze di Montobbio. Serrino. Collinetta della Valle di Bisagno, a breve tratto dal torrente, nel distretto della parrocchia di S. Siro di Struppa. Luogo della Curia di San Remo. Località presso il castello di Molassana. ( SeVASCI'M . 19. Sesti-m , sive Sextum. Decima grani huius loci Archiepiscopo lini-date , l>7. Sicilia. Decima Archiepiscopi supra navibos de hac Insula vènien tibus, io, nati, Sigestrum (Plebs). Decima, 9. Divisio eius, 17. Consules laudant Archiepiscopo decimas et pensiones, quas de ipsa Plobe Petro Vegio provenerant , 100. Item decimam filiorum Cononis de Vezano, Ili. Ibi res Eccl. Jan. locatee, 90, 291. 294. Conditiones Archiepiscopi, 382. Consulum Januensium Sigestrinis Con-sulihus litterae, ne iura Archiepiscopi turbentur, ibi. Eugenius papa III bona Eccl. Jan. iu loco Sigestri Syro II confirmat, 454. Decima maris ibidem locala, 405. 7G4 ) Cevasco. Una delle frazioni del Comune di Dargagli. Sestri. Comune, Arcipretura e Vicariato nella Riviera occidentale. 11 Vicariato abbraccia le parrocchie di Rorzoli, Mulledo, Sestri N. S. Assunte (Arcipretura), e Sestri S. Giovanni Rallista. Homines de sexto ... deffent per unumquemque dare faxium de lignis ( Guardia Civit). Sicilia. Isola dell’ Italia, separata dalla Terraferma per lo Stretto di Messina, e bagnate dai mari Jonio, Tirreno ed Africano. Sestri. Comune ed Arcipretura della Riviera orientale, sottoposto alla Diocesi di Sarzana, in forza dell’atto di permuta del borgo di Castiglione, che del 1519 Filippo Sauli, vescovo di Rrugnato, cedette all’Arcivescovo di Genova ( V. Ughelli, Italia Sacra, voi. IV, col 990). La basilica di S. Giovanni di Pavia possedeva nel paese di Sestri una terra (Vedi art. S. Ciprianus); e del 1055 Adalberto marchese donò al monastero di S. Maria di Castiglione omnem decimam nostre proprietatis ..... in locis et fundis ..... sigestro etc. ( Muratori, Antich. Estensi, par. I ). Nel 1155 papa Alessandro III, e nel 140i il pontefice Pio II confermarono al monastero di S. Marziano di Tortona : in comitatu ianuensi ■ ( 7 Fossatum, 274, 283. Insula, 79. Portus, ibi. Via ante domum Alinerii de Parano, ibi. Sobra. Ibi decimae Eccl. Jan. locatae, 28,1 Solabiolum. Ibi mansus Eccl. Jan. locaius, 300. Solexidum. Ibi decimae Eccl. Jan. locatae, 285. Solium. Ibi res ecclesiae S. Mi-chaclis de Lavania, et cappella locatae, 284. Fossatum Disserona, ibi. Somelegum. Ibi terra Eccl. Jan. locata, 28,'>. 65 ) in loro qui dicitur saltus . in mrssenia . in castellania posa ut site sige-stri . omnes res ....... scilicet rusticos oliveta ficeta tineas servos et an-cillas(Bollazii, Carte ined. dell’Archivio Capii, di Tortona ecc., pag. 138). An. 1208, 7 ianuarii. Archipre-sbyter vivaldus plebis sy gestri (Liti. Jur. 1, 533). L’Isola di Sestri, o meglio Penisola, giacché è congiunta al Borgo per mezzo df una lingua di terra, viene formata da un colle che si estende in mare, circondalo da ripidissime scogliere. Fu abitata nel U i5; e i primi coloni della medesima prestarono giuramento di fedeltà e di obbedienza al Comune di Genova (Lib Jur. 1.113). Luogo della Valle di Lavagna. Località della predella Valle. Luogo., come sopra. Soggio. Rettoria nel Vicarialo di Cicagna, e frazione del Comune d’Orerò. Luogo della Valle di Lavagna. SOKBOLA, 12, 40.1. SORLANA, 292. Stadura (Flumen), 18. Stafola, 211, 261, 271, 358. Ibi pars caiusdani castaneti empia ab Archiepiscopo, 3G0 è Statali. Ibi res cappellae S. Juliae de Kalaolo locatae, 292. Item terra monasterii S. Stephani, 296. Stoblella. Ecclesia huius loci, 321. Strupa, 13. Cappella S. Damiani, 20. Res eius locatae, 17,1, 179, 182, 184. Fontana Domnica, 182. Strupa. Ibi cappella S. Martini, 20. ( 766 ) Luogo della Curia di Molassana. SORLAN'A. Villaggio sottoposto ili antico alla Podesteria di Sestri a levante. Stora. Uno degli influenti del fiume Vara. Località della Curia di Molassana. Statale. Parrocchia, e frazione del Comune di Maissana, nella Riviera di Levante. Luogo della pieve d’ Uscio. SS. Cosma e Damiano. Rettoria nel Vicariato di Struppa, e frazione dell’ omonimo Comune. È villa sita in collina, otto miglia lungi da Genova, e separata dalla parrocchia di S. Siro per mezzo di un fossato, che si unisce al Bisagno nel luogo detto La Boria. Fontana Dennega ( dial. gen. ). Esiste tuttora nel distretto di questa Rettoria. San Martino di Struppa , o Struppa semplicemente, detto anche in antico di Molassana. Rettoria dipendente dal Vicariato e dal Comune di S. Siro, posta in altura sulla collina dei SS. Cosma e Damiano. ( Stl'rla (Torrens), III. S.uarum. Ibi mansus conditionatus Archiepiscopi, 16. Summaripa , 16, ,20, 170, 180, 182, L83, 18o, 186. Fabianus dimisit Archiepiscopo bona quae ibi habebat, ."85. Homines de strupa debent dare prò guardia denarios XII super tolum (Guardia Civil.J. An. 1277 , 4 decembris. Presbyter ioliannes minister ecclesie sancti martini de molazana (Fol. Not. voi. Ili, par. I, car. 85 verso). Stlrla. Torrente della Provincia di Chiavari, che ha le proprie fonti nei balzi, i quali fanno corona al Comune di Borzonasca. Bagna il territorio del villaggio di questo nome, scorre in parte le campagne di Carasco, e mette foce nella La -vagna. t . ’ Luogo della Curia di Morego. Si'RiGGiA ( dial. gen. ). Località dell’ Allo Bisagno, nel distretto della parrocchia di S. Siro di Slruppa , j che s’incontra dopo la Boria. 60 T Tabia. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 425. Canonicis S. Laurentii donatae, 424. Taciolellum , 84. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 275, 27-4, 288. Via publica, 273, 274. Tana Ursaria, 49i, 283. Costa, 495. Fossatum, 491 Tanetum Superior et Inferior. Ibi locus conditionatus Archiepiscopi, 34, 35. Memoratur, 58, 254. Res Eccl. J an. locatae, 4 73,4 96,224,244. Fontanellum de Martino, 224. Via domnicata, ibi. Via publica, 473, 224. Tazaria, 207. Temusi. Ibi castaneta Eccl. Jan. locata, 306. Taggia. Città, capo-luogo di Mandamento , nella Riviera occidentale, posta alla destra dell’ Argentina. Tassorello. Frazione del Comune di Lumarso, dipendente dalla parrocchia di Tasso. Località dell’ Alto Bisagno, nelle pertinenze della Serra di Bavari. Luogo della Caria di Molassana. Località presso il castello di Molassana. Temossi. Rettoria nel Vicariato di Borzone, e frazione del Comune di Borzonasca. ( 769 ; Terdona, 416. Terra Russa , 272, 282. Terra Russa. Ibi decimae Eccl. Jan. locatae, 283. Terricium , 48, 151. Teucedum. Ibi res ecclesiae S. Mariae plebis Rargalii Jocatae, 288. Teulara. Ut supra, ibi. Tiberis, 28 k Tradicosta, sire Traicosta. Ibi mansus conditionatus Archiepiscopi, 40, 41. Ratio prò guaita, lì. Res Eccl. Jan. locatae, 198, 254. Senterìum pergens in Castagne-iluìlo, 254. Tortona. Città vescovile del Piemonte , nell’ Alessandrino, a’ piedi di un colle o roccia calcarea, che sporge dalla catena secondaria degli Appennini, a breve distanza dalla Scrivia. Terra Rossa. Così nominasi l’insieme di alcune elevazioni di terreno rossastro, dalle quali origina il fossato di Caneva, il quale, come già si disse; divide la parrocchia- di Molassana da quella di S. Siro di Strappa. Terra Rossa. Frazione del Comune di Moconesi, nella Fontanabuona. Luògo della Curia di Morego. Tocedo, o Tolceto. Villa presso il canale di Piaggia, in vicinanza del torrente Graveglia, dipendente dal Comune di Nè. Luogo della Valle di Bargagli. Tevere. Questo fiume deriva dagli Appennini, attraversa 1’ estremità orientale della Toscana , bagua Città di Castello, Roma*, Porto, Ostia, e sbocca nel Mediterraneo. Trecoste. Casale nel distretto della parrocchia di Molassana. Via 251. ( 770 ) Trai mons, 177. Tramonti (Villa), II. Trasjum, 19, 85. Ibi res Eccl. Jan. locatae, 159. Trasta, 12- 21. Trepelixi. Ibi quaedam bona habebant Lambertus et Ansaldus Porci, 32. Res Eccl. Jan. locatae, 276. Tripoli. Decima navium de Tripoli Januae applicantium, 5G5. Trodueriole. Ibi res ecclesiae S. Michaelis de Lavania locatae, 284. Troni alium. Ul supra, ibi. Tropallium. Ut supra, ibi. Truncoredum, 180. Tunisis. Decima navium de Tunisi Januae venientium, 9, 305. Luogo dell’ Allo Bisagno. Frazione dell’antica pieve di Serra. Trasio, e nel dial. gen. Traxo. Villa sita a ponente del Bisagno , a ■12 miglia e 21 nimine — munimine 261 • 29 indizione 6.i — indizione 4 a giugno 273 » • Ioni io — 292 18 dicit — dicitar 366 • Curradus. Guaracus. — Curradus Guaracus. 440 » 13 Nel 1036 non correrà vera- — Nel 1036 non correva veramente mente ecc. l’indizione 6.a, ma la 4.a. Può * * quindi facilmente credersi che il è copista, ecc. 46S » 16 locrio _ loerio 499 » 7 Corrado Guaraco — il figlio di Corrado Guaraco 569 » 4 res Ecclesiae Januen. , m — res Ecclesiae Jaouen., 147, 180 651 f> 39 Colzoli. — Calzoli. AVVERTENZA » Al fine della Dispensa prima di questo volume (parte II) venne inserita una pagella riguardante alcune correzioni ; le quali ora vedonsi replicate al termine del presente fascicolo. Si avverta quindi , nel rilegare il libro, di sopprimere (ale pagina, che a bello studio lasciossi priva di numerazione.